Tweede Blad, behoorende by n ïüBSpSsirea'a Dagfeïad" van Donderdag 12 Juli 1900. Mo. 5224. Uit de Pers.- Mr. Van Houten over cle Ongevallenwet. Mr. Van Houten heeft 6en brief ge wijd aan de ongevallenwet, geschreven voordat het nieuwe ontwerp hem be kend was, waarover hy slechts even in een postcriptnm spreekt, vooral om het breügen van alle administratie kosten ten laste van den Staat af te keuren. De schrijver prijst de Eerste Kamer, die het ontwerp eenvoudig afstemde, omdat de meeningen over het vraag stuk nog niet voldoende waren gerijpt. De bepalingen, die de schr. meer in 'i bijzonder behandelt en afkeurt, kwamen niet in 't oorspronkelijk ont werp voor on ook niet'in. 't ontwerp dezer regeering, zooals het werd in gediend. Het zy'n di6 betreffende aan sprakelijkheid der onderneming ook voor ongevallen, door 'swerkmans schuld veroorzaakt en betreffende het verbod om de premie te verhalen op het loon. Hy zegt hiervan o. a.: „Wie alleen van burgerrechterlijk standpunt de bedrijfsongevallen bs- schouwt, moet als hoeksteen van alle den ondernemers op te leggen burger- rechterlykheid vasthouden aan diens schuld of verzuim. Men kan haar uit strekken tot den iichtsten graad van schold. Men kan haar zelfs by wet- duiding veronderstellen, waar de juiste oorzaak onbekend is, m. a. w. op den ondernemer den bewijslast leggen dat de oorzaak ligt bij iemand voor wien by niet aansprakelijk is of in een in werking van bniten. Maar het begin sel, dat zyn aansprakelijkheid uit schuld afleidt, mag nimmer worden losgelaten." Het is een daad van volstrektö willekeur, waartoe hy zich niet heeft kunnen begrapen, „dat de Regeering on Tweede Kamer haar toestemming hebben kannen verleenen, dat een niet enkol by de ondernemers als hoof den der onderneming te heffen, maar ook uitsluitend door hen te dragen premiebetaling de fondsen zou moeten verschaffen, om de geldelijke gevolgen te dragen van eigen schuld, zelfs van grove eigen schuld van werklieden voor hen zelf en hun gezinnen, ja voor de helft die gevolgen zelfs te dragen, wanneer het bedrijfsongeval door diens dronkenschap is veroor zaakt". Naar allereerste rechtsbegrippen is er volgons hem geen ontkomen aan dit alternatief of uitsluitende aansprakelijkheid van den ondernemer, doch dan ook slechts voor de gevolgen van bedrijfs ongevallen door zyu schuld, in den uitgebreidsten zin, veroorzaakt; of opneming van de geldelijke ge volgen van alle bedrijfsongeval, uit gezonderd opzet en dronkenschap, onder de bedrijfskosten, doch dan ook aansprakelijkheidsstelling der onder- UGiiiing en als gevolg hiervan incas- seering der premie bij het hoofd der onderneming met vrijlating van ver deeling over de verschillende factoren der onderneming naar billijkheid en omstandigheden. Het besluit der R9georing om een ontwerp in te dienen heeft den heer Van Houten den schyu van een pretext, om het beleid de betrokken Departementen aan lezelfde Ministers te kunnen blijven Hadden de betrokke- of een hunner wellicht den lust oor hun taak verloren, zeker eischte iet belang der ongevallenwet hun of ;yn blijven niot. Om over dit onder- de gevoelens samen te brengen zeker niet by de beste kansen, io eenmaal heeft gefaald. Te minder, mdat ia casu aan dat falen niet reemd is, dat suggestion van sociaal- emocratiscbe of liberaal- democrati zijde met meer welwillendheid •orden aangehoord, dan bedenkingen andere zijden. Deze fout kan niet orden goedgemaakt door ihans te enden en het oor meer bijzonder aar die andero richtingen te luisteren leggen. Immers is bij wetgevenden beid de overtuiging der Éegeering :t onmisbare^ kristallisatiepunt der eeningen. Is in dit middelpunt wei- ling, dan komt er moeilijk iets van lesrplicht aangenomen. „Het „Centrum" is blijde met het nuemen der leerplichtwet en zegt o.a. mag worden verondersteld, t, nu het ontwerp eenmaal is aange- men, de leerplicht zal ophouden een ydvraag te zyn. zal liet schrikbeeld van nabij d, en bet schrikwokkenöe zal dan spoedig verloren gaan. Dit behoort r tot do „traditie" in onze politiek, zagen wij niet hetzelfde gesebie- met do heide zaken, waarvan we teven reeds gewag maakten: de srechtuitbreiding en den persoon- en dienstplicht? Werden van d6ze hervormingen nog r.ïefc veel gevolgen voorspeld, dan van leerplichtwet Deed men het niet alsof de vreeselijkste ipen ons te wachton stonden En is er van al die schrikbarende geworden Het ant- rd op deze laatste vraag kan niet dan welluidend zijn. it is een geruststelling. Een ge- te meer. Want ook. wan- men het leerplicht-ontwerp ge heel op zienz-èïf beschouwt, vindt men daarin reden genoeg, om niet te ge- looven aan den droevigen nasleep, die ons is afgeschilderd. De bezwaren, die de katholieken algemeen tegen dit ontwerp in verzet brachten, zyn weg genomen, en zóó.toeschietelijk heeft de regeering zich getoond, dat Z9lfs hét ultra-conservatieve Dagblad schrijft; „De wet is zoo verwaterd, zoowel- wat het verplicht schoolgaan als de eerbiediging van gemoeds bezwaren betreft, dat ieder haar gerust kan aannemen." Dat de wet „verwaterd" zou zyn, kunnen wy niet toegeven. O. i. is zy alleen verbeterd. Wy halen het bovenstaande dan ook alleen aan, om te doen uitkomen, dat zelfs vinnige leerplichtbestrijders de bewering prijs geven, alsof van deze regeling slechts onheil zou te verwachten zyn. Esn ander Katholiek blad, de „Noord-Brabanter", bespreekt uit voerig en met ingenomenheid de rede voeringen der Katholieke Eerste Ka merleden Jacq. van der Biesen en Mr. A. M. Sassen, die beiden heftig tegen de leerplichtwet gekant waren. De heer v. d. Biezen hoopte, dat de Eerste Kamer deze anti-nationale wet niet zou aannemen, en de heer Sassen waarschuwde dat de vracht van deze wet zal zyn de heropening van den schoolstrijd en hy gaf de Kamer in ernstige overweging of zy dit gevaar niet moet ver my den. De Arnhemsche Courant" wenscht Minister Goeman Borgesius geluk met de aanneming in deze bewoor dingen Het heeft strijd gekost en geduld om het zegenrijk beginsel van den leer plicht, waarvan juist 40 jaar geleden wijlen de hoogleeraar Opzoomer in hei toen geruchtmakend opstel over de „schoolplichtigheid" in de Almanak van het Nut reeds de dringende nood zakelijkheid aantoonde, in onze wet geving te doen opnemen. Van harte wenschen w|j den minister Goeman Borgesius geluk dat hem dit is ge lukt, maar daarbij kunnen wy toch het oog niet- sluiten voor het feit, dat er eigenlijk nog weinig meer verkre gen h dan dat het beginsel door de wet is gesanetionneerd. De „Nederlander" is verheugd, om dat ook in de Eerste Kamer, de anti revolutionairen en r.-katholieken tot het einde toe pal hebben gestaan voor do vrijheid en de rechten der ouders. „Nooit zal men, indien van radicale of socialistische zijde stappen gedaan worden om elk kind en elk gezin on der staatsYoogdij te plaatsen, ons te gemoet kunnen voeren, dat wy den eersten stap mede gedaan hebben." In het opleggen van dwang zien wij nooit een bewijs van vooruitgang zegt het blad en dat wy, ook zonder dien dwang, toch jaarlijks zoo wel het relatief als het absoluut school verzuim ten onzent hebben zien: ver minderen, was ons een bewijs dat ons volk hooger stond dan do naburige volken. Gemengd Nieuws. Bedelaarsiortuinen. Eenigen tijd geleden werd iu Frank rijk een man aangehouden wegens bedelarij, en terwijl bij naar het poli- tie-bureau werd getransporteerd, wer den twee inspecteurs naar zjjn woning gezonden om huiszoeking te doen. Terwijl ze daarmee bezig waren, von den zij onder 'smans bed een ouden koffer, waarin een waarde vanf 480.0C0 gevonden werd. Na van hun verklaar bare verbazing bekomen te zijn, be gaven ze zich naar den kelder, waar ze 400 flesschen wyn van 1790 vonden. Ongeveer een jaar geleden werd een professionel bedelaar dood in zijn kamertje te Avignon gevonden en een huiszoeking bracht aan het licht, dat hy effecten tot een waarde van 240.000 gulden bezat. In een van zyn jaszakken werd zijn laatste wilsbe schikking gevonden, bepalende dat de helft van het kapitaal moest komen aan de stad zijner inwoning en de andere helft aan een weldadigheids- vereeniging. Te New-York werd een bedelaar, die eveneens 210.000 galden bezat, aangehouden. By zijn verhoor bleek, dat hij ongeveer twintig jaar geleden van Rusland naar Amerika trok en het bedelen zulk een lucratief bedrijf vond, dat hij er zich bepaald als op een kunst op toeleï. Om modelijden op te wekken bad hy opzettelijk zijn gezicht bodorven door in de zon to kyken. Toen hy tien jaar geleden wegens bedelarij veroordeeld werden naar de gevangenis getoerd, overhan digde hy zijn oom een bundeltje, in houdende 8800 gulden aan banknoten. Dikwijls daarna werd de man wo- gens bedelarij veroordeeld en als de boete minder dan 12 galden bedroeg, dan betaalde by onveranderlijk. Was de boete hcoger, dan ging hy „zitten." Do ry'kste professionel bedelaar werd niet lang geleden tot zeven jaar gevangenisstraf veroordeeld, wegens meineed. Hy was geboren zonder ar men en beenen en deze omstandig heden kwamen hem in zijn beroep zeer te stade, zooals hy zei. Op zeven-en- yeerfcig-jarigen leeftijd had' hij 180.000 gulden overgespaard, en acht jaar latei- had by door speculeeren die som ver dubbeld. Behalve in speculaties had hij nog kapitaal in land, dat hem alleen 600.000 gulden opbracht. Mieren en Sinaasappelen. Ule vertelt ho8 hy by Corcovado, in Brazilië, gezien heeft dat da mieren sinaasappelen schilden. Het waren de bekende bladsnymieren (Atta), die de afgesneden bladstnkken gebruiken voor de zwamculturen, waarmede zy zicii voeden. Traden zulke Atta's ryafc oi meel, aat toevallig^ van een transportwagen gevallen is, zoo dragen zy het naar hunne nesten. Evonzoo berooven zij sinaasappelen van de schil en dragen die bij kleine stukjes weg om zo als voedsel voor hun zwam men te gebruiken. De nesten dezer atta's liggen soms hoog-in de hoornen; de overblijfselen daarvan vormen waarschijnlijk een belangrijk deel van den humus, waarin de tropische opipbyten der hooge boomen de gelegenheid vinden te ont kiemen en zich te ontwikkelen. (Album der Natuur). De vrouw en.... sport. De „Revue des revues" stelde on langs haar kolommen open tot behan deling van de vraag of het voor de vrouw passend was, alle soort van sport te beoefenen. O. a. ontving zy dit antwoord van de koningin van Rnmenië. Ik keur voor de vrouw alle soort van sport in onze dagen goed, als zy daarbij even bemin nelijk en gevoelig voor het goede blyft als Sakountala, als zy even hulpvaardig blijft voor de onge- lukkigen als een H. Genoveya, als zy muziek beoefent als een H. Cecilia, als zy evenveel kin doren voedt en groot brengt als Blanca van Castillië, als zy spint als koningin Bertha, weeft als Penelope, borduurt als de oude Romeinsche prinsessen, als zij het penseel hanteert als Anna van Bretagne en de gewonden ver zorgt als Florence Nightingale, als zy verzen maakt als Marga- tba van Navarre en als keizerin Elisabeth vaa Oostenrijk, als zy.... Wat betreft den moed der vrouwen, ik geloof niet dat het noodig is to herinneren noch aan Jeanue ö'Arc noch aan de doch ter van koning Dace, die haar arm gebruikte als grendel voor de deur welke de laatste wijk plaats afsloot voor haar vader, evenmin aan de martelaressen en de moeders. De moed der vrouw is voldingond bswazen, zy bo- hoefde de sport niet om de wereld daarvan to overtuigen. Kostbare Tabakspijpen. De kostbaarste tabakspijp bezit de shall van Perzio. Da „kallian" of staatspirp, die hy gebruikt on wel bij zeer bijzondere gelegenheden, wordt geschat op f 8UO.OOO en is ver sierd met diamanten, robyQen en sma ragden vau de kostbaarste soort. Niet slechts het mondstuk en het boveuste en onderste gedeolte van de slang vormige pijp zyu van goud, doch ook het voetstuk is van dit edel metaal, met groote edelgesteenten bezet. Ook zijnTurkscho Majesteit is in het bezit vau kostbare pijpen. Toen iu 1862 de prins vau Wales den sultan bezocht, werd hy door dezen uiige- noodigd te roolcen uit een nargilek (zoogenaamde waterpijp), die geheel met diamanten bezet was en f 40000 kostte. Deze pyp ontving de prins daarna als aandenken aan ziju bezoek te Constantinopel. Een lang niot te verwerpen geschenk. Torst Ferdinand van Bulgarije be zat eeue tabakspijp van meerschuim en barnsteen ter waarde van f 7000. Een goed soort tabak in een een voudig pijpje zal wel evengoed smaken. De rose stad. Pierre Loti, die, zooals men weet, op reis is in EDgelseh-Indië, geeft in twee artikelen in do „Figaro" een merkwaardige beschrijving van Jei- poer, de rose stad, de hoofdstad van een der Rajpoet-staten. Die stad is geheel en al rose geschilderd, tot den top van de muren en torens toe, rose met witte bloemen. In die stad worden optochtea gehouden vaa echt-Ooster- scho pracht, waarin olifanten, die ge voerd worden met op dit oogenblik zeer kostbare, van verre aangevoerde voedingsmiddelen daar leven reuzen- krokodillen en schildpadden, die halve geiten, stukken vleesch, ingewanden van dieren te eten krygen; daar heerseht een schitterende luxe. En tasschen dat alles iu, liggen op de trottoirs mannen, vrouwen en kinderen, zoo mager dat de kuiten, waarin twee beenderen steken, dikker zyn dan de dijen waarin maar cén been zit, van honger te sterven. Voor de armen vau de stad wordt wel wat gedaan, voor ben die van buiten ko men doet de Radjah niets. Eu het volk ziet dat alles aan, tot die ster vende kleine kinderen toe, en steekt gC9n hand uit om te helpen er zou geen beginnen aan zynj omdat men niet weet waar te eindigen. „Zij dwalen maar door de straten, om de plaatsen waar gegeten wordt, hopende op een paar rijstkorrels, die iemand hun misschien zal toegooien, en dan komt voor hen het oogenblik om zich neer te leggen, onverschillig waar, met het voornoofd op de straat- steenen, om te sterven. Op dit oogenblik moeten op een trottoir, voor graanzolders, diezonder twijfel reeds overvol zijn, een honderd zakken koren afgeladen worden, door kameelen aangebracht en daarvoor moeten drie kleine kinder-geraamteu, tasschen vijf en tien jaar, geheel naakt, die samen op de uitgekozen plaats liggen, worden verjaagd. „Het zyn drie broertjes", zegt een buurvrouw, de ouders, die ze bier been hebben gebracht zyn dood (van honger, dat behoeft niet ie worden gezegd) en nu zyn ze daar, ze blijven daar maar, ze hebben Diemand meer." En zij schijnt dat heel natuurlijk t9 vinden, dat schepsel, dat er toch niet uit ziet, alsof zij een kwade vrouw is! Mijn God, wat is dat voor een volk? Wat moeten die menschen voor zielen heuoen, zq me voor niets" ter wereld een vogel zonden dooden, maar die kinderen voor hun deur laten sterven Dit is één aanhaling uit de merk waardige stukken van Loti, waarin de ongelooflijke weelde van die Rad- jah-stad een schrijnende tegenstelling vormt met de armoede, het van honger sterven der plattelandsbevolking. Zie hier nog een alinea, uit de beschrijving van een optocht door de straten van Jeipoer. „Dan volgen vier olifanten naast elkaar, op hun roggen dragende vier jongelingen, aangekleed ais goden, met hooge tiara's van parelen op, die ge kleurde welriekende poeders op het volk werpen. Zy schijnen wolken te doen nederdalen, zoo rijn en licht zyn die poedershun olifanten, die ze uit de eerste hand krygen, worden er vreemd door gekleurd, de een violet, de andere geel, weer een ander groen en de vierde rood. Zij gooien dat poeder met volle hand, die glimlachende jongelingen, en de menigte krygt de kleuren die zy verkiezen, gewaden, talbanden en gezichten. Zelfs ster vende kindertjes, hongergeraamtetjes, die van den grond opzien, waar zy op hnn rag liggen, krygen een lading rood poeder met sandelhontgeor ge parfumeerd op zichhet gebaar van hun verzwakte handen was te lang zaam om hen te beschermen en hunne oogen zitten vol". Pierre Loti schryft onder zyn brief, dat by dit alles niet vertelt om „onze vijanden" de Eogelschen aan te vallen, maar om een nieuw beroep te doen op hun liefdadigheid. De titels van compositiën. Tan veel beroemd geworden mu ziekstukken zyn de titels niet van de componisten zelf afkomstig, maar danken hnn ontslaan aan een merk waardig toeval. Zoo droeg d9 „Maneschynsonate" oorspronkelijk alleen het opusgetal, en eerst een ondernemende Engelsche muziekuitgever doopte het stuk met den nu populairen naam. Eigenaardig vooral is de geschiedenis, hoe het on der den naam van „Rousseau's droom" bekende muziekstuk vau Beethoven aan dezen titel gekomen is. Iu een van de grooto novelien van Taackeray, die ia maandelyksshe afleveringen ver schenen, liet de schrijver een prach tig stuk van Beethoven spelen. „Rous seau's droom" geheeten. Dan morgen, nadat de aflevering van de novelle, waarin hiervan melding werdgemaaktj nitkwam, werd de bekende muziek- firma ïu Londen, Cramer Beale, bestormd met aanvragen om deze symphonic. Maar, daar de geheele naam door den schrijver was gefin geerd, kon de uitgever, ondanks alle moeite, geen exemplaar van „Rous seau's droom" machtig worden. Ten einde raad zocht by een weinig be kend stuk van Beethoven op, voorzag alle exemplaren daarvan van den ver langden naam en bracht het in den handel. Nog heden wordt het stuk onder den verzonnen titel verkocht. De titel van Handei's „Muzikale grofsmid", heeft nog zonderlinger oor sprong. Volgens "William Chappell is dit stuk vervaardigd naar een popu laire Fransche melodie van dien tijd tijdens het leven van den eomponist was het alleen bekend onder den naam „Suite depièeea". Wat den oor sprong van den titel betreft, zyu ver scheidene verhalen in omloop. Een daarvan vertelt het volgende: Han del werd eens, ty'dens een verblijf by den hertog van Buckingham in Edg- ware, door een regenbui overvallen en vluchtte bij een dorpssmid in. Hier hoorde hij den smid een wysje neuriën, waarover hy later de bekende varia ties schreef. Een andere lezing is dezeEen smid, die een voortreffelijk violist was, opende een kleinen mu ziekwinkel en drukte daarby zyn eigen bewerkingen van populaire stuk ken, waaronder ook dat, hetwelk Handel voor zijn variaties gebruikte. Om ziju uitgave te onderscheiden stempelde by op al zyn stukken: „De muzikale grofsmid". Dit gebeurde evenwel lang na Hflndels dood. Slachtoffers der liefde. De „Deutsche medicinische Presse" geeft de volgende opmerking van den dichter Immermann uit diens beroem den roman „Der Oberhof". „Het is ongelooflijk hoeveel zieken door de lief do en de deolneming der huisge- uooien te gronde gaan. In de eerste dagen der ziekte laat men den patiënt nogal met rust, maar later, als het heet dat hy beterende is, dan begint een ware eeredienst Yan de zieke- kamer, in de oogen van den W6ten- schappelykon dokter de ellendigste duivelsdienst. Tevergeefs vrag6n de moede en bevende zenuwen: „Laat ons met vree." Tevergeefs verlangt het Yan de wjjs gebrachte bloed naar rost. Men denkt er niet aan, dat de laatste opflikkering weer kauworden uitgedoofdHet helpt allemaal niets, er wordt bezocht, naar den toestand gevraagd, er wordt gepraat, voorge lezen, zoogenaamde kleine verrassin gen worden bereid en vol wanhoop ziet men bet slachtoffer der liefde, dat men gisteren vol hoop verliet, van daag weer ellendig. Juist daarom vooral sterven iu de gezinnen naar verhouding meer patiënten dan in ziekenhuizen met goed toezicht. En daarom reken ik steeds tweemaal zoo veel tyd voor herstel van zieken met lieve omgeving, dan voor zieken zon der liefdevolle omgeving". Automobilisme. De overdreven snelheid, waarmee de meeste automobielbazitters met hun machines door steden en dorpen ryden, heeft de noodzakelijkheid doen gebo ren worden om een toestel te vinden, dat automatisch een snelheidsgrens aan de automobielen stelt. Een dergelijk controle-apparaat, dat blijkbaar zeer goed voldoet, is onlangs, zooals het patentbureau van H. J. W. Pataky te Berlijn meedeelt, door een Paryzor automobielen-fabriek in den handel gebracht. Dat toestel, dat de aandacht van autoriteiten, ook in ons land, ten zeerste verdient en dat men verplichtend moest stellen voor eiken automobiel- rijder, registreert bovendien ook nog de snelheid, zoodat het bij overtre dingen of meeningsverschil een on weerlegbaar bewijsmateriaal op den koop toe levert. Het apparaat bestaat in hoofdzaak uit een uurwerk en een daardoor in beweging gebrachte scbyf, welke op de hoofdas van het rijtuig zit. Beide schijven zijn voorzien van horizontale en verticale vleugels, waardoor, zoo dra er contact gemaakt wordt, een electrische stroom gaat, die een elec tromotor of electromagneet doet wer ken op een rem, op de hoofdkraan of op eenige andere vaartveiminderings- inrichting in het mechanisme van den automobiel. Tevens wordt er een sig naal dan gegeyen en treedt het registreerapparaatje in werkingr Een geweldige rijdster. Een Duitsch meisje, juffrouw Mar- garetba Gast, heeft iri de dagen van 12 tot 17 Juni in New-York het wereldkampioenschap voor wiel ryden veroverd, door in 13 uur en 23 minu ten 1000 Engelsche mijlen (1609 K.M.) af te leggen. Zy heeft hierdoor het record van mrs. Lindsey, tot nu toe houder van het wereldkampioenschap, met 200 mijlen verbeterd. Toen jafirouw Gast haar 1609 kilo metertjes getrapt had, voelde zij zich geestelijk en lichamelijk uitstekend, ja zelfs is een gewichtstoename van 2 a 3 pond geconstateerd. Mer stra lende oogen en blozende wangen, alsof zij niet 1000 maar 10 mijlen achter den rug had, sprong zy van haar flets en was zelfs in staat cle indringerige Amerikaansche reporters te woord te staan, die haar wilden interviewen. Tot een Yan dezen zeide zij„Eigen lijk spijt het my dat ik maar niet 1500 mylen heb geredenik had het zonder eenige moeite gekand. Ik flets eerst sedert een jaar, maar heb van jongs af veel gedanst en ben daardoor lichamelijk zeer sterk geworden. Eigenlijk ben ik modiste van beroep en verdiende veel geld ia mijn vak, maar ik heb mijn zaak aan kant ge daan, om mij geheel aan de wieler sport te wyden. Ik hoop binnen enkele weken naar Europa te gaan, en mis schien zal ik ook op de Paryscho tentoonstelling uitkomen." Over baar dieet gedurende den rit deelde juffrouw Gast nog mode, dat zy uitsluitend plantaardig voedsel gebruikt had, vooral aardbeien, Sinaas appelen, sperges en rauwe aardappe len. Eeymaal daags gebruikte zij bijna kokend heete thee. De Herald deelt mede, dat deze krachtige jonge dame aan liet eind van haar rit 125 */2 pond woog; haar temperatuur was na een poos rust 98 0 F., haar pols deed 85, haar hart 72 slagen. De droom van Pharao. Iemand merkte op, dat hij in de Bybelsche geschiedenis in den droom van Pharao toch maar niet begrijpen kon, boe het mogelijk was, dat zeven magere koeien zeven vette koeien op eten konden, zonder dat men haar iets kon aanzien. „Ik kon het ook niet begrijpen," zei een koopman, „totdat ik een vrouw kreeg. Toenmaals bad ik meer dan zeven groote en dikke kas- eu dag boeken; myu vrouw had maar een heel klein en smal huishoudboekje. Aan het 6ind van het jaar echter had het kleine boek al myn groote en dikke opgegeten en men kon het ding toch nog niets aan zien." Sedert dien tijd begon ik den droom van Pharao te begrijpen. Io. een kwartier van Manches ter naar Liverpool. Een interessante proefneming op spoorweggebied zal eerstdaags in Engeland plaats vinden. Het betreft de verbinding van de twee belang rijke handelsplaatsen Liverpool en Manchester, die 52 kilometer van el kaar verwijderd zyn. Eon kanaal verbindt deze steden in rechte lijn, doch de spoorlijnen maken verschil lende bochten en omwegen. Nn is men van meening, dat als men van da eene stad naar de audoro over een rechte spoorlijn kou komen in nauwelijks 1 kwartier, deze lyn spoedig een bijzonder groot verkeers- eyfer zou aanwijzen, onafhankelijk j van den pry's, die deza snelle manier van reizen zou bedragen. Een trein moet dien afstand dan afleggen met een vaart van 240 K.M. per uur en deza snelheid is alleen door electriciteit ie verkrijgen. Hot plan dateert reeds van 1S91 en werd gemaakt door Ganz en Zuipenowski, doch de uitvoering zal, eenigszius ge wijzigd, thans pas tot werkelijkheid komen.. De spoorlijn bestaat uit drie rails. De eemgszins hooger liggende mid- aenrail is gemaakt volgens het pro ject van den Frauscben ingenieur Lartige en brengt de electriciteit op de kleine wagentjes. Deze wagentjes hebben den vorm van een cigaar en bevatten 100 zitplaatsen van 4 rjjen. Elke 2 a 3 minuten gaat or een wa gentje öe lyn langs, waardoor per uur 2000 a 2500 reizigers kunnen ver voerd worden in één richting. Te Warrington, een plaats in bet midden tasschen Liverpool cn Man chester, komt het station voor kracht- levering. De geheele uitvoering zal 35 milli- oen francs kosten on scDym mei gevaarlijk te zyn als men denken z Te Brussel is een electrische va? met een snelheid van 125 150 K. per uur, met succes en zonder storii ia exploitatie geweest gedurende e tentoonstelling. Daar waron vele bot ten to overwinnen, hetgeen op Engelsche lyn niet hot geval zou z\ Toch is een vaart van 240 K.! per nor nog wel wat bedenkelijk, ze in deze eeuw INGEZONDEN MEDEDEE LINGEN. 80 cento per regel. c*. (pi'Oöte fflSo&ftfoaaé ffy. De Passiespelen te Oberammergau. n. Half acht in don morgen We spoeden ons naar den Passie» schouwburg, waar reeds honderden hunne plaatsen hebben ingenomen. Daar voor ons strekt zich het reus' achtige tooneel uitvooraan een ont zaglijk podium, in het midden hel eigeulyke tooneel in Korintischen tcmpolstjjl met bybelsche figuren op de fries. Aan de rechterzijde een nauwe straat van Palestine's hoofd stad met het huis van Kajafas, Ïink3 de hoofdstraat van Jerusalem met de woning van Pilatusaan de uiterste zyden zuilengalerijen. Behalve het middentoonoel is niets overdekt, zoodat we ver boven de straten der heilige stad, de bergen zich trotsch zien verheffen. Het orkest, geheel onzichtbaar voor de toeschou wers, bevindt zich vóór het podium. Het is nu acht uur geworden;1 trompetsignalen weerklinken als tee-; keu van aanvang, on langzaam, in' prachtige gewaden, komt het koor op.; Een beweging gaat door de menigte/ want bij, die daar in statige houding! met den gouden staf in de hand voor-1 aangaat, is de beroemde Christus-; Mayr, die in drie achtereenvolgende Passiespelen de figuur van den Hei-| land vertolkte; zyn geniale creatie! verschafte hem een naam, dien meDig! groot tooneelspeler hem benydt. Men kan het Joseph-Mayraanzien,) dat by den last der jaren begint te voelenzyn baard is sneeuwwit en het' laDggeiokte haar is vergrijsd. Zyne' hooge gestalte heeft echter hare veer-; kracht behouden en kaarsrechtuchrydt1 hy naar het midden van het voor-! tooneel. Reeds de eerste woordf/U bewijzen, dat Mayr nog in betbezitis van zyne machtige, klankvolle stemplechtig,' gewijd klinkt de proloog. Als het koor zyn eerste gezang geëindigd beeft, beginnen zich do j straten te vallen. Langzaam, bijna' zonder dat we het bemerken, voegen allen zich bijeen tot een plechtigen optocht; een zachte muziek weerklinkt uit de onderaardsche ruimte en man-l nen, vrouwen en kinderen schryden statig voorwaartsChristus houdt zyn intocht in Jerusalem. Daar verschijnt hy zelf, de Verlos ser, zittende op een ezel en omgeven van met palmen wuivende volge lingen Aller blikken richten zich op den jongen man, wien ditmaal de hoofd rol werd toegedacht. Anton Lang neemt op het eerste oogenblik voor zich in. Waardig in houding en ge baar, krijgen we terstond den indruk, dat by geheel in zyn spel opgaat. Langzaam, heel langzaam verdwijnt do menigte weer in de straten Met bijzondere spanning zien de toeschouwers de Golgotha-sccne tege moet oindelyk gaat hot gorden van het middentooneel op. De kruisen met de daaraan han gende misdadigers staau reeds rechts en links; onder hoouende toeroepen zyn do krijgsknechten bezig het mid delste kruis mot den daaraan geslagen Heiland langzaam op te richten. liet is licht te begrijpen, dat doze scène van don Christusuitbeelder een voorbeeldige toewijding vordert. IIy moet daar twintig minuten lang aan het kruis hangen. Om de illusie niet te storen, zyn er voor handen en voeten nauwelijks een centimeter breede steunpunten overgebleven. Het lichaam is door middel van een soort corset aan het kruis bevestigd. De kruisafname volgt geheel in don i stijl van Rubens' bekend schilderij. Allen, die het kleine dorpje in bet gebergte bezochten, waren eenstemmig in hunnen lof osrer do regie. De hoofd leider is de directeur dor houtsnee- school, de heer Ludwig Lang. Als. men bedenkt, dat bij soms mot een menschenmassa van vyf a zeshonderd man moot manoeuvreeren, dan is licht te begrijpen, dat daarvoor een regis-, seur van buitengewone gaven noodig is. Als de voorstelling is afgeloopen,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1900 | | pagina 5