Uit de Pers.
Tweede 151 fid,
beboerende bij
^lad"
van
Donderdag 6 Sept. IftOO.
Mo. 5272.
Do tarief herziening.
„Bet Vaderland" releveert de op
merking van „Hot Volk", dat deklach-
ten dor liberalen over bet voorstel tot
tarief-rcr aooging vrij üdeï zjjn, zoolang
zij in plaats van dit middel geen an
der weten te stellen om aan geld te
komen. En dan antwoordt het blad
daarop
De hier door „Het Volk" gestelde
eiseli is voor bet oogenblik niet ge
rechtvaardigd. Alvorens de bevolking
nieuwe lasten op te leggen, welke
ook, dient bewezen te worden, dat ze
coodig zjjo. Op dit bewijs wordt ge
wacht.
Wel is aan de Eerste Kamer te ver
staan gegeven, dat de middeleD, noo-
dig om den leerplicht in te voeren,
zouden gevonden worden door ver-
hooging van invoerrechten. Maar in
de eerste plaats is onzeker, of daar
voor f 1.850 000 noodig is, in de tweede
plaats onzeker, wanneer dat geld
noodig is. Om te kunnen beoordeelen,
in hoeverre met het oog op nieuwe
uitgaven versterking van middelen on
vermijdelijk is, moeten wij kunnen
overzien de inkomsten van het dienst
jaar 1900, en de geraamde uitgaven
voor het dienstjaar 1901.
Toegegeven moet aan „Het Volk"
worden, dat voor sociale wetten in de
beurs moet worden getast, maar al
vorens die wetten, waarvan er nog
slechts enkele in staat van voorbe
reiding zjjü, uitgevoerd kunnen wor
den, behoeft men niet naar nieuwe
belastingen om te kijken. Overigens,
de geavanceerd liberalen zijn niet zoo
geheel in gebreko rebleven aan te
wijzen, in welke richting eventueel
versterking van middelen moet wor
den gezocht, als het sociaal-democra
tische blad het nu wil deen voorko
men. Wij verwijzen met name naar
de rede van don 'neer Van Kaalte bjj
de discussiëa over de begrooting van
1899.
Een verhooging van invoerrechten
wordt van die zij io niet beslist afge
wezen, mits die geen protectionistisch
karakter drage en bij voorkeur loxe-
artikelen treffe. Uit dit oogpunt ver
dient dau ook niet elke tariefpost in
't aangeboden wetsontwerp afkeuring,
ja zouden sommige nog wel wat ver
nooging kunnen Jijden. Ook is niet
ieder bet eens met den minister van
financiën, dat cr van moet worden af
gezien uit de tabak hoogere bate voor
de schatkist te verkrijgen. Dat de
handel daar-an licht eenigebelemme
ring zou ondervinden, is niet tegen te
spreken, maar waar overat elders de
tabak door tamelijk zware rechten
wordt geirofihn, is het niet zeer dui
delijk, dat e'ike verbooging bij ons do
tabak,smarkt zou doen verloopeDj als
wij maar zorgen, dat de lasten bij ons
minder hoog zijn dan elders.
Daarnevens wordt van geavanceerd
liberale zijde niet elke vsrhoogicg van
directe bo.astiDgen afgewezen, vooral
niet als men daaronder begrijpt de
eigenlijke onder de indirecte gerang
schikte successie en overgangsrechten.
Als er werkelijk groote uitgaven voor
sociale doeleinden te doen zijn, dan
zal het tijd zijn nader in bijzonder
heden aan te wjjzen, welke heffingen
de voorkeur verdienen en, zonder
schade aan de volkswelvaart toe te
brengen, kuDnen worden opgelegd.
Het „Centrum" zegt, dat het kabi
net zoowel van links als naar rechts
over de ingediende tariefherziening
bittere verwijten krijgt te hooren. Eu
al is het nu te begrijpen, dat m-3D
verrast is door de houding van den
heer Pierson in deze, overdrijving voert
ook hier weer het hoogste woord.
In de eerste plaats is de herziening
geenszius van dien aard, dat wij by
aanneming daarvan voortaan een be
schermend tarief zuilen hebben, dien
naam waardig. De voorgestelde ver
hooging; is gering, zij heef slechts ten
doel de schatkist te stijven en zal
bijna uitsluitend drukken op weelde
artikelen, die ten deele hier te lande
niet voorkomen of niet vervaardigd
worden.
latusschen valt niet te ontkennen,
dat ook producten die ook in ons lani
vervaardigd worden, belast worden es
dat het ontwerp dus mede een ietwat
beschermend karakter draagt.
En dan betoogt Het „Centrum", na
een citaat uit het Leerboek der staat
huishoudkunde van den beer Pierson
te hebben gegeven, dat daaruit bljjkt,
dat deze, hij moge dan een vurig
kampioen van den vrijhandel zijn,
toch Diet geheel de oogen gesloten
houdt voor hetgeen de feiten; zij het
dan ook bjj wijze van QitzoatUriBg,
ïo tegenoverstelden zin kennen vor
deren.
Een andere vraag is, of het resul
taat der Kamerverkiezingen van 1897
onverbiddelijk tegen elka wijziging
van ons 'tarief in verzet komt. "Het
„Centrum" brengt in berinnering, dat
da strijd toon hoofdzakelijk over graan
rechten liep, en dat men daarom gerust
kan volhouden, dat de kiezers zie'*
toen geenszins hebben uitgesproken in
dien zin, dat- het aanhangige wets
ontwerp tegen hun beslissing zou in-
drulschen.
Het blad zegt, dat het hier dan ook
geen quaestie van beginsel, maar een
voudig van utiliteit geldt. Mot in-'
stemming begroet hét bet wetsont
werp. Het wijst misi chien op een ge
lukkige kentering. Dat het door aen
minister Pierson in con liberaal ka
binet is voorgesteld, mag tot de ge
volgtrekking leiden, dat het exclusi-
vistiseh standpunt: hoe lager invoer
recht hoe beter, niet ouvoorwaardelijk
meer wordt vastgehouden.
„Het Centrum" bedoelt geenszins
een verdediging te leveren van de
protectionistische politiek. Het blad
meent, dat men zich eenvoudig af te
vragen beeft, wat onder de tegen
woordige omstandigheden voor ons
het' nuttigst en voordeoligst is, niet
voor een kleine groep van staats
burgers, maar voor het geheele land,
en het hoopt, dat men zich op dit
standpunt zal steden bjj da behande
ling van het wetsontwerp in de beide
Kamers. Geen theorethische macht
spreuken en doctrinaire beschouwin
gen. Maar wel leent zich het wets
ontwerp bjj uitstek tot aanvulling,
wijziging en verbetering der details.
Da d6skandigen kunnen daarover hun
licht laten scbynen. De mannen der
practijk zjjn thans in de eerste plaats
aan het woord.
Gemengd Nieuws.
Uit Puccini's leven.
Yan Paccini. den componist van
„Bohème" en „La Tosca", wordt ver-
haald, dat tij evenals Mascagni aan
het begin van zjjn loopbaan groote
moeite had rond te komen en een echt
Bohémien-leven leidde. In 1881 hield
hjj er een bock op na, waarin bjj alle
kleine uitgaven opschreefdaarin
kwam o. a. voor een baring als souper
voor vier personen.
Paccini kreeg van een liefdadig
heidsinstelling te Rome 48 galden
's maands. Daarvan moest hjj met zjjn
broer en zjjn neef leven op een ge
meubileerde kamer, die f 14 50
's maands kostte. De maandeljjksche
toelage werd toegezonden in e&n aan-
geteekenden brief: de hospes van
Puccini, eon brutale kerel, brak den
brief open, nam de maandhunr er nit
en paf het resteerende aan zijn huurder.
De hospes wilde niet hebbsD, dat er
op de kamer gek-iokt werd en tegen
etens'.yd ging bij in een aaogrevzend
vertrek staan luisteren. Puccini en
zjjn contuberna'.en m;iakten dan van
een list gebruik, om eieren te koken
boven een spirituslampjo, dat op de
piano stond. Om het sissen van het
kokende water onhoorbaar te maken
voor den luisterenden hospes, ging
Paccini dan als 6en bèzetene op bet
klavier spelen, tot de eieren gereed
waren.
Raadgeving.
Laat geen afgevallen vrachten on
der de hoornen Üggen
Wanneer men geregeld dagelijks de
afgevallen vruchten verzamelt, voor
komt men da scbadeijjke gevolgen en
groote verliezen die de insecten ver
oorzaken. Laat men dit na, dan krui
pen de larven spoedig uit de afge
vallen vruchten in den grond om daar
to overwinterenmeu kan ze dan
nooit onschadelijk maken en ia't vol
gende jaar komen ze weer te voor
schyn, om hun vernielingswerk op
n euw te bêgiDDcn. De afgevallen
vruchten, vooral de appels, hunnen in
stukken gesneden eo ia de lucht ge
droogd wordeu ooi tot gelei te ver
werken.
Koningin Victoria als
zangeres.
Bjj d8 groote mnziektenioonste'ücg
die sedert eenige weken in het Cris-
tal Piiace ie Londen wordt gehouden,
bevindt zich een interessante eollectïo
van wijlen sir Michael Costa, den
orkest-directeur die gedurende een
kwart eeuw te Londen de geheels
muzikale leiding in handen hal Coata
dirigeerde van 1837 tot 1860 de hof-
concertea en zjjn collectie bevat vooral
veel bermneringen aan dcio periode.
Behalve eet ige composities in ma
nu script van prins Albert is een vol
ledig stel programma's van die con
certen aanwezig, waaruit blykt dat
de Koningin dikwijls op die concerten
zong, daar o. a. op een programma
(12 Jeni 1840) haar naam vyf maal
voorkomt. Zy zong toen een duo met
haar echtgenoot in een koor, met elf
personen van den hooien adel, een
trio met de beroemde zangers Rubin!.
Lablache, enz.
Eon tweede Mozart.
Te Bordeaux is weder eens een
muzikaal wonderkind ontdekt; een
tweeden Mozart noemen de Borde-
leesche bladen hem. Het ventje
want bet is een jungen heet Pe-
pito Rodriguez Ariola en is geboren
te F-rrrol in fe'panje. Bjj is 3t2 jaar
oud en speelt u tstekend piano, zo .der
het ooit te höbben geloerd. Hj'j repro
duceert onmiddellijk op het khmer
alle melodie co, welke men hem voor
speelt, of voorzingt, waar by by het
accompagnement in da bas improvi
seer! Ook fantaseert en componeert
bjj. Het record van muzikale vrosg-
ryprie'd dus, waarbjj Mozart's jonge
muziekladen verb'.eeken.
Pepito is op het Psychologisch Con
gres te Parys onlangs opgetreden voor
een schaar geleerden en musici, die
verbaasd hebben gestaan over het
kunnen van den kleinen man.
Pspito's talent werd ontdekt, nadat
zjja moeder een sonato op de piano
had gespeeld. Zjj had de kamer ver
laten, torn zij op het klavier eeu aar
zelende herhaling hoorde uitvoeren
vso het stuk. dat zy zooeven had
voorgedragen. Zjj keerde terng en zag
den" kleinen Pepito, die vrjj nauw-
kvurig da sona'e weergaf. Men kon
iic-rn nbt var c'c piano afkrijgen en
men was genoodzaakt hem zjjn gang
te laten gaan.
Pepito wal toen nog maar 2 Va jaar.
Sedert dien improviseert en compo
neert bjj, zonder dat hjj e8n noot mu
ziek kan lezen.
Zijn repertoire bestaat uit twee
declen. Het eene is constant en bevat
eenige stukken van eigen compositie,
die hjj nit het hoofd kent en een aan
zienlijk aantal melodieëD, welke hjj
gehoord Heeft en die hjj weergeeft in
eigen zetting, die nimmer verandert.,
Het andere gedeelte is in zekere mate
onbepaald. Want het bevat alles, wat
hij eenerzjjds improviseert en ander
zijds allo reproducties ven melodieën,
welke hem worden voorgezongen. Als
hem de een of andere melodie wordt
voorgefbten of voorgezongen, luistert
Pepito aandachtigdaarna speelt hjj
ze na in den zelfden toonaard, de zelfde
dynamische teekens, waarbjj hjj dan
zelf de basbegeleiding maakt en soms
talrijke variatiëo.
Als Pepito in bet pnbliek speelt,
keert hjj zich na ieder stuk met een
schaterlachje tot zjjn auditorium en
geeft dadelyk het sein tot applaudis
sseren, door uit alle macht in zjjn
handjes ta klappan. Zjjn moeder wil
hem dan tegenhouden, maar het kind
begint dan nog luider te lacbeo.
Pepito's fatale gave moet betreurd
wordon, als het hem gaat, als de
meeste wonderkinderen uit den laatsten
tjjd, die beginnen als een Mozart en
meestal eindigen ais een kalf mat
twoo koppsn, een curiositeit, die als
moirtruGsiteit door de groote menigte
wordt aangegaapt.
Zjjn koeien muzikaal?
Ean lid van de een of andere ver
eeDiging tot bevordering van land
bouw en veeteelt in Engeland, deelde
niet lang geleden in een vergadering
mede, dat koeien zeer gevoelig scbjj-
cea voor den invloed van muziek.
Hjj had de proef op de som genomen,
zeide hjj, en zjjn koeien in de gele
genheid gesteld muziek te hooren,
terwjjl zji gemolken werden. En het
resultaat? Verwonderlijk!
Begrjjp eens aande dieren gaven
tweemaal zooveel room ais anders.
Daar moest eea journalist, die van
deze meledeeiing geaoord had. meer
van hebben; journalisten zjjnzoo.
Op zjjn interview-tocht hal hij ook
gelegenheid aan eea specialiteit op dat
gebied, den directeur van een maat
schappij voor veeteelt, diens meening
omtrent de beweerde muzikale gaven
van de zoo onmuzikaal uitziende her
kauwers te vragen.
Da goedo nua hield zjjo buik vast
van 't lachenzoo iets itad bij nog
nooit gehoord en bDvendieD, hjj kon
met zelterhcil zeggen, dat de muziek
geenerlei invloed had op het quantum
room, dat de koeien gaven. Eik jaar
toch organiseerde zyn maatschappij
een veetentoonstelling, en gedurende,
de week, dat deze gehouden werd,
gaf een militair muziekkorps elkrn
date concerten. Maar nooit hadden do
koeien, welker melk aan een nauwge
zet onderzoek werd onderworpen, een
hooger percentage room gegeven. En
wanneer dit het geval was, wanneer
er patriottische muziek werd ge p c d
hoeveel te minder zou men dan op
betere kwaliteit melk kunnen rekeneu
bjj andere soorten muziek I
Verschil van smaak in de
kleederdracbt.
Wanneer wjj op de kleederdracht
van nu en van vroeger tjj-ic-n zi n tn
opmerken hoe 't elders is rer.eld, be
merken wjj groote afwissel.ng in den
smaak.
Het gewone kapsel der vrouwen
vair Peking bestaat in een opgezetten
vogel. Hij is, naargelang de schoons
welgesteld of minder rjjir is, in goud
of in koper gevat en zóó geplaatst,
dat de vleugels aan woerszjj ien af
hangen; de wijd-uitgespreide staart
eindigt in een bosje veeren de snavel
wordt naar clou neus neergebogen 00
een in den hals van den vogel ge
plaatste springveer zorgt, dat de ver
siering beweeglijk is, zoodat, bij de
minste trilling, hot schjjut, alsof het
dier no:; leefde.
Dit zonderlinge kapsel is -toch niet
van bevalligheid ontbloot, maar dat,
hetwelk nu volgt, is eenvoudig bs-
spotte'jjk: 00 vrouwen uit hot binnen
land vaa Japan dragen op het hoofd
een minstens ern voetlang booije, dit
zij op het haar bevestigen door middel
van was; zij kunnen bukken noch
gaan zitten zonder haar nek recht te
houdt n nit eerbied voor het zeege
bouw men beweert dat, aangezien het
land zeer boschrijk is, het niet zeld
zaam is wanneer men eci schoonheid
tegenkomt, die met He t hoofd in de
takken van een boom verward is ge
raakt.
Wanneer het er op aan komt, zich
van het kapsel te ontdoen, duurt het
allean wel een uur om de gestolde
was, die hot bootje vasthoudt, te doen
smelten. Wjj moeten er echter aan
toevoegen dat die verfraaiingen slechts
op enkele feestdagen opgebouwd
worden.
Wat moet men zeggen van derge
lijke tegenstellingen en afdwalingen
Dat ieder z jjn kleederdracht de be- 0
denkt en zjjn gebruiken de aardigste.
Wie beeft gelijk, wt|>pngeljjk Waar
schuilt het goode, waar het kwade
Overigens is het goed om aan te stip
pen, dat de zonderlingste gewoonten
altyd voortspruiten uit de behoefte
om eenige physische misvorming te
bemantelen.
Laten wjj in het voorbijgaan, bij
enkelen stilstaan.
Da afschuwelijke en belachelijke
puntschoenen, bekend onder den naam
van „poulaines", die dikwjjls twee
voet lang waren en zóó lastig dat men
ze -an de kok öu met kettinkjes moest
vastmaken, weiden uitgevonden in dei
Middeleeuwen door Hendrik Planta
genet hertog van Anjou, om esn enor-
men uitwas te bedekken, die bjj aan
een voet had.
Karei VIII verwisselde de korte
kleeren door lange mantels, omdat bjj
mismaakte beenen had.
Toen Frans I bjj Pavia aan het
hoofd gewond werd, liet hjj zjjn haren
en baard kort knippen en alle baar
den in Frankrijk en Engeland ver
dwenen om het hardst. Het feit, dat
Hendrik VIII het voorbeeld van zyn
koninklijken nabuur volgde, verwekte
groote verontwaardiging onder de
oude Britten.
Zjj uitten hun misnoegen daarover
op zulk een wjj se, dat de koning eens
lachend opmerkte, „dat zjj meer aan
hun haar dan aan hun hoofden ge
hecht schenen"eon z=er duidelijke
scherts in den mond van een vorst,
die niet zuinig was met de hoofden
zjjner onderdanen.
Gedurende een halve eeuw waren
de jongste en mooiste vrouwen van
Europa gedwongeD het haar te be
dekken met een dikke poederlaag,
alleen omdat de hertog van Richelieu
zjjn witte haren niet wilde toonen en
daarvoor die ongemakkelijke en lee-
ijjke mode van poederen had inge
voerd.
Dikwjjls nemen dergelijke grillen
de afmetingen van nationale rampen
aan; zoo nfsbaagde Lodewjjk VII,
toen hjj om een ziekte baron en
baard liad laten afknippen, zjjn vrouw
Eleonora van Guyecna dermate, dat
zjj echtscheiding "eischte. Toen zjj
haar gemaal verl et, nam zjj met zich
haar bruidsschat, Poitoueu Guyenne,
en bracht dit door haar huwelyk met
den hertog van Anjou, aan Engeland.
Deze gril Yan eeu prinses, die veel
van mooie baarden hield, kwam
Frankrjjk te slaan op drio eeuwen
kryg en drie millioen manschappen.
Nimmer sleepte zulk een kleine aan
leiding zulke ernstige gevolgen na zich.
De Russische oorlogsscliat.
Zoowel van Duitschland als van
Rusla: d wordt verteld, dat zjj zich in
de iaa-.ste twintig jaar een reusaeh-
tigea oorlo/sc'.at verzamel 1 hebben
voor nngeljjke internationale verwik
kelingen. De Russische oorlogsschat
wordt in de vesting Kroonstadt be
waard.
De onder den grond gemetselde
kamer waarin de kostbaarheden zijn
opgehoopt, bevindt zich ongeveer m
het raidden van het fort, dat een der
sterkste van geheel Rusland is en ^an
hst hooge eiland Kotline, de kust van
de Fioscho gO:f beheerscht. De kamer
is uit baksteen en uit CHral graniet
opgetrokken en, om ondergraving er
van te voorkomen, hesft men haar niet
op dm rotsachtigen ondergrond van
het eiland, maar op stalen pypen ge
bouwd, welke ten overvloede nog,
naclit en dag, door twee geniesoldaten
worden bewaakt. De lengte van de
kamer bedraagt 9 meter en de breedte
773 meter. Zj staat geheel geïsoleerd
van de andere gebouwen in bet fort
en is in drie afdeelingen vordaeld,
welke slechts gemeenschap met elkan
der honden door massi9vo stalen deu
ren, elk met een gewicht van 9.510
kilogram en van 30 centimeter (iikce.
O.n eeu dezer deuren te openen, heeft
men niet minder dan aria sleutels
noodig en moet men het wachtwoord
voor de lettersloten kennen, dat eiken
dag veranderd wordt. Alleen do kei-
zerijjke schatmeester, de czear zelf en
de Amerikaansche fabrikant van bet
sio'ensysteem, kenneu het geheimzin
nige woord, waarmede men toegang
verkrjjgon kan tot de reusachtige
brandkast van b6t czarenriji.
In een der bovenbedoelde afdeelin
gen wordt de e:ge< ijjke oorlogsschat
b iwaardin do aadere bevinden zicb
de kostbaarheden, dia aan do voor
gangers van ezaar Nlcoiaas hebben
toebehoord, en ean aanzienlijk gelds
bedrag (naar men zegt van honderd
mil'ioen gulden) in gouden roebels.
N.emaud kan natuurlijk met zeker
heid zeggen, welke waarde dit alles
te zaraeu vertegenwoordigtmen
schat mirstsns eea milliard^ Dit zou
ook ongeveer da oorlogsschat zijn,
welke door Doltschland in tic vesting
Span-iau wordt verstopt gehouden.
Oostenrjjk se jjut in de nabijheid
van Weensn bezig te zjjn met gelijke
befojDling ean som van vierhonderd
millioen ILrijoen in een vesting als
dood k8p tvü te deponeeren.
E /enals te Spandau wordt de schat
kamer to Kroonstad electrisch ver
licht, en is de bewaring toevertrouwd
aan een compagDio geniesoldaten on
der bevel vau een officier, die onder
geen voorwendsel bet fort mag ver
laten.
Oom Paul en tante
Sanna.
Het „Handelsblad" publiceert zeer
interessante Zuid-Afrikaanscho por
tretten van den particulieren corres
pondent Fred. R impel, oud redac
teur van „De Ycikssteei". Da vierde is
verschenen en behandelt oom Pan!'
en tante öicna.
Wjj ontleenen daaraan het volgende:
.Tot laat in den nacht (te Bloem
fontein, in het laatst van Mei 1899),
waren de beide presidenten en hun
raadslieden clkon dag bezig geweest.
Werst twee dagen later zag ik presi
dent Kroger in zjjö eigen omgeving
terug. Het was op ten Zondagmorgen.
Oom Paul zat buiten onder de veran
dah. Het trof me onmiddellijk dat hjj
zonder zjjn onafscheideljjke pijp was.
Hjj zat heel alleen, eveneens tegen
zjjn gewoonte in. Zjjn oogen waren
vuurrood en de oogleden opgezwollen.;
Ik zag dat hjj geweend had.
Dr. Heymans vertelde mij later dat
hjj 's morgens tegen hem had gezegd:
„President heeft gekreten" de dok
ter is een Vlaming „en dat is heel
slecht voor uw oogen". „Ja", was het
antwoord geweest, eenvoudig, diep
treurig, „ik slaap niet meer nie,
dokter; ik hnil den heelen nacht".
Ik ging bjj den president zitten
maar het gesprek stokte herhaaldelijk.
Er waren lange poozen van pijnlijke
stilte. Ton laatste stond hjj op onder
hot voorwendsel dat het zonlicht hem
hinderde en trad naar biunen
Den 5sn Juni keerden wjj perspe-
cialen trein van Bloemfontein terug,
's Avonds om acht uur vertrokken wjj.
De President ging onmiddellijk te
rust. Den volgenden morg6n zag ik
hem weer. Hjj was niet meer zoo
treurig. Ik voelde dat bjj de over
tuiging naar Pretoria terugbracht,
dat hy alles had gedaan wat hjj doen
kon en doen mocht, en dat hjj nog
niet alles verloren achtte, ntideVrjj-
staaïsehe volksraad den dag tevoren
in geheime zitting de gedragslijn der
beide Presidenten had goedgekeurd.
Hjj z ra het vertrouwen van de zuster
republiek waardig bljjven in de ver
dere onderhandelingen
Presidents verjaardag. Als gewoon
ljjk op zjjn geboortedag zat president
Kruger achter in het grooteontvangsfc-
salon in den diepen armstoel. De twee
en-zeventigjarige zat recht op. "Wei
was het gezicht meer geplooid dan
gewoonlijk, maar de mond teekende
zioh vastberadender dan ooit in bet|
breede gelaat. De teerling was ge
worpen. De strjjd zou uitgevochten
worden.
„WanDeer wjj thans oorlog krijgen,
zal Engeland ods niet loslaten voor het
ons geworgd heeft", had hjj enkele
weken vroeger gezegd, toen de zaak
nog niet hopeloos stonden hjj had
er bijgevoegd: „Alleen God zal ons
dan kunnen redden."
Met dio overtuiging op het gelaat,
wacbtt9 hy dien lOen October van
het m chtige rjjk het antwoord af op
de uitdagiDg van bet kleine volk dat
tot het uiterste getergd was
Het was ra den slag van Elands-
l&3gte. In Pretoria heorschte een vol
slagen paniek. Het Duitsche korps
was in da pan gehakt. Van het Hol
lander-korps waren da weinigen, die
nog in leven waren, in banden van
den v jjand gevallen. De berichten wer
den met het uur ongunstiger. Tegen
den middag ontving „Do Volksstem"
van haar particulieren correspondent
een zeer uitvoerig telegram, waaruit
blo9k dat de toestand niet zoo ernstig
was als men zich dien in de residentie
voorstelde. Ik ging onmiddellijk met
dit telegrafisch verslag naar den pre
sident, waar de Landdrost van Pre
toria en een paar andere voorname
ambtenaren met verslagen gezichten
zatc-n, zonder te spreken. Het was het
begin van den corlog en da eerste
nederlaag. Oom Paul was kalm ei bjj.
de oudste, de man die het verlies het
meest voelde, raadde allen aan te
wachten tot er meer betrouwbare
medsdeeüngen kwamen. De eerste
berichten waren van vluchtelingen,'
en iemand die vlucht, zei de president,
ziet een boern voor den duivel aan.
Ik heb nooit de verhalen van weg
loopers geloofd.
De feiten stelden den President
schitterend in het geijjk. Dc-uzelfden
avond verscheen „Do Volksstem" to
olf uur met een bijzindere uitgave
die bewees, dat de eerste berichten
misdadig overdreven waren en dat,
hoe tragisch ook, do slag van Elands-
laaete een roemrijk wapenfeit was.
Wjj, de redact.0 van „De Volks
stem", gevoelden dien dag dat het
noodig zou kunnen wezen ook op
Zondagen te verscbjjoen om kwaad-
wJl-g veroorzaakte panieken te onder
drukken. Het Transvaalscbe vo k is
eon christelijk volk en wjj wilden niet
gaarne godsdienstige gevoelens van
anderen kwetsten. Ik friog dus ver
lof vragen om op Zondag te mogen
d;ukken als het noodzakelijk mocht
zjjn. Staatssecretaris Roitz had er geen
bezwaar tegenhjj wilde alleen dat
ik ook president Kruger zou raad-
pogen. „De fanatieke Calvinist", zoo
ais' do E'igelsc ;en hem zoo graag
mogöü noemen, begreep n et waarom
de staatssecretaris mij nog naar hem
Ind gezonden. Dergelijke publicaties
waren toch in het belang van het
land. Hjj keurde het plan van harte
goed.
Na den inval te Derdepoort, in het
district Rustenburg waar door de
Lkchwe Kaffers bjj hun inval, ik
meen, zeventien familieleden van den
president vermoord waren! kwam
•k wederom ten huize van ZÜE1.
Movr. Kruger was verplet. De presi
dent zelf onderdrukte verontwaardi
ging en smart, om straks met den Uit
voerenden Raad de plannen to be
spreken om dergelijke moorden der
Engelsehen te keereu.
Hjj dwong zich zelf tot uiterlijke
kalmte en was het bezadigste van'
a'leö. Piet Grobler en Hans Malan,
zyn kl?inzoons die in het Rustenburg
scao geboren zjjn, waren opgewonden
en dachten slecuts aan wraakplannen.
De president verzekerde, hon dat de
tuchtiging der Linen we Kaffers niet
zou nitbJjjveu; maar de tjjd daarvoor
was nog niet gekomen.
Zóó is de president, onwrikbaar,
vastberaden, kalm en gevoelig. Een
machtige invloed gaat van hem uit
dio heel zjjn omgeving, heel zjju volk
electriseert. Dia invloed doet zich
merkbaar in dezen langen, bangen
worsteïsfjjd gevoelen. Vol vertrouwen
in den God die alleen zjjn volk redden
kan, zai bjj bljjven vecaten, berasteod
in de rampen, dankbaar voor de over
winningen, Trans valera 8n Vrjjstaters
ten voorbeeld. En mevrouw Kruger
deelt in de overtoiling van haar écat-
genoot Niet als wylen generaal jou-
bert behoeft echter Oom Paal deop-
wekkiog en aaomoeoiging vaü zyn
vrouw.
Hjj is in alle opzichten do sterkere-
met 'zjjn reuzeDiratuur. Toch kan hjj,
het bjj zjjn van Tante Sanna, zooals
mevrouw Kruger bjj de Burgers beet,
niet ontberenhaar zorgen, haar toe-
wjj ding, haar oude, beproefde aan-'
hankeljjklieid zjjn hem onmisbaar. Hjj
houdt zjjn vrouw uit do politiek en
zal nooit bjj haar in lands zaken to
rade gaan, wat generaal Joubert
bjjna r.ltjji deed.
Tante Sanna ontleend haar sterkte
en vertrouwen aan haar man en naast
haar geloof geeft zjjn berusting haar
den m>ed om de zware verliezen,die
haar deze oorlog toegebracht heeft,
te dr3geo. Zjj is bewonderenswaard
in dat opzien tot haar echtgenoot, in
dat steunen op zjjn kracht.
Terneer geslagen was zjj, toen het
bericht kwam dat bjj een der eerste
gevechten tien onzer burgers gesneu-'
veld waren. Zjj dacht zich den strjjd
nog als de ouda Kafferoorlogen met
bjjna geen verlies aan BjereDzijde, on
toen Oom Paul opmerkte dat zjj zich
gelukkig mocht rekenen als de wor
stelstrijd geen 10.000 mannen koslte,
toen werd zjj stil en schokte het in
haar. Eerst toen begreep zjj wat deze
oorlog zou worden.
Het sneuvelen en verwonden vau
baar kinderen en kleinkindereu heeft
zjj, terwille van haar land, met ge
latenheid gedragendoch het gevan
gennemen van twee barer kleinzoons
heeft de president langen tjjd voor
haar geheim gehouden, omdat zy, zoo
als de meeste Boeren en Boerenvrou
wen, meer vrees had voor krijgsge
vangenschap dan voor den dood op
het slagveld.
Tante Sanna heeft in alle gevaren
in vroeger jaren met haar man ge
deeld. Zjj heeft al zjjn zorgen, hoewel
zjj ze vaak niet keude en ze alieen
op zjjn gelaat las, met hem gedragen^
Zg' zal htm bjj blij ven waarheen by
cok mag gedrevon worden. Zjj heeft
haar land even lief als hjj, zjj kent
haar volk zoo goed als hjj het kent.
Zjj wil er voor ljjden zooals zjj e;
aliyd voor geleden heeft. En als God
eindeljjk uitkomst geeft, zal zjj dio
vieren zooals hjj dit zal doon, dankend
de kracht waarop zy hebben gebouwd.
Ik heb mjj president Kruger niet
kunnen denken zonder tante Sanna,
zjj vullen elkaar aanhjj de ijzeren
van lichaam en geest, zjj de zwakke
met haar rotsvast geloof in hem, met
haar zorgen yoor hem.
De moedige Sheriff.
Uit hel Jbngzl&ch.
De sheriff van Siskiwah County in
Arizona had een geheim. Hjj sprak er
nimmer over, niet met zjjn besto vrien
den, maar geen oogenblik kon bjj het
uit zjjn gedachten zetten. Hjj was een
bloodaard. Een pistoolschot bezorgde
hera hartkloppingenbjj vechtpari jjen
en bloedvergioting werd hjj onpasse
lijk zjjn pols sloeg dan 35 slagen en
telkens wanneer het zjjn plicht was
iemand van overheidswege te arres-
teeren, voelde hjj zjjn knieën knikken.
Steeds was hjj in duizend angsten,
zenuwachtig, op zjj.a qui vive, steeds
in afwachting vau een mogeljjk ge
vaar. En nieitegeDsttüiade van dit
alles was Rad Conrad in den geheelen
omtrek bekend als de koelbloedigste,
moedigste man. Door eon voortduren-
deo, onafgebroken sirjjl, welken bjj
met zjjn geherie moiwiê Kracht tegen
deze oaturfrlyke zwakt:--id voerde had
hy zich dezo reputa ia verworven.
Zijn vrees voor gevaar, boe groot ze
ook was, bat hjj ondergeschikt ge
maakt aan zjjn sugst, dat iemand iets
zou merken van zjjn vrees.
Mot doodsangst Tu bet hart zocht
bjj het ge van r op, precies als een waag
hals, die er naar haakt. Rustig, vast
houdend, overlegd zocht hjj steeds
de meest gewaagde avonturen en ge
beurtenissen, slechts door den wensch
gedreven, den indruk te maken vau
geen vrees te keunen. Mannen, wion
het woord vree3 onbekend was, ston
den verstomd over den durf vau don
sheriff en beschouwden hem als linn
meerdere. Z mder eenig uitwendig
teeken van opwinding spoorde bjj de
grootste boeven in hun schuilhoeken
up, bestreed ze, zelfs wanneer zij tal
rijker waren en voerde steeds znlk
een driesten strjjd tegen alle gespuis,
dat zjjn naam wjjd en zjjd bekend
werd.
Op zekeren dag wilde hot wreede
noodlot, dat de sheriff gedwongen
werd, zyn zoozeer gefolterde zenuwen
mot duböel geweld te beproeven. De
stad Lava Canyon lag aan de grens
vau een'echt oerwoud. Twee mjjl van
de stad vormde zica in bet bosch een
kloof met steile zjjwancleu, slechts
voor ratelslangen dio tusschcn de rots
blokken nestelden toegankeijjk. Io het
begin van do kloof, waar het struik
gewas het dichtst was, stond het wit
gep eisterde L h yan den postbe
ambte Emiaet Reoj, die bovendien in
ijzerwaren, wapens en dergelijke han
del dreef.
Op dit idyllisch plekje kwam dien
dag ra den latoa raio. ia.; Arizona Dan,
de beruchtere sciiurk uit het district,
nadat hjj pas voor eenige honderden
dollars aan spiegels en glazen in een
aantal kroegen ra de stad had stuk
geslagen en een stuk of wat bur.iers
met zjjn revolver had laten kennis
maken, hetgeen dezen zeer slecht was
bekomen. Dan was wel, wat men
noemt, aangeschoten, doch niet zoo
zeer beneveld, of bjj had een üe.iioo-
zen angst voor Rad Conrad behouden.
Hjj besloot dus zich ergens buiten
de stad te verborgen en wanneer het