Tweede Blad,
behoorende bij
^Haarl!emvs D^gblnd"
van
VToonsilag 5 Dec. 1900.
Ho. 5349.
Brieven uit Berlijn.
(Van onzen correspondent
Een duitsch Koloniaal legu
op komst. Een vergecfsch be
roep van den Rijksdag op de
Regeering. Toten Sonntag
BERLIJN, 29 Nov. 1900.
Tn zijn lange redevoering bracht Be-
bel de vorige week in den Rijksdag ter
loops een onderwerp op het tapijt, dat
vroeg of laat behandeld zal moeten
worden. Hij zeide Ik ben er vast van
overtuigd, dat eer we een jaar verder
zijn, een wetsontwerp aangaande een
Koloniaal leger bij den Rijksdag is in
gekomen 1
Na de rede, die ik gisterenavond in
den Kolonial Verein over „de eischen,
welke aan koloniale legers gesteld moe
ten worden", gehovcd heb, geloof ik dit
ook. Redenaars als de luitenant-gene
raal Von Keiler, sprekende voor een
publiek als de leden van den Kolonial
Verein, waaronder zich vele officieele
personen bevinden, zijn als het ware
de officieuse pioniers, die voor de re
geering het terrein moeten verkennen.
Toen een paar jaar geleden met man
en macht gewerkt moest worden om
voor de marinewetten propaganda te
maken, trad de tot dat doel opgerichte
„Deutsche Flottenverein" met veel suc
ces als politiek „commis-vcyageur"
op, welke overal in den lande „Wan-
derredner" uitzond. Na veel inspan
ning werd de meerderheid van den
Rijksdag voor het doel gewonnen.
Het voorbeeld van den Flottenverein
vindt navolging bij den Kolonialverein
welke nu als een ijverig politiek agent,
die met zijn tijd meegaat, het geëerde
publiek met zijn nieuwste artikelhet
Koloniale leger, wil bekend maken.
Voorloopig schijnt het Duitsche pu
bliek nog niet dadelijk te willen toe
happen in de nieuwe spijs, die het
wordt voorgezet, want het auditorium
bestond voor negen-tiende uit officie
ren van leger en vloot, die wellicht niet
eens allen vrijwillig kwamen luisteren.
Generaal Von Keiler behandelde ach
tereenvolgens de Koloniale legers der
drie groote koloniale mogendheden
Engeland, Frankrijk en Nederland, en
stond natuurlijk het langste stil bij En
geland. Wanneer er vroeg of laat spra
ke zal zijn van de organisatie van een
staand Duitsch Koloniaal leger (op het
oogenblik heeft Duitschand in zijn Ko
loniën alleen een z. g. „Schutztruppe"
van pL m. 2500 man), moest men, vol
gens spreker, het systeem van Frank
rijk volgen en het Koloniaal leger op
dezelfde wijze inrichten als de Fran-
•che marine-troepen.
Tot Nederland overgaande, toonde
de generaal aan, dat ons Indisch leger
juist voldoende is om den Archipel in
toom te houden, doch dat er van ge
noegzame spoedige reserve uit het
moederland geen sprake kon zijn dat
de Nederlandsche vloot niet bij machte
is, zich tegen een van de groote mo
gendheden staande houden, zoodat
Holland machtelooc is, wanneer de een
of andere mogendheid zich van de rij
ke Kolonie wild» meester maken, daar
bet op den grooten afstand tusschen
moederland en Koloniën nergens rust
punten of kolenstations heeft.
De groote mogendheid, die de hand
wil leggen op de Nederlandsche Kolo
niën, zal daarin zonder veel moeite
slagen ongeveer met deze woorden
ging spreker tot een ander thema over.
D.i generaal liet echter niet na, een
kleine pauze op deze zinsnede te laten
volgen, om daaraan als 't ware meer
kracht bij te zetten.
Een dergelijke beschouwing over do
tweede Koloniale mogendheid Holland
in een officieuse vereeniging als de
Deutsche Kolonialverein voor oen audi
torium van bijna uitsluitend officieren
en uit den mond van een luitenant-
generaal mag, dunkt me, niet te licht
vaardig opgevat worden.
Ik kan dan ook niet nalaten, hierop
uitdrukkelijk do aandacht te vestigen
in dezen tijd van roof politiek.
Wanneer ooit de nood aan den man
komt en de een of andere mogendheid
zich van onze koloniën wilde meester
maken, zouden wij alleen staan en
op niemands huip mogen rekenen, even
min als Transvaal. „Zouden wij dan
gereed zijn om den aanval af te slaan?"
In den Rijksdag heerscht nu de stil
te na den storm. Nu de algemeene de
batten over de aanvraag der regeering
tot het verleenen van het suppletoir
krediet voor den Chineeschon oorlog
op voorstel van graaf von Bulow geslo
ten zijn en de aanvraag tot nader on
derzoek aan de afdeelingen is verzon
den, is de belangstelling van het groo
te publiek voor de openbare zittingen
plotseling tot onder nul gedaald.
De loge van de diplomaten en de
groote tribune voor het publiek, die de
vorige week dag aan da* dicht bezet
waren, zijn nu grootendeels verlaten.
In de publieke tribune zitten r. - - bi«r
en daar enkele toehoorders, doch
komen niet op de kosten," d-tar vo rn-
loopig beneden in de zittingzaal, waar
de opkomst dezer dagen ook al bitter
slecht is, geen interessante debatten
tusschen rege.ering en oppositie te ver-
Wachten zijn.
De krediet-aanvraag van 152 mlllioen
Wordt nu in do „Kommissionen" onder
zocht. In deze, niet voor het publiek
toegankelijke „afdeelingen" zal nog
toenig hartig woordje en menige bedek-
ie hatelijkheid vallen, alvorens de aan
vrage weer naar de openbare zitting
verwezen wordt om na tweede- en der-
do lezing te worden goedgekeurd.
Do wet verlangt, dat olk ontwerp drie
maal „gelezen"' wordt, alvorens te
kunnen worden aangenomen. Dit ge
schiedt steeds in de openbare zittin
gen, doch in de „Kommissionen," die
ongeveer eorrespondeeren met de „af
deelingen" in onzo Tweede Kamer,
wordt het eigenlijke werk gedaan.
In de openbare zittingen spreken
do verschillende woordvoerders hoofd
zakelijk voor hunne kiezers. Het is dan
mef-jUl een rbeWisch spiegelgevecht.
Het maakt op z'n zachts', gesproken
een zo iderlmgen indruk, wanneer
men ziet, hoe de regeering aan den
e&tten kant allesbehalve „knausert"
om geld uit to geven voor den Chinee-
schen oorlog en op een mlllioen meer
of minder niet ziet, terwijl zij aan den
anderen kant tioof blijft voor allo voor
stellen van den Rijksdag om de ge
brekkige militaire pensioenwet te ver
anderen. Ofschoon do interpellatie van
graaf Oriola door de woordvoerders
van alle partijen, van de Sociaal-demo
craten tot de conservatieven, onder
steund werd, had zij geen succes bij
do regeering, die bij monde van den
staatssecretaris van financiën ver
klaarde, dat er geen geld disponibel
was.
Wat gaan de invalide geschoten sol
daten de regeering ook aan! Zoolang
ze gezond aan lijf en leden zijn, mogen
ze voor h m „vaderland" goed en bloed
offeren, maar wanneer ze in dienst
van de*, staat lam en kreupel zijn ge
schoten, laat het „vaderland" hen vrij
wel aan hun lot over.
Is de staat dan niet zedelijk verplicht,
voor de invaliden te zorgen/
Wel neen, zeg', de Duitsche staat, die
zieh met sentimentaliteiten niet op
houdt, en zijn geld no -dig heeft om
den kanonnenkoning Krupp, sinds
kort Wirkliche Geheime Rat met
den titel van Evcellenzl nog rij
ker te maken wel neen, „lasst sie bett-
eln, gehea, wenn sie hungrig sind!"
Dat doen de arme drommels, die van
hun armzalig pensioentje niet kunnen
leven, dan ook al sinds jaren. Sommi
gen la-ij gen een postje hier of daar als
portier en eten het genadebrood, maar
vele oudjes, verminkt in den Fransch-
Duitschen oorlog, helen hiin armzalig j
kostje op, door met een harmonika of
met een oud draaiorgeltje den boer op
te gaan.
Andere ongelukkigen, met slechts één
arm of één been, zitten bij mooi weer
op druk begane punten buiten de ste
den tegen een boom en draaien met de
eenig overgebleven hand het orgeltje,
dat een klagend, zwak geluidje geeft.
Een toonbeeld van menschelijke el
lende!
De woordvoerders van alle partijen
van den geheelen Rijksdag zijn op dit
ééne punt eensgezind en praten als
Brugman om hun een billijker schade
vergoeding te doen toekomen, doch de
Staat, alias de Regeering, kent geen pië
teit en houdt de hand op de geldkist,
om er straks wellicht een flinke greep
in te doen, om het Duitsche Koloniale
leger tot stand te brengen
In tegenstelling van den Duitsehen
Staat als geheel genomen, is de Duit
sche Staatsburger als individu alles
behalve wars van piëteit. Daarvoor be
hoeft men slechts de kerkhoven van
alle gezindten te bezoeken. Verleden
Zondag Totensonntag stroomden
den geheelen dag duizenden en dui
zenden naar de verschillende kerk
hoven, om de graven van overleden
familieleden en vrienden met kransen
en bloemen te versieren.
Ik heb ditzelfde verschijnsel op vele
plaatsen in het buitenland, in Parijs,
in Praag, in Leipzig en hier waargeno
men.
Men mag hiervan denken wat men
wil, men moge er tegen aanvoeren, dat
een pelgrimstocht „en masse" naar de
kerkhoven op een bepaalden dag, om
ten aanschouwo van vrienden en be
kenden bloemen neer te leggen op 'o
graven van familieleden en van vrien
den, onwillekeurig aan het spreek
woord doet denken: „wie aan den weg
timmert heeft veel bekijks" er blijft
toch altijd nog een goede kern over.
Wanneer ik de met kinderlijke pië
teit fraai onderhouden graven, bezet
met bloeiende planten en zorgvuldig
schoon gehouden klimop, in 'n Duitsch
kerkhof zie, met zijn vriendelijken aan
leg en mooie lanen, moet ik altijd aan
het koude, ontzettend nuchtere, ver
waarloosde kerkhof van mijn vader
stad den Bosch in Ortlien denken, dat
gedurende de lange wintermaanden
aan drie zijden in het water ligt en
met de kale, hooge peppels rondom
zulk een treurigen indruk maakt.
De vergelijking moet dan wel ten
voox-deele van het Duitsche kerkhof
uitvallen.
Binnenland.
HAAGSCHE BRIEV e N.
Nu het uitgemaakt ls, dat president
Kruger de volgende week nog niet in
de residentie komt, kan men op z'n ge
mak verder plannen ontwerpen voor
de ontvangst van den waardigen grijs
aard. Het aanvankelijk plan ziet er
wel aardig uit: weinig toespraken, veel
gezang, een betooging van vereenigin-
gen, een eerewacht van uitgeweken
Zuid-Afrikanen, een ovatie, met echt
jeugdigen gloed, van schoojongens. Zij
hoorden er bij, want zij waren het ook,
die in 1884 den President een huldebe-i
tooging brachten. Mij dunkt, ik zie den
heer Kruger nog staan op het balcon
van hetzelfde Hotel des Indes waarin
hij nu zijn intrek zal nemen. Naast
hem aan de eene zijde de gToote figuur
van generaal Smit en aan de andere
zijde ds. Dutoit., de man die later naar
het Engelsche kamp is overgeloopen.
Het was avond: fakkels wierpen flikke
rend licht omhoog en tot de vertegen
woordigers der Z. A. Republiek rezen
de klanken op van frissclxe jonge stem
men. dl©, door koper begeleid de cou
pletten van „Do Vierkleur' deden höo-
ren. En ik hoor nog. boven in den sa
lon, den zvaron klank van Krugers
stom tot een deputatie dor jongens, ge
wagende van zijn ingenomenheid met
hun hulde en belovende om hun groe
ten over te brengen aan da „penkop-
pen" (de aankomende jongens met stei
le haren) in'Traxxsvaal. Ik zie nog den
breeden glimlach op het. breede gelaat...
President Kruger was toen in bijzonder
opgewekte stemming. Tempora mutan-
tur! Zal het hem weder vergund wor-
deix het rouwfloers van zijn hoogen
hoed te verwijderen?
Misschien. De dikwerf miskende di
plomatie schijnt thans krachtig te wer
ken en de mogelijkheid is niet langer
uitgesloten, dat een aanbod van be
middeling, eventueel van onze Ko
ningin uitgaande, zou worden gerug-
gesteund door enkele groote mogend-
beden. Ware dat zoo ons tegenwoor
dig Kabinet kon niet op waardiger wij
ze zijn loopbaan in dit vierjarig par
lementair tijdvak besluiten. Bij voor
baat is de Min. van Buiteixlandsche
Zaken intusschen schadeloos gesteld
voor de vaak onverdiende cxïtiek waar
aan hij heeft blootgestaan. De voor
treffelijke rede van den heer Kerdijk,
bij het algemeen begrootingsdebat, of
schoon grootendeels gericht tegen het
ministerie, bracht den Min. rechtmati
ge hulde voor zijn beleid in zake Z. A.
en de in Iangexx tijd in de Kamer niet
vernomen bravo's van alle banken,
moeten den bewindsman van ons fo
reign office aangenaam in de ooren
hebben geklonken.
Kon ik ook maar eens bravo roepen
voor ons gemeentebestuux*. Maar het
heeft er nog niet veel van. Dat dr.
Ninck Blok, de directeur onzer 3jarige
H. B. S. tot directeur1 van de oude 5-
jarige werd benoemd, lag, na het ge
beurde, voor de hand.
Niet echter dat de voordracht daar
toe alleen zijn naam droeg en dus strij
dig was met de wet. Een der bezwaren
kwam op het laatste oogenblik vragen
hem in aanmerking te brengen, maai
de Raad ging op dat vex-zoek niet in.
Had hij het wèl gedaan, de schijn ware
althans gered. Nu heb ik reden om te
vermoeden, dat de Min. van Binnenl.
Zaken het betreffend Raadsbesluit niet
zal goedkeui-en, al zal dit dan ook
eenig bezwaar opleveren, omdat niet
alleen de Haagsche maar ook andere
gemeenteraden in dit opzicht vaak te
gen de wet hebben gezondigd en nog
zondigen. Ik zondig niet tegen de waar
heid, wanneer ik zeg, dat de Dinsdag
a. s. plaats hebbende gemeenteraads
verkiezing, ter voorziening in een va
cature, maar matige belangstelling
verwekt. De anti-liberalen hebben zich
vereenigd op den heer de Wilde, re
dacteur van „De Hollander" een zeer
ijverig en bekwaam man. De vrijzinni
gen zijn het als naar gewoonte oneens;
de oud-liberalen propageeren Jhr. Bee-
laerts van Blokland, schoolopziener,
de overigen den heer van der Kemp,
vroeger directeur van onderwijs in
Ned. Indië. En de eigenaardigheid dcet
zich dus voor dat de voorstanders der
openbare school tusschen twee mede
standers de keuze hebben tegenover
den beslisten tegenstander van het
openbaar onderwijs. Maar nu kan ook
weder zooveel te gemakkelijker be
waarheid worden het spreekwoord van
de tweo honden en het been.
Misschien kan dat ook gelden van de
concurrentie der groote bladen de
kleinere hopen het althans. Maar tot
nu toe schijnt die hoop niet verwerke
lijkt te worden en profiteert het publiek
gretig van de gelegenheid om de groo
te bladen te lezen, die bij stapeltjes in
de Haagsche brievenbussen te recht ko
men. Kosten: nihil dus bijzonder
goedkoop. Straks komt de Nieuwe Cou
rant er nog bij. liet publiek profiteert
er van in materieelen zin. Met St. Ni-
kolaas voor de deur, is er een massa
pakpapier noodig!
IL A. GANUS Jr.
Hofbericht.
De Luitenant-Generaal, Adjudant-
Generaal en Chef van het Militaire
Huis van Hare Majesteit de Koningin
en de Oppar-Cei"emonieme«ster van
Hare Majesteit do Koningin hebben
de eer ter kennis te brengen van allen,
die wenschen te worden toegelaten tot
eene cour van gelukwensching, te hou
den door Hare Majesteit de Koningin
bij gelegenheid van Hoogatdezelver
verloving in het Koninklijk Paleis te
's Gravenhage, op Dinsdag 18 Decem
ber a, s., dat zij verzocht wórden zich
in te schrijven op de lijsten, welke ter
toekening zullen zijn gelegd in boven
genoemd paleis van af 3 tot en met 10
December a. s., dagelijks van des voor
middags 10 tot des namiddags 4 uur.
Op laatstgenoemden datum zullen de
lijsten definitief worden gesloten.
Tot de cour die zal worden bijge
woond door Zijne Hoogheid Hertog
Hendrik van Mecklenburg, kunnen
worden toegelaten autoriteiten, parti
culieren en deputatién uit de provincie
Zuid-Holland.
Particulieren, die niet te voren aan
Hare Majesteit do Koningin zijn voor
gesteld, kunnen tot deze cour niet
worden toegelaten.
Onder de aandacht van belangheb
benden wordt gebracht, dat afzonder
lijke lijsten zullen worden neergelegd
voor lxeeren. officieren van de dienst
doende schutterij en van zee- en land
macht, en dat voor de goede regeling
der cour noodig is, dat door de offi-
ciei-en alleen op deze lijsten worde
geteekend.
Officieren van de rustende schuttel-ij
en gepensionneerde officiex-en, voor
z.ooverro zij do cour in uniform
wenschen te bezoeken, zullen met de
actief dienende officieren worden ont
vangen, en worden derhalve verzocht
zich in te schrijven op de lijsten der
heex-en officieren, in de vorige alinea
bedoeld.
Het is in het algemeen bepaald noo
dig, dat alle ingeschrevenen die eenige
betrekking vervullen, deze op de in
schrijvingsbiljetten ver: n 1 d etu
liet uur waarop de Cour door Hare
Majesteit de Koningin zal gehouden
worden, zal later in de „Staatscou
rant" vermeld worden.
Alle tot de Cour toegelatenen zuilen
inooten gekleed zijn in gala ambts-
costuum of uniform voor hen die dit
bezitten, voor de overigen zooveel mo
gelijk, rok en witte das. (,»St. Ct.")
Voor het diner ten Hove op Maandag
3 December waren uitgenoodig de vlag
en opperoffïcieren te 's-Gravenhage xn
functie, alsmede de adjudanten i. b. d.
van Hare Majesteit de Koningin, van
dienzelfden rang.
H. M. de Koningin-Moeder wöèn -
Zondagochtend de godsdienstoefening
bij in de Groote Kerk te 's-Gravenhage,
onder gehoor van ds. Ivnottnerus.
Onlangs werd te Groningen door den
betaalmeester aldaar aan twee robben-
vangers (vader en zoon) op de Wad
den, ruim 500 gulden uitgekeerd voor
het dooden van zeehonden.
H.M. de Koningin zal Dinsdag 18
December ten paleize in de residentie,
ter gelegenheid barer verloving, een
cour van gelukwensching houden voor
corporatiën, particulieren en deputa
tién in Zuid-Holland. Het cour zal
worden bijgewoond door Hertog Hen
drik. 's Avonds zullen de dames ont
vangen worden.
Ook de heer Grobler, onder-staats
secretaris van buiteulandscho zaken
der Z.-Al'r. Republiek, is ui. Parijs in
Den Haag aangekomen. Hedenoch
tend vertrokken de heeren Wolmarans,
Grobler, en De Bruyn naar Duitsch-
land. De heer Wolmarans keert in ge
zelschap van den President te 's-Gra
venhage terug.
Ook te Antwerpen heeft zich eene
commissie gevormd voor het nationaal
huldeblijk, aan te bieden aan H. M. de
Koningin. De commissie bestaat uit de
heeren Van der Hoop, consul, waarne
mend consul-generaal, voorzitterVan
den Berg, president van de Ned. Ver
eeniging tot Hulpbetoon, penningmees
ter Van Haaren, Roomsch-Katholiek
geestelijke; dr. Van Grietlxuijzen, pre-
diktnHirsch, Israëlitisch geestelijke;
Kortman, president van de Holland-
sche Club Wagner, predikant.
De verpleegsters J. Boogh en W. de
Jonge, door het hoofdcomité van het
Roode Kruis aangewezen tot verster
king van het personeel der ambulances
begeven zich Maandagochtend per
Staatsspoor van hier naar Napels, om
zich aldaar den 6en December in te
schepen voor Zuid-Afrika.
Op het initiatief van den Ned. consul
te Smyrna, jhr. De Sturler, is door de
Hollandsche kolonie aldaar f 268 bij
eengebracht voor de krijgsgevangenen
op St. Helena en op Ceylon welk be
drag door het hoofdcomité van het
Roode Kruis ter beschikking is gesteld
van consul-generaal Snethlage te Am
sterdam, om de gift aan haar bestem
ming te doen beantwoorden.
In de weilanden onder het Friesche
dorp Haskerdijken zijn 49 schapen door
honden bij nacht verscheurd. De vee
houders aldaar hebben nu eene klacht
ingediend bij den officier van justitie
te Heerenveen, om beter toezicht te
krijgen.
Huwelijk der Koningin.
De wetsvoordracht in de Grondwet
vereischt betreffende het huwelijk der
Koningin moet zoo goed als gereed zijn
om aan de Staten-Generaal te worden
aangeboden.
Eene regeling omtrent een dotatie of
apanage aan den aanstaanden Hertog-
Gemaal, zou niet te verwachten zijn.
Z. A. S. M personeel.
Met ingang van Zaterdag 11. is thans
het eerste gedeelte van het N. Z. A. S.
M. personeel (hetwelk in 1S98 eerst zijn
vaste aanstelling bij de Mij. ontving)
eervol ontslagen. Voor hen hebben nu
alle inkomsten opgehouden. In ver
band hiermede vestigt het Bondsbe-
stuur bij vernieuwing de aandacht van
heeren werkgevers op het aanvraag-
kantoor van den Bond te 's-Gravenha
ge, Nieuwe Uitleg 17. Maandagavond
a. s. vergadert het Bondsbestuur al
daar ter bespreking van de ontvangst
van president Kruger in Nederland en
met betrekking tot de omstreeks de
helft dezer maand te houden alge
meene ledenvergadering in de stad
Utrecht»
Moordaanslag te Dordrecht.
Vrijdagavond werd te Dordrecht in
de Groote Spuistraat een moordaan
slag gepleegd. Bij bewoners dier straat
had. de 4S-jarige echtgenoote van den
bierhuishouder A. de Jong te Dubbel
dam sedert jl. Maandag intrek geno
men, omdat zij voortdurend het slacht
offer was van mishandelingen door
haar man. Gisteravond kwam haar
man haar in de Spuistraat opzoeken en
wist do woning binnen te dringen en,
na met zijn vrouw een gesprek te heb
ben gehad, trok hij plotseling een geo
pend mes en bracht haar daarmede
drie steken toe. Onmiddellijk werd de
vrouw, na bediend te zijn, naar het
gasthuis overgebracht. Haar toestand
is gevaarlijk. Zatermorgen leefde zy
nog. Do 43-jarige dader is Vrijdag
avond gearresteei'd en heden ter be
schikking van de justitie naar het huis
van bewaring overgebracht. Het mes,
waarmede de daad werd gepleegd^ is
nog niet gevonden.
Aoademisclie examens.
Amsterdam, Bevorderd tot arts de
lieer W. F. Kroes en A. J. II. Lasance,
geb. te Amsterdam; J. Knegtering te
Emmen en P. van Gordt té Rotterdam.
Naar men verneemt, zal de lieer Pott,
consul der Nederlanden te Lourenco
Marquez, zich den 17en December a.s.
aldaar inschepen voor zijn reis naar
Nederland.
Groningen. De heer M. Kamerling
hoeft niet goed gevolg het theoretisch
geneeskundig examen afgelegd.
Geslaagd voor het eerste gedeelte van
het arts-examen de heer J. B. Bruins,
cand.-arts. geb. te Saaxumhuizen.
Bevorderd tot arts de heer L. Schou
ten, cand.-arts, geb. te Berg en Ter-
blijt.
Utrecht. Bevorderd tot doctor in de
rechtswetenschap op stellingen, de heer
C. R. A. li i jsvogel, geb. te Rotterdam.
Leiden: Geslaagd voor het candi-
daats-examen in de rechten de heer
J. H. Warren.
Bevorderd tot arts de heer J. R. Jor-
daar»
Leiden: Bevorderd tot doctor in de
rechtswetenschap de heer J. A. Eige-
man geb. te Leiden, op proefschrift:
„Eenige beschouwingen over hel be
vel, voornamelijk uit militnir-strafrech-
telyk oogpunt"
Utreecht Doet Geneesk. de heer G.
A. van den Berg Theor. Geneesk. 2 de
heeren P. E. G. v. d. Heijden en S.
Sjollema. Cand. Rechten de heer P.
J. W. Bieter. Cand. Theol. 2 do heer J.
Pannebakker. Aanv. ex. Dier- cn Delf-
stofk. de heeren J. C. Eismn en J. A. J.
F. Paro.
Bevorderd tot semi-arls de heeren F.
J. P. Moquette en J. H. Akkerman.
Bevorderd tot arts de lieer J. Groen.
Atjeh.
Uit Kotaradja seint men aan het „N.
v. d. D.":
„Toekoe Tji Samalanga met familie
leden onderwierp zich te Lhosemawa."
De correspondent van de N". R. Ct. te
Batavia seinde onder dagteekening van
Zondag
Toekoe Tji Samalanga, Toekoe Moe-
da Samalanga en Toekoe Moeda Pou-
dada hebben zich onvoorwaardelijk
overgegeven aan den controleur van
Lho Semaweh.
Het blad teekent hierbij aan:
Dit telegram is van belang met het
oog op den toestand in Samalanga. In
Mei van dit jaar heeft T. Tji Samalan
ga zich bij de partij van het verzet in
Atjeh aangesloten.
Toekoe Moeda Peudada heeft zich
later bij Tockoe Tji Saxnalanga aange
sloten. Peudada is eene aan Peusan-
gan grenzende onderhooriglieid van
Samalanga.
Nederl Zuid Afr. VTeenigiw.
Het totaal der thans ingekomen gif
ten bedroeg op Zaterdag 1 December
f 1,234,753.
Uit de Arbeiderswereld.
BUITENLAND.
Te Valcnzia hebben 1400 schoenma
kers het werk gestaakt.
Letteren en Kunst.
De titel van Siegfried Wagner's
nieuwe opera, die eerst zoo lang geheim
is gehouden, luidt „Herzog Wildsang".
Dit werk zai nog dezen winter te Mün-
chen en daarna te Leipzig voor het
voetlicht komen.
Agnes Sorma.
Na haar terugkeer uit het Oosten
speelt Agnes Sorma in het Raymund-
theater te Weenen en te Boedapest van
21 December tot 4 Januari.
In Februari komt zij, zooals do lieer
Schürmann uit Kcnstantinopel schrijft
weer naar Nederland en zal te Amster-
da mvier, te 's-Graveixhage en Rotter
dam twee, te Arnhem, Haarlem en
Groningen eenmaal optreden, in Jo-
hannisfeuer, Liebelee, Eva, Divoryons
of Nora.
Sport en Wedstrijden.
Wi©ler*iew.w8.
De „Vélo" heeft besloten den ou
den wedstrijd ParijsBrest weer
in hot leven to roepen, dio 10 jaar
geleden door het „Petit Journal"
is ingesteld en toen zoo'n succes
had. Het denkbeeld is in zeer goe
de aarde gevallen en reeds is een
volledig programma opgesteld. De
wedstrijd zal plaats hebben op 6
September en er zullen 3 catego-
riën zijn. De eerste categorie is
voor „coureurs de vitesse". die
uiterlijk G dagen moeten rijden met
een gemiddelden afstand van 200
KM. per dag. De tweede categorie
is die der „routiersdio gemiddeld
per dag 150 KM. moeien afleggen
cn hoogstens 8 da een onderweg
mogen blijven. En dan is er nog
een categorie voor veteranen, die
minstens 35 jaar oud moeten zijn,
120 KM. per dag moeten rijden en
hoogstens 10 dagen onderweg mo
gen blijven. Reeds nu zijn de in
schrijvingen zeer talrijk. Voor me
dedinging hebben zich o. a. be
reids opgegeven Rivierro, Bécon-
nais, Williams, Ducom, Berlin, Al-
leaume, Joyeux, Lepoulro cn, be
halve nog vele anderen, ook nog
Dubois, die reeds in 1891 in dezen
wedstrijd uitkwam.
Het komt „de Fiets" niet onwaar»
schijnüjk voor, dat ook uit Neder
land zich 'liefhebbers voor dezen
wedstrijd zullen aanmelden.
IJssport.
Tc Davos-Platz is de haan Donder
dag .1. geopend en zullen er op 19 en
20 Januari a.s. intern, wedstrijden in
kunst- en hardrijden plaats hebben. Do
wedstrijden in het hardrijden zullen
plaat? hebben over afstanden van 500,
iuOO. 1500, 5000 en 10,000 meter. Prij
zen: zilveren en bronzen medailles. Do
winner van 3 van de 5 wedstrijden ont
vangt de groote gouden medaille en
een eereprijs ter waarde van 300 fr.
Deze wedstrijden zijn alleen open voor
amateurs.
Inschrijvingen sluiten 10 Januari a.
s. 's avonds 8 uur.
Voetbal,
Quick (Arnersf.P. W.
Ook fiier werden de voetbalprofeten
in 't ongelijk gesteld. De 2e klasseclub
Quick wist hare le klasse collega met
liefst 40 naar huis te zenden, zeker
wel de meest onverwachte van alle uit
slagen.
Colerit&s van Rotterdam won van D.
F. C. (Dordt) met 21 onder protest der
Dordtenaars.
Voor de 3e rende der bekerwedstrij
den qualificeeren dus tot nog toe. R.
A. P. en Volharding van Amsterdam.
Quick uit Amersfoort, Rapiditas en Ce-
leritas uit Rotterdam, benevens Haar
lem en H. F. C. uit Haarlem.
Op het veld aan de Spanjaar dslaan
te Haarlem speelde Zondag Oranje te
gen H. F. C. II, een frienöly-game, dat
eindigde in eene overwinning van
Oranje met 32.
Men schrijft ons-
Zondag Jl. speelde te Zaandam aan
de Iïembrug het eerste elftal der Z. V.
V. een competitiewedstx-ijd tegen het
tweede elftal der H. F. C. „Haarlem".
Na de gebruikelijke 3 cheer drong de
Z. V. V. direct op en '.leid Haarlem
geheel in bedwang, dat ge huns ge
lalen werd om door te broker: Weldra
neemt de Z. V. V. de leid):-»- door een
mooi schot van de linksbuiten voor
waarts. Ook de andere lede-i J©r voor
hoede laten zich niet onbetuigd, do
score stijgt langzaam maar zeker on
is met de rust 60 in Z. V. V.'s voor
deel. 't Ilardo werken voor half-time
was niet zonder invloed op de spelers
gebleven; 't spel verslapte na de rast
merkbaar. Haarlem drong herhaalde
lijk op, soms vrij gevaarlijk, doch de
achterhoede der Z. V. V. deed zich dan
gelden en haar doelvcrdediger kreeg
geen enkel schot te stoppen. Ook Haar
lem's verdediging was na de riut be
ter, waardoor de Z. V. V. nog maar 2
goals hij de reeds gemaakte voegen
kon, aldus winnende met 80.
Met genoegen constaieeren wij dat er
wat meer publiek op het terrein aan
wezig was dan anders.
Gemengd Nieuws.
Onze Kouiuf?in en de Belgen.ty
Bij de inschrijving, die do Brussel-
sche „Petit, Bleu" houdt, om, evenals
de „Matin" van Parijs, een geschenk
aan te bieden bij gelegenheid van het
huwelijk van II. M. Koningin Wiihel-
mint, „en souvenir ds la coux-ageuso
protection accordóé par elie au prési
dent Kruger", lezen wij, heden o. m.
het volgende begeleidend eeno bij-
drage
Heur land is zoo klein, en zoo groot is
ïheur naam,
Doodglanzend de faam aller Vorsten te
[2 aam.
Een C-T.rmsT.-enthc'QNasfc.
De directeur der Opéra-Comiquo to
Parijs heeft een curieusen brief van
een Amerikaan, die blijkbaar een ver
woede autografen-verzamelaar ia, ont
vangen. II ij is gericht aan don schrij
ver van Carmen, wijlen Prosper Meri-
mec, naar wiens verhaal het libretto
der opera door Meilhac en Iiaiévy is
bewerkt
De „kunstvriend" schrijft:
Waarde Heer!
Ik verlang zeer een handschrift van
u te bezitten daar ik een Amerikaan-
sche bewonderaar van uw werken ben.
Ik voeg hierbij een kaart in do hoop dat
gij mij wel zult willen antwoorden.
Ik ben uw zeer dankbare W. E. C.
Daarbij was oon gefrankeerde enve-
loppe met adres gevoegd. Het zal den
directeur der Opéra-Comique niet ge
makkelijk vallene een schrijven aan
zijn adres te bezorgen.
Cüi ae««<3li8 krijgskunde.
Voor hen, die de Chineesche crisis
bestudeeren, kan hot van belang zijn
te weten, dat er een groot Chineesch
werk over krijgskunde bestaat, dat oj»
de hoogere krijgsschool te Peking als
leerboek dienst doet. Het is een klas
siek werk, dat reeds meer dan duizend
jaren oud is en tal van zonderlinge
dingen bevat-
Zoo staat er o. a. ergens to lezen
„Een verstandig legeraanvoei-der laat
voordat hij den slag begint, zachte mu
ziekstukken spelen, om daardoor den
vijand in een diepen slaap te wiegen".
En verder „Een goed aanvoerder
moet erop bedacht zijn, dat hij zijn
krijgsvolk, to paard zittend, achter
waarts leero boogschieten, cn moet
zichzelf ook daarin oefenen."
Elders wordt iedoren generaal aan
geraden, niet ten strijde to trekken,
zonder zijn eigen rood zonnescherm cn
een afzonderlijken parasoldrager mo
de te nemen, enz. enz.
