Groote Hotetet 21.
Teleplioon 490.
De Negentiende Eeuw.'
Pott gcwezei, dat aanleiding was dien
heer het exequatur als consul der bei
de republieken te ontnemen, hetzelfde
motief wat ook gebruikt Is voor de in
trekking van het exequatur als Neder-
landsch consul, waaruit wel niemand
lal hebben afgeleid dat Portugal Ne
derland niet meer als onafhankelijken
Blaat erkent.
Ao&dtemische Examens.
Leiden. Do heer M. W. de Visser, die
tot doctor in de klassieke letteren is
bevorderd, verkreeg den graad cum
laude.
Utrecht. Prop. theologie de heer W.
L. Slotennd. theoL 1 de heer N. J.
van 't Hooftcand. rechten de heeren
P. v. Regteran Allena en J. M« v. Haers-
ma de With.
Groningen. De heer J. Meihuizen
slaagde voor het theoretisch genees
kundig examen.
Amsterdam. Bevorderd tot doctor in
de scheikunde op proefschrift„Bij
drage tot de kennis der organische
zwaveiverbindingen" de heer J. J.
Bianksma, geboren te Pingjum.
Aan de Universiteit van Amsterdam
is met gunstig gevolg afgelegd het can-
didaats-examen in de godgeleerdheid
eerste gedeelte door de heeren A. Klin
kenberg J.Azn., D. Drijver, J. C. Schro
der, D. Pottinga en P. M. Heringa.
Utrecht. Bevorderd tot doctor in de
godgeleerdheid op proefschrift: „Het
syinbolo-fidaïsme, beschrijving en kri
tische beschouwing", de heer J. Rie-
mens Jr., geb. te Driebergen.
Cand. theoL 1do heer L. R. Aal-
hers. Aanv. Dier- en Delfst.k. de heeren
J. P. C. v. d. Bergh en N. Tasclaar.
Doet. rechtsw. de heer D. J. Kuipers.
Leiden. Geslaagd voor het candi-
daatsexamen in de rechten de heer C.
Hombroek.
Groningen. Bevorderd tot arts de
beer S. van Houten, cand.-arts. geb. te
Groningen.
Amsterdam. Met gunstig gevolg is
afgelegd het candidaats-examen eerste
gedeelte in de godgeleerdheid door de
heeren D. Pottnga, P. H. Heringa. E.
Pekema, D. Attema, J. Scherpenhuy-
sen en S. Scholten; bet candidaats-exa
men in de rechten door de heeren S.
Baron van Heemstra en H. J. Boelen;
het doctoraal examen in de rechten
door den heer J. G. Schörmann Jr.
Leiden. Bevorderd tot doctor in de
rechtswetenschap de heer D. K. K. de
Jong, geb. te 's-Gravenhage. Op stel
lingen.
H. M. de Koningin-Moeder heeft de
zer dagen aan de Vereeniging „Pro
Juventute" te Amsterdam doen toeko
men eene gift van twee honderd gul
den, als blijk van belangstelling in hel
streven dier Vereeniging.
Hertog Hendrik.
Men schrijft uit Schwerin aan hei
„Hbld.":
Hertog Hendrik is Maandag van het
kleine zomerpaleis „Grünhause" naar
het paleis van zijne moeder, groother
togin Marie, in de stad verhuisd. Dins
dag had daar een diner plaats, waar
toe hooge staatsbeambten en militai
ren uitgenoodigd waren. Aan het feest
maal was eveneens aangezeten de Ne-
derlandscho kapitein der artillerie,
grooten staf, de adjudant van H. M.
de Koningin, kapitein J. W. P. van
Hoogstraten, aan Z. H. Hertog Hen
drik toegevoegd.
Woensdagmiddag werd op het groo-
te exerciti-.-terrein in tegenwoordig
heid van den Hertog en kapitein Van
Hoogstraten parade gehouden door de
eerste compagnie van het grenadiers
regiment, waarbij ook de hier residee-
rende generale staf tegenwoordig was.
Donder vlag vertrok het bedienden-
personeel van den Hertog naai' Neder
land.
Hertog Hendrik van Mecklenbui'g-
Scirwerm wordt a. s. Maandag in de
residentie verwacht.
Een beroep op de Koningin.
Aan H. M. de Koningin is door het
hoofdbestuur van den Algemeenen Ne-
derlandschon Vredebond te 's-Graven-
hage Vrijdag het volgende adres ge
richt „dat het met smart vervuld is
over het voortduren van den strijd in
'Zuid-Afrika, waardoor Transvaal en
de Oranje-Vrijstaat met ondergang be
dreigd worden; dat het vurig wenscht
dat aan dien menschonleerenden krijg
die door allo beschaafde natiën ten
diepste wordt betreurd, spoedig een
einde moge komen; (lat de ZuidafrL-
Argwanencl vorschend gleed haar
blik over de g-.stalte van de schoo-
jie, jonge Noorsche.
Vergeef me dat ik het weer
,v/aag u in de vervulling uwer zus
terlijke plichten te storen. Ik be
merk wel dat ik ditmaal bijzonder
ongelegen gekomen ben. maar...
U is niet ongelegen "ekomen,
viel Thy ra haar kalm in de rede.
Mijn broeder verhinderde mij ter-
Blond bij u te komen. Hij zendt u
door mij dezen brief terug. Ik
hoop dat liet dezelfde is, waarom
u me laatst vroeg.
Edith zag dén welbekenden
brief in haar handen en de wilde
.verterende ijverzucht, die. zij tegen
over de jonge Noorsche altbd moei-
'to had te bedwingen, vlamde nu
gloeiend op.
Met eenige snelle schreden trad
ze dicht op Thyra toe en ontrukte
haar woest den verraderlijken
brief.
Spreekt u de waarheid? Zendt
Erik zelf me den brief terug?
Ja.
Dus heeft u me aan hem ver
raden. Is dat de opvattin" die u
heeft van de heiligheid van een be
lofte?
Ik heb mijn belofte gehouden
kaanscho Republieken zeiven niets lie
ver willen dan eone vredelievende be
ëindiging van dezen heilloozen oorlog:
dat artikel 3 van het verdrag voor de
vreedzame beslechting van internatio
nale geschillen van 29 Juli 1 $99, welk
verdrag ook namens Engeland is on-
derteekend de gelegenheid aanbiedt
nu, zelfs gedurende den oorlog, bemid
delend tusschenbeide te treden; rede
nen waarom voornoemd hoofdbestuur
deu vuri-.m wousch uitspreekt dat op
aandrang van Uwer Majcsteits rege
ring de mogendheden alle krachten
zullen ln*po: non om door gebruik ie
maken van de bevoegdheden haar
krachtens de besluiten der vredescon
ferentie toegekend, te geraken tot eene
spoedig beëindiging van dion rampza
ligen krijg, op eone wijze welke eene
voor do beide Zuidafrikaansche Repu
blieken aannemelijke oplossing der ge
schillen aanbiedt.
De heer Stead, de bekende Engelsehe
vredeszendeling en journalist, vertoeft
thans in Den Haag.
Lsgerreserve.
„De Locomotief" doelt in "en hoofd
artikel van een medewerker mede, dat
de Gouverneur-Gen. aan het opper
bestuur heeft voorgesteld in Indië een
legerreserve in het leven te roepen, die
in lijden van dreigend oorlogsgevaar
zeer goede diensten zou kunnen bewij
zen zonder in vredestijd te veel te kos
ten.
Z. E. zou nl. wenschen het groot aan
tal Europeanen en inlanders, dat jaar
lijks den militairen dienst verlaat met
pensioen of gagement, zonder daar
voor door licnaams- of zielsgebreken
ongeschikt te zijn, een verband te doen
aangaan, waarbij zij zich verplichten
oro in geval van een oorlog met een
buitenlandschen vijand onmiddellijk
weder onder de wapens te komen voor
den duur van den oorlog. Hun zou tot
belooning daarvoor in vredestijd bo
ven hun pensioen of gagement een
kleine toelage worden verzekerd, waar
tegen nieis geëischt wordt, zooöat ze
zicli rustig in de burgermaatschappij
kunnen blijven bewegen.
Een Dattach eskader.
Bij gelegenheid var het huwelijk van
Koningin Wilhelmina zal, volgens dc
Duitscho bladen, een Duitsch eskader
ons land bezoeken. Het 2al bestaan uit
de linie-schepen le klasse Kaiser Fried-
rich III en Kaiser Wilhelm II, den
grooten kruiser Freija, de linie-sche
pen 3e klasse Baden, Saksen en Wür-
temburg en het aviso Jagd. Aan het
hoofd van het eskader zullen de broe
der des Keizers prins Ileinrieh en de
schout-bij-nacht Fi6Chel staan.
Het landelijk Hogerhuis-coxnité
heeft, naar Hei Volk meldt, in zijne
laatste vergadering besloten het gra
tie-adres aan de Koningin te overhan
digen eenige dagen vóór haar huwelijk
met Hertog Hendrik. Daartoe zal een
audiëntie worden aangevraagd.
Aanranding.
Te Roermond i6 Woensdagavond ze
kere Leenderts door drie onbekend ge
bleven personen aangevallen en zoo
danig met messen gestoken en gesne
den, dat men voor zijn ïeven vreest.
Stakkerds
Zaterdag zaten aan de kerk te Koe
wacht een paar ongelukkige ineuschen
die op jammerenden toon om een aal
moes smeekten. De eene was blind, de
andere kreupel liet zijn met vele dor -
ken omwonden been zien. Ieder had
medelijden met die beklagenswaardi
ge nieusehen en menige cent rolde in
de pet, die voor hen stond.
's Middags trokken zij naar Stekene,
waai* zij zouden overnachten. Da.ar
ontmoetten zij een lamme, die elders
„gewerkt" had en ook een goeden cent
had ontvangen. Op zulk een ontmoeting
kon een bon-el staan, ja wel twee en
nog meer. Weldra waren de drie „ou-
geiukkigen" vrooliik geworden. Men
begon tc redeneeren, te disputeeren en
eindelijk te vechten. En o wonder bo-
van alle wonderen, de kreupele sprong
in het rond, de lamme verloor zijn
krukken, de blinde had plotseling het
gezicht herkregen.
De politio had alle moeite hen tot
bedaren te brengen en bracht ten slot
te ons drietal naar de gevangenis,
waar zij van hun vermoeienissen kon
den uitrusten en bedenken, welk „ge
brek" zij een volgenden dag zouden be
zitten.
zoolang het mogelijk was. Als u
belang in mi in broeder stolt moogt
u me er geen verwijt van maken
dat ik ze nu gebroken heb. Met
het oog op zijn welzijn was het
mijn plicht.
Natuurlijk! antwoordde Edith
honend. En aan uzelf dacht u daar
bij geen oogenblik. Maar u heeft
gelijk; ilc mag u geen verwijt doen.
liet is slechts mijn eieen dwaas
heid. die naar verdienste gestraft
wordt. En het is niet do moeite
waard en verder over te spreken.
De heer Hallager zal natuurlijk
niet wreed genoeg zijn geweest u
te verbieden den brief te lezen, dien
hij u open gaf.
Neen, want mijn broeder zou
nooit een verbod uitspreken, waar
mee hij weet dat hi i me zou belee-
digen. Slechts op zijn uitdrukkelijk
verlangen zou ik dezen brief ge
lezen hebben en misschien... mis
schien zelfs dan no- niet.
Zoo, kent u den inhoud niet
En heeft u ook niet uw best go-
daan dien te raden? Nu. dan bliift
me alleen nog maar over u voor
de vriendelijke bezorging dank te
zeggen en afscheid van u te ne
men, want een verdere opdracht
heeft u, naar het schijnt, niet te
L
NAPOLEON.
Het fs Napoleon, de geweldige,
de Titan die deze eeuw heeft ge
opend. Zijn reuzengestalte teekent
zich zwaar en groot af voor ons
geestesoog als wij den blik achter
waarts werpen, uls wij gedenken
wat df-Q eeuw voor de wereld is
geweest, welke gebeurtenissen te
zamen vormen de geschiedenis der
iöo eeuw, de historie van öio laat
ste, fel bewogen honderd jaar, die
hoe ook beschouwd, altijd, ook in
da toekomst zullen blijven onder
de merkwaardigste.
Wijs een ander jaar-honderd zóó
rijk aan wereldschokkende gebeur
tenissen, aan ongedachte uitvindin
gen die een geheelen ommekeer
brachten in den gewonen loop dei-
dingen.
Het was het kanon van Marengo
die het nieuwe tijdperk aankondig
de, en de vrede van Luneville, den
9en Februari 1801, verdrong voor
goed de Habsburgsche monarchie
van haar plaats als toongevende
mogendheid. Zij stond alleen, zon
der bondgenooten, uitgeput en
machteloos. Voortaan zou Frank
rijk de plaats innemen van eerste
mogendheid op het vasteland.
De tijden doen vaak den man ge
boren worden, dien zij noodig heb
ben.
Frankrijk, levend en heerschenö
door de energie van Bonaparte,
zag de Zuidelijke Staten, Spanje,
Portugal, Italië enz. als vazallen
aan haar voeten.
Sterker nog deden zich de invloe
den gevoelen in de St. van 't Duit-
sche Rijk. Met den vrede van Lu
neville begon reeds dit logge
lichaam zich te ontbinden. Latei-
zou dit leiden tot Bismarck's ide
aal Duitschland één en onver
deeld. Het werk van de Rijksdepu
tatie. die van 1801 tot 1803 zich met
de reorganisatie van het Rijk be
zighield, was metterdaad het werk
van Bonaparte, toen nog Eersten
Consul van Frankrijk, en de mees
te Staten die door de z.g. mediati-
satie- en secularisatie-besluiten wer
den vergroot, waren van stonde
af aan de stilzwijgende bondgenoo
ten van Napoleon. Het Koninkrijk
Pruisen alleen was werkeloos ge
bleven. Het wachtte op Frederik
den Grooten; en de Poolsche patri
otten droomden van onafhankelijk
heid en hadden hun hoop gesteld
op Napoleon.
Onzeker was de toestand in Rus
land, waar in den nacht van den
23sten Maart 1801 Keizer Paul I
viel als een slachtoffer van zijn
despotisme. Zijn zoon Alexander
I bleef met deze herinneringen eene
verwonderlijke vermenging van te
gengestelde neigingen.
De Porte streefde, hoe moeilijk
dat ook viel, onvermoeid naar on
zijdigheid. De rol van Turkije was
twijfelachtig. De Noordelijke Sta
ten van Europa stonden evenzeer
voor eene. zeer onzekere toekomst.
Dank zij de zorgen van Frederik
i, leefde Denemarken in welstand
en ontwikkeling, terwijl de volken
van Midden-Europa onder den
druk van den langdurigen oorlog
de bronnen hunner welvaart zagen
opdrogen. Toen Denemarken zich
echter had afgesloten bij den ge-
wapenden onzijdigheidsbond, dien
in het jaar 1800 Czaar Paul tot
stand bracht, zoodat hij zich eens
klaps onttrokken had aan de Twee
de coalitie, was Engeland's toorn
reeds zoozeer opgewekt, dat in
April 1801 een bombardement van
Kopenhagen volgde. Czaar Paul's
dood deed het verbond uiteengaan
en redde Denemarken voorloopig
uit de moeilijkheid. Ook in Zwe
den voorspelde de politieke hori
zon weinig goeds. Met de kleine
Staten in Frankrijk's onmiddellijke
nabijheid behoefde geen rekening
te worden gehouden.
De Bataafsche Republiek b. v.
was volkomen afhankeliik van den
wil des eorsten Consuls. Slechts
één staat was er, die na den vrede
van Luneville tegen Frankrijk nog
het zwaard voerde: ziin oude vij
and Engeland. Maar na het aftre
den van Pitt, verloor voor het
oogenblik de oorlogspolitiek haar
kracht. 25 Maart 1802 werd de
vrede vanAmiens goteékend, oogen-
scliijnlijk haar nederlaag als con
tinentale mogendheid.
mijnen opzichte "ekregen.
Neen. Maar ik wensch uit me
zelf een vraag tot u te richten, aan
welker beantwoording me veel ge
legen is.
Laat u eens hooren! Misschien
zal het me bijzonder genoegen doen
u te antwoorden.
Ik weet niet van welken aard
uw betrekkingen met mijn broer
waren en dat wil ik ook niet we
ten. Maar een vermoeden, dat me,
naar ik hoop, niet bedriegt, zegt
me, dat u alleen in staat zal zijn
hem van een zorg te bevrijden,
waaronder hij nu al dagen lijdt.
Den avond, die aan zijn ziok wor
den voorafging, was hij bij u, niet
waar?
Laat ons aannemen, dat hij
bij mij geweest iswat verder?
O, het is zooik hoor het aan
uw woorden. Dan zal u me zeker
kunnen zeggen wat er dien avond
met hem gebeurd is en hoe hij dien
morgen tc Eichfeld' is gekomen. Bij
hemzelf is de herinnering daaraan
uilgewischt en het moet hem, om
een of andere reden, die ik niet ken,
van groot belang zijn dat te weten.
Want hij breekt zich onophoude
lijk daarover het hoofd en kwelt
zich met sombere voorstellingen
Europa kreeg do langbegeerde
rust. Bonaparte was de hersteller
van den wereldvrede. Maar van
nu af aan (1801) komt zijn persoon
lijk belang meer en meer op den
voorgrond, en wordt alles onder
geschikt aan zijne onbeteugelde
eerzucht, de eerzucht, die hem
eerst zou brengen op den Keizers
troon, maar ook op St. Helena.
Dg Fransche Senaat, bleek welis
waar gekant tegen de verlenging
ven Bonaparte's consulaire waar
digheid voor zijn leven, maar het
plebisciet besliste den 2en Augus
tus met verpl "rende meerder
heid in dien geest.
De aanslag die twee jaar later
op Napoleon werd gedaan door den
royalist Georges Cadoudal en de
zijnen, orn den troon der Bourbons
te herstellen, vergrootte zijn po
pulariteit. Zelfs de moord op den
onschuldigen jongen Hertog van
Enghien, uit het geslacht der Bour
bons, kon daaraan niets verande
ren. Terwijl gansch Europa rilde
van schrik en verontwaardiging
over deze euveldaad, werd zes da
gen later, in den Senaat Pet eerste
voorstel gedaan tot eene nieuwe
hervorming van het hoogste staats
gezag, en kort daaron werd dit
voorstel geformuleerd iot de ver
klaring, dat Napoleon erkend werd
als Keizer der Franschen en ziin
kroon erfelijk zou zijn in zijn ge
slacht. De verklaring werd door
den Senaat uitgevaardigd, en op
denzelfden da<r nog aanvaardde
Napoleon zijn nieuwe waardigheid.
2 December 1804 werd hii binnen
de muren van Parijs door den
Paus gezalfd.
In de lente van 1803 brak de larg-
vei-wachie oorlog tusschen Enge
land en Frankrijk uit. Napoleon
dwong Italië lïem de koningskroon
aan te bieden, de Stalen van het
Duitsche Rijk, als Beieren. Baden
en WuKomburg won hij door be
loften, Pruisen beloofde onzijdig
heid.
Toch was de coalitie nog sterk
genoeg. Rusland en Oostenrijk
rustten zich geweldig ten strijd.
Zweden sloot zich bij het verbond
aan. Zoo stonden de kansen voor
Napoleon dus niet gunstig, maar
in November waren de Fransche
troepen toch reeds meester van
Weenen, en den 2en December ver
nietigde de Keizer het Oosten-
riiksch-Russische leger bij Ausler-
litz. Op den tweeden Kerstdag 1815
moest Keizer Frans te Presburg de
harde voorwaarden aannemen, ciie
Napoleon hem voorschreef. De
Oostenrijksche monarchie was er
door in den Oosthoek van Europa
geïsoleerd. Oostenrijk boette voer
de zegepraal van zijn bondgenoot;
de wede van Presburg was de straf
voor Trafalgar. Want midden op
zijn zegetocht had Napoleon be
richt gekregen, dat do Fransch-
Spaanschc vloot den 21 en October
door de Engelschen onder den held
Nelson was verslagen; ter zee was
Frankrijk vernietigd, maar op het
vastelan 1 was zij meester.
Joseph Bonaparte, de broeder des
Keizers werd benoemd tot Koning
van de beide Siciliën, de Bataaf
sche Republiek werd weggeschon
ken aan zijn broeder Louis, Beieren
Wurtemburg. daarna cok Saksen,
werden mede verheven tot Konink
rijken, Baden tot groothertog
dom.. Murat, Napoleon's zwa
ger kreeg het Hertogdom Berg
dat Beieren hem afstond en dat
de Keizer met het op Pruisen ver
overde Kleef vereenigde. Met een
aantal andere Staten van Noord
en Midden Duitschland zcuden de
ze landen voortaan een Rijn-bond
vormen, door een zijner gunstelin
gen bestuurd.
Zoo richtte Napoleon heel Euro
pa in naar zijn wil.
Nog eens werd een coalitie ge
vormd, de vierde, tusschen Prui
sen, Engeland, Rusland en Zweden.
Het eerste land lag reeds na de sla
gen van Jena en AuersSadt in Aug.
1S06 aan de voeten des Keizers.
Alleen Rusland bood nog tegen
stand, daar Engeland niet zeer
mild was met geldelijke bijdragen,
en Zweden, in Pommeren in be
dwang gehouden, tot werkeloos toe
zien genoodzaakt was. Ook de
Duitsche Staten waren machteloos.
De slag bij Eylau, niet ver van Ko
ningsbergen, gaf geen beslissing,
maar de geweldige slag bij Fried-
land; verstrooide deu 14den Juni
1807 het geheele Russische leger.
van iets verschrikkelijks dat dien
avond gebeurd zou zijn.
Het spottend lachje was van
Edith's lippen geweken en haar
gelaatstrekken haddon plotseling
een uitdrukking van de grootste
spanning aangenomen.
Heeft hij met u daarover ge
sproken? vroeg ze. Om u te antwoor
den moet ik eerst alles weten wat
u van hem gehoord heeft.
Thyra herhaalde wat Erik ge
zegd had. voor zoover zij het zic-h
herinnerde. Vol verwachting zag
zi; toen zij geëindigd had, Edith
aan.
Neen, ik weet niets, zeide
Edith koel. Dat dien nacht iets ver
schrikkelijks op Elverboh gebeurd
is, kan elk kind in het dorp u ver
tellen. Of echter de heer Hallager
daarmee iets heeft uit te staan,
kan, behalve door hem. slechts door
één paar lippen verklaard worden,
die echter voor eeuwig gesloten
zijn. Misschien keert vroeger of
later de verloren herinnering bij
uw broeder terug. Zoo hij dan den
wensch mocht koesteren me te
spreken kan u me waarschuwen.
Ik weet niet of ik dan aan zijn ver
zoek zal voldoen, maar ik wil u
in elk geval niet nu reeds verbie-
Toen liet Keizer Alexander zich
tot. den vrede bewegen.
Nogmaals was Napoleon meester
van Europa.
Engeland trachtte hij te fnuiken
door het continentaal stelsel, en
te Tilsit werd Pruisen meedoogen-
loos vernederd en gebroken. Jéro-
me Bonaparte werd Koning van
Westfalen. en het ongelukkige land
was geheel verminkt.
Nu naderen wij een keerpunt in
de geschiedenis, zien verdooven de
gloriestralen om het hoofd van den
Gesar. Spanje stond op, eerat in
het Zuiden, daarna cok in het
Noorden. Het Koningschap van
Joseph Bonaparte zou niet lang
duren. En Napoleon zag het ge
vaar niet in, beging zijn eerste en
grootste fout in zijn staatkundig
leven. Een Fransch leger van 20.000
man werd bij Baylen door de
Spaansche soldaten en vrijwilligers
omsingeld en was gedwongen zich
over te geven, en nog geen maand
daarna moest het Fransche leger
in Portugal dc wapens nederleg-
gen. Spanje werd geholpen door
Engeland dat onmiddellijk troepen
te hulp zond. Toch weigerde Na
poleon te gelooven aan de Teeke
nen der Tijden hii deinsde ook
niet terug voor de banvloek van
Paus Pius VII, maar liet hem te
Savona gevangen zetten, toen deze
weigerde liet huwelijk te ontbinden
van Jerome Bonaparte met Elise
Patterson.
De overtuiging dat het Fransche
Keizerrijk alle Staten en alle dy-
nastiën bedreigde begon overal
veld te winnen, en vond steun bij
von Metieraich, den weergaloos
scherp?.innigen staatsman, Oosten-
rijksch ambassadeur, bij het Fran
sche hof. Deze koene tegenstan
der, bezield met diepen afkeer
voor do Napoleontische geweldpo-
litiek bleek een waardig tegenstan
der van don Franschen Keizer.
Oostenrijk wapende zich. Rusland
draalde om Frankrijk bij te staan,
en verzekerde aan de Regeering te
We enen vertrouwelijk zijne onzij
digheidOm den Czaar weder voor
zich te winnen, trok Napoleon de
hand van Rusland's vijand, den
Sultan af. In Turkije heerschte des
tijds eene groole wanorde, verschil
lende sultans v/aren om het. leven
gebracht, de Janitzaron' -bende
heerschte. Tweeërlei was het ge
volg van deze verandering in de
verhouding tusschen Frankrijk en
de Porte. De Czar kon aan den Do-
nan doen wat hij wilde, en Oosten
rijk zag den strijd tusschen Rus
land enTurkije graag aan, om ze
ker te zijn van de onzijdigheid
van het Czarenrijk in den a. s.
Franscii-Oostenrijkschen oorlog.
Wederom stond dus in 1809
heel Europa onder de wape
nen maar de Franschen en hunne
bondgenooten, de Duitsche vorsten,
triomfeerden wederom bij Wag-
rain; en zwaar moest Oostenrijk
boeten, door verminking, oorlogs
schatting en tal van vernederende
voorwaarden.
Toch hieven de teekenen van
verandering aanhouden. Eene
gi'oote onderneming der Engelschen
tegen de S.cheldehavens mislukie
weliswaar, maar in Spanje, waar
Wellington de leiding had, ver
meerderde de zwarigheden voor
do Franschen met eiken dag, en
Tyrol leerde dat volken niet onge
straft konden worden weggeschon
ken of verhandeld als slachtvee.
Dc toenemende willekeur van
Napoleon in Midden-Europa, het
continentale stelsel en meer ande
re redenen, vermeerderden de ver
bittering tegen hem. Ook met Rus
land werd de verhouding hoe lan
ger hoe meer gespannen. Napoleon
zon op plannen om het oude ko
ninkrijk Polen weer te herstellen,
wat een gevaar voor Rusland zou
zijn. en het groote Czarenrijk wa
pende zich in stilte, en in 1812 ver
lieten de beide Keizers hunne
hoofdsteden voor den strijd op le
ven en dood.
Pruisen en Oostenrijk stonden
schijnbaar aan den kant van Frank
rijk, maar eigenlijk stond het al
leen. In 1812 begon Napoleon met
zijn ontzaglijk leger den tocht naar
Rusland. Men weet het tragisch
einde der reuzen-armee. De Rus
sen staken Smolensk en Moskou
in brand, zoodat Napoleon in Oc
tober terug moest. Hoe weinigen
zagen hun vaderland terug? De
den het me te verzoeken.
Met een gebaar vol hoogmoed
neigde ze het hoofd en een oogen
blik later was Thyra alleen.
Bedrukt door het denkbeeld dat
zij met goede bedoeling iets heel
dwaas gedaan had. keerde ze in de
ziekenkamer terug.
Met onrustig gelaat, waarop ge
spannen verwachting te lezen
stond, keerde Erik zich tot haar.
Is ze weg? En ben je zeker
dat ze niet meer terug zal komen,
Thyra?
Als ik haar goed begrepen
heb, zou zo niet anders komen dan
op je verzoek.
O dan... dan zie ik haar nooit
weer I Geef me het schetsboek,
waarvan u gesproken heeft, moe
der I
Mevrouw Hallage? deed wat hij
begeerde en zijn handen, die in
die weinige dagen smal en door
schijnend waren geworden, sloe
gen haastig de bladen om tot hij
aan de teekening kwam, dit Edith
in een sierlijk, nauwsluitend rij-
i costuum voorstelde.
Lang bezag hij met nadenkenden
blik de studie, toen sprak hij hoofd-
schuddend
Hoe zonderlingUUitgedoofd. eip
sneeuw werd het doodskleed voor
duizenden, en nog eens duizenden
werden meegesleurd in de ijskou
de wateren der Berezina.
Aan dooden en gevangenen had
het Fransche leger in ronde getal
len niet minder dan 400 duizend
manschappen verloren.
Nu gaat 't achteruitlTerug moes
ten de Franschen uit Spanje, Wel
lington dreef ze voor zich uit.
Wat baatte het dat Frankrijk op
nieuw een leger van een half rnil-
lioen onder de wapenen bracht
het waren jongelingen, de mannen
had hot land verloren.
De strijd tegen den overweldiger
was een nationale geworden. Prui
sen vloog ie wapen. Van dit oogen
blik begon de geweldige worsteling
om Europa, de kamp van een enkel
man, ondanks zijn zichtbare ver
zwakking na 1812 toch nog in staat
zijn leger te bczic-len met eene
geestdrift en een heldenmoed, die
dc jonge soldaten deed gelijken op
de veteranen van Marengo en
Austerlïlz, tegen de millioenen, die
gezucht hadden onder den zwaren
druk van de ijzeren hand. Toch
zouden niet zii hot zijn, die cle ze
ge behaalden. Napoleon werd over
wonnen door de diplomatie. Met-
fcemich lokte hem in de strikken
van zijn fijne en listige diplomatie.
Tijdens het vredes-congres tePraag
wapende Oostenrijk zich nogmaals,
overal werden Napoleon's legeraf-
dee-Iingen teruggedreven zijn zaak
was verloren. In 1813 zag hij
gansch zijn Irotsch gebouw instor
ten. Het volgend jaar moest hij zich
in zijn eigen land verdedigen, en
einde Maart gaf de hoofdstad zich
aan de verbondenen over.
Nog geen jaar op Elba gevangen,
verscheen Napoleon reed? weder
op de Tuilerieën. Na zijn avon tuur
van honderd dagen, dat met Wa
terloo eindigde, stierf hij op St.
Helena in smadelijke gevaxtfai-
schap.
Zien wij in hem niet slechts den
geweldenaar, maar erkennen wij
ook zijn werkzaamheid op het ge
bied van kerkelijke en burgerlijke
wetgeving, van handel en nijver
heid, van binnenlandsch en inter
nationaal verkeer en van openbaar
onderwijs.
Naar het Historisch Gedenkboek,
geschreven door F. J. L. Kramer, Iloog-
Ieeraar aan de Rijks-Universiteit te
Utrecht, uitgegeven door het „Nieuws
van den Dag").
INGEZONDEN MEBEDSE-
LINGEN.
SO cents par regeL
Zijden Stoffen,
Fluweelen en Velvets,
Dames-Fournituren,
Tricot-, Glacé- en
peau de Suede Hand
schoenen.
Ceintures, Lavolières en
Strikken.
Fransche Corsetlen,
Reform Corsetten en
Bustevormers.
De grootste sorteering vindt sien
in het Magazijn
Sport en Wedstrijden.
Voetbal.
Het elflal uit de westelijk eersteklas
vereenigingen, dat te Utrecht een os-
fenspel zal moeten spelen tegen de oos
telijke combinatie, om een Neder-
landsche elftal te kunnen samenstellen,
bestaat uit de volgende heeren:
Cramer, Ajax, d; J. v. d. Linde, R. A.
P., en Gerth van Wijk, Velocitas, a;
de Stoppelaar, Ajax, Toussainl, H. B.
S., en Carli, m; Ileukelom, II. B. S,,
Hisgen, R. A. P., Sol, H. V. V., W. Hes-
selink, H. V. V., en F. Meijer, H. -B.
S., v.
Het „Dagblad van Zuid-Holland en
's-Gravenhage" verneemt dat deze wed
strijd niet, zooals eerst bepaald was,
Zondag a.s. zal plaats hebben maar tot
later is uitgesteld.
gestorven alsof ze nooit bestaan
had! En ik dacht no^ral wel dat ze
niet anders dan met mijn dood kon
eindigen!
Nog eer de beide vrouwen zijn
bedoeling hadden kunnen raden
en de uitvoering van zijn voorn e-.
rnen verhinderen, had hij dit blad,
tegelijk met de volgende, waarop
Edith in steeds verschillende hou
dingen voorkwam, uit het boek ge
scheurd en, tol een vormloozen bal
samengefrommeld, in den versten
hoek van de kamer geslingerd.
Ook dit vernietigd! Ha, wat
voel ik me nu licht en vrij! Geef
me je hand, Thyra... je lieve hand!
En u ook, moeder! Hoe heerlijk
is toch zoo'n ontwaken uit een on-
aangenamen droom 1
Hij bracht haar handen aan zijn
lippen en lag toen stil lachend, met
een lichte afspiegeling op zijn ge
laat van zij ii zonnigen gemoeds-]
vrede.
(Wordt vervolgd.)
