NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. Meestgelezen Dagblad, in Haarlem en Omstreken. 18e Jaargang Maandag 11 Februari 1901 ABONNEMENTSPRIJS Voor Haarlem pe.i 3 maanden1.20 Voor de dorpen ui den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), per 3 maanden1.30 Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden.1.65 Afzonderlijke nummers0.02% Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.37% de omstreken en franco per post0.45 ADVERTEKTIEN: Van 15 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem is de prijs der Advertentiën van 15 regels 0.75, elke regel meer 0.15. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 30 Cent per regel. Bureaux: Gebouw Het Spaarne, Kampersingel 70, vlak bij de Turfmarkt. Tolofoonnummor der ISedactie 600. Telefoonnummer der Administratie 122. Intercommunale aansluiting. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur: J. C. PEEREBOOM. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Dit blad verschijnt dagelijksbehalve op Zon- en Feestdagen. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicitê Etrangère G. L. DAUBE Co. JOHN F. JONES, Succ., Parijs 31bit Faubourg Montmartre. Dit nummer bestaat uit actit bladzij den. Haarlem's Dagblad van 11 Febr. bevat o. a. Men gaat reeds meer en meer de verwanten eiseben in Engeland vervangen door eervolle vredes voorwaarden, De cabinet-crisis in Italië, lielgië en de interventie, Het Beleg van Haarlem, Lord Kitchener, Sportpraatje. Bovendien behoort bij dit nummer onzer courant als gratis-bijvoegsel no._ 23 van De Zaterdagavond", Letterkun dig Weekblad voor Jong en Oud, bevat tende: De Haarlemsche Politie, Haar lemmer Halletjes, Op Spaansche Ma niernier, Feuilleton: Het bonnetje, Kro niek, Esmoreit, door dr. J. B. Sche pers, Moment-Opname: Een straat- gevalletje, De slimme Castor (gedicht), benevens de gewone rubrieken, oplos sing prijsraadsel en een nieuw prijs raadsel. Politiek Overzicht. Na de donkere wolk der som bere voorspellingen van haar mili tairen medewerker doet de redac tie-zelf van de ,,Westm. Gazette" een. paar zonnestraaltjes gloeien, een paar kleine hoop-straalljes. Maar, 't is al zeer povere hoop, die de „Westm. Gazette" geeft, want de conclusie luidt„Het aan staande budget is een onderwerp, dat we niet onder die oo-gen dur ven zien, maar men zij er van ver zekerd, dat de voordeeligste weg thans is vrijgevig te zijn en. spoe dig te geven." We zenden nu, zegt de „Westm. Gazette" nieuwe troepen uit, op het oogenblik dat we, naar mi- nistrieele berekening, onze meeste troepen moesten kunnen terugtrek ken. Wanneer we zoo voortgaan en dat beteekent niet alleen nu be reden manschappen te leveren maar op geregelde tijdstippen hulp troepen verstrekken dan zullen we over vier maanden. tijds, wan neer de winter invalt, weer gele genheid hebben, gunstige vredes voorwaarden te bedingen. En daar om, zegt de .Westm. Gazette" moe ten'we een-politiek volgen, die be lichaamd is in vast-omlijnde voor stellen en door onze generaals aan de Bóeren-leiders kunnen worden gesteld. 't Is nogal teekenend1, d'at men nu alle grootspraak van onderwerping en onderdrukking laat varen en over gunstige vredesvoorwaarden gaat redeneeren I Ook van die eervolle voorwaar den sprak Sir Edward Clarke in een toespraak tot de conservatieven in het district Iiolborn. Hij zei o. a. dat de Engelschen in de eerste plaats zonder op de kosten te let ten de invallers uit de Kaapkolonie moesten verdrijven maar daarna behoort de Engelsche regeering de vechtende Boeren eervolle v O'or waar den aan te bie den: in de eerste plaats volledige amnestie zonder uitzondering ten tweede het waarborgen van de rechtsgelijkheid en gelijkheid van belastingen in Oranje-Vrijstaat en Tranvaalten derde het verstrek ken van den waarborg dat de rechts- bedeeling en het bestuur in de Bóe ren-republieken zal uitgeoefend worden in overeenstemming met de vroegere rechtstoestanden en met een zoo uitgebreid mogelijk zelfbestuur onder Koning Edward als opperheer. De Engelschen zou den echter controle moeten oefe nen over de strijdkrachten en die spoorwegen in de Bóeren-republie ken. Clarke verklaarde te gelooven dat een eervolle vrede dadelijk mo gelijk zou zijn als de Engelsche re geering de vorenstaande voorwaar den aanbood!. Er loopen min of meer geheim zinnige geruchten, volgens welke sommige ministers, o. w. Chamberlain, don uitweg dien Clarke heeft aangeduid, zouden uitwillen. Clarke zou daarom een samenspreking tusschen de leiders van de liberale partij willen houden, teneinde den toestand te overwegen. Die uitdrukking met een zoo uitgebreid mogelijk zelfbestuur" kostelijk I Er schijnt nu weer een nieuwe plaag te komen bij de vele, waar mede Engeland in Zuid-Afrika te worstelen heeft. De pest n.l. is te Kaapstad uitgebroken. De ziekte is overgebracht door scheepsratten, waarvan er duizenden die geïnfec teerd waren, uit de pakhuizen in de dokken wegloopen. Ettelijke werklui in de doken vertoonen verdachten verschijnselen. De over heid zondert de verdachten af en heeft een pesthuis ingericht buiten de stad. Zij heeft belooningen uit geloofd op het dooden van ratten. Lord Kitchener heeft weer wat oorlogsnieuws geseind Een colonne vernielde voorraden te Petrus berg en bracht 3500 stuks paarden en vee mee. zonder verlie zen te lijden. Bericht wordt dat de Wet nog ten noorden van Smithfield is en zich beweeert naar het oosten. Een gedetacheerde macht, die dé spoorlijn kruiste te Pompey Siding is op weg naar Philippolis. Lord Methuen bericht uit Lilli- fontein ten oosten van Vrijburg dat hij den vijand daar uit elkaar joeg en twaalf wagens en 250 stuks vee nam. De colonne van French is bij Er- melo. Het departement van oorlog voegt hierbij dat het aan een fout bij het telegrafeeren moet worden toegeschreven, dat onlangs bericht werd. dat d'e- Wet ten noorden van Thaba 'Nchu was. Buitenlandsch Nieuws. Kabinetscrisis in Italië. Het Italiaansche ministerie Sa- racco is al eenigen tijd geleden, ten val gekomen. Het schijnt dat die val reeds lang verwacht werd en de reden, die er nu voor opgegeven wordt, de ont binding van de Kamer van arbeid te Genua slechts een zeer gezochte reden is. De jonge koning van Italië moet liberaler gezind zijn dan de oude Saracco. Vooral moet de ko ning zeer wenschen te streven naar verbetering van sociale misstan den, waarbij hij moeilijk met het ministerie Saracco kon samenwer ken. Het gerucht dat Saracco met de reconstructie van het kabinet zou worden belast komt daarom niet zeer waarschijnlijk voor. Van an deren kant is ook Villa, de voorzit ter van de Kamer, genoemd, als de aanstaande kabinetsformeerder. Het ministerie Saracco is versla gen met 319 tegen 102 stemmen. De uiterste linkerzijde, die bijna 90 stemmen sterk is en de gema tigde linkerzijde met Zanardelli en Giolitti, het rechter centrum met Sonnino aan het hoofd en de uiter ste rechterzijde met Prinetti als aanvoerder, hebben zich daartoe met elkander verbonden. Behalve di Rudini hebben alle partijhoof den tegen de regeering gestemd. De val van het kabinet was totaal maar alle sprekers die het minis terie hebben aangevallen hebben Saracco persoonlijk geprezen voor den moed en de volharding, waar mede hij alle veroordeelinge-n heeft getrotseerd, en voor de cor rectheid waarmede hij strikt par lementair heeft geregeerd, wat te meer op is gevallen na het autori tair bewind van generaal Pelloux. Wellicht wordt dus daaruit afge leid dat Saracco nog eens zou trach ten het kabinet te reconstrueeren. Dan is het echter alleen aan zuiver persoonlijke omstandigheden te wij ten, zoo Saracco nog wat aan het bewind blijft: maar indien Saracco inderdaad; zoo strikt parlementaire ideeën heeft, dan zal hij wel in zien, dat waar het ministerie en daarmede hij zelf als minister, met zoo groote meerderheid is afgesla gen. van aanblijven moeilijk spra ke kan zijn. De „Popoio romano" schrijft dat het eenige ministerie dat op dit oogenblik mogelijk zou zijn, een ministerie Sonnino-Zanardelli is, maar die combinatie schijnt weinig kans van slagen te hebben. De jonge koning kan nu toonen wat hij voor een man is. De crisis, waar hij thans voor staat,-heeft ook hij zelf zeker wel zien aankomen. Hij behoeft geen overijlde besluiten te nemen. Met feit dat hij de voor naamste kamerleden om advies heeft gevraagd, en zijne beslissing zich nog nader heeft voorbehouden laat verwachten dat hij de crisis met kalmte en streng constitutioneel zal afwikkelen. Dan is het dus maar de vraag hoe de meerderheid der Kamer gestemd is. Daar echter het ministerie is gevallen tegen eene coalitie van de uiterste rech ter en linker partijen, die overi gens zich beijverd hebben er na druk op te leggen, dat zij alleen voor deze ééne kwestie samen gin gen schijnt dit moeilijk uit te maken. Rapport van lord Roberts Het offic.ieele blad („London Ga zette") bevat de oorlogsdépêches van lord Roberts, van 6 Februari 1900 tot 15 Nov. 1900. Lord Roberts zegt dat hij bij zijn komst in Zuid-Afrika geen georga- niseerden transportdienst vond. De eerste zorg voor hem en Kitchener was, den transportdienst te orga- niseeren. Buller telegrafeerde hem op Februari, dat een oprukken naar Ladysmith 3000 man zou kosten en het succes twijfelachtig zou zijn. Roberts antwoordde dat hij Lady- smith moest ontzetten, zelfs al zou het zooveel soldaten kosten als hij vreesde. Den 9en Febrari seinde Buller dat dé operatie niet te doen was zonder versterkingen. Met betrekking tot het gevangen nemen van verspreide Engelsche troepenaf deelingen, zegt Lord Roberts, dat de mogelijkheid van zulke rampen voorzien was, daar vóór de inneming van Pretoria het bezet houden van den spoorweg met voldoende strijdmacht onmoge lijk was, zonder den opmarsch van de hoofdmacht te verzwakken. De laatste dépêches zegt dat hoe groot de gebezigde macht ook was. zij te samen nog te klein was voor het werk dat van haar geëischt werd. Hij geeft dan cijfers om de ontzaglijke uitgestrektheid van de bezette oppervlakte aan te toonen. Het verbreken van den eed door burgers die zich hadden overgege ven, schrijft Roberts toe aan de af wezigheid van bescherming door de Engelsche troepen, en aan pres sie uitgeoefend door de Boerencom- mandanten. België en de interventie. Er is in België een nationale pe titie bij de Kamer ingezonden, waarvan de strekking is, dat Bel gië een poging zou doen om een einde te maken aan den oorlog in Zuid-Afrika. Toen dit verzoek in de Kamer behandeld werd, hebben verschei dene leden er zich sterk voor-ver- kalard'. De heer Tavereau, minister van Buitenlandsclie Zaken heeft zijne, opinie omtrent dit verzoekschrift uiteengezet. De ontwerpers van het verzoek schrift, zegt de minister, hebben zich vergist omtrent de strekking va.n art. 2'7 der Haagsche converen- tie. De geest der Haagsche confe rentie is, dat arbitrage slechts nut tig kan zijn aan den vooravond van een conflict. Een bemiddeling kan slechts worden voorgesteld voor zoover de omstandigheden het veroorlooven, en dat schijnt nu niet het geval te zn'n. De heer Jansen stelde de volgen de motie voor: ..De Kamer, hare goedkeuring hechtende aan de con-; clusie van de commissie voor de verzoekschriften, en daarop alle aandacht van den minister van buitehlandsche zaken vestigende, gaat over tot de orde van den dag." De oommissie belast met het on derzoek der verzoekschriften om bemiddeling, had nl. besloten, het voorstel tot arbitrage te verwijzen naar den minister van buitenland sch e zaken. De heer Favereau herhaalde dat een interventie van België onmo gelijk was, dat de regeering zich tot niets kan verbinden, en dat daarom de motie overbodig was. De stemming had1 plaats bij zit- ten en opstaan. De motie werd met algemeene stemmen aangenomen, behalve die van den minister van buitenlandsche zaken, die zich onthield. Algemeene berichten. DE OORLOG IN ZUID-AFRIKA De ambtelijke verliezenlijst ver meldt verscheidene gevechten in Zuid-Arika, waarbij de Engelschen 21 dooden, 47 gewonden en 6 ver misten hebben verloren, waervan 9 dooden en 31 gewonden bij Mod derfontein, dat den 2den Februari weer schijnt aangevallen te zijn door de Boeren. Uit de ambtelijke verliezenlijst blijkt verder dat 56 man in de hospitalen zijn overle den. De^ correspond ent van de „Daily Mail" te Kaapstad bevestigt het uitbreken van de pest aldaar. De Engelsche regeering geeft een leening uit van 11.000.000 pd st. 3% schatkistbons, gedateerd 7 Maart aflosbaar 7 December 1905. Op goed gezag wordt verzekerd, dat de hertog van York den titel prins van Wa\es zal kriigen na zijn terugkeer van het bezoek aan de koloniën, da\ zal plaats hebben zooals vastgesteld is. Met betrekking tot het gerucht van een op handen ziind bezoek van den koning aan Duitschland, wordt officieel verklaard dat of schoon het best mogelijk is dat het bezoek later zal plaats hebben daaromtrent op 't oogenblik nog niets is bepaald. Nu de Duitsche Keizer in Enge land zoo gehuldigd is, wil ook hij in 't huldigen niet achterblijven en heeft hij aan Lord Roberts de orde van den zwarten adelaar ver leend, een niet gewone onderschei ding ais men in aanmerking neemt dat deze orde gegeven wordt aan Pruisische militaire en burgerlijke ambtenaren die dientengevolge een rang krijgen na de generaals-veld- maarschalken, en aan vreemde vorsten en hun voornaamste waar- digheidsbekleeders. Koning Edward in tegenwoordig heid der Koningin, zal Donderdag a. s. het Engelsch parlement ope nen met alle daarbij behoorende staatsie. De president van den Roemeen- schen ministerraad hpeft. in Kamer en Senaat medegedeeld dat het ka binet zijn ontslag heeft genomen. Stadsnieuws. HAARLEM, 0 Febr. 1901. Esmoreit. In „De Zaterdagavond" van heden komt een beschrijving voor van de be kwame pen des heeren Dr. J. B. Sche pers over het tooneelstuk Esmoreit. dat hier binnenkort zal worden opge voerd. Dr. Schepers had gewenscht, dal, het zou worden geplaatst in wat men noemt de vereenvoudigde spelling. De lezer begrijpt hoe het ons spijt, dat wij niet aan dien wensch gevolg heb ben kunnen geven. M ij meenen nl. dat een courant moet zijn geschreven in één en. dezelfde spelling en hebben nog geen aanleiding gevonden om aan de officieel heerschende spelwijze de ge hoorzaamheid op te leggen. Bovendien zou het zetten van het stuk in de vereenvoudigde spelling moeilijkheden hebben opgeleverd, om dat de zetter evenzeer gewoon is te buigen voor den scepter van de Vries en te Winkel en, zooals de ervaring ons geleerd heeft, een andere spelling foutief vindt, terwijl hij dan met ijver aan het verbeteren gaat. Deze opmerkingen hebben niet zoo zeer de bedoeling om ons spellingstand- punt te verklaren, als wel om uiteen te zetten waarom de lezer ditmaal een stuk van een zoo onvermoeiden kam pioen voor de vereenvoudigde spelling als dr. Schepers, gedrukt vindt naai de voorschriften van De Vries en te Winkel Brongebouw. Vrijdagavond werd in de groote zaal van het Brongebouw een bui tengewoon groot nationaal feest- concours en tooneelvoorstelling ge geven bij gelegenheid van het hu welijk van H. M. de Koningin met Prins Hendrikdoor de dames Fre- derika Fransman, coloratuur-zan geres, G. A. Maria Eggers, tooneel- sp eel ster en de heeren Fr. Phlip- peau (tenor) Johan Schmier (bas), J. H. Beek (violoncel), en Maurice Hageman, piano. Waar het programma zoo was ingekleed en bovengenoemde na men bevatte, wier klank men zou 't meenen menschen moet trekken, daar hadden wii gemeend eene overvolle zaal te mogen aan treffen. Doch zoo was het niet, de opkomst was bedroevend klein. Of dit nu kwam door d:e vele festivi teiten in de laatste dagen of wel doordat de entrée-prijzen verhoogd waren, in alle gevallen is het zeker, dat de genoemde artisten, die over al veel succes hébben gehad, meer dere belangstelling hadden ver diend. Wat de uitvoering van het inderdaad fraaie programma, rijk aan afwisseling, betreft deze was in één woord gezegd mooi. De aan wezigen hebben dan ook genoten met volle teugen van den aanvang tot het einde. De heer Schmier oogstte weder om met zijn krachtige stem en mooie uitspraak veel bijval in bij het voordragen der liederen ..Volks feestlied'", Neerlandsch feestlied „Sta-pal". en Koninginne-lied. Deze liederen, die reeds door hun mooi en, kernachtigen inhoud uitmunten, kwamen door de boeiende voordracht nog meer tot hun recht. Met zijn bekende eigen compo sities wist de heer Schmier zijn toe hoorders ook nog een lach op het gelaat te tooveren. Mede veel succes had' de heer Fr. Phlippeau. die tevens blijken gaf ook op tooneelgebied thuis te zijn. Het bekende tooneelspel ..Vors tenplicht" werd door hem als Vorst, en mej. Eggers als Vorstin, uitstekend vertolkt; ook de violon cel-solo van den heer Beek lokte vele toejuichingen uit. Het duo uit „Carmen" en het trio ..Faust", viel eveneens zeer in den smaak, doch waarom verder uit te weiden. De geheele uitvoering slaagde uitmuntend. Wanneer ergens, dan hadden hier d'e afwezigen onge lijk. Met een woord van hulde te brengen aan d.en heer Maurice Ha geman, voor zijn zeer verdienste lijk accompagnement, willen wij besluiten. Inbraak. In den afgeloopen nacht werd ingebroken ten kantore van de fir ma P. Noë Co., Bakenessergrac-ht. Door de poort, vervolgens door overklimming en indrukking eencr ruit, hebben de dief of dieven zich toeuang weten te verschaffen lot het kantoor, waar de SQhrijfbu- reaux werden opengebroken en al les omvergeworpen.Daarna hebben de brandkast door de bei&e kan toren heen naar den daarachter ge legen machinezolder gekanteld en daar een takel die diende om va ten op te halen, ingeschoren om die kast, waarin een 500 aan zilver geld aanwezig was, naar benederl te laten, zoodat deze hedlenmorgem op dën grond werd' aangetroffen. Het touw was om den knop beves tigd., bib kb aar met het doel, dat de deur daardoor zou worden gefar ceerd. Doch dit was niet het geval en zoo hebben de inbrekers de brandkast moeten, achterlaten en is al hun werk te vergeefs geweest. Verder wordt niets vermist. Te obn deelen naar de wijze, waarop zij te werk zijn gegaan, zijn het geen inbrekers van beroep geweest. De politie doet onderzoek. De heer Liera, ontving, in antwoord op het telegram van gelukwensching namens het „Doopsgezind Zangkoor", alhier aan H. M. de Koningin en Prins Hendrik gericht, heden het volgende telegram: LIERA, Haarlem. Hare Majesteit en Prins Hendrik der Nederlanden, doen u dankzeggen voor gelukwenschen. Adjudant VAN DER STAAL. De vereeniging tot verhooging van 's Lands Weerbaarheid „Voor Vader land en Koning" alhier, heeft heden op. haar Donderdag 1. 1. aan h.et Ko- ninkl. Echtpaar verzonden telegram van gelukwensch, eene telegraphische dankbetuiging daarvoor ontvangen. Wegens plaatsgebrek moet het ver slag der rede van den heer T. W. N. Hugenholtz over ,,Het ontwerp Wo ningwet in verband met bouwvereni gingen" tot het volgend nummer blij ven liggen. Naar wij vernemen heeft de heer J. T. Cremer de hem door de liberale partij in het district Beverwijk aange boden Ivamer-candidatuur aangeno men. Kamer van Koophandel en Fabrieken te Haarlem. Vóór het openen der vergadering van Dinsdagavond werd door den plaats- vervangenden voorzitter den heer Ker sten, in eene hartelijke toespraak her dacht het onlangs door den voorzitter, den heer mr. Joh. Enschedé, gevierde feest zijner 25jarige werkzaajnlieid als lid en laatstelijk als hoofd der firma Joh. Enschedé Zonen, en nadat met de daarbij uitgesproken gelukwen schen ook door al de overige leden was ingestemd, werd deze toespraak door den heer Enschedé onder hartelijke dankbetuiging kortelijk beantwoord. Meegedeeld werd dat aan den Minis ter van Financiën een missive werd verzonden, bevattende het verzoek al hier de gelegenheid voor het meten van schepen op nader vast te stellen tijd stippen te openen, mits belang hebbenden zich daartoe vooraf bij de bevoegde autoriteit aanmelden. Verder werd mededeeling gedaan van de sedert cle vorige vergadering inge komen stukken waaronder eene circu laire van de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Zutfen, d.d. 15 Jan., waarbij met verzoek om ondersteuning aan deze Kamer wordt toegezonden een afdruk van haar aan Z. E. den Minis ter van Waterstaat, Handel en Nijver heid ingediend adres, behelzende het verzoek, het daarheen te leiden, dal het gewicht van brieven, waarvoor het porto van 5 cents verschuld.gd is, van 15 op 30 gram worde gebracht. Eene dergelijke belangrijke uitbrei ding achtte de vergadering niet noo- dig. Wel was zij van oordeel, dat het in het belang van den handel zou zijn, indien, vooral nu groot formaat papier en evenloppen meer en meer eisch en gebruik zijn. het maximum van ge wicht van 15 gram eenivszins werd ver hoogd, en daarom besloot zij zich hier over tot genoemden Minister te wen den, met hel verzoek in dien zin op het adres van de Zutfcnsche Kamer eene beschikking te nemen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1901 | | pagina 1