NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Meestgelezen Dagblad in Haarlem en Omstreken.
l8e Jaargang
If®
Maandag 25 Februari 1901,
No. 5416
IAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
Yoor Haarlem per 3 maanden1-20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gerestigd is (kom der gemeente),
per 3 maanden
Franco door liet gelieele Rijk, per 3 maanden. 1-65
Afzonderlijke nummers0-02^
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.37^
Jf n h de omstreken en franco per post0.45
AD VERTENTIEN
Van 15 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem
is de prijs der Advertentiën van 15 regels 0.75, elke regel meer 0.15.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 30 Cent per regel.
Bureaux: Gebouw Het Spoarne, Kampersingel 70, vlak bij de Turfmarkt.
Telefoonnummer der Redactie OOO. Telefoonnummer der Administratie 122,
Intercommunale aansluiting.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur: J. C. PEEREBOOM.
Abonnementen en AdTertentiün worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Conrantiers, Met uitzondering ran bet Arrondissement Haarlem is bet uitsluitend reclt tot plaatsing ran Adrertenticn
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan liet Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve op Zon- en Feestdagen.
Hoofdagenten voor liet Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co. JOIIN F. JONES, Succ., Parijs 31W* Faubourg Montmartre.
De Oorlog in Zuid-Afrika.
Van dit werkje is thans verschenen het
ZEVENDE VERVOLG (Slot).
Wij bicden het boekje, dat weder 32 blz. druks beslaat en vol
riding™ en portretten is, aan onze geabonneerden aan voor
7 CENT, te voldoen aan onze Bureaux, Kampersingel 70, na afgifte
van nndei staanden Bon.
Verzending naar buiten na ontvangst van '15 cts. in postzegels.
DE ADMINISTRATIE.
voor 1 Exemplaar
De Oorlog in Zuid-Afrika.
Prijs 7l/s Genim
Dit nummer bestaat uit
acht bladzijden.
Haarlem's Dagblad van 25 Febr.
bevat o.a.
De positie van de Wet, Japan
en Rusland. Parlementaire Praat
jes. Sportpraatje, Brief oit Gus
trow \hat land van onzen Prins
Gemaal), Het beleg van Haarlem,
Abattoirs en Hinderwet
Voorts behoort bij dit nummer no 25
van ,,De Zaterdagavond", bevattende:
Een kijkje in den Hertenkamp, Haarl.
Halletjes, Kroniek, Allegro en
Largo doorH Freyer, Feuileton: Schei
ding, Een Vrouwelijke Detective De
Ketellappers, Moment-Opname: Verlan
gen, benevens de gewone rubrieken,
afbeeldingen, uitslag prijsvraag, en
een nieuwe prijsvraag.
Officieele Berichten.
Burgemeester en Wethouders van
Haarlem, doen te weten, dat bij hunne
beschikking van 19 Februari jl. aan
G. Beelen vergunning is verleend tot
oprichting van eene sigarendrogerij op
de eerste verdieping van het perceel
GAote Houtstraat no. 15.
I-Iaarlem, 22 Februari 1901.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
BOREEL.
De Secretaris,
PIJNACIA ;R.
Politiek Overzicht.
Het schijnt, dat Rusland vooral
met Japan te doen zal krijgen, wan
neer het zijn politiek in Mandsjoe-
rije voortzet.
Een der Chineesche correspon
denten van de ..Voss. Zeitung" acht
Mandsjoerije thans geheel door
Rusland ingepalmd, en deelt me
de, dat Japan daarover zeer ver
bitterd is.
Rusland en Japan zijn 't over de
Oost-Aziatische politiek nooit erg
eens en liet kon wei eens zijn dat
de ingewikkelde Chineesche kwes
tie in dit opzicht zoo ingewikkeld
wordt, dat het zwaard alleen do
knoop zou kunnen doorhakken. De
traditoneele zwarte stip aan dezen
politeken horizon dus.
Het zou dan natuurlijk van be
lang zijn te kunnen bepalen welke
houding Engeland en Duitschland
zullen aannemen. Dat zal na
tuurlijk afhangen van de overige
buitenlandsche en koloniale poli
tiek.
De „Daily Mail" hoort uit Hope*
town, Zoutpan en Kraspan, dat De
Wet tevergeefs getracht heeft de
Brakrivier over te zwemmen en nu
tracht de Oranje-rivier weer over
te trekken. Hij schreide omdat de
Engelschen nader kwamen.
Dat is kostelijk, die tranen van!
De Wet.
De Wet's volgelingen zouden niet
meer schietvoorraad overgehouden
hebben dan in hun bandelieren zit.
Dezelfde correspondent heeft onder
vroegere dagteekening uit Krans-
pan geseind dat de Boeren van de
Wet in paniek lnken te verkeeren.
Zij laten stellingen in den steek,
waarin een honderd man de gehee-
le Engelsche kolonne zouden kun
nen tegenhouden. De verklaring
hiervan is dat de Wet zich in een
geheel onbekend district bevindt,
dat hij niet van plan was binnen
le trekken.
Aan de „Daily Mail" wordt uit
Zoutpan gemeld dat de Wet in de
richting van Readsdrift trekt, blijk
baar met het voornemen om de
Oranjerivier weer over te gaan. Hij
heet zelf sterk terneergeslagen.
Buitenlandsch Nieuws.
Wat de oorlog kost.
De minister der schatkist, sir
Michael Hicks-Beach deelde in het
Lagerhuis mede, dat tot dusver tot
dekking van de kosten van den oor
log was uitgegeven een bedrag van
81.500.000 pd st. De kosten van den
oorlog bedroegen per week van
i.000.000 tot 1.250.000 pd. st.
De minister van oorlog de heer
St. John Brodrick verklaarde dat
volgens de jongste schatting het
aan lal Boeren te velde 19.000 tot
20.000 bedroeg. Het aantal der Boe-
rengevangenen was in Januari
16.000, maar sedert was dit aantal
vermeerderd.
Algemeen© berichten.
DE OORLOG IN ZUID-AFRIKA
De „Daily Mail" verneemt uit
Kaapstad dat de Duitsche consul-
generaal de Duitsche onderdanen
heeft uitgenoodigd zich strikt on
zijdig te houden in den Kaapschen
burgeroorlog. Te Kaapstad zijn
weer twee nieuwe gevallen van
pest geweesteen ervan bii het
kind van een Europeaan.
Aan de „Daily Mail" wordt uit
Lourengo Marquez gemeld dat Kit
chener gelast heeft, geen goederen
meer te zenden langs de Delagoa-
baailijn, behalve oorlogsbehoeften
en medicamenten. Sommigen lei
den hieruit af dat er een groote En
gelsche beweging in oostelijke
richting ophanden is.
De zitting van do civiele recht
bank van Chateau-Thierry van Don
derdag was een evenement. Mej.
Chauvin, de advocate, te wier be
hoeve een wet is gemaakt om haar
en haar beroepszusters het recht
van pleiten toe te kennen, verscheen
voor de eerste maal voor de balie.
De president, de bekende mr. Mag-
naud, heette haar welkom met een
korte feministische toespraak,
waarin hij de verwachting uitsprak
dat weldra een wet, gegrond op het
beginsel van de gelijkheid der sek
sen, aan de vrouw het recht zal
geven ook als rechter zitting te
nemen.
Mejuffrouw Chauvin antwoordde
met een kort pleidooi voor het goed
recht der vrouw om zich voor een
rechtbank van strenge mannen te
doen bijstaan door een van haar
sekse.
Er was natuurlijk een zeer tal
rijk publiek.
Stadsnieuws
Haarlem, 23 Februari 1901.
Abattoirs en Hinderwet
In het „W. v. h. R." is een uittreksel
opgenomen van de memorie van vijf
leden van den Leidschen Gemeenteraad
aan dat college ingediend, waarin zij
hunne bezwaren tegen de oprichting
van een openbaar slachthuis uiteenzet
ten. Mede is in dat blad opgenomen
een uitspraak van het ,,W. v. d. B. A.,
waarin wordt betoogd dat geconcessi-
oneerde abattoirs met openbai-e gelijk
staan. En eindelijk is er in vermeld
't oordeel van den heer F. L. G. Schreu-
ders, referendaris bij binnenlandsche
zaken, die in Themis" uiteenzet dat
het aanwijzen van eene bepaalde
plaats of gedeelte der gemeente
voor het oprichten enz. van eene in
richting. in dien zin dat een ieder ver
gunning kan verkrijgen voor het al
daar oprichten van eene inrichtinsr,
geheel iets anders dan het tot gebruik
aanwijzen van eene bepaalde inrich
ting, het scheppen in zekeren zin van
een monopolie, het zij voor de gemeen
te, hetzij voor een of ander particulier.
Het „Weekbl. v. h. R." teekent daar
bij het volgende aan:
„Deze drie uitspraken toonen aan,
dat met de enkele verwijzing van B.
en W. naar een bepaald advies de
quaestie nog allerminst afgedaan is.
„In het feit van het bestaan der abat
toirs te Amsterdam en Rotterdam heeft
men een bewijs der wettigheid van de
oprichting en gemeentelijke exploita
tie gevonden. Ten onrechte. Want de
verordeningen op deze beide slacht
plaatsen spreken niet van verplicht
slachten in het abattoir, maar van het
verplicht slachten op de terreinen, van
het abattoir; wel een bewijs dat men
zelf zijne uitlegging van art. 4 al. 2 dei-
Hinderwet niet vertrouwde.
„Van de zijde der slagers is er zoo
goed als geen oppostie geweest, hoofd
zakelijk uit onkunde. De slagers over
het algemeen konden niet denken, dat
gemeentebesturen iets zouden doen.
waartoe de wet hun geene bevoegdheid
geeft. Nu zij echter beginnen in te zien
dat het recht aan hunne zijde is, zullen
zij zeker niet nalaten te trachten eene
beslissen in hoogste instantie uit te
lokken.
„De dagbladen meldden onlangs, aat
te Groningen de quaestie aanhangig is
gemaakt en nu is het alleen maar >„e
hopen, dat de rechterlijke of admini
stratieve autoriteiten even geneigd zul
len zijn eene beslissing op de hoofd
vraag te geven als de slagers begeerig
zijn eene zuivere uitspraak over de be-
teekenis van art. 4 al. 2 der Hinder
wet te krijgen.
„Behalve op de Hinderwet beroept
men zich op art. 135 der Gemeentewet,
dat luidt: i,Aan hem (den Raad) be
hoort het maken van de verordeningen,
die in het belang der openbare ordei
zedelijkheid en gezondheid worden ver
eischt en van andere betreffende de
huishouding der gemeente."
„Dit beroep zal wel niemand krach
tig noemen; de hoogleeraar Oppen-
heim erkent dan ook dat slechts „wel
licht" uit art. 135 der Gemeentewet de
bevoegdheid tot slachthuisbouw en ex
ploitatie door de gemeente volgt.
„Bovendien mag eene plaatselijke
verordening niet treden in onderwer
pen, waarin door eene Rijkswet alreeds
wordt voorzien en stellg net verder
gaan de Rijkswet toelaiat.
„Eindelijk volgt uit de groote lijst
der inrichtingen, die met slachtplaat
sen op ééne lijn staat dat, moge al bij
den wetsvoorstelier het denkbeeld van
openbare slachthuizen met siaeht-
dwang genezen zijn, de consequentie
van dezen maatregel toch wel mot be
doeld kan zijn. Zou het de meening van
den wetgever geweest zijn, door de Hin
derwet het oprichten mogelijk te ma
ken van gemeentelijke kaarsenfabrie
ken, zeepziederijen, mouterijen, brou
werijen, branderijen, distilleerderijen,
bakkerijen, korenmolens, hou (.zaagmo
lens, katoendrukkerijen, enz. enz.?Zou
de Hinderwet vrijheid geven die ge
meentelijke inrichtingen zoo duur en
kostbaar te maken als de gemeente
slechts goed vindt en daardoor de kos
ten van het bedrijf, in die inrichtingen
uitgeoefend, noodeloos aanzienlijk
hooger te maken, zooals men nu met
het slagersbedrijf wil doen? Dat kan
toch immers niet het geval zijn."
Door de afd. Haarlem van de Alg.
Nederl. Vrouwenvereeniging „Tessel-
schade" zal op 20, 21 en 22 Maart e. k.
in het Brongebouw, de tweejaarlijk-
sche, huishoudelijke Bazar gehouden
worden.
De heer E. A. van Bilderbeek heeft
ontslag genomen als secretaris van
het Doopsgezinde Zangkoor. Sinds de
oprichting van het koor heeft hij ver
schillende bestuursfuTictien vervuld.
De leden van het koor zullen met
leedwezen zijn besluit vernemen, om
dat de groote bloei van het zangkoor
voor een belangrijk deel aan zijn ijver
en toewijding is te danken.
Door den Minister van Binnenland
sche zaken is aan den Rijkstuinbouw-
leeraar J. G. Hazeloop nader als stand
plaats aangewezen Alkmaar. Tot
dusver was de gemeente Aalsmeer
zijne standplaats.
Eenigen tijd geleden werd door de
gemeente een huisje aangekocht voor
de nieuwe brug over het Spaarne.
Voorloopig schijnt van de uitvoering
van dit werk echter niets te komen,
ten minste bedoelde woning is thans
door de gemeente weder voor een jaar
verhuurd.
In het douchebadhuis zijn in de af-
geloopen week 305 baden genomen.
Schouwburg.
Medea.
De vertolking van Medea door de
vereeniging „Het Nederlandsch Too-
neel" heeft de aanwezigen er waren
er helaao met veel ongemeen be
koord. De vertolking was er eene, die
de naam van dit gezelschap eer aan
doet. Hoe hoog een artist staat, komt
in „Medea" aan het licht en zij, die
gasteren medewerkten, hebben getoond
over groote gaven te kunnen beschik
ken. In de eerste, de voornaamste
plaats, mevr. Mann—Bouwmeester.
Kunstenaresse als zij is. heeft zij de
Medea-rol, wij mogen het zeggen, ge
ïdealiseerd. Het is geen aantrekkelijk
karakter. Hier wreed, daar vol liefde,
thans vol haat, peinzend op wTaak,
straks weer groot in hare moederliefde.
Vol grootschen aanleg, alles verstikt
door hartstocht. Een ruim veld voor de
artiste. Mevr. Mann toonde dat zij
haar plaats onder kunstenaars waar
dig is. In hare uitbeelding gaf zij veel
schoons. In het eerste bedrijf legem; r
Crensa en later, in het derde beur.jt,
onder het standbeeld van Saturnus,
den kinderenverslinder, is haar spel
indrukwekkend; daar boezemt het ont
zag in.
Schoonhoven als Jason, de Jong als
Orpheus en niet het minst juffrouw
Hopper als Crensa, waren zeer goed.
Na elk der bedrijven moest drie ma
len gehaald worden.
Ook het „Pater Noster" van Frangois
Coppée maakte indruk, ofschoon het
moeite kost om uit de Godenwereld
dadelijk over te stappen in een huis,
waar menschen met gewone, heden-
daagsche kleeding wonen, zelfs al
spreken die menschen in dichtmaat en
met passie.
Gevonden voorwerpen.
Een hond. een sigarenpimtenaf-
snijdier, een paardendeken, een
handmof j.e.
Op het (morgen) Zondagavond te
geven populair Concert van boven
genoemd korps in de groote zaal
der Sociëteit „de Kroon", zullen
weder verschillende specialiteiten
medewerken o. a. de heer Albin
Wilding, Hof-mondorgel virtuoos.
Buikspreker, muzikale clown, en
kunstschilder.
Met verf schildert hij in. enkele mi
nuten een prachtig land- en zeege
zicht. Veïder werken mede het ko
misch Duo Le Bon en de heer Char
les, Holl. komiek. Er wacht dus
den bezoekers als naar gewoonte
wed'er een avond vol afwisseling.
Men zie verder achterstaande ad
vertentie.
Graden wedstrijd Gymnastiek
Kracht door Oefening.
Vrijdagavond had de 3-maande-
lijksche gradenwedstrijd in de gym
nastiek plaats in het oefeningslo-
kaal van bovengenoemde vereeni-
ging.
Ditmaal waren verplichtend' ge
steld1 de oefeningen, opgegeven door
de gymnastiek-vareeniging „Voor
waarts" volgens welke de leden in
de acht aangesloten Haarlemsche
Vereenigingen worden ingedeeld in
1ste, 2de, enJ3e klasse.
De heer en "Ni erop en Best, zijn
de twee bestuursleden van „Voor-
WcWts", hadden zich welwillend!
beschikbaar gesteld om met den
heer A. J. Meijdrink, de oefenin
gen te beoardr&Ud.
De streng reglementair en zon
der effectbejag ten uitvoer gebrach
te bewegingen, waren goed samen
gesteld, d'cch daar die jury tot op
de geringste kleinigheden acht gar
ven. konden slechts weinigen bij
de eerste klasse werkers, worden
ingedeeld.
Door den voorturner J. A. Chabot,
werden alle oefeningen keurig,
correct en elegant ten uitvoer ge
bracht en haalde hij voor de der
de maal de gradenmedaille met
152| punt, zood'at hij heden daar
van niet alleen houder blijft, maar
hem een duplicaat voor blijvend
bezit zal wordeni uitgereikt, 't
Maximum te behalen aantal pun
ten bedroeg 162.
Vervolgens kwamen d'e Graaf met
122* punten en Verkerk met 107^
punten aan^wien respectievelijk
een 2en en 3en prijs, zijnde kunst
voorwerpen werden uitgereikt.
De voorzitter van „Kracht door
Oefening" zegde den heeren juryle
den dank voor hunne bereidwillig
heid1 om hier hun onpartijdig oor
deel te komen uitspreken^ terwijl
de leden van „Voorwaats" zich
gaarne bereid verklaarden de aan
gesloten vereenigingen te steunen.
Gisterenmiddag omstreeks 1 uur
vermaakten een zestal jongens zich
met het zoogenaamde „gammeltje
trappen" onder de brug aan de Am-
sterdamsche poort. Een agent ver
bood hen, doch zij bleven door
gaan. met het gevolg dat een van
hen er doorzakte, en met groote
moeite gered werd.
Bloeroendaal.
Bevallen: F. J. C. Bitterbergvan
Maas d. C. Iking— Rooter z. Th. M. H.
BijvoetVongers van der Biessen d. C.
Heitlager—Vonk d. H. Rikkerink
Brunnenkreef d.
Overleden: M. C. Braun, 60 j., Meer-
enberg. M. Lakenian 76 j. idem.
Bennebroek.
Den 12n Maart a. s. staat velen weer
een interessante avond te wachten. Op
dien datum zal namelijk de ex-vrede
rechter Snij man uit Transvaal in de
Ned. Herv. Kerk eene lezing houden
over den oorlog. Door de welwillende
bemoeiingen van ds. J. A. Gerth van
Wijk Jr.. zal men dus weer iets goeds
te hooren krijgen.
De heer P. W. van Doornincli alhier
heeft aan het Rijksmuseum van schil
derijen te Amsterdam in bruikleen af
gestaan 2 zeer mooie familieportretten.
De eene geeft weer den Deventerschen
burgemeester Jan van Duren en diens
echtgenoote Margaretha van Haesber-
gen. Ze zijn beide van Gerard ter
Borch en afkomstig van het landgoed
„Okserhof" onder Deventer, waarvan
de Keer Doominck eigenaar is.
De Raadsleden de heeren J. H. Went-
holt, J. F. Reydon en H. van der Vos
sen, zijn dit jaar aan de beurt om als
zoodanig af te treden.
Overleden: Maarije Godvlied, oud 42
jaar.
Zandvoort.
Vrijdag 1 Maart a. s. zal door het
college van Burgemeester en Wet
houders alhier de openbare aan
besteding plaats hebben voor het
bijbouwen van eenige lokalen aan
de school aan het Schoolplein.
In dit jaar moeten als leden van
den Raad alhier aftreden de hee
ren M. Koning Hzn., en G. van
Toombergen.
Donderdag namiddag had de ar
beider W. alhier het ongeluk, ter
wijl hij bezig was met het afkop
pelen van een zandwagen bii de
electrische tram, met zijn hoofd te
gen een paal terecht te komen, zoo
danig, dat hij zich direct onder ge
neeskundige behandeling moest
stellen.
Ondertrouwd22 Febr. B. Bos
man en A. J. Keur.
Bevallen 16 Febr. M. Kraaije-
noordKoper, z. J. W. Schoonder-
gangvan der Eem, d.
Sandpoort.
Onze gemeente-veldwachter, G. B.
A. Woltering, hoopt den 6den Maar
zijn 25jarig jubileum als zoodanig
vieren.
Hoewel reeds op leeftijd vervult hij
nog met ijver zijn betrekking en Ls hij
onder groot en klein bemind.
Het zal hem zonder twijfel dien dag
niet aan belangstelling ontbreken.
Be ver wij c.
Het Nederlandsch Gymnastiekver-
bond heeft besloten op den 3en Maart
a.s. de voorturnersles van het gewest
Noord-Holland alhier te doen houden.
Voor plaatsing op de kiezerslijst zijn
dit jaar aangegeven 77 huurkiezers,
114 lóohkiezers, 26 inwonende zoons, 2
pensioen- en 4 inwonende kiezers.
Getrouwd A. Zwitser ,gn A. van
der Werf.
Bevallen J. W. S te evensRid-
derikhoff. d. Chr. vander Park
Blankendaal, z. C. G. LosScholts,
z. T. VerhorstBot, z. G. van dor
LemWeelage, z. S. J. Holland1—
Pletting, z. J. A. van Lieshout
Winder, d. A. M. de WolfKling
1. 1. d.
Overleden A. Cornelisse 6 m.
Jb. van Hoorn, wedr. M. A. J.
Bock, 61 j. A. Sepp, ongetr. 57 j.
H. E. Lijesen, ongeh. 19 j.
Bi rinen 1 an d.
Parlementaire Praatjes.
De rede waarmede de Min. van Oor-
log zijn Legerwetten verdedigde was
lang maar duidelijk en, ontdaan van
de zuiver technische détails, die de
groote massa weinig belang inboeze
men, gemakkelijk te resumeeren.
Generaal Eland ging uit van den
grondslag dat wij onze neutraliteit
kunnen en zullen handhaven en onze
onafhankelijkheid verdedigen. In bei
de gevallen was een veldleger noodig.
Werd onze onafhankelijkheid bedreigd
dan vonden we voor dat leger steun in
onze stellingen en liniën. Deze waren
geregeld op grond van een algemeen
plan van defensie, strategisch-defen-
sief, maar ook ruimte latend voor of
fensief optreden. Niet alleen onze li
niën moesten bezet worden, doch de
toegangen tot de havens en de kust
beschermd. Leger, vestingen (als de
vestingwet herzien was) zouden dus
met de marine harmonisch samenwer
ken.
Wat de legerhervorming betreft, waar
algemeene dienstplicht onmogelijk en
het Zwitsersche stelsel voor ons niet
passend was, achtte de Min. zijn stel
sel het best aan te sluiten bij onze toe
standen, als voorbereiding voor een
volksleger.
Van belangrijke vermeerdering van
druk was geeu sprake. Wat de Min.
vroeg èn als veldleger èn aan bezet-
tingstroepen was qualitatief en quan-
titatief voldoende en in over
eenstemming met de financieele krach
ten des lands.
De Min. trad vervolgens in détail-»
over de voorgenomen organisatie; ver
dedigde den verkorten oefeningstijd,
maar was niet bereid dien in de west
vast te leggen.
Men moest de acht maanden1 als
een vorm aannemen en de Kamer kon
altijd beletten dat die tijd verlengd
werd, want elke week die de lichting
langer zou blijven zou 40.000 gld. kos
ten, die toch bij de begrooting moesten
gevonden worden. Ook de 18 maanden
voor de bereden troepen waren z. i.
