NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Meestgelezen Dagblad, in Haarlem en Omstreken.
Zaterdag 9 Maart
fielrii
Speciaal Wielrijdersnummer,
I8e Jaargang
Donderdag 14 Maart 1901.
No. 5431
HAABLEH'S DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS: ADVERTENTIÈN:
Voor Haarlem per 3 maandenƒ1.20 Van 15 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten liet Arrondissement Haarlem
Voor de dorpen in den omtrek waai* een Agent gevestigd is (kom der gemeente), ib de prijs der Advertentiën van 15 regels 0.75, elke regel meer 0.15.
per 3 maanden 1-30 Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Franco door bet gebeele Rijk, per 3 maanden. 1.65 Ifc' mmlll Reclames 30 Cent per regeL
Afzonderlijke nummers0.02% Bureaux: Gebouw Het Spaarne, Kampersingel 70, vlak bij de Turfmarkt.
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.37Telefoonnummer der Redactie 600. Telefoonnummer der Administratie 133,
de omstreken en franco per post0.45 Intercommunale aansluiting.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur: J. C. PEEREBOOM.
Abonnementen i
Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co. JOHN F. JONES, Succ., Parijs 31W« Faubourg Montmartre.
Dit nummer bestaat uit
zes bladzijden.
Haarlem's Dagblad van b Maart
bevat o.a.
Gedrukte stemming onder de
Boeren? Nieuwe moeilijkheden in
China, De Britsche marinebegroo-
ting, Comité's yoor de onafhan
kelijkheid der Boeren, Paja Ren-
beë, De huwelijksfeesien inludië,
Verwerping deS^ Legerwetten,
De kunst thermometer in Holland,
Gemeenteraad van Haarlem.
Wij deelen door deze
gjpl^lpr mede, dat C. VINK.,
Colporteur en Courantombrenger.
sedert
niet meer in onzen dienst is.
Mededeelingen dat men zich
wenscht te abonneeren of niet
meer geabonneerd wenscht te zyn,
kunnen aan genoemden VINK dus
niet m6er gedaan worden.
DE ADMINISTRATIE.
Dezer dagen zullen onze Ge-
abonneerden ontvangen een
waarin allerlei bijzonderheden zul
len voorkomen/over de geschiede
nis van het Rijwiel, over het Toe
ren, het Racen; Schetsen over het
Wielrijden Overzicht van eenige
Tochtjes in den omtrek; Wielrij-
derskleeding enz., een en ander
versierd met verschillende afbeel
dingen.
In dit Nummer kan men ad
vertentiën plaatsen tegen 20 Cents
per dubbelen regel, buiten alle be
staande contracten om. Inzending
kan geschieden tot en met Zater
dag 16 dezer.
DE ADMINISTRATIE.
Politiek Overzicht.
Van het oorlogsterrein geen
nieuws, noch van die operaties van
de Wet, noch van de onderhande
lingen met Botha. Alleen komt de
„Standard" den indruk brengen
alsof de Boeren nu zoo langzaam
aan moedeloos beginnen te wordien,
meen end dat er nu toch niets meer
aan te doen is.
En om de bewering te staven
wordlt een brief aangehaald van Ds.
H. A. du Plessis, predikant in Li-
noley in den Vrijstaat.
Deze schrijft
„De strijd is hopeloos en de voort
zetting er van zal het Afrikaander
volk in nog grooter ellende dompe
len. Wellicht vraagt gij mij Hebt
gij dian geen geloof? Is God niet Al
machtig. Kan Hij die twee kleine
Republieken niet het machtige
Britsche Rijk doen overwinnen?
„Mijn antwoord isJa, Hij kan
dlat. als Hij wil 1 In Gods bestuur
is het echter niet alleen de vraag
wat Hij kan doen, maar ook wat
Hij1 wil doen. Indien wij de zaak
goed nagaan, zien wij duidelijk
Gods vinger, die ons wijst de rich
ting welke wij op moeten. Zullen
wij ons zeiven dan verzetten tegen
Gods wil?
„Ik zou gaarne zien dat de Vrij
staat zijn onafhankelijkheid' had be
houden, maar indien het Gods wil
is dat dit niet zal zijn, kunnen wij
heit dan veranderen?"
De gezanten te Peking maken
het China niet gemakkelijk, de
voorwaarden der mogendheden aan
te nemen. Nadat de eerste lijst van
vonnissen tegen hooggeplaatste
mandarijnen is afgedaan, hebben
zij, naar de „Morning Post" ver-,
neemt, een tweede lijst opgesteld,
waarop meer dan honderd namen
van mandarijnen voorkomen. Voor
deze allen worden, met het oog op
hunne medeplichtigheid aan de
Boksersbeweging, straffen geëdscht;
degradatie, verbanning, gevangenis
straf en tegen een achttal zelfs ont
hoofding. Twee der mandarijnen,
tegen wie terechtstelling wordt ge-
ëischt, waren medeplichtig aan de
moorden in Tsjoe-tsjau, in Cen
traal-China, anderen aan de moor
den te Sjansi en in Mongoliëeen
hunner is de gouverneur van Moek-
den, die bevel gaf tot den moord
op de Katholieken in de kathedraal
der hoofdstad van Mantsjoerijie.
De oorzaak van die nieuwe moei-
lijkheden-makeni, zal natuurlijk
wed schuilen in de onderlinge dis
harmonie. Dit is weer een prachtig
middeltje om de eigenlijke oplos
sing op de lange baan te schuiven.
Mochten hieruit weer even lang
durige en verwarde onderhandelin
gen voortkomen als dit ten opzich
te van. China te doen gebruikelijk
is, dan kan er weer een heele tijd
heen gaan eer de Chmeesehe kwes
tie haar oplossing nabij isop
het geharrewar der Europeesche
mogendheden na, natuurlijk.
De geschillen tusschen Rusland
en de mogendheden, over het Man-
tsjoerijsche tractaat, worden door
China onmiddellijk gebruikt, om
te pogen er voordeel uit te halen.
China poogt die geschillen aan te
stoken, en het wantrouwen der mo
gendheden jegens Rusland aan te
wakkeren. Vandaar dan ook het
telkens ontvangen van onrustba
rende berichten uit Peking, zoowel
over den inhoud als de onderteeke-
ninig van het verdrag. De Engelsche
bladen hebben nu weder bericht
gekregen, dat de Russische gezant
te Poking aandringt op de spoedige
onderteek en ing van het verdrag
met dwangmaatregelen dreigt, zoo
die ondorteekening niet binnen i
bepaalden tijd plaats heeft.
Het „Beirl. Tageblatt", dat dlit be
richt reeds om de herkomst wan
trouwt. meent in een telegram uit
Washington een besliste tegen
spraak er van te zien.
Bedoeld telegram bevat mededee
lingen over de mot China gevoerde
onderhandelingen. Daaruit blijkt,
dat behalve die nota der V. S. aan
de mogendheden van 16 Februari,
nog een nota aan China is- gezon
den. In die nota wordt medege
deeld, dat de Vereenigde Staten
niet kunnen goedkeuren dat gehei
me onderhandelingen plaats heb
ben tusschen China en een der mo
gendheden waarvan afstand van
grondgebied hot gevolg zou kunnen
zijn. De nota deelt verder mede,
dat bijna alle mogendheden zich
bij deze zienswijze van de Vereen.
Staten hadden aangesloten, Rus
land in die eerste plaats.
Hieruit zou men kunnen aflei
den. dat Rusland vooreerst van een
schriftelijke vaststelling zijner over
eenkomst met China zou afzien,
op grond' der bezwaren van de mo
gendheden.
Nu, met of zonder schriftelijke
overeenkomst, blijft Rusland toch
de baas in Mantsjoerije. Daar heeft
het wel voor gezorgd'.
Buitenlandsch Nieuws.
Comité's voor de onafhanke
lijkheid der Boeren.
De thans te Parijs vereenigde ge
delegeerden van de comité's voor
de onafhankelijkheid der Boeren,
uit Duitschland, Amerika, de Ver!
Staten, Oostenrijk-Hongarije, Bel
gië, Spanje, Frankrijk, Italië, Ne
derland, Rusland en Zwitserland,
tegenwoordiigende duizend aanhan
gers, vestigen opnieuw de aandacht
van alle beschaafde volken in het
bijzonder voor de volken van het
Vereenigd Koninkrijk, op de om
standigheden waaronder de oorlog
in Zuid-Afrika is begonnen en
wordt voortgezet.
De gelieele wereld weet, zegt het
manifest, dat deze oorlog
langen' tijd is voorbereid en gewild
om aan de Boeren de goudmijnen
te ontnemen, nog meer dan om het
Britsch gezaer over die streken te
vestigen. Men heeft getracht de
Boeren voor te stellen als onbe-
schaafden en halve wilden, de te
gen hen gerichte expeditie als
beschavingsoorlog, hun onderwer
ping aan het Britsche juk als
groot voordeel voor hen zelven en
den algemeenen vooruitgang.
Wat het karakter van deze
sie nog erger maakt, is, dat zij is
ondernomen op het oogenblik,
waarop de gemachtigden van 26
natiën te 's-Gravenhage vergaderd,
besluiten uitvaardigden, diie zij ge
schikt achtten om de ellende van
den oorlog te beperken.
Door den angstvalligen eerbied'
voor de oorlogsregelen en gebruiken
welken de Boeren aan den dag
hebben gelegd, door hun houding
tegenover krijgsgevangenen en
wonden hebben' zij bewezen recht
te hebben om tot de beschaafde na
tiën gerekend' te worden. De Boe
ren staan bovenaan in de algemee
ns achting. Hun zaak is geworden
de zaak van alle volken, hun neder
laag zou een smaad zijn voor het
menscbelijk geweten.
De gedelegeerden te Parijs ver
eenigd, besloten een federatieven
internationalen bond van de in de
beide werelddeelen bestaande co
mité's te vormen met een central en
zetel. De bond zal alle wettelijke
middelen aanwenden om den geest
der besluiten van de Haagsche con
ferentie ten uitvoer te brengen. Ver
der heeft de bond in opdracht, in
een uitvoerige memorie de feiten
te verzamelen, die getuigen, dat de
mand ér waarop de oorlog tegen de
Boeren gevoerd is, een schending
is van d:e wetten en gebruiken in
den oorlog, en die fedten ter ken
nis van de parlementen en de re
geeringen te brengen.
De gedelegeerden doen een be
roep op alle mannen van' hart, op
dat de stem van het mensohelijk
genie zich verheffe tegen de voort
zetting van den goddeloozen oor
log. De tegenpartij der Boeren, een
der grootste natiën van de wereld
en aan het hoofd staande der be
schaving, heeft onbetwistbaar de
beginselen geschonden die zij zelve
heeft geproclameerd op de Haag
sche conferentie.
Er is beslaten, een protest te rich
ten tot de verschillende regeerin
gen en het met kracht van bewijzen
te steunen.
De Britsche Marinebegrootins:
De begrooting voor de Britsche ma
rine^ over 1901—1902 beloopt netto
308,755.000, dat is meer dan twee mil-
lioen pond hooger dan die van 1900
1901. Meer dan de helft der verboo
ging komt voor rekening van aan te
bouwen schepen en wel voor 3 pant
serschepen, 6 gepantserde kruisers, 2
kruisers derde klasse, 5 torpedobooten,
10 torpedobootjagers, 2 barkassen en
5 onderzeeselie booten van het type
van de „Holland."
Bij de begrooting is voorzien in een
getalsterkte van 118,635 koppen, 3745
meer dan het vorig jaar.
Verder is voorzien in het gebruik
van 48 schepen van verschillende
transatlantische maatschappijen als
beschermde kruisers.
Later zullen nog aanvullings-credie-
ten worden gevraagd voor maritieme
werken.
Algemeens berichten.
DE OORLOG IN ZUID-AFRIKA
Dinsdag kwamen twaalf pestge-
vallem voor, waaronder drie bij
Europeanen. Een Europeaan is aan
de ziekte gestorven'.
Een telegram van Lord Kitchener
van Dinsdag uit Pretoria zegtDe
Wet bevindt zich noordelijk van
Brandfortonafgebroken regens be
lemmeren de bewegingen der En
gelsche troepen. De kolonels Ga/r-
rinje. De Lisle, Grenfell en Henne-
ker achtervolgen twee benden in d'e
Kaapkolonie.
De .Petit Bleu" is door dir. Leyds
gemachtigd ten stelligste te verkla
ren. dat hij niets heeft getelegra-
pbeerd en geen opdracht had aan
den vice-president Schalk Burger
te tele graph earen over de onderhan
delingen van Botha, waarvan pre
sident Kruger trouwecos niets be
kend is.
Zola heeft een open brief aan Tra-
rieux terug geschreven om hem te be
danken voor zijne inlichtingen over
het Legioen van Eer.
Een tweede brief van Zola is in de
Aurore verschenen. Een schrijven aan
Labori, waarbij Zola verklaart afstand
te doen van zijn recht, dat de amm
tiewet hem heeft gelaten, om in civili-
bus Judet en de deskundigen te ver
volgen. „Een proces door te zetten on
der de nieuwe omstandigheden,"
schrijft hij, „dat zou zijn de amnestie
erkennen en er de gevolgen van aan
vaarden," Maar overigens, verklaart
Zola aan Labori, wil hij niet dat de
edele, door hen begonnen zaak in lage
geldkwesties gaat eindigen. Wat Judet
betreft, is het voldoende dat deze voor
den correct, rechter veroordeeld is voor
de beleediging aan Zola's vader, en
wat de deskundigen aangaat: hunne
drie namen zijn voor eeuwig op een
onvergankelijk monumnet gegrift.
Waarom zouden wij ze maar niet met
volle zakken laten loopen?" Zola zal ze
dus de 30,000 francs, die hij hun heeft
uitbetaald, maar laten.
Li-hoeng-tsjang moet weer ernstig
ziek zijn. VoLgens die doktoren
hangt zijn leven aan een draadje,
seint Reuter.
Toen koning Eduard van Enge
land onlangs naar Homburg spoor
de. is hij,, gelijk achteraf blijkt, aan
heit station te Duisburg uitgejouwd
door een troepj e menschen, vdie rie
pen: Weg met Eduard 1 enz. De
opperpresident der Rijnprovincie,
die den Koning vergezelde, hoorde
het geschreeuw en nam zijn maat
regelen de stationchef van Duis
burg is tot straf naar Emmerik ver
plaatst. De „Frankfurter Ztg."
vraagt hoe, in 's hemels naam, die
stationschef verantwoordelijk ge
steld' kan worden voor zoo'n betoo-
giug
Het Noorsche Storting heeft een'
wetsontwerp aangenomen, dat in
beginsel aan vrouwen de mogelijk
heid opent om tot ambtenaar te
worden benoemd. Reeds in '82 en
'84 verkregen de Noorsche vrouwen
gelijke rechten als de mannen tot
het afleggen van examens voor aca
demische graden, en einde 1900
hadden 55 meisjes het examen voor
de universiteit afgelegd. Pogingen
om de ambtenaarsloopbaan voor
wouwen te open,en, waren echter
tot dusver zonder gevolg gebleven.
De wetgever zal nu nog bepalen,
voor we-lke ambtenaarsposten vrou
wen in aanmerking kunnen komen.
Uit Marseille wordt geseind, dat
het parket er zekerheid van heeft
gekregen, dat de leiders van de sta
king subsidie krijgen van buiten
landsch e syndicaten. Enkele booten
kwamen er nog binnen en worden
met eigen; volk gelost.
Stadsnieuws
Haarlem, 13 Maart 1901.
Haarl. Hulpbank.
Heden ontvingen wij het verslag
van den toestand eni de werkzaam
heden der Haarlemsche Hulpbank,
benevens de rekening en verant
woording over het jaar 1900. Wij
ontleenen daaruit het volgende
Het kapitaal werd' verhoogd' met
2500.en dus gebracht op ƒ40050.
De rente bleef 3%. Het aantal lee-
ners, dat in 1898 634 en in 1899 622
bedroeg, was in 1900 617, het uit
geleende bedrag was in 1899 73410,
in 1900 f 74380
Tot leedwezen van het Bestuur
zag de Kassier-Boekhouder, de,
heer Dr. J. Nieuwenhuijzen Kruse-
man, zich wegens zijne benoeming
tot Wethouder verplicht zijne func
tie bij de Hulpbank neder te leg
gen. Evenwel heeft hij zich bereid
verklaard als Commissaris werk
zaam te blijven. In afwachting van
nadere goedkeuring, was de hr. H.
D. Tjeenk Willink Jr. sedert dlien
tijd als waarnemend Kassier-Boek
houder werkzaam.
De rekening en verantwoording
sluit in ontvangsten en uitgaven
tot eein bedrag van 2434.79^.
Tot lid van het Historisch genoot
schap, te Utrecht zijn benoemd mr.
Ch. Enschedé en H. J. Heshuyzen al
hier.
Verbetering van Vrouwen-
kleeding.
Gaarne vestigen wij nogmaals cüe
aandacht op de lezing met licht
beelden, die morgen Donderdag in
de groote zaal van het Bron gebouw
wordt gegeven. Na afloop zal er ge
legenheid tot bezichtiging van ver
schillende modellen der verbeterde
Meeding bestaan. Wij kunnen niet
genoeg de dames hier ter stede
aanraden, deze voor hen hoogst in
teressante lezing te gaan bijwonen.
't Doel der Vereeniging voor ver
betering van Vrouwenkleeding is
de vrouw eene kleeding te verschaf
fen, die gezond, gemakkelijk en te
vens smaakvol is, want de mode
zondigt maar al te vaak tegen, die
drie begrippen. Eene gezonde klee
ding mag nergens kwellen, het ge
wicht ervan moet gelijkmatig over
het geheele lichaam verdeeld zij-*
Het groote bezwaar tegen de gewo
ne wijze van zich te kleeden ligt
voornamelijk in 't te nauw sluitend!
corset en het ondoelmatig bevesti
gen der rokken enz., door banden
om het middel. Wie dus met hot
streven der vereeniging sympathi
seert, ga morgen de lezing bijwo
nen.
Velsea.
Voor het toelatingsexamen voor
de Rijks-Normaallesseni alhier, dat
in het laatst dezer week worth af
genomen, hebben zich 10 leerlin
gen aangemeld voor de eerste klas
se en 9 voor de voorbereidende
klas.
Umuiden.
Onder den naam Oceaan II is we
der een nieuwe stoomtrawler in de
vaart gebracht van de Maatschappij
Oceaan.
Binnenland.
Parlementaire Praatjes.
Van de zitting der Tweede Kamer
van gisteren kan met weinige woor
den worden volstaan. De voor een kor
te poos heropende discussie, loopende
over de jongste wijziging die de Min.
had voorgesteld, gaf slechts uitstel
van executie. De eerste stemmingen
die daarop volgden verliepen zoo
als geseind is, maar de stemming
over het amendement van Gilse c.s.
was beslissend. Dit werd aangenomen
met 47 (katholieken, socialisten en vrij
zinnige democraten) tegen 44 stemmen
en al werden nu de andere amende
menten verworpen en het art 122 aan
genomen de zaak was beslist
Waar de Min. van Oorlog dit amen
dement onaannemelijk had verklaard,
bleef hem niets anders over dan schor
sing der beraadslaging te vragen.
Dit deed hij in afwachting natuur
lijk van de koninklijke machtiging tot
intrekking der ontwerpen, waarna hij
ongetwijfeld zal heengaan.
De Kamer besloot inmiddels heden
(Woensdag) in de afdeelingen te gaan
en morgen te 11 uur met de Woning
wet te beginnen.
G. Jr.
Het schriftelijk, gedeelte van het exa
men voor de acte L. O. zal plaats heb
ben op 2 April e. k., in het Paleis voor
Volksvlijt te Amsterdam.
De heer Nolting, lid der Tweede
Kamer voor Amsterdam, zal ver
moedelijk vooreerst niet de verga
deringen der Kamer kunnen bij
wonen. Hij is Donderdag te Am
sterdam van een tramrijtyig geval
len en moed zich daarbij een been
bezeerd hebben, wat het gaan b^
moeilijkt. De wonde is echter niei
van ernstige beteekenis.
Nationale Vrouwenraad.
Men schrijft ons:
In „Eensgezindheid" te Amsterdam
zal op Woensdag 10 en Donderdag li
April de Nationale Vrouwenraad zijn
algemeens jaarvergadering houden,
waaraan gepaard zal gaan een open
bare vergadering, voor welka laatste
nog niet met zekerheid de plaats kan
worden opgegeven.
De eerste zitting zal gewijd zijn aan
de huishoudelijke zaken, als: notulen,
jaarverslag, benoeming eener commis
sie tot nazien der rekening, bepaling
van plaats en tijd voor de volgend#
alg. jaarvergadering, wijziging in d«
aftreding der Presidente, enz., maar
ook een tweetal andere punten van
belang zijn op de agenda te vinden
dier vergadering, n.L: een voorstel van
het Algemeen Bestuur om tot de kie
zers van Nederland een manifest te
richten tot aanbeveling van de belan
gen der vrouwen, en een ander voorstel
eveneens van het Alg. Bestuur, om een
Commissie te benoemen, ten einde te
onderzoeken de wetten en verordenin
gen, die ambtenaarsvrouwen verbieden
zaken te drijven of betrekkingen te
vervullen.
De namiddag zal evenals de volgend#
dag worden gewijd aan de rapporten
van de afgevaardigden der verschil-
lende aangesloten vereenigingen. Da
grocrte verscheidenheid der aangeslo
tenen waarborgt afwisseling in de rap
porten. Alle drie deze zittingen kunnen
worden bijgewoond, behalve door da
afgevaardigden, door alle leden van dia
Vereenigingen, die zich aan den Vrou
wenraad geaffilieerd hebben.
Woensdag 10 April zal 's avonds een
openbare vergadering worden gehou
den, waar 4 of 5 sprekers of spreekster#
van verschillende richting een red#
zullen houden over Vrouwenkiesrecht.
Bij deze vergadering heeft natuurlijk
iedereen toegang.
Ten slotte kunnen wij nog voor da
Vereenigingen en hare afgevaardigden
een aangename tijding mededeelen.
Haar, die zulks wenschen wordt bij
verschillende Amsterdamsche ledea
een paar nachten logies aangeboden,,
terwijl hoogst waarschijnlijk Dinsdag
avond 9 April een gezellige bijeenkomst
zal worden gehouden, om de afgevaar
digden in de gelegenheid te stellen,
knnnis te maken met elkander en met
de Amsterdamsche alsook van elders
komende actieve krachten, zoo mannen
als vrouwen.
Verdronken.
Zaterdag hebben Millingsche vï».
sellers bij Millingen drijvende gevon
den en aan wal gebracht het lijk van
een naar gissing 18-jarig jonkman, mf±
zwart haar en snor en gekleed in licht
grijs fieffcscostuum, zwarte kousen en
ge la schoenen. De drenkeling had bo
vendien een leeren riem om 't middel,
waaraan een leeg taschje. Geld of an
dere zaken van waarde zijn niet op
het lijk gevonden, dat op de algemeene
begraafplaats is teer aarde besteld.
Te laat bezorgd.
Te Oudepekela is Maandag uit 't
kanaal gehaald een groot pakket-
Nieuwjaarskaartjes, briefkaarten, an
sichten enz. De directeur van het post
kantoor aldaar heeft er beslag opge
legd. Men vermoedt dat een de*" be
stellers gemakshalve dit pakket op
Nieuwjaarsdag in 't water heeft ge
worpen.
Een verloren staart.
Toen Maandagavond een goede
rentrein aan het station Weesper-
poort te Amsterdam aankwam,
bleek dat een gedeelte van dien
trein was afgebroken, later vernam
men dat dit zich bevond te Duiven-
drecht. Zoo spoedig mogelijk werd
een machine daarheen gezonden
om het afgebroken gedeelte op te
halen. Daar de weg naar Amster
dam hierdoor versperd was, had
den de treinen van Rotterdam en
Utrecht ruim Ij uur vertraging.