NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. Meestgelezen Dagblad, in Haarlem en Omstreken. Arme Dora. 18e Jaargang Donderdag 4 April 1901. No. 544 HAARLEM'S DABBLAD ABONNEMENTSPRIJS: ADVERTENTIEN Voor Haarlem per 3 maandenƒ1.20 "Van 1—5 regels 50 Ofcs.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), de prijs der Advertentiën van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 0.15. per 3 maanden 1.30 Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlek rabat. Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden,1.65 Reclames 30 Cent per regel Afzonderlijke nummers0.02% Bureaux: Gebouw Het Spaarne, Kampersingel 70, vlak bij de Turfmarkt. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.37M Telefoonnummer der Redactie OOO. Telefoonnummer der Administratie 122, M de omstreken en franco per post 0.45 Intercommunale aansluiting. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur: J. C. PEEREBOOM. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekbandelaren en Courantïers. Met uitzondering van bet Arrondissement Haarlem is bet uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan bet Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam, Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de PuUicité Etrangère G. L. DAUBE Co. JOHN F. JONES, Succ., Parijs 31Faubourg Montmartre. Dit nummer bestaat uit zes bladzijden. Haarlem's Dagblad van 4 April bevat o.a. Ontzettende beschuldigingen te gen het Engelsche gouvernement, England's antwoord op Japan's protest, Afschuwelijke moord, Patrimonium. Wij hebben, thans een vierde Brie venbus geplaatst, namelijk hoek Park laan en Kruisweg, die evenals de an dere bussen gelicht woi'dt des morgens te 9 en 11 uur; des namiddags te 1 en 2 uur, en des avonds te 7 uur. Advertentiën, aanvragen voor Abon nement, orders op Drukwerk en Brie ven op Advertentiën kunnen derhalve ook in deze bus worden geworpen. Wij hebben nu vier eigen Brievenbussen, namelijk: Groote Houtstraat No. 140 aan het huis van den heer B. LANGEVELD, bij het Proveniershuis; Anegang, hoek Groote Houtstraat, aan het huis van den heer F. HEL LINGMAN; Parklaan, hoek Kruisweg (voorheen de stal van Gebr. VAN DER BEEK) en aan onze Bureaux, Kampersingel 70, vlak hij de Turfmarkt. DE ADMINISTRATIE. Politiek Overzicht. Met het oog op den nader enden winter trekken de Boenen1 zich steeds meer stelselmatig naar het noorden van Transvaal terug, al dus verneemt de „Times", maar kleine Boerenaf deelingen gaan in- tusschen; onvermoeid voort den De- lagoa-spoorweg op verschillende plaatsen onveilig te maken. Ook bij Pretoria maken op z'n Engelsch uitgedrukt „stroopende benden" het onveilig d'oor vee te roo'ven en treinen te doen ontspo ren. Oorlogsnieuws niet heel veel, al leen nog Kitchener's telegram, dat Plumer Nijlstroom bezet en French, over wien al zoo dikwijls gefabeld is, aan de beneden Pongola eên 15- ponder heeft buitgemaakt. Er zijn weer ontzettende beschul digingen tegen het Engelsche gou vernement gerezen. De „Daily Mail" vernam, ze uit Kaapstad. In dat schrijven van 13 Maart schetst d'e correspondent den vervuilden toes tand van de stadsdeel en, waar de bevolking opeengehoopt was. Hij zegt, dat de- militaire autoritei ten in de eerste plaats verzuimden, der Koloniale Regeerin.g kennis te geven' van het voorkomen der pest onder de ratten in de militaire dok ken, hoewel hun verzocht was dat te doen. Vervolgens weigerden de militai re autoriteiten om mede te werken tot het schoonmaken van de stad en eindelijk zonden zij in het ge heim honderden Kaffers het land in met militaire treinen, waardoor zij medewerkten om de ziekte in het land te verspreiden. Meer dan duizend men.sch.en zijn reeds overgebracht naar het pest- hospitaal en het daarbij behooren- de kamp. Volgens de: mededeel! ng van den correspondent heeft professor Simp son gezegd, dat de epidemie nog pas begonnen is. Ook de Ghina-politiek geeft niet veel nieuws. Er wordt gemeld, dat Rusland op Japan's protest geant woord heeft. Rusland heeft gezegd dat Japan eigenlijk maar niet boos moest wezen, d'at het bedoelde traetaat heelemaal niet ten nadeele van China is en, wat voor Japan meer beteekent, ook de belangen van den Mikado niet schaadt. Dat dit de openbare meening in Japan beïnvloeden zal staat zeer te bezien, want d'e opgewondenheid is er ook volgens de laatste berich ten, zeer groot. Gisteren deelden, wij daaromtrent reeds nader iets mede. En hoe ernstig Rusland' het meent mag weer blijken uit het Times- telegram uit Odessa, dat de Russi sche regeering doorgaat met troe pen en krijgsmateriaal naar Oost- Azië te zenden. De troepen-uitzen ding der laatste drie jaren overtreft de door aflossing over land terug- keerende troepen verreweg. De „Times" verneemt uit Pe king, dat de houding der onder koningen van Midden- en Zuid- China de regeering heeft medege- sleept. Li-hoeng-tsjamg heeft, toen hij' weder aandrong op aanneming der conventie betreffende Mantsjoe- rijie, een keizerlijke boodschap ont vangen, dat het besluit der regee ring om de conventie af te wijzen onherroepelijk is., tegenover de vastberadenheid der hoogste amb tenaren van het Chineesche rijk. Deze beslissing is nog niet medege deeld aan Rusland, hetwelk trou wens wel zoude aarzelen de bedrei gingen, die het uitte voor 't geval China de conventie durfde af te wijzen., te volvoeren. De onderhan delingen over de overeenkomst tus schen Li-Hoeng-Tsjang en. den Rus- sischen gezant duren voortd'e ge zant stemde toe in eenige nieuwe, doch onbelangrijke wijzigingen. De keuze van Rusland schijnt thans te liggen tusschen een behouden van Mantsjoerije zander conventie of onderwerping van zijn eischen aan het oordeel der groote mogend heden. Buitenlandsch Nieuws. Afschuwelijk. De Kamer van Strafzaken te Leipzig heeft de moordenaars van een loopjongen Kurt Otto, twee knapen van 14 en 16 jaar, veroor deeld tot 15 en 12 jaren gevangenis straf. De behandeling van de zaak heeft ongelooflijke dingen aan het licht gebracht. Beiden hadden tot den moord besloten om den. loopjongen te berooven van een zakje met een mark of acht. dat hij bij zich had'. Zij hebben, de daad' met de groot ste kalmte beraamd en hun plan met meedoogenlooze wreedheid uit gevoerd: Tharigen, de oudste, om het geld te verbrassen, Krost, de jongste om een d'oor hem gestolen fiets op te laten knappen. Tharigen wierp het slachtoffer een lasso om den hals en trok hem op den grond, terwijl Krost op het hoofd van den armen jongen, beuk te daarna nam Tharigen een ha mer, zette het bloedige werk voort en trok de lus van den riem aan tot Otto geen kik meer gaf. Intusschen haalde Krost het zakje met geld uit de broek van het slachtoffer. Otto jammerde luid en smeekte om hem los te latenhij beloofde niets te zullen zeggen:, waarop de jongste van zijn beulen riep; ..Sla hem. dood, hij zegt het anders toch I" Tharigen had reeds vroeger tegen, bekenden gezegd dat hij geld noo- dig had en daarom iemand „om zeep zou brengen" hij had: den ha mer en den riem meegebracht. Krost daarentegen was in zekeren, zin de verleide, ofschoon hij dade lijk voor het plan te vinden was en Tharigen onderweg had aangemoe digd met de woorden: „Toe, sla er nu op los I" Na den moord toonden geen van beiden ook maar een zweem van berouw.Alleen hebben zij den nacht erop een beetje onrustig geslapen. Tharigen's eerste gang was naai* een kroeg, waar hij een flesch liet vullen. Denzelfden avond ontmoet te hij een bekende dien hij op si garetten en drank trakteerde. Hij verried niet de minste opgewon denheid. Den volgenden ochtend gingen de monsters samen naar de kroeg, en ontbeten daar met groote opgewektheid, 's Middags waren zij er bij toen de politie het lijk vond en bleven twee uren on der de menigte van nieuwsgierigen kijken en praten. Tharigen merkte cynisch op, terwijl de politie de ldeeren van het slachtoffer door zocht „Misschien vinden zij nog wel een pfenning bij hem en toen dit werkelijk het geval was. moest hij hard lachen. Daarna had hij den treurigen, moed om den va der van zijn slachtoffer te gaan zeg gen dat „zij er een dood hadden gevonden". ..Dat is zeker mijn jon- gen". antwoordde de bedroefde va der. Denzelfden dag zeide Thari gen nog tegen Krost: „Als ik nog eens naar den vader van Otto ga, krijg ik misschien een gedeelte van de uitgeloofde belooning." Krost, de jongste, heeft op d'e dagen na den moord, evenals vroeger, reken sommen van Otto's jonger broer tje nageschreven en met hem kalm over den moord: gesproken. Den dag na den moord ging hij koel bloedig zijn vader in het ziekenhuis opzoeken, terwijl Tharigen naar Zwickau was om het geld tot den laatsten penning te verteren. De rechtbank vond het onmoge lijk om voor Tharigen eenige ver zachtende omstandigheden aan te nemen en veroordeelde hem tot de hoogste straf. Krost kreeg omdat hij tot de daad wus verleid, drie jaren minder. Algemeene berichten. DE OORLOG IN ZUID-AFRIKA De Transvaalsche Kamer van. Mijnwezen deelt mede dat lord1 Kit chener aan drie maatschappijen welk aantal geleidelijk tot zeven zal worden uitgebreid' verlof heeft gegeven om vijftig stampers in werking te brengen op voorwaar de dat de mijnwerkers niet meer dan vijf shilling per dag loon en den kost zullen krijgen, terwijl het overschot van hun gewone loon zal worden gestort in het fonds ten ba te van weduwen en weezen van Randbewoners, die gedood' zijn in den oorlog. Deze bepaling plaatst de mi inwer kers in denzelfden toestand als de ongeregelde troepen en heeft ten doel de laatsten niet ontevreden te maken. Alle mijnwerkers moeten zich aanmelden voor de „Rand Rifles." Een Reuter-bericht van St. Hele na meldt dat mevrouw Cronjé ern stig ongesteld is geweest. De angst over het lot van haar familie in de republiek heeft baar geestvermo gens tijdelijk .gestoord. Thans is haar toestand echter veel verbeterd. Sommige Engelsch© telegrammen worden vermakelijk als zij toeval lig in eenzelfde kolom onder elkan der komen te staan Eerste telegram Stand er ton, 30 Maart; Onze troepen zijn doende am het land te zuiveren van alles wat de Boeren maar van eenig nut zou kunnen zijn. Tot de Laatste tro- peëen behooren een Toot aantal huifkarren, landbouwwerktuigen en duizenden balen wol. De gehee le oogst is vernield. Tweede telegram Bloemfon tein, 30 Maart. De rijksoverheids personen zijn bezig, uitnemende maatregelen te treffen om het land opnieuw van vee en van landbouw werktuigen te voorzien. Er zijn op verscheidene plaatsen stapelplaat sen gemaakt die aan d'e hoeven in Transvaal en den Oranje-Vrijstaat alles zullen verschaffen, wat noodig is voor de hervatting van het akker werk. De gevolgen kunnen niet an ders dan goed) zijn. De stoomboot „Zaire" is te Lis sabon aangekomen met 317 uitge weken Boeren. De minister van oorlog der Ver- Staten deelt mede dat Aguinaldo den eed van trouw aan de Vereenig- de Staten heeft afgelegd'. Stadsnieuws Haarlem, 3 April 1901. Patrimonium. In eene Dinsdagavond gehouden ver gadering van Patrimonium met intro ductie, werd door den heer J. Huizing eene lezing gehouden over artikel 17 van het Sociaal program. Als inlei ding zegt spreker, dat het huisgezin een wereldje in het klein is. De re gel, dat wanneer in het huisgezin de uitgaven grooter zijn, dan de inkom sten, dit huisgezin verarmt, geldt ook voor het groote huisgezin: de Staat of Maatschappij. De welvaart van de Maatschappij staat in groot verband met het huis gezin. De welvaart wordt door arbeid verkregen. De roeping om te arbeiden brengt het Evangelie tot ieder mensch. De oorzaak waarom velen in ons land niet aan die roeping kunnen voldoen, wordt in Art. 17 genoemd. De be scherming van de nijverheid, die in de naburige landen is ingevoerd, laat hier veel te wenschen over. Patrimonium vraagt dan ook ten le: dat ook hier te lande door het tarief van inkomende rechten, zoodanige bescherming aan dien arbeid worde verleend, dat het werk den Nederlandschen werkman niet uit de handen wordt genomen en de nationale nijverheidl ten onder ga; een vraag waarover veel verschil van meening bestaat. Jhr. Smissaert heeft den raad gegeven: wij moeten op dit gebied maar conservatief blijven. En Minister Pierson heeft in de Tweede Kamer in 1897 gezegd: de nationale nij verheid wordt door niets beter bevor derd dan door den vrijen handel. Toen door een 70-tal werklieden-vereenigin- gen een verzoek aan de Koningin was gedaan, om maatregelen tot bestrij ding der werkeloosheid te nemen, is door de regeering hierop geantwoord: bedoeld adres kon haar geen aanlei ding geven tot het nemen van maatre gelen. En toen in de zitting van de Eerste Kamer van 29 Jan. 1901 door den heer Van Wijck de noodzakelijk heid van meerdere bescherming door feiten werd1 aangetoond, heeft de Mi nister zijn eenmaal ingenomen stand punt gehandhaafd. Spreker noemt den strijd om bescher ming, de strijd van de practijlc tegen de theorie. Vrijhandel is een valsche leuze, zij bestaat in deze bij ons niet. Vele artikelen zijn laag, sommige hoog belast. De poging van Engeland om den vrijhandel in Europa algemeen te maken, gelukte tot op zekere hoogte, maar de resultaten van den interna tionalen vrijhandel "waren van dien aard, dat de meeste landen na enkele proefjaren het systeem van den vrij handel lieten varen. Dit moest voor ons een reden zijn om te breken met het bestaande stelsel. Maar, wordt gezegd, een beschermde industrie verdooffc en versuft. De ervaring leert ons juist het tegendeel. De bierbrouwerijen, dQ fabrieken van verduurzaamde levens middelen verkeeren in bloeienden toe stand, omdat ze door hooge invoerrech ten worden beschermd. De Duitschö industrie, die wordt beschermd, breidt zich uit. ten koste van de Engelsche. De Duitschen invoer in Engeland is in 1900 met een millioen pond sterling vermeerderd. Een ander en zeker wel het voor naamste bezwaar, dat tegen bescher ming wordt ingebracht, is dat de arti kelen duurder worden; van enkele kan dit waar zijn; maar van de meeste die in ons land kunnen gemaakt worden, wordt de prijs niet verhoogd. En het feit dat de buitenlanders op onzen markt groote concurrenten zijn, terwijl het buitenland, voor onze, door de hooge invoerrechten de grenzen sluit, is oorzaak dat onze weinig be schermde industrie van zoo weinig beteekenis is in vergelijking bij die van de omliggende landen. Menige Neder- landsche industrie heeft zich daardoor over de grenzen verplaatst- Spreker is dan ook overtuigd, dat door verhooging van rechten, onze in dustrie in veel gunstiger conditie te genover de huitenlandsche komt te staan. Vervolgens werd door spreker bestre den de leer van het vrije ruilverkeer. De toegezegde tariefwijziging was een goede gelegenheid, om bestaande on billijkheden weg te nemen.' De nu be staande tariefwet werkt, door den vrijen uitvoer van grondstof, die bij invoer belast wordt, juist in de verkeer, de richting, o. a. in 1876 toen bewerkt hout was belast, werd voor 11/4 mil lioen en onbewerkt voor 6 millioen gulden ingevoerd Toen d!e rechten op bewerkt hout werden afgeschaft, werd voor 6 1/2 millioen aan bewerkt hout ingevoerd, tegen 31 f2 millioen aan onbewerkt. Er is berekend dat dit is een verlies aan arbeidsloon van 11/2 millioen gul- den voor Nederland Overweging verdient de maatregel om een uitvoerrecht van grondstoffen te heffen, dat ook in andere landen wordt toegepast. Door de aanneming van de Ongevallenwet worden meer dere lasten op de industrie gelegd, en dit zal den concurrentie-strijd tegen 't buitenland nog moeilijker maken. Ten slotte wij zijn wat de theorie betreft, ook tegen beschermende rech ten, maai' omdat wij onze industrie niet willen opofferen aan het goede beginsel van de vrije handel, vragen wij verhooging van invoerrechten op bewerkte artikelen. Patr. rekent met de' werkelijkheid dat ieder land zijn eigen huishouden heeft. De belangen zoowel van patroons feuilleton. Vrij bewerkt naar het duitsch. 24) Het was meer dan tijd. want dloor Reinhard's ziekte was veel blijven liggen. Intusscheo waren er aan. biedingen ingekomen van perso nen om de plaats van Tibertius te vervullen. Onder de brieven bevond er zich, tot Reinhard's giroote vreugde en verwondering, ook een van August, zijn vroegeren leer ling, diie verklaarde, reeds over een paar weken die betrekking te kun nen aanvaarden. Da.t kwam h'eer- ïijik ulit. Reinhard schreef terstond," dat hij bet aanbod van August aan nam.. August bad) ondier zijn leiding geleerd, kende zijn gewoonten, was, gelijk was gebleken, eerlijk en trouw, en legde ook thans goede getuigschriften over. Hiermede was een zwarigheid uit den weg ge ruimd. Maar hoe het nu in den tus- sohentijd aan te leggen Het was Tibertius onmogelijk, alleen alles te beredderenzoo kon hij het niet langer volhouden. Hij had dan ook Reinhard reeds pea* brief ver zocht hem een assistent te bezor gen in plaats van den zieken Kor- des. De apotheker dacht er over na. Het zou nog maar een paar weken behoeven te duren dien. tijd moest Tibertius het nu zien vol te houden als hij' wilde. Maar zou hij willen? Stellig niet, na al het voorgevallene. Reinhard1 peinsde op ee,n middel om den ontstemden provisor voor z/ich te winnen en nam eindelijk een. besluit. Ja, zoo zou het gelukken Toen Tibertius eens binnenkwam om iets te bespreken, deed1 Rein hard zijn huichelachtig masker vóór en zeide Het doet mij oprecht leed, d'at de omstandigheden zoo ellendig sa menloop en, eni ik dank u, dat gij tot heden toe u met zooveel opof fering aan mijn zaken hebt toege wijd. Mag ik u verzoeken het nog een dag of wat zoo vol te houden het hoeft niet lang meer te wezen en ik zal niet in gebreke blijven u mijn bijzondere erkentelijkheid te bewijzen. Tibertius was vast besloten te weigeren en zeide kortaf Het spijt mij. maar het gaat thans mijn krachten reeds te bo ven. Dag en nacht in. de apotheek en het laboratorium: I Recepteeren en boekhoudenallee, alles doen. Dat kan ik niet langer volhouden 1 Ik moet u dringend verzoeken ter stond voor hulp te zor,gen- Rei nhard week nu van het eigen lijke onderwerp af en zeide Natuurlijk, natuurlijkSlechts een vraagIs het dus bepaald uw plan ons tegen Paschen te verlaten, mijnheer Tibertius? Is uw huwe*- lijk reeds vastgesteld? Door mijn ziekte ben ik niet op de hoogte van den stand van zaken gebleven. Neem mij niet kwalijk, dat ik er u eens naar vraag. De provisor haalde de schouders op. Hoe? Staat er u nog iele in d'en weg? vraagde d'e huichelaar, die zelf eerst alle hinderpalen in den weg gelegd had. Zeker Zoo, zoo? Zou ik misschien iets voor u kunnen doen? Uw be hartiging mijner zaken is in den laatsten tijd zoo voorbeeldig ge weest, dat het mij aangenaam zijn zal u een wederdienst te bow ij zen. Tibertius doorzag Heinrich's plannen maar al te goeddubbel verachtelijk was hem nu deze mensch I Maar zijn levensgeluk stond op het spel. Hij nam daarom de gelegenheid, die zich aanbood, waar en zeide Zeer goed, mijnheer Reinhard1! De eene dienst is den anderen waard Kan ik door uw bemidde ling de. moeilijkheden' overwinnen, dit mij thans nog van mijn verloof de scheiden, ik weet dat juf frouw Lassen veel aan uw getui genis hecht dan zal ik op geen dag. of wal zien. Ik verzoek u dus met haar te spreken, en verbind mij tevens het bij u vol te houden, tob er geschikte hulp komt. Reinhard verwaardigde hem met een genadig knikje en zeide Goed. Ik dank u, mijnheer Tibertius; ik zal handelen. Reken op mij, maar ik reken dan ook op u. U kunt op mij rekenen I Juffrouw Lassen bezocht nu wer kelijk Reinhard op diens eigen ver zoek, ging nog eens naar Tach, deed navraag bij haar beste vrien den en zocht nog eenmaal op de bleeke wangen van haar kind' de juiste beslissing. En toch was zij, afgezien van het bovenstaande, van gedachten ver anderd. Tibertius verklaarde voor- loopig af te zien van grooter© plan nen. in Cappeln te zullen blijven, en een fabriek en depót van kunst- mineraalwater te willen oprichten. Het liet zich aanzien, dat die zaak, met een matig bedrijfskapitaal, een zekere en voldoende broodwinning zou opleveren. Wat tot nog toe al leen in de groote steden werd ge fabriceerd, kon men dan goedkoo- per leveren en er hier en daar de póts van. trachten te vestigen. Ook Reinhard had zijn goedkeuring aan dit plan gehecht, Tibertius uitbun dig geprezen over diens gedrag tij dens zijn ziekte, en onder zulke omstandigheden de oude vrouw aangeraden zich niet langer tegen het huwelijk te verzetten. En zoo werd onverwachts het ijs gebroken! „Beste Frits, Zooeven deelde moeder mij med'e dat zij er niets tegen zou heli- ben, indien gij morgen wildot ko men etenMeer zeide zij niet, en ik viel haar om den hals. Nu is al les in orde, mijn lieve, lieve Frits, nu worden wij: gelukkig met den zegen der oude, brave vrouw, en die zegen zal ons levenslang verge zellen. Ik ben te moede alsof de ge heele lucht van muziek vervuld1 is, die mij liefelijk in de ooren ruischt. In huis ziet alles mij zoo plechtig aan, en mijn gemoed' is vervuld van innagen dank aan mijn God1. Mijn goede Frits I lk bemin u Uw CHRISTINE. Deze brief werd aan Tibertius overhandigd te midden van vrees en hoop, en 't was hem alsof hij» droomde. Zijn gewaarwordingen, na het lezen', waren van dien aard, dat hij, als overstelpt van zorgen, met de hand onder het hoofd ging zitten. Het was de aandoening, die hem overmeesterde, alsmede de warme dank voor zijn geluk. HOOFDSTUK XXIII. De moeder van Kordes was on verwachts overgekomen om haar kranken, zoon te bezoeken. Dit was Reinhard alles behalve aangenaam, en hij bejegende de kleine, leven dige en bezorgde vrouw ver van be leefd. Onder deze pijnlijke gewaar wording zeide Dora des anderen daags aan de koffie: Gij hebt er immers niets tegen, dat ik me vrouw Kordes vandaag ten eten' vraag? Gisteren heeft zij bij SchiL

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1901 | | pagina 1