PREDIKBEURTEN
Derde Blad,
Brieven uit Portugal.
behoorende bij
Haarlem's Dagblad'
van
Maandag 22 April 1901.
No5463
Binnenland.
Regeering afhangtr^SmÓgeïipl zijft té1
verwezenlijken.
De Minister verklaart dat de invoe
ring der onderwijswet niet behoeft te
wachten op die der tarïefverhooging
en dat dei verklaring der Regeering,
dat met het ontwerp de uiterste grens
is bereikt, die aan de schatkist kan
worden gesteld, ook betrekking heeft
op de subsidiën voor het openbaar on
derwijs.
Lager Onderwijs.
De Regeering heeft, geantwoord op
het afdeelingsverslag der Tweede Ra
ther, betreffende het wetsontwerp tot
wijziging en aanvulling van enkele be
palingen der wet tot regeling van het
lager onderwijs.
Tot verscherping van het toezicht
van den Staat op liet bijzonder on
derwijs bestaat geien aanleiding.
Ook de Minister is'"overtuigd van de
"wenschelijkheid' eener meer ingrijpen
de herziening der wet tot regeling van
het lager onderwijs.
Voor een voorstel om de vrije en or
deoefeningen uit de lijst der verplich
te leervakken te schrappen ziet de Mi
nister geen enkele reden.
Een wijziging van art. 16 der wet in
den zin aan de kroon de bevoegdheid
te geven om aan naburige gemeenten
de verplichting op te leggen tot het
sluiten eener regeling omtrent de toe
lating van leerlingen uit de eene
meente in de scholen der andere, is
door de Reg. bij de voorbereiding van
dit wetsontwerp overwogen.
De regeling der financieele positie
van hen, die na vele jaren bij het on
derwijs te zijn werkzaam geweest en
dus op meer gevorderden leeftijd op
wachtgeld worden gesteld, kan thans
niet terloops door een kleine aanvul
ling van het wetsontwerp geschieden,
•maar zal worden uitgesteld hetzij tot
de aanstaande herziening der voor
schriften aangaande de pensioenen der
onderwijzers, bij welke ook overwogen
zal kunnen worden of en in hoeverre
het wenschelijk is de gemeentebestu
ren bij ontslag van een onderwijzer we
gens opheffing zijner betrekking te be
perken in de keuze van den persoon,
die ontslagen zal worden. Intusschen
stelt de Minister bij nota een wijziging
van art. 39 voor, waardoor ook den
onderwijzer van bijstand, die onafhan
kelijk van zijn wil door opheffing zij
ner betrekking ontslag krijgt een
wachtgeld wordt verzekerd voor 5 ja
ren.
Ten opzichte van de geuite bezwaren
tegen de- voorgestelde bepalingen om
trent de traktementen der openbare
onderwijzers, betoogde de Reg., dat wat
thans wordt voorgesteld aan den eenen
kant aan billijke wenschen te gemoet
komt, aan den anderen kant ook be
slist noodig moet worden geacht.
Eene verhooging van het minimum
der jaarwedde van de hoofden der
scholen van 700 tot 750 met vier
vijfjaarlijksche verhoogingen van 50,
waardoor dat minimum klimt tot/950,
komt den Minister voldoende voor. Bij
de regeling der jaarwedden van hoof
den van scholen rekening te houden
met de grootte der scholen, acht hij
niet gewenscht. Het genot van vrije
woning of vergoeding van huishuur
uit te breiden tot de klasse-onderwij
zers, die den leeftijd van 28 jaren heb
ben bereikt, ontmoet bedenking.
De wenschelijkheid tot toekenning
van eene verhooging voor het bezit van
zg. „bijakten" is bij de voorbereiding
van het wetsontwerp niet buiten be
schouwing gebleven, doch na gezette
overweging kon de Regeering geen vrij
heid vinden dienaangaande voorstel
len te doen.
Een voorschrift in de wet om voor
de vakken van het meer uitgebreid la
ger onderwijs en de vrouwelijke hand
werken eene belooning per lesuur vast
te stellen, wanseht de Min. niet te be
vorderen.
Een ingrijpende wetswijziging noo
dig voor een wettelijke regeling van de
traktementen der bijzondere onderwij
zers op gelijken voet als ten aanzien
van de openbare onderwijzers ge
schiedt, acht de Min. buiten het kader
van bet tegenwoordig wetsontwerp te
liggen. Doch al ware. dit niet geval,
zou een voorstel in die richting van de
tegenwoordige Regeering niet zijn te
wachten.
Met juistheid is niet aan te geven,
welke- uitgaven voor de gemeente zul
len voortvloeien uit de invoering der
leerplichtwet. Reeds daarom kan niet
worden gedacht aan het voordragen
eener zoodanige subsidie regeling, dat
de gemeente meer ontvangen precies
in de verhouding tot de meerdere uit
gaven, die de wet haar veroorzaakt.
De Minister betoogt uitvoerig, dat
art. 49 thans niet kan vervallen, maar
is het geheel eens dat het subsidieeren
krachtens dat artikel niet zonder nood
zaak moet geschieden.
Aan den wensch om de bij dragen
van Staat te regelen in verhouding tot
de salarissen, die in de verschillende
gemeenten worden betaald, kan niet
worden voldaan. Evenmin is de Re
geering geneigd om de voordracht in
dien zin te wijzigen dat het Rijk de an-
cienniteitsverhoogingen geheel voor ei
gen rekening neemt.
Art. 45bis wijzigt de Regeering in
dien zin, dat de vergoeding voor her
halingsonder wijs ook zal worden uit
gekeerd voor onderwijzers in vakken,
waarvan geen wettelijke akte van be
kwaamheid verkrijgbaar is, mits hun
ne benoeming plaats heeft onder goed
keuring van het schooltoezicht.
Op zeer uitvoerige wijze verdedigt
zich de Minister verder tegen de aan
klacht der voorstanders van bet bijzon
der onderwijs, dat de voorgestelde re
geling voor het bijzonderwijs voldoen
de is. Hij kan daaruit geen andere con
clusie trekken, dan dat dei voorstan
ders van het bijzonder onderwijs al
zeer moeilijk zijn te bevredigen en dat
zij zich omtrent de voorgestelde sub-
6idieverhooging illusies hebben ge
maakt, dio zoover het thans van deze
Wederom heeft de heer H. Scholtens
Kz.van uit Lissabon zijn indrukken ge
zonden aan het Chr. Nat. Boerencomi-
té. Wij laten ze hier volgen.
In het Hospitaal te Llasabon
De overbrenging van de Boeren uit
L. Marquez naar Portugal heeft min
stens vier maanden te laat plaats ge
vonden. Als onze menschen niet einde
Maart, maar einde November in Euro
pa waren aangekomen, dan zou hun
veel lijden bespaard zijn gebleven.
Waarschijnlijk zal de geschiedschrij
ver nimmer opstaan, die hun ellende,
gedurende de maanden December en
Januari (19001901), tot onderwerp
van zijn studie kiest. Maar ook zonder
dit onderzoek tot in bijzonderheden is
het wel zeker, dat hun toestand ver
schrikkelijk was. Teekenend is het vol
gende:
Op zekeren dag viel een man, door
hitte en koorts overmand, in de straat
neer. Hij bleef eenige uren liggen, toen
een paar Kaffer-politie-agenten hem
vonden. Ze oordeelden, dat hij dood
was, haalden een kist van boven
open legden hem er in en brachten
hem naar het kerkhof. Met twee tou
wen lieten ze de kist neer in den kuil.
Toen trokken ze de touwen omhoog;
maar ze deden het wat onhandig en
ruw; dei kist kantelde, de schijndoode
ontwaakte. Juist toen zijn begravers
Van de zijde der PoHugeëzën Is de
verzorging uitstekend en vriendelijke
handen met name vermeld ik me
vrouw Brücher, de echtgenoote van
den consul van den Vrijstaat, en hare
dochter, alsmede den heer G. L. San
tos Ferreira, kapitein der infanterie en
secretaris van het Portugeesche Roode
Kruis vulletn gaarne aan, wat ont
breekt aan versnaperingen en geriefe-
Lijl^ieden.
Tevredenheid, opgeruimdheid zelfs is
dan ook bij de meesten de doorgaande
stemming.
Zelfs bij den jongen Du Plessis, een
Transvaler, die zoo zwaar gewond is,
dat zijn linkerarm en zijn linkerbeen
nooit meer de lengte van hun recliter-
wederhelften zullen bereiken.
Met voldoening wijst hij u zijn wel
verzorgde wonden en op mijn vraag,
hoe het ging, antwoordde hij: ,,Ik voel
weer heeltemaal frisch; aleen die been
is nog niet reg; maar hij gaat daarom
mooi an".
Inderdaad, de rechte Afrikaners zijn
menschen om lief te hebben.
Bij de Boeren, te Caldas da
Rainha.
Lest best! zou men kunnen zeggen
van de wijze, waarop de Portugeezen
de Boeren gehuisvest hebben. Althans
van de drie plaatsen, waarheen de bal
lingen gezonden zijn: Alcobaga, Peni-
che en Caldas da Rainha, is ongetwij
feld de laatste de beste.
Een groot, ruim hospitaal, omgeven
door een uitgestrekt park met veel scha
duw, geeft hier huisvesting aan 318
menschen, onder wie 171 kinderen. Van
de zijde der Portugeezen is het het bes
te, dat zij konden geven. Maar van de
zijde van ,,onze menschen" heeft het
zijn groote bezwaren.
De huismoeders zullen mij verstaan.
Trouwens, ik moet over zooveel huis
houdelijke zaken schrijven dezen keer
dat mannen, die bang zijn voor kinder-
geschreeuw en geen panne-koek kun-
een huishouding niet. Lezeh Zal dito
hiea- vooral een gewenschte bézigheid
zijn.
Met wat tekstkaartjes on „Kinder-
harpen" voor de Zondagsschool zal dan
de bibliotheek der kinderen compleet
zijn.
Maar ik ben nog niet klaar met de
kinderwereld. Hier zijn ook babies. En
ze zijn er niet alleen, maar ze komen
er ook nog. En er is niets om hun een
goede ontvangst te bereiden. Deze een
voudige inededeeling is alles, wat ik
hiervan heb te zeggen.
Voor de groote menschen heb ik nu
nog één, nog twee verlangens. Hier zou
een predikant goed werk kunnen doen.
Van Caldas uit, dat centraal gelegen
is, kan hij ook de stations Alcobaga en
Peniche bezoeken, en het zou oen goed
werk zijn. De wijziging, die hij in zijn
Hoog-Hollandsche taal en spreekwijze
zou moeten ondergaan, zou de omgang
met deze menschen hem in minder dan
geen-tijd aanbrengen.
Ik eindig met een koffiepraatje. Hier
zijn koffieboonen, doch ze zijn niet
gebrand. Maar nu stuurt het Boeren-
comité een brander en een koffiemolen
en dan krijgen we een lekker kop kof
fie en wij drinken met dezon nationa-
len drank van Hollanders en Afrika
ners op hun blijvende eensgezindheid.
Rechtszaken.
"Vervolging van Ringia.
De rechtbank te 's-Gravenhage
beschikkende op het verzoekschrift
van mr. Z. van dien Bergh, heeft
de vervolging van Eeltje Ringia go-
last ter zake van meineed'.
Onvoorzichtig.
Abraham Groenteman, van be
roep kruier, werd1 in begin Februari
bij verstek-vonnis veroordeeld tot
2 maanden gevangenisstraf, wegens
£2en Zonnemotop.
Op de plaat is afgebeeld een zonne-
motor, die, wat zijn constructie be
treft, eenig op aarde is. De motor is
in Californië in de nabijheid van Los
Angelos opgesteld en brengt een wa-
terpompwerk in beweging. Zijn oor
sprong dankt de motor aan de omstan
digheid, dat in het betreffende deel
van Californië dekolenprijzen zoo ont
zaglijk zijn gestegen, dat vele land.-
bouwers er niet aan kunnen denken
kolen als brandstof voor machinale
doeleinden te gebruiken. Men kwam
daardoor op het denkbeeld de zonne
warmte dienstbaar te maken aan het
produceeren van stoom, wat in Cali
fornië met zijn woestijnachtig droog
klimaat en zijn altijd schijnende zon
te eer mogelijk scheen. Op deze wijze
ontstond de zonnemotor.
Het toestel bestaat uit een reflector-
schijf, waarvan de buitenrand, naar
voren overliangh De middellijn be
draagt 10.55 meter. De geheele opper
vlakte, die in bet midden een rond
gat heeft, is met spiegelglas bedekt,
waarvoor in het geheel 1.7888 afzon
derlijke ruiten gebruikt zijn. De groo
te reflectorschijf is zoodanig aan een
ijzeren zestel aangebracht, dat haar
vlak verticaal ten opzichte van de zon
staat. Den loop der zon volgend, wordt
de reflector door een nauwkeurig
uurwerk met klokregeling zoodanig in
beweging gebracht, dat de zonnestra
len in hun geheel opgevangen en op
het midden- of brandpunt gereflec
teerd worden. In 't brandpunt is de 4.24
M. lange ketel aagebracht, die 434 liter-
water bevatten kan en 8 lcub. voeten
voor den te ontwikkelen stoom over
laat.
Nadat de ketel slechts een half uur
lang is blootgesteld geweest aan de hitte
in het brandpunt, wordt hij witgloei
end en de indicateur wijst een stoom
druk van 150 pond aan. De stoom
wordt nu van den ketel door een buig
zame, van fosfoorbrons gemaakte buis
naar- de machine geleid en komt van
hier uit den condensator weder in den
ketel terug, zoodat deze voortdurend
automatisch gevuld wordt Ook het
oliën der machine geschiedt automtu
matisch en, als hij eenmaal in bewe
ging is gebracht, doet de motor zijn
werk met den loop der zon.
De motor verricht een arbeid van
nLm. 10 paardenkrachten, die men op
15 hoopt te kunnen brengen. Het
pompwerk, dat er- door gedreven wordt,
is in staat 62.20 H.L. per minuut te
verplaatsen.
gereed stonden hem onder asc'h en aar
de te bedelven, rees hij overeind
redde zich van een te vroegen dood.
Maar men behoeft niet naar de Baai
te gaan. Hier in het Militair Hospitaal
te Lissabon zijn bewijzen in overvloed,
dat het ginds zwaar" was. Een veer
tigtal liggen er hier, een of twee ouden,
maar de anderen allen mannen in de
kracht van hun leven. En zie ze nu
aan: dia gele tint, die holle oogen, die
ingevallen wangen. Let op hun angst,
als ze zich even van hun bed verwijde
ren: voetje voor voetje, terwijl hun ge
heele lichaam beeft. Dit waren voor
eenige maanden frissche, fleurige, ste
vige mannen, met den veerkrachtigen
tred der jeugd.
De koorts heeft hen gesloopt.
En zij heeft haar A-erwoestend werk
.nog niet gestaakt. Eiken dag komt zij
nog terug: een paar uren. Juist lang
genoeg, om haar slachtoffers nog voor-
maanden te verzwakken. Voor een en
kele is het zelfs meer dan waarschijn
lijk, dat hij het hospitaal alleen zal
verwisselen met het graf. Een is er
reeds derwaarts gedragen, een Vrij sta
ter van ruim 50 jaar is Woensdag' 3
April ter- aarde besteld.
Gelukkig heeft een warm Portu-
geesch Protestant weten ie bewerken,
dat in dit Katholieke land zijn begrafe
nis op de wijze der Protestanten ge
schiedde.
Maar voor hem verminderde dit in
niets de bitterheid. Och, mijn lezer,
denk er u zelf even in, hoe het u zou
wezen liidende en stervende in een
vreemd land, ver van alles, wat gij
lief hebt, terwijl gij de uwen en lret
irwe hebt moeten achterlaten te mid
den van de gevaren van den oorlog.
Van een oorlog als deze, nu het laagste
uit den mensch te voorschijn wordt ge
roepen om het edelste in den mensch
te vertrappen.
Hier leert men verstaan, wat het is
balling te zijn. En ge neemt bet een
enkele niet kwalijk, dat hij in de bit
terheid' van zijn gemoed ook het goede i
voorbijziet, dat hem omgeeft. Er is hier
veel goeds.
nen bakken, het gerust kunnen over
slaan. Het zal uitdraaien op een heel
huishoudelijk praatjei over babies en
kinderschoentjes en koffiemolens en
wat niet al. Haast weet ik zelf niet,
hoe ik er aan beginnen rnoet. Maar het
komt er ook niet op aan, of ik het wel
in de rechte volgorde zeg. Toen ik het
huishouden der Boeren hier zag. was
het nog geen 24 uur oud, eu alles lag
dus door elkaar. Kindergeschrei uw
van vele zijden. Want en nu kom
ik aan het bezwaar de verschillende
huisgezinnen zijn niet gevestigd in ka
mers, voor elk gezin één, maar in drie
groote zalen, waarin elk zijn eigen bed
heeft, maar voorts het gemeenschaps
leven bloeit. Dit heeft zijn eigenaardige
bezwaren, waarover ik niet verder wil
uitweiden, maar het kwam mij voor,
dat het kinderleed in deze gemeen
schap niet minder was dan in het pri
vate leven.
Ongetwijfeld zal een deel van dit
leed worden weggenomen, als er school
wordt gehouden. Er zijn bier gelukkig
onderwijzers, er zijn nog wat leermid
delen en uit Holland zal het Christe
lijk Nationaal-Boerencomité het ont
brekende aanvullen, opdat het onder
wijs, dat in Delagoabaai al begonnen
was, weer voortgezet worde. De lei
ding er van is opgedragen aan de hee-
ren De Bruyn, Den Ouden en Swart.
En die niet schoolgaan, die kunnen
buiten spelen en ravotten naar harte
lust. Ten minste, als ze schoenen krij.-
gen. Want schoenen van alle maten
voor kinderen boven 't jaar ontbreken
hier. Sterke schoenen vooral, die een
beetje tegen hun leed kunnen.
Voor de kinderen die schoolgaan,
mag er dan nog wel wat kinderlectuur
wezen: wat jongensboeken, wat tijd
schriften splinternieuw is niet noo
dig, als ze maar- compleet zijn want
een kind zonder bezigheid is lastig
voor zich zelf en anderen. En het is
hier niet als in een huishouden, waar
een kind al eens licht een taaie kan
worden gegeven; want hier zijn wel
huishoudens, maar ze zijn niet inge
richt en daarom is er óok de regel voor
liet toebrengen van leisel dbor
schuld. Met een handkar, hoog be
laden mei twee koffers, zóó dat hij
niet over den Last heen kon zien,
reed' Groenteman de- Singelbrug
af, het Rok.in op, in hardie vaart.
Hij reed een, oude dame aan,, die
stond tusschen de kar' en die stil
staande tram, zóó dat zij' niet kon
uitwijken. De dame viel en brak
den hals van haar1 rechter dijbeen.
Niegeru weken was zij bedlegerig
en nu nog valt het haar zeer moei-
liik en is het haai* pijnlijk te loopen.
De kruier had in het geheel
geen waarschuwdngsieeken gege
ven. noch een man voor d'e kar ge
plaatst, die den wagen trekken
moest, zooals art. 90b van de ge
meentepolitie verordening voor
schrijft.
Donderdag kwam de veroordeel
de in verzet van! diit verstek vonnis.
Het O. M., waargenomen door
mr. Regont. vroeg bekrachtiging
van. het vonnis.
Uitspraak over 14 dagen.
Uit de Arbeiderswereld
BINNENLAND.
Het hoofd' bestuur der Ned. Vereen,
van Spoor en Tramwegpersoneel zond
ons de afdruk van eene corresponden
tie, gewisseld tusschen de directie der
H. IJ. S. M. en liet hoofdbestuur der-
Vereen.
In een begeleidend schrijven zegt het
hoofdbestuur o. a.
„Ongeveer 10,000 personen (en dus
bijna even zooveel gezinnen) zijn in
dienst dezer maatschappij en hebben
dagelijks liet leven in handen van dui
zenden, die zich hebben toe te vertrou
wen aan de zorgen van een, voor een
groo tdeel slecht gevoed en door over
werken afgemat personeel.
„Over de goede zorgen niet betrek
king tot de goederen zullen we niet
eens spreken.
„Het zal deh"o55arlljdigen lezer zeer
duidelijk zijn, dat bij de groote gema
tigdheid welke deze correspondentie
onzerzijds kenmerkt, e_n de botte af
wijzing die van de zijcie der directie
is gekomen, een conflict niet kan uit-
blijven; een conflict, hetwelk alleen
door ingrijpen van de Regeering of
door invloed van het publiek kan wor
den voorkomen, maar dat, eenmaal
uitgebroken, de meest rampzalige ge
volgen moet hebben, zoowel voor het
personeel, als voor handel en nijver
heid.
„Ons doel met deze publicatie is dan
ook, tijdig eene waarschuwing te doen
hooren, opdat de mogelijke gevolgen
van de handelwijze van genoemde di
rectie niet aan ons zullen kunnen wor
den geweten."
Uit de correspondentie blijkt, dat den
21en Nov. 1899 het Hoofdbestuur der
vereeniging namens de alg. verg. aan
den heer R. van Hasselt, gedelegeerd
lid van den raad van administratie een
verzoek richtte, lo. om het personeel
in het bezit te stollen van meerdere ge
gevens omrent het pensioenfonds wat
betreft reglementen, verslagen enz, en
2o. om ook de werklieden en beambten
voortaan recht te geven op pensioen.
Toen op dit verzoek geen antwoord
kwam, richtte het Hoofdbestuur den
17en April een schrijven aan den heer
Van Hasselt, waarin om de beantwoor
ding beleefd verzocht werd, en bij
schrijven van 15 September d. a. v. op
nieuw.
Nu ook hierop geen antwoord kwam,
richtte men zich tot den Raad van Ad
ministratie met verzoek om tusschen-
komst. In dat schrijven wordt o. a.
„Het kan toch voor de goede ver
houding tusschen de Maatschappij en
het personeel niet dan zeer nadeelig
zijn indien door liet stelselmatig ne-
geeren van de billijke wenschen van
het personeel eene toenemende verbit
tering onder hen ontstaat, waardoor de
belangen der maatschappij in. hooge
mate worden geschaad, vooral nu ook
reeds enkelen onzer leden met ontslag
worden bedreigd, wanneer zij laten
blijken lid onzer vereeniging te zijn."
De Raad van Administratie ant
woordde daarop, dat hij geen reden
vond tusschenbeidc te komen. „in de
vaste overtuiging dat bet gedelegeerd
lid in zijne handelingen steeds reke
ning houdt, zoowel met de belangen
van onze maatschappij als met die van
het daaraan verbonden personeel."
Daarop heeft den lGen Maart de Ned.
Vereen, van Spoor- en Tramwegperso
neel weer een schrijven gericht aan
den Raad van Administratie, waarin
leedwezen wordt betuigd dat de Raad
van Beheer tegenover de billijke ver
zoeken van liet personeel niet ander9
meent te moeten stollen dan een hoog
hartige afwijzing.
„Konden aldus wordt o. a. in dat
schrijven- betoogd wij in ons vorig
schrijven, nog de hoop uitspreken, dat
uwe Raad zijn invloed zou willen aan
wendon om van den IIoogEdelGestrem
gen Heer, het Gedelegeerd Lid, eene
concilianter houding ten onzen opzich
te te verkrijgen, wij weten thans dat
die hoop ijdel is gebleken. De lessen
der geschiedenis van hetgeen in 1897
bij den Zwitserschen Noord-Ooster-
spoorweg is voorgevallen, waar even
eens eene directie, en met de Directie
de Raad van Beheer, weigerde de ver
zoeken van 't personeel aan te hooren,
totdat toen het verbitterde personeel
den arbeid had neergelegd de pu
blieke opinie en de Regeering de Di
rectie dwongen naar rede te luisteren,
die lessen, zij schijnen voor uwen Raad
niet geschreven te zijn."
Letteren en Kunst.
Ook te Rotterdam is mevr. Holtrop
van, Gelder bij haar wederoptreden
zeer hartelijk begroet.
Gemengd Nieuws.
Rooksters.
Over de vrouw op de Philippijnen als
sigarenrookster schreef kort geleden
een Amerikaansche officier van ge
zondheid aan zijn vrienden in Phila
delphia.
De dokter, die met zijn brief tegelijk
een monster sigaren van buitengewone
grootte zond, zegt het volgende: De si
garen zijn gemiddeld een halve meter
lang en 125 rnM. dik. Zij dienen na
tuurlijk niet om na tafel gerookt te
worden of op één avond te worden op
gerookt. Men rookt veel meer bij tus-
schenpoozen en legt de sigaar dan tel
kens op zijde. Meestal duurt een sigaar
van genoemde afmetingen een week.
De jongere meisjes en kinderen stellen
zich met kleinere soorten tevreden, on
geveer overeenkomende met sigaren
zooals die bij ons worden gerookt.
Het zevenjarige meisje begint reeds
te rooken en met, den leeftijd1 wordt dit
sterker. De mannen op Luzon en an
dere Philippijnsche eilanden zijn harts
tochtelijke si^arettenrookers en alleen
de vrouw rookt er sigaren.
De dappere Sultan.
De sultan heeft alle officieren, die bij
gelegenheid van de jongste aardbe
ving de ruiten van het paleis Dol-
ma—Baghtché stuk sloegen om zich
door de vensters te redden, verban
nen bij wijze van maatregel van af
keuring over hun lafhartig gedrag.
Dan was het gedrag van den sul
tan zelf moediger, zooals de Duitsclre
keizer in het licht stelde in zijn te
legram aan zijn verheven vriend: de
sultan dacht aan een aanslag en trok
zijn revolvers!
Sneeuw en overstroomingen.
Het is in Frankrijk al niet beter met
de lieve lento gesteld, dan elders. Te,
Saint-Etienne heeft 1t Wóensdagnaétrf
weer onafgebroken gesneeuwd en ia
den morgen begon hot voor de variatie
te regenen. Bovendien Ls het zeer koud
De overdaad van neerslag doet zich
bemerken in de rivieren. De Rhöne
wast onrustbarend en vele lange laan
den zijn over een afstand van meet
dan een kilometer overstroomd. Alle
huizen binnen dat traject staan onder
water. De bewonerszijn gevlucht.
Vreemd manoeuvre-terrein.
In een restaurant te Ruhrort is eent
granaat ontploft, waarmede onhandig
werd omgesprongen. Drie bedienden
kregen min of meer ernstige kwets
uren.
Door het water gederailleerd.
Een uit Riga komende sneltrein
nabij het Russische station Narwa
ontspoord tengevolge van het water,
dat op den weg stond. Ongevallen
kwamen niet voor.
Bevolking Britsoh-Indië.
De bevolking van Britscli-Indië b$»
loopt 294 millioen zielen tegen 287 mil<
lioen in 1891.
Gepakt.
Te Berlijn is een dief gearresleertft
die in een hotel te Stettin een koffev
met 34000 Mark aan effecten gestofetv
had.
zijn
Sohoolhumor.
Zelfstandige naamwoorden
woorden, dio niets betoekenen.
De kip legde een vetrack ei.
„Wie was Jozef?"
„Een man uit den Bijbel, die rogge
in zakken deed en zijn broers er iü
liet loopen."
Uit een opstel:
„Een woestijn is een zee vol zand.
niks als zand, en er varen kameeleü
in als een schip en op groene plek*
kon een slootje kan je uitrusten."
Het aantal huwelijken
in Eng. en Wales is van 17.1 op de JOPÖ
personen in 1876 gedaald tot 16.5 itt
1899.
Moordpartij.
In het stadje Campi op Corsica heefj
een vechtpartij plaats gehad waarbii'
de burgemeester en drie andere per
sonen werden gedood en eenige ge-
wond. De aanleiding is nog onbefcenfl.
Faillissementen.
Uitgesproken:
's Gravenhage, 16 April. W. Schlaln
milek, kleedermaker, te 's Gravenhage.
Reehtor-commissaris jhr. mr. W. H.
do Savornin Lobman.
Zutphen, 16 April. J. A. Dijkjans,
bakker en winkelier, te Zutphen. Rech*
ter-commissaris jhr. mr. J. H. J. Gr
Martens van Sevenhoven.
Geëindigd:
Coöperatieve vereeniging roombo»
terfabriek „Boven-Betuwe", té Doort
nenburg.
op ZONDAG 21 April 190b
TE HAARLEM.
Groote Kerk.
Voorm. 10 ure, Barbas,
s Namidd. 2 ure, Knottenbelt*
's Avond9 6 ure, Van Lennep',
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 ure, Swaan.
Janskerk.
Voorm. 10 ure, Barbas.
Bakenesserkerk.
(Voor de kinderen.)
Voorm. 10 ure, Jonker.
Eglise Wallonne.
Pas de Service.
cause de la restauration du temple,,
Gerelormeerde Kerken.
Ged. Oude Gracht.
Wegens brand gesloten. De diensten,
zullen gehouden worden:
Voorm. 10 uur Felix Favore.
E. Kropveld, van Rijswijlfc
's Av. 6 uur, Janskerk.
E. Kropveld, van Rijswijk,
Ridderstraat.
Voorm. 10 uur. Ringnalda.
's Avonds 6 uur, Ringnalda.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm. 10 ure, Dr. H. J. Elhorst,
Kerk der Broeder-gemeente.
Voorm. 10 ure, B. van Sckeltinga»
Luthersche Kerk.
Voorm. 10 ure, Poolman.
's Nam. 1 ure, Zondagsschool.
Remonstr. Gereformeerden^
Voorm. 10 ure, E. LaurUIard,
Herv. Pred. te Amsterdam
Chr. Geref. Gemeente.
Zuiderstraat.
Voorm. 10 en nam. 5| uur Ds. Schotel,.
Hersteld Apostolische Zending
(Internationaal).
Voorm. 10 uur en Namidd. 6 uur.
Godsdienstoefeningen.
Heemstede.
Voorm. 10 ure. Geen dienst,
's Namidd. 2 1/2 ure, Kuylman.
Doopsbedienings;
Houtrijk en Poianen.
Voorm. 10 ure, Ds. Heeringa.;
Spaarndam.
Voorm. 10 ure, Baljon.
Santpoort.
Voorm. 10 ure, Kutsch Loyenga^
IJimiiden.
Voorm. 10 ure, Wesseldijk.
Pred. te Schraard^
's Avonds 6 ure, Wesseldijk,
Godsdienstoefening vanwege den
Ned. Protestantenbond.
Voorm. 10 1/2 uur, J. Sepp,
Doopsgez. pred. te Beverwijk;
in Hotel Nommer Een.
Apostolische Zendinggemeente;,
Voorm. 10 ure.
Zandvoort
Voorm. 10 ure, Veen.
Pred. to Haarlem.
,.'s Avonds 6 ure, Ge on dlo.nsik
