Tweede Blad,
Vader's Eer.
bfihoorende bij
(Hasrlem'a Dagblad",
van
Donderdag 25 April 1901.
Mo. 5466
Stadsnieuws.
Een drukke avond na een
drukken dag.
Vc*gens berichten, die nog bij ons in
kwamen, schijnt het Zondagavond zeer
rumoerig in de stad geweest te zijn.
Zoo vernamen wij oat omstreeks 12
uur de groote spiegelruit van het siga
renmagazijn van dien heer Bertrand in
de Groote Houtstraat moedwillig werd
stukgeslagen. De dader(s) zijn onbe
kend. Op de Botermarkt werd even
eens een winkelruit verbrijzeld. Hier
van is de dader bekend. Op het Spaarne
stond zekere Van Deursen met een an
der te praten, toen eensklaps twee an
dere personen tegen hen aanbonsden.
Hierover eenigszins ontstemd, zeide hij
iets tegen deze twee lieden, die daar
over in woede ontstoken eensklaps
hunne messen trokken en Van Deursen
te lijf gingen. Wel weerde deze zich
zooveel mogelijk met zijn wandelstok,
doch hij kon niet voorkomen, dat hem
tijdens de worsteling eene diepe steek
onder den linkerarm werd toegebracht.
Hevig bloedende werd hij naar dr.Maas
gebracht, die de wonde verbond en ver
klaarde, dat ware dezel c.M. dieper ge
weest, een ader was doorgesneden en
de wonde doodeliik had kunnen zijn.
Het is dus nog betrekkelijk goed afge-
loopen.
Beide daders zijn bij de politie be
kend doch zij geven elkander de schuld
terwijl de gestokene niet kan verklaren
wie de dader i3.
Binnenland.
Verkiezingen voor de Tweede
Kamer.
De (soc..dem.) arbeiderskiesvereeni-
ging te Rotterdam heeft in combinatie
met de Rotterdamsche afdeeling van
de Soc. Dem. Arbeiderspartij, candi-
daat gesteld voor de Tweede Kamer:
den heer J. van Zutphen rit Amster
dam voor district I en den heer W. P.
G. Helsdingen uit Arnhem voor dis
trict III en IV.
Naar men verneemt, is na het hou
den van eenige bijeenkomsten, door
vrijzinnig-democraten te Rotterdam
besloten voorloopig geen afdeeling van
de Vrijzinnig-democratische Vereeui-
ging aldaar op te richten.
De liberale kiesvereeniging Vooruit
gang te Bolnes heeft tot candidaat voor
de Tweede Kamer gesteld den heer D.
de Klerk.
De liberale kiesvereeniging te Hel-
levoetsluis stelde tot candidaat voor
de Tweede Kamer het aftredend lid,
mr. G. J. Goekoop.
De heer F. Mol te 's-Gravenhage is
definitief candidaat gesteld door de
vrijzinnig-deir.ccratische kiesvereeui-
gingen en de afdeelingen van het Alg.
Nederl. Werkliedenverbond in het dis
trict Gouda.
De (soc.-dem.) arbeiderskiesvereeni-
ging te Groningen heeft den heer W.
P. G. Helsdingen candidaat gesteld
voor de Tweede Kamer. Indien deze
bedankt, zal do heer H. Polak de can
didaat zijn.
De (soc.-dem.) arbeiderskiesvereeni-.
ging te Zutphen heeft den heer P. L.
Tak candidaat gesteld voor de Twee
de Kamer.
Allo afdeelingen in West-Friesland
die afschaffing van alcoholhoudende
dranken beoogen, hebben het voorne
men een groote verkiezingspropagan
da op 't touw te zetten. Een meeting zal
op nader te bepalen dag, in West-
Friesland, gehouden worden.
De r.-k. kiesvereeniging te Schiedam
heeft besloten bij de a.s. verkiezingen
met de a. r. samen te gaan.
Hoewel in het district Beverwijk de
antirevolutionaire partij eigen candi-
daten noemde en eene der plaatselijke
kiesvereenigingen zelfs reeds een can
didaat stelde, zal naar gemeld
wordt de houding dezer partij ge
heel anders worden. Men verneemt.
Feuilleton.
Naar het duitsch van
ERxvST CLAÜaJËN.
3)
Ik verzeker je dat mijn. hart
angstig klopt als ik zie dlat de jon
gen zijn' gezonde knaken waagt al
is het dan> ook maar spelende-, en
ik voel pijn door al mijn leden,
maar hi j moet -een man worden die
het leven juist weet te schatten en
begrijpt dat de waarde er niet van
bepaald wordt door den duur van
het bezit, ten minste slechts bij uit
zondering.
En nu genoeg over dit alles,Wend-
hausen. Ik heb misschien veel te
lang over die treurige zaak uitge
weid maar het heeft mij goed ge
daan bij een ouden vriend te kun
nen biechten. Ik ben er je dank
baar voor.
De kapitein stapte nu naar de
deur hoogoogericht. vast en be
daard- en verzocht juffrouw Trabert
)de lamp binnen te brengen. De
majoor bleef een. tijd Lang zwijgend
dat medewerking met de roomsch-
katholieken ia gevraagd ten einde den
zetel van den heer Passtoors te beves
tigen omgekeerd is de hulp der
roomsch katholieken dan verzekerd
voor Enkhuizen en Hilversum.
In de deputatenvergadering is be
sloten te trachten deze en meerdere
samenwerking te verkrijgen.
Naar de Bloem bollen velden.
Thans, nu de hvacinthen in vollen
bloei staan, heeft de Petit Bleu" eene
excursie georganiseerd naar heit land
der bloembollen. Van Brussel zal men
regelrecht naar Rotterdam reizen. Na
bezichtiging van de merkwaardigheden
en de haven van onze eerste haven
stad, gaat de tocht naar 's Gravenhage,
waar men een rijtoer zal maken door
het Bosch en een bezoek aan het
Scheveningsche strand zal brengen.
Vervolgens gaat men verder tot Haar
lem ter bezichtiging van de hyacinthen-
velden en daarna naar het Venetië"
van het Noorden. Van Amsterdam zul
len tochtjes worden ondernomen naar
Zaandam en het eiland Marken. De
terugtocht gaat over Utrecht en Nij
megen.
Figen Huio's Buitonvorblijf
te Nunap-et.
In ,,Ons Belang" van 5 12 en 19
April deelt de heer H. W. Groeneveld.
een en ander mede van Eigen Hulp's
Buitenverbliif te Nunspeet.
Het Hoofdbestuur is in afwachting
der zomersche dagen, die intusschen
schijnen aangebroken, reeds bezig met
de voorbereidende maatregelen.
De heer Groeneveld is er zeker van,
dat die mededeeling velen zijner le-
zers genoegen zal doen, vooral hun,
wier kinderen in den zomer van 1900
in dat buitenverblijf zoo heerlijk ge
noten hebben, en hij deelt zinnen uit
brieven van vaders en moeders mede,
die getuigen, hoezeer hetgeen te dezen
opzichte is tot stand gebracht, gewaar
deerd wordt.
Tot half Juli bestaat gelegenheid
voor de kinderen om te loeeeren. Aar
dige slaapkamertjes met flinke bedden
zijn beschikbaar, en van een degelijk
ontbijt, middag- en avondmaal kun
nen ze verzekerd zijn. De kleintjes vin
den er overvloedig gelegenheid tot
spelen in de zuivere lucht, die met
dennengeur als doortrokken is en de
omstreken zijn voor kleine wandelin
gen bijzonder-geschikt.
De commissie heeft nu besloten om
opnieuw twee groepen van jongens en
meisjes te vormen, beide tot een maxi
mum van dertig en voor den tijd van
drie weken. Voor de jongens is de
maximum-leeftijd op 12 jaar gesteld en
zullen in 't. algemeen geen jongens toe
gelaten worden, die de laeere school
reeds verlaten hebben. Voor de meis
jes gelden deze beperkingen in min
dere mate. Ook is dit laatste het geval
met kinderen, welke het vorige jaar
reeds te Nunspeet vertoefden en wier
gedrag geen aanleiding heeft "°°-even
om bovenstaande bepaline-en op hen
toe te passen.
Met nadruk waarschuwt de commis
sie de ouders om geen kinderen te zen
den, waarvan ze bij ervaring weten,
dat ze niet van moeders pappot kun
nen scheiden, of wier levensstandaard
reeds die hoogte heeft bereikt, dat bet
bijwonen van concerten en dergelijke
amusementen voor hen noodzakelijke
levenseischen zijn geworden. Beide ca-
tegoriën zullen er zich niet op hare
plaats gevoelen. ,,Maar de flinke Hol-
landsche jongen en het levenslustige
Hollandsche meisje," zegt de heer Groe
neveld. die nog spelen kunnen, die
in huis eewend zijn moeders eenvou
dige. doch degelijke tafel de grootste
eer te bewijzen, die slapen met rozen
op de wangen, omdat ze van den mor
gen tot den avond als kinderen in het
veld hebben rondgedarteld en rondge
sprongen. laten zij allen het Buiten
verblijf bevolken."
De inrichtin" het beheer, de tijdver-
deeling, die blijven vrijwel gelijk aan
die van het vorige jaar, de pension-
prijs zal iets, doch zeer weinig, worden
verhoogd.
Binnenkort zullen bij de commissie
leden prospectussen verkrijgbaar wor
den gesteld, die alle mogelijke inlich
tingen zullen geven. De commissie be
staat uit de heeren: H. C. van Ruyven,
de Perponcherstraat 124, 's-Gravenha
ge, J. G. Tuytel, Bloemhofstraat 8,
Haarlem en H. W. Groeneveld, Van
Baerlestraat 22, Amsterdam.
zitten. Zou zijn oude kameraad
nog wel geheel normaal zijn? Of
was hij alleen een zonderling die
zich hier had ongesloten om te le
ven tusschen zijn verloren eer en
d'ie schilderijen, aan den muur i
Kort daarna nam de majoor met
eenige hartelijke woorden afscheid
van zijn ouden vriend).
Op den volgenden dag wandel de
kapitein Tomasius langzaam naar
de brug, die halverwege tuss^hon
zijn huis en het dorp Tottersen
over de Sultbeek ligt. Aan de hou
ten leuning stond hij een poos stil
en keek naar beneden in het kris
tal heldere water dat lustig over hefc
blauwe en witte vuursteen kiezel
heenplaste. Op bije«ngestuwd rij-
hout midden in de beek zat een
watermeerle met ronde, witlfce plek
op de borst en floot vroolijk, even
als zij het den gebeeLen winter ge»-
daan had', maar van daag klonk
het luider en frisscher. De leeuwe
rikken zongen hun hoogste lied tus
schen den hemel en den langzaam'
zich ontwikkelenden grond.
De kapitein knikte stil lachend
met het grijze hoofd. Het was toch
schoon als de lente zoo met spits,
zij-patrouilles en voortroep kwam
Letteren en Kunst.
,,Op hoop van Zegen" in Duitsch-
land. Tegen den 24sn April is, naar wij
vernemen, te Hamburg de eerste voor
stelling aangekondigd van „Die Hoff-
nung auf Segen" of, zooals er voor al
le volledigheid bij staat: .,Op Hook
van Segen," „volksstuk uit het hol
landsche visschersleven" van Herm.
Heijermans Jr. Het wordt "even.
door het bekende Dr. Heine Ensemble,
dat voor korten tijd met Ibsen's stuk
ken hier te lande zooveel succes heeft
gehad. (Volk).
Een kostbaar stuk werk-
Dezer dagen is een ijzeren bek gereed
gekomen, dat met recht bovenstaanden
naam mag dragen, 't Is een hekwerk,
dat het tot een tuin ingerichte uitge
breide plein langs het winterpaleis te
St. Ptrusburg omringt, en de bouw
heeft meer dan vijf jaren in beslagge
nomen. De kosten bedragen ruim een
millioen roebel. Het materiaal bestond
uit rood Finsch graniet, zandsteen en
gesmeed ijzer. Het ijzeren hek, welks
prachtigste gedeelten op de tentoonstel
ling te Parijs de algemeene bewonde
ring van kenners wekten, werd op een
steenen onderstuk van ongeveer twee
mashoogten opgesteld en de eentonig
heid wordt door ijzeren kolommen,
gekroond door eene decoratie van het
zelfde materiaal, onderbroken. Midden
in de op deze wijze ontstane afdeelin
gen bevindt zich afwisselend de Rus
sische adelaar en het keizerlijke mono
gram. Het sterke verguldsel daarvan
lcnmt tegenover de strenge harmonie
van het geheel wel wat veel uit, maar
dat zal op den duur wel een beetje ver
dwijnen. Voor het overige maakt het
geheel den indruk van een kunstwerk
van hooge waarde. Zonder overladen
te zijn, toont het zoowel in het aange
wende materiaal als in de ornamentiek
eene zóo rijke pracht, dat kenners met
volle overtuiging kunnen zeggen: 't
Is het prachtigste tuinhek dat ooit is
gemaakt.
Ook om den tuin van het Zomerpa
leis van Peter den Groote aan de Newa
is een kunstig, zij het dan ook veel
eenvoudiger, hek gebouwd. Omtrent
dit werk is eene anekdote bekend van
een excentriek Engelschman, die om
den tuin van zijn kasteel een dergelijk
hek wilde laten zetten. Hij voer daar
toe met zijn jacht de Newa op, tot voor
het hek van het Paleis, liet daar het
anker vallen, stapte uit, bezichtigde
het hek nauwkeurig, maakte een
schetsje, begaf zich onmiddellijk daar
op weer aan boord en nam de terug
reis naar zijn land aan, zonder de
overige bezienswaardigheden van St.
Petersburg ook maar met een blik te
verwaardigen.
Laclmer en Von "Pülow.
Over een voorval tusschen Frans
Lachner en Hans Von Bülow verhaalt
Possart het volgende:
Lachner kon het niet verkroppen,
dat hij zijn plaats aan den dirigeèrles-
senaar te München had moeten af
staan aan Von Bülow, toen de latere
werken van Wagner op het repertoire
kwamen, doch had zijn vrijen tijd ge
bruikt om zijn vijfde „Suite" voor or
kest te voltooien. De intendant, die
beide partijen gaarne te vriend wilde
houden, noodigde Lachner uit zijn
nieuw werk zelf te dirigeeren. Hans
Von Bülow zou het eerste deel en Lach
ner het tweede deel van het concert
leiden.
Het publiek was in groote getale
toegestroomd op den 28en Mei 1869 en
schonk aan het eerste weinig aan
dacht, omdat allen in gespannen ver
wachting waren den ouden Lachner
nog eens te zien dirigeeren. Na de
laatste tonen van de ouverture „Ge-
noveva" van Schumann verdween
Von Bülow om den componist der
„Suite" zelf op het orkest te geleiden.
Toen Lachner verscheen kreeg hij een
ovatie, die eenige minuten aanhield.
Toen kon hij eindelijk zijn dirigeer
stok opheffen.
Toen Lachner, na afloop, toen het
gejuich van het publiek was verstomd,
weer in de solistenkamer terugkwam,
feliciteerde Von Bülow hem hartelijk,
waarop Lachner alleen knikte, maar
niets antwoordde.
„Niet waar", zeide Bülow, „het or
kest heeft prachtig gespeeldl"
Toen wierp de oude meester zijn Na--
poleonskop naar achteren, keek Von
Bülow doordringend aan en zeide: „Ja,
ja, dat geloof ikl Een orkest, dat ik
dertig jaar lang gedirigeerd heb, kan
nog niet in twaalf maanden bedorven
zijn."
aanmarcheeren, zelfs voor een onv
slagen kapitein. Hij had, het warm
gekregen op zulk een onnatuurlijk
zachten dag in Maart. Hij wachtte
op Gebhardt die uit school moest
komen.
Boven den dichtstbijziinden heide-
heuvel schitterde de- gouden weer
haan van den xerktoren in het zon
licht. Van daar zag hij bijna dage
lijks zijn jongen komen eerst het
hoofd met de in den nek geschoven
matrozenmuts, dan het frisscbe ge
zicht van melk en bloed en einde
lijk allengs aangroeiend d'e geheele
slanke jongensgestalte, tot dat de
flinke boenen in stormloop van de
hoogte naar hem toeholden.Vreemd!
vandaag bleef de stormloop geheel
en al achterwege I In tegendeel
kwam het den vader voor alsof de
stappen van de kleine beenen al
korter en gorter werden. Wat
scheelde het kind? De muts zat ook
niet in den nek en geen haarlok
krulde van onder den rand) van de
muts op zijn voorhoofd. Neen, de
muts zat recht op het hoofd' en was
treur ie naar voren neergeslagen.
Wel. Geb, wat scheelt er aan
Slecht opgepast op school? Kijk
eens wat mooie forellen daar links!
De jonigeji schudde het hoofd ea
Wetenschap.
Pest en Ratten.
In de week van 2 tot 9 Maart is in
Engelsch-Indië het hoogste steftee'%-
fer aan pest bereikt sedert de ziekte
daar heerscht. Er zijn 7879 personen
goufnrvAn. Terwijl Romhny en ?ijp
omgeving iets vooruitgaan, wordt Cal
cutta steeds sterker aangetast. Het aan
tal sterfgevallen aan pest bedroeg
daar gedurende de genoemde week
557.
Een mededeeling van het Kaiaerl.
Gesundhoitsamt bewijst opnieuw, hoe
groot het gevaar is, dat de ratten kun
nen veroorzaken, en hoe doeltreffend
men daartegen kan waken. Den 15den
Januari kwam een schip met stukgoe
deren te Hambur" aan. dat ook Smyr
na bezocht had. Alle opvarenden wa
ren gezond en zijn ook gezond geble
ven. Tuschen zakken met meel en se
samzaad werden doode ratten gevon
den. Het lossen werd "«staakt tot na
het bacteriologisch onderzoek der lij
ken. De dieren bleken aan pest gestor
ven te zijn. Dit was, naast een soort
gelijke gebeurtenis te Bristol, het eer
ste geval, dat rattenpest bacteriolo
gisch is aangetoond op een schip met
gezonde bemanning. Hierdoor wordt
ook verklaard, hoe de ^est in een ha
venstad kan uitbreken zonder dat pest
lijders daar aangevoerd zijn. De door
de ratten aangevreten gedeelten der
lading werden verbrand, de overige
stukken bestreken met 10 pet. kalkmelk
Van de sjouwerlieden werd niemand
ziek.
(Tijds. v. Gen.)
Iets over aardwarmte.
Bij de doorboring van den Simplon
is men op een nieuwe moeilijkheid
gestuit en aan de hardheid van het
graniet, die men te overwinnen had,
heeft zich weer een nieuwe vijand, de
warmte, toegevoegd.
De temperatuur in de onderaardsche
werkplaatsen daar, st""t nu reeds tot
30 gr. C. boven nul en het oogenblik
waarop "parbeid moet worden bij 42
tot 45 gr. C. is niet verre meer. De inge
nieurs stellen alle pogingen in het
werk om dat gevaar te doen wijken,
maar ongelukkigerwijs heeft tot nu toe
geen enkel middel een voldoend resul
taat opgeleverd. De bronnen, die naar
mate men dieper doordringt, bloot ko
men, hebben een warmteeraad van
3050 t. Om de lucht, die door de
pompen naar binen werd geblazen, op
een gunstiger temperatuur te houden,
beproefde men door den tunnel groo
te stroomen koud water te leiden,
maar door het contact met de warme
rotsen, verdampte het water oogen-
blikkelijk. Vervolgens nam men zijn
toevlucht tot een anderen maatregel:
boven het hcofd van den werkman
werd een groot blok ijs opgehangen,
dat voortdurend een stroom ijskoud
water op zijn lichaam deed neerkomen
maar ook van dat middel moest men
afzien. En zoo werden nog diverse an
dere plannen, door de groote nadoelen,
die er voor de binnenwerken uit zou
den voortkomen, verworpen.
Kortom, men staat tegenover moei
lijkheden, die hoogstwaarschijnlijk
voortdurend toenemen, want niemand
kan zich maar eenigszins een denk
beeld vormen van de hoeveelheid warm
te, die nog binnen in den berg opge
sloten zit
Nu de toestand zich dreigend voor
doet, vragen de leiders der werkzaam
heden zich ernstig af, of het niet beter
ware het op te geven. In een dergelijk
geval heeft men die vraag reeds ge
steld.
„Tijdens de doorborineswerken van
den Mont-Cénis en den Sint-Gotthard"
verhaalt een der ingenieurs, vonden
wij niet zelden temperaturen van 30
en 32 gr. C., en ten spijt der ventila-
tie-inrichting, vielen onze werklieden,
bevangen door de warmte, vaak in
zwijm.
Niet alleen heeft men dus te doen
met gebrek aan versche lucht: reus
achtige luchtpompen nemen dat euvel
volkomen weg, maar erger, veel er
ger gevaar staat voor de deur. Wat te
doen, wanneer door de geweldige wer
king der boormachines uit de rots
massa's een vuurzuil, als een vulka
nische uitbarsting te voorschijn schiet.
Ten spijt van alle onderzoekingen heb
ben de geleerden nog niet met zeker
heid de oorzaken der aardwarmte kun
nen vaststellen.
Nog moeielijker is het uit te maken
volgens welke verhoudingen die warm
te op verschillende punten binnen den
aardbol voorkomt. Op welke hoogte
begint de warmte en welken graad be
zag er met heen. Nu bemenue üe
kapitein een dik opgeloopen buil
boven Geb's rechteroog. Hij zag er
vuil uit, aan zijn. buis ontbraken
twee knoopen en een derde hing
treurig en levensmoede nog slechts
aan een enkelen draad. Dit was
op zichzelf niets ongewoons en op
vallend!. alleen juffrouw Trabert
wrong hare dikke handen als zii
zulk een gruwel te zien kreeg.
Heb je weder eens flink ge
vochten
Alleen zwijgend hoofdschudden
tot antwoord.
Tomasius vatte hem onder de
weerspannig teruggetrokken kin en
hief het kindergezichtje in de hoog
te.
Gebhardt. wat ia er toch?-
Maak nu geen erekiieid t
Maar de blauwe oogen keken
niet op.
Jongen, wat is er toch ge
beurd? Op school slaag gehad? Dat
kan. wel eens voorkomen, je kent
mij toch Was het een domheid of
misschien iets slechts, kom er dan
maar voor uit I
Het blonde hoofdje bewoog zich
ontkennend en de oogen ontweken
schuw de blikken van den vader.
Vechterij met andere jongens?
reikt zij? De natuurkundige Beudant
wierp het allereerst do meening op, dat
da binnonlagen der aarde vloeibaar
moeten zijn. ..Zoodra men binnen in
de aarde tot een zekere diepte is afge
daald," zegt hij. „neemt de tempera
tuur naarmate men lager komt. gelei
delijk toe en elke 33 meter stijgt de
thermometer 1 gr." Hij berekende, dat
op een diepte van 6.336 K.M., de af
stand, die het middelpunt der aard
globe scheidt van de oppervlakte, een
temperatuur zou heerschen van 200.000
gr. C., een toestand, waarvan wij ons
geen denkbeeld kunnen vormen.
„Hieruit blijkt", besloot de geleerde,
„dat de aarde in een zeker tijdvak niet
alleen een vloeibare massa is geweest,
maar ook dat zij zulks nog is en dat
alleen de aardkorst verhard is."
Deze verharding zou dan tot stand
zijn gekomen, doordien onze planeet
in dg koude ruimte hare oorspronke
lijke warmte door uitstraling verliest
De aardkorst heeft volgens Beudant.
een dikte van bijna 40 K.M. In verge
lijking tot de massa der aarde heeft
deze korst weinig te beduiden. Van
daar dat Beudant zich er over verwon
derde, dat een dergelijke wanverhou
ding tusschen de massa van het ver
harde gedeelte en de vloeibare massa
geen aanleiding gaf tot meer catas
trofen dan tot heden op de aardopper
vlakte het geval was. Volgens hein
komen alle vulkanische uitbarstingen
en aardbevingen ten laste van het feit,
dat de aardkorst, hoewel zij voortdu
rend in dikte toeneemt, nog niet stevig
genoeg is om weerstand te kunnen
bieden aan de hevige uitwerkingen,
teweeggebracht door het daarbinnen
saaingeperste vuur.
Sport en Wedstrijden.
Voetbal.
Stand der West. 2e kl. A.:
Q
O
O*
H. F. C.
Swift (II.)
Volharing
Swift (A.)
Quick
A. V. V.
Land- en Tuinbouw.
De Moes'uia.
Het. gebruik van stalmest, bijzonder
van paardenmest, is voor den moes
tuin zeer aanbevelenswaarde al was
het alleen maar om den goeden toe
stand van den grond (losheid, humus-
rijklieid, enz.) te verbeteren.
Toch zal in vele gevallen een bemes
ting met chilisalpeter bii den stalmest
goede diensten bewijzen. In het klein
is dit gemakkel::v toe te passen door
bv. van tijd tot tijd de gewassen te be
gieten met een oplossing van 10 gram
chilisalpeter op 10 liter water.
Voor wortelgewassen (wortelen, ra
pen, radijs, schorseneeren, enz.) strooit
men bij het uitzaaien pi. m. 20 gram
chilisalpeter per vierk. M. en vermengt
deze hoeveelheid met den grond (twee
h drie weken) dan geeft men nog eens
20 gram en nog drie weken later deze
hoeveelheid.
Bij de teelt van komkommers, au
gurken en uien vermengd men den
grond bij het uitzaaien met 10 gr. chi
lisalpeter per vierk. M. Zijn de plan
ten 2 A 3 weken boven den grond, dan
geeft men weer dezelfde hoeveelheid.
Men kan dit nog ee»> paar malen met
dezelfde tusschenruimte van tijd her-
lialeln. Bij dein teelt van uien geeft
men na Juli echter niet meer, d^ar
men anders kans loopt, dat het rij
pen wordt vertraagd.
Kropsla is zeer gevoelig voor chili
salpeter. Daarom is eenige voorzichtig
heid aanbevolen. Men geve vooral niel
meer dan 10 gram per vierk. M. bij
het uitzaaien en na eenige weken de
zelfde hoeveelheid, om dit later nog
één éi twee malen te herhalen.
Voor aardbeien passe men dit toe:
In Maart gebruikt men 10 gram chili
salpeter per vierk. M. en brengt dit
onder den grond.
In het laatst van den bloei begiet
men de planton met water, waarin per
10 L. 5 gr. chilisalpeter is opgelost. Na
den oogst geeft men nog tweemaal 10
gram per vierk. M.
In menigen tuin doet zich het ver
schijnsel voor, dat in den zomer het
gras, nittegenstaande een behoorlijke
besproeiing, geel van kleur wordt en
den indruk maakt alsof het dood gaat.
De zoo sierlijke gazons worden daar-
Heb je een pak. gehad;? Dat doet
geen kwaad 1 Dat geef je een vol
genden keer mot interent terug.
Eindelijk brak een vloed van tra
nen uit Gebhardlt's oogen hij snik
te zoo hevig alsof het kleine lichaam
alles in verdriet on vertwijfeling
moest uitstorten.
Nu, nu Geb. aeidie Tomasius
om hem tot bedaren te brengen en
klopte hem op den schouder,
huil maar eenB goea uit 1
Het lag anders niet in Gebhardt's
aard om te huilen het was nu niet
alleen verdriet of boosheid.
De kapitein liep zwijgend naast
zijn zoon, slechts van tijd tot tijd
goedig zeggende Kom, Geb, be
daar nu maar I
Het snikken hield eindelijk op
maar een achterhoudende, weer
spannige trek bleef om de mond
hoeken zichtbaar.
Vertel mij maar liever wie je
geslagen heeft?
Paul Wilkens.
Zoo, d'ie groote bengel. Zijn
vader is immers ook kapitein ge
weest? Woont hij niet in Lemmin
gen?
Gebhardt knikte. Tomasius had
er toch schik in. Die brutale kleine
kerel durfde het zelfs al tegen jon--
door het tegendeel van wat zij noesten
zijn.
Hoofdzakelijk wordt die gele kleut
veroorzaakt door gebrek oan rtikstof
en met weinig moeite en koslen is
hierin te voorzien. Men trevein Maart
per vierk. M. een bemesting van 10 gr.
chilisalpeter en herhale deze elke 3
4 weken, onmiddellijk na het maaien.
Voor één. ding moet men echter zorg
dragen, dat de meststof niet uitge
strooid wordt, als het vochti" is. dus
men strooia bij voorkeur midden o&
den dag.
Uitstekend ia het, dadelijk na het
uitstrooien flink te begieten. Bij gebrek
aan kali en phospborzuur moet men
natuurlijk ook hierin voorzien.
Verscheidene bloemen zijn zeer dank
baar voor een stikstofbemesting. D«
hoeveelheid, die men daarbij gebruikt,
hangt af van de grootte en de ontwik
keling der planten. Op bloembedden
brengt men 30 ét 40 gr. per vierk. M.,
kort voor het omspitten. In den loop
van den zomer kan men eenige malen
de planten begieten met een oplossing
van 1 gr. chilisalpeter op 1 L. water.
Begonia's, fuchsia's geraniums, rozen
enz., zullen de toediening von stikstof
met dank bcloonen.
Ook gewassen als: Rabarber, Can-
na's, Racinus (wonderboom), groeien
veel krachtiger met dan zonder chili
salpeter. Kleinere planten geve men
steeds minder dan grootere, terwijl
men ook de bemesting nitft zoo vaak
herhaalt Gewoonlijk worden de vrucht
boomen zeer stiefmoederlijk bedeeld.
Een gevolg daarvan is, dat do op
brengst minder wordt en de boomen
minder goed bestand zijn tegen nadee-
lige invloeden, als: weer, koude, ziek
ten. Het is daarbij als bij de menschen
hoe beter gevoed, hoe grooter weer
standsvermogen. Men geve ongeveer
1/2 M. buiten de kroon, 50 gr. chilisal
peter per vierk. M. en herhale dit in
Juni.
Eerst dan werkt chilisalpeter als
phospborzuur en kali in voldoende
mate aanwezig zijn.
Anemone bepatfea.
Deze lieve voorjaarsbloem staat
thans weder in vollen bloei. Welk een
prachtig blauw vertoonen de lang ge
sieelde bloemen, die meercndeels zon
der blad uit den bodem oprijzen. Er
toch kennen zoovelen haar niet, dit
plant, die in geen enkelen tuin, hot
klein ook, moest ontbreken. De blade
ren komen tijdens of na den bloei te
voorschijn, ze zijn drielobbig, stevig
en dik en donkergroen van tint Vóór
langs heesters, tusschen donkere Cy-
pressen of struikgewas zijn deze lente
boden, die niets geen zorg vereischem
op haar plaats. Behalve de blauwe,
heeft men ook roode, en evenzoo dub-
belbloemige verscheidenheden.
Wie haa.r niet kent, moet er nu eenige
aanschaffen, hij kan dan over den
bloei oordieelen; wij twijfelen or geen
oogenblik aan, dat hij, eenmaal in 't
bezit er van zijnde, ze niet meer zal
willen missen.
Gemengd Nieuws.
De eerste stoombooten op den
Rijn.
Den 14den September 1825 verscheeD
het eerste stoomschip op de Middel-
Rijn en voer van Koblenz naar Keulen.
Koning Friederich Wilhelm III was
aan boord. Het nieuwe verkeersmid
del viel weldra zeer in den smaak, en
vooral de lieden uit de hoogere stan
den lieten zich niet afschrikken door
de klei^j ongelukken, maar gebruik
ten de stoomschepen, die in acht
tien uren van Mainz naar Keulen voe
ren, wat men weinig jaren te voren
voor onmogelijk zou hebben gehouden.
Da vaartuigen hadden al een ruim
promenadedek, elegant ingerichte za^
len en kajuiten en men werd er voor
betrekkelijk weinig geld zeer goed ver
zorgd, terwijl het rumoer van de ma
chines, waarvoor men eerst bang waa
geweest, spoedig niet meer onaange
naam aandeed. In 1827 schreef da
toenmaals gevierde dichter Matthison,
dat het ook voor de stoutste fantasie
niet mogelijk zou wezen, zich een ma.
nier van reizen voor te stellen, die
aangenamer was dan op zulk een
stoomboot. En wie goed nadenkt, moe»
eigenlijk ook nu nog tot dezelfde con
clusie komen.
Zonderling ondoraija.
De kleine stad Stanley op de FaMfc-
lands bezit ongetwijfeld de zonderling?,
ste onderwijs-methode, die ergens bq,
gens uit d'e derde klasse opnemen,
Heb je hem ook goed geraakt?
Nu keek de jontgon voor het
eerst op.
Hij heeft mij zoo beetgepakt,
vader, zoo over de knie, maar ik
heb hem met mijn' voeten geschopt
en op het gezicht geslagen..
Dat wordt toch wel wat erg.
jongenil Hoe kwam het aan?"
Och, zoo maar 1 De blik. ging^
weder omlaag.
Kan je mij werkelijk niet zeg
gen, hoe het kwam r
Och neen. zoo maar 1
Daar bleef het bij. Voor d!è> eei>
6t-e maal gevoelde d'e kapitein dat
zijn kind' niet oprecht tegen heem
was en dit maakte hem verdrietig-,
erg verdrietig. Gebhardt bleeff alitH
en in zich zelf gekeerd. Men 1i<coj>
de ziin luid'e stem niet, dpoc hot
hu's klinken.
Tomasius moest gedurig aan zi.me
vrouw denken en aan de eerste» we»
ken d'ie hij in dit huis had deor-
gebrachttoen was. het er cok zeo
stil geweest, alsof een iedojr
met spoken omging.
De drommel mocht weten wat den
jongen toch scheelde Rijj aoui be-m
maar mei; rttïH lïko, dan hij
van feetf wèi niit dsyn hoek
O
S
O
o
-d
O
r-
-I
10
8
0 2
27
3
9
7
0 2
22
9
8
5
0 3
26
11
8
4
0 4
11
20
9
3
0 6
11
19
10
0
0 10
6
41
