NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. Meestgelezen Dagblad in Haarlem en Omstreken. 18e Jaargang Vrijdag 3 Mei 1901 HAARLEM'S DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS: AD VERTENTIEN Voor Haarlom per 3 maanden1.20 Van 1—5 regels 50 Cfcs.; iedere regel meer 10 Cte. Buiten liet Arrondissement Haarlem Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), *3 PrÖs ^er Advertentiën van 15 regels 0.75, elke regel meer 0.15. per 3 maanden1.30 Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Franco door bet gebeele Rqk, per 3 maanden1.65 Reclames 30 Cent per regel. Afzonderlijke nummers0.02>£ jij Bureaux: Gebouw Het Spaarne, Kampersingel 70, vlak bij de Turfmarkt. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.37K Telefoonnnmmor der Redactie 600. Telofoounummer der Administratie 122. M de omstreken en franco per post0.45 -êü Intercommunale aansluiting. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur: J. C. PEEREBOOM. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekbandelaren en Courantiers. Met uitzondering van bet Arrondissement Haarlem is bet uitsluitend recbt tot plaatsing van Advertenti en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Dit blad verschijnt dagelijks» behalve op Zon- en Feestdagen, Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co. JOHN F. JONESP Succ., Parijs 31&»s Faubourg Montmartre. Dit nummer bestaat uit acht bladzijden. Haarlexn's Dagblad van 3 Mei bevat o.a. Weer eens oneenïglieid in China, Allerlei oorlogsberichten uit Zuid Afrika, Dreyfus op het Duivels eiland, Parlementaire Praatjes, Na betrachting van den Gemeenteraad, I-Meidag te Amsterdam en Haarlem. Officieele Berichten. BURGEMEESTER EN WETHOU- DERS van Haarlem, brengen ter open bare kennis, dat is ingekomen een ver zoekschrift van M. Germans om ver gunning tot het verkoopen van sterken drank in het klein in de gelagkamer en de achterzaal van het perceel aan het Plein no. 21. Haarlem, 1 Mei 1901. Burg. en Weth. voornoemd, DE HAAN HUGENHOLTZ, L.-B. De Secretaris, PIJNACKER. Politiek Overzicht. Wie de geschiedenis der Ghinee- sche kwestie gevolgd heeft, weet, hoe dit een aaneenschakeling van bewijzen van on-e enigheid tusschen de mogendheden geweest is, zoo wel op militair als op diplomatiek gebied. Nu in de laatste dagen is en- weer een staaltje, van gebrekkige samen werking komen opdagen, n.l. ge neraal Von Retteler's expeditie om generaal Liu's troepenmacht uit Petsjili te verdrijven. Dat- heeft generaal Von, Kelfe.ler naar het schijnt, gedaan, doch toen is hij, na de passen vani Sjansi en Ko-kwan genomen en de stellingen, van generaal Liu. bezet te hebben, weder teruggetrokken. Het, mooiste is, dat Engeland ge neraal Gaselle beslist verbood mee te doen, en dab ook andere mogend heden er niets van weten wilden, alleen1 Frankrijk deed mee. Hier blijkt dus weer! ten duidelijkste uit hoe groot de oneenigheid is. hoe sterk gelogen, het is, wanneer de schandelijke roof- en plundertoch ten die onder den naam oorlog door gaan, worden goedgepraat met de bewering, dat. voor een groot geza menlijk doel eendrachtig de strijd! is aangebonden. Daar is geen letter van waar. Er bestaat geen gemeen schap pejlijk doeldat heeft mis schien een oogenblik bestaan, toen de dood' dier gezant en gewroken moest worden, miaar nu niet meer. Het zijn roovers-belangen, diie die mogendheden elk afzonderlijk heb ben en zoolang die lijnen dier be langen tusschen^ twee of meer mo gendheden par allel; l oop en, gaan ze same®, verder niet. In tusschen hebben, dei Chineezen van de Duitschei expeditie partij ge trokken door te gaan beweren, dat de Duitschers ganisch verslagein en overwonnen zijn. Van het andere oorlogsterrein weer veel nieuws. Uit Cradock wordt van Engelsche. zijde bericht Gedurende de laatste 14 dagen zijn stelselmatig pogingen] gedaan om een cordon te trekken om de Boerentroepen. in de middellandsch- distrdcten in de Kaapkoloniedie troepen zijn 180 mian in Sneeuw berg onder Scheepers. 40 onder Malan die naar gemeld wordt noord waarts oprukt, 60 onder Swan.e- poel in' de nabijheid van Nienw- Bethesda en- eenige honderden on der Fouché in de Zuurbergen. Er schijnt weinig twijfel te bestaan, dat Kreutzinger verleden week de Oranje-rivier overbruK Majoor Grewe raakte in de laat ste dagen tweemaal slaags met Fouchédeze trok telkens met eenige verliezen terug. De Yeoman ry was gisteren in gevecht met het commando van Scheepers. Dage lijks hebben kleine schermutselin gen plaats. De. ..Standard" verneemt uit Dur ban, dlat de Boeren, die zich heb ben overgegeven in heb Standerton- sche, er ellendig uitzien. Zij vertel len, dat de helft der Boeren te vel de zich zou onderwerpen als zij slechts konden wegloop en. De Standard" laat zich uit Kaap stad seinen, dat e.en wapenmakker van Van Niekerk zich heeft over gegeven omdat d'e Wet hem had la ten geeselen. Van. Niekerk deelde hem. mede, dat Steijn die Wet wilde raadplegen, over een capitulatie, maar de Wet dreigde Steijn ook mee een strenge tuchtiging als- hij en weer over sprak. Kitchener seint 1 Mei uit Pre toria Generaal Grenfell heeft de Boe ren aangevallen te Bergplaats, bij Halvertsberg. waar hun- laatste Long Tom opgesteld wasHet stuk opende het vuur op 10.000 el af- stancHs. Kite lienor's Fighting Scouts trokken daarop, snel voort tot op 3000 el. toen liet mien het kanon in de lucht springen en de Boeren gingen op de vlucht. Tien Boeren werden gevangen genomên. Andere afdeel ingen vermelden 10 Boeren als gesneuveld en 6 als ge wond, 6 zijn gevangen genomen. 60 hebben zich overgegeven. 40.000 patronen zijn buitgemaakt. De; ver liezen onzerzijds waren 4 doodlen en 7 gewonden. Men gaat dus lustig voort de Boe ren te verslaan en te verdelgen... I Buitenlandsch Nieuws. Dreyfus op het Duivelseiland Woensdag is, in verschillende ta len. het reeds eenigen tijd geleden aangekondigde boek van kapitein Dreyfus Vijf jaren uit mijn leven verschenen. Het boek handelt voor namelijk over den tijd. die Drey fus. op het Duivelseiland heeft door gebracht en bevat dus over de Zaak uit den aard geen nieuws. Daaren boven is het meeste w.at in het werk te lezen staat in den loop der zaak reeds bekend geworden. Wij stip pen daaruit nog slechts een enkel gedeelte aan waaruit kan. blijken hoe de Fransche Regeering tegen over den banneling in alles te kort is gekomen, waarop welk iruensch. ook aanspraak kan maken. Het eten, dat. «an Dreyfus werd toegediend, was zoo afschuwelijk, dat hij het meer dan eens in zee wierp, en drie. of vier dageni zon der voedsel doorbracht. Hij moest zijn eten zelf koken,, maar gereed schappen. had hij' daarvoor niet ver kregen hi i maakte die zelf van eenige stukjes oud roestig ijzer, waarvan het roest in het voedsel kwam. waardoor hij ziek werd in zijn ingewanden. Die gereedschap pen moeist hij met zijn zakdoek schoonmaken. Zijn linnen moest Dreyfus zelf wasschen. maar zeep kreeg hij daar voor. niet; een bad mocht hij nim mer nemen, hoe vuil hij' ook werd. Om zijn hut te verwarmen moest hij, zelf het hout zagen, en de schoor steen was zoo slecht, dat het hout nauwelijks wilde branden en d'e kamer vol rook kwam. Drie kwart van, den macht was het hem onmo gelijk te slapen Ten slotte mocht hij niet meer wandelen, en: er werd' een houten beschot om zijn hut gemaakt, zoo- dat hij geen uitzicht meer had'. D.e warmte bezorgde hem ondragelijke hoofdpijnen en hevige, koortsen. Soms werd hij nog in een d'wamg- blok gesloten. Alle kwellingen van de inquisitie werden dag op dag maand na maand op hem toegepast en. hoe meer die, Zaak in Europa vorderdedes te heviger werden, de- pijnigingen, die op het Duivels eiland op hem werden toegepast. Algemeens berichten. DE OORLOG IN Z.-AFRIKA. Een berichtgever meldt uit Plu- mer's hoofdkwartier aan de Oli- fantsrivier, van. 29 April Kolonel Jeffreys, die in het oos ten staat, heeft de Boeren aan gevallen en hen teruggedreven. Een groote. kudde, vee is buitgemaakt. De Boeren Lieten, een d'oode en een gewonde achter. Het verlies der En- gelschen was een doode en drie ge wonden. In andlere streken zijn een me nigte, wagens en veel vee buitge maakt. De, Roslin Castle met 500 Boeren, die allen gezond zijn, is te Madras aangekomen. Heden gaa,n de krijgs gevangenen naar Bellary. Stadsnieuws. Haarlem, 2 Mei 1901. De „Staatscourant" bevat de statu ten der Cultuur-maatschappij ,,Ken- teng", alhier. Doel: het ontginnen en bebouwen van gronden, gelegen op Ja va, het beplanten dezer gronden met koffie en andere gewassen, het daar- stellen der benoodigde inrichtingen en bet exploiteeren daarvan, het verwer ken en het tot vervoer en verkoop ge schikt maken der ingeoogste en door bebouwing verkregen producten en het doen vervoeren en verkoopen daarvan naar en op zoodanige markten als meest in het belang der vennootschap zal worden geacht. Van den werkkring der vennootschap is uitgesloten de ex ploitatie van gronden in de residentiën Soerakaita en Djokjokarta (Indisch Staatsblad van 1884, nummer 9, en van 1891, nummer 255). Duur: 30 jaren. Kapitaal f 155.000 ge heel geplaatst. Voor de eerste maal di recteur A. F. Kremer. Ingevolge Kon. Besluit van 9 April 1901 no. 43 zullen de miliciens-verlof gangers voor ten hoogste 35 dagen on der de wapenen worden geroepen, als: le. lichting 1897, zij. die beliooi'en tot de veld-bataljons van de regimenten infanterie; 2e. lichting 1898, die van de regimen ten infanterie, huzaren, veld- en rij dende artillerie, pontonniers, torpedis- ten en genietroepen; en 3e. lichting 1899, die van de vesting artillerie, pantserfort-artillerie en ge nietroepen. Schouwburg. Op Hoop van Zegen. Dat de belangstelling voor dit stuk nog niet is uitgeput, bleek gisteren avond uit den vollen Schouwburg. Voor een derde voorstelling in Haarlem is het een ongehoord feit, dat men daarbij nog zooveel toeschouwers ziet. Het stuk maakte evenals steeds een zeer diepen indruk en de spelenden wei-den levendig toegejuicht. De 1 Mei-dag. In de bovenzaal van ,,De- Vereeni- ging" was de vergadering belegd door de afdeeling van de S. D. A. P., dfe gemeend had met een vast om-lijmde leuze voor den dag te moe iten komen, ni. den achturendag, in dertijd1 op het congres te Parijs aan genomen en nu weer op den voor grond tredend. Dit idéé van d'en achturendag werd in de eerste plaats door d'en hr. TenBoekhorst uiteengezet. Het is aan de voortdurende agita tie van- dei- arbeidersbeweging te danken, dab ook de negeererude klas se heeft ingezien dat het eindelijk tijd wordt zich met de arheidersza- ken in te laten,, en daar geeft de ar beidswetgeving in de laatste jaren blijk van. Maar treurig is het dat de woor den der bewuste arbeiders slechts begrepen worden door zu.lk een kleine schare en- niet door de groo te menigte die daar buiten staat. En wat nu de leuze van den acht urendag betreftwaar de arbeids duur tegenwoordig zoo schrikba rend lang is, daar is het noodig dat die van overheidswege beperkt wor de. De misstanden, die thans be staan in de, maatschappijmen mioot zelf geleefd hebben het arbeidersle ven om te beseffen, de groote ver woestingen die door het kapitalisme worden gesticht. En de enorme werkloosheid b.v., en andere misstanden, ze zullen niet eensklaps verdwijnen, wan neer de eisoh van den achturen-dag is ingewilligd, maar door d:em lan gen arbeidstijd, die de arbeiders af stompt, en met angst doet uitzien naar tijd van, werkloosheid is het hen onmogelijk om. te voldoen aan de burgeplichten, die'die maatschap pij van hen eischt. Hoe kan men verwachten dat een arbeider., die dagen van veertien, zestien eni meer uur maakt, altijd verrichtend het zelfde geestdoodende, eentonige werk, zich z,al verheffen en ontwik kelen. Hij gaat gebukt en gekromd, onder den druk van dat zware we.rk-l.even. Zóó vormen de maat schappelijke misstanden armoede en misdaad'. En omdat dei arbeiders de economisch zwakkeren zijn, houden ze zich met lapmiddelen als den achturen-dag bezig, daar mee bedoelend tijd te verwerven, tot ontwikkeling tot politieke en eco nomische actie, waardoor alleen hun strijd tegen de macht van het patronaat succes kan hebben. Thans, op den 1 Meidag, zei spre ker. brengen wij een broedergroet aan de arbeiders over de ganscho aard'e, omdat wij gevoelendat, op dezen d'a'g over de geheele wereld de arbeiders zich sterk maken zoo wel politiek als economisch. De re- geerend'e klasse staat sterk, omdat zij weet, geen sterke macht tegen over zich te hebben en zelf te kun nen, beschikken over politie en ju stitie,doch door hun eensgezindheid en strijd" moeten, de arbeiders over de heele wereld hun macht daar te genover stellen. De tweede spreker was de heer F. W. N. Hugenlioltz Jr. Niemand is zóó verstompt, zei d'e heer Hugenholtz, of hij' voelt iets voor de schoonheid' der natuur. Het trilt in hem van, blijheid en bewon dering als- hij in Mei, in de lente maand, de zwellende knoppen' en groene blaadies aanschouwt, en het bloemenkleed, dat ais een bruids- kleedij over die aarde ligt beenge- spreid. Die heerlijke Meidag is, een protest van de natuur tegen den doodslaap, waarin de winter haar verstijfd had'. En die mensch juicht bij dit heerlijk ontwaken, bij dit krachtig protest van do lente. De arbeiders ontwaken op den eersten Meidag ook, en laten hun protest klinken en daveren over de aai"de, hun protest tegen den dood van, het kapitalisme. Een oud), eerbiedwaardig boek zegt: zes dagen zult gij arbeiden en. den zevenden dag zult- gij. rusten, doch het kapitalisme zegt365 da gen zult gij arbeiden, indien ik het wil. en 24 uur in het etmaal, als het in mijn vermogen ligt. Maar nu, op den eersten Med, nu zeggen, de arbeidersdie eene dag is voor ons, dat is onze feestdag, nu willen we vrij zijn, één dag in het jaar, en we willen bieren ons groo te feest van den arbeid). We moeten, ons, zei spreker, niet laten ontmoedigen door het feit dat we met zulk een kleine kudde zijn. Wel is waar. zijn de arbeiders nog zoo verdrukt* dat ook hier in, Haar lem, b. v. er waarschijnlijk geen, enkele tot zijn broodheer zou dlur- ven. zeggen: Ik neem vrij op mijn feestda- maar langzaam aan zal de arbeidersbeweging toch toene men in kracht, totdat de eerste Meidag d'e vrije feestdag der arbei ders is. En er is nog iels anders, dat tot nadenken stemt. Dat is de ver deeldheid onder de arbeiders, dio zich ook nu weer op den 1 Mei-dag, het verbroederingsfeest, gevoelen doet. Zoo zijn, hier in twee verschil lende zaley Mei-mieetinigs. TerwijL toch d'e arbeiders allen ta zamen hoorden op dit feest. Maar, is die verdeeldheid' wel een wonder? is het een wonder, dat arbeiders, die het moeilijkste pro bleem1 hebben op te Lossen:, dat nog ooit een klasse in den loop der eeuwen heeft op te lossen' gehad', n.l. dat der afschaffing van d'en loondienst, dat zij aan wie langs historiscben weg de taak is opge dragen in d'e toekomst de redders der beschaving te zijn, het oneens zijn over d'en weg? Neen, het is veel grooter wonder dat die ver deeldheid niet nog sterker is. Het verschil tusschen ons. en on ze meer anarchistisch geneigde me- de-arbeiders.^zei spreker, is d'at de laatsten, d'e> macht der idéé over schatten en de burgerlijke leer hul digen dat de ideeën der mensch en de maatschappelijken vooruitgang moeten bewerken. Verbroedering, zeker, die moet en moest er zijn. riep de heer Hu genholtz uit, maar hoe wil men d'at die menschen broeders zullen zijn, waar de strijd om het bestaan, de felle concurrentie-strijd hen als hyena's tegenover elkander plaatst en het dier in d'en mensch boven breng!, Verbroedering moet het ge volg zijn., kan niiet het uitgangspunt wezeni. En de sociaal-democraten wenschen niet mede' le doen, aan de schijnLeuze dier uiterlijke verbroe dering, als die inderdaad niet be staat en n,iat thans nog bestaan, kan. IFeisISieton. JAAR Naar het Engelsch VAN DOROTHY GERARD. 7) Het meer zelf leverde vandaag eerder een merkwaardig dan een schoon gezicht op, vooral toen het restje modderig water van twee voet diepte, uit het morsige meertje was weggeloopen en. mannen en vróuwen er blootvoets in romdbag- gerden, hunne zware netten, achter zich aan slepende, en ieder en visch zorgvuldig bergende in d:e zakken,, die op hun rug h.infecn. Soms zag men een. grooter net, dat dan door eenige mannen op platboomschuiten op een zeker punt werd neergegooid, terwijl een groot aantal boeren door het gooien met steenen of door luid schreeuwen, de visschen verschrikten, dien te rugtocht- afsneed en hen d'an zoo in het net dreef. Al dit volk was in l'ienst van. den huurder, die steeds af en aan liepeen ongedurige, zwarte figuur, die het noodlig scheen te vinden op alle plaatsen tegelijk te zijn., en die zoo scherp toezav. ■dat geen enkele visch die in de zak ken werd geborgen, zijn oog ont ging. Jadw.iga en Anulka, met de vrouw van d'en dokter, hadden plaats genomen in een boot om het schouwspel meer van nabij te beschouwen' en velen van de jongelieden volgden hen in een tweede. Geheel aan mijn lot overgelaten was ik juist van plan plaats te ne men op den stam van een der wilgen waarmede die oever op regelmatige afstanden beplant was, en waar van; er een, zoo laag was gegroeid, dal hij büna dén grond raakte, toen Wladimir, die in die tweede' boot zat, mij ontwaarde:, op den kant springende, naar mij toe kwam1 hollen. -Oh, Miss, Miss Het spijt mij dat ik uw naam vergeten ben, zei de hij, met een schalksoh en glim lach, u blijft hier toch zeker niet alleen Dat zou al te vervelend voor u zijn Hij keek zoo echt leuk, dat ik on willekeurig om hem, moest lachen. Hij kon zich volstrekt niet voorstel len dat iemand zich in zijn eigen gezelschap niet verveelde. Er is geen plaats m:eer, zeide ik. daar d'e booten vol zijn. Wilt u de mijne hebben vroeg hij met nadruk. En U' al leem op d'en kant laten? Dat zeker nietdaar u zelf net ge zegd hebt dat het vervelend moet zijn alleen te blijven. U deed er be ter aan. wat haast te maken en. uw plaat-s weder in te nemenuw vrienden stooten juist van wal. Hij keek naar de' vertrekkende booten, toen keerde hij zich- vast besloten, naar mij toe. Nu er geen plaats is voor ons beiden, zal ik hier blijven'. Het zou mijn geheelei genoegen bederven, wanneer ik er aan dacht, dat u daar alleen op dien ouden, verga ne n wilg zou zitten. Ik keek ongeloovig naar hem, en zag, tot mijn verrassing, dat hij werkelijk meende wat hij zeide. Zooals ik hem, later leerde, kennen, was het mij duidelijk dat zijn plei- zier zeker vergald was bij het. denk beeld', dat ik mij aan wal verveelde. Er zijn van. die menschen, en zeker zeer beminnenswaardige die zich zelf niet kunnen verheu gen, tenzij zij weten d'at anderen dit ook doen. Als er dan geen plaats voor u in de boot is. dan is er zeker plaats voor mij' op dezen stam, zeide hij vroolijk, en zonder verdere plicht pleging nam hij plaats aan mijn zijde. Het werd alles gedaan1 met zulk een jongensachtige gratie, en de geheele handeling was op zich zelf zoo aardig en vriendelijk ge meend dat ik niet kan. ontkennen, een oogemblik er door te zijn getrof fen. Dat een jonge man, door en door verliefd zijnde en in. tegen woordigheid van het voorwerp zij ner vergoding, tijd' vond om te zien n:aar een alled'aagsohe, oudere vreemde, terwijl die vreemde een gouvernante was, leek mij inder daad' iets ongewoons. Werkelijk, de sohoongebouwde prins deed duidelijk ai in karakter uitkomen door zijne daden en d'oor zijn oogen. Hij was een van die jongelieden die voor een oude vrouw een bos hout zouden d'rai- gen of een verwond been aan den. weg zouden verbinden, ja een muis, die gevangen was, weer vrijlaten. Waarlijk, in de sprookjes zou de ze jongeman beloond worden met een schoone prinses of een gouden kasteel, maar welke bel oom ng kon Wladimir ooit van mij hopen te krijgen? En toch, wanneer hij werkel'iik verwacht had van mij zoowel het kasteel als de prinses te krijgen,, kon, hij niet gedienstiger zij,n dan hij zich dat uur toonde. Slechts een peinzende, blik in de richting van de booten, een kor te uitdrukking van angst op zijn. gezicht, wanneer een luid, vroolijk gelach van- uit de booten tot ons doordrong, verried zijn. ver van mij dwalende gedachten. Waarom hij rnijmie sympathie trachtte te -wer ven. kon ik onmogelijk begrijpen, ofschoon dit mij duidelijk bleek. Den Zondag te voren had hij niet zoo bijzonder op mij. gelet; waar schijnlijk was hij toen te veel in. de war' bij d'e wederverschijning van Jad'wigamaar vandaag maak te hij druk werk van mij en scheen geheel vervuld van. dezen overvloe dige gastvrijheid, die ook mevrouw Konska mij had' getoond. U moet onze gewoonten erg barbaarsch vinden, zeide hij plotse ling met een zucht, toen de kreten van, d'e blootvoets loopendë boe-ren weer luid' lot ons doordrongen-, want het is een eerste vereischte van dit bedrijf zooveel mogelijk le ven te makpn. Ik kon zien dat hij nieuwsgierig naar mijn antwoord' was, om te zien of dit taf reel geen zonderlin gen indruk op een vreemdeling maakte. Schilderachtig barbaarsch, ant woordde ik. Maar toch barbaarsch, hernam hij, waarschijnlijk niet voldaan. Vertel mij ,eens, d'oen zulke tafrea- len u geen slechten, indruk krijgen van het volk d'at ze u toont? Och, zeide ik, mij amuseeren- de met zijn grooten ernst, ik heb over dit punt nog niet ernstig na gedacht. Uw volk is inderdaad! zoo vreemdsoortig en zoo bijzonder in zijn manieren dat ik en mij nog geen juist begrip van kan vormen. Hij schoof een weinig dichter bij mij op onze schilderachtige zit plaats; zijn belangstelling nam blijkbaar toe. Vertel mij eens. hoe bedloelt u d'at, in welk opzicht bijzonder? Welke hoedanigheden vindt u in ons te laken, welke te prijzen Om te beginnen met het laat ste neem ik den rnoed en ridderlijk heid. daar gij die meer bezit, dan

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1901 | | pagina 1