NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. Meestgelezen Dagblad, in Haarlem en Omstreken. I9e Jaargang Zaterdag 14 September 1901. No. 5586 HAAHLEITS DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS Voor Haarlem per 3 maanden1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), per 3 maanden1-30 Franco door liet geheele Rijk, per 3 maanden1-65 Afzonderlijke nummers0.02)^ Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.37f£ de omstreken en franco per post 0.45 ADVERTENTIEN Van 1—5 regels 50 Ots.; iedere regel meer 10 Ots. Buiten het Arrondissement Haarlem is de prijs der Adrertentiën van 15 regels 0.75, elke regel meer 0.15. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 30 Cent per regel Bureaux: Gebouw Het Spaarne, Kampersingel 70, vlak bij de Turfmarkt. Telefoonnummer der Redactie 600. Telefoonnummer der Administratie 188. Intercommunale aansluiting. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur: J. C. PEEREBOOM. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekbandelaren en Courantiers. Met uitzondering van bet Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Ad verten ti en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangèro O. L. DATJBE Co. JOHN F. JONESj Succ., Parijs 31Faubourg MontTïlQgtre. - k.. «J*** .„,w— Haarlem's Dagblad van 14 Sept. bevat o.a.: De jacht op spionnen en samen zweerders, Gevecht tnsschen Me- thuen en De la Rey, Czaar en Keizer, De Chineesche buit, De landbouwfeesten te Wageningen, Uit de Boovenwereld, De nieuwe Tusschenschool. Men wordt verzocht "berichten en anders zins in hot vervolg niet meer te zenden aan het per soonlijk adres van een onzer redac tieleden, maar te adresseeren aan <lo Redactie van Haarlem's Dag blad Met speciale mededeelingen, als ingezonden stukken en derge lijke. gelieve men zich te richten tot de Hoofd-Redactie. Advertentiën VOOR HET Zaterdagavondnurrimer. Meermalen zijn wij tot ons leedwe zen genoodzaakt Advertentiën af te wijzen voor het Zaterdagavondnum- mer, die des Zaterdagsmorgens pas worden bezorgd. Wil men zeker zijn van de plaatsing, dan is inzending op Vrijdagavond noo- dig, uitgezonderd natuurlijk kleine ad vertenties of familieberichten, die moeilijk vooraf kunnen worden inge leverd. DE ADMINISTRATIE. Politiek Overzicht. De' Engel schera zitten weer op heofce koten. Zie ontdekken, zooals wij reedis vroeger aantoonden, over al spionnen en samenzweringen. Het telegram dat dei Rappel" uit Kaapstad ontvangen heeft, is er weer eeine bevestiging van. Vol gens deze dépêche beweert de poli tie een uitgebreid complot vami Hol landers op het spoor te zijn, waarin 200 personen zouden be trokken zijn- Het plan dier samen zweerders was om de Boeren, die zich overgegeven hebben en in Pretoria wonen, wapenen te ver schaffen en zich bij verrassing van de stad1 meester te maken. Het proces tegen een aantal Hol landers en Transvalers te Pretoria men spreekt nu al van tien, meestal Nederlanders en oud-Ne derlanders wegens verraad houdt zeer de belangstelling ginds en in Engeland gaande. In aanslui ting aan het gisteren onder „Alge meen© berichten" medegedeelde, vindt men in een' Laffan-telegram de mededeeling, dat een zekere Schaap, die als spion dienst deed en nu getuige voor de prosecutie is. verklaard heeft dat het Nedtèr- landsche Bijstandsfondis hem 10 pd. sterling betaalde op schriftelijke 'aanbeveling van den Nederlandl- schen Consul. Schaap zegt, dat hij naar den consul ging en diezen om steun voor zijn vrouw en kinderen vroeg, terwijl hij (Schaap) op com mando was. De consul antwoordde „Ik moet je waarschuwen tegen het weer op commando ra an, maar ben je een maal weg dan zal ik je vrouw en kinderen bijstand verleenen." Reuter geeft ongeveer hetzelfde verhaal, zond'er den naam Schaap evenwel, maar voegt er bij, hoe de consul zeid'e, dat de vrouw van ge tuige moest schrijven, dat zij niets van haar mans doen en laten af wist. Dan zoude op haar brief hulp verleend wordein. Men boude, wel in 't oog, dat al deze verhaten uit Jingo-bran ko men, waar een sterk anti-HollandL sche geest heerscht. De Jingo's gaan imtusschen nu toch ook inzien dat het eiaT.de- van den strijd nog verre is. De correspondent van de „Daily Mail" vertelt, dat men te Pretoria gelooft dat Kitchener's proclama tie niet veeil uitwerking zal heb ben om de Boea'enaan voerders tot overgave te nopen. De groote meer derheid der burgers op commando zijn desperate lieden, die reedis al les, wat zij hadden en wat hun dier baar was, hebben opgeofferd: om den oorlog voort te zetten.. Zij la chen om de bedreiging mei) ver banning. De lenteregens warden i-ederen dag verwacht vervolgt de „Daily Mail"-man en zeer spoedig zullen de Boeren onbeperk te weidegronden hebben. „Op een spoedige beëindiging van dlenl oor log bestaat geen hoop Uit Mafeking komt een telegram, over een ernstig gevecht bij. Zee- rust, tusschen de troepen van Me- thuein en De la Rey. Na vele uren vechtens trokken de Boeren terug met verlies van 20 gesneuvelden., waaronder generaal Lemmer' en veldkomet Jou bert, 18 gewonden en 44 gevangenen. Driehonderd wa gens, 15-000 runderen en 60.000 schapen vielen! in handen der En- gelsohen d'ie 15 gesneuvelden en 30 gewonden hadden. De cijfers van den behaalden buit hebben natuurlijk niets tie ma ken met de opgave der Boe-renver- liiezen. Het is algemeen bekend, dat de la Rey, evenmin als d'e andere commando's, nog langer een groo- ten wagentrein bezit, maar in elk geval sleept hij geen 15.000 runde ren en 60.000 schapen, mecte, wat zelfs een jingo wel begrijpen kan bii eenige inspanning zijner op het punt van Zuid-Afrika ziekelijke hersenen. Het waarschijnlijkst is, dat Methuen op zijn l'aaisten schoonmaaktocht nog wat wagens, een paar honderd runderen en een paar duizend schapen heeft ver- meesterd. (De opgegeven getallen zijn natuurlijk te dwaas om ze ver der aandacht te schenken300 wa gens. 15.000 runderen en 60.000 schapen in een verwoeste en on telbare malen „geveegde" land streek Terwijl hij nu poogde dien buit in veiligheid te brengen, heeft de' la Rey hem aangevallen. Niet onmogelijk .is nog, d'at ook de 44 gevangenen bij het tweede deel van het telegram behooren en hier en daar opgetilde oude mannen, vrou wen en kinderen zijn en dus met het «revecht niet te maken hebben. Het merkwaardigst van alles is echter wel d'at generaal Lemmer hier voor de tweede maal gesneu veld is. Want Lemmer was al dood volgens Kitchener's eigen opgave op 13 December: „Generaal Lem mer is bij Lichtenburg gesneuveld", waarop een Reuter-telegram van 16 December volgde met de mededee ling, dat- Methuen dsit bevestigde. Sedert werd nooit Lemmer's naam meer benoemd in de oorlogs berichten, zoodat er alte, reden is aan te nemen dial de generaal toen werkelijk den d'ood heeft gevonden en het tweede doodsbericht dus valsch is. Dit is alweer een bewijs, d'at de Eragelschen er maar op los seinen als het hun zaak in een gun stig licht kan plaatsen en den toe stand der Boeren als hopeloos voor- steilten, de manier van doen, die Engelsche telegrammen een event spreek woordelijke reputatie van Leugenachtigheid heeft bezorgd als den hisforischen kiezentrekker. Ten slotte zij even in herinnen ring gebracht, diat Kitchener dien lOen geseind heeft dla,t Methuen met d'e la Rey era van Tonder op 6 en op 8 September in Groot-Ma- rico had gevochten. De Boerenver- liezen heetten toen 6 den eersten dag en 12 den tweeden. Dat bericht (zie ons vorig num mer), eindigde „Methuien maakte 41 gevangenen en vermeesterde wagens en voorraad." Wellicht hebben we hier dus met een© verbeterde edi tie van Kit chener's telegram te doen. Buiteniandsch Nieuws. Dr. Krause. De Londensche correspondent van het „Hbld."' schrijft: De laatste hypothese omtrent de arrestatie, van dir. Krause is deze. Het Parlementslid Markham heeft een lasfcerproces hangende, hem aangedaan door de firma Werner, Beit Co., die hij, eerst in 't La gerhuis, later in zijn. district, voor dieven uitmaakte. Mark ham's ad vocaat Reefus Isaacs had de mede werking in dit proces verzekerd van dr. Krause, die d'oor z-ijm vroe ger ambt van. alle bijzonderheden in verband met het Reform-Comi té te Johannesburg op de- hoogte is. Men denkt nu dat de heer en Werner Beit Co., hun invloed bij het departement van koloniën of in Zuid-Afrika gebruikt hebban, ten einde in. de eerste plaat-s toegang tot dr. Krause's stukken te krijgen, waaronder wellicht zijn voor hen i.ncri-m i n eerend, ten tweede om op dié wijze dr. Krause te beletten d'en heer Markham zijn rechtskundi gen en uiterst deskundigen bijstand te verleenen. Ik meld het uitdrukkelijk als een gerucht; wat er van aan is weet ik niet. Arbitrage. De „Indépendiance Beige" publi ceert den tekst van het officieel© adres, door de Transvaal'sche en Vrijstaatsche gevolmachtigden en afgevaardigden dein lOen dezer ge zonden aan. het Hof van Arbitrage, te 's-Gravenhage. De afgevaardig den, de heeren dr. Leyds, Wesseüs, Wolmarans en Fischer, herhalen hun verzoek om alsnog do geschil len. die tot den oorlog aanleiding gaven, d'oor eem arbitraal vonnis uit don weg te ruimen. De afge vaardigden bevestigen, dat Enge land het oorlogsrecht heeft geschool den. Mo Kinley. Het bulletin van Donderdagochtend zes uur luidt: De president beeft een rustigen nacht gehad. Pols 122, tem peratuur 100.2. Dr. Mynter heeft Woensdagavond, uit dl© kamer van d'en president komen de, het volgende verteld: De President is gewasschen, heeft voedsel ingeno men en is nu verbed. Hij gaat steeds vooruit. Dr. Wasdón zei Woensdag ochtend, dat het microscopisch onder zoek van eenige droppels bloed, uit de oorlel genomen, het voteende had aan getoond': Het aantal witte bloed lichaampjes is nagenoeg normaal, dat van de roode eenigszins beneden de gewone verhouding, tengevolge van de onvoldoende voeding na de operatie. De doktoren zijn nu overtuigd dat er geen spoor van bloedvergiftiging, peri tonitis of ontsteking bestaat. Gelijk zich Iaat voorzien, belooft ook het geding tegen dien moorde naar Czolgosz echt Amerikaansch te zullen zijn. Reeds nu wordt het O. M., mr. Penny te Buffalo, het voornomen toegeschreven om door alle denkbare middelen een maxi mum straftijd bijeen te schrapen, opdat de moordenaar ©r niet zal af komen met den straftijd van tien jaar, die de wet voorschrijft. Mr. Penny zal dan waarschijnlijk op deze wijze te werk gaan twee schoten op den president zijn twee delicten 2 maal 10 is 20 jaarbe dreiging tegen de drie personen, die zich na den aanslag op den moordenaar wierpen, zijn drie de licten 3 maal 3 is 9 jaarhet dra gen van een verboden, wapen is één delict1 maal i is 1 jaarte zamen 30 jaar De Chineesche buit. De instrumenten van de Peking- sche sterrenwacht die met de stoomboot Pal'ati-a in Duitschland zijn aangekomen, zulten op bevel van den Keizer in 't park van Sans- souci voor die Oranjerie worden op gesteld. Ze wegen samen 520 cen tenaars. De beroemde hemelbol komt in het midden te staan. Men -weet dat van verschillende kanten bedenkingen zijh. geopperd tegen het „buitmaken" van dleze kostbare werktuigen. Frankrijk dat eerst den buit met" Duitschland had gedeeld, heeft zijn aandeel aan den rechtmatigen eigenaar teruggezon den, en er warren menschen in Duitschland d'ie hoopten dat ook dit land, in het belang van zijn; goe den naam», liever ten halve zou koeren d'an ten heel© zou dwalen. Het verdient de aandacht dat zelfs zoo'n monarchistisch en gema tigd blad als de „Köln. Ztg." bij 't bovenvermelde bericht d'e volgen de aanteekening maakt„Het is be kend d'at bet recht om deze instru menten in bezit te mermen), herhaal- lijk bestreden is, en ook rau weten wij niet hoe die bezitneming vol kenrechtelijk verdedigd wordt, ten zij de Chineesche regeering ver klaard' heeft toe te stemmen, in het afstaan van. de instrumenten. Hier van is echter nog niets bekend ge worden." Het Fransohe parlement. De Parijsche correspondent van de ,,N. R. Ct." schrijft d.d. 11 Sept. aan zijn blad: In het Paleis Bourbon werd mij gis teren van betrouwbare zijde verzekerd dat het Parlement waarschijnlijk reeds Dinsdag 22 October wed'er zou bijeen komen, en dat op het menu dat de volksvertegenwoordiging zal worden voorgezet als eerste schotel het ont werp betrekkelijk d'e pensioenverzeke ring van werklieden zal prijken, maar gewijzigd in den geest van sommige kritiieken bij de beraadslaging vóór die vacantie er over uitgebracht en se dert door de raadpleging van belang hebbenden versterkt. Frankrijk en Turkije. De Sultan is persoonlijk aan) hot bedisselen van zijne zaken met den Franschen schuicteischer geweest, hij heeft hem bewogen die vorde ring van 252.000 ponden, tot 162.000 te laten zakken era zal in. maande- lijkschei afbetalingen, de schuld' ver effenen. Een secretaris van het ministerie is den bevredigenden uitslag der sjacherpartij aan den Franschen zaakgelastigde gaan vertellen, mis schien in de hoop dat Frankrijk nu wel zou ophouden tegen dien Pa- d-isjah, die coulant betaalt mot be lof ten. te pruilen. Meteen moodiig- de hij den gezantschapsraad nog eens uit voor het banket in Jildiz Kiosk. Wat weer afgeslagen werd. Algemeens berichten. DE OORLOG IN ZUID AFRIKA. Tjaart Krugër, jongste zoon van den President, heeft zich te Belfast overgegeven. Lord Kitchener seint uit Preto ria dd. ii dezerC. Kruger, zoom van dien President, en kapitein Ferreira gaven zich heden over. Negen meisjes van vijftien tob fcwintigjarigen leeftijd, en een ge huwde vrouw te Cradock, zijn be schuldigd vüanden van den koning te hebben gehuisvest, hen van voed sel te hebben voorzien en van ande re zaken, bij gelegenheid1 van. d'en Boeren inval te Maraisburg. Twee van haar zijn vrijgesproken, dl© overigen tot dertig dagen gevange nisstraf veroordeeld. Rapporten uit Loreno-Marques te Lissabon ontvangen., melden dö gevangenneming van twee aldaar woonachtige Franschen, beschul digd betrokken te zijn bij den han del in oorlogscontrabande, welke onlangs bij de Portugeesclie grens in beslag is genomen;. De „South-African News" zegt in een.e bespreking van Kitchener's proclamatie van 7 Aug. De repu blikeinen strijden heden nog zoo als zij het reeds 23 maanden gedlaara hebben voor hunne onafhankelijk heid1, maar zoover het oog kan zien, is het een strijd! zondier toekomst en zonder hoop van hun standpunt. Een succes hunner wapenen is on mogelijk en van interventie van' buitenaf is geien sprake. Volgens een telegram zouden Ve- raezolaansche troepen ondier aan voering van president Castro zelf op Golumbiaansch grondgebied doorgedrongen zijn. Dit bericht moet natuurlijk met alle voorbe houd. aanvaard worden. Havas heeft uit Curasao nog eera arad'eir telegram over dezelfde zaak ontvangen., behelzende dat de troe pen van Venezuela zich reedis ver- ceniigd hebben met de opstandelin gen., en d'at de Golumbiaansch© re- geeringstroepen 6000 man tellen/. De Fransch© kruiser Suchet is te Willemstad aangekomen. De Londensche correspondent van de „New York Herald.'" heeft een onderhond gehad met een staatsman uit Lord- Salisbury's om geving (hij noemt zijn zegsman ecli- ter niet) die verzekerde dat Salis bury's collega's hem gaarne zou den zien aftreden., vooral omdat zijn geheugen en ook zijn. slagvaar digheid in den laatsten. tijd veel gele dén hebben men, wist echter volstrekt niet of Salisbury zich zou laten overhalen.. Balfour heette de waarschijnlijkste opvolger. De Temps" wijdt een hoofdartikel aan de stichting van een nieuwe Fran sch© staalkundige groep: „l'Alli&nce républicaine démocratique" waarvan Adolph'e Carnot, de broeder vajj wijlen den president der republiek, voorzit ter is, en de oud-minister Lourties een der ondervoorzitters. De bond heeft ten doel om „die democratisch-repu- blikeinsche partij te vormen, waarvan Feuilleton. Het gelieini van den Senator. Naar het Duitsch van F. ARNEFELDT. 2) Hij. die zich op deze wijze in het gesprek mengde-, was een. groo te'. "jonge man met donkerblond, ko'rt geknipt haar, een. kneveltje van dezelfde kleur, met eert niet schoon maar intelligent; en inne mend gelaat. Hij had tot dusver een weinig ter zb'de gezeten, verdiept in een Engelsche courant van groot formaat, en trad nu naar de tafel toe waaraan de discussieerende heeren gezeten waren. Aller blikken richtten zich op hem. Met een forscben ruk schoof president Schwendy zijn stoel ach teruit en staarde den' zoo onver wacht opgetreden tegenstander vlak in 't gelaat. Zeer vriendelijk, maar toch met een glimp van n'e- derbuigende minzaamheid in zijn. stem sprak hij Wel mijnheer de advocaat, dat is interessant. U gelooft dus niet aan een roofmoord? Neen, mijnheer de president, antwoordde de als advocaat aange sprokene met kalme beslistheid. De advocaat Herrlich deelt dus mijn meening? riep Gotlheiner triomfantelijk uit. Tot mijn spijt moet ik u zeg- gien, dat ik uw opinie wel aller minst deel, antwoordde Fritz Herr lich met een glimlachje dat aan zijn ernstte gelaat een innemende uit drukking gaf, en om het maar ineens te zeggenik houd mij', overtuigd d'at de dood'© uit "net Lauerbosch wel degelijk dtoor de hand van een ainder is gevallen, maar -d'at er van een roofmoord geen sprake is- Dat is een stoute bewering Hoe komt gij tot dat vermoeden riep men door elkaar en d'e presi dent vroeg op triomfeerenden, toon en mede-liidenvi glimlachend: En hoe verklaart ge dan de totale afwezigheid van geld), van) papie ren of kostbaarheden op het lijk? Juist deze omstandigheid heeft mij die meening doen vormen, dat wij hier niet niet een roofmoord in de juiste beteekenis van. het woord te doen hebben, antwoordde Herrlich, zonder zich door die uit roepen van zijn stuk te laten bren gen. Een misdadiger, die den) moord alteen. uit hebzucht had be gaan. zou ziin slachtoffer niet zoo naakt hebben uitgeschud. Hij zou hem van zijn weid ©n kostbaarhe den hebben beroofd, maar zich geen dingen hebben toegeëigend, die voor hem geen waarde hadden.. Wat verstaat gij daaronder? vroeg een der heessn, door die op merking getr-offen. Ik kan natuurlijk slechts ini 't algemeen spreken, latera we dus bi ivoorbeeld zeggen eera mes, een kurkentrekker, een doosje lucifers; een alleen op gewin bedachte moor dienaar zou allicht eera visitekaartje of een brief over het hoofd hebben gezien. President Schwerady -moest er kennen hij wist het uit zijn ja renlange ervaring dat moorde naars. die alleen uit geldzucht doo- den, in den regel zulke voor hen geen waardie hebbende voorwerpen onaangeroerd1 latera; toch verklaar de hij zich daardoor nog niet over wonnen, maai* vroeg snelWie zegt u dat die dood© zulke voorwer pen bij zich heeft gedragen? En wie zegt u, dat hij in 't be zit geweest is vara geld of bankpa pier, van een. horloge, ringen- enz., antwoordde Fritz Herrlich, war mer wordende. De veronderstel ling, dat dl© dood© eenige van deze waardelooze, doch voor het d'age- iijksche leven practische voorwer pen bij zich heeft gehad., is min stens even aannemelijk als die. dat hij kostbaarheden bij zich droeg. Daar er echter noch het eera noch het ander op het lijk is gevonden, ma? ik veronderstellen)...... Dat de moordenaar zijn maat regelen goed heeft genomen, viel Schwendy hem in de rede. Fritz Herrlich boog. Voorze ker heeft hij dat. stemde hij toe, maar het feit, dat hij zij-n maatrege len goed heeft genomen., doet mij tot het besluit komen, dat het er hem' vóór alles om te doen is ge weest, de herkenning van. zijn slachtoffer te voorkomen. Iemand die het slechts om .te roov-en te doen was. zou, ik heb het reeds gezegd, aan zoo iets niet gedacht hebben. Wie weet, of wij hier nu juist met een moord met voorbedachten rade te doen hebbenhet zou evengoed kunnen zijn dat de daad was ge pleegd uit. noodweer. Sedert de 'on-ge advocaat aan het gesprek had deelgenomen, waren bijna uitsluitend de president Schwendy en deze aan het woord geweest, hetgeen raiet weg nam dat de overige heeren met gespannen aandacht toeluisterden. Men had het kaartspelen gestaakt om mede toe te hooren, de courantenlezers hadden hun couranten neergelegd, waaronder ook Wilson, en samen vormden zij een kring om d'e de- batbeerend© advocaten. Daar op eens barstte Gotlhei ner in een schaterend gelach uit, terwijl hij riepHoor mij dien advocaat eens aan. Mijnheer Herr lich, ik e-eloof dat u de zaak reeds van. alloJ\antein hebt bekeken voor het geval, dat ge dfen schurk voor het gerecht wilt moeten verdedigen! Daartoe zou rraen hem eerst moeten arresteeren, antwoordde de jons-e advocaat, die zich reeds als pleiter een goedora naam had ver worven, en naar ik vrees, be staat er weonig kans voor. De eer ste voorwaarde, om tot de ontdek king van een misdaad te geraken, is, dat men uitsluitsel hebbe om. treait den persoon van het slachtof fer en in dit geval schijnen mij al le pogingen om die te verkrijgen vruchteloos. Hier uit den omtrek is nie mand vermist gewordenhet moet dus een vreemdeling, misschien oen buitenlander geweest zijn; het blijft evenwel een raadsel, hoe hij juist in het Lauerbosch -is ver dwaald' geraakt, sprak er een uit het gezelschap, waarop Wilson de vraag tot Herrlich richtte Neemt u mij niet kwalijk, mijnheer Herrlich, maar d'e zaak begint ook mij t© interesseeren hoe denkt gij dat de zaak zich heeft toegedragen? Getroffen d'oor den toon, waarop Wilson deze woorden had: gespro ken, alsof hij slechts te bevelen had, antwoordde de jonge advo caat, de schouders ophalend en een weinig uit de hoogte: Daar over laat ik mij liever niet uit, ik zou er geheel tegen mijn wil eens toe kunnen bijdragen om de my then, die omtrent dit onderwerp reeds bestaan, met een te vermeer derenen daarvan zie ik het nut niet in.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1901 | | pagina 1