Haarlem's Dagblad | 1901 | 5 oktober 1901 | pagina 2

verscheiden Engelsche colonnes
voelmg met hem, maar d'it schijnt
niet te kunnen verhinderen, dlat
Smuts langzamerhand in 't oosten
net zoover zuidwaarts doordringt
als Scheepers in 't westen.

Uit Middelburg (Kaapkolonie) dd.
1 October

Fouché's mannen zijn nog in de
Transkei. Gisteren hebben zij sen
magazijn en eenige huizen geplun
derd te Xuca, bij Elliot.

Gisteren zijn de troepen slaags
geweest met het commando van
Sinuts.

Een Transvaler en twee Hollan
ders, vluchtelingen van dat com
mando. hebben zich den 28sten
September te Bedford overgegeven.

Bij de verkiezingen in Hongarije
zijn nu 293 afgevaardigden geko
zen. waarvan 197 regeert ngsgezin-
den, 52 van de partij van Kossuth,
14 leden van de c-lericale volkspar
tij, 7 tot geen enkele partij behoo-
rende, 3 socialisten en 1 democraot.
De oppositie zal over niet meer
dan een derde van de zetels in de
Kamer beschikken.

De Columbiaansche gezant te
Washington heeft, bericht ontvan
gen d'at te Bogota, tengevolge van
de benoeming van Miguiel Mendez
tot minister van buitenlandsche za
ken, een ministerieel© crisis is uit
gebroken.

1 194.58; in Maart 1901 f 16.10 in April
1901 Mei 1901 in Juni 0.46
Juli 1901 f In Aug. 1901 f in
Sopt. 1901 f 0.46.

Aan ligging- en kledingstukken in
November 19Ü0 4.70; in December 1900
f 24.90; in Januari 1901 f 33.25; in Fe
bruari 1901114.15: in Maart 1901 f 5.50.
in April 1901 Mei 1901 Juni 1901
Juli 1901 f 4.40; ia Aug. 1901 f
in Sept. 1901 f 1.40.

Aan geld in November 1900 f 500.35;
in December 1900 f 697.90; in Januari
1901 838.40; in Februari 1901 802.13;
in Maart 1901 f 438.60; in April 1901
f 565.83. Mei 1901 386.85. Juni 1901
f 483.35, Juli 1901 367.00; in Aug. 1901
261.40; in Sept. 1901 497.25.

Verplegingskosten en diversen in
December 1900 f 12.50; in Februari 1901
f 25; in April 1901 Mei 1901 Juni
1901 0.—, Juli 1901 f 0—in Aug. 1901
f 0.—; in Sept. 1901 f 18.75.

Administratiekosten in November

1900 1 83.375; in December 1900 f 104.45;
in Januari 1901 111.05; in Februari

1901 f 140.65; in Maart 1901 f 151.87; in
April f 84.45; in Mei 1901 277.00; in
Juni 1901 94.70, Juli 1901 f 83.02'; in
Aug. 1901 81.00; in Sept. 1901 f 93.75.

Totaal van 1 November 1900 tot 30|
September 11007.97.

Heemstede.

Op Maandag 14 October a.s. van des
morgens 102 uur zal ten raadhuize
worden gevacueerd tot het opmaken
der stukken voor hen die mcenen recht
te hebben op vrijstelling van den dienst
der Militie op grond van broederdienst
or te zijn eenige wettige zoon.

Bii Burgemeester en Wethouders zijn
plannen ingekomen van het Gemeen-1
tebestuur van Amsterdam, voor den
bouw

van eene dubbele woning voor
den hoofdopzichter en den eersten ma
chinist. op de terreine van het pomp
station aan de Leidsche vaart onder
deze Gemeente.

1 Er neeft zich een „landelijk comité
gevormd, (lat zich ten doel stelt een
spoedige invoering der Ongevallenwet:
te verkrijgen. Het zal zeer spoedig een
adres tot de Tweede Kamer richten en
alle arbeidersvereenigingen uitnoodi-,
gen adressen van adhaesie te zenden.

Kantongerecht.

Stadsnieuws

Haarlem, 4 Oct. 1901.
Jonkvrouwe Jacqueline Sandbergj
van hier is sinds 1 October verbonden
aan het Nederlandsch Tooneel.

Morgenavond zal in eene vergade
ring van de afd. „Haarlem" van het
N. O. G. door den heer J. C. v. d. Berg,
Jeeraar aan de H. B. S. te Heereveen,
eeno lezing worden gehouden over
„Maria Antoinette".

Zij, die het vorige jaar de lezing van
den heer v. d. Berg over „Mirabeau"
hoorden, kunnen met reden verwach
ten, wederom iets schoons te booren.

Men schrijft ons:

De Chr. Geh. Ontii. Jonged. Vereen.
„De dochteren Reehabs" IJeremia 35)
hoopt a-s. Zondagavond te 6 uur in lo
kaal Parklaan no. 17 eene openbare
theemeeting te houden. Deze vergade
ring zal toegankelijk zijn voor vrou
wen en meisjes.

De leden zullen solo's, duetten, sa
menspraken en voordrachten ten beste
geven, terwijl tot bevordering der ge
zelligheid ook een kopje thee geschon
ken zal worden.

De toegang is geheel vrij.
Da veroeuiging wenscht dat deze ge
ringe pogingen er toe mogen medewer
ken, dat velen zich bij haar aanslui
ten, opdat te eerder het groote en
schoone doel bereikt zal worden, dat
xij en veel anderen zich voor oogen
Btellen, u.l. ons geliefdl vaderland be
vrijd te zien van de zoo hecrschende
drinkgewoonte. Daarom lezeressen van
„Haarlem's Dagblad" komt allen a.s.
Zondag en helpt daardoor mee tot het
welslagen der vergadering.

Dan nopen we met vereende krach
ten onzen vijand, koning Alcohol, be
strijden en hem van onzen bodem ver
drijven.

Beknopt driemaandelijksch over
zicht van den toestand' der Onderlinge
Brandwaarliorg-Vereeniging voor de
gemeente Haarlem.

Aantal deelhebbers op 1 Juli

1901 631

Vermeerderd door toetre
ding met 24

655

Aanta ldeelnemers op 1 Oct.

1901.

Verzekerd kapitaal op 1 Juli

1901 3,406,365

Vermeerderd door toetre
ding met - 93,550

Verzekerd kapitaal op 1 Oct.

Uitspraken van 2 October 1901.
H. V., te Velsen, wegens overtreding
der Jachtwet, 7 d. li.; C. S., te Haarlem,
id., ontslagen van rechtsvervolging.

Wegens ong. over een anders grond
loopen: A. L., te Hillegom, f 0.50 of 1
d. h.; H. V., te Velsen, f 5 of 3 d. h.;
J. A. K., id.id.; P. S., te Wijk aan Zee
en Duin, id.; J. K. Cz., te Zandvoort,
id.; J. d. W. te Heemskerk, 3 of 3 d.
h.; J. G., te Wijk aan Zee, 5 of 3 d.
h.; G. d. V., te Wijk aan Zee en Duin,
id.; C. K.t id. id.; H. K., te Haarlem,
wegens strooperij, 8 d. gevangen;-straf;
wegens verwekken van rumoer: i. K.,
te Zandvoort, f 1 of 1 d. h.; E. S.. id.
id.; J. K. id. id.; W. B.. to Haarlem,
id.; P. S., id. id.; P. V.. te Amsterdam,
wegens met een rijwiel op een voeipad
komen, 1 of 1 d. h.; C. C. A. V., te
Haarlem, wegens over de grasperken
loopen, ontslagen van rechtsvervol
ging.; M. B. F., id. id.; J. W. M., te
Haarlem, wegens een stookplaats ge
bruiken zonder schoorsteen, f 0.50 of
1 d. h.; J. P. v. B., te Heemstede, we
gens met een trekdier op openbare,
voetpaden komen, id.; W. O., te Am-I
sterdam, wegens lo. zonder badkoets
baden tusschen strandpaal 6-4 en 68;
2o. baden op verboden plaats, 1 of 1
d h.; J. P., id. id. id.; C. K. te Zand
voort. wegens met zijn rijdier niet op
de aangewezen plaats blijven staan,
1 3 of 1 d. h.; J. S., id, wegens in staat
van dronkenschap de orde verstoren,
1 3 of 3 d. h.; C. S.. id. id., 2 of 2 d. li.

Wegens dronkenschap: J. K., te
IJmuiden, 2 of 2 d. h.; J. P. W.. id.
id.; A. V., id. id.; J. H., id., f 1 of 1 d.
h.; P. v. N.t id., 2 of 2 d. h.; E. V.,
id.. 11 of 2 d. h.; C. Z., Id., f 2 of 2 d.
h.; B. J. D., id. id.; A. W.. id. id; H.
J. H. S., id-, f 1 of 1 d. h.; G. P. V., te
Haarlem, drie dagen hechtenis; D. H.,
te Bloemendaal. f 1 of 1 d. h.; C. V., z.
b. woonplaats, 2 of 2 d. h.; P. v. d. K.,
te Haarlem, 1 of 1 d. h.; P. F. S.. id.
id.; J. v. Z., id. id.; Th. K., id.. 2 of
2d. h.; M. K., te Zandvoort. 1 of 1
d. h.; E. V., te Beverwijk, 1 of 2 d.
h.; H. M., id. id.; B. D., te Wijk aan
Zee, 1 of 1 d. h.; H. V., te Haarlem,
2 of 2 d. h.; C. S., te Wijk aan Zee, id.
H. Th. K., te Haarlem, f 1 of 1 d. h.;
J. G. S.. te IJmuiden, id.; M. M., te
Beverwijk, 2 maal f 1 boete, subs. 2
maal 4 d. h.

Hillegom.

Alhier maakten de kinderen van de
5e klasse der O. L. School Woensdag
een uitstapje naar zee.

Op de huishoudelijke vergadering
van Bloembollencultuur werd den heer
van Waveren (bloemist) Dinsdag een
inktkoker aangeboden bij zijn aftre
den als voorzitter. In minzame bewoor
dingen herdacht de' tegenwoordige
voorzitter het 22-jarig voorzitterschap
van den aftredende.

Zandvoort.

Aan, het strand alhier is aangespoeld
het lijk van een onbekend mansper
soon van pl. m. 20jarigen leeftijd; ge
kleed met een gebreide bruine borst
rok, wit hemd, zwarte cheviot paniar-
lon. zwarte sokken en rijgschoenen
met ijzeren beslag; het gelaat was on
kenbaar. Onder politie-toezicht is het
naar het lijkenhuisje alhier overge
bracht.

Beverwijk.

intSS?^' en w* is de levering van
ïu.(HX) lange turven opgedragen aan
J. Blokzijl voor 4.80 per duizend en
die van korte turven aan G. Timmer
a 5. lo per duizend.

Stoomflets-ongeluk

Te Rozcndaal (N.-B.) had Woensdag
weder een ongeluk plaats met de
stoomfiets van den heer Groemans.
Deze kwam in botsing met een paard
en wagen, waardoor het paard op hol
sloeg. De 21-jarige Van Heiden sloeg
van den wagen en werd met een ga
pende hoofdwonde en inwendig ge
kneusd opgenomen. Het paard werd
een eind verder, na nog eenige ruiten
gebroken te hebben, tot staan ge
bracht. Dit is het tweede ernstige on
geluk dat de heer Groemans met zijn
stoomfiets veroorzaakte. De eerste
maal werd een der getroffenen gedood.

J. Gtjedkoop Dz. t

Een man, die in de handelswereld en
aan de Beurs goed bekend was; een
man,, bovendien bekend om zijn ed'il
karakter en groote werkzaamheid, de
heer J. Goedkoop Dz., oudste lid der
firma Gebrs. Goedkoop, is op 62-jarigen
leeftijd te Amsterdam overleden.

De Kiesvereeniging Ouder-Amstel
heeft in hare vergadering van 28 Sept.
1.1. het besluit genomen zich aan te
sluiten bij de L. U.

Het is thans bepaald dat het stoffe
lijk overschot van luitenant De Brou
wer, omgekomen bij het ongeluk op
Ivillaraeymeer, te Hillegersberg zal
worden ter aarde besteld.

een jongen van 18 jaar m nuis te ne
men, die een betrekking zou krijgen
bij een handelshuis en Hollandsch wil
de lecren. Na briefwisseling., waarbij
o. a. werd meegedeeld dat de Asser
een Boerenvriend is, werd overeenge
komen en kwam een dezer dagen de
Engelsche jongen over. Maar nu
bleek reeds spoedig, dat hij een plaats
zou krijgen in Baden Powell's politie
korps in Zuid-Afrika en daartoe eerst
nog HoUandsch moest loeren en dat
liij over drie jaren aldaar een hoeve
zou krijgen.

Naar hij zeide, wist de Hollandsche
consul te Londen, door wiens bemid
deling de zaak was tot stand gekomen,
dit alles ook.

Aan den jonkman werd intusschen
meegedeeld, dat hij aanstonds naar
Londen moest terugkeeren, wat dan
ook is geschied.

Wij doen hiervan, mededeeling ter
waarschuwing voor anderen. Waar
schijn!iik zullen pogingen met geliik
doel meer worden gedaan, zegt de1
„Asser Ct.".

Santpoort.

10 October a. s. zal alhier de verkie
zing plaats hebben van een hoofdin-.
geland van den polder Velserbroek
m plaats van wijlen Mr. A. J. Heshuij'.

Velson.

Door den heer A. Kuipers, onderwij.
zer aan de O. L. school alhier, is
met ingang van 1 November a.s. ont
slag aangevraagd als zoodanig.

Alhier wordt door den burgemees
ter bekend gemaakt, dat de kohieren
dei' personeele belasting nos. 2 en 5
over het dienstjaar 1901, invorderbaar
zijn verklaard op den 30en Sep; 1901.

Naar wij vernemen bestaat 't voor
nemen om alhier op 14 October a.s. een
concert te geven en wel door W. Spren-
gers, de bekende metselaar, bijge
naamd de Beverwijksche Orelio, met
medewerking van de heeren F. van
der Vliet, bariton, en D. Roest, pianist.
Een lijst zal voor dit doel circuleeren.

De Rederijkerskamers „Eensgezind
heid" en Kennemerland". alhier, zul
len mededingen in de tooneel\vedstrijd|
uitgeschreven door de vereeniging ,Dr.
C. Laurillard" te Krommenie.

De heer Grobler, onderstaatssecreta
ris voor buitenlandsche zaken der
Republiek, is na eenigen tijd ver
blijf in Parijs in Den Haag terugge
keerd.

1901

3,499,915

Weldadigheid naar Vermogen

Maandelijksch overzicht van de Ver
eeniging ..Weldadigheid naar Vermo
gen". Boekjaar 1 November 190031
October 1901.

Voor behoeftigen werd toegestaan:

Aan brood en levensmiddelen in No
vember 1900 277.335; in December 1900
/313.285; in Januari 1901 546.70; in Fe
bruari 1901 378.045 in Maart 1901
231.905. April 1901 f 337.25. Mei 1901
1 192.285, Juni 1901 f 196.14-', Juli 1901
f273.61; in Aug. 1901 166.47; in Sept.
1901 f 162.51.

Aan brandstoffen in November 1900
48.76; in December 1900 f 195.50; in
Januari 1901 130.64; in Februari 1901

Arrondissements- Recht
bank te Haarlem.

Uitspraken.

1. J. Paulen, stalhouder te Haar
lem, mishandeling bij verstek 2 boete
of 2 dagen hechtenis.

2. P. J. Kleinhout, los werkman te
Haarlem, oplichting vrijgesproken.

3. W. van Loon, arbeider te Haarlem
mermeer, mishandeling, een maand
gevangenisstraf.

4. Th. van Bakel, arbeider te Heem
stede, mishandeling, f 10 boete of 10
dagen hechtenis.

5. J. die Ruyter, h.vr. van P. Ofman
en A. de Ruyter hvr. van H. Wever.
zoneter beroep te Zaandam, mishande
ling ieder 5 dagen gevangenisstraf.

6. W. Kooi, koetsier te Hillegom,
valschheid in geschrift en opz. gebruik
daarvan een maand gevangenisstraf.

7. A. Scholten, vrachtrijder te Lei
muiden, oplichting, 6 maanden gevan
genisstraf.

8. J. G. Ras. zonder beroep, te Am
sterdam, diefstal, eene maand gevan
genisstraf.

9. P. Carton, los werkman te Haar-|
lem, opz. vernieling, 8 dagen gevange
nisstraf.

10. J. J. Voorting, landbouwer te
Velsen, mishandeling, 3 weken gevan
genisstraf met vrijspraak in het
meerdere.

Door de R. K. Kiesvereeniging alhier
was candidaat voor den Raad gesteld
de heer C. Bleeker. Aangezien echter
de candidatenlijst 10 minuten te laat
bij den Burgemeester arriveerde, kwam
Ce ze niet in aanmerking.

Binnenland.

Academische Examens.

Aan de universiteit van Amsterdam
is met gunstig gevolg afgelegd het 1ste
natuurkundig examen door den heerj
W. Arons; het propaedeutisch examen
in de geneeskunde door den heer W.
Lek; het 2e natuurkundig examen dooi
den beier D. Wolvius.

Utrecht. 2e natuurk. ex. de heeren H.
Hoorenman en J. van Veen; le natuurk.
ex. do heeren P. M. J. Steijns, L. Tie-
lemus Kruijthoff en B. G. Koning;
cand. theoh 2, de heer J. Laurense.

W. P. Noèls van Wageningen

De preventieve hechtenis van W. P.
Noëls van Wageningen is met ingang
van Donderdag opnieuw met 30 dagen
verlengd.

Bij de verkiezing van een lid der!
Tweede Kamer in het hoofd kiesdistrict
Wijk-bijDuurstede zijn uitgebracht
3374 geldige stemmen. Gekozen Mr. N.
de Ridder (antirev.) met 2424 stem-l
men. Mr. Van Rappard (lib.) had er
950.

Vakschool en Huis en Haard

Men schrijft uit Den Haag:

Het voorloopig damesbestuur tot bet
oprichten eener vakschool heeft zich
belast met de onderhandsche plaatsing
van 90 aandeelen elk groot 500 in de
op te richten vereeniging Vakschool"
en „Huis en Haard." Het wil trachten
het gebouw aan de Van den Borch-
straat, waarin de Haagsche Kook
school gevestigd is, voor dat onderwijs
te behouden en er tevens aan te ver
binden de inrichting „Huis en Haard'
waarvoor beschikbaar zou zijn de eer-,
ste en tweede verdieping van dat ge-j
bouw, terwijl de bei-etage en souster-
raan gelegenheid geven tot het houden
van cursussen, als: kook- en huishoud-!
kunde, boekhouden, stenografie, type
writing, verbandleer, knip- en model
kunst, het hoedemvak enz., terwijl de,
tuin gelegenheid geeft tot het houden;
van een cursus in tuinbouw.

Het bestuur gelooft, waai- het ge
bouw met 36 plaatsen voor internaat
aanvankelijk te groot bleek, door eene
exploitatie als de voorgestelde twee'
zaken in het leven te roepen of te be
houden, die recht van bestaan hebben,
neen, die voorzien in eene gevoelde
behoefte voor het jonge meisje uit el-
ken stand der maatschappij.

Het is gebleken, dat door de veelvul
dig opgerichte huishoudscholen in de
provincie, het internaat overbodig
werd, vandaar de combinatie met Huis
en Haard.

Er moeten f 45.000 geplaatst worden,
om het damescomité in staat te stel-'
len het gebouw aan te koopen.

De winst verdeeling wordt aldus ge
regeld: Hetgeen na aftrek der exploi
tatiekosten overblijft is winst. Hier
van wordt allereerst afgezonderd 10
tot het vormen van een reservefonds;
het overblijvende wordt uitbetaald i.an
de aandeelhouders tot een maximum
van 4 over het gestorte ksp' -a];
daarna komt 5 als tantième uan de
directrice. Het overschietende wordt
gebruikt tot bevordering van het doel
der Vereeniging.

Cijfers uit de telegraphie.

Op het einde van 1900 bedroeg het
aantal telegraafkantoren in Nederland
1004 (997), waaronder 398 (373) rijks-
telephoonkantoren, terwijl het- perso
neel van den enkelvoudigen telegraaf
dienst uit 1529 ambtenaren en beamb
ten bestond, waaronder 250 vrouwelijke
ambtenaren. In den loop van het jaar
1900 werden 28 nieuwe rijkstelephoon-
kantoren geopend. De lengte der rijks
telegraaflijnen bedroeg op uit. Dec.
1900 6,164.9 K.M. en de lengte der dra
den 22.884 K.M. Het intercommunaal
internationaal telephoonnet be
stond op 1 Januari 1901 uit 1614.9 K.M.
lijn met 11,893.3 K.M. draad.

De opbrengst van het binnenlandsch
telegraafverkeer bedroeg 836,455.025
818,477.84) en van het buitenlandsch
verkeer f 1,006,995.55 f 980,864.80).

De kosten van aanleg van telegraaf-1
lijnen en van de technische inrichting
van nieuwe kantoren bedroeg in 1900
486,880.39, waaronder f 385,873.64 ten
laste van den aanleg van een nieuwen
Engelsch-Nederlandschen kabel. Voor
kosten van onderhoud van lijnen, in
richting van kantoren alsmede verdere
exploitatie-kosten betreffende den
technischen dienst werd uitgegeven
f 284,226.455 (f 122,526.595).

De totale aanlegkosten van het in
tercommunale en internationale tele
phoonnet bedroegen op 1 Januari 1901
1,945.176.13, terwijl de kosten van het
onderhoud dier lijnen en inrichtingen
in 1900 f 49,200.225 bedroegen.

De opbrengst van den intercommu-
nalen teleph.-dienst bedroeg 260,051.62
167,843.495). De opbrengst van het
internationaal telephoonverkeer met
België bedroeg voor Nederland f 14,416
en die rnet Duitschland 14,297.30.

In 1900 werden behandeld in bin-
nenl. verkeer 2,799,910 (2,716,485) en
in buitenlandsch verkeer 2,593,962 te-
legrn., te zamen 5,393,872 (5,218,320) te
legrammen.

De gezamenlijke opbrengst van de
rijkstelegraaf (ïncl. intercommunalen-
en internationalen-telephoondienst)
bedraagt in het jaar 1900 f 2,151,346.12
2,031,944.905, terwijl de uitgaven
voor dien tak van dienst f 3,771,365.24
2,918,074.765) bedragen, waaronder
f 861,394.22 wegens aandeel in de kos
ten voor den vereenigden post- en te
legraafdienst, zoodat het tekort be-[

draagt f 1,620,018.82 886,102.86).

Voorgesteld werd het bestuur van
den nieuwen bond samen te stellen
evenredig aan het aantal wedferzijet-
sche bondsleden, in dier voege dat het
zal bestaan uit 9 leden, waarvan G uit
den Vrouwenbond en 3 uit den Vrede
bond1. Mr. M. de Pinto stelde echter
voor den wensch uit te spreken dat
bij de samenstelling van het vereenig-
de bestuur rekening zal worden gehou
den met bet grooter aantal leden van
den Vrouwenbond tut internationale
ontwapening en zulks ten einde niet
een bindend besluit te nemen, dat wel
licht de fusie in de waagschaal zou
stellen. Overeenkomstig mr. De Pinto's
voorstel werd besloten. Daarna wer
den behandeld1 de statuten van den
Ned. Bond voor „vrede door recht",
door eene commissie opgemaakt, hoofd
zakelijk naar de grondslagen van den
Alg. Ned. Vredebond.

De zaak-Ter Laan.

In een slotartikel in „Het Volk" ovör
zijne quaestie deelt de heer Ter Laan
mede, dat hij zich gewend heeft tot
den minister van binnenlandsche za
ken.

„Ik heb hem zegt hij de zaak
uiteengezet en om raad gevraagd en
ik twijfel er niet aan, of er zal van
ministerieele zijde een regeling wor
den voorgesteld:, die een oplossing is
van dit geval en van alle gevallen, dit
zich later kunnen voordoen.

„Of daartoe een verandering noodig
is in de onderwijswet, bijv. in art. 32
laatste lid, volgens hetwelk B. en W.
nu reeds het recht hebben, verlof te
verleenen;

„en of misschien uitvoering zal ge
geven worden aan art. 96 der Grond
wet, tweede lid', met de uitbreiding,
dat daaronder ook de gemeente-amb
tenaren vallen

„en of er wat anders zal worden
voorgesteld, ik weet het niet, maar ik
heb het vaste vertrouwen, dat we spo&
dig zullen staan aan het einde van
deze voor alle partijen zoo onverkwik
kelijke geschiedenis."

Verder deelt de heer Ter Laan mede
dat hij een adres aan den gemeente,
raad van Delft zal zenden met verzoek
om recht- Maar, wat er ook gebeurt
hij zal toch lid der Kamer blijven.

INGEZONDEN,

Voor den inhoud dezer rubriek stelt
de redactie zich niet aansprakelijk
Van ingezonden stukkengeplaatst of'niet
geplaatst ivordt de kopij niet aan den
inzender teruggegeven

Voor den schooltijd.

Te Tilburg en omgeving zijn vele fa
brieksarbeiders, die hunne kinderen
voor en na schooltijd zakken laten
naaien. Van des morgens 6 tot 9 uur,
tusschen de schooltijden, en van 5 uur
tot des avonds 10 uur, zoodat sommi
ge kinderen 30 zakken per dag maken,
maakloon 1 cent per zak. Van speel
tijd is bij die kinderen geen sprake.
De bleeke, fletse wangen dier stum
pers geven doorslaand bewijs van over
spanning.

De tusschen haakjes geplaatste
cijfers hebben betrekking op het jaar

Ned. Vrouwenbond.

Donderdagmiddag werd in DiligenJ
tia te 's-Gravenliage eene buitengewo
ne algemeene vergadering gehouden
van den Neder], Vrouwenbond, ter in-|
ternationale ontwapening. De verga
dering werd1 gepresideerd door mevr.
Wasklewicz en was hoofdzakelijk be-|
legd, ter beslissing omtrent samensmel
ting van den Vrouwenbond met den
Alg. Nederlandchen Vredebond. Uit

een verslag van de vergadering der!

Langenbruch, van d'e eigenaardige
onrust, waarin hij verkeerde, van
zijn uitlating om zich een eventuee-
le benoeming tot senator niet te la
ten welgevallen.

Maar hij heeft zijn benoemin,^
toch aangenomen en al was dit niet
het geval, dan zou dat nog geen
bewijs zijn voor uw aanklacht I
sprak Lüdecke.

Neen', maar kenteekenen: van
hot booze geweten van Langon-
bruch. De bewijzen, zijn mij echter
in zijn eigen huis door zijn vrouw
en kinderen verschaft.

Wat zegt ge daar?

Mevrouw Langenbruch heeft
mij eens, toen zij met mij alleen in
de kamer was, gevraagd, of ik in
Amerika nooit een zekeren Ed/ward
Plehn ontmoet had. Toen ik ont
kennend antwoordd'e, verzocht zij
mij, als ik in Amerika zou zijn te
ruggekeerd, te willen trachten in
lichtingen omtrent dien persoon te
verkrijgen, zij stelde zeer veel be
lang in hem en zou zeer gaarne we
ten of hij nog in leven was. Zij
hadden in Bradford, in Engeland,
zeer vriendschappelijk met elkaar
omgegaan, maar sedert jaren had
zii niets m'eer van hem: gehoord1. Zij

deed mij echter beloven haar man

haar kindeken niets te
van de opdracht, die zij mij' had
gediaan.

En welke gevolgtrekking
maakt ei' d'aaruit? Uit den blik,
dien Lüdecke aan deze woorden
vergezeld deed' gaan., sprak voor
waar geen achting voor den man,
die voor hem stond.

Plehn nam daarvan ©ogenschijn
lijk geen notitie, maar antwoordde:
Daaruit trek ik de conclusie, dat
mijn vader en Langenbruch een
oude rekening met elkaar te veref-1
fenen hadden, zooals ik reeds heb
gezegd, waarbij de laatste de schul
denaar was en dat mevrouw Lan
genbruch met die omstandigheid
op de hoogte was. Maar dit schijnt
u nog maar altijd geen bewijs ge
noeg te zijn, mijnhw-! Lüd eke
dit echter is toch zeker een onom-
stootelijk bewijs. Hij tee :.-; dien
officier van justitie den knoop.

Daar komt ge weer aandragen
met uw doodshoofd! klonk het
eenigszins wrevelig.

Ja zeker, weder mijn doods
hoofd, sprak Plehn met onverstoor
bare kalmte en nu vertelde hij
hoe hij en de dochtertjes van Lan-I

genbruch op den dag der senators-
verkiezing elkander in d'en tuin
met sneeuwballen hadden gegooid
en wat daarbij was voorgevallen.

Het gelaat van den officier van
justitie betrok, deze mededleeling
was Voor Langenbruch bezwarend.
Op kalmen toon sprak hij echter
Is dit aJLes wat u mij hebt mede
te deelen

Ik heb getracht de kinderen
nog verder uit te hooren, maar dlat
gelukte nietu begrijpt dat ik an
ders reedfe eerder bij u gekomen
zou zijn maar dieze mededeelingen
zijn dunkt mij. voldoende

Om wat?

Om daarop een aanklacht te
gronden.

Op het gebabbel van een paar
kinderen? sprak Lüdecke veront
waardigd1. Wie zegt u, dat Re-
nate goed gezien heeft?

Kinderen van twaalf jaren heb
ben doorgaans goede oogen en we
ten wel wat zij zien, antwoordde
de Amerikaan, bovendien: zou
ik denkon dat het den heeren van
het gerecht niet moeilijk zal val
len, om zich zelf van de zaak te
overtuigen.

VeTsta ik u wèl? U zoudt dus

Opgepast

Een inwoner van Assen kreeg on-
langs een aanvraag uit Engeland om

willen, dat er een gerechtelijke
huiszoeking bij Langenbruch plaats
had?

Plehn maakte een buiging, als
teeken dat dat zijn bedoeling was.

Dat kunt u niet in ernst mee-
nen.

Bedenk wel, mijnheer Lüdec
ke. dat de zaak hier een moord', ge
volgd door diefstal betreft

Juist daarom kan ik op zulke
vage aanwijzagingen omtrent de
schuld van Langenbruch geen
rechtsingang tegen hem verleenen,
tegen den maai, die morgen als lid
van den Senaat van de vrije stad
Lübeck zal worden geïnstalleerd.

U zoudt u ten opzrichte van de
vrije stad Lübeck verdienstelijk
maken, als u verhindert, dat deze
installatie plaat® beeft.

Dat kan ik niet.

U weigert dus, stappen te
doen, die deze zaak tot klaarheid
kunnen brengen? vroeg Plehn, ter
wijl in zijn stem' en gelaatsuitdruk
king iets dreigends lag.

Dat wil ik daarmede niet zeg
gen. integendeel, ik moet de zaak
onderhanden nemen, maar mag mij

Fusie-commissie bleek, dat de samen
werking alleszins mogelijk is. De pre
sidente verklaarde zich in beginsel
zeer voor samensmelting op het voet
spoor van wat verschillende buiten
landsche vereenigingen hebben ge
daan, en ook uit dei vergadering ging
een stem op om samenwerking der ele-|
menten, die thans afzonderlijk in het
belang der vredes-ïdee werkzaam zijn,
te bepleiten. Met op 1 na algemeene
stemmen, werd, overeenkomstig de
conclusie der commissie, tot de ver
eeniging der beide bonden besloten ol
werd eigenlijk het vroeger reeds aan-|
genomen beginsel bekrachtigd.

zich meer en meer in 't nauw ge
dreven zag.

Overijling zult u zich in de
zaak zeker nooit te wijten hebben,
want zonder mij zom zij waarschijn
lijk voor altijd zijn blijven rusten,
sprak de Amerikaan op hoonenden
toon. Ik geef u echter mijn
woord, dat ik de zaak niet zal la
ten varen, maar haar, zij het dan
op een aindere wijze weer aan de
orde zal stellen.

Er bestaat in, dit geval, maari
één wijze waarop wij haar hebben
te behandelen, sprak d'e officier van
justitie met waardigheid, en op
d'ie manier zullen wij ook te werk
gaan. Maar de zaak is van zoo kie-
schen aard dat zij rijpelijk dient
overwogen. Zoudt u er iets tegen
hebben., om met mij-, naar d'en pre
sident van de rechtbank, mr.
Schwendy te gaan om voor dezen
uw aanwijzingen te herhalen?

In 't geheel niet, ik ben te,
uwer beschikking, antwoordde, de!
Amerikaan. De officier van justi
tie opendie de deur en liet Plehn
voorgaan.

Uw knoop 1 riep Lüdecke, ter-

Elmira.

M. de Redacteur, door vriendelijke
tusschenkomst ontving ik uw blad van
Woensdag 2 Oct., waarin „een ge
trouw lezer" naar aanleiding van het
verslag over mijn voordracht „Elmira-
stelsel" een vraag doet.

Hopelijk kan ik een uit den aard der
zaak zeer onvruchtbaar debat bezwe
ren door die mededteeling dat het ver
slag op dit punt het gesprokene niei
geheel juist heeft wedergegeven.

Ik heb nl. trachten aan te toonen
dat, noch de school v. Lombrozo, die
die de Erfelijkheid als voor de practijk
eenige oorzaak der criminaliteit be
schouwt, noch die van Lacassagne die
den mensch bij een blad blank, pupiei
vergelijkt, op den duur zich hebben
kunnen staande houden en dat zij,
die beweren „de mensch is het pro
duct van Erfelijkheid en uitwendige
omstandigheden (in den meest uitge-
breiden zin)" voor zoover de onderzoe
kingen thans gevorderd zijn de meeste
kans hebben op de goeden weg te zijn
tot oplossing van dit netelig vraagstuk.

De practijk te Elmira geeft ons in
deze „sociale lessen" die niet hoog
genoeg zijn aan te slaan.

Met dank voor uwe welwillendheid

D. DE CLERCQ.
Laren, N.H. 2 Oct- 1901.

In het verslag van de rede des hee^
sen De Clercq over het Elmira stelsel
(zie Haarlenvs Dagblad van 28 Sept.)
staat woordelijk dit:

„Hij zette uiteen hoe bij het onderzoek
naar de oorzaken der criminaliteit
vooral drie scholen te onderscheidon
zijn n.l. die van Lombroso, die uitslui
tend spreekt van erfelijk belasten en
wil dat alleen de erfelijkheid^het ka
rakter der menschen bepalen zal, en
dus goed of kwaad moet uitwerken,
hoe ook het milieu der opvoeding is:
de school van La Cassagna. die leert,
dat alleen de uiterlijke om
standigheden van invloed zijn en
dat de mensch, een blank papier, alleen
door de omstandigheden misdadiger
wordt of niet, en ten slotte de school,
waarvan oa. Enrico Ferri een machtige
woordvoerder is, die meent dat de waar
heïd in 't midden ligt en zoowel erfe
lijkheid als oinstamdiglieden der
mensch maken tot wat hij wordt.

Dc heer de Clercq stelt zich op dat
laatste standpunt en zegt in consequen
tie daarvan dat de menschen moeten
zorgen individucel gezond en krachtig

Plehn in de gang blijven slaan,
waar hij tot zijn onaangename ver
rassing den senator Lamprecht ont
moette.

De preeidmi van dB rechtbank
r Schweody werd dbor het var-

niet overhaasten, was het antwoord: wijl hij in het vertrek terugging
van don officier van justitie, die om d'ien te halemintusschen was

voui justi
tie, want het kwam hem veel ge
loofwaardiger voor dan dezen. Hij
had Langenbruch meer ontmoet of
over hem hooren spreken, dan Lü
decke, die nog slechts kort in Lü
beek gevestigd was en weinig om
gang had. De in crimineele recht
zaken ervaren president had reeds
veel gehoord en gezien, dat hem
stof tot nadenken gegeven had.
Toch verklaarde hij beslist, dat
van maatregelen alsonmiddellij
ke inhechtenisneming, huiszoeking
enz. geen sprake kon zijn.

Wat moet er dan geschieden
riep Plehn ongeduldig.

Wees daarover niet bezorgd,
er zal iets geschieden, dat zijn wij
reeds verschuldigd aan den man,
dien gij van zulk c-en- verschrikke
lijke misdaad aanklaagt. Hij mo-st
gelegenheid hebben, om zich te ver
dedigen.

(Wordt vervolgd.)