EEN SALIE WEEK
Tweede Blad,
tern en wertl later aan koningin Em
ma ten geschenke gegeven. Slechts
een enkele maal heeft onze koningin
daar als kind gespeeld in de mooie
beuken- en eikenlanen, waar eertijds
Willem van Gulik, hertoe van Gelder,
zijn ridderlijken hofstoet om zich heen
verzamelde, en waar voortaan in plaats
van hoorngeschal en krijgsmuziek de
zachte stemmen zullen klinken van
wie er den lijdensweg willen verlichten
voor onze arme, zieke en daardoor
misdeelde broeders en zusters.
Het mooie liuis zegt ..Op den
Uitkijk" verder is natuurlijk geheel
gemodernizeerd voor het doel, waar
het nu voor moet dienen en alle ver
trekken zijn speciaal met het oog op
hunne bestemming van het allerbeste
wat op sanitair gebied door de erva
ring is bekrachtigd, voorzien.
De verwarming geschiedt door laag-
di-uk stoom. De buizen loopen door
een tunnel onder het gebouw. Deze
tunnel is. evenals de vloeren, gemaakt
van cement-ijzer, systeem Monier, dat
op sanitair gebied groote voordeelen
verschaft. De stoom wordt aangevoerd
van uit het machinegebouw, dat ge
bouwd is nabij de plaats waar zich
vroeger de bij het paleis behoorende
stallen bevonden. Daar zijn ook do
machines voor de electrische verlich
ting geplaats. De geleidingen loopen
door het geheele gebouw en zijn, om
de oorzaak van eventueele storingen
direct te kunnen nagaan, overal zicht
baar gelaten natuurlijk behoorlijk
geisoleerd.
De watervoorziening geschiedt met
de bronwaterleiding der gemeente Wa-
geningen: dit water staat onder contro
le van den heer J. H. Aberson, leeraar
in de scheikunde aan de Rijks Land
bouwschool aldaar. Verder is het Sa
natorium nog aangesloten aan het
Wagenlngsch telephoonnet en de Ren-
kumsche gasfabriek.
De wasscherij en keukeninrichting,
voorzien van de nieuwste machines,
bevinden zich in de vroegere stalge-
bouwen achter het paleis, naast het
machinegebouw.
Voor den adsistent-geneesheer is een
woning in het hoofdgebouw ingericht.
De villa voor den geneesheer-directeur
is ongeveer recht tegenover het voor
malig paleis en wordt reeds sedert,
eenigen tijd door den heer Dr. J. W.
F. Donath bewoond.
Het eigenlijke lusthuis is door den
bouwmeester Roelof Kuipers genomen
tot uitgangspunt voor de nieuwe stich
ting. doordien hij van uit den noorder
gevel een halven cirkel heeft getrok
ken met een straal van 55 M., om langs
die gebogen lijn de reeks galerijen en
vertrekken te bouwen, die samen het
Sanatorium vormen. Het gebouw zelf
wordt door de bosschen beschermd te
gen noorde- ooste- en westewind en uit
overgroote zorg heeft men een kunst-
matigen heuvel opgeworpen aan de
oostzijde. De binnenzijde van den boog
ligt op het Zuidwesten, en in dien boog,
behalve de galerijen en veranda's, ook
de slaap- en de zitkamers, de lees- en
recreatiezalen. Op die manier heeft
men het bereikt, dat de zon kan schij
nen in alle vertrekken, en men weet
het, wie van tuberculose graag gene
zen wil, moet voor 3/4 zonaanbidder
wezen.
Zonaanbidder. ja, en versche- lucht-
aanbidder. De bovenruiten in de ramen
der slaapkamers zullen dan ook zeker
nacht en dag geopend zijn. in alle sei
zoenen en bij iedere weersgesteldheid.
Het rustige zijn in de buitenlucht,waar
toe de ligballen in staat stellen, zal ook,
als in andere sanatoria, in ons land het
geheele jaar door zijn genezende, re-
staureerende kracht kunnen doen ge
voelen, ook al met het oog daarop be
hoort tot de uitrusting van eiken op te
nemen patiënt een dikke winterjas en
warme wintermantel. Bij de opneming
betaalt men yerder f 14, waarvoor men
in eigendom ontvangt een paar wollen
dekens voor 't bed en den ligstoel, een
thermometer en veTdere onontbeer
lijke zaken, waarvan het vooral bij
deze patiënten gewenscht is, dat ieder
ze zelf bezit. Pelsmuts, voetzak en
overschoenen, die vereischt worden bij
de opneming, wijzen op plannen, om
de patiënten zoo het eenigszins moge
lijk is, buiten te doen wandelen en hen
thuis voor warme voeten te doen zor
gen. Het wandelen zal in het mooie
park een verkwikking zijn voor de zie
ken en 't- hoopvol liedje van hei-stel zal,
hopen wij. Renkumsche beek, die
met haar zijtakjes het park door
stroomt, velen op hun wandelingen
toefluisteren.
En daarop is veel kans. want streng
zal de hand gehouden worden aan het
voorschrift, dat alleen lijders aan be
ginnende tuberculose zullen worden
opgenomen. De 100 bedden, die het
Sanatorium tor beschikking heeft, mo
gen niet worden ingenomen door lij
ders, wier gezodheid niet te herstellen
is, omdat er zoovelen zijn, voor wie
de tijd/ige verpleging redding kanjiren-
gen van een anders wissen dood. De
verplegingskosten, die in den regel wor
de ngevruagd, zijn een rijksdaalder per
dag. zeker een niet te groote som. al
zal zij voor velen het groote bezwaar
zijn. Diegenen., die in een ander zie
kenhuis ..in een lioogere klasse" zich
zouden laten verplegen, kunnen een
slaapvertrek buren in het hoofdgebouw
het vroegere paleis, waar men ook op
het Oosten, Zuiden en Westen slaap
vertrekken voor patiënten heeft inge
richt; zoo iemand betaalt een vtrhoogd
tarief. Als zitkamer zal hij evenmin als
de andere patiënten zijn slaapvertrek
kunnen gebruiken; zulk een gebruik
zou strijden met de eischen van een
sanatorium, en ook verder is er in de
behandeling en de bediening der meer
betalende patiënten geen verschil met
die van het gros der zieken.
De ligging van het Sanatorium
aldus besluit het blad is ook voor de
herstellende patiënten, die liunne wan
delingen wat verder mogen uitstrek
ken. bij uitstek gunstig; uren kan men
in die heerlijke streek wandelen door
terreinen, die allerliefst het bosch van
naaldhout met dat van loofhout doen
afwisselen, die verrukkelijk^ kijkjes
gunnen over roggevelden, ook 's win
ters en in 't late najaar zoo frisch
groen, over de dorre maar oneindig af
wisselende heide en over den groot
vorst van Europa's stroomen, waarop
zelfs 't park bij huis den zieken menig
kijkje gunt, 's Zomers zien wij al in
gedachten de patiënten nog grooter
vertrouwelijkheid met bet Rijnwater
zoeken, als ze van de bad- en zwem
inrichting dicht in de buurt van bet
Sanatorium gebruik maken en zich
verkwikken en versterken door het zoo
heilzame zwemmen, een oefening, die
de voordeelen van het Zanderen en van
alle andere heilgymnastiek in zich ver-
eenigt. De reconvalescenten zullen ze
ker die wijze van baden, als de genees
heer het hun toestaat, verkiezen bovou
de douches, waarvan zij wekelijks bij
liet reinigingsbad in de inrichting ge
bruik moeten maken, ook al een zeer
nuttige sanitaire eisch.
Leger en Vloot.
De overste von Ziegter, die bij
heit automobielen-ongeluk .te Val
kenburg verwond werd, blijft
steeds in beterschap toenemen.
De heer van; Ziegler heeft dc vo.
rige week een operatic aan de kaak
ondergaandie goed slaagdie.
Behoudens onvoorziene omstan
digheden zal ewers te van Zicigler
over 14 dagen het gesticht lie Maas
tricht. waar hij verpleegd wordt,
kumniem verlaten en naar zijn va
derland terugkeer en
Luitenant Clockenor Brousson heeft
niet, naar gemeld werd, pensioen aan
gevraagd, doch zich eenvoudig ziek
gemekt daar hij lijdende is aan een
kwaal, die hij opliep bij oen nachtclij-
ken tocht in Atjek.
De heer C. B. werd toen terstond af
gekeurd voor den velddienst en repa
trieerde. Hij vroeg toen plaatsing aan
bij de koloniale reserve en bleef, in do
hoop op inwilliging van dat verzoek,
steeds nog zijn gewonen dienst doen.
Na de zware manoeuvre-diensten
echter, wenschte de lieer Clockener
Brousson, met het oog op zijn gestel,
niet meer dien gewonen dienst mee te
maken en meldde zich ziek, te meer nu
hem dezer dagen is medegedeeld, dat
zijn verzoek om plaatsing bij de kolo
niale reserve is gewezen van de hand.
(D. v. Nb.)
Gemengd Nieuws.
Beschaving.
De president der Vereenigde Staten
heeft don moed gehad den neger-pro
fessor Booker Washington, den direc
teur van het college te Tuskcgee, aan
zijn tafel te noodigen. Dit heeft in bet
„democratische" Amerika een storm
van verontwaardiging gewekt die zijn
hoogtepunt bereikte in de beschaafde
woorden van den heer Millman, sena
tor voor Zuid-Carolina, die in een toe
spraak te Oklahoma zeide:
..De daad van president Roosevelt,
om dien neger ten eten te vragen, nood
zaakt ons duizenden negers in bet z.ui-
den dood te slaan, voordat zij weder
weten zullen waar hun plaats is."
Het is te hopen, dat die senator niet
de mcening van zijn landgenoot en
uitsprak; maar in elk geval blijkt er
uit. boe dun het laagje vernis, dat men
beschaving itmuui. er bij dien volks
vertegen woordigeropziL
behoorende bij
„Haarlems Dagblad"
van
Donderdag 31 October 1901.
Ho. 5626
Wereldgeschiedenis
De ex-ieiaer v»u uc
gade in 't Boerenleger, de
heer Mac. Bride, over zijne
ervaringen in den oorlog, j
Wat hij denkt van de ver
schillende Boerenbevelheb-
bers en over den afloop van
den strijd.
Niettegenstaande alle verzekerin
gen van liet tegendeel en alle procla
maties. is het een feit. dat de oorlog
„iet geëindigd is. De tijdingen, die
eiken dag tan ginder tot ons konieo.
laten ons het bewonderenswaardig
volk zien, strijdend, met onbezweken
moed en energie tegen den geweten-
loozen veroveraar.
De heer Emmanuel Glaser beschrijft
in de ..Figaro" een gesprek, dat hij
heeft gehad, met een der leiders van
wederstand tegen de Britsche over-
heersching, den heer Mac Bride, orga
nisator van de Iersche brigade in
Transvaal, een vriend van miss Maua
Gonne. de beroemde Iersche patriote.
De schrijver schetst dezen merk-
waareïigen man als iemand van mid
delbare grootte, gebouwd als een
athleet, met een blozend' uiterlijk en
een langen, rosachtigen knevel, staal
blauwe oogen en een vastbesloten,
rustig uiterlijk.
Op een desbetreffende vraag van den
heer Glaser, antwoordde hij:
„Ik woonde reeds eenigen tijdJ in
Transvaal toen de Jameson-raid plaats
VOn(f' - y,
Van 't oogenblik af, dat ik EngelanJ
plan doorzien had, werd het mij dui
delijk, dat spoedig de tijd zou komen,
om zich tegen het Britsche rijk met ge
weld te verdedigen. En met. het oog
hierop begon ik dadelijk alle Ieren
in mijne omgevingJ.e vereenigen. Zij
lieten zich niet lang bidden, zoodat
toen de strijd begon, nu twee jaren ge
leden, ik aan de Boerentroepen eene
Iersche strijdmacht van vijfhonderd
man kon toevoegen, volkomen marscli-
vaardig en gereed om aan den veld
tocht deel te nemen."
De heer Mac Bride hing vervolgens
tafi reelen op van den slag hij Dun
dee, clien van Colenso, de gevechten
om Ladiysmith, den terugtocht dooi
den Oranje-Vrijstaat en dien van
Brandfort naar Pretoria. De bijzon
derheden hiervan zijn te hekend' om
ze nog eens te herhalen.
Eindelijk, gedecimeerd door de En-
gelsche kogels en, de ziekte, tot de helft
van hare aanvankelijke sterkte te
ruggebracht, beroofd van hare paar
den, spatte de Iersche brigade uiteen,
na de kanonnen en de geweren on
bruikbaar te hebben gemaakt.
Een vraag brandde me op de lippen,
zegt de schrijver, nl. of de heer Mac
Bride niet vaak tegen zijne landge
noot-en, die in de Britsche gelederen
dienden, heeft moeten strijden.
„Hoewel u d'it wellicht zal verwon
deren," luidde het antwoord, „zoo is
hot. toch een feit, dat deze gedachte
ons in de eerste lijden niet veel heeft
beziggehouden of liever, zij is niet in
ons opgekomen. Wij dachten slechts
aan het d'ocl van onze taak, het wit,
dat. wij ons voor oogen hadden ge
steld, nl. om Engeland nadeel te be
rokkenen en de Engelschen te dooden.
„Eerst later is deze angst ons ko
men overvallen en wij waren bevreesd'
onze broeders te dooden. Maar de Ie
ren, die in dienst stonden van Enge
land. leerden spoedig ons onderschei
den in do gelederen der Boeren en
hoewel de Iersche soldaat er niet van
houdt zicii over te geven, lieten zij zich
door ons gevang?n nemen.
..En wanneer zij zich dan in ons
midden bevonden, begrepen zij spoe
dig wat hun plicht was, en zij smeek
ten als een gunst, om in onze gelede
ren te worden toegelaten. Ongelukki
gerwijs voerden de Boeren den oorlog
al te menschelijk en generaal Joubert
verzette zich steeds tegen deze ver-
eeniging, haar strijdig vindend met de
wetten van den oorlog. De Engelschen
zouden zoo nauw niet gekeken hebben.
Verder verklaarde Mac Bride, zulk
een haat aan de Britten te hebben, dat
hij op den dag. toen de tijding kwam
van Koningin Victoria's bezoek aan,
feuilleton.
Bdel wilöL.
Naar het Duitsch
van E. WERNER.
Met eene plotselinge beweging
richtte hij zich op alsof hij die ge
dachten van zich wiid'e afschudden
die hem zijm „geluk" in dat licht
vertcond'en
Misschien is het zoo het beste,
zeide hij somber. Dan is het ook
voor eens en vooral gedaan met de
dwaasheid en met het droomen
Het weer was inderdaad1 opge
klaard. In die dalen en op het meer
lag nog wel nevel, maar die bergen
waren duidelijk zichtbaar en die
zon had zich door de wolken baan
gebroken'. Zij neigde needs tot on
dergaan en verlichtte nu de vroe
ger zoo donkere terraskamej* met
hare roodachtige stralen.
Het gesprek aan die theetafel was
niet bijzon dier levendig geweest.
Mevrouw Aimers voerde het ïujna
Dublin (de hoofdstad van Ierland) met
vijftig mannen er op uit trok om En
gelschen te dooden.
Ook zeide hij zijn oordeel over de
verschillende Boerencommandanten
Villebois-Mareuil noemde hij een
held als uit een of andere legende. Zijn
dood bracht in het Boerenleger een
soort paniek teweeg, die eerst na ver
loop van tijd overwonnen kon wor
den. Ook De Wet werd hemelhoog
door den wakkeren Ier geprezen. De
generaal is zeer stilzwijgend van aard
en bewaart zijne indrukken voor zich.
Vaak speelt een spotzieke glimlach
om zijne lippen. Wat De la Rey be
treft, deze ziet er uit als een arme boei
en maakt in 't minst niet den indruk
van een zoo groot legeraanvoerder, als
hij in werkelijkheid is- Generaal Bo
tha is de ziel van den strijd, Hij l.eeft
eene hooge, slanke gestalte, een zwar
ten baard, dito baar. en is zeer elegant
in zijn doen en laten, Hij heeft eene
goede opvoeding genoten en spcïjkv
vloeiend Duitsch, Fransch, Engdsch
en Hollandsch. Ben Viljoen, in :.okor
opzicht de chef van Botha's staf. is
evenals deze zeer elegant, en beschaafd,
jüe Engelschen hebben aan de crie
voornaamste Boerenaanvoerders bij
namen gegeven, die zeer goed hun ka
rakter en handelwijze teekenen.
Botha is de gentleman, De Wet, de
inspecteur-generaal der spoorwegen en
,De la Rey, de menschenjager.
Wat de vroegere generaals betreft,
j zooals Joubert en Cronjé, dit waren
dappere soldaten, maar zij hebben de
Boerenzaak veel schade gedaan. Zij
'overwonnen dikwijls, maar wisten van
j hun zegepralen geen gebruik te maken.
Verder sprak Mac Bride als zijn
meening uit, dat de Engelschen er
nimmer in zullen slagen de Boeren
te overwinnen!
Vijftig Jaar geleden.
In onze vorige beschouwing over
Haarlem vijftig Jaar geleden zijn wc
gebleven bij varkens, die aan stuipen
waren overleden. We zouden onze
vroede vaderen van voor een halve
eeuw tekort doen, wanneer we dach
ten dat ze zich enkel en alleen bekom
merden om de kwalen en gebreken van
het redeloos vee. Integendeel ook
de gezondheidstoestand van de burge
rij wordt in de gemeenteverslagen
van dien tijd uitvoerig besproken. Zoo
lezen we aangaande het jaar 1855 het
volgende;
„De ziektevorm, welke zich in het
begin des jaa-rs het meeste voordeed,
waren aandoeningen der ademhalings
werktuigen., welke vooral toenamen,
nadat tegen den 15eir Januari felle
vorst was ingevallen, die de geheele
\olgende maand onafgebroken voort
duurde en niet dan door een buiten
gewoon langdurig, schraal voorjaar
werd vervangen. Griep en influenza
openhaarden zich bijna alom en on
der allerlei vormen."
Deze twee ongewenschte gasten wa
ren dus toen al ook geen vreemdelin
gen meer en naar liet schijnt hebben
ze in dat voorjaar duchtig huisgehou
den. Niet minder dan tachtig perso
nen van 60 jtiar en daarboven kwamen
ini de drie eerste maanden van 't jaar
om het leven.
Zelfs kwamen er enkele gevallen van
„ware pokken" voor, in September en
October zelfs een vijftigtal cholera-ge-
v,allen. Tusschen al die akeligheid
weten Burgemeester en Wethouders
nog een komisch toontje te laten klin
ken door de mededeeling, dat „aange
zichtsroos en steenpuisten zeer alge
meen waren." Er ontbrak nog maar
aan, dat een statistiek van de lijders
aan neusverkoudheid opgegeven werd!
Wat het armwezen betreft, daarmee
was men in die dagen nauwelijks
minder ver gevorderd, dan tegenwoor
dig. Nu evenmin als toen is het mid
del gevonden om de armoede te doen
verdwijnen. Tegenwoordig praat men
er voel van, welnu een halve eeuw
geleden hielden B. en W. er zeer def
tige vertoogen over. Over het ja-ar
1853 houdt het gemeentebestuur „Al-
gemeene Beschouwingen" bij het
hoofdstuk Armwezen, die (behalve den
zalvenden toon) zonder eenig bezwaar
in eejn hedendaagsche beschouwing
zou kunnen worden overgedrukt. Ze
begint met een philippica tegen het
lichtvaardig en onberaden aangaan
van huwelijken, een klacht, die we
nog dagelijks kunnen hooren aanhef
fen. Ook toen, evenals nu,, was het
gemeentebestuur tegen werkstakingen
Hoor wat burgemeester Do Bruïjn
Kops er in 1854 over zegt: ..Hoewel men
op sommige plaatsen eene kunstmatige
'-orhoogmg van a i In-idsloon heef) b e -
alleen, want UMch was evein stil
als andere en Paula, diie thee schonk
mengde er z.ich bijna niet in.
Hier in. het kasteel was zij een
geheel andere dan daar builen in
den, ongedwongen omgang met den
ouden dienaar. Het verwaaide haar
was nu zorgvuldig in orde ge
bracht, hot natte pak door eene
dunne, lichte zomerkleed'ing ver
vangen. en de kleine, rozige mond
die straks zoo vroolijk gelachen en
gebabbeld had, zweeg nu uiterst
..deftig en verstandig". Mevrouw
Aimers verstond de kunst aan hare
omgeving het grootstmogelijke ont
zag in te boezemen. Paula was wel
hare beschemeling, de dochter van
de vriendin van hare jeugd, maar
zij nïoest hot toch dikwijls genoeg
ondervinden dat de beschermster,
in werkelijkheid eene meesteres
was.
Eerst hier in Restovicz was dit
eenigermate veranderd. Vroeger
was aan het jonge meisje niet ver
oorloofd geworden alleen urenlan
ge wandelingen te mogen maken
of met Ulimann te babbelen, als
Borneck zijine tante gezelschap
hield n.u word haar dit toege
staan. Zij had en* zeker geen ve-r-
proefd, achten wij dit middel zoo ge
heel in strijd met eene gezonde staat
huishoudkunde, diat wij het zeer be
twijfelen of langs dien weg eenige
duurzame verbetering in den toestand
der arbeidende klasse zal kunnen woir-
deu gebracht.
Met vrij waf, gezond verstand wijst
de burgemeester daarna op de goede
vruchten, die voortvloeien uit het be
zoeken van industriescholen, musea
en kabinetten en hoopt, dat door liet.
meer en meer openstellen de misschien
niet geheel ongegronde klacht zal ver
minderen, dat onze werklieden in we
tenschappelijke kennis van hun vak
hij de buitenlandschc achterstaan.
Helaas, wanneer we nagaan, dat het
amhachtsonderwijs nu (bijna 1902)
nog maar een zaak is van enkele ste
den. dat. Rijk. Provincie en Gemeente
de subsidiën schrieltjes toetellcn, zoo
dat ambachts- en teekensoholen zich
niet behoorlijk kunnen inrichten en
uitbreiden dat er vakken zijn, waar
men alleen van vakopleiding spreken
kan in dien zin, dat ze er niet bestaat,
dan mag gezegd worden dat we in .de
halve eeuw na burgemeester De Bruïjn
Kops uog maar zeer kleine stapjes in
de goede richting hebben gezet.
Och, er is zoo weinig nieuws onder
de zon. Sedert jaren kunnen we in de
gemeenteverslagen een tirade vinden
over de winkelnering, vermeldende dat
deze vrij goede resultaten oplevert, in
weerwil van de groote concurrentie.
En wat lezen we in het verslag van
1853:
„Niettegenstaande de groote concur
rentie mag de kleinhandel niet ongun
stig worden genoemd. Verscheidene
neringen hebben een niet onbelang
rijk voordeel van de arbeiders in den
Haarlemmermeerpolder, die zich al
hier verschillende benoodigdheden aan.
schaffen."
Den eersten volzin zouden we ge
rust voor den tegenwoordigen tijd
kunnen overnemen; in den tweede
zouden alleen de woorden „arbeiders
in" vervangen moeten wonden door
„bewoners van". Overigens zijn beide
volzinnen pasklaar voor 't gemeente
verslag over 1901.
V at veranderd' is, dat zij'n natuur
lijk de menschen, de namen en de
firma's, op ééne bladzijde staan 7
firma's, dde geen van allen meer be
staan: Thomas Wilson, katoenververij,
wed. Le Grand et Belain, builgaaswe-
yerij, Vos Zonen en Jan de Breuk
Zoon, lintenfabrieken, Travaglino
Zouen. zijdefabriek, Gebr. Rookmaker,
gaasfabriek, O. F. Gehrels, kaarsen
katoen-spinnerij en tientallen anderen.
Ja, het is gemakkelijker om een lijstje
te geven van de firma's, die nu nog
bestaan, dan van die welke zijn ver
dwenen.
Nog een merkwaardigheid tot slot.
In 1853 bestond er te Haarlem ©en ver
eeniging van bakkers, die voor hare
leden de broodprijzen bepaalde. AIzoo
een soort van hroodltrust! Waaruit
maar weer blijkt, dat er niets nieuws
onder de zon is.
Binnenland.
Ons land oen nuttige instel
ling rijker.
Op 26 October werd, geopend het Sa
natorium voor longlijders. Oranje Nas
sau's oord, een schenking van de Ko
ningin-Moeder aan ons land, gegeven
bij het eind van haar Regentschapspe-
riode. Door het, mee op initiatief van
de naaste omgeving van Koningin Em
ma, tot stand gekomen Emmafonds zul
len daar ook minvermogende en zeer
arme patiënten kunnen worden ver
pleegd, en kosteloos zullen zij dan al
les genieten, wat voor lijders aan hun
droevige kwaal in die heerlijke bosch
omgeving en het uitstekend ingerichte
huis beschikbaar is. En voor de krin
gen, die wèl van eigen verpleging de
kosten kunnen dragen, is het ook van
geen gering belang, dat zij hun zieken,
zoo dan niet bij zich te huis, toch in
het eigen land een zoo alleruitnemend-
ste verpleging kunnen doen deelachtig
worden.
Wat zou het oude Grunsfoort er wel
(1636) van zeggen, als het na meer dan
2 1/2 eeuw deze nieuwerwetsche in
richting eens aanschouwde? vraagt
..Op den Uitkijk". Het zou versteld
staan van zulke flinke ramen en zulke
luchtige, vroolijke ruimten en zooveel
toegangen voor licht en buitenlucht!
Maar ook het buitenverblijf Grunsfoort
zooals het er nog ruim twintig jaar
geleden uitzag, zou zichzelf nauwelijks
herkennen.
Het werd in die dagen door Z. M.
koning Willem III aangekocht van Mr.
I.. Graaf san P.egb'mi van App-.'I-
moeden van dat d'e oude dame reeds
in haar d'e aanstaande bruid' van
haar neef zag on daarmede reive
n mg hield1. Met de vroolijke, lich
te opvatting der jeugd nam zij de
ongewone goedheid on toegevend
heid aan als eon geschenk zonder
vool te vragen van waar het kwam.
Het gesprek was eindelijk op Re
stovicz en de omstandigheden, al
daar gekomen, het eenige onder
werp waarbij Ulrich spraakzamer
werd. Hij had zijn notitieboekje
voor dien dag gehaald en bladerde
er in om de ee>n of andere vraag
van zijne tante te beantwoorden en
voegde er nu bij Ja. het is met
recht eon spotprijs dien ik voor de
heerlijkheid lietaald heb, bij ons
i n het Vaderland kan men er hoog
stens een klein landgoed voor koo-
pen. Maar mijn voorganger heeft
gedaan zooals de meeste grondbe
zitters hier doen. Het eigendom was
reeds zwaar niet schuld belast toen
hij het erfde, maar d.it kon hem
niet in zijn vermaken stomen. Er
werd op de vroegere wijze huisge
houden. gejaagd, gespeeld, gedron
ken en met tal van gasten op groo-
fceoi voet geleefd'. Do beambten en
het dienstvolk deden juist wat hun
behaagde en stalen daarbij zooveel
maar eenigszins mogelijk was, tot
dat er op zekeren dag niet meer te
stelen viel. Toen werd liet eigen
dom eenvoudig verwaarloosd'. Het
was hoog tijd dat het in, vaste han
den kwam. Ik zal nog wel vijf ja
ren noodig hebben eer Restovicz
wordt, wat het worden kan en
moet.
Maar het is te hopen d'at je
niet zoo lang aan die kluit aarde
geketend blijft, viel mevrouw Ai
mers in. Nu in den zomer kom
je al bijna niet op adem. Ik zie het
immers hoe je den geheeLen d'ag
rijdt en loopt en commandeert,
maar in dien winter reken ik be
paald op een bezoek. Ulrich, dan
heb je toch zeker tijd genoeg.
Moeilijk, tanteantwoordde
hij cl'e schouders ophalend. Re
stovicz moet niet alleen in orde
worden gehouden, maar ook met
ijzeren hand geregeerd en daarom
mag ik de teugels niet laten schie
ten' Voorloopig ben ik nog op voet
van oorlog met. mijpe ond'&rhoo-
rigen die zich niet aan orde en
lucht kunnen gewennen. Juffrouw
Dietwald was daar straks nog ge
tuige van eene onverkwikkelijke
scène die ik met een van mijne
houtvesters had. Voor mij is dat
echter niets nieuws.
Hij keek naar Ivet meisje als ver-
wachtte hij de een of and re op
mei king, maar Paula hield zich
uitsluitend met den trekpot bezig
en sprak geen woord. Mevrouw Ai
mers bemerkte du met misnoegen,
maar al schrt «f zij liet natuurlijk
aan blooheid toe, toch moesten de
ze zeldzame toenaderingen niet zou
worden opgenomen, het werd tijd
dat zij de zaak eens ter hand nam.
Ulrich begreep dat zwijgen bo
ter. Hij zag dat zijne onbarmhar
tigheid tegenover Zarzo nog niet
was vergeven, wendde echter geen
poging aan om er op terug te ko
men-, maar stond op. zeggende dat
hij nog moest uitrijden om oen
houtvesterswon mg te bezichtigen.
Hij nam kort afscheid van de da
mes en ging heen.
De landheer was reeds voor den
rit gereed en had juist bevel gege
ven om zijn paard voor to brengen,
toen hij zijn notitieboekje vermiste
dat in het salon was blijven liggen.
Hij ging daarom weder naar den
overkant om het te halen, maar
Electriscli licht in een kerk
De Amerikaansche mitlionain
Piorpont Morgan heeft zich bereid
verklaard de kosten te dragon voor
don aanleg van een volledige -instal
latie voor etectrisch licht im de St.
Paul's Kathedraal te Londen. Die
kosten worden geschat op 108.000
gulden.
Een hevige orkaan
heeft in. die omstreken van Catania
duizenden dtruive-, olijf-, meloen
en oranjeappelboomen vernield1. In
die stad zelf werden vele gebouwen,
waaronder die kathedraal, bescha
digd.
Veiling
in hei VerkoopL „De O ouden Leeuu>"9
op Zaterdag 26 Oct.
(Vervolg).
No. 11. Een perceel Weiland, gele
gen als voren, groot 1 hectare. 40 aren.
Th. v. Deurzen 3025.
No. 12. Een perceel Weiland, gele
gen als voren, groot 1 hectare. 35 aren,
<0 centiaren. P. Hoogeveen f 2575.
No. 13. Een perceel Weiland, gele
gen als voren. 1 hectare. 65 aren, 90
centiaren.
No. 11. Een perceel Weiland, gele
gen als voren, groot 1 hectare. 18 aren,
30 centiaren.
No. 15. Een perceel Weiland, gele
gen als voren, groot 1 hectare. 45 aren.
30 oentiaren.
No. 16. Een perceel Weiland, gele
gen als voren, groot 1 hectare, 56 aren.
No. 17. Een perceel Weiland, gele
gen als voren, groot 1 hectare, 96 aren.
80 centiaren. E. Hartgerink 3735.
No. 18. Een perceel Wei-land, gelegen
als voren, groot 2 hectaren. 22 aren, 30
centiaren. J. P. Dijkzeul 3800.
No. 19. Eene Boerenwoning met
Stalling en Tuin, aan den Schalkwij-
kervveg te Zuid-Schalkwijk, gemeente
Ilaarlenimerliede on Spaamwoude,
groot 17 aren, 5 centiaren. B. E. E.
Seignette 2400.
No. 20. Drie achter elkander gelegen
perceelen Bouw- en Weiland, aan den
Hoofdweg, afdeeling Burgerveen. ge
meente Haarlemmermeer, zamen groot
2 hectaren, 93 aren, 90 centiaren. A.
A. v. d. Berg. 1 3770.
De perceelen no. 11 en 12 gecombi
neerd.
De perceelen no. 13 en 14 gecombi
neerd. A. A. M. Bruning, f 5930.
I)e perceelen no 15 en 16 gecombi
neerd, J ,P. Dijkzeul f 5020.
No. 21. Een Huis met open Plaats en
Erve met uitgang aan de daarnevens
gelegen poort aan do oostzijde van do
Biggesteeg. groot 67 centiaren.
Opgehouden f 2605.
No. 22. Een Huis en Erve met Tuintje
aan de zuidzijde van de Leidschestraat
op de>n hoek van en met uitgang in de
Leidsche Dwarsstraat, groot 83 centi
aren. J. de Haan 3535.
No. 23. Een Huis en Erve, aan do
oostzijde van de Lange Annastraat,
groot 43 centiaren. II. D. v. Daalon
f 1615.
No. 24. Een Gebouw en Erve, inge
richt tot Stoomververij en Wasscherij,
met de zich daarin bevindende Stoom-
eu andere Machines en Gereedschap
pen tot het bedrijf behoorende, aan de
oostzijde van de Essenstraat, groot
1 are. 22 centiaren. P. M. Mok f 3100.
JSeiAX»».
Overzicht Effectenhandel.
Op d'e effectenbeurs blijven1 d'e
zaken nog steeds van weinig om
vang, terwijl de koe.rsvariatiën ook
deze week daarmede in overoein
stemming waren.
Hollandsche Staatsfondsen, Oos
tenrijkers, Kussen,, zoowel als Por
tugal, Mexico, Brazilië nagenoeg!
onveranderd evenzoo die gom een-
teloeningen en hypotheekbanken.
In Koloniale Culluuraandeoten
kwamen geen omzetten van: eenige
beteekenis voor. Tabaks waarden,
waren vast met eenig a vans voor
die betere soorten. Petrolieumwaar
den verdeeld. Terwijl de Indische
als. Koninklijke, Moeara Eniim en-
Russische als Schibateff hooger
waren, toonen die Rumeensohe soor
ten eenig verlies aan.
O. a. noteeren
Koninklijke 351 na 328
Moeara Enim 128? na 119a
Schibaieff 1023 na 90*
daarentegen
Ned. Rum.Petrol. 60 na 68
In Peruanen had eenige verhef
fing plaats in de preferente aan
deel en die ea 1% hooger noteeren.
Aandeel-en Banque Auxilrair her
wonnen dieze week ca 3%. Amerik.
Sporen zonder een bepaalde rich
ting dobberden op en neer om ten
slotte slechts geringe verandering"
aan te wijzen bij dj vorige week.
Prolongatie 3j4"..
toen hij de deur van de voorkamer
opende hoorde hij Paula's stem zoo
opgewonden spreken dat hij ge
troffen bleef staan.
U vergist u. genadige vrouw
Mijnheer von Bemeck heeft mij
dat nooit door eon woord of een
blik verraden. U moet u vergissen
Ulrich begreep het, dadelijk zij
ne tante had de zaak. die naar hare
meaning niet vorderde-, zelf ter
hand genomen en na zijn vertrek
ter sprake gebracht. Dat zij daar
bij rechtstreeks tegen zijn wensch
en wil handelde», kwam bij haar
niet in aanmerking, daair zij altijd
gowoon was haar eigen inzicht te
volgen. Zij wilde voor haar neef
den weg effenen, dien hij eigen
zinnig voor zich zelf versperde en
daarom krachtig ingrijpen. Haar
koude, bedaarde stem leverde het
grootste contrast met de opgewon
denheid: van het jonge meisje.
Ik weet het. kind. dat je er
geen vermoeden van had maar
toch kan hier geen sprake zijn van
vergissing. Ik heb de kwestie» met
mijn neef reeds besproken rn. vind
het daarom noodig je voor ïc be
reiden opdat als hij zijn aanzoek
bij je doet je niet zoo van je stuk
