ALLERLEI.
SCHAAKSPEL.
FrijsraadseL
loopt, of in den grond kruipt, dus
daaruit blijkt, dat het beest volstrekt
niet verlamd is vari schrik. Wanneer
men een kever, dieo^er den weg loopt,
tegenhoudt, dan ziet men dikwijls dat
hij zich dood houdt en roerloos blijft
zitten, tot het gevaar geweken is.Houdt
men hem dan weer tegen, dan heeft
men dezelfde vertooning opnieuw.
Waaroxn zou hier het instinct net eer
der een rol'spelen, dan de schrik?
Avic.
PUZZLE.
Locomotief met aaamgedrukte luoht.
Op de plaat is afgebeeld een geheel
nieuwe, hoogst origineele. vuur-, rook-
•n stoomlooze locomotief, die in uiter- i
lijk zoo aanzienlijk afwijkt van alle
andere locomotiefsoorten dat men ze j
•er zou houden voor een automobiel- j
vrachtwagen dan voor een machine,
die andere rijtuigen moet voorttrekken j
Deze locomotief, die alleen als reser
vemachine dienen moet en bij storingen
in de electrische geleidingen van som.
mige tramlijnen te Parijs de tot stil-
stand gebrachte tramwagens moet
wegbrengen, wordt gedreven door
saamgeperste lucht. Zij heeft in hoofd
zaak den vorm van een goederenwag-
gon en is aan beiide einden voorzien
van een staanplaats voor den bestuur
der. Het geheele middengedeelte be
vat de met saamgeperste lucht gevulde
reservoirs.
De wagen rust op twee vierwielige
assen, waartusschen de beide motoren
met dubbele cilinders zich bevinden.
Alle deelen der machine zijn gemak
kelijk toegankelijk en zeer eenvoudig
schoon te maken, na te zien en, zoo
noodig, ook te repareeren. Van de bei
de cilinders van iederen motor is de
eene een cilinder met hoogen druk (20
Kg. per vierk. centim.), de andere een
met lagen druk (100 Kg. per vierk. c.-
M.).
Op de plaats, waar de bestuurder
staat, bevinden zich all» toestellen,
voor snelheidsregeling, signaalgeven,
de remmen, enz.
De betrokken Parijsche maatschap
pij heeft 4 van deze locomotieven laten
maken, doch het aantal zal uitgebreid
worden, als bruikbaarheid en betrouw
baarheid bewezen zijn.'
List en verstand bij de
dieren.
De listen, welke de dieren aanwen
den, om zich van een of ander voor
deel te verzekeren of zich voor een ge
vaar te beschermen, vormen een der
meest interessante hoofdstukken uit
het leven der dieren. De vraag: instinct
of verstand? wordt ons hier telkens ter
beantwoording aangeboden, maar in
zeer veel gevallen zal het verstand de
meeste stemmen verkrijgen. Hoe kan
een handeling op instinct berusten, als
die te voorschijn geroepen wordt door
omstandigheden, waarin het dier
slechts door toeval geraakt is, en
waarin zijns gelijken zich nog nooit
bevonden hebben; een handeling dus,
die blijkbaar een direct gevolg is van
ervaring en nadenken?
Dan zou het immers evengoed ais
instinct kunnen opgevat worden, als
wij, mensclien. ons door scherpzinnig
heid uit gevaren, weten te redden of
ons door list eenig voordeel weten te
verschaffen.
De beste kenner van de dieren,
Brehm, zegt met- betrekking tot dit
onderwerp in zijn beroemd boek
,,Thierleben": ..Bij het dier nemen we
onderscheidingsvermogen waar, ge
voel van tijd; plaats, kleur en toon;
het toont inzicht, die gave om waar te
nemen, om een besluit te trekken, oor
deel. Het doet zijn voordeel met ge
maakte ervaringen; het ziet gevaren
in en denkt na over middelen, om ze
te vermijden, het bewijst neiging en
afkeer, liefde voor echtgenoot en kin
deren, voor vrienden en weldoeners,
haat tegen vijanden, trouw, oplettend
heid, onverschilligheid, vreugde en
smart, toorn en zachtmoedigheid, list
en verstand, eerlijkheid en oneerlijk
heid. Het verstandige dier berekent,
bedenkt, overweegt, eer het handelt;
en stelt vrijheid en leven in de waag-
Bchafi' te voldoen aan den inner-
lijken dwang.
Het dier heeft van gezelligheid hoo-
ge begrippen en offert zich op ten ba
te van de gemeenschap; het verpleegt
kranken, ondersteunt zwakkeren en
deelt zijn voedsel met de hongeren
den. Het overwint begeerten en leert
zich beheerschen. Het herinnert zich
het verledene jarenlang en denkt zelfs
aan de toekomst, want het verzamelt
en spaart
Waarnemers, die lange jaren met
dieren hebben omgegaan, en ze in al
hun doen en laten met een bepaald
doel hebben gadegeslagen, kunnen
deze woorden onderschrijven.
Als het listigste dier geldt van ouds
her de vos, wiens naam met het be
grip list onafscheidelijk verbonden is-
En toch wordt hij ver overtroffen
door den aap. aan wien in dit geval
de kroon onder de dieren toekomt. De
aap weet niet slecht9 met list en sluw
heid zijn voordeel te doen. maar hij
rs'-iat ook in hooge mate de kunst
van veinzen. Een voorbeeld hiervan
vertelt dr. Friedrich Knauer van de
Chimpansee Congo in het vivarium
te Weenen. Congo kreeg elk uur een
slok Krondorfer water, maar hij zou
het liefst telkens de heele flesch leeg
gedronken hebben. Om te zorgen, dat
hij de flesch niet in handen kreeg, was
de oppasser dus genoodzaakt, die zorg
vuldig te verbergen, waarbij de man
er altijd op lette, of de aap die berg
plaats ook opmerkte. Congo echter
scheen geheel in zijn spel verdiept,
maar loerde meteen met een sluw en
zijblik, waar de flesih door dien op
passer geborgen werd. Zoolang de op
passer aanwezig was, speelde hij rus
tig door, maar nauwelijks had deze
een oogenblik de hielen gelicht, of hij
haalde de flesch te voorschijn ont
kurkte deze en dronk alles op.
Van den orang-oetang Bobi wordt ver
haald, dat hij op het schip, waarop
hij zich bevond, den. kellner had bezig
gezien met het bergen van leege en het
uitzoeken van volle rumflesschen: In
den nacht hoort zijn meester een on
gewoon gedruisch en toen hij ging on
derzoeken, vond hij Bobi bezig met
de rumfleschen, en juist om een flesch
die hij leeggedronken had, weer in het
I stroo te wikkelen. Maar zijn snoeplust
kostte hem het leven, want hij kreeg
j een zenuwkoorts, waarvan hij niet
i meer genas. Hierbij moeten we nu op-
i merken, dat het dier onthield, wat hij
gezien had en in den nacht, toen alles
sliep, naar de flesschen ging; wat dus
wijst op iets hoogers. dan gewoon in
stinct.
De slimheid van dien olifant is, vol
gens de nieuwste waarnemingen, nog
al heel wat overschat geworden tot nu
toe, maar het is niet te loochenen, dat
hij voor dressuur groote eigenschap
pen bezit.
De hond bezit, naast een aantal
merkwaardige eigenschappen, in hoo
ge mate de gave der slimheid en zelfs
die mopshond, die over het algemeen
niet voor schrander te boek staat, legt
soms een merkwaardige slimheid aan
den dag, als hij zijn meester om een
of andere reden wil misleiden. Iemand
had een mops, die niet altijd naar bui
ten mocht, als hij dat wilde. Het dier
kroop dan eerst bedaard onder de ca
napé, maar kwam een oogenblik la
ter weer te voorschijn en maakte alle
bewegingen en gebaren, die een hond
pleegt te maken, als hij beslist naar
buiten gelaten moet worden.
Den eersten keer bedroog de slim
me mops zijn meester volkomen. Hij
sprong vergenoegd de deur uit. doch
het bleek spoedig, dat het volstrekt
niet noodzakelijk geweest was, hem
uit te laten. Dezelfde mops had veel
tegenzin in het dragen van den muil
korf, die hem altijd werd opgezet als
hij naar buiten ging; meestal gaf hij
er dan de voorkeur aan, binnen te blij-
ven. Joeg men hem er uit, dan keerde i
hij na een paar minuten terug, kroop
onder de canapé en wachtte geduldig
op een gelegenheid, om ongezien of I
met een gauwigheid naar buiten te
snappen.
De vos is het zinnebeeld van list en
geslepenheid. Reeds zijn woning ver- I
schaft hij zich dikwijls op zeer listige
wijze. Om zich de moeite van het bou
wen te sparen, kiest hij een geschikt
dassenhol uit. De das is een vriend
van reinheid, en om nu den bewoner
van het hol te verjagen, verontreinigt
de vos telkens den ingang. De vos be
machtigt veelal zijn prooi door list.
Jagers hebben dikwijls opgemerkt, dat
hij zich dood of slapend houdt totdat
de muis geen gevaar meer ziet en zich
naaf buiten waagt. Maar ook die muis
die vervolgd wordt, toont een zekere
sluwheid. Verstopt men het gat, waar
zij uitgekomen is, en vervolgt men
haar in de kamer, dan schijnt ze tel
kens spoorloos verdwenen. Heeft ze
een schuilplaats, 't zij onder een stuk
papier of achter een stoof of voetkus
sen gevonden, dan blijft zij daar zoo
lang zitten, tot ze zich ontdekt ziet
en gevaar dreigt.
Ook in de vogelwereld ontdekt men
niet minder sporen van overleg en
list, dan bij zoogdieren. Hoeveel over
leg merkt men bv. niet op bij het kie
zen van een plaats voor het nest en
't is een stellig bewijs van list als het
vogelwijfje, dat zit te broeden, bij on
ze nadering niet vlucht, zich stilhoudt
en pas wegvliegt, als we de hand naar
haar uitsteken. Onder de vogels staan
als zeer slim bekend de raven, eksters
en papegaaien. De beide eerste gaan
niet slechts met groote geslepenheid
te werk bij de uitvoering van hun stre
ken, maar zij verstaan ook in vrij hoo
ge mate de kunst van veinzen. Gevan
gen raven hebben er altijd genoegen
:n personen of dieren, die ze niet mo
gen lijden, een poets te bakken. Wan
neer iemand, waar ze iets tegen hebben
voorbij gaat, geven ze hem gaarne een
tik met den snavel, maar houden zich
dadelijk zoo onnoozel en kijken zoo
onschuldig, alsof ze niet in staat zijn
een mug kwaad te doen. Van pape
gaaien wordt ook verteld, dat ze zich
slapend houden, om den persoon, dien
ze hebben willen, naderbij te lokken
en hem dan op snavelbeten te trak-
teeren.
De patrijs houdt zich, als hij met
zijn niet al te best vliegende jongen
vervolgd wordt, vleugellam en flad
dert dan in een andere richting langs
den grond, om de aandacht van den
vervolger op zich te vestigen en van
de jongen af te trekken. Zijn de jongen
in veiligheid, dan vliegt de oude vo
gel op.
De koolmees lokt 's winters met
list de bijen uit de korven. Zij tikt
niet den snavel net zoo lang tegen den
buitenkant, tot eenige der bewoners
naar buiten komen, om te zien wie de
rust'verstoorder is en de eerste bij, die
zich vertoont, wordt de prooi van rn
vogel. Dit spelletje wordt dan telkens
herhaald.
Zeer opmerkelijk is het bedrijf van
den zoogenaamden honigaan.v;jzer in
Afrika, die de bijennesten opzoekt en
er dan de menschen mee bekend
maakt. Zoodra hij een nest gevonden
heeft, gaat hij op een boom langs den
weg zitten, en tracht door roepen, zin
gen en slaan met de vleugels de aan
dacht van een voorbijganger te trek
ken en dezen tot volgen uit te noodi-
gen. Toont zich hiertoe iemand bereid,
dan gaat de vogel voor, huppelt van
boom tot boom en brengt hem bij het
bijennest, waar de dankbare eigenaar
den vogel dan een goed deel van den
buit geeft.
De listigheid der slangen heeft vol
gens de onderzoekingen heel weinig
om het lijf en het is niet goed ver
klaarbaar, hoe dat dier bij vele vol
ken als het zinnebeeld van list en sluw
heid kan gelden.
Ook bij het zich dood houden van
kevers hebben we niet altijd met over
leg, maar dikwijls met instinct te doen.
Toch gaat het niet aan, om bij dat zich
dood houden in alle gevallen te spre
ken van de mechanische werking van
schrik. Met deze schrik- en hersen
schuddingstheorie heeft men in den
laatsteii tijd ook de analoge gevallen
in het hoogere dierenleven trachten
te verklaren, maar enkele gevallen
uitgezonderd ten onrechte. De muis,
die tot op het beslisssende oogenblik
in haar schuilhoek blijft zitten, wordt
daar nietdoor schrik vastgehouden,
want dan zou zij niet op het juiste mo
ment, als het gevaar het hoogst is, de
vlucht kunnen nemen. Ook is het niet
de schrik, die het broedende vogel
wijfje op haar nest vasthoudt, want
dan zou zij niet precies in het laatste
oogenblik, als de naar haar grijpen
de hand het dichtst nabij is, de vlucht
kunnen nemen. Men ziet dan ook dui
delijk, dat het oog opmerkzaam de be
weging van de hand volgt, tot op het
beslissende oogenblik.
Ook bij het zich doodhouden van ke
vers houdt de schriktheorie niet altijd
steek. Men kan dikwijls opmerken, dat
de kever, als hij zich op den grond
heeft laten vallen, onmiddellijk weg-
Wat bewondert gij in een
manP
Er zijn heel wat antwoorden ingeko
men op de door ,,D© Holl. Lelie" ge
richte vraag tot haar lezeressen: ,,wat
bewondert gij in een man".
De redactie was tot het denkbeeld
gekomen, toen ze in een Amerikaansch
damesblad een oordeelwedstrijd1 vond
met den titel: ,,What girls admire in
a man, result of our prize competition".
De buitenlandse he abonné's hebben
heel pittig geantwoord
Karakter vóór alles.
Huiselijkheid.
Luchthartigheid en vroolijkheid.
Kameraadschap.
Vriendelijkheid en Geduld.
Waarheid, verstand1 en vriendelijk
heid.
Hij^ moet alles van den besten kant
bekijken.
Niet rooken en den baard afscheren.
Mannelijkheid.
De Hollandsche dames zijn het vrij
wel met de bovenstaande antwoorden
eens geweest, behalve dat zij niet met
schertsende antwoorden kwamen. In
de tachtig antwoorden kwamen in.
Sommigen gaven blijken van groote
verbittering tegen mannen, waardoor
de bewondering verviel en daarmee de
kans op bekroning. Een er van luidt:
.,De man, die voor hansworst bij een
ander speelt, en thuis den Satan uit-
han<H
Dan zij er de satirieke, zooals on
derstaand:
Ik bewonder in den man.
Zijn gevoel van Eigen waarde,"
Immers er is niets op aarde,
Dat hem evenaren kan.
Zelfs het liefste, beste vrouwtje
(Hij heeft 't immers uitgezocht)
Loopt aan een figuurlijk touwtje.
Als een kalfje, pas gekocht.
Zegt ze eindelijk: „Ik verban
Deze domme sleepers-sleur".
Dan is 't antwoord van den man:
Je bent lief, maar inferieur!"
APéKA.
V. V. V. zegt:
De liefde, welke hij zijne moedear
toedraagt.
Wat echter het meest en het eerst
genoemd werd, was:
Waarheid en Karakter.
Er werd in 't algemeen betoogd! dat
schoonheid van karakter veel meer
een vrouw aantrekt, dan schoonheid
van uiterlijk. Een man met een hoo
gen standaard van moraliteit, met rus
tige manieren, wiens verschijning net
heid verraadt, (zonder fatterigheid)
met een lieven glimlach en met wien
geen meisje zal durven flirten, houdt
van alle vrouwen de bewondering en
bekoring langer levend ..dan al de
onbeduidende rondkoppen in staande
boorden, die zeer onuitstaanbaar zijn.
Waarom geen gekleurd sporthemd, dat
oneindig meer flatteert!!"
(Woorden van Paulla).
Voorts werd geroemd in een man
Trouwe plichtsbetrachting en Rein
heid,
welke deugd A. B. tot een sonnet in
spireerde.
SONNET.
Ik hoorde vele mannendeugden noe
men
WAAR IS DE KELLNER
Waaronder moed en eerlijkheid en
kracht.
Liefdadigheid zag ik het meeste roe
men.
Als hadde zij het. grootst geluk ge
bracht!
Verborgen in den diepsten kelk der
bloemen
Daar schuilt haar groote, reine
verkracht,
Het is sap, waarom de bijen zoemen,
Geheimnisvol werkt zijn aantrekkings
kracht.
Zoo stil laat ook één deugd zich geiden
Het is de macht van 't eed'le p lichts
gevoel.
Die zielenadel tevens ons dóet melden.
Die immer leidt tot 't hoogste levens
doel.
Het stil volbrengen van de eerste
plichteu
Zalu altijd den levensstrijd verlichte.-».
Lottie kwam met een Fransch ge
dichtje:
Dieu Mon óme,
Mon corps au roi,
Mon coeur aux dames,
L'honneur pour moi.
Bekroond zijn: „Wistaria" en „Luc-
tor et eraergo", omdat zij in beknopten
vorm het meeste zeiden, en „Veritas
S." om haar aardige inkleeding.
Wat ik het meest bewonder in een
man is in hoofdzaak het volgende:
„Kracht naar lichaam en geest, ge
paard aan zachtheid van karakter, het
kunnen weerstand bieden aan de vele
verleidingen van het leven en zorgen
rein te blijven, evenals hij ddt wensebt
van het meisje, dat hij zich eenmeal
tot vrouw zal kiezen."
WISTARIA.
In een man bewonder ik:
Mannelijke trouw, fierheid en /.elf
standigheid, gepaard aan vrouwe'ke
zachtheid, teederheid en reinheid van
levenswandel en bekroond m een
kinderlijk geloof en vertrouwen ir>
God en Zijn woord.
LUCTOR ET EMERGO.
In een man bewonder ik:
Reinheid van zeden, waarheid in
handel en wandel. Een man, die
strijdt en werkt voor een hoog, hei
lig levensideaal, onversaagd, met man
nenmoed, steeds het doel voor oogen
houdende, daarop afgaande zonder
wijken. Strengheid voor zichzelf, zacht
beid, de zachtheid van kracht voor
andoren. Ik bewonder een man, die
iets tot stand heeft gebracht, een doel
bereikt heeft.
En als er een man op de wereld
rondwandelt, toegerust met eigen
schappen, door de Lelielezeressen be
wonderd, dan zou ik met De Génestet
willen zingen „en dan, hemel, geef
hem mij".
VERITAS S.
Tegenwoordigheid van geest.
Keizer Paul I, die van 17961801 over
Rusland regeerde, was gestreng, eigen
zinnig en opvliegend van aard, maar
hij had toch nu en dan oogenhlikken,
De overblijfselen van een versteend
mensch, van een Inca, zijn tentoonge
steld geweest in de Chileensche afdee-
ling op de Panamerikaansche tentoon
stelling, die te Buffalo is gehouden.
Het vinden van dit lijk wordt door des
kundigen beschouwd als de belang
rijkste ethnologische en archeologi
sche vondst die ooit, in Amerika gedaan
is. Het lijk werd gevonden in een oude
kopermijn in een berg bij Colama, in
Chili, op een hoogte van 11.000 voet
boven de oppervlakte der zee. De lucht
is daar zeer dun en droog en demijn
Een versteend mensch.
toonde geen spoor van vochtigheid.De
Inka moet op de rechterknie gesteund
hebben en zijn handen waren zijwaarts
gedrongen in een gat van 10 k 15 cM.
diepte,alsof plotseling van boven af de
aarde op hem was gevallen. De gereed
schappen welke bij het lijk zijn aange
troffen, toonen denzelfden vorm en het
zelfde karakter als die uit het steenen
tijdperk. Men schat, dat het lichaam
meer dan 500 jaar oud is. Het oor
draagt een donkerrood klompje, waar
het bloed door den druk van de aarde
is bij eengedrongen. Eén der schouders
i9 verpletterd en ingedrukt, evenals
de borst en het vleesch van den rug is
in de ruggegraat gedreven. Het haar is
nog buigzaam, de wenkbrauwen zijn
ongeschonden. Op verscheidene plaat
sen aan het lichaam zijn duidelijk
builen merkbaar, terwijl kleine stee
nen op vele plaatsen in het vleesch ge
drongen zijn.
Het gewicht bedraagt 48 pond. Proe
ven hebben bewezen, dat het lichaam
slechts een schaal is, waarvan
het inwendige gevuld is met de tot ver
steening overgegane ingewanden.
waarin hij zich grootmoedig betoond*.
Zoo hoorde hij eens, in de stliltd van
zijn werkvertrek, een schaterend ge
lach, dat uit de kamer zijner adjudan
ten en andere dienstdoende officieren
klonk, welke kamer door nog een an
der vertrek van zijn kabinet was ge
scheiden.
De Keizer trad nu (in dat tmwehen-
vertrek en hoorde daar. dat een dier
officieren hemzelven tot mikpunt zij
ner geestigheid had' gekozen en zijn
manier van spreken en ziin neusklank
zeer juist nabootste.
Zachtjes opende Keiizer Paul dte ka
merdeur en stond opeens midden on
der het vroolijke troepje, tot grooten
schrik van de officieren en vooral van
den luitenant, die hem had nagebootst
en die zich nu al in gedachten op weg
naar Siberië zag.
Met gefronst voorhoofd en over «lkaar
geslagen armen ging Keizer voor dien
luitenant staan en beval hem voort te
gaan met de „pantomime-voorstelling."
De jonge officier had daartoe niet
veel lust. maar hij voldeed toch zonder
dralen aan het bevel. Met zeldzame
zelfbeheersching sprak hii terwijl hij
nauwkeurig 's Keizers houdiag en
spreektoon nabootste:
„Luitenant, ge verdiendet eigenlijk,
dat ik u naar Tobolsk zond; maar ik
ben de lankmoedigheid zelve en daar
om schenk ik u niet alleen vergiffenis,
maar ik bevorder u ook nog tot kapi
tein bij den Staf."
De Keizer knikte toestemmend, sprak
op zijn eentonige manier: „Zoo zal het
zijn!" en keerde bedaard naar zijn
werkvertrek terug.
PROBLEEM No. 30.
Zwart.
1 Pd4, Kd4
2 DcJ,
e4
3 DeS^f
anders,
3 Rgl^f
Kd3
2 Dc3t,
Ke4,
3 De3
ed4
2 Dh3
d3,
3 Dg4 t-
Rg2,
3 d3±
Rf3,
3 Dh7 i
R speelt,
2 Dc2|,
Kd4
3 Rgl 4=
Wit speelt en geeft in drie
zetten mat.
Oplossingen worden vóór 16 Dec.
ingewacht aan het adres van den
redacteur dezer rubriek, Jhr. A. E.
VAN FOREEST, Atjehstraat 134 te
's-Gravenhage.
Oplossing van Probleem No. 28.
Goede oplossing ontvangen van
A. v. V. te Haarlem.
De oplossing van ons vorig prijs
raadsel is:
BOTERMARKT.
De onderdeelen zijn tram. roet, berk.
Ingekomen waren 317 goede oplos
singen.
Bij loting viel de prijs ten deel aan
den heer J. PETERS, Raamgracht 12,
alhier, die zich Maandag a.s. tusschen
2 en 3 uur aan ons Bureau, Kamper
singel 70, kan vervoegen.
Ons nieuwe prijsraadsel luidt als
volgt:
Mijn geheel bestaat uit 8 letters en
vormt den naam van een land, dat de
wereld van zich doet spreken.
3, 1, 4, 5 vormt een kleur.
2, 4, 1, 7 vormt een ontkenning.
8, 6 ,8,1, 5 vormt den naam van ©en
Oostersche vrucht.
Oplossingen worden ingewacht tot
en met Woensdag a.s.
Als prijs loven wij uit een
INKTKOKER.
