EEN HALVE WEEK
Tweede Blad,
Juffrouw Johanna.
behoorende bij
„Haertem's Dagbïad"
van
Donderdag 12 December 1001
Mo. 5662
Wereldgeschiedenis.
liet karakter van President
Pvoosevelt. Bülow's ontvang
dag of do kunst om in 5 mi
nuten met 500 gasten te spre
ken.
Wellicht is :t onderstaande een weinig
in strijd met den eersten titel van deze
rubriek, daar wat hier volgt eigenlijk
mc r een beschrijving is dan eene be
handeling der feiten van de laatste 3
a dagen. Waar het echter een zoo be
langrijk onderwerp geldt als de per
soon van President Roosevelt, eene
'n alle opzichten belangwekkende fi
guur, daar meenden wij, dat men eene
uitzondering op den regel ons niet ten
kwade zou duiden.
Ons nummer van 18 Sept. 1.1. bevatte
reeds een vrij uitvoerig overzicht van
zijn leven. In de laatste aflevering van
de Ilollandsche Revue komt een© ka
rakterschets van zijn persoon voor.
die zulk een eigenaardiigen kijk geeft
op het doen en laten van den nieuwen
bewoner van het Witte Huis, dat men
zeker een en ander met belangstelling
zal lezen. We willen dus iets uit deze
schets overnemen.
„Kort nadat Roosevelt, na het onge
lukkige uiteinde van zijn voorganger,
Mc. Kinley in het Witte Huis te Was
hington had opgevolgd, bracht de pers
nis al twee berichten, waaruit voldoen
de bleek, dat wat zijn vrienden en be
wonderaarsen dat waren er velen
van hem, getuigd haddien, bewaarheid
zou worden
v,Het eerste dier berichten was, dat
hij tegen alle usances in en in strijd
met het algemeen lieerschend, natio
naal vooroordeel tegen de negers in
Noord-Am rika, hetwelk door zijn voor
gangers ook steeds was ontzien, den
neger-professor, den zeer kundiigen
Booker Washington op het Witte Huis
aan zijn tafel had doen aanzitten. En
dit breken met dit ingekankerd rassen
vooroordeel werd in het Zuidelijk deel
der Vereenigde Staten, waar de neger-
haat 't sterkst is, zelfs zóó hoog opge
nomen, dat een comité, hetwelk zich
vdaar reeds gevormd had om bij de
aanstaande Presidentsverkiezingen
voor zijn candidatuur te werken, zich
bijwijze van protest onmiddellijk weer
ontbonden had.
,,fin het tweede dier berichten meid-
Ie, dat Roosevelt eveneens met een
oud;, ingeslopen, lastig en flauw ge
bruik gebroken had, en dat hij het
.handjes-geven" in massa aan aanwe
zigen op vergaderingen, recepties enz.
nad afgeschaft.
„En hoe democratisch, anti-conven-
ioneel en egalitair het jonge volk van
\mcrika mogelijk in naam ook wezen
aioge, het schijnt reeds oud' genoeg te
lijn, om zich aan allerlei conventi'o-
neele gebruiken en verouderde opvat
tingen te hebben vastgehecht met de
taaiheid dér oudere volken van Euro
pa.
...Maar juist de majestueuss minach
ting, welke de nieuwe President voor
die zaken aan den dag heeft gelegd, en
die hem eein deel zijner populariteit en
zijner kansen op een herverkiezing kan
kosten, geeft een verblijdend bewijs
van Roosevelt's onafhankelijkheid van
wil en zelfstandigheid van karakter."
„Maar wat óók teekenend voor Roo
sevelt's karakter mag beschouwd wor
den, is dat hij de kunst verstaat, om
met oude gebruiken en gewoonten te
breken, zonder andereu veel aanstoot
te geven, zonder al te zeer gevoelighe
den te kwetsen en zonder zijn popu
lariteit te zeer te verspelen. Hij behoort
buiten twijfel tot die gelukkige en ex
ceptioneels naturen, welke de aange-
'boren gave bezitten, om zonder opzet-
telijke inspanning, maar^door een aan
gename jovialiteit, een slag om met
menschen om te gaan, en een moeilijk
te omschrijven manier-van-doen zich
dingen kunnen veroorloven, welke van
hen geduld, ja, zelfs wel eens in hem
geprezen worden, terwijl ze aan ande
ren op het verlies van hun aanzien, po
pulariteit en macht te staan zouden
komen. In dit opzicht is hij een geluks
kind. Van hèm Jaat het publiek zich
een behandeling welgevallen, welke
hel, van au den-en niet zou dulden. M e t
Feuilleton,
Naar het Dmtsch
van
PAUL ME IJ SE-
De volgende dag was ©en Zon
dag. :s Nachts was een cmwedier Tos-
gcbaa'stein em in de ochtendiu ren
had heit zoo geweldig geregend' dat
ik er niet aan kon denken mijn
scliLldieirseizel buiten op te stellen.
Biet kan mij ook micit veel schelm,
wamt zooals ikmeedis zeid'e, ik was
en* toch miet met haait en ziel bij.
Ik stond' dan ook voor mijn venster
en keek naar beneden op het markt
plein waar de hoornen zich over
het frissche bad) verheugdenHet
loof had zich zoo sterk ontwikkeld
dat d!e bron daardoor bijna geheel
aan het oog weadi onttrokken, en de
kiloinie bonniem bij de Biirchtruïne,
die boven heit zwarte' kerkdak uiiit-
sfcaJkiew, waren plotseling groen go-
wondien.
Ik dacht er juist over van dit och-
ïendtoomeeil een solvete te miak°n
recht mug hi j zich (en deze aanzien een
Zondagskind noemen.
„Leest men wat zijn biografen en
bewonderaars (o.a, Jacob Riis, die een
heel boek over hem geschreven heeft)
van hem vertellen, dan moet die ge
heimzinnige populariteit van Roose
velt niettegenstaande hij geen de
magoog of volksvleier, maar juist
iemand is, die door zijn onafhanke
lijkheid van karakter geen acht slaat
op de kleine laagheden en kniebuigin
gen voor den volksgunst voor een
zeer groot deel gezocht worden in en
verklaard worden uit een aangeboren
goedhart igheid én rondborstigheid, die
door kleine trekjes, haast onbeduiden
de voorvalletjes en toevallige hande
lingen aan het licht komen en daardoor
het volksgemoed onmiddellijk voor
hem inneemt.
„Zoo lazen we, dat toen hij, bij een
zijner speeches ter gelegenheid der
laatste Presidenteverkiezingen, achter
in dé menigte een stumperd van een
proletariërsmeisje zag staan, dat ver-
geefsche pogingen deed dichter bij hem
te komen om hem te kunnen verstaan,
hij zeLf naar het kind toeging, het bij
de hand nam, de menschen op zij
duwde en het een plaats in die voorste
rij gaf, zeer tot verbazing en boosheid
der vieze neuzen trekkende millionairs-
dochtertjes.
„Als commandant van de „Rough
Riders" op Cuba, in den oorlog tegen
Spanje, ontdeed hij zich menigmaal
van zijn mantel, of stond hij zijn de
ken af, om een der soldaten, die 't koud
had. meer dek en schutting te geven.
„En zulke voorvalletjes teekenen
Roosevelt, maar geven tevens ook een
verklaring van de atmosfeer der popu
lariteit, welke hem omringt."
Dat Rhodes imperialist is en een
voorliefde heeft voor de expensie-poli-
tiek is onlangs weer gebleken. Uit zijne
Boodschap aan het congres, waarin hij
o. m. de dappere Philippijners roovers
en bandieten noemde, alleen omdat ze
den moed hebben het leger der V. S.
te weerstaan.
„En gelijk Rhodes over den oorlog
tegen d'e Matabelen oordeelt, zoo oor
deelt Roosevelt over den krijg van
Amerika tegen de Philippinos."
Toch is hij, zegt de heerNetschir in
zijn tijdschrift, evenals Gladstone een
man dés vredes ofschoon hij den oorteg
niet vreest. „Persoonlijk is hij van zijn
jeugd af echter een „vechter" geweest,
iemand die zijn vuisten gebruiken kan
als 't noodig is, en zoowel op het bur
gerlijke als op het militaire oorlogs
veld, altijd in de voorste rijen heeft
gestaan."
,,Een ander element in het karakter
van den nieuwen President is het John
Burns-achtige in zijn doen en laten.
John Burns is het type van den echten
democraat, den kampioen voor de he
langen van den Arbeid tegen het Ka
pitalisme. Welnu, er is in geheel Ame
rika geen enkele publieke persoon, die
meer heeft gearbeid in den geest van
John Burns dan juist President Roose
velt."
„Personen, die Roosevelt van nabij
kennen en dus recht hebben een oor
deel over zijn karakter te vellen, voor
spellen van hem, dat hij als President
de beloften zal houden en aan de ver
wachtingen zal beantwoorden, welke
d'oor zijn verleden zijn opgewekt. Hij
zal de man blijken te zijn, die men
meende in hem gevondien te hebben. De
omstandigheden en invloeden, welke
hem in zijn nieuwe positie zullen om
ringen en macht op en over hem zullen
trachten te krijgen, zullen, gelijk zijn
vrienden van hem duiven tè profetee-
ren, tegen hem als op een rots afstui
ten. Zijn sterk ontwikkelde eigen wil
en zijn zelfstandigheid van karakter
waarvan we in den aanhef van dit ar
tikel reeds vluchtig een paar staaltjes
aanhaalden, geven daarvoor een waar
borg."
Wij vermeldden reeds dat de Duit-
sche Rijkskanselier Bülow onlangs een
groot feest heeft gegeven in zijn ver
nieuwd paleis.
Er waren honderden gasten van al
lerlei slag. De „Ulk", het bekende
spotblad, geeft nu de volgende beschrij
ving er van: „Bülow's ontvangdag, of
d'e kunst om in 5 minuten met 500 gas
ten te spréken." Plaats der handeling:
het paleis van den kanselier. Personen:
tout-Berlijn. Bülow.
Bülow (bevindt zich in vreeselijk ge
drang, voortdurend glimlachend tegen
i den persoon, die het dichtst bij hem
staat): Ik dank u zeer, collega! U
toch ook professor! Als men u niet
uitnoodigt-. Excellentie Ah, isu daar,
majoor? Zeker, zeker! Doe vooral
mijn groete aan mevrouw uw echtge-
qoole Bij het laatste concert, kon ik
toen dtö klokken wedier begonnen
te kiidlem oni heit einde dier godis-
d(enisle-: fending aan te konidliigen. En
kele mannen en rouwen kwalmen
uit die spdts taaloo pende deur., maar
solneniep geen haast te hebben om
dien terugweg aain tie nemen, en; blie
ven buiten mag roimdidlrentelieini. Er
kwamen eir stieiedis meer en allien
dedeni al® die -eersten. Waarop zij
wachtten, zou mij spoedig duidelijk
werden.
Want. nu verscheen een lange,
zwarte gestalte in een lakemsch pak
dat overal wel te wïjdJ was, oen
hooigen' hoed op het hoofd, daaron
der een bleek, bol gezicht, dlaft ech
ter mieib vieoitrouwieini in die randite
zag, al-sioif het ailis eieo soort viain
huldebetoon werd! opgenomen', dat
zoovele oogen op hem gevestigd! wa
ren Naast diit carricatuur van een
stijf, burgerlijk kerkganger, zag
zijne eveneens in het zwaait geklee-
dte gezellin er alts eene vorstin uit,
reeds door die trotsobe houding van
het hoofd, dbt zich ook nu miiet will-
de buigen. Z-i j was mij1 nog nooit
zoo schoon voorgekotmeaTi, de oogeai
zoo groot en donker cm toch alis het
wane door 'n dunnen sinter bedekt.
In de een» bamdi hield zij een mis
boekje. aam de andere liet zij zich
helaas Natuurlijk, als altijd bezig
Waar staat uw nieuwste doek?
Neen maar, die is prachtig, weer een
stem vóór het toltaOh. wanneer
de Heilige Vader het wenscht. zal ik
het in overwoging U daar! Wel, wel,
uw artikel doet de rondte door de ge
heel© Amerikaansche persHm, hm,
ja bij dit weer is iedereen verkouden,
ik zelf Ben er trotseh op, dat de
tsaar mij door uw liand Maar waar
om drinkt u niet, mijnheer Kommer-
zienrath? Ha, ha. ha een goede
beursui. ha, ha Ik condoleer u van
harte; geheel Duitschland treurt met
uw Scheik Een aardige voorstelling
mijnheer de graaf, wij zijn toch allen
min of meer Neen, dat kan waarlijk
niet, mijnheer de opperburgemeester
Geheel van uw meening. eerwaarde
Dus den volgenden keer, doctor!
Gaat u zittonl U zult mij toch niet d'e
rust Ja, -dat is de stilte vóór den
slag. Morgen in den Rijksdag U
wilt een toegangskaart? Niets is ge
makkelijker Zoo ernstig heb ik de
beleedigingen van Chamberlain niet op
gevat Gaat u al heen, mijnheeir de
president Maar d.an gaat. iedereen
Men kan niet allen in eens tevreden
stellen, maar wij zullen de inwendige
kr sis Dat moet men aan mij n collega
van Buitenlandsche Zaken overlaten
Een sigaar? Ik dacht dat u niet
Vóór den Driebond, mijnheel- de mar
kies, maar toch Mag ik u vragen
Ik dank u, Excellentie Mijn allerbe
leefdste groeten aan mevr. de vorstin.
Tot weerziens, mijnheer Legatlions-
<rath Au revoirl a rivederci good
bye dobra noe salem aleial
leen, eindelijk alleen,.,
Geen Examens meer
Een dringend verzoek, reeds vele
malen gehoord: Geen examens meer!,
een ons sympathiek en billijk toeschij
nend verzoek, doch dat wij toch in
zijn algemeenheid niet zouden willen
ondersteunen.
Geen examens meer!, afschaf
fingvan alle examens is eene
utopie, niet voor verwezenlijking vat
baar. Want vergelijkende examens
blijven inderdaad een noodzake
lijk kwaad, waar het aantal Candida-
ten, bijv. voor eene betrekking aan
posterijen en telegraph ie, zéér groot
is. En door een vergelijkend examen
zal men toch over het algemeen bij
omstandigheden niet me-egerekend
d? gunstige beslissing kunnen laten
vallen onder de meest geschikte can
didates
Wij willen het echter hebben over
een ander 9oort van examens, of lie
ver over de zenuwschokkende kennis
beproevingen die genomen worden op
een ander, een jonger deel der
menschheid, de kinderen.
Nu ja, maar kinderen behoeven toch
ock nog geen examen te doen?
Wat blief? Noemt irii dan stoma uw
zoontje, of uw neefje van 12 jaar. dat
zijn admissie-examen voor de Hoogere
Burgerschool moet doen, geen kind?
Beginnen wij met het begin, d. w. z.
de Lagere School. Reeds daar is de
nadeelige invloed der aanstaande exa
mens merkbaar. De onderwijzers zijn
gebonden en gehouden om een pro
gramma af te werken, waardoor aa.n
het einde van. den laatsten. cursus de
leerlingen „klaar z';n gemaakt" voor
de H. B. S. Want. niet het Middelbaar
Onderwijs regelt zich, z o o a 1 s b i 1-
1 ij k zou z ij n. naar het Lager On
derwee en tracht daarmede aanslui
ting te verkrijgen. Neen, hel Middel
baar Onderwijs staat daar aLs de Berg.
waarnaar Mohammed moet komen.
En de onderwijzer of onderwijzeres,
die het zoo dolgaarne eens met de kin
deren zou hebben over nuttige en aan
gename onderwerpen, die de leerlin
gen interesseer&n. gevoelt zich te ge
haast om iets in die richting te doen.
Want het programma moet afgewerkt
worden, het voorgeschreven rondje
gemaakt. En een bijzaak is dat de kin
deren zonder veel ambitie zijn, en ma
chinaal worden volgestampt met de
noodiige kennis.
De bekende versregel van Van Al-
phen: „Mijn leeren is spelen",
is in dit verband haast belachelijk.
Geen kind die het zal beamen. En het
zou toch anders kunnen worden het
onderwijs zou aangenamer, gemakke
lijker en meer vormend1 kunnen wor
den.
Maar wij gaan verder. De onderwij
zer of onderwijzeres heeft zijn of kaar
gedeelte bewerkte leerlingen met gun
stig afgeleverd aan de H. B. S.,
en de kinderen worden in het Middel-
baar-Ondei'wijs-verbaiul opgenomen.
door d'em vogedverschiri kker naast
Inaar geleiden. Eteai paar nuaal
wendde zij heit- hoofd naar rechts en
links oan earn keaumis toe -te kniikken
en dan mam baar geleider met eien
pleicihliigen zwaai dien hoed; af, en
lachte yieniiletgiem togen die ïmeaitscheai
D;e weg over heft plein was n/iet
üamg, maar toen het paar iw hieit
voorhuis van het logement- vendKve-
(Qein was, was het alsof ik aam/
mijn eigen lichaam de wonden
voelde die de aanga-pende rij hun
bij het spitsroede n-loopon had toe
gebracht.
's Middags liet zij zich niot iiu de
gelagkamer aiien. Christel bedien
de ons -en vertelde dat juffrouw Jo
hanna 's morgens met haar bruide
gom hoogtijd' had' gebonden en nu
met hom op zijn kamer at. Het
deed mij maar genoegen-., dat zij
niet voor den dag kwam, want ik
had niet geweten met wel k gezicht
haar te begroeten. Ik was dan ook
besilótem den huwelijksdag over
morgen niet af te wachten,
maai" reedfei morgen met den avond-
trein itla vertrek ken. Toen iik ech
ter Maandagmiddag uiiit mijn ka
mer kwam om een mijnen* schelsen
nog wat) te gaan bijwerken, ont-
Gelekleüjk? Neen. wij betoogden hef
reeds, het Middelbaar Onderwijs doet
weinig of geen moeite om den over
gang aan de kinderen gemakkelijk te
maken.
Zij komen plotseling in een geheel
andere atmosfeer. Ze zijn als jonge
luchtreizigers die zoo opeens van de
aarde naar de bovenste luchten wor
den -^enomen. met het gevolg dat
velen het bloed uit neus en ooren
spuit.
Iets rustiger gedefinieerd komt dat
eerste leerjaar aan de H. B. S. hierop
neer, dat de kinderen opeens tal van
vreemde vakken en vreemd1© gezichten
krijgen.
In plaats van dien onderwijzer of
onderwijzeres die een jaar bij hen
bleef, aan wien zij zich konden wen
nen, en die de kinderen leerde ken
nen, kriWen zij elk uur een ander do
cent en een ander vak.
Is de vastgesteld tijd om. dan gaat
de leeraar vrij onaandoenlijk heen. en
laat de klasse vrij onaangedaan ach
ter.. Tijd om na te denken over het ge
beurde, om uit te werkon zoo
gloeiend van den naald op het pa
pier, al die vreemde klanken en woor
den en cijfers bestaat er niet. Alleen
heel eventjes denkt het plotseling tot
student gepromoveerd schoolkind aan
de massa huiswerk, die het al weder
in de agenda heeft moeten opschrij
ven. en zet zich dan weer terecht om
de wijsheid van den volgenden docent
in ontvangst te nemen.
Geen tijd' mag verloren gaan want
ook hier is het al weder, de jacht naar
het einde, de drang naar het over
gangsexamen.
Hoe kan er verbetering gebracht wor
den in dezen, laat ons maar gerust
zeggen, onhoudbaren toestand. Er is
reeds veel. uitvoerig en goed geschre
ven over deze quaestie, door meer be
voegden.
Maar wij zouden toch ook wei onze
nieening willen zeggen, onzen raad
willen geven.
En deze zou zijn!
Laat het kind de eerste jaren van
zijn Middelbaar Onderwijs onderrich
ten voor talen en wiskunde, door niet
meei' dan twee leeraren. Deze beiden
kunnen, ook door onderlinge samen-
wrrkir- het kind-beter ten goede zijn,
dan al die docenten voor elk vak. E n
schafdeovergangs-examens.
d e s n o o d s b ij e e n II. B. S. met 3-
jarigen cursus, de eind-exa-
m ens, af.
De verstandelijke ontwikkeling dei-
jonge menschen zou er meer harmo
nisch door geschieden het zou èn
lager èn middelbaar onderwijs ten
goede komen.
Binnenland.
Huldeblijk aan H. K. de
Koningin.
In de Java-Bode komt voor van den
heer L. J. C. van Es, lid der commis
sie van uitvoering, de volgende medc-
deeFing betreffende het huldeblijk aan
H. M. de Koningin.
Door het centraal-coniité uitgenoo-
d'igd mijn gedachten te laten gaan
zegt de heer van Es hoe één of meer
vertrekken in een der koninklijke pa
leizen met Indische kunstvoortbreng
selen te zullen meubileeren en stoffee-
ren, stond al spoedig bij mij vast. dat
het niet de bedoeling kon zijn die
kunstvoortbrengselen zoodanig te ver
zamelen, dat het geheel, in groepen
gerangschikt naar de herkomst, als het
ware een etlmographisch museum zou
vormen.
De bijeen te brengen voorwerpen van
Indische kunst behoorden het vertrek
te meubileeren, terwijl dit zelf zooda
nig moest zijn ingericht, dat de omge
ving in overeenstemming zou zijn met
hetgeen het moest bevatten.
Dit omhulsel zou dus zelf een kunst
werk behooren te zijn, en den stempel
moeten dragen van deze koloniën, al-
zoo in Indischen stijl moeten worden
uitgevoerd.
Waar echter deze koloniën bestaan
uit vele eilandengroepen, ieder met
eigen beschaving, zeden en gewoonten,
waartusscben weinig éénheid is te ont
dekken, terwijl de kunst door allerlei
oorzaken sedert lang kwijnend is, zoo
kan moeilijk van een bepaalden Indi
schen stijl sprake zijn.
Alle kunstuitingen nog heden ten
dage echter worden Ju g erscht dooi
den machtigen invloed van den bloei
tijd der Indische kunst uit het tijdperk
der llindoe-overheersching.
Op de monumenten uit dat tijdperk
op Java aanwezig, is in den laatsten
tijd! door verschillende personen op-
n ie uw d-' aandacht g.-vryt teil.
mootfco ik liaar in gang e» hot
was wiet .mogelijk haar 1© omwij
ken.
Iki luaril luet gaarne gedaan, wamit
zij scheen mij toe in alle- opric-Wten
vai'iamteirdl te zijn, zoo opgewonden
vnoolijk,. 'dat mij deze. veirdiachto
vroolijikihaid' nog pijinJ-ijlker aawdlecidi
dan hare vroeger© droefgeestige ge
latenheid'. Zij begroette -mij met
iuitte stem. die mij ook al vreemd
klonk, zij bedankte mij duizend
maal voor het boek, dfeut ri k haait' als
aandenken had' geschonken de
„Vicar of Wakefield" en op die
zeereis zou zij tijd! genoog hebben
om heit gciheele verhaal te lezen en
misschien zrau zij; dian ook wei
iem'andl aantreffen om haar uit
spraak te verbeteren,. Vandaag had
zii de hamd'en vol, haar koffer en dli-e
van haar 1 ruLd'&gam was i-oeds ge
pakt en ma moest zij nog koeken
bakken voor morgen, bij die brui
loft. Dadelijk ma cte vroegmis zou
den zij -tiiauwiön, daarna was er een
omtbijit alleen mieit de getuigen bij
het huwelijk, d'ö diokler ©ar die
apotheken. u begrijipl dat ik alles
zoo stil' tear zoo eenvoudig m/ogelijk
wid hieibbemi, zeilde zij;, wamt die dom
me meniiseheur begrij-peai -mij im
mers noet en gelooven dat biet mijn
Bij het beschouwen der reproducties,
van fragmenten en détails der unftiu
mentcu, vestigde zich hij mij de over
tuiging, dat daarin de motieven zou
den te vinden zijn voor een versiering
van de bovenbedoelde localiteit.
De vraag namelijk is niet een geheel
vrijstaand bouwwerk te ontworpen
maar een gegeven ruimte zoodanig te
decoreeren, dat het een waardig om
hulsel zij van daarin bijeen tc brengen
voorwerpen voor Indische kunst.
Bestudeering van de vele plaatwer
ken en photographieëu in het museum
van het Bataviaasch Genootschap van
Kunsten en Wetenschappen leidde tot
een plan, dat alsnu ter aanduiding en
voorlichting voor andere personen als
een proeve van bewerking in teekening
moest worden gebracht.
Ten einde daarbij de aandacht te
kunnen bepalen, moesten, wegens ge
brek aan gegevens, de afmetingen van
een vertrek worden aangenomen. Hier
voor werden maxima genomen, omdat
het gemakkei ij kei- is, wanneer eenmaal
een vertrek definitief zal zijn aange
wezen, van 't grootero tot het kleinere,
dan omgekeerd,van het kleiner^tot het
grootc-re te hesluiten.
Bij het opmaken der proeve van be
werking heeft men zich voorgesteld oen
vertrek, lang 25 meter, breed 15 meter,
hoog ongeveer 7 meter.
Vermoedelijk zal een aan te wijzen
vertrek die afmetingen niet bereiken,
zoodat de vorenstaande als maxima-
afmetingen zijn te beschouwen.
Vau dat vertrek zijn eenige teekenin-
gen opgemaakt.
Vooreerst twee teekeuingen op e«n
schaal van 1 50, en verder meerdere
détailteekeningen op een schaal van
1 10.
ELk der beide eerstgenoemde teeke-
ningen stelt voor een der lange wou
den van het vertrek; de eens is de licht-
wand, d. w. z. die. waarin de ramen
zijn aangebracht; de andere heeft deu
ren, die naar aangrenzende vertrekken
toegang geven.
Beide wanden zijn in vijf traveeën
verdeeld.
In iedere travee in den lichtwand is
een raam,waarvan de groote glasruim
te bezet is met A jour bewerkt houtsnij
werk.
De midetentravee van den deuren-
wand is voor stookplaats ingericht.
Aangezien waarschijnlijk centrale ver
warming aanwezig is, komt het nader
beter voor in plaats van deze travee die
van teekening no. 3 op de schaal' 1 50
te maken.
Draperieën werden in de wandbe-
kleeding opgenomen, omdat het voor
nemen was vele weefsels te plaatsen.
Wanneer echter deze weefsels op der
gelijke wijze aangebracht, veel van at
mosferische invloeden te lijden hebben
zal het beter zijn ze weg te laten, wat
voor de versiering geen bezwaar ople
vert, wellicht deze ten goede komt.
In een der korte wanden is de deur,
die naar het vertrek toegang geeft.
Deze wand kan worden ingericht naar
het voorbeeld van den langen wand
met deui^fn.
De tegenover gelegen korte wand
kan open zijn en toegang geven tot
een aangrenzend kabinet, waarin die
Indische kunstvoortbrengselen zullen
worden geëxposeerd, welke minder
met de inrichting van het vertrek over
eenstemmen en waarin ook de vele
kostbare Indische weefsels moer doel
matig gerangschikt on gedrapeerd kun
nen worden.
Voor het geval geen kabinet, gren
zend aan het vertrek, kan worden be
schikbaar gesteld, kan tegen den kor
ten wand tegenov r den ingang van
liet vertrek, een estrade met kolom
men, geheel in overeenstemming met
de versiering der wanden, opgericht
worden, waarop dan de vorenbedoel
de kunstvoortbrengselen worde opge
steld.
Langs de wanden en in het vertrek
zelf worden meubels en de meer in de
omgeving passende kunstvoorwerpen
geplaatst.
Overeenkomstig de verdeeling der
wanden in traveeën, voor de lange
wanden in vijf en voor de korte wan
den in drie, wordlt het plafond van het
vertrek met vijftien caissons bewerkt.
Zooals op de teekeningen te zien is,
zijn deze caissons nisvonning oploo
pend en met bloembladen en knoppen
van boven gesloten, waarbij gelegen
heid zal bestaan hierin met gloeilich-
ten verlichting aan te brengen.
De vloer van het vertrek zal zijn een
houten parketvloer, waarvan het pa
troon nader is vast te stellen, wanneer
definitieve afmetingen bekend zijn.
De uitvoering van dezen parketvloer
behoort geheel' in Nederland, ter plaat
se, te geschieden, terwijl echter de
h'Hits»•ovjcii uil Inrlii' gereed c-n >a«-
onjgieluk zal zijn. Ik alleen weet
wat mij te wacJuten. staait en die goo
die God kan; iirt mijn hart bezen en
daarom kam i;k Jediene&n1 uitlachen
drie mij voor gek aanried'.. Ha, ha!
Zij teclite werkelijk, zij,, dlbe in; gam
twaalf jaren geilach'eni hiad'! maar
heb was ©ir dim ook maar; het lolomk
als een gebarsten, venroeste kLok,
d'to rmem. na lange rust wedier eens
in beweging brengt. Ik werd er
koud: van. Ik wensch u hot l>este.
juffrouw Johanna, zeide ik. en als
ik u niet imeei" mocht zien ik
vertrek reeds morgen mot tien eer
sten trein laat mij u d!am vaar
wel zoggen <\n wil nog dikwijls aan
mij dlmkeim als aam eeai wiendl dim
u nlirmrruer zal' vergeten
Neen, meen! riep zij, ik laat u niet
gaan. U moet mijne koeken in elk
geval proeven en er u morgen vroeg
van overtuigen hoe ik er als geluk
kige. jonge vrouw uitzie. Is u
luang dat er de voel geweend zal
wordSem? Voor petemoei kam ik niet
instaaim. miaar vooji mij zelf u
zult eens riem hoe vergenoegd ik zal
zijn eni ik heb eir •itmmieirs alle redte-n
A'oor oen mam te krijgen dlie
twaalf jaar l&tng wol geplukt heeft
om mij. eindelijk te mogen rmede-
nemen om a!s hij daaronder een
klaar kunnen gemaant worden, en
daarna tegen houten raamwerken
langs <1.- wanden van hot aan te wijzen
vertrek in Nederland moeten worden
aangebracht.
Hitte in Indië.
l'it Rondowoso schreef men van 1
November aan het „Soer. Hbl.":
De liitto is in de laatste weken on
dragelijk en de sawahs zijn dienten
gevolge droog. Niets wil er gedijen en
het op het veld staande gewas, zooals
de tabak, ziet er treurig uit. Op ver
scheidene plaatsen, zoowel hier als in
het Djembersche en Tangoelsche,
staat de tabak alhoewel pas een voet
hoog, reeds in bloei.
Komt er dus niet spoedig wat regen,
dan kan de oogst zoo goed als mislukt
heeten.
De kleine man gaat hieronder don
ook gebukt, daar met den oogst nog
geen begin mag worden gemaakt, en
deze omstandigheid influcnceert weder
op den kleinhandel.
In de bergstreken vooral moet het ge
woonweg ellendig zijn. Daar bestaat
het voedsel van dien kleinen man
hoofdzakelijk uit kratok (een peul
vrucht), terwijl de arme.ren zich voe
den met zooals zij liet noemen, attèh-
na, gédang, d.i. liet hart van den pis-
sangstam, dat, in stukken gesjjeden,
wordt gekookt
Gemalen zoowel als ongemalen mais
anders het hoofdvoedscl van den des-
saman uitmakende, hebben zij niet
meer in voorraad, en waarom?
Om die eenvoudige reden, dat, wan
neer de mais is geoogst, hadjies uit
andere plaatsen de dessas uitkoyien
en de oogst voor een prikje opknopen.
Dit gaat op de volgende wijze: De had
jies bepalen den prijs en krijgen daar
voor de mais. want de dessa-man is
blij, dat hij den heiligen man een
dienst mag bewijzen. Of hij en zijn ge
zin er de dupe van zijn, daar denkt
hij niet aan. De toestand bestaat al
sinds jaren en blijkbaar is het bestuur
hiervan niet op de hoogte, want anders
zouden er zeker maatregelen getroffen
zijn om dit alles te voorkomen en er
voorgoed een eind aan te maken.
Sporten Wedstrijden.
Voetbal.
De competities.
Wedstrijden op Zondag a.s. Afd. I.
le klasse: HaarlemRapiditas, Haar
lem; II. B. S.H. V'. V. Den Haag;
VelocitasH. F. C. Breda; R. A. P.—
Ajax, Amsterdam.
2e Klasse a. Volharding—A. V. V.
Amsterdam; Sparta—Olympia, Rotter
dam; Swift (A.) Quick, Amsterdam.
Afdeeling II. le klasse. VictoriaVi
tesse, Wageningen; Ifercules Go-
Ahead, Utrecht; Quick—P. W. Nijme
gen; Vitesse—Hercules, Arnhem.
2e Klasse a. Zutphania—Dc Tiiban-
ters, Zutfen.
2e Klasse b. Go-Ahead IIVicto
ria II, Wageningen.
Afdeeling III. 2© klasse. Z. A. C.—
Achilles, Zwolle.
3e klasse. Frisia II—I. P., Leeuwar
den.
Afdeeling IV. 2e klasse a. G. V. V.—
Wilhelmina, Ginneken.
2e Klasse b. A. N. T. O. N. I.—Vic
toria II, Osch.
Letteren en Kunst.
Van Yvotte Guilbert wordt binnen
kort een roman gepubliceerd „La Ve
dette". De hier en daar geplaatste no
vellen van haar hand zijn over 't al
gemeen zeer goed ontvangen en dat
moedigde haar aan haar roman. die.
naar ze zelf verklaart, voor amuse
ment geschreven werd. in het licht
te geven. Het is een stuk café-concert
leven: de liefd? tusschen een zanger
en zangeres uit een café-concert.
Land- en Tuinbouw.
Paul Krufifer-liodG.
Er is een nieuwe variëteit van de
linde gewonnen, die den botanischen
naam draagt van ..Tilia europaea ru
bra var. Paul Kruger" en vóór vier
jaar ontdekt is in de gemeentc-kwee-
kerij te Arnhem, toen een exemplaar
een maand langer zijn bladeren hield
dan allo andere lindesoortcn. Hoewel
de meeste linden na St. Jan (24 Juni)
al leelijk beginnen tc worden, stond
..Paul Kruger" verleden jaar begin I)e-
boetj'ö slaperig is geworden daiu zal
ik ham wel ©pvroolijkan an. hat zat
©en voorbeeldig hirwelijik worden-,
zoo goed c-n zoo vreedzaam als zij
ruiel al'lii'di uitvallen. Maar eerst
weg, weg! li kunt maat goJooven
hoe vearmjoeiid! dik mij gevoel, mia'ar
dial mioeat wc'l zoo zijn. ©n rui ben
ik aam hot dlpél. Mn u blijft dus tot
aan den trouwdag, ik neem geen
•afwijzing aan en nogmaals veel
dank voor al uw vriendelijkheid!
Daarna snelde zij weg, cok daarin
veranderd dril zij nu alles mei zon
derling© haast deed cn bij voor
beeld' de trappen naar beneden af
sprong als ©c-n haal joilg ding. Ik
kan niet zeggen welk oen pijnlij
ken i ndruk -dit alles op mij maakte.
Buiten op d'e Markt zag ik Fir-
mian. Hij kwam in zijn zomer-
pak uil een. winkel, waarin allerlei
snuisteriyem wonden verkocht, hij
had zich een pijp aangeschaft met
porseleinen kop, waarop o©n meisje
in zvc-a' losse k-loeding was afge
beeld. Toen ik hem voorbijging
toonde hij mij zij'n inkoop met een
vertrouwelijk grijnzen zonder er bij
te spreken ©m ging toon in -eon: an
deren winkel waar tabak te- krijgen
was. Zijne bruid had hem blijk
baar van zakgeld voorzien dat hij
