NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. Meestgelezen Dagblad, in Haarlem en Omstreken. De Worgerkampen. Het lot gedwongen. I9e Jaargang TV: -dag 17 Derember 1901. No. 5096 HAARLEM'S OAHBLAD ABONNEMENTSPRIJS: Voor Haarlem per 3 maanden1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), per 3 maanden1-30 Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden1.65 Afzonderlijke nummers0.02 Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.37J^ de omstreken en franco per post0.45 ADVERTENTIÊN Van 15 regels 50 Ota.: iedere regel meer 10 Ots. Buiten het Arrondissement Haarlem is de prijs der Adverfcentiën van 15 regels 0.75, elke regel meer 0.15. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 30 Cent per regeL Bureaux: Gebouw Het Spaarae, Kampersingel 70, vlak bij de Turfmarkt. Telefoonnummer der Redactie 600. Telefoonnummer der Administratie ltï2. Intercommunale aansluiting. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur: J. C. PEEREBOOM. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertenti en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Dit blad. verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publidté Etrangèr§Q. L. DAÜBE Co. JOHN F. J0NB§j Succ., Parijs 3iw» Faubourg 3font?uqjJre. i■JSfra ini' Haarlem's Dagblad Tan 17 Dec. beTat o.a.ï Britsen e successen, Eeu Boeren- Yoordeeltje, Krijgertje spelen in de Kaapkolonie, Chili en Argen tinië, De Worgerkampen, üaagKche Briei. Parlementaire Praatjes, ln de Residentie terag. Oi'ficieele Berichten. BURGEMEESTER EN WETHOU. DERS vairn Hiaamliem, Doem te weten diat bij hiunni© be schikking visin 11 December jh -aan die naamilioaae vennootschap „Koe- li't", voorheen Bruimmeir Go ver- gunmiimig is verleend tob oprichting van eene huiidemaoulietrij in het pen ceel aiain die G.astihuiiösüraait 'no. 7. Haarlem, 14 December 1901. Burgemeester en Wethouders voornoemd: BOREEL. De Secretaris, PIJNACKER. Politiek Uverziciit. Geaueiraal Bruce Hamilton blijifit maai' aan die winnende hand'. Nu heeft hij woer te Witk/rans hel iai- gien van Piet Viljoen verrast. Hij doodde 16 man en maakte 70 ge wapende gevangemen. Ook vervoer de hij ©©ra van Benson's kanonnon. Mackenzie, die met Hamdl- toin sa/meewerkte. hleeft zes gevan genen gemaakt, onder wie de veld- kraraeits Badiemhorsit en S-waniepoeJ Hamiilitan is trouwen© in dien laatsten tajid 'al' bijzonder gelukkig geweest. Den 3an December verraste hij na een naohbelijken marsoh een lar gei' bij Oshoek, waarbij 93 gevan genen im zijn hiandlen vielen; den IOen. December viel, wederom na een n&ohlelijkeira manisch heit Bethel-1 commando met 131 gevamigenieai en 7 gesneuvelden in zijm handen' en Vnijdlagimorgeni veawaste hij Piet V'iiljoen's lager, waarbij 16 Boeren sneuvelden en 76 gevangen gerau meni weirdeaii. In het geheel heeft de Britschie generaal dus sedert 3 December 323 Boeren buiten ge vecht gesteld. Thans hebben' zijn troepen behoefte aan -rust. De Enigelsctoe rageenimg deed aan den ovenvinnaajr een tetagrafischen geMcwensch toekomen met zijn schitterend succes. Indardaad heeft Hamilton ge toond een niet te verachten tegen stander te ziin voor die Boe-ren, die naai' het schijnt nog altijd hun ge won i© zorgeloosheid niet kunnen af- teereai). Wij hopen nu maairdart zij> spoedig in de gelegenheid zijn eens duchtig revanche te meunen. De Engelisohe successen., zoo on- ewoom inde laatste maanden, heb ben inrtusschem de Londensche beursmannen een weinig beneveld. I Zaterdag verspreidden zij aan de Beurs h et dolle gerucht dat de Boe ren zich allen hadden overgegeven of zich Maandag zouden onderwer pen ,als slechts even aiamnemeüjke voorwaarden wierden gesteld. In het Noordeai van Transvaal zijn de Boeren ook niet gelukkig Heit verder resultaat van de sa menwerking dier colonnes van Co lenbrander en Dalwkims is de gevan genneming van commandant Ba- denhonst meit twee zijner adjudam ten en. het lager van commandant Larose. Ook werden 10 Boeren, on der wie adjudant De Vos, die door Botha met remonte-paairden vain Ermelo waren gezonden, gevangen genomen. Hieraan voegt lord- Kitchener de woorden, toe: Deze belangrijke ge vangenneming zal een goede uit werking hebben. Gelukkig zijn er ook mieea* bemoe digende tijdingen van. het oorlogs- tierreiin. Eien telegram uit Jo hannesburg meldt: Een troep Boe ren is er in den nacht van den iOen in geslaagd) bij GrooLpara, ten. Z. van He.idelbeag, dloor de linie blok huizen heen te inreken, hoewel twee blokhuizen op hen vuurden. Ge- ruiimen tijd vervolgden 115 miain bereden troepen hen, en zij. namen twee Boeren gevangen,, maar veov volgens stieten zij op 80 Boeren, die spoedig door 60 anderen versterkt werden. Den geheel-en dag bleven de Engelschen met hen in gevecht tot zij met 200 huzaren versterkt werden. Toen trokken de Boenen terug. Hier hebben de Tommies dus bli j kbaar slaag gehad. Dat valt wal uit den stijl van bovenstand be richt op te maken. In d)e Kaapkolonie biijt het krij- .gertjieHspelen. Hierover komen de volgende Reute.r-teliegrammeni. Kolonel Dou-an heeft in. den och tend van 9 December te Leeuwem- dirift Abraham Louw's lager, tus sohen Fraserbuiv en Calvin,ia, ver rast en zeven, gevangenen, vijf ge weren, 22 paarden, en zes muilen genomen. Het commando verstrooi de zich in verschillende- richtingen. De Engelschen kregen een gewonde. Kolonel Capper is in dien avond) van dien Sen slaags geweest met The-ron en. heeft hem uit een sterke stelling verdreven. Theron trok toen op een andere stelling terug waaruit Capper hem dien volgen den ochtend verjaagde. Hij zwenkte toen in noordelijke richting. De Engelschen verloren 2 man. De Boeren toonden neiging om stand tie houden, iets ongewoons bij de commando's i.n het westen. Kolonel Cnabbe heeft Smit weer de Doomrivier overgedreven. Buitenlandsch Nieuws. Aanslag op een Nederlander Het Hof van Assises te Parijs heeft Fau, den, bedrijver van den aanslag in een spoorweg-coupé, in den loop van den zomer, op den N-e- deiTandBchen ingenieur Sebalt Saia gepleegd, tot Levenslangen dwang arbeid veroordeeld. (Men zal zich herinneren, dat de andere aanrander bij het springen uit dien trein den dood vond). Engeland en 'tDuische toltarief. Handelende op instructie van Lord Larasdowme, den minister van buileniandsche zaken, heeft die En- gelsche ambassadeur te Berlijn aan dien Duitschen staatssecretaris van buitoulandsche zaken een memorie overhandigd van de vereeraigde Ka mers van, Koophandel, verklarende dal het nieu-we Duiitsolie tarief raa- deelig is voor den handel tussohen beide landen.. De ambassadeur vestigde de aandacht op de emsti- 'e bezorgdheid, die mien in En geland koesterde, cm sprak de hoop uit. dat de vertoogen van de boven genoemde Kamers iin gunstige over weging mochten genomen worden, iin. bet belang van. de handelsbetrek kingen tussohen beide landen. Chili en Argentinië. Een telegram uit Santiago ver meldt, dat Brazilië zijn bemidde ling aangeboden heeft in het geschil tussohen Chili en de Aigentijnsche republiek. De Chilieenische minis ter van builemlandschi© zaken heeft dien Aigenitijnsoheni gezant de grondlijnen van een nieuw voorstel tot een minnelijke schikking voor gelegd; indien de regeering te Bue- nos-Aimes weigert, zal Chili verder geen voorstellen doen, -en' de weige ring opvatten als een toeken dart Argentinië den oorlog wil. De Daily Mail" verneemt uit Valparaiso dat de Raad van State geadviseerd heeft, de vloot te ver sterken tot vijftien linie-schepen eerste klas, vier transportschepen, veertien torpedobooben, vier torpe dojagers en zes kustveirdiedigings- vaartuigen, ongerekend sleepbooten enz. Uit Buenos-Aires wordt aan de Daily Mail" gemeld dat de Engel- sche regeering te Buencs-Aires en' Valparaiso officieus heeft te ver staan gegeven dat zij tot bemidde ling bereid is als beide staten haar daartoe ui.tncodigen. Het Angentijmsche consulaat-gene raal te Weenen bericht, een tele gram zijner rageeri.ng te hebben ontvangen, meldende dat Chili aan die billijke vertoogen recht zal doen wedervaren en dat ei* geen enkele reden- tot beduchtheid bestaat. Aan- de ,,N.-Y. Herald" wordt uit Buenos-Aires geseind, dat de regee- rimg van Argentina Zaterdag ant woord heeft gezonden op het voor stel van Chili tot bijlegging van het geschil. Algemeen wordt aangeno men dal. de quaestie in der minne zal geschikt worden. Algemöene berichten. DE OORLOG IN ZUID-AFRIKA. Er wordt gemeld dat in- het jong ste gevecht bij Luneberg Louis Bo tha einsuig gewond zou zijn. Hij zou een schot hebben gekregen door het linkerbeen onder de knie. Men zegt dat hij slechts aan de gevan genneming ontkwam door t/usschen de struiken te kruipen:. Waar hij nu is weet niemand), zelfs niet zijn eigen volgelingen. In dit gevecht werden, door de Bribsche colonne tachtig gevange nen- genomen. Dit bericht is merkwaardig ge noeg door den censor vertraagd. De eerste minister van Nïeuw- Zeeland heeft aan het departement van oorlog te Londen geseind, dat de kolonie nog duizend man voor Zuid-Afrika aanbiedt. Het Engelsche mlinisterie van oorlog heeft het aanbod van de Canadeesche regeering aangenomen, om het aantal manschappen, van een nieuw Cana- deesch contingent voor Zuid-Afrika te brengen op 900. CHINA. Een telegram uit Peking meldt, dat heit Ho op 14 dezer van Kai- Feng-Foe naar Peking is vertrok ken, waar heit tegen 7 Februari wrdJb verwacht. ALLERLEI. In de Italiaanse he Kamer antwoor dende op eene vraag betreffende de be roering in Tripoli en de Fransche staat kunde aan de Middellandsch Zee, ver klaarde Prinetti dat wederzij dsch ver trouwen de regel is geworden in de betrekkingen tusschen Frankrijk en Italië. De Russische -^rcotvomktroonio p- volger is Zondagavond te Berlijn aangekomen en door den Keizer plechtig ontvangen. Na een zeer hartelijke begroeting reden beiden naar hiet Wiildparkstation en het N-eue Palais._ De -Oostemrijlksche- Landdagen zijn tegen het einde van deze maand bijeengeroepen. De Pruisische Staatscourant maakt een koninklijk besluit openbaar, waarbij de beide huizen van dien Pruisisehem Landdag tegen 8 Jan.. worden bijeengeroepen. In het Blauwboek over de con centratiekampen zijn voor de sterf te in October en November de vol gende cijfers opgenomen: Voor de eerste helft van October: Natal: totaal der blanken in de kampen 6752, kleurlingen 33, sterf te 27 en 0. Kaapkolonie 279 blanken en 2 kleurlingen .starfte 5; Oranje-Vrijstaat: 45,454 blanken en 40,092 kleurlingen, sterfte 649 en 230. Transvaal: 58,657 blanken, 1977 kleurlingen-, sterfte 678 en 17. Voor de tweede helft van October: Natal: 9112 blanken (de opgrataf der kleurlingen ontbreekt) sterfte 48. Kaapkolonie: 283 blanken sterfte 0. Oranje-Vrijstaat. 45,364 blanken en 43,549 kleurlingen, sterfte 871 en 468. Transvaal: 57,913 blanken en 1953 kleurlingen sterfte 883 en 20. Voor de eerste helft van Novem ber: Nabal: 9865 blanken., sterfte 38. Kaapkolonie: 278 blanken, sterf te 0. Oranje-Vrijstaat 45,364 blanken en 4359 kleurlingen, sterfte 610 en 574. Transvaal: 63,032 blanken, sterf te 746. Voor de tweede helft van Novem ber: Natal1: 10,185 blanken, sterfte 36. Kaapkolonie: 278 blanken', sterf te 0. Oranje-Vrijstaat: 44,966 blanken, sterfte 721. Trainsvaal: 62,545 blanken, sterfte 656. De ,,Westmj. Gazette" leidt uit deze statistieken de volgende sterf tecijfers af voor beide maanden in alle kampen: Voor October op een. bevolking van 111,879 blanken), 3156 sterfge vallen of 339 per duizend en per jaar; V oor November op een bevolking van 118,255 blanken 2807 sterfgeval len of 284 per duizend- en per jaar. I n v-eirgelij-king met de zes vorig© maanden van dit jaar zijn beidie cijfers wederom hoogar immers de f. i erf be boclroeg (per duizend en per j.ar) in Juni 170, Jü/li 198, Augustus 284, September 264, October 339 en November 284 of gemiddeld op een gemiddelde bevolking van 110,000 een sterftecijfer van 253 per dui zend en per jaar, dat is iets meer dan 1 op 4. Van all-e inwoners der kampen zijn de kinderen het zwaanst be proefd. Men vindt voor hien de- volgende cijfers: Aanbal sterfgevallen bi: Augus tus 1545,September 1964, October 2633, November 2271; pen* jaar en per duizend over diezelfde maan den: 355, 434, 573, 470. In zijin- rapporten aaln minister Chamberlain stelt lord Mi-lner voor de ergste kampen op be breken en alle kampen te verkleinen. Wat dan oveiscbnet in. den. Vrijstaat kan worden gezonden naar die Kaapko lonie. terwijl Natal die overschie tende bevolking van de Transvaal- sche kampen kriist. In die Kaapkolonie zullen kampen worden opgericht te PortrElisabeth, O st-Londen en Port Alfred. Deze kampen zullen worden ingericht voor 2000 tot 3000 personen, zoo noodig kunnen, meer kampen wor den gevormd. Natel krijgt een kamp van. 4006 menschen te Me-rebank en twee van 3000 elk te Pimetown en te Jacob'a Sidling. Voor het oogenblik is het niet te verwachten dat Merbsbank ongezond zal woiden. maar mocht daarop kans bestaan dan zal een nieuw kamp worden opgericht te Mooi-rivier. Bovendien wenscht lord Malnter in die nieuw© kampen hutten te bauwen, voor de bewoners en zul len in- die oude kampen de tenten geleidelijk, nausr gelaw ze verslij ten. worden, vervangen door hut tien. Naar d!e kampen aan de kusten zulten alleeni zij mogen gaan, wier mannen, of mannelijke beirekkingen niet meer op commando zijn emr die zich niiet hebben misdragen. Door deze maatregelen hoopt Milner de ..bertireurenswaaidige" sterfte belan-'ljik te doen afmennen. Daar het .echter geminien tijd' zal duren .is geen onmiddleilLijke ver betering te verwachten. Door die thans verbeterde gemeie-m- schap zal mem die bevolking der noordelijke kampen van beter en meer afwisselend voedsel kunnen voorzien, men zal dlaar tevens die vernleginisr der zieken en die sani taire omstandigheden kunnen ver beteren. Daarbij zullen het groote aantal pleegzusters en gencesheeren uit Engeland eien- belangrijke aan winst aijim, terwijl reizende inspec teurs zullen wonden- -atainigewezemj om alle kampen te bezoelcen .en zorg te dinagen roo-r een uniform- beheer. Toc-h vreest lond Milnier dat om danks ah© verbeteringen de sterfte in de kampen -groot, zal blijven, want in .een kamp van- 500 zouden epidemieën zich .even sterk hebben ontwikkeld als in een van 5000 be womers." Stadsnieuws Haarlem, 16 Dcc. 1901. andr. J. Bosscha, op zijn ver zoek, eervol ontslag verleend als lid en voorzitter der in art, 3 alin. 2, van het Koninklijk besluit van 3 October 1887 (St.bl. no. 168) bedoelde commis sie van toezicht op de standaarden van den me tea- en het kilogram, on der dankbetuiging voor de in die be trekking bewezen diensten. Bezuinigings-sy steem. D« firma K. Tollenaar Zoon, Gortesteeg 6 en 13 alhier, heeft een bezuinigings- systeem in den handel gebracht, dat op allo fornuizen, kachels enz. kan wor den aangebracht en werkelijk verras sende resultateu oplevert. Wij hebben het aangewend en de uitkomst was dat een bezuiniging van 25 30 werd verkregen. De zninigheidsbrander kan in den tijd van twee uur worden aan gebracht, zoodat men bij dc plaatsing geen ongerief ondervindt. Schouwbu r g. Zondagavond werd door het gezelschap van den heer gen en doorwandelden de schoon© van laurieren geurende wegen vam Morgmaga af over Gaixionu, Carg- naco, Fasano en Bezzuglio, zoodat zij dikwijls te laat voor het diinor in het hotel terug,kw^amen. Eiken dag dankte de baron zijn vriend, dat hij hem op dit gelukkige denkbeeld had gebracht. En daar do predi kant mi weder in zoover hersteld was, dat h" het durfde wagen in een van do zaten van het Hotel de Protestantsohp gasten met Zondag- sche toespraken te stichten, scheen aan het geluk en de rust van deze drie menschen niets te onü>reke.n. lot er op een kwaden dag een brief kwam. die even als een aardbev-ing een, niets vermoedend huis, dit heerlijke stilleven dëed ineenstor ten. (Wordt vervolgd). Feuilleton. Naar het Duitsch. 2 Dominee Eldas Bnxtersen, sedert dertig jareni predikant van de hoofdkerk van het kleine Holsteim sche skidje, die geboorteplaats van ons bruidspaar, had beiden gedoopt en aangenomen. Hij genoot het hoogste aanzien en het volste ver trouwen bij zijne gemeente, die zijn soms te ver gedreven ijveir en en kele memscbelijke zwakheden die ook bij hem niet ontbraken, gaarne dooi' de vingers zag. Daar hij zijne vrouw vroeg verloren had en zijne twee doc-hiteirs in nabijgelegen ste den getrouwd waren, bleef hem naast zijne bezigheden als zielver zorger, vrijen; tijd genoeg om aan zijne liefhebberij voor zeilen -en vis- sch-en toe te geven, dlie hem door wind eni weer naar bui-ten maar die open zee dreef. Deze strijd met die elementen had -hemi krachtig go- houden voor zijn leeftijd, zijn ge laat 'n.i grijze haa-r met een gezonde roode kleur bedekt en aan z' 'me huishoudster dikwij-ls eene met onwelkome aanvulling van een voudig -tafelgenot verschaft. Hij had echter de gewoonte zoodna hij zich in open water bevxmd. het een of andere koraal aan te heffen, al luider en.Luider, naarmate die wind heviger tegen zijn boot aanstormde. Hij deed dit niet alleen ter eere Gods, maar ook om zijn keel te ver sterken weit hem op den preekstoel ten goede kwam. totdat hij. op ze keren Novemberdag uit een zwa re n sneeuwstorm eene zoo hevige keelontsteking te huis bracht, dat hij dientengevolge bijna zijn ge heele stem scheen verloren te heb ben. Het had geen mcedte gekost om van den kerkeraad' verlof te krijgen, waarvan hij dadelijk ge bruik maakte om in GardJone, door in het geheel niet te spreken, zijne stembanden- weder in orde te bren gen. en reedis in Januari kon hij' dian ook naar huis melden dat hij dagelijks in- beterschap toenam en met Gods hulp tegen Pascben we der geheel genezen- hoopbe terug te komen. Dit h'ad h;: ook aan een- bevriend adellijk echtpaar geschreven, dat dicht, bij het- stadje een mooi. oud) kasteel bewoonde in een groot park dat zich tot aan den oever van die zee uitstrekte. Dit was sedert on- heuchelijike tijden .een familie-be zitting van de Baronnen Von Gun tram geweest, dat de tegenwoordige eigenaar, nadat hij uit den Fra-n- schen.oorlog als ritmeester der hu zaren was teruggekeerd en zijn ontslauitdien dienst had genomen, geheel had latien restau roeren en bijzonder verfraaien,omdat hij op esene schoon©, jonge gravin was verliefd geworden, voor wie hem het oude gebouw veel te vervallen en onbewoonbaar toescheen. De jonge sl atv nauw was anders niet zeer verwend'. Zij had in zul ke drukkende huiselijke omstan digheden verkeerd, dart zij het af dalen tot eenvoudig barones, die •echter over ruime middelen kon beschikken, als een© ware verlos sing had beschouwd. Niet alleen naar het uiterlijk was zij een half hoofd grooier dan haar man, maar ook in. ontwikkeling en tact was zij hem var vooruit, terwijl de vroegere cavallerie-officior bij de meest dwa ze aanleiding in drift kon opstui ven om zich dan weder vol berouw te verootmoedigen; alleen als voor rechten, der geboorte ter s kwamen, bleef hij zijne meeniing hardnekkig volhouden. Hij vereerde zijne vrouw echter niet alleen ter wille van haar gra venkroon, die zij op den stamboom van den baron had overgeplant, maar ook om hare gaven van geest en karakter. En toen zij hem bo vendien een stamhouder had ge schonken. was zijne ridderlijke toe wijding van dien aard'.dat zijn gees, lelijk© vriend, de predikant Broder- san. menigmaal over deze overdre ven verheerlijking hert hoofd moest schudden. Toen nu de opgewon den berichten over G aid one. het gezand© klimaat en de goede inrich ting van het groote hotel tot het kasteel doordrongen, kwam de ba ron op zekeren dag toen zijne vrouw niet al te wel was op de gedachte diat het dringend noodig was voor de gezondheid van zijne lieve vrouw nog meer te doen en het overige van den winter ook aan den tooverachigen oever van het be roemde meer te gaan doorbrengen. De barones, die heel goed wist dat de slechte toestand van hare zenuwen ook door den meest w-et- dad-igen invloed van het klimaat niet was te verhelpen, had toch geen reden zich tegen het liefderijke voorstel van haar echtgenoot te ver zetten. En werkeLijk, -toen zij to gen het einde van Januari het heer lijke winterverblijf betraden, was de indruk van het even bekoorlijk als grootsoh decoratief met de pracht van een altijd groen planten rijk, dat niet aan den winter kon laten denken, zoo overweldigend voor de beide uit het Noorden ko mende reizigers, dat voor het oogen blik en zelfs in d© eersto weken alle droefgeestigheid uit het gemoed de-r edele dame verdween en haar ietwat mager geworden gelaat meer gevuld werd en de kleur- er op te- mgkeerde. Men zag hare liooge gestalte op alle uren van den dag O-- den drukbezochte straatweg tot naar Foscolamo doorwandelen, aan haar rechterzijde de predikant, diio ei* zich wel op moest toeleggen om niet te '—reken, maar onophoudelijk doorbabbelde, aan de andere zijde haar echtgenoot m een grijs pak met korten broek en dikke kuitkou sen.. die bij zijn dik buikje eene wonderlijke vei'toorning maakten,, hei gelaat echter inert den grijzen, martialen knevel en baard nog jeugdiig frisch en door hot snelle loopen hoog gekleurd. Zoo bezoch ten zii de oude denpjes op de ber-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1901 | | pagina 1