Kijkjes om ons lieen.
waarbij hij ter zake van vlsscherij* I Zandvoort.
overtreding was veroordeeld; hij had Tegen Donderdag 20 Februari a. s.
zich ter zijner verdediging beroepen dej( avon Js (en 7 „rej jg I(ih,er ePne
op een handvest van Hertog Albrecht 10pe]1bare raadsvergadering l>elegd. Do
van Beijeren van 6 Augustus 1393. agenda luidt
Ingekomen "stukken eni mededee-
Th. Teeuwen, die door de'
Rechtbank alhier, den 5en December
1901 ter zake van diefstal is veroor-
loopig, hangende het onderzoek, zich en hij de Emissiebank in voorraadt,
zullen neerleggen bij wat zij ju ge- Hoe de plaatsing geschiedde, 'is ge
weigerd hebben. Meer venvacht spr jtuige niet volk oman bekend. Kreee
als de wetgever zal ingrijpenvat hij een opgave ,dan zorgde hij voor de
eene wettelijke regeling van het ar uitvoering. Van een ruil van 10,000
beidscontract. wettelijke erkenning ei, I aandeden „Vereenigd aandeelenbezit"
deeld tot 3 maanden gev.straf en van
dit vonnis in hooger beroep kwam, is
te dezer zake door het Gerechtshof te
Amsterdam veroordeeld tot een jaar
gev. straf
lingen.
Benoeming Gemeente-Geneesheeren.
Rekening Burgerlijk Arm bestuur.
Request inzake ruiling grondt
Strandverpachting.
Maandag j.l. had alhier op liet em
placement di^r Blectrische tram een
ongeluk plaats, dat gelukkig nog goed
Haarlemsche Stucadoors. L, De tram, die te ».20
verseiliiging. Dinsdagavond Uj^ Haarlem vertrokken was, kon bij
had eene openbare vergadering aankomst alhier niet dadelijk tot staan
plaats van bovengenoemde vereero- gebracht worden, hetzij door de glad-
gmg in hot Geheel-onthoudersge-1 heid der raj]S 0f <joor onvoldoende
OOUW. werking van de rem.
De voorzitter, de heer Koppen, j He gevolg was, diat het rijtuig in
wees er in zijn openingswoord o. botsing kwam met een alhier staande
m .0 dat. cte sfcucadooTS stocdS hun- goederenwagen, met het gevolg, dat
tte tarieven moesten handhaven en het voorbailcon zwaar beschadigd werd.
geen© overtredingen» dlaa/rvan^ toelar| Persoonlijke ongelukken hadden
ten. waarna liij het woord gaf
aan den heer Th. Schmeitz, lid van
het hoofdbestuur van den Nedor-
landschen Stucad'oorsbondi, die het
niet plaats.
Het kohier no. 5 der Personeele ber
lasting, dienstjaar 1901, is invcirder-
onderwerp behandelde: ,,ʻon dim- baar verklaard en aan den Rijks-ont-
gend' gevaar voor de stucadoors". vanger ter invordering ter hand ge-
Spr. zeidie dat men van hem geen sield.
schitterende rode cant rent bet tak WÊÊÊÊÊÊÊÊÊ
moest verwachten; want hij was De heer P. van der Mi je heeft de
geen redenaar maar wel een werk-benoeming tot lid. van het kiescollege
man. die zich tot taak gesteld had,derNed- Herv- Gemeente aangenomen,
tien toestand in het siucadtoorsvak -
uiteen te zetten. Voor ©enige jaren Maandagavond ongeveer half tien
- 'uur werd door den bierhuishouder A.
K. alhier, de assistentie der politie
ingeroepen, aangezien eenige vreemde
hier te landla een stucadoorsbond
'Sticht, diie dJir.ect het oog gericht
had op de Haarlemsche afdaelingi,
die toen reeds zooveel voor de vak
belangen hadi gestreden en» de oeco-
nom-isc.he actie had ter hand ge
nomen.
Niet alleen/ voor ziekenfondsen.
pensioenfondsen, etc. moetmenz.ch anfcr 10 Proces-verbaal opge
vareeniigen. maar om verbetering in
stucadoors zijne woning wilden bin
nendringen, verschillende glasruiten
daarbij stuk slaande en eene deur in
trappendie. De schade daardoor be
rokkend, bedraagt ongeveer f25. Van
bevordering der vakveroeniging (bet
onthouden van rechten aan niet reor
ganiseerden), verplichting des patroons
tot erkenning van het collectief karak
ter van het arbeidscontract (verplich
te onderhandeling met godelegeerden
der vakvereeniging). Voor het uit den
we" ruimqn van kleine geschillen kun
nen onze Kamers van arbeid, mits
eenigszins goreorganiseertL van rut
zijn. De groote oneenigheden zullen
wel niet anders kunnen beëindigd wor
den dan door den natuurlijken strijd,
die aan beide zijden moet uitgevoch
ten worden.
Gaat men ooit ten onzent toteeniger
lei wettelijke regeling over. dan doe
men dit niet zonder dat invoering van
algemeen kiesrecht zij voorafgegaan.
Want eene regeling, waarin de we.vK-
man zelf geen dee] heeft zal immer
afstuiten op natuurlijk wantrouwen.
Bij de gedachtenwisseling woog de
heer Smit (werkman) of het departo-
mentsbestunr niet bereid' zou kunn -n
gevonden worden om met de Atnster-
damsche Kamers van Arbeid ow'.og
te pleeen ten einde te geraken tot een
regeling, welke voortaan het klakke
loos uitbreken van werkstakingen, zon
d°r eenige voorafgaande poging tot c n-
derhandeling. zal belettan
Aldus werd besloten.
Rechtszaken.
het va kte brengen.
Wat dreigt ons? Wel, dial die ar
beidstijden te lang' worden en» daar
door de süucadoore gezel len geen
tijd hebben iets anders te doen. Wel
is sedert de oprichting van dien
Ned. Stucadborsbond1 inde. lange ar-
beidstijdJen vaal verbetering geko
mendoch nog niet genoeg.
Wanmeer aLl© stucadoors zich in
Maandagavond j.L werd door do
Vereeniging het Zandvoorts fanfare
corps in café „Welgelegen" hare jaar
vergadering gehouden.
Tot bestuursleden werden herkozen
de heeren Jb. Oud, penningmeester,
D. Visser, secretaris en E. Koning,
commissaris van orda Uit de verslar
gen van den secretaris en penningmee
ster bleek, dat de vereen iging voomit-
Beleediging van de Koningin.
Voor den Hoogen Raad! is behandeld
het cassatieberoep van een colporteur,
door de Haag se he Rechtbank en het
Gerechtshof veroordeeld tot 4 maan
den gevangenisstraf wegens be-leedii-
ging van H. M. de Koningin en een
lid van het Koninklijk Huis. Tot ver
werping werd geconcludeerd/.
Vergiftiging.
Dinsdag ooncludeerde de adv.-gen.
v den Hoogen Raad. mr. Ort. totniet-
onlvankelijkverkiaring der revisieaan-
vraac van wedt Sörensen. levenslang
veroordeeld wegens vergiftiging op
echtgenoot en dochter te Rotterdam.
de verschillandie siied'en OTganisee-i gaande is; er was een batig saldo van
reu dan kiunmen; wij en, niet die pari 11 in kas. Verder werd besloten dat
teroons (Je arbei'dsuneo -regelen. Eende contributie voor de oude leden 0.15
Gtucaidoor io te vergelijken met een- per week en die der jonge leden zij
trekvogel, diie mu .eens bier d!an. dlaiair j die verleden jaar lid zijn geworden
zijn, tenten moet opslaan.. Als wij 0.20 per week z.al bedragen. Nog werd
nu op eenie vreemdle- plaats onze te>n>- de naam van Zandvoorts fanfarecorps
ten opslaan, dlan. moeten wij onsveranderd in „Harmonie-gezelschap",
houden aan. die tarieven en aan dieonderafdeeling van de vereeniging
arbeidstijden. die dlaar usance zijn
en. is het derhalve de plicht van die
gezellen om zich bij de plaatselijke
veream.gmigeni aan te sluiten,, die
propageer,en voor den loonstrijd en
den arbeidstijd. Maar helaas, ve
len, doen, dit niet. Zij storen zich
niet aan de gezelient-vereeniginig,
door de patroons „eewe bende" ge
noemd, Doch zooveel is zeker, dat
de patroons wel degelijk met die
gezellen-veo-eenigingen rekening
houden. Want zaj., die patiroons,
geven, one een, les. zaj. organdSe/emem
zich krachtig tegen. ons. hoewel' die
patroons op concurrentiogebded vij
anden. zijtru.
En daarom, om den strijd goed te
„Onderling Hulpbetoon".
Haarlemmermeer.
Verplaatst met 1 Februari de klerk
d/er posterijen en telegraphie 2e klasse
H. van Dijk van Amsterdam (telegraaf
kantoor) naar Haarlemmermeer.
Binnenland.
Parlementaire Praatjes.
De Tweede Kamer heeft gistermiö
dag haar werkzaamheden hervat, de
af deeling en vernieuwd en besloten tot
Donderdag 11/2, zoo noodig tot Vrij
dag 11 uur, in, die afdeelingen tot on
derzoek van verschillende zaken door
te brengen. Dan komen de militaire
kimmen voeren, moeten alle gezel- bevotrderings- en pensioenwetten aan
len bet nut van organisatie goed de orde. G. Jr.
begrijpen en, het zich een plicht
achten zich te vereenigen. Dein
tweede ^eva&r dat ons dreigt is het
leerling-stelselwaaraan paal em
perk moet worden gesteld.
Wal hapert er nog meer aan ons
vak? Dal i6 hel foodjenstelsel, dat
een groot nadeel daarvoor is. Een
ormermam kaïn, geen zee stucadoors
bedienen, dam alleen waanneer hij
buitenigewoan goed' zijn plicht doet,
waarvoor hem dan Zatendagsavondb
een. fooi van die stucadoors wacht,
Maar daardoor zal belt zoover ko
men dat die patroons tegen, de stu-
oadloars zullen» zeggen: stelen jelui
zelf nnaar een opperman aan. Em
dit is verkeerd!.
Spr. mispunt dJen opperman,
die ook dikwijls een groot huishou
den beeft te onderhouden, den fooi
niet; maan* laten deze fooien dan
niet door d"e gezellen maar dloor de
patroons betaald! worden. En, al deze
gevareni dreigen in de toekomst
Daarom, organiseert u krachtig.
Dat is uw plicht.
Richt slechte uw blikken naar
Enschedé; daar moeten de arbeiders
strijden tegen, een, tynan. die van
geen oud'erhandellinig wen echt te we
ten. en diie voorzeker mi et zoo'n
macht zou hebben,, wanneer allie
arbeiders hun plicht beter begre
pen.
Daarna werd de vergaxtering ge
sloten.
Uit de Omstreken.
Hillegom.
Dezer dagen Is door Ged. St. van
Zd.-Holland goedkeuring verleend tot
aankoop van de gronden, die dJe Ge
meente noodig heeft voor de vergroo
ting van de Haven.
Yelsen.
Do tot kapitein van de stoompont
benoemde sluisbeambte D. Buter, is
reeds van IJmuiden naar hier ver
huisd, zoodat waarschijnlijk spoedig
met het afbreken der brug zal begon
een worden.
IJmniden.
Tengevolge der vrij hevige vorst van
de laatste dagon zijn die werkzaamhe
den tot vergrooting der Visachersha-
vem gestaakt moeten worden.
Botha's kinderen.
Onder de met het stoomschip „Kur-
fürst" uit Afrika Dinsdag te Vliasin-
gen aangekomen passagier» waren 2
diochtertjee van <»- Lou® Bo
tha, oud 13 en 7 jaar, die met den trein
van 1.07 naar Brusse] vertrokken. Zij
waren afgehaald door den heer
Fischer.
Acad. Examens.
Leiden. Bevorderd tot arte de heer
C. Goedhart.
Grappenmakers!
Men schrijft uit Den Haag:
In een, eter bladen stond dezer dagen
een oproeping tot bijwoning eener ver
gadering te houden door eene commis-
die. zoodra een gunstige vrede in
Zuid-Afrika zou zijn gesloten, daar
heen wilde gaan. de landverhui
zing voor te bereiden.
- De voorbereiding voor deze bijeen
komst bleek niet mei zorg te zijn ge
schiedt Niet alleen dat de „jongelui
met eenig vermogen", die waren op-
geroenap. niet waren verschenen, maar
de twee personen een werkman en
een kleinhandelaar die aanwezig
waren, werden bovendien ontvangen
door een der leden van bet comité
in een donker zaaltje van het gebouw
„Concordia".
Op verzoek verklaarde deze leider
van de vergadering, dat het doel van
het comité was .in dezen tijd van het
Chamberlisisrae, in Afrika later een
loonzagerij te beginnen, waar 2 meu
belmakers. enz., enz., enz." noodig
wanen.
De toehoorders wisten toen al ge
noeg. Ze kregen nog iets te hooren van
stortin- van geld, van controle op de
boekhouding, enz.
Toen gingen ze lieenl
Werkstakingen.
In de Dinsdagavond gehouden verga
dering van het departement Amster
dam dier Maatschappij tor Bevorde
ring van Nijverheid is besproken de
door het hoofdbestuur aan de departe
menten gerichte conclusie ter zake
werkstaking in het. algemeen.
De heer P. L. Tak leidde het ondei^
werp in. Hij betoogde o. a. het volgen
de
In het scheidsgerecht steekt voor den
arbeider ook zeker gevaar, te onderken
nen reeds in de voonvaarde dte meest
al gesteld wordt, dat de arbeiders voor
Tilharg8che moord.
Het.aantal getuigen, dat door het Ge
rechtshof in deze zaak zal wordle-n ge
hoord, bedraagt 48.
Geeu roomboterfabriek.
Dinsdag werd door de rechtbank te
Arnhem opnieuw behandeld die zaak
van den heer Van Santen, den beken-
die boterhandelaar, contra den heer
Pyttersen, hoofdredacteur van de „N.
Arnh. Courant", wegens een artikel
genoemde courant opgenomen,
waarin bestredten wordt de circulaire
van Van Santen en beweerd wordt dat
„roomboterfabriek" niet besétaat,
maar dat eischer een margarino-han
delaar is, en dat de 7000 koeden. die
hij zou hebben, op de maan grazen.
Het M. vroeg ontslag van rechts
vervolging.
ZaakNoëls Tan Wageningen.
(Vervolg.)
Uit het verhoor van den heer Nieuw
meij-er is voorts nog gebleken hoe op de
z.g. aandeelhouders- vergaderingen
van de „Hol land ia" nooit werkelijke
aandeelhouders kwamen, doch deze
vergacla-ingem steeds „onderonsjes"
bleven, waar dan zorg gedragen werd
door beklaagde, dal; er aan den vorm
nooit iets ontbrak.
Beklaagde Noëls had tal van op- en
aanmerkingen over de verldaringjen
van Nieuwmeijer.
Beklaagde doet nog opmerken, wat
in de vorige zitting blijkbaar door da
rechters verkeerd is opgenomen, dat
hij niet verklaard heeft dat hij op
dracht tot het boeken van den verkoop
van de ƒ50,000 aandeeien heeft opge
geven aan Nieuwmeijer doch aan
Dorsman. Zoo kan, wat bekt in Octo
ber aan Dorsman opgaf, eerst in Ja
nuari dpor dezen ter kennis van Nieuw
meijer zijn gebracht
De aandeeien van de maatschappij
.Hollandia" wierden bewaard in een
brandkast-, staande op bekl.'s kantoor.
Een klein gedeelte van die aandeeien
werd steeds overgebracht naar de
brandkast van de Emissiebank voor
d» ..dagelijksche aanvraag".
Bekl. spreekt vervolgens tegen, dat
get. Nieuwmeijer ooit in zijn particu
lieren dienst is geweest De heer Nieuw
meijer is door bekl. steeds in kwali
teit als commissaris in de verschillen
de maatschappijen aangesteld. De
heer Nieuwmeijer was door bekL niet
aangesteld als bediendeboekhoucüer;
hij was geheel zelfstandig en meer
accountant-boekhouder. Hij betaalde
dan ook zijn eigen bediende. De heer
Nieuwmeijer had ook niet een salaris
van ƒ25 per maand!, doch hij had rich
belast met het in orde houden der
boekhouding,, vain iedere maatschappij
voor ƒ300 perjaar. Hij was vrij om zich
te belasten met andere werkzaamhe
den. Naar aanleiding van dit laatste
merkte get. Nieuwmeijer op, dat hij
vrij was zich met andere werkzaam
heden te belasifcn buiten de gewone
kantooruren.
Mr. Boscb, de subst.-officier, deed
bekl. opmerken, dat hij get. Nieuw
meijer slechts particulier had kunn«n
aanstellen, omdat hij tengevolge der
statuten der maatschappijen, niet be
voegd was personeel aan te stellen,
aangezien dit slechts kon geschieden
door de directeuren.
BekL gaf dit toe, doch hij voegde
darbij, dat die aandUslling in teder ge
val moest geschieden onder goedkeu
ring van den president-commissaris.
Be>kl. gaf vervolgens o- verzoek van
den verdediger Mr. van Gigch, inlich
tingen omtrent bet onltelag van Storm
als directeur van „Holil)andia,\ uil-
hoofde van „onregelmatigheden".
Getuige G. Kroese, secretaris dttr
Emissie-bank, deelt mede zijn aanstel
ling van den president ontvangen te
hebban. Hij ontving ƒ2000 salaris. Hij
is niet op de hoogte van de boeken van
de „Hollandia". Hij weet dat er aan
deeien van de „Ho'landlia" nu e® dan
geplaatst zijn. D«: geschiedde altijd
op last van den pré /dent van de Emis
siebank. Er wnr - steeds aandeeien
van de ondersche.dene maatschappij
tegen evenveel „Hollandia" zegt get.
jiiets te weten. Van den aankoop van
50,000 aandeeien „Hollandia" door de
Emissiebank heeft gdt. wel eens iets
gehoord, maar hij weet niet hoe en
wanneer die geschiedde.
Getuige voerde wel de correspon
dentie met die ondernemingen, waar
van aandeden geplaatst waren.
De plaatsing geschiedde na verzen
ding van circulaires bij onderhand*
sche inschrijving.
Het is get. bekend, dat er een balans
is opgemaakr, tusschen „Hollandia
en de „Emissiebank" ten dienste van
den curator Mr. Modderman.
Hij erkent de twee bewuste aanwij-
ringfeï» geschreven moeten zijn op of
na 1G Maart, want. men vindt op die
keerzijde een verantwoording van wat
in Februari is geschiedi, en diie is in
Maait! gedrukt.
Getuige verklaart niets te weten van
samenkomsten van bekl. met Nieuw
meijer. Hij heeft wel de vergadering
van 31 Maart bijgewoond ook aan
deden door bekl. verstrekt. Getuige
erkertt, dat, Storm c. a. dikwijls bij
hem kwamen om geld voor grondstof
fen en werklieden. Was het er niet dan
kon hij niet altijd geven. Hij meende
dat dit geld: betrof van geplaatste aan
deeien, niet van kwitanties.
Gevraagd hoe liat kwam. dat de Ba-
taafsche bank de schulden inde en dat
de Emissiebank geld moest fouraeeren
antwoordde get., dat de inschulden
kleine bedragen van geleverde produc
ten waren, maar het eie-enlijke kapi-
taJ van de emissie der aandeeien
kwam.
Rechter Aberson doet get. opmerken
dat. er een rekeningcourant bestaat,
waarin 't blijkt, dat de Emissiebank
wel duizenden aan kwitanties voorde
..Hollandia" geind1 heeft. Dat is het
omgekeerde van wat get. beweerde.
Getuige zegt, dat het toch wel mo
gelijk kan zijn geweest.
Getuige werd over deze tegensirn-
•I) id en kortheid van memorie door
het O. M. zeer lastig gevallen.
Ook werd het vreemd gevonden dat
get. niet wist of bekL wel eens de boe
ken naging.
De verdediger vroeg hoe of de ver
houding 'tusschen get- en bekL was.
Of hij do ondergeschikte was of zelf
©tan dig.
Getuige zeide zich niet geheel als
ondergeschikte te beschouwen.
De president meende, dat als men
salaris van iemand! ontvangt, men
toch ondergeschikt is. te meer als die
iemand hem oni:slaan kan.
De verdediger vroeg of het salaris
alle uitgestotenen worden toegelaten,
en de dekenwevers niet zullen begin-
nn voordait de toonregeling getroffen
fa.
Sporten Wedstrijden.
Wapenfcest.
Hot vijfde wapenfeest van den Ko
ninklijken Officiers-Schermbond werd
Dinsdagochtend te 10 uur geopend in
het Gebouw voor K. en W. te 's-Gra-
venhage. in tegenwoordigheid o. a.
van luitenant-generaal Kool. chef van
den generalen staf; kapitein ter zee
Kouwenberg. chef van don marine-
stof; luit.-koL Baron Van Voorst tot
Voorst, toegevoegd aan den inspecteur
dur infanterie en ondierscheidone hoofd
en verdere officieren van het garnizoen
Bij de openin^ van het assaut heette
de voorzitter van dien Koninklijken
Officiers Schermbond, d»e le luitenant
der jagers F. J. Backer, allen welkom
met den wensch, dat alle deelnemers
aan dit feest de beste herinneringen
naar hunne garnizoenplaats zullen
medenamen.
De spreker dankte voor den steun
van het Ministerie van. Oorlog en in
het bijzonder den heer Smots. Aan
dden heer, die naar Indië vertrok, werd
Maandagavond welverdiendle hulde
gebracht door zijne benoeming tot er re
lid. De Bond neemt gestadig in bloei
toe. rTit de gunstige resultaten verkre
gen door vermeerderende dieelneming
aan de wedstrijden en verbetering in
de wijze van schermen putte het be
stuur moed voort te gaan. De spreker
eindigde met hulde te brengen aan de
belangstelling van die Koningin en de
Koningin-Moedter, blijkende uit de toe
kenning van het ..Koninklijk" praedi-
caat en uit de prachtige medailles.
Prins Hendrik had niet alleen een
groote zilveren medaille geschonken,
maar was voornemens Dinsdagavond
hot wapenfeest bij te wonen. Met een
„Oranje Boven", waarmede *drteworf
werd ingestemd besloot hij zijn rede.
Terstond daarna ving die personeele
wedstrijd op degen door onderofficie
ren en minderen aan.
De uitslag hiervan was: le pr. verg
zilv. mexL P. H. Tel, serg. van het 4e
reg. Inf.; 2e pr. zilv. med. korporaal
Geverink van het le reg. huzaren; 3e
pr. zilv. med. P. H. J. v. <di Haagen,
serg.-majoor tit.
reg. grenadiers
jagers; 4e pr. bronzen med. fourier J.
,wUv.».Dv. -- -v' d' Schaaïf, van het 5e. reg. inf. en 5e
van den secretaris niet door de versa--pr. bronzen med. serg. J. Alberts, van
dering van aandeelhouders is vastge- het^ le reg. infanterie.
stelcL
Beklaagde Noëls verklaart de twee
aanwijzingen A en B niet gedicteerd
te hebben. Hij vraagt of Dorsman dat
ook kan hebben gedaan.
Nu wordt de getuige weer xn de war
gebracht
De president vraagt of get aan den
stijl niets kon herkennen.
Mr. Aberson vraagt of get. zoo iets
zou schrijven op gezag van iemand an
dere dan Noëls van Wageningen.'
Getuige ontkent dit.
Noëls zegt nog dat getuige met Kan
hebben gezien dat hij de balans op 31
Maart 1900 indiende Hij stond toen
met zijn rug naar de tafel.
Getuige begint nu weer over ?s}u
vroegere verklaring te twijfelen. Hij
meent, dat het wel altijd1 van den voor
zitter uitging.
Bekl. ontkent, ook dat hij z.:ch in de
eerste 9 maanden van 1900 met plaat
sing van aandeeien bemoeid heeft. Hij
had het toen veel te druk met de Afrl-
kaansche zaken.
Donderdag voortzetting.
Prins Hendrik verscheen na den
eerstan caïonn-erwedstrijd in de Ko
ninklijke loge en bleef tot het einde.
INGEZONDEN MED EDEL-
LINGEN.
30 cents per regel.
ODOL-MONO WATER,
een 1L flacon 60 CentI
Uit de Arbeidersweretil
IJssport.
Hot wereld-kampioenschap voor
kunstrijden op schaatsen te Londen
op do overdekte ijsbaan „Niagara,"
gehouden werd gewonnen door U. Sal-
chow van de A liman na IJsclub te
Stockholm met 365 punten, 2e mevr.
Syers, te Londen, de eerste dame die
tot nu aan een kampioenswedstrijd
deelnam, met 247 punten. 3e M. Gordan
van Berlijn 241, 4e H. Torromé, Lon
den 236 punten en E. Sycrs, Londen,
5e. De Engelsche koninklijke familie
woonde den wedstrijd -bij.
Land- en Tuinbouw.
Proeven
BINNENLAND.
De volgende briefwisseling heeft
plaats gehad inzake die uitsluiting te
Enschedé:
Enschedé, 17 Febr. 1902.
Den HeereD Van Heek en Ca, alhier.
Mijne Heeren.
In verband met de voorstellen, die
het bestuur der Fabrikanten-Vereeni-
ging op de eerstvolgende algemeeaxe
vergadering wenscht te doen. verzoekt
het uwe dekeniabrieken zoo spoedig
mogelijk ïiefst Woem a.s.. aan te
zetten, ten einde arbeiders, die om
werk vragen, in di? gelegenheid te stel
len het weTk op de dek entouwen te
hervatten.
Namens het bestuur der Fabrikanten-
Vereeniging,
G. J. P. VAN HEEK. Pres-
Enschedé, 18 Febr. 1902.
Aan het bestuur der Fabrikantem-
Vereeniging alhier.
Ingevolge het verzoek, vervat in uw
geachte lettoren van gisteren, dieelen
wij u mede, dat wij de fabrieken Kre-
mersmaten en Kortssteeg as. Woens-
da 19 dezer zullen aanzetten.
Hoogachtend.
VAN HEEK en Co.
Dit besluit der firma is ook aan de
betrokken fabrieken aangeplakt Van
het leidend comité en den voorzitter
der «takers wordt vernomen, dat Dins
dagmiddag een besloten vergadering
plaats had In verband met deze pu
blicatie.
N»or Maandagavond in het R. K.
Arbetdersgiebouw te Enschedé werd ma
degedeeld, was tot steun der werrksta-
kende «n uitgesloten arbeiders dor fir
ma Van Heek en Co. Ingekomen 2106.
In de week van 9 tot 16 Feb. werd) ont
vangen ongeveer 4800.
Naar Duitschland zijn een 500tal lijs
ten gezonden voor de inzameling van
gelden. In Baigië is men met die in
zameling druk bezig.
In een zeer druk bezochte vergadering
va® stakes en uitgestotenen is be-
op Haver. Tarwe
Aardappelen.
1. Haver. Deze proef werd geno
men te Tjuchem (Gr.) op een perceel
van den heer R. G. Mulder in 1900.
De stikistotf b&nefeti|ng was op alle
perceelen merkbaar, doch sprak het
duidelijkste op perceelen 2 en 4. De
voorvrucht was rogge, die op deze per
ceelen bemest was met Kaïniet, Su-
perphosphaat en kalk. De haver ont
ving geen kali- en phosphorzuurbe-
mesting, doch perceel 2 werd hennest
200 KG. Chilisalpeter pea- H. A., tor-
wijl perceel 4 dit niet ontving. Volgen©
het van Rijkswege uitgegeven Blauw
boek 18991900 bedroeg de opbrengst
van perceel 4 per H. A. ƒ2uR,10 endje
van perceel 2 ƒ273,40 De aanwending
van 200 K G Ctilisaljpe«er gaf alz" o
een zuiver voordeel van/ 67,SU, ver
minderd met 20 voor bemesting, du©
ƒ47,30.
2. Tarwe. Deze proef werd geno
men op zwaren kleigrond te Zuidwol-
de (Gr.), eigenaar de heer J. E. Stol-
lenga. Als voarvrucht gebruikte men
wintergerst Evenals bij de haverproef
ontving deze voorvrucht op perceelen
2 en 4 een gelijke bemesting met kali,
phosphorzuur en kalk. Perceel 2 ont
ving geen stikstofmest. De geldelijke
opbrengst van perceel 2 bedroeg
279,721/2, die va® perceel 4 ƒ214,61
(per HL A) De opbrengst van perceel 2
"was dus 65,111/2 hoogeer en de zuive
re winst (na aftrek van bemestings-
kosten) 45.111/2.
3. Aard&ppftlen. Deze proef
had plaats op perceelen van den heer
J. H. Tees te Sellingen. Bodem: teem
achtige zandgr. Ook hier hadden per
ceelen 2 en 4 eenzelfde bemesting met
kali, phosphorzuur en kalk ontvangen.
Perceel 2 ontving bovendien 300 K.G.
Chilisalpeter, perceel 4 niets. De gel
delijke opbrengst was voor deze per
ceelen rep. ƒ512,50 en 387,50 of na
aftrek van bemestingskoaten 30) had
perceel 2 95 meer opgebracht dan
perceel 4.
G. P.
Examenvraag.
De quaestie dor vereenvoudiging van
examens en onderwijs is op dit oogen-
bllk overal aan de orde van don dag.
Er is iets eigenaardigs in deze zaak ge
lepen en wel dit, dat de heele wereld
het in beginsel er over eens is. Ik zou
den man wel eens willen zien, die
durfde zeggen: ..ik ben tegen vereen
voudiging vpn examens en onderwijs.
Ik. gij. hij wij. gij. zij zijn er allemaal
voor in beginsel. Het rerochil ont
staat pas bij de beraadslaging over
de middelenom het doel te berei
ken.
Ik beb een leeraar aan een Hooger e
Burgerschool gekend, die op zekeren
dag in een vergadering bitter klaagde
over de omstandigheid, dat iedere leer
aar z ij n vak als het voornaamste be
schouwt en er niet toe te krijgen was,
iets te laten vallen ten voordoele van
een ander vak. „Daardoor" aai Lij,
„worden de jongens soms zoo overla
den." Maar toe® een van de aanwezi
gen zei: „begint u dian eens niet uxv
vak in te krimpen," toen schrikte hij
en verklaarde met de hand op *t hart,
dat er bij hem geen vijf minuten af
kon.
Datzelfde zouden zijn collega's ook
wel verklaard hebben van hun vak.
Dit wat de middelen betreft Ieder
wi] ze. en dat is natuurlijk, graag zéó
inrichten, dat ze geen afbreuk doen
aan wat hij zelf zich als nuttig en
noodzakelijk hseft voorgesteld. Zoo 'as
ik :n het blaadje, dat de Vereeniging
tot vereenvoudiging van examens tn
onderwijs in ons land uitgeeft, een be
richt dat de drie hoofden van mid
delbaar en hooger onderwijs to Nij
megen zijn samengekomen om te be
perken en nauwkeurig te omschrijven,
wat de toelatingsexamens voor
Fransch, geschiedenis en aardrijks
kunde gevorderd zal worden. En de
schrijver voegt er aan toe. dat hij
hoopt, dat daarbij ook de hoofden en
onderwijzers van de opleidingsscho
len zijn geraadpleegd, „want", zegt hij:
het is beter, dat de eiischen worden
vastgesteld in verband met wat de la-
„gere school verklaart te kunnen
„aanbrengen, dan dat deze zich rieh-
„ten moet naar wat de middelbare
„school meent te moeten eischen."
Iedereen, die we! eens in de praktijk
van het onderwijs heeft rondgekeken,
begrijpt al dadelijk, dat ds meeste :eer-
aren aan de H. B. S. met den schrij
ver van dit bericht over de midde
len tot bereiking van het gewensehte
doei zulten verschillen.
Ik wil daarmee allerminst gezegd
hebben, dat de onderwijzers van het
middelbaar onderwijs niet zouden wil
len meewerken omdat die van het lager
onderwijs voor die zaak enthousiast
zijn integendeel geloof ik, diat zij
daarvoor een te breed' standpunt inne
men. Maai' uit den aard van de zaak
kan de wijze van zien verschillen. De
omstandigheid, dat er op de Zaterdag
avond hier gehoudten vergadering zoo
weinig leeraren aanwezi" waren, is
dan ook niet toe te schrijven geweest
aan onverschilligheid, nu»ar naar
mij verteld is aan het feit. dat er
dienzelfden avond een andere verga
dering was. die veten niet graag wil
den missen.
Heb ik goed begrenen. dan is do toe
stand in Haarlem op het oogenblik
zóó: aan 't lager onderwijs wensebt
men voor alle schole® het recht van
overgang naar de eerste klasse van
de H. B. S. zonder examen en alleen
op een verklaring van het schoolhoofd,
diat, de leerling daartoe bekwaam is.
Het middelbaar onderwijl boewei over
't algemeen niet krampachtig vasthou
dende aan 't toelatingsexamen, acht
een dergelijke veTklarLog van het
schoolhoofd niet altijd- een voldoenden
waarborg en legt daarbij vooral den
nadruk op de schoten van buiten. In
een vorig „kijkje" vertelde ik. hoe de
directeur van onzeH. B. S. en de rec
tor van on9 gymnasium over de zaak
denken. Hunne meening geeft, dunkt
mij de al gem eene opinie van de meeste
leeraren weer.
Wat zal nu de Raad doen, geklemd
als hU wordt tusschen deze tegenstrij
dige meeningen? Er is vooruit niets
van te zecgen. Bij de tegenwoordige
samenstelling van eten Raad is onmo
gelijk te voorspellen, welke beslissing,
ja zelfs zie het pare vaecinogène
óf hij wel een beslissing nemen zal.
Het schijnt in elk geval voorzichtig
een proef met de afschaffing van het
toelatingsexamen te nemen, bijvoor
beeld voor drie jaar. In dien tijd zou
ook kunnen blijken, of de hoofden van
de scholen hij het afeeven van hunne
geschiktheidsverklarinpen od de juiste
wijze te werk gaan.
Als concessie aan do bezwaren van
het Middelbaar Onderwijs zou het exa
men kunnen blijven bestaan voor jon
gens. die op huiten de stad gevestigde
scholen ziin opgeleid.
Dit is niet veel. maar het is aJ iets.
En als leek op onderwijsgebied geef ik
het graag voor beter.
Gemengd Nieuws.
Letteren en Kunst.
Weldadigheid en Knust.
De Dinsdag door de firma Roos in
de Brakke Grond te Amsterdam ge
veilde collectie van 52 schilderijen enz.
bentfvens eenig plateelwerk, ten ge
schenke gegeven tot st-ving van het
Nosokomosfonds voor zieke en inva-
liexte verpleegsters, heeft opgebracht
f 5490.
Blofchoizen in den TraiiSTaal-
oorlog.
Het blokhuizensysteem. waarmee En
geland in deze, laat ons hopen, laatste
periode van den oorlog de Boeren te
11 gaat, is niet va® gisteren of lieden,
Engeland zelf heeft al ruim een eeuw
geleden op Sint-Vincent van dergelij
ke snel ojxgerichte versterkingen ge
bruik gemaakt tegen Caraïben en enk
een ander volk, de Russen namelijk,
hebben het systeem toegepast in Oen
langdurigen oorlog, dien zij in 'ol3
begonnen ter onderwerping van .'en
Kaukasus, een oorlog, waarin do Cir-
casiërs aan Rusland eenzielfden hard-
nekkigen tegenstand boden als uo Z.-
Alrika aan Engeland. Generaal Wo-
routzof vond toen dat systeem van
reeksen kleine versterkingen ter verde
diging van bepaalde terreinen en ter
omsingeling van den vijand: uit; hij
liet ze van hout bouwen, en hoe een
voudig ze ook waren i® hun stevigheid'
ze oo te trekken kostte vrij wat meer
tijd' dan't oprichten van de blokhuizen
nu op het Zuid afrikannsche oorlogs
terrein verrijzend, die telkens de flin
ke Boerengeneraals tartten, onx door
hun linies heen te breken.
Nog steeds zijn in het veld daargin
der de onvindbare en toch alomverte-
genwoordige De Wet; Louis Botha,
niet. Hans. die is gevangen g nomen;
de la Roy en andere kloeke hevelheiy
hers. d>e opduiken, als hun momaci
is gekomen en zij de plaatsen moeten
