neimina en de Koiungm-Moeder tegen
einde Juni op het kasteel Schaumburg
venvacht worden om daar verder den
zomer door te brengen.
Naar men verneemt, kan spoedig 't
wetsontwerp verwacht vorden tot be
krachtiging van de Brusselsche suiker-
conventie. waarschijnlijk gepaard
gaande mot een voortstel tot verlaging
van den suikeraccijns.
Hulp aan Martinique.
H. M. de Koningin heeft aan den
Fransehen gezant te 's-Gravenhage
doen toekomen f2000, ten behoeve der
noodlijdenden op Martinique.
Acad. Examens.
Leiden. Geslaagd voor het candi-
daats-examen in de rechtswetenschap
de heer F. A. Beelaerts van Blokland
voor Tt voorbereidend kerkelijk exa
men de heer J. A. van Krieken.
De vergadering der „Vereeriicing
van onderwijzers en onderwijzeressen
aan kweekscholen en normaalleasen
in Noord-IJolland" zal op 7 Juni a.s.
des nam. li uur te Amsterdam gehou
den worden.
Die weet het.
Het volgende vermakelijke staaltje
heeft zich verleden week aan of lie
ver voor een van de Amsterdamsche
scholen voorgedaan:
Een jongen werd wegens wangedrag
van de lee verwijderd en naar buiten
gebracht. Op de straat gekomen be
gon hij te schelden en te razen tegen
den onderwijzer, tot een voorbijgan
ger dezen toevoegde
„Wacht mijnheer, ik zal hem wel
een pak slaag voor je geven, jij mag
het toch niet doen." (Historisch.)
Stoompontveer te Yelsen.
In een door de heeren Hubrecht,
Zwart en v. d. Horst aan de Amster
damsche Kamer van Koophandel en
fabrieken, aldaar uitgebracht rapport
over den stand der werkzaamheden
ter verbetering van het Noordzeeka-
naajl, wordt aangaande het stoom
pontveer te Velsen het volgende ge
zegde
Wij hebben na hetgeen ten opzichte
van den dieaast van liet pontveer in de
dagbladen was bericht, aan dezen
dienst onze bijzondere aandacht ge
schonken, etn corfstateeren, dat wij
met een deer ponten drie maal heen en
weer zijn gegaan, en dat telkens de
overtocht binnen enkele minuten vol
bracht werd.
In de periode dier snel op elkander
volgende vaarten werd de Velservoetr
brug drie malen voor doorgaande
6chep«n geopend, eene omstandigheid
die wel niet als normaal mag worden
aangemerkt., doch die toch levendig
den indruk vestigde, d!at menigmaal
de overgang met de pont in het be
lang van een spoedig verkeer over het
kanaal kan zijn. Wij achten ons uit
hetgeen wij persoonlijk waarnamen en
ondervonden, echter geenszins gerech
tigd tot de uitspraak, dat het pontveer
bediend door de thans gereed zijnde
ponten, ten allen tijde op de beste wijze
in het verkeer tusschen de beide ka
naaloevers zal voorzien. Immers bij
ons bezoek was de wind een matig
harde noordelijke wind en werd er
niet gespuid.
Naar ons bericht werdi, ondervindt
de overgang bij sterken, vooral bij
Westenwind en vooral bij spuien groot
bezwaar. Wij zullen daarom binnen
zeer korten tijd ons bezoek hervatten
en trachten door eigen aanschouwing
eten ootrdeel te vlerkrijgen over de
oruikbaarheld der ponten tijdens er
gespuid wordt Intusschen wenschen
wij er dfe aandacht op te vestigen, dat
thans de proefvaarten geschieden van
en naar de winter- of oeveraanleg
plaatsen, welke afvaart en aankomst
punten, bij geregelde exploitatie, al
leen in den winter en bij ijs zullen
worden gebruikt. De afvaart der pon
ten uit en de aankomst in de havens
de normale afvaart- en aankomst
plaatsen in den zomer, of liever zoo
lang het kanaal ijsvrij zal zijn, dus
gedlurende verreweg het grootste ge
deelte van het jaar zal eerst mo
gelijk zijn, nadat de voetbrug is op
geruimd. Maar de overtocht uit en
naar die havens is niet wel mogelijk
dan nadat de taluds van de voetbrug
zijn afgegraven, hetgeen weder niet
mogelijk is, alvorens de brug buiten
dienst wordt gesteld, en de remming-
werken belangrijk zijn ingekort of
liever opgeruimd zijn.
Een afdoend oordeel over da deug
delijkheid van enen pontdienst is cius
zonder opruiming van de voetbrug
niet wel mogelijk. De commissie is
huiverig om zonder nader plaatselijk
onderzoek onder omstandigheden als
boven aangegeven, haar eindoordeel
nu reeds uit te spreken, doch zij
wenscht alleen te wijzen op het di
lemma, dat thans blijkbaar de voltooi
ing van den arbeid in den weg staat,
te weten de voetbrug blijft behouden
zoolang de pontdienst niet voldoet, cn
het oordeel over den pontdienst kan
eerst nadat de voetbrug zal zijn opge
ruimd, definitief worden vastgesteld.
Het is echter niet ongewenscht de
aandacht nu reeds te vestigen op het
verschil in de uitwerking van hot
spuien bij den beslaan Jen toestand
van de kanaalboorden met den oor
sprong der landhoofden aan de brug,
die thans als kribben werken en daar
door stroomversnelling in het midden
van liet kanaal tengevolge hebben,
en den toestand zooals die zal zijn,
wanneer na opruiming van de voet
brug de stroom in hel. kanaal zich
over de ter plaatse der brug en naaste
omgeving aanzienlijk verwijde ka-
naalkom kan verdeeien.
Voorts zij aangeteekend. dat wellicht
door uitvoering van het reeds vroeger
ter overweging aangegeven denkbeeld,
het ontkoppelbaar maken der stuur-
en bakboordmachines en verder door
vergrooting der schepraderen van de
ponten, opruiming van dien boven
bouw der ponten, en dbor wijziging
in den vorm der aanlegplaatsen ver
beteringen in den pontdienst zouden
zijn aan te brengen, waardoor aan
bezwaren, thans nog gevoeld, op af
doende wijze kan worden tegemoet
gekomen.
De commissie mag verdixr, zo-ndier op
haar later uit te brengen rapport voor
uit te loopen, toch thans wel reeds op
merken, dat liezwaren tegen een
nieuw verkeersmiddel: met name pon
ten, steeds bij het in dienst stellen zijn
gehoord, en begrijpelijk is het. dat te
Velsen, waar de pontdienst in de
plaats van eene brug treedft, die be
zwaren, na korten proeftijd en bij ge
bruik onder niet normale omstandig
heden, breed worden uitgemeten. Waar
de opruiming van de Veiser voetbrug
een van de belangrijkste verbeterin
gen in de nieuwe werken van het
Noordzeekanaal is, mag in elk geval
de wensch worden uitgesproken, dat
eene beslissing omtrent die opruiming
niot langer dan strikt noodzakelijk is,
uitblijve.
Volksweerbaarheid.
(Vervolg).
Door dien afgevaardigde van Bus-
sum, den heer Zwaardemaker, werd
de volgende motie ingediend: De alge-
in eene vergadering, waardeerende het.
beginsel volgens hetwelk de graad
van geoefendheid', verkregen zoowel
vóór de in dienst treding als tijdens
het verblijf onder de wapenen, op den
duur van dat verblijf invloed moet
oefenen, spreekt het vertrouwen uit,
dat het hoofdbestuur en de afdeelin-
gen niet zullen nalaten dit beginsel te
bevorderen zoodra dit met kans op
goeden uitslag lean gebeuren.
Door het lid van het hoofdbestuur,
den generaal-majoor van Dam van
Isselt, w;erd daaima het prae-adrvies
van het hoofdbestuur over de afdee-
lingsvoorstellen nader uiteengezet; er
bleek daaruit., dat het hoofdbestuur
wegens de ontijdigheid dier voorstel
len de aanneming heeft ontraden.
Amsterdam trok zijn voorstel in en
dieolde mede, dat het 't voorstel Den
Helder zou steunen.
De motie van den heer Zwaardema
ker (Bussum) werd daarna aangeno
men met 304 tegen 85 stemmen.
Mot deze motie had het hoofdbestuur
zich vereenigd.
Hierna werd medegedeeld, dat te
legrammen van dankbetuiging inge
komen waren van H. M. d.c Koningin
en H. M. de Koningin-Moeder.
Het voorstel-Den Helder werd hier
na verworpen met 264 tegen 108 stem
men.
Aan de arde was vervolgens een
voorstel van de atfdeeling Bussum:
Wijziging van de art. 12 en 16 der
statuten in dien zin, dat de veel te
zware last, door die artikelen aan de
afdeelingen opgelegd,worde vermin
derd.
Als voorbeeld werd het volgende in
overweging gegeven:
D,? afdeelingen dragen af aan het
hoofdbestuur de helft van het mini
mum der contributie, die ieder lid
moet oetaien, d. diati i2.5 ets. per
lid.
Hoewel het hoofdbestuur ten aan
zien der financieele zijde vrijwel neu
traal tegenover dat voorstel stond, was
het echter bevreesd, dat vele kleine
afdeelingen hierdoor nadeel zou be
rokkend worden.
Dit voorstel-Bussum werd na veel
besprekingen verworpen met 214 te
gen 133 stemmen.
De afdeeling den Helder had het
volgend voorstel ten aanzien van het
orgaan ingediend:
a. Geregeld zullen zgn. leidende
artikelen verschijnen onder verant
woordelijkheid van het hoofdbestuur.
Deze artikelen zullen door een drie
star of een vaste letter kenbaar zijn.
i>. De redacteur wordt benoemd door
het hoofdbestuur. Voor de redactie is
|het dagelijlcsch bestuur aansprakelijk
I Stukken, ingezonden door afdee-
lingsbesturen en vallende buiten het
zg. „afdeelingsnieuws". zullen ten al-
jlen tijde en zoo spoedig mogelijk wor
den opgenomen.
d. Het hoofdbestuur zal aan de af-
I deelingsbesturen mededeeling doen
jvan de contracten met den redacteur
[en den uitgever.
Door het ild van het hoofdbestuur
mr. Verkouteren, werd uitvoerig na
mens het hoofdbestuur de aanneming
van dit voorstel ontraden.
Het. gedeelte van het voorstel, ge
noemd onder d. werd ingetrokken en
i daarna het voorstel verworpen met
'291 tegen 111 stemmen.
Daar het reecfe zeer Iaat in den mid
dag w-as en nog verschillende punten
te behandelen waren, stelde de heer
Tasman voor, om over een maand we
der bijeen te komen.
Door het hoofdbestuur werd dit
ontraden.
De heer Hoogstraten bracht hulde
aan het hoofdbestuur en het dage-
lijksch bestuur in het bijzonder.
Met een woord van dank voor de
opkomst werd daarna deze vergadering
door den voorzitter gesloten.
Een nacht vol avontuur.
De heer J. v. S., wonende Visschers-
dijk no. 113 te Rotterdam, werd Donder
dagnacht omstreeks vier uur gewekt door
gerucht, dat van de straat tot hem door
drong. Een raam openschuivende zag
hij een man zitten op den schutting,
staande tegenover zijn huis en blij lib aar
pogingen doende ont in te breken bij
den horloge-winkelier, den heer J. M.
Dupont, aan de Zeevischmarkt. Op zijn
geroep verwijderde zich toen die per
soon. Ongerust geworden, want ook bij
den heer v. S. zelf is men aan het ver
bouwen, besloot hij den nacht verder
wakende door te brengen. En niet te
vergeefs, want kort daarna trachtte eeii
persoon, vermoedelijk hetzelfde indivi
du, bij hem binnen te klimmen. Ook nu
was hij al boven op den afsluitschutting
geklommen. De heer v. S. waarschuwde
ijlings zijn zoon, een 21jarig jonkman,
die met een ijzeren roede gewapend zich
naar huiten begaf en den onbekende met
de roede een zoo geduchte reprimande
toediende, dat hij zich van den schut
ting, waaro phij geklommen was, liet val
len en het hazenpad koos. Tevergeefs
had de heer v. S. uitgekeken naar een
agent van politie om diens hulp te kun
nen inroepen. De inbreker bleef daar
door onbekend.
Melkhandel en besmettelijke
ziekten.
De Nedërland&che Maatschappij tot
bevordering der Geneeskunst heeft aan
een commissie. bestaancLe uit die heeren
H. W. C. E. Hofstede, M. W. Pijnap
pel en H. G. Ringeling, dfe opdracht
gegeven een onderzoek iu te stellen
naar dfe verbreiding van besmettelijke
ziekten, door zuivelfabrieken en melk
handel veroorzaakt. Het rapport van
deze commissie is opgenomen hl no.
21 van het Tijds. v. Geneeskunde.
De commissie had 2425 vragenlijsten
rondgezonden aan geneeskundigen; zij
ontving 321 beantwoord terug, waar
van 253 slechts de mededeeling behels
den dat de schrijver nooit het bedoel
de verband had kunnen constateeren.
Hoewel die oogst dus niet groot was,
verwondert dit de commissie niet,
vooral omdat liet constateeren van een
verband', in 't bijzonder ten aanzien
der zuivelfabrieken, voor den practicus
zoo uiterst moeilijk is. Intusschen
meent de commissie te mogen conclu-
deeren ..dat het ook voor ons vadter-
land, nu eens met minder, dan weêr
met meer waarschijnlijkheid, tot bijna
absolute zekerheid toe. gebleken is,
dat de verspreiding van besmettelijke
ziekte, met nam© van febris typhóïdea,
door <ieu melkhandel een veelvuldig
voorkomende gebeurtenis is. die de
voice aanevaent onzor Maatscnappij ven-'
dienit, opdat door haar die nood'ige stap
pen wonden gedaan om aan het kwaad
paal en perk te stellen".
Zij stelt derhalve aan d'e algemeene
vergadering voor te besluiten, zich te
wenden tot de regeering met het ver
zoek maatregelen te treffen,
dat de room en de afval producten in
de zuivelfabrieken cem bewerking on
dergaan, waarbij met zekerheid alle
ziekteverwekkende kiemen worden ge
dood;
dat het centrifuge-slib worde ver
brand,
en d'at dooi* regeling van den melk
handel waarborgen worden verkregen
tegen de verspreiding van besmettelijke
ziekten door het melkgebruik
Stil van door.
Zekere R. te Prinsenhage, dio zou gaan
tronweu, kwam de politie mede deden,
dat zijn bruid er stilletjes van door w as
gegaan en bovendien nog zijn gespairde
centen, naar men zegt f 200, had mede
genomen.
Oneenigheid.
Donderdag is naar net huis van bewa
ring te .Middelburg overgebracht een
man uit Westdorpe, die Dinsdag in zijn
huis eenige geweerschoten gelost had
en( toen zijn vrouw naar buiten was ge
vlucht) ook buiten op een zijner zwagers,
die hem tot bedaardheid aanmaande,
een schot hagel loste. De zwager werd
in schouder en lendenen getroffen.
Uit de zijde is de hagel kunnen verwij
derd worden, doch niet uit den schou
der, waardoor vrees voor bloedvergifti
ging bestaat. De dader is eerst naar Bel
gië uitgeweken, doch kwam Woensdag
weer terug, waarna hij werd gearres
teerd. Ilij kon geen reden opnoemen,
waarom hij zijn geweer had genomen
en geschoten had. Echtelijke oneenighe-
den hadden, naar 't schijnt,-nooit plaats.
Noord-Holland.
De „Staatscourant" bevat den staat der
bevolking van de gemeenten in Noord-
Holland op 1 Januari 1902.
Wij zien daaruit, dat het inwonerstal
der geheele provincie in het vorige jaar
is gestegen lot 1798 boven 1 millioen. In
het laatste jaar is het met 17,972 vooruit
gegaan of 1.8 pet. In de provincie Zuid-
Holland had de bevolking al in 1892 het
millioen bereikt.
In de vijf gemeenten met meer dan
20.000 inwoners waren de cijfeTS:
1 Jan. 1901 1 Jan. 1902 meer
Amsterdam 520,602 530,718 1.9
Haarlem05,189 66,827 2.5
Helder25,842 26,075 0.9
Zaandam21,597 22,022 2.0
Hilversum 20,238 20,639 2.0
Haarlem is dus het sterkst vooruitge
gaan; Amsterdam weinig meer dan het
gemiddelde over de geheele provincie.
De provincie telde op 1 Jan. jl. 30,610
meervrouwen dan mannen, een verschil
dus van 3 pet. op de geheele bevolking.
Er bevonden zich meer vrouwen dan
mannen onder de bevolking van:
Amsterdam27,084 of 5 pet.
Haarlem 3.389 of 5 pet.
Hilversum 1,321 of 6.5 pet.
te zame.n dus in deze drie grootste ge
meenten 31,794 meer vrouwen, of meer
dan de geheele overmaat als dit woord
hier mag gebruikt worden in de ge
heels provincie.
Helder, met zijn talrijk garnizoen had
107i mannen meer. In Zaan 11 n was de
v o: weiijke bevolking slechts 140 if 0 06
pet. gfooler.
Alg. Ned. Yerbond.
Dezer dagen vergaderdie het Alge
meen Nederiandsch Verbond te Dor
drecht. De vergadering werd geleid
door prof. dir. H. Kern. Na opening
verkreeg de heer mr. W. die Ridder
het woord voor de rekening en ver
antwoording over 1901. Inkomsten
en uitgaven dekken elkaar, als het
nog verschuldigde inkomt. De begroo-
ting over 1902 gaf als saldo ruim ƒ1000
welk bedrag echter voor de afdeelingen
is. De penningmeester gaf het denk
beeld van het benoemen eener com
missie in overweging, die bijdragen
int, waarmede mogelijke tekorten ge
dekt worden, of een kas gevormd
wordt, voor buitengewone uitgaven.
Op voorstel van den heer De Kantor
van Dordrecht werd het hoofdbestuur
opgedragen die finantieele commissie
samen te stellen. Middelen om nieu
we leden te winnen, werden even
eens besproken.
De secretaris, de heer Kiewiet de
Jonge, deelde mede, dat ruim 400 le
den dit jaar bedankt hadden, wat hij
wijt aan onverschilligheid. Toch zijn
ex meerderen bijgekomen, die de ver
hoogde contrinutie oetaien, terwijl m
het buitenland de sympathie voor het
Verbond toeneemt, wat bleek uit brie
ven uit verschillende oorden: o.a. uit
Amerika van Edward Hale.
Dc hoer Verhey bracht penningmees
ter cn secretaris dank voor hun veel
omvattende werkzaamheden. De voor
zitter zich daarmede onder applaus
vereenigende, sloot de vergadering.
Dit hot verslag van den secretaris
van groep A, bleek dat de groep thans
telt 1833 gewone, 196 beschermende
leden en 17 begunstigers, wat eenigen
minder is dan het vorig aar.
De lieer Kiewiet de Jonge gaf nog
eenige mededeelingen over het optre
den van het Verbond.
UH die mededgelingen wordt het
volgende aangestipt:
Een Duitscher, dr. Valentin, heeft
in een tot twee maal toe zeer verspreid
boek de onjuiste en partijdige mee
ning verkondigd, dat het Hollandsche
element in Zuïd-Afrika weinig verte
genwoordigers heeft en het Duitsche
veel meer. Zulk wanbegrip moest
bestreden worden. In no. 9 van de
Vlugschriften van het Verbond zal dr.
Colenbrander met geslachtslijsten aan-
toonen, dat de Holl. families tot voor
de komst dor Engelschien aan dc Kaap
Zuid Afrika bevolkten en dat dienten
gevolge hert IIoll. element het grootste
is; het Duitsche juist in de laatste
plaats komt.
Vervolgens wijst spreker op een
brief van dir. VerLorehvan Themaat,
zoo juist teruggekeerd van Zuid-Afrika,
die op een desbetreffende vraag ant
woordt, dat men op het oorlogsveld
de daden van hot A. N. V. waardeert-
en men nog altijd de beste hoop heeft
op een goeden uitslag van den oorlog.
Rechtstoestand hnrgerlyke
ambtenaren.
Te 's Gravenhage sprak Vrijdagavond
mr. H. L. Drucker over wettelijke re
geling van de-n rechtstoestand van
burgerlijke ambtenaren.
Spreker wees ar op, dat de rechts
toestand der burgerlijke ambtenaren
te wenschen ovdrlaat en bracht in
herinndring, dlat in 1848 Thorbecke
niet twijfelde aan d'e noodzakelijkheid
van een wettelijke regeling.
Wat de vraag betreft, of de regeling
behoort tot privaat of publiek recht,
spreker meent, dat die betrekking van
een ambtenaar veel gelijkt op die van
iemand, in dienst van een particulier,
maar niet daarmee is gelijk te stellen.
In menig opzicht krijgt d'e betrekking
van een ambtenaar een eigenaardig
aanzien, als een ambtenaar wordt be
noemd tegen zijn zin, verzoekt hij in
trekking van zijn benoeming, hij ver
zoekt' ontslag, hem wordt ontslag ver
leend op een tijdistip, bij de bepaling
waarvan wordt geleit op die belangen
van den dienst,
De tweede vraag: voor wie moet de
regeling gelden, voor de: ambtenaren
alleen of ook voor de werklieden® be
hoeft voortoopig ook geen - hoofdbre
kens te veroorzaken. Spreker is ge
neigd te zeggen: die regeling moet om
vatten zoo-velen als eenigszins moge
lijk is. Iedere grensbepaling brengt
moe bijna onoplosbare moeilijkheden.
Voor do Duitsche rijkswet zijn ook
alle ambtenaren gelijk. Wanneer hier
en daar blijkt, d'at het ten slotte niet
gaat, .allen te brengen onder één wet,
welnu, dan zal men sommige bepa
lingen verschillend maken, mits men
de grenslijn zóó teekent, dat daarover
absoluut geen strijd kan ontstaan.
Spreker noemt het loon of het al of
niet zijn aangesteld door den Koning.
Transvaal en Oranje-Yrijstaat.
Het internationaal d'ames-comité
Alcmaria heeft sinds de laatste opga
ve weer eenige brieven uit Zuid-Afri
ka ontvangen.
De heer A. M. Meiring, rustend
ouderling le Colesberg, schrijft dd. 17
April, dat hij 70 pd. st. van het comi
té gekregen en het gold aan ds. G. A.
Scholtz overhandigd heeft, die zich
met de besteding belast. Verder
schrijft hij, dat ziekte en sterfte veel
minder zijt. De behoeften zijn echter
groot, slechts een enkele, die zich zeil
helpen kan.
De heer J. Brill, consulair agen't der
Nederlanden te Bloemfontein, meldt
dd. 21 April, de ontvangst van 50 pd.,
d.i. 150 pd. st. met de twee vorige zen
dingen. Verder schrijft hij Het doet
mij genoegen te kunnen berichten, dat
de toestand in de burgerkampen thans
bevredigend is".
In den loop dezer week ben ik in het
kamp alhier geweest en was verwon
derd over de vele verbeteringen, sedert
mijn laaiste bezoek aldaar aangc-
oracnt. Ik heb de scholen en werk
plaatsen bezocht en vond dat de kin
deren er flink en gezond uitzagen en,
belang stelden in het onderwijs. Om
11 uur kon ieder kind in de soepkeu
ken een kop soep halen. In de tim
mermanswerkplaatsen werden voor 'I
kamp stoelen en kastjes, in de schoen
makerij schoenen van allerlei soort ge
maakt. De menschen zagen er tevrt
den uit. Het gouvernement laat hui
zen van hout en ijzer en gemakkelijk
vervoerbaar komen, om die tenminste
gedeeltelijk in plaats van tenten te ge
bruiken. De bewoners dier huizen
zullen verlof krijgen, wanneer zij naai
hunne plaaisen terugkeeren, hun huis
mee te nemen, en daar weer op te,
slaan, om hun tot woning te dienen
totdat zij weder huizen kunnen bou
wen.
De stortte is in de verschillende kam-
pen in den laatsten tijd benpden het
normale cijfer. Wee9 zoo goed mijn
hartelijken dank aan uw comité ovei
te brengen. Ik zal die gift als naai' ge
woonte ter beschikking stellen van de
Bijstandscommissie alhier, daar de
commissie thans genoeg in handen
heeft voor de maandelijksche bedee
ling, maar die gebruiken kan vooi
schoenen voor het kamp Norvalspont,
daar ik verneem, dat daaraan aldaai
groote behiefte is."
De heer S. J. van Wijck le Kruaers
dorp schrijft, d-d. 17 April, dat hij de
gezonden 50 pd. st. voor de kampen te
Krugersdorp, Klerksdorp en Potchef-
stroom ontvangen heeft. En verder
„Daar de nood ontzettend is. is hei
haast niet noodig u te melden, dat el
ke gift met de grootste blijdschap ont
vangen wordt. Vooral de behoefte aan
kleedingsstoffen is dringend. Daar
onze kas tamelijk schraal was: was
uwe zending ons dubbel welkom. Er
liggen nog onbetaalde rekeningen tot
een bedrag van 100 pd. st. Daar voorts
maandelijks ongeveer 30 pd. st. moe
ten worden uitbetaald, kunt u wel be
grijpen, dat wij alle krachten moeten
inspannen, om ook nog met kieeren
enz. te heüpen. Een paar maanden
geleden ontving ik een bezending klee
ren enz. door het Bijstandsfonds t<
Pretoria, waarschijnlijk een gedeelte
van hetgeen door uw comité daarheen
is gezonden. De gezondheidstoestand
in het kamp is veel beter dan vroeger.
De beer P. J. le Roux schrijft uit
Aliwal Noord, dat hij 25 pd. st. ont
vangen heeft, en „dat het ziekte- en
ook het sterftecijfer verminderd is,
dank zij de hulp van de welgezinden
!in Holland. Wij zijn heel voorzichtig
met het besteden van uwe liefdega
ven, enz."
Ds. W. F. Knobel schrijft uit Volks-
rust (burgerkamp) d'd. 22 April. Hij
heeft 60 pd. st, ontvangen. Op het
oogenblik is de behoefte niet zoo gro'o.
daar ervan Engelscberegceringswege
en uit Engeland1 een vrij groote voor
raad kieeren ter uitdeeling in het
kamp is aangekomen.
De heer C. P. Schultz te Kaapstad
bericht 30 April de ontvangst van 70
pd. strl.
Ds. Becker bericht, dd. 24 April, dc
ontvangst van 20 pd. st. voor de nood
lijdenden in het kamp te Bethulie.
De heer M. E. de WiLdt. te Pretoria
geeft nauwkeurig verslag hoe het door
Alcmaria verzonden geld is besteed,
voornamelijk als wekeïijkschen onder
stand aan behoeftigen en zieken.
Hef comité heeft weder voor de vrou
wenkampen o.a. ontvangen: collecte
te Valparaiso f2059.43, soirée te Nijme
gen f200, sehoolcollecte f 174.40 (tota
le schoolcollecte f 3870.571/2), nageko
men giften Haarlem f6.30, collecte b
Marura (Gr.) f100, collecte te Borne
f 100.60 opbrengst concert Tiel f 35
sportfeest te Hoorn f 66.31helft dei
collecte te Delft f77.50.
Uit de Arbeiderswereld
BINNENLAND.
Naar „Fab." verneemt, hebben de En-
schedesche Katoenspinnerij en de firma
B. W. en H. ter Kuile, de volgende ver
klaring onder de mededeeling der fa-
brikanten-vereeniging geplaatst:
Aan onze arbeidersl
Tot den heden bekend gemaakteD
maatregel heeft onze firma hare mede
werking verleend, in de vaste overtui
ging, dat de toekomst van onze indus
trie en stad, het belang van arbeider en
patroon een langer toezien onzerzijds
verbiedt.
De strijd der firma Van Heek en hare
vroegere arbeiders is volstreden. He.
door de firma aangenomen bemiddelings
voorstel van het burgercomité, later een
van de firma uitgaand voorstel van ge
lijke strekking, zijn door de arbeiders
van de hand gewezen. De firma bleef
toen slechts over vaststelling der voor
waarden, waarop zij hare fabrieken weer
in het werk stelt.
De onderhandelingen zijn afgeloopen
Hoe langer thans deze toestand duurt
hoe meer nieuwe arbeiders, de firme
gedwongen wordt, zeker tegen haar zin,
aan 't werk te stellen, hoe minder plaat
gen betaal ik het je terug; je moet
weten, mijn schilderij zal schitterend
worden verkocht. Ja hij wreef zich
over het voorhoofd den eersten Oc
tober gaat wel een heele kluif aan
huur eraan maar, bah! Geen zor
gen voor den tijd! Ik krijg een heele
som voor de schilderij, dat weet ik ze
ker. Een geluk, dat we dat ten minste
in 't vooruitzicht hebben, anders wist
ik waarachtig niet weet je, Suzi,
ik zou nooit hebben kunnen geloovcn
dat een mensch zooveel noodig heeft
om te leven. Ik zou vroeger wat zuini
ger zijn geweest, als ik gedacht had,
dat ik ooit zou trouwen.
Dat trouwen is je grootste dom
heid geweest, zei mevrouw Allenstein.
6, dat moet je niet zeggen, neen
neen! Lena is zoo lief en zoo goed. ze
kan zoo hartelijk zijn ja, werkelijk
heel hartelijk! Ze is aardig, verstan
dig, bevallig eri en Hij zweeg,
verder wist hij niets to zeggen.
En maakt je niet gelukkig, vulde
zijn zuster bitter aan. Ze is onprac-
tisch, kinderachtig, koppig. Zo maakt
scènes, ze plaagt je. Wat heb jij voor
een huiselijk leven? Maai- van nu af
aan zal ik mo er mee bemoeien, ik.
Daartoe voel ik mij zedelijk verplicht.
Masr zoo ieU als mot dien slager voor
komen? Als kunstenaar kan jij je met
dergelijke dingen niet inlaten, maar
zij, zij! Ik zeg hot nog eens, ik zeg het
in mijn zuiver voelen door mijn groo
te liefde voor jou: Dit huwelijk is je
ongeluk!
Bredenhofer sprak haar niet meer
tegen.
XIV.
Het is herfst; herfst buiten. En
hier binnen is het nog lente, lente
Ivan liefde, lente van leven?
Koud, nijdig loeit de wind door do
afgelegen EJsholzstrasse. Nu, nu de
botanische tuin hot volle groen verlo
ren heeft, nu de kweelende vogels ver
stommen en do hemel betrokken en
koel neerziet, is het niet aardig meer
boven op de vierde verdieping voor "t
raam te staan en hei verre uitzicht te
genieten. De boomen hebben wel nog
wat bladeren, maar dtie zijn geelbruin
en verschrompeld; hot zomerloof is
heen, mèt hem de vreugde. Vervelend
saai, strekt de baksteenon muur van
het park zich uit; de torens eu daken
in de verte verdwijnen in een natten
nevel.
Bredenhofer was in zijn atelier en
9taarde als een krankzinnig in jle
kist, die geopend voor hem stond.
Daar lag, zorgvuldig ingeschroefd,
de hoeken netjes met papier omwik
keld, zijn schilderij. Terug terug
zijn schilderij was het mogelijk?
Hij greep voor de zooveclste maal
naar het briefje, dat er bij lag. en las
het nog eens over; een rekening was
het. De tijd, dat zijn doek geëxposeerd
was geweest, was precies op dag en
uur uitgerekend; en daaronder had
de eigenaar van het salon geschreven
dat hij een anderen keer graag van
dienst wou zijn, maar dat hij dit doek
j echter alleen uit vriendschap voor
dokter Reuter had genomen, dat hij I
van het begin af aan hem al niets
had beloofd, en dat hij het nu alson-
verkoopbaar terugzond,
j Ben ik nu gek? Bredenhofer
schreeuwde het uii; hij greep naar
Izijn hoofd en rende voor de kist heen
I en weer, om dan opeens weer stil te
[staan, en te staren, te staren, tot hem
hot zweet op het voorhoofd en dc
tranen in de oogen kwamen.
- Ik. ben verloren, zei hij toonloos
en toen lachte hij schel, zoodat het
tegen de muren teruggilde. Hij hoest
te en hield zijn borst er bij vast-; hij
voelde zich plotseling zoo ellendig,
beroofd van allp kracht, levensmoe.
Alles hinderde hem, alles grijnsde
hem tegen, de grijze dag buiten, het
bleeke licht, dat hier binnen op den
vloer viel en daar op den hoek van 't
onbeschilderde finnen op den ezel
een bleeken kring trachtte te teckenen
Aan de vervelooze muren grijnsden
de studies en schetsen; als ze tongen
hadden gehad, hadden ze ze uitgesto
ken.
En in dien hoek daar daar
stond iets en keek hom aan uit wijde,
leege oogholten hel was een blik,
die het bloed deed stollen en toch in
een uitzet tend en angst het hart tot
sneller kloppen dwong.
Schulden schulden, zei het
spook, en grijnsde ook. En dan kwam
het dichterbij en verstopte zich in zijn
kieeren en verborg zich in elke plooi
zijner ziel.
Hij was bleek. Wat zal Lena zeg
gen? mompelde hij. Een vreeselijke
pijn kwam over hem bij de gedachte
aan haar tranen, aan de tranen van
zijn schoonmoeder. En tegelijkertijd
maakte een grenzelooze woede zich
van hem meester. In elkaar trappen
in elkaar trappen! In stukken slaan
in 'flarden scheuren!
Hij zag om zich heen. Daar lag het
breek Hz at waarmee hii de kist had
opengemaakt; de portier had het hem
geleend. Hij nam het op en woog het
op zijn hand heel geen zwaar ding
en toch sterk genoeg om te verwoes
ten. Hij smeet het op het schilderij,
dat de lijst kraake eu het doek mid
dendoor scheurde. Het was hem een
zalige razernij er op in te houwen en
te steken; geen stukje mocht, er van
heel blijven, geen overblijfsel hem
nog aan dit uur berinneren alles
moest weg, alles!
Eindelijk hield hij op, bij was to
taal uitgeput. Steunend zonk hij op
den eersten den besten stoel neer. De
nat-getranspircerde haarlokken vielen
over zijn was-bleeke vingers; hij
kromp geheel in elkaar, hij scheen
zichzelf zóó vernederd, zóó onrecht
vaardig mishandeld toe!
Wat nu? Den eersten October had
hij geen huur betaald, die was hij
nog schuldig op het schilderij on
bezorgd schuldig gebleven.
Driehonderd mark moest hij aan
mevrouw Allenstein teruggeven
lachend had hij haar naar het schil
derij verwezen.
Lena zon huishoudgeld komen vra
gen, had het- al gewaagd hij troost
te haar met het schilderij. Hij wist
het zii nam haar toevlucht tot
moeder, die hielp haar, als 't al te
erg werd uit den brand. De arme
vrouw gaf, wat ze van haar inkomen
maar missen kon; ze gaf zonder eenig
verwijt, slechts met een stillen, lij
denden martelaarsblik, o schande'
Bredenhofer kromp ineen als van
kramp. Toen zat hij een heele poos
roerloos, stomp als een idioot ja als
een idioot, zei hij in zich zelf. Ili j kon
niet meer voelen, niet meer deuken.
Eindelijk liet hij de handen van hef
gezicht zinken; zijn glanzelooze,
doelloos Tor-ddwaÜende blik viel op
het verwoeste schilderij in dc kist;
hij keek er naar, als moest hij zich
eerst bezinnen, toen sprong hij op
met een luiden schreeuw. Hij greep
in zijn verwarde haren en rukte er
aan; hij sloeg zich met de gebalde
vuist tegen liet voorhoofd, draaide in
het rond als een tol en viel met een
slag voor de kist op d!e knieën. Daar
lag hij en probeerde met bevende
vingers de flarden weer tegen elkaai
aan te leggen nuttelooze moeite,
een niet te herstellen scheur liep door
den hemel; de vogel, die trotsch hei
lichtende rood in vloog, had zijn vleu
gels verloren.
(Wordt vervólgd).
