NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD»
Meestgelezen Dagblad, in Haarlem en Omstreken.
IPe Jaargang. Vrijdag 6 Juni 1902.No. 3807
HAARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS: ADVERTENTIËN:
Voor Haarlem per 3 maanden ƒ1.20 Van 15 regels 50 Ots.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), is de prijs der Advertentiën van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 0.15
per 3 maanden1.30 Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. 1.65 *5: Reclames 30 Cent per regeL
Afzonderlijke nummers0.02 jt. Bureaux: Gebouw Het Spaarne, Kampersingel 70, vlak bq de Turfmarkt.
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.37M Telefoonnummer der Kedactie 600. Telefoonnummer der Administratie 123.
de omstreken en franco per post 0.45 Intercommunale aansluiting.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur: J. C. PEEREBOOM.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A DB LA MAR Azn. te Amsterdam.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co. JOHN F. JONESSuce., Parijs 3P** Faubourg Montmartre.
ÏTaarlem's Dagblad van 6 Juni
bevat oa.:
Beschouwingen over de vredes
voorwaarden, Parlement. Pi-aatjes,
Voor de krijgsgevangenen, Het
haringspeet8ters-ontwerp, Gemeen
te-werklieden,
Politiek Overzicht.
Het is de moeite waard, nog eens
ap enkel© punten der vredes-overeen
komst terug te komen.
Art. 2 staat vrijen terugkeer toe aan
de „burgers te veld'e" (waartoe d'e re
bellen niet gerekend worden), die zich
buiten Transvaal en de Oranje Rivier
Kolonie bevinden, en aan de krijgsge
vangenen buiten Zuid-Afrika. Letter
lijk opgevat sluit deze bepaling den
terugkeer van president Kruger, de
deputatie, dr. Leijds en vele andere
Transvalers en Vrij',staters in Europa
of elders buiten de republieken, maar
niet in krijgsgevangenschap of te vel
de, uit.
Wij kunnen ons echter niet voor
dellen, dat de B o er eno n derh andel aars
zich niet van den terugkeer van deze
mannen, van wie velen buiten Zuid-
Afrika voor de goede zaak werken
aioesten en er tijdens den oorlog niet
tdrugkeeren koudJen, verzekerd heb-
oen. En aan den anderen kant zou
den wij niet begrijpen, hoe Engeland
,n billijkheid! aan deze burgers van
de republieken den toegang tot hun
eigen land zou verbieden.
Wat president Kruger betreft, wij
gelooven niet, da,t hij vootioopig plan
heeft naar Zuid-Afrika terug te kee-
ren. Voor hem, met zijn ouders uit de
Kaapkolonie getrokken om de vrijheid
op te zoeken; toen in zijn nieuw va
derland vrij geweest, in 1877 tot En-
gelsch onderdaan gemaakt, de ziel
van het verzet tegen de inlijving,
daarop president geworden over de
weer onafhankelijk geworden Z. A.
Republiek, de man in wie-n -de tegen
stand tegen de nieuwe inlijvingspoli-
tiek van Engeland zich belichaamd
heeft. president Kruger kan nu
moeilijk in Z.-Afrika weer gaan Ie
pen als onderdaan van koning Ed
ward.
Dan, wat hem er heen zou tirekken,
zijne echtgenoote, is niet meer. De zee
reis zou hem nu misschien te zwaar
vallen ook. Neen, voorloopig blijft hij
hier, en in zijn zware beproeving
vindt hij zeker nergens een omgeving
die meer met hem medegevoelt, dan
te midden van het Nederlandsche
volk.
Ook dr. Leijds vermoeden wij, zal
oiet begeeren vooreerst naar Zuid-
Afrika terug te koeren. Hij kan in
Europa, nu hij er de republieken niet
meer vertegenwoordigt, voor het Boe
renvolk nog veel zijn. Straks zal men
hier te lande overleggen wat er voer
liet stamverwane volk, hetzij dan on
der Engelscli gezag gekomen, te doen
is, hoe wij het. geestelijk en stoffelijk
kunnen steunen. Daarbij zal dr.
Leijds met zijn ervaring en inzicht
van raad kunnen dienen.
Art. 9 is ook voor de Boeren van
belang. Er zal geen oorlogsbelasting
op het land worden gelegd. Wel zul
len die Boeren voortaan voor grondei
gendom meer moeten betalen vermoe
delijk dan zij tot nog toe gewend wa
ren en dat was al heel weinig
maar de oorlog zal niet op hen ver
haald worden. En dat ziet er voor
de goudmijnen niet fraai uit, Want
■dat die een deel, en waarschijnlijk een
flink deel, van de oorlogskosten van
Engeland zullen moeten dragen, staat
vaat. De Engelsche regeering heeft
datreeds gezegd. Men kan zich dus
nu op een strijd tusschen de oude
j bondföenooten, de goudtmagnaten en
de jingo's te Londen, voorbereiden.
Art, 10 bevat een bedenkelijke dub-
j belzinnigheid. Om de Boeren in
staat te stellen, zoo lezen wij, naar
huis terug te keeren (de vervoerkosten
van de krijgsgevangenen worden er
toch niet uit betaald? of een dieel er
van?), de boeren van nieuwe hoeven
vee, zaad, enz. te voorzien, stelt de
Engelsche regeering drie millioen
pond beschikbaar: „voor dat doel"
staat er. Maar in denzelfdlen zin ver
klaart zij zich bereid die noten, uitge
geven door de Transvaalsche regee
ring, en de quitanties van krijgsoffi-
cieren voor opgecommandeerde goe
deren enz. te voldoen. Ook van die
3.000.000 pond? Vjersclueidene Engel
sche bladien vatten het zoo op. En het
slot van de tweede alinea van dat
artikel laat nauwelijks twijfel over of
zij hebben gelijk.
Dat alleen die oorspronkelijke hou
ders van die schuldbrieven er geld op
kunnen krijgen schijnt bepaald om ge
knoei tegen te gaan. Men heeft nl.
in de concentratiekampen op groote
schaal die papieren in banden zien te
krijgen en de menschen, die geld hard
noodig hadden, er slechts een klein
bedrag op uitbetaald. Tegen het ge
lukken van dergelijke speculaties zal
gewaakt worden.
Uit het blauwboek zij nog het vol
gende aangehaaldl:
Schalk Burger verklaarde uit naam
zijner regeering vredesvoorstellen te
willen doen, als hij president Stein
gesproken had, in antwoord op een
Ibrief van Kitchener, waarin dooT hem
die briefwisseling tusschen de Neder-
i landsche en d'e Engelsche regeering
I rrfediedieeilde. Wat heeft or in dien
brief gestaan? Hoe heeft de opperbe
velhebber die wisseling van stukken
die nu inderdaad blijkt de aanleiding
tot het sluiten van dezen vrede ge-
I weest te zijn. bij de Boeern ingeleid
,en voorgesteld?
President Stein heeft dus zijn naam
niet. on d en' het verdrag gezet. Lord
Milner zegt, dat hij te ziek en al naar
Krugersdorp vertrokken was, toen het
stuk geteekend werd zwijgend en
in stilte, meldt Reuter, werd het in
Kitchener's eetkamer onderteekend
en de hoofdcommandant die Wet nam
als waarnemend president zijn plaats
in. Dus toch zoo ziek! Maar hij heeft
wel de onderhandelingen meegemaakt
tot 't verdrag opgesteld was, nl. op den
aanhef wordt zijn naam nog ge
noemd.
U eft hij misschien de verantwoor
delijkheid) ervan niet mee willen ^ra
gen en is hij daarom weggegaan voor
het einde? Wij denken het niet. Tot
dat verdrag heeft hij meegewerkt. Hij
is ©r de man niet naar om de aan
sprakelijkheid niet aan te durven.
En wij weten nog niet, wat er meer
tusschen Engeland en de Boeren is
beklonken Balfour zeidie Maandag
in het Lagerhuis, dat hij geloofde, dat
zoo de overeenkomst volledig weerge
geven was; stelliger zeide hij het niet
noch wat de Boeren, als inderdaad
(behalve dan d'e amnestie, die onge
twijfeld nog anders geregeld is) dit
verdrag de oveerenkomst zuiver mocht
weergeven, er to-e geleid heeft, waar
hun toestand nog lang niet hopeloos
is, zich er bij neer te leggen. En waar
wij niet weten, past ons voorzichtig
heid en vertrouwen in de beproefde
voormannen van het Boerenvolk.
Stadsnieuws
Haarlem, 5 Juni.
De Goéde Verwachting.
partijgenooten in den Londenschen
Raad zijn tot stand gehraclit. De 8-
urige arbeidsdag is daar reeds inge
voerd-. De loonen zijn sedert 1891
reeds op 30 cent per uur gesteld. Dat
Vanwege de vereeniging De Goede V0Qr d0 minst bekwame arbeiders.
Verwachting, vierdi Woensdagavond rje arbeidstijd bedraagt in Londen
in het gebouw Sint Bavo eerie verga- jvoor plantsoenwachters 48 uur in den
winter, 54 in den zomer; die loonen
bedragen f 15 tot f 16.80.
De plantsoenwachters daar hebben
recht op jaarlijksche vac anti es. Was
Buitenlandsch Nieuws
De vrede in Zuid-Afrika.
Schalk Burger en Louis Botha heb
ben een open brief gericht tot de bur
gers, waarin zij hun hulde brengen
voor den betoonden moed en dapper-
beid in den strijd en hen uitnoodigen
tot samenwerking voor den maat-
sehappelijken en geestelijken vooruit
gang van het land, hun tevens aanbe
velende, aan de nieuwe regeering een
loyale gehoorzaamheid te betoonen.
Lord Kitchener is tot viscount be
noemd en tot den rang van generaal
bevorderd.
In het Lagerhuis verklaarde minis
ter Chamberlain, dat. art. 9 van de
voorwaarden van overgave, bepalen
de. dat geen bijzondere belasting zal
worden geheven van landeigendom
men in Transvaal en de Oranje-Rivier
Kolonie, tot dekking van de oorlogs
kosten. niet uitsluit een bijzondere be
lasting op mij neigendommen voor het
zelfde doel.
Minister Balfour legde een bood
schap van den koning over. waarin
wordt voorgesteld, aan lord Kitchener
ter erkenning van diens bizondere
verdiensten, een belooning van 50.000
pond st. toe te kennen.
Algemeene Berichten.
Eduard Drumont, hoofdredacteur
van de Libre Parole, de geruchte Jo
denhater, liep in Parijs kalm op een
boulevard te wandelen. Plotselinc
komt een heer naar hem toe. die hem
te lijf ging. Drumont verdedigde zich.
maar kreeg zulke gevoelige tikken,
dat hij op den grond-rolde. Togn men
den woes!en aanvaller nu vroeg, wat
hij eindelijk voor had, zei hij Ik ben
Dreyfus-Gonzales. Drumont heeft
mijne familie steedis door zoo belas
terd, dat ik hem eens flink te pakken
wilde nemen. Dat is nu gebeurd. Ik
heb hem mijn kaartje gegeven. Ik
wacht zijn getuigen."
dering gehouden, van gemeente-werk
lieden.
De Voorzitter opende de vergadering
met zijn leedwezen te betuigen, dat
zoo weinigen waren opgekomen. Hetlmen hier t0r stede in den Raad daar-
doel dezer bijeenkomst was om meer- me(je aangekomen, dan zouden velen
der© organisatie te verkrijgen; het wellicht gelachen en ironisch ge-
aantal grieven, die er zijn en die op- vraagd) hebben, of wij ze geen reis-
gelost moeten worden, is groot. 'geld erbij moesten geven. Ja zeker,
Tevens herinnerde spreker aan de dat is geenszins onbillijk. De werklie-
vetrkiezing op Vrijdag en hoopte dat den in de eerste plaats hebben behoef-
allen de candidaten der Volkspartij, to ontspanning,
de heeren P. J. Troelstra en Jan Ger-
ritsz zouden steunen; de mannen, die
alleen onze belangen behartigen.
Daarna kreeg de heer mr, P. J. Troel
stra het woord. Spreker wee3 er op,
diat. het bij eene gemeenteraadsverkie
zing eene goede gedachte der vereeni
ging was om deze vergadering te be
leggen. Het is noodig, diat personen,
die streven lid van den Raad te wor
den, met de toestand van den werk
man bekend zijn en zich uitlaten hoe
zij zullen handelen met hunne wen-
schen en belangen. Als sociaal-demo
craat weet ik, wat mij in het alge
meen te doen staat, wanneer ik lid
word, zeide spreker. In ons gemeente
program is neergelegd de richting,
waarin de leden van onze partij moe
ten werkzaam zijn en hoe zij dénken
over de verhouding, die tusschen de
gemeente en de werklieden moet be
staan.
Wij wenschien o.a. flinke bezoldi
ging voor de werklieden, met beper
king der hoogere traotementen; voorts
vaststelling van verse hill en die bepa
lingen. Wij willen, dat de werkman
niet aan de willekeur van den chef
is overgeleverd. Daarom moeten goe
de bepalingen in het leven worden ge
roepen, waaraan de werklieden zich
moeten houden.
Als de ergste conservatief weten wij
dat de werkman zijn plicht moet doen.
Er bestaat een contract tusschen hem
en de gemeente. Zij geven den arbeid
en doen hun plicht, maar daarvoor
moet de gemeente de werklieden goed
behandelen en flink bezoldigen. Zon
dagsrust, jaarlijksche vacantie, pen
sioen, enz. moeten ook voor hen ge
waarborgd' zijn. Instelling van een
scheidsgerecht bij eventueele geschil
len, het toekennen van rechten; vrij
heid van polemiek, enz. enz.
Al deze bepalingen zijn opgenomen
in het program, waarnaar wij wer-
|ken. De praktijk heeft het doen zien,
onze gemeenteraadsleden hebben
steeds in dien geest gewerkt. Hofland
heeft aangedrongen op meerdier loon:
Hugenholtz getracht een scheidsge
recht in het leven te roepen, enz.
Richt slechts uw blikken naar Enge
land, dan ziet gij welke verbeterin
gen in de laatste 10 jaren door onze
In Londen krijgen die arbeddiers min
stens 7 dagen per jaar verlof met be
houd van traktement. Het loon der
arbeiders bedraagt te Londen per jaar
ongeveer f 900. Ziehier wat door onze
partij genooten in den Londlenschen
gemeenteraad reedis i's tot stand ge
bracht. De regel daar is ook deze
is doorgevoerd! door onze partijgenoo-
ten dat men bij het aanschaffen, van
hollen bv., eerst nagaat of in die
streek een goed loon aan de arbeiders
wordt betaald!. Wat wij doen, is dus
niets nieuws; maar eene uitbreiding,
waarmede men in Londen begonnen is.
n.l. dat de gemeente een uitstekend
voorbeeld' moet geven hoe de toestan
den voor de arbeiders moeten worden.
Slaan wij nu den blik op de toestan
den hier, dan treft ons, ni'et dat de boel
zoo slecht geregeld is. maar diat ze in
het geheel niet geregeld' is. Dat hier
b.v. niet bestaat een vaste regel, dat
uw recht nog niet kan worden gehand
haafd etc. Maar dis tijd is voorbij,
dat men van de willekeur dier chefs
afhangt; de tijd is voorbij, dat een
chef, die b.v. anti-revolutionair is. zijn
partijgenooten voortrekt; de tijd ls
voorbij, dat men. wanneer men zich
beklaagt over verkeerde handelingen
van superieuren, wordt ontslagen of
gezocht.
Dringend noodig is een v flink werk-
liedien-reglement; ook dat de Raad zelf
de eventueele benoeming van hooge
en lage ambtenaren aan zich houdt..
Deze macht moet aan de bazen ont
nomen worden. Men moet wanneer
men gekrenkt .is. in hooger beroep
kunnen komen, bij een onpartijdig
lichaam, waarin alle klassen vertegen
woordigd! zijn. Het i'dée dat in licha
men, waarin geschillen behandeld
worden, patroons en werklieden moe
ten zitten, is reeds in de Rijkswet neer
gelegd b.v. in die K. v. A.
Pensioen voor den ouden dag, zie
kengeld. vacantie, schafttijden enz
moeten alle geregeld worden. Het zie
kengeld is thans niet goed hier ter
stede geregeld, beter is dit te Amster
dam, Vervolgens noemde spreker eeni.
ge bepalingen uit het werk li eden-regle
ment van Amsterdam in 1894 gemaakt.
O. a. is daarin bepaald diat de werk
lieden op een bepaalden d'ag eventueele
klachten kunnen indienen omtrent
bun superieuren.
De gewone werktijd is 60 uur per
week, en eindigt in den regel Zater
dags te 4 uur. Volgens d'it reglement
kan men 7 dagen per jaar verzuimen
en wordt 3/4 van het loon uitbetaald.
Ook bij ziekte wordt gedurende '1
maanden 3/4 en gedurende de daarop,
volgende 6 maanden 1/2 van het loon
uitbetaald. De termijn om ontslag te
vragen is 14 dagen willen B. en W.
een werkman ontslaan, dan zijn zij
aan een termijn van 4 weken gebon
den, althans moeten zij hem geduren
de dien tijd het loon uitbetalen. Boete
wordt daar niet geheven, maar wel
kan schorsing, wegzending en terug
zetting in rang plaats hebben. Doch
de overtredingen, waarvoor straf is
opgelegd, zijn breedvoerig omschre
ven. Ziet de betrokkene zich bezwaard
tegen een of ander besluit, dan kan hi;
zich richten tot een scheidsgericht.
Men ziet duts dat de rechtspositie
vari de werklieden daar reeds eenigs-
7,ms geregeld is.
Nood!g is het derhalve, dat te Haar.
lem ook dergelijke regelingen getrof
fen worden. Om een goed oordeel te
kunnen uitspreken, over den toestand
hier ter stede, zou spr. eerst een ver
hoor en wederhoor moeten doen
plaats hebben. Doch zooveel is zeker
dat er hier ter stede willekeur heerscht.
En daardoor worden de gemeentebe
langen geschaad. Zooals een viiscb
behoefte heeft aan water, zoo moes»
een mensch ademen in een zuivere at
mosfeer, in oen atmosfeer van recht
In het belang der gemeente is het dus.
dat een flinke rechtstoestand voor de
werklieden geschapen wordt. Ook de
loonen zijn veel te laag. De eischen,
dfie door de werklieden in het adres
van „De Goede Verwachting" worden
gedaan, zijn voorzeker niet overdra
ven, ja, de eiscli is zeer redelijk, en
fatsoenlijk, en hij zal op den duur dan
ook ingewilligd worden. Het is. he-
Icend, dat, B. en W. reeds een nieuwe
loonregeling hebben ontworpen en
daarvoor f20.000 hebben uitgetrokken,
doch het iis nu maar te hopen, dat de
nieuwe loonregeling nu maar niet zoo
lang op zich zal laten wachtenwant
anders wordt zij maar een Fata Mor.
gana. Het is wel makkelijk, wanneer
de plantsoenwachters klagen, dat hun
de emolumenten in den vorm van
brandhout zijn ontnomen, steeds maar
te wijzen op de in uitzicht gestelde
loonregeling. Dat zij dus zeer spoedig
tot stand kome Daarop moeten de
werklieden steeds aandringen.
Om de macht der arbeiders aan te
toonen. herinnerde spr. aan de groo-
tt vergadering op :len tweeden Pink
sterdag, d'oor de ar b eider sórgan isa-
tiën te Amsterdam gehouden, welke
hare krachten gaf om de stekers te
Enschedé te steunen. En daar was
ook te Rotterdam de jaarvergadering
van den Nederl. Bond van Gemeente
werklieden, om u t.e overtuigen, dat
gij nog niet alleen staat. Die bond
telt 2050 leden, en uit het behandelde
bleek, dat de bond zich geplaatst heefi
in het gelid dor strijdende arbeiders
organisaties in Nederland. Daar d&zt
afdeeling zich nog niet heeft aange
sloten bij den bond. dringt spr. ei
krachtig op aan, dat hiertoe zoo spoet
di~ mogelijk worde overgegaan.
Vereenisrt u met alle proletariërs in
het geheele land. de overwimung zal
u zijn. aldus eindigde spir. zijn met
applaus begroete rede.
Hedenmorgen omstreeks 8
uur reed een leege bakwagen den Klei
nen Houtweg op. Een. honderd pas van
de brug zakten de twee achterste wielen
in elkander. Al de spaken waren uit de
wielen vandaan gevallen.
F» ui£)< ton.
Naar het Duitsch van
CLARA VIEBIG.
35.
De droge gloedi van die arme hand
doorhuiverde haar lichaam tot in de
uiterste zenuwtoppen. Een niet te
stuiten tranenvloed drong in haar
oogen en vloeide neer op het linnen
van het bed. Met beide handen om
klemde zij het li'chaam van den ster
vende. Blijf. Richard1, snikte ze in
vertwijfeling, blijf bij ons, bij mij bij
je kind!
Je kind! Gillend' klonken diie
twee woorden boven het gefluister uit
en drongen iin bijtenden smart door
den eenzamen nacht-
Wat was d'at?! Hij kromp ineen, en
richtte zich, plotseling sterk geworden,
half op. Kind! Lena, Lena!
Ze verborg haai- gezicht aan zijn
borst en klaagde: Ja, ja mijn kind,
jouw kind!
Hij was geheel stil. hij verroerde
zich niet; zijn oogen hadden een stil,
spookachtig lichten Eu nu trok zijn
gelaat zoo klagelijk zoo smartvol, alsi
bij een kind, dat huilen gaat. Zijn lip
pen open-dlsn zich en drukten zich weer
op elkaar en vormden slechts de tweej
©enige korte woordlen: Mijn kind!
Lena richtte zich op, met kromge
trokken vingors greep ze in heur haan-:
en trok er aan. Buiten ziehzelve,
schreeuwde ze meer dan diat ze sprak:
Jij zal het nooit zien nooit nooit! j
Dof sloeg haar hoofd weer tegen dien
rand' van 't bed. Zoo bleef ze liggen.
Lange minuten gingen voorbij, een
kwartier. In do andere kamer snorkte
de waker, hij snorkte en sliep, onver
schillig voor de ellende, die onder zijn
bewaking gesteld was.
De zieke was wec-fr gaan Liggen,
maar slapen deed hij niet; onafgewend
rustte zijn steeds glaziger wordende
blik op het hoofd van die vrouw; Lena,
reutelde hij.
Zij rees op en staarde hem aan.
Kus
Nauwelijks was het woord te hoo-
ren, zij begreep het onmiddellijk.
Een glimlach dwaalde over zijn ge
zicht, vluchtig als een laatste zonne
straal, voor het aanbreken van den
nacc t. Nu diank ik je vergeef
ver dank jeHet gereutel
werd gansch onverstaanbaar, steeds
onduideüiker
Wat zeg je? Richard, nog eens, o
zeg!
Hij schudde het hoofd weer die
dwalende glimlach en toen duide
lijker: Nu met pleizier geleefd
Hij hield lang stil. en toen kwam nog
achteraan, als een zucht: Met pleizier
geleefd dank je
Lena snikte niet meer wild', haar
tranen waren over. Ze lag op de
knieën, de ellebogen geleund op 't le
dikant, en keek haar man onafge
wend, wereld- en tijdvergeten, als in
diroom-waken aan.
Onzeker grepen zijn handen, tot ze
haar wangen vonden, daar legdie ze
zich tegen aan in slaap.
Zoo bleven ze beiden. De nacht gleed
heen en de grauwe morgen lichtte door
hel venster.
Zoo haddrn ze elkaar nog nooit li'ef-
gehadt Dat was de liefde van den jong-
sten d'ag.
Oom Herman was van Althöfchen
gekomen. D© Allensteins hadden hem
getelegrafeerd. Hij had zijn. neef nog
een keer mogen zien, maar deze had
hem niet herkend. Weg had' Ri
chard wild geijld1, en zijn handen had^-
den rondgegrepen over het dek.
Dezen loop van zaken had d'e heer
Herman Bredenhofer niet verwacht,
hii wa<5 er aehee' van streek door Nu
zat hij in die Elsholzstras9e in die huis-,
kamer der jongelui op den stoel naast
de deur; hij hield zijn rooden zakdoek
met gele stippels voor zijn gezicht, en
weende luid
Ze waren allen bij elkaar, al sedert
vroeg in den morgen.
Suzanna, diep in 't zwart gekleed,
lag doodop in een hoek van de sofa;
diat ging hoven haai* krachten! Van
daag voor acht dagen nog op een bal
gedanst, en nu zat ze hier, te wachten;
op den dood van haar eenigen broer!
dat was te erg, te verschrikkelijk! i
Daar konden haar zenuwen niet tegen.
Allenstein liep op en neer; nu eens
was hij binnen, in de slaapkamer, dan
weer bij zijn vrouw, die huilerig oin
valeriaan en brandewijn vroeg.
Mevrouw Langen zat, eenigszins af
gezonderd van de anderen, op Lena's
plaatsje aan het raam; angstig en on
zeker zat ze op het uiterste randje van
haar stoel. Ze leek een bangge,maakte
vogel, ieder oogenblik verwachtend op
gejaagd te zullen worden. O, hoe ver
langde ze naar haar zoon. naai* haar
Fritz! Die zou zich als een beschuttende
wanid tusschen haar >en die menschen
piaatsen. Nooit, nooit zou ze kunnen
samenvoelen met die menschen! Hun
tegenwoordigheid drukte haai*, hun
heele manier van doen was haar
vreemd en onsympathiek. Die arme
Lena, nog niet eens het laatste uur
kon ze. zonder te worden lastig geval
len door zijn familie, alleen met haar
man doorbrengen!
Op de tafel stonden vruchten en heer
lijke voorjaarsbloemen; dokter Reu tor
had ze gestuurd, met een gedicht er
bij. „Met den geur d'er lente moge
nieuwe hoop de ziekekamer betreden",
enz. De Allensteins verklaarden, dat
ze nooit mooier verzen gelezen had
den.
Men had die bloemen niet aan don
zieke gegeven Later, zei Lena weer,
met dat eigenaardig trekken om haar
lippen.
Ze was opmerkelijk kalm; ze liep
rond met een d'roomerige beslotenheid
in haar oogen. Ze probeerde ook niet,
meer met haar man te spreken,, den
stervende nog een laatste woord te.
ontrukken. Wij hebben afscheid van
elkaar genomen, ze ze tot haar moe
der.
Dokter Allenstein zong haar lof op
alle manieren. Die vrouw houdt zich
prachtig, verklaarde hij nu, juist uit
de ziekenkamer komende. Mevrouw
Langen zag hem dankbaar aan, die lof
tuitingen op haar dochter deden haar
goed. zelfs in deze oogenblikken; over
't algemeen was dokter Allenstein nog
de sympathiekste van al d'te menschen.
Prachtig, herhaalde de dokte»
nog eens waard'eerend.
En hoe die zwakke wouw zich
staande houdt., al twee nachten niet
uit de kleeren geweest. Daarbij denkt
ze aan alles wel om respect voor te
hebben.
Ja, waarlijk, waarlijk! meende
mevrouw Allenstein. Ze doet haai
plicht tot 't einde toe. Ik waardeei
haar ook erg .en beklaag haar wel.
Maar zijn wij niet evengoed te bekla
gen. wij, die zoo innig veel van hem
gehouden hebben? ..O" zij deed een
gebaar in de richting van oom Herman
„o! wij beiden worden wel zwaai
bezocht! Richard, Richard!" Ze snikte
luid en wrong haar handen. ,Als it
bedenk ,dat di emooie, beminnelijke,
geniale man zoo aan zijn ei'nd moet
komen! Ik kan er niet aan denken, ,ib
kan het niet verdragen!"
Oom Herman liet een gebrom hoo
ren.
Wat vreeselijk voor me. dat ife
niet bij hem mag komen, ging Suzanna
huilend door. We zijn altijd zoo bi)
j elkaar geweest, we hebben elkaar al
tijd zoo liefgehad! Die arme Richard,
wat zal d e het ook vreeselijk vinden!
Wij zijn hem toch het naaste. Het is
