amendementen die gezamenlijk een ge
heel nieuw stelsel vormden, volgens het
welk de voordracht bij directe keuze (en
dus niet door getrapte verkiezing), door
werkgevers en werklieden zou worden
opgemaakt. Zij wilden voorts vrouwen
toelaten als leden der Raden van Beroep
en den eisch doen vervallen dat de be
noembare werkman in dienst van ten
hoogste twee werkgevers is geweest.
De heer Bos wilde ook voor vrouwen
de mogelijkheid vaat benoembaarheid
vaststellen, althans haar recht tot deelne
ming aan het opmaken der voordrachten.
De heeren Talma en Van Vliet kwa
men eveneens met een vrij belangrijke
wijziging van het stelsel, maar meer blij
vend in den lijn der regeering. Zij stel
den nl. voor dat onder degenen die tot
het opmaken der voordrachten zouden
medewerken, zouden worden opgenomen
leden der Kamers van Arbeid, afgevaar
digden van patroons- en werklieden-orga
nisaties en ook ongeorganiseerde werk
lieden.
De commissie van voorbereiding ein
delijk stelde voor om voor de eerste maal
de benoeming der leden van de raden
van beroep te doen plaats hebben naar
door de uitvoerende macht te stellen re
gelen, doch te bepalen, dat binnen twee
jaren na het in werking komen der wet,
de regelen van benoembaarheid bij de
wet zouden worden vastgesteld.
Men ziet, dat van verschillende zijden
het zoogenaamde kaartenstelsel der Reg.
werd afgekeurd, doch dat er verschil
lende wegen werden gezocht om het
stelsel te verbeteren. Principieel gaat hert
amend, der socialisten, dat tegenover
getrapte rechtstreeksche verkiezingen
wil, natuurlijk het verst. Tegen het stel-
sel-Talma, dat op zichzelf tot bevordering
der organisaties onder de werklieden
zou leiden, hadden enkele sprekeTs het
bezwaar dat het niet genoeg rekening
hield met de arbeiders-toestanden van
thans. Maar met het oog op het moeilijke
eener regeling schenen anderen geneigd
thans mede te gaan. mits vaststond dat
binnen twee jaren een herzieningswet
zou komen.
T)r. Kuyper.
Men herinnert zich het interview
van minister Kuyper, een dag na zijn
terugkomst uit 't buitenland met een
medewerker van de Figaro. Dr. Kuy
per zeide in hoofdzaak dat hij niet
in Berlijn geweest was (van Rome was
geen sprake), dat hij geen buiten-
landsch minister had ontmoet niet over
politiek gepraat, alleen het vakonder
wijs bestudeerd en overigens als par
ticulier een vacantïereis gemaakt had.
Hier volgt nu een berichtje uit het
„Berl. rageblatt". waaruit weer eens
blijkt hoe het buitenland over Neder-
landscne zaken wordt ingelicht.
„De zooeven uit het buitenland in
den Haag teruggekeerde Nederland-
sche minister president Kuyper ver
klaart nogmaals, zoo heslist mogelijk,
dat de geruchten over een zoogenaam
de aansluiting van Nederland bij het
Drievoudig Verbond, en over afstand
van een kolenstation aan Duitschland
ongegrond zijn. Zijn besprekingen in
officieele kringen te Weenen. Berlijn
en Rome hadden alleen betrekking on
oeconomische' kwestiën, in 't hijzon
der op de geprojecteerde postuni tns-
schen Duitschland, Oostenrijk(l) en
Nederland.
Geknipt.
Men schrijft uit den Haag
Heden is hier gevankelijk in de stau
gebracht P. Zuidhof, die reeds vroeger
tot zware gevangenisstraf werd ver
oordeeld. en onlangs uit de gevange
nis te Middelburg ontvluchtte. Hij
moet 11 dezer voor het gerechtshof al
hier in hooger beroep terecht staan,
wegens diefstal in vereeniring met an
deren onder verzwarende omstandig
heden gepleegd en waarvoor hij door
de Middelburgsche rechtbank tot 4 jaar
gevangenisstraf was veroordeeld.
Atjeh.
Het volgende telegram is door de „N.
R. Ct." uit Batavia ontvangen:
Kapitein Colijn heeft twee bentengs
van de Gajoes ingenomen; 83 vijanden
werden gedood, 58 geweren vielen ons
in handen.
„Aan onze zijde sneuvelden luitenant
Steyn van Hensbroek en 4 minderen, en
werden gewond luitenant Korndörffer,
sergeant Frank en 6 minderen.
„De pretendent-sultan vluchtte naar
Pedir of Peusangan. De colonne van den
len luitenant Scheepens vervolgt hem".
De le luitenant der infanterie G. J. H.
v. Steyn van Hensbroek, die thans he
laas gesneuveld is. was ridder van de 4e
klasse der Militaire Willemsorde, bezat
het eereteeken voor belangrijke krijgsbe
drijven met de gesp. Atjeh 1873—1900, en
het Lombokkruis. Hij werd in 1871 ge-;
boren, 24 Juli 1893 tot 2e luit. aangesteld
en 31 Mei 1896 tot le luit. bevorderd.
De le luitenant der infanterie J. F
Korndörffer is gedetacheerd bij het leger
In Ned. Indie.
President Steijn.
Van president Steijn weer goede tij
ding Gelijk het in het bericht, na
het consult met prof. Erb aan de pers
verstrekt, heette, achtte deze in over
eenstemming met prof. Winkler die ge
nezing waarschijnlijk, schoon 't lang
zaam zou gaan. Dat was voorzichtig
uitgedrukt, maar men kan wel zeg
gen. dai ook prof. Erb. gelijk indertijd
al prof Winkler te kennen gaf. niet
twijfelt'aan de beterschap, als er
waarmee altijd rekening dient gehou
den niets onvoorziens gebeurt..
Reeds heeft de rust, die de zieke op
Scheveningen geniet, hem veel goed
gedaan. Zijn macht over handen en
beemem, reeds gedurende die zeereis toe
genomen. is weer aanmerkelijk voor
uit gegaan. Alleen de kaken doen hij
liet kauwen nog niet ten volle hun
dienst. Maar ook dat komt terecht.
Men begrijpt hoe gelukkig onder deze
verschijnselen en die verzekering van
de doktoren de stemming in d>e omge
ving van den president is. En hijzelf is
vol moed.
Wat het vertrek naar Montreux be
treft: mogelijk wordt dat nog wat uit
gesteld, In deze maand acht de facul
teit de lucht te Scheveningen vooral
niet minder dan die te Montreux, al
thans als het wear meewerkt. Houdt
het weer zich dus goed. dan blijft de
president nog een week of drie in ons
land.
Tweede Kamer.
Voor de Tweede Kamer zijn te 's-Gra-
venhage Donderdag officieel candïdaat
gestald de heeren mr. W. Dolk, jhr. mr.
W. Th. Gevers Deynoot en P. H. van der
Kemp.
Alweer een moord.
In den nacht van Dinsdag op Woens
dag is te Herten Merum wederom een
vreeselijk drama afgespeeld, het tweede
binnen zeer kort tijdsverloop.
Zekere Roemen, 29 jaar oud, ongehuwd
neef van den voor eenige weken ver
moorden Verheesen begaf zich even
over twaalf uit een café het was ker
mis naar huis. Aan een neef van hem,
die zich bij hem vervoegde, zeide hij: „ze
hebben me gestoken", zakte ineen en
was een lijk. Even te voren was hij een
drietal mannen gepasseerd, die door de
marechaussee te Roermond, als vermoe
delijke daders zijn in hechtenis genomen,
zekere S W. en S., alle drie wonende
te Roermond, werkzaam in Pruisen en
voor eenige dagen thuisblijvende.
Ovg? de drijfveer tot de vreeselijke mis
daad. voorzoover men kan nagaan een
laffen overval zonder eenigen vooTaf-
gaanden twist, verkeert men nog volko
men in het duister.
T)e Katholieke Tïamerelnb en de
lieer Passtoors.
Van het bestuur der Katholieke Kamer-
club ontving de „Residentiebode" het
volgende schrijven ter mededeeling:
Het bestuuT der Katholieke Kamerclub
wenscht over de loopende geruchten, be
treffende die Club, en haar lid. den heer
Passtoors. het volgende mede te deelen:
Ten half zeven des avonds na de zitting
van 2 Sept. 1902, door de Club gehouden.
welke zitting te 4.15 eindigde kon
men te 's-Gravenhage in het dagblad De
Tijd het volgende-lezen:
„Men seint ons uit 's-Gravenhage: het
geschil tus=chen den heer Passtoors en
de Katholieke KameTclub is op minnelij
ke wijze uit den weg geruimd. Op zekere
voorwaarden heeft de heer Passtoors er
in toegestemd zijn indiening van ont
slag als lid der Club terug te nemen".
Op Woensdag-voormiddag verzond nu
de heer Passtoors het volgend telegram:
„Uw bericht van het door mij inge
trokken ontslag als lid der Katholieke
Kamerclub is in zijn bijzonderheden on
juist.
„Ik verzoek van deze tegenspraak he
den mededeeling te doen.
W. PASSTOORS".
Het antwoord luidde:
„Passtoors. Schenkweg, 's-Hage.
„Wij kunnen geen tegenspraak opne
men, zoo niet onjuistheid ons in bijzon
derheden wordt bekend gemaakt.
Tijd".
Het bestuur van de Club heeft over deze
handelwijze geen oordeel uit te spre
ken. Hét durft echter meenen dat de
loyale tegenspraak van den heer Pass
toors tegenover een naamloozen „men"
had moeten worden opgenomen. Het
stond aan de redactie van De Tijd vrij
er hare anteekeningen en haar verweer
bij te voegen, gelijk dat in de pers pleegt
te geschieden.
Dit ter zijde gelaten, meent het bestuur
dat na de eerlijke en flinke tegenspraak-
van den heer Passtoors aan deze geruch
ten een einde moet komen. Het deelt
daarom hier het schrijven van den heer
Passtoors mede:
Den Haag, 22 Aug. 1902.
Aan het bestuur der Kath. Club, alhier.
Mïjneheeren.
Door deze heb ik de eer U te berichten,
dat ik mijn ontslag als lid der Kath. Club
intrek, uithoofde van de noodzakelijk
heid der éenheid in de partij.
Onder aanbieding mijner gevoelens
van hoogachting heb ik de eer te zijn
Uw dienstw. dr.
W. PASSTOORS.
Het strekt den" heer Passtoors onbe
twistbaar tot eer aan de eenheid dit offer
te hebben gebracht.
Het bestuur houdt zich overtuigd dat,
in deze geheele zaak. van „voorwaarden"
die trouwens niet gesteld zijn en ook niet
aanvaard, na deze mededeelingen geen
spraak meer kan zijn.
Wegens de noodzakelijkheid eener snel
le tegenspraak kan het bestuur dez"e me
dedeeling niet aan alle katholieke bla
den toezenden, maar het verzoekt hen,
die wel te willen overnemen.
4 Sept. 1902.
Dr. SCHAEPMAN.
Mr. J. A. N. TRAVAGLTNO.
EMILE VAN DER KUN.
Nederlandsche krijgsgevangenen
terng.
Te Rotterdam zijn met het stoom
schip Gedé Donderdagochtend een
aantal Nederlandsche krijgsgevange
nen van Ceylon aangekomen. Het
stoomschip Harmime II stoomde de
C.edé tegemoet ter verwelkoming van
de aangekomenen. Aan boord bevon
den zich het bestuur van het Christe
lijk Natonaal Boerencomité, afd. Rot
terdam, het dagelijksch bestuur van
de Nederlandsch Zuid-Afrikaansche
Vereeniging, afd. Rotterdam, en eenige
genoodigden.
De overscheping geschiedde te mid
den van menig aandoenlijk tooneeltje.
Velen zagen er schamel gekleed uit.
Congres voor den Middenstand.
In het kort konden we gisteren iets
me de deelen uit de algemeen© verga
dering en berichtten toen o .a. dat
verschillende conclusies uit de af dee.
1 ingsvergaderingen werden aangeno
men.
In de eerste afdteeing was gehan-
ded over coöperatie, meer in het bij
zonder over consumptieve coöperatie,
waarover rapporten waren uitgebracht
door de heeren K. Citroen, van Am
sterdam, en J. Droste, van Assen.
De tweedie afdeeling kwam terug op
de oneerlijke concurrentie.
De afdeeling besloot: overwegende,
dat art. 357 W v. S. ten ©enenmale
onvoldoende is tot bescherming van
den industrieelen eigendom, wenscht
zij. dat zoo 9poedig mogelijk doeltref
fende wetswijziging plaats vin die.
Vervolgens werd in behandeling ge
nomen het rapport van den heer H.
Revelman Jr.. te Zulfen. over verval-
9ching van koopwaren. De conclusie
luidt: „De handeldrijvende midden
stand1 heeft noodig goedkoopte en ge
makkelijke gelegenheid, waar vervaJ-
schinig en knoeierij, van handelsarti
kelen door scheikund'to onderzoek
worden geconstateerd".
De afdeeling nam deze conclusie
over en voegde er de wenscirelijkheiid
aan toe. dat van overheidswege In
richtingen voor het bedoelde onderzoek
zouden worden gevestigd.
De heer Marinus van Hout uit Hel
mond1 sprak aan de hand van het door
hem ingediend rapport over het ven
ten. Na eerst vastgesteld te hebben
wat men onder het. venten heeft te
verstaan, concludeerde de spreker al
dus:
1. Het vonten is in strijd' met de be
langen van d'on h an del dri j ven dén mid
denstand. omdat
a het venten zeer dikwijls een der
vormen van oneerlijke concurrentie is
en
b. de venter minder lasten heeft dan
en de 'lusten teniet van de lasten van
den winkelier.
2. Het venten werkt nadeelig voor
de geheele maatschappijomdat
a. de onbeperkte vrijheid van ven
ten de wetten op de bedelarij ver
kracht;
b de onbeperkte vrijheid van ven
ten een steun is voor dien oneerlijken
koopman, die door het venten van on
rechtmatig verkregen goederen dien
diefstal in die hand werkt of althans
helpt verbergen:
c. d'e onbeperkte vrijheid van ven
ten zeer dikwijls in strijd is met de
openbare orde. veiligheid en gezond
heid.
Op voorstel van den inleider sprak
de afdeeling, overwegende, dat de on.
beperkte vrijheid van Vénten, in strijd
is met d'e belangen van dien handel
drijvend-en middenstand, en die der
gansche maaatschappij. en dat niet
alle vormen van venten nuttig of nood
zakelijk zijn, d'e overtuiging uit. dat
het de taak is der regeering eene wet
in het leven te roepen, welke het ven
ten aan bepalingen en voorwaarden
bindt, die meer in 't belang zijn van
de geheele maatschappij en van dien
handel drijven den middenstand in het
bijzonder.
Vervolgens werd eene conclusie aan.
genomen, betreffende den arbeid in
gevangenissen, luidende:: „Het. con
gres wenscht. dat de staatsbesturen
van België en Nederland maatregelen
zullen nemen om het werk der opge-
slotenen in de gevangenissen, dat con
currentie sticht .te verminderen, zoo
niet geheel af te schaffen en dat d'e
bevolking der gevangenissen gebezigd
zal worden, voor zoodanigen arbeid,
dat daarmede geene concurrentie
wordt aangedaan aan den handeldrij
vend en mid dien stand''.
Die derde sectie werd aangevangen
met do behandeling van het onder
werp arbeidswetgeving, rapporteur de
heer Rambonnet uit Zutfen. die tot da
conclusie komt. dat de' arbeidswetge
ving beteer door de belanghebbenden
zelven kan worden ter hand genomen,
dan door het centraal gezag. Dit is
echter slechts mogelijk door plaatse
lijk evereenigingen van alle patroons
en alle werklieden in eenzelfde vak
werkzaam, aan welke vereeniging en
de bevoegdheid wordt toegekend' om
voor allen bindende bepalingen te ma.
kc-n, onder controle van het openbaar
gezag. Erkennende diat de tijd nog
nie: rijp is voor een zoo ingrijpende
wijzigin" staat spr. voor de oprich
ting van een bond van werkgevers en
werknemers, om voor het denkbeeld
propaganda te maken In 't kort ge
zegd wenscht spr. iets als de oude gil
den terug, maar in gemodemiseerden
vorm.
Voorts werden zooals gemeld
nog behandeld de onderwerpen Zon
dagsrust en vervroegde winkelsluiting.
In de algemeen© vergadering
sprak mr. J. A. Levy over oneerlijke
concurrentie en stelde zich lijnrecht
tegenover mr. Aaibars©, wat aangaat d'e
wijze van bestrijding. Met het doel,
door d'en heer Aalberse uiteengezet,
is hij het volkomen eens.
De Duitsche wijze van bestrijding
der oneerlijke concurrentie verschilt
van de Fransche, in dien zin. dat hij
de Duitsche best rij dings wijze de vrij
heid/ aan banden gelegd wordt.
Een voorbeeld:
In Duitschland' werd een koopman
voor het ..hemeltergend' feit", dat hij
kui.stviooltjes voor die helft van den
inkoopsprijs te koop aanbood, veroor
deeld.
Dat noemde een Franschman. die
het hoorde „merveilleux". Verbeeld u.
zei mr. Levy, als hij eens vernomen
had dat indien bii ons de toegezegde
novelle wet ware geworden, de koop
man gevangenisstraf had kunnen op
loop en.
Wat het rapport van mr. Aalbersp
betreft, spreker is het er niet mee
eens. dat die plicht dér waarachtigheid
een rechtstheorie is.
Wil men van overheidswege bedrei
gen alles wat niet precies waarheid: is.
dan staat men op de helling, die doet,
afglijden. op de helling die eindigt
bij den handel, weder onderworpen
aan de* scholastiek, een hoofdstuk in
de handelsgeschiedenis sedert lang ge
sloten. De kleinhandel zelf zou van
zulk een wetgeving de zwaarste gevol
gen ondervinden Zij zou staan voor
de vraag: Kleinhandel of coöperatie,
terwijl noodig is. d'at men staan blijft
voor het feit kleinhandel en coöperatie.
Mr. Levy eindigde met allen, wien
de strijd tegen oneerlijke concurrentie
aar het harte gaat, aan te raden: „Pas
de zèle!"
Toen deed zi'ch een incident voor.
Mr. Aalberse vroeg het woord, doch
de voorzitter kon dit niet verleenen
mot, het oog op het. reglement van orde
Mr. Aalberse riep gedhrig tusschen-
in, terwijl de voorzitter sprak, terwijl
van vele kanten toejuiching van
's heeren Aalberse's woorden gehoord
werd. Onder hevig protest, schreeu
wend en fluitend vertrok ten slotte de
heer Aalberse en die hem aanhingen.
Buiten het gebouw maakten ze nog
een poosje lawaai.
Hierna kreeg de heer Karei van der
Cruysen van Gent. het woord, die in
een korte redle de beteekenis der kunst-
in 'i algi'ineen ten opzichte der vor
ming en geestelijke ontwikkeling van
dm mensch uiteenzette en betoogde
hoe de kunstontwikkeling invloed
heelt op den handel. Kunstkennis is
noodig voor het inkoopen der goede
ren en ook voor het smaakvol etalee-
reu der waren.
De heer R. P. J. Tutein Nolthenius.
afgevaardigde der Nederlandsche re-
seering diie hierna het woord ver
kreeg. deed uitkomen dat dit congres
zoo vruchtbaar geweest is. omdat hei
licli; gevallen is op menigen misstand
in den middenstand
Spreker verlaat dankbaar dit con-
2're- en hij is trotsch aan de Regee
ring rapport te mogen doen van wat
dit congres tot stand bracht.
Tot den voorzitter prsoon-lijk richtte
de heer Tutein Nolthenius nog enkele
hartelijke woorden.
Dr. Tli. de Visser, die in enkele
woorden zijn indruk van dit congres
zou weergeven, ving aan een vergelij
king te maken met den welvarenden
middenstand van vroeger, die blijkens
de rapporten thans zoo in 't gedrang
zit.
Zijn opsomming van datgene wat
den middenstand bezwaart voortzetten
de noemde spr. het credietwezen.
Krachtige associatie voerde den mid
denstand tot een wetgeving op het ge
bied van ere diet.
De kanker der gedwongen winkelne
ring worde uitgesneden: d'e uitverkoop
onder valsche voorgevens zij aan de
kaal. gesteld. Aanrakende d'e andere
wonde plekken in den middenstand,
zoo als die achtereenvolgens op hert
Congres waren besproken, raadde dr.
üi Visser aan zich de bescherming
van dein wetgever te verzekeren, doch
eerst eigen kracht te putten uit ver
eeniging
Van diie vereeniging noemde spr. dat"
Congres een schoon begin, deze con-
gr es week een gelukkig verschijnsel,
geheiligd al? die toch reeds is door het
gelcortefeest van I-Iaar. die allen zoo
zoo na aan het hart ligt Koningin WiL
hehnin a
Prof. Noord-tzij sprak de sluitings-
r" 1e uit. en bracht dank aan allen, die
hadden medegewerkt tn de goede'rich
ting
Na afloop der vergadering was er
»en feestmaaltijd, waar heel veel tafel,
redenen gehouden zijn
INGEZONDEN MÊDEDEE~
r.TNGEN.
30 cpnt«t ner regel,
©«lol-Monel water
parfumeert den mond!
Uit de Arbeiderswereld
r-.iMNJvNl.A'ND.
Onder zeer vel© blijken van belang
stelling werd Donderdag' h©t stoffelijk
overschot van den lieer J. N. van Zo
meren. voorzitter van het N. A. S. op
de begraafplaats „Vredienhof" te Am
sterdam ter aarde besteld.
Een onafzienbare schare geestver
wanten en corporation met een dertig
tal omfloerste vaandels volgden den
stoet
In die Rozenstraat waar liet publiek
overal was. waar het maar kon staan,
hangen of lto^en, werd! door een koor
van 100 man gezongen „Op het Kerk
hof'. van C. C. A. de Vliegh. Op de
hoeken der straten werd de reusach
tige stoet door groepjes opgewacht en
vergroot, zoodat het eere-escorte bij
aankomst op de rustplaats Vredenhof
een indrukwekkend geheel opleverde
en die geheele lengte van den Haar
lemmerweg van af het Haarlemmer
plein besloeg.
Lang voor dien tijd had zich tevens
een groote menigte op den doodenak-
kcr verzameld, waar eenige politie
agenten reeds om half twaalf voor een
vrijen weg hadden zorg gedragen. Te
genover hei graf had zelfs een photo-
sraaf met zijn toestel postgevat, om
een treffend oogenblik aan de verge
telheid' te ontrukken.
Het was drie uur toen de stoet
..Vredenhof' bereikte.
Het woord werd achtereenvolgens
gevoerd door de heeren F. Domela
Nieuwenhuis. namens de Vrije Socia
listen: G. van Erkel, namens het N.
A. S.; P. Hols. namens die typografen;
J. W. ten Boekhorst, voor dte bakkers
en nog eenige andere sprekers, die al
ien met waardeering spraken over het
leven en streven van den heer Van
Zomeren, die steeds met woord en
daad voor d'e sociaal-democrati'sche
beginselen heeft gestreden.
Onder het bakkerspersoneel der bak
kerij van de Amstefrd'amsche arbeiders-
maatschappij. gevestigd in de Jan van
der Heydenstraat. is eene staking uit
gebroken wegens de opheffing van het
drieploegen-stelsel en wederinvoering
van eene werkregeling met twee ploe-
gen. Het werken met drie ploegen,
waarbij de gezellen 54 uren per week
in touw waren, is te onvoordeeldg ge
bleken. Ondanks hulp van machines
en den bijbouw van een nieuwen oven
bleven d'e bedrijfskosten ongeveer 12
cents per 100 brood'en hooger dan in
de con-curreeirende bakkerijen. Het
bestuur werd derhalve door de arbei-
ders-aandfeelhouders gemachtigd tot
wederinvoering van eene werkrege
ling op de basis van twee ploegen met
een werktijd van elf uren per etmaal.
Dc gezellen wilden echter in deze re
geling niet berusten; 31 vaste bakkers
gezellen en 7 noodhulpen staakten het
werk. Het bestuur heeft nu bakkers
van buiten aangenomen, zoodat al
thans tot op dit oogenblik het bedrijf
is voortgezet.
De staking in dit d'oor arbeiders zei
ven gevestigde bedrijf heeft het gewo
ne verloop Het. bestuur verklaart de
nieuwaangesteld/e bakkers niet weder
te zullen loslaten en in geen geval
■eenige bepaalde personen weder terug
te zullen nemen, ook al werd' het ge
schil bijgelegd.
BUITENLAND.
Engelsche vakvereenigingen.
Het congres van vakvereenigingen
opend/e Maandag te Londen zijn zilt-
ting met een bijeenkomst op het. stad
huis van Hol born. Steadman, de voor
zitter van de parlementaire commis
sie. leidde de vergadering. Er werd
een brief van verwelkoming voorgele
zen van de bisschoppen van Londen,
Rochester en St.. Albans, wier diocees
in de hoofdstad ligt.
Het eigenlijke werk begon Dinsdag.
Eerst echter hield Slteadman een ope
ningsrede. Hij zeide o.a., dat het Par
lement in de afgeloopen zitting geen
enkele wet ten bale van het werkvolk
had aangenomen. Wel heeft de re
geering een onderwijswet ingediend,
doch in middelbaar onderwijs en
hooger ambachtsonderwijs voorziet
het ontwerp slecht, Steadman hekel
de de graanrechten, die weer vooral
den arme treffen, en ook den onwil
van de regeering om voor pensioenen
voor de behoeftigen te zorgen. Hij be
streed de bewering, dat de vakveree
nigingen de oorzaak zijn, dat zekere
takken van nijverheid achteruitgaan.
Hij wees daarbij op Duitschland,
waar de vakvereenigingen sterk toe
nemen. en op Denemarken, waar de
werklieden het beslt georganiseerd
zijn en dat misschien het bloeiendste
land ter wereld is. Hij kwam ook op
voor d/e vrijheid van .den werkman
om bij stakingen op vreedzame wijze
anderen van het werk te houden.
Nu kwam helt rapport van de par
lementaire commissie in behandeling.
Een voorstel om het gedeelte, waarin
van de kroning van dien koning ge
waagd wordt, te schrappen, werd met
1G2 tegen 69 sltemmen verworpen.
Een voorstel om in het rapport het
besluit te voegen, dat hij de volgende
verkiezing voor het Parlement geen
candidaat gestemd' zal worden, die
niet belooft voor heit onderwijs in de
mocratisch en zin te werken, werd
aangenomen.
Bij de behandeling van de kwestie,
dait het posten uitzetten bij stakingen
onwettig is verklaard:, kwam ook het
gevaar van de fondsen der vereeni-
gingen ter sprake. Een rechtskundig
raadsman zeide, dat het beste voor
behoedmiddel was. aan elke vakver-
eeniging een bij vereeniging It® ver
binden die het geld zou beheer-e®.
Met, nog een paar wijzigingen werd
het rapport aangenomen.
Het congres heeft den oorlog tegen
de Boeren als een der onrechtvaar-
öttgsjte oorlogen van den nieuwen tijd
gebrandmerkt. De parlementaire com
missie had in haar verslag gezegd':
„Het jaar 1902 zal ook gedenkwaardig
wezen al? het jaar, waarin een van
de merkwaardigste oorlogen van den
nieuwen tijd' met een vrede besloten
werd." Een paar afgevaardigden stoel
den als amendement voor, de woor
den „en onrechtvaardigste" in te
voegen.
Hert amendement werd aangenomen
mef. 176 tegen 134 sltemmen. Men ver
langde daarop een stemming naar
het aantal werklieden, die de afge
vaardigden vertegenwoordigden, en
de uitkomst was weer, dialt het amen-
demient werd aangenomen, en wel
met 591.000 tegen 314.000 stemmen.
Onder de tegenstemmers meeft men
dus rekenen zoowel zij die op het
congres geen oordeel over den oorlog
wilden uitspreken als zij die- hem al
licht rechtvaardig achten. In elk ge
val is de meerderheid van het- con
gres van helt onrecht, den Boeren
aangedaan, overtuigd.
Het congres nam o.a. ook in behan
deling een voorstel, waarin aange
drongen werd op het vormen van een
commissie, die werken zou voor de
verkiezing van zuivere werklieden-
c and id af en in bet Parlement en voor
samenwerking van de werklied/enle-
den voor de belangen van de werklie
den. Dit voorstel werd aangenomen.
Bij het débat bleek verschil van mee
ning over de vraag, of men bij de ver
kiezingen de hulp van de liberalen
zou aanvaarden. Sommigen meenden
van ja, anderen van neen. Een spre
ker wilde strijd voeren tiegen beide
politieke partijen.
Vervolgens nam het congres een
voorsttel aan om bij het Parlement
aan te dringen op uitbreiding van
de ongevallenwet tot alle bedrijven te
land en ter zee.
Nu werd er gelegenheid gegeven
voor een paar Amerikaansche gedele
geerden om het congres Ito© te spre
ken. Dit waren Blackmore van het
Armer ik. WfetrkMedf&nverbond m Do-
ton van de Amerikaansche Mijnwer
kers. Beiden pleitten voor den acht-
uurswerkdag. Dolan begreep niet,
dat er onder Engelsche mijnwerkers
op dait punt. verschil van meening kon
bestaan. Dolan zeide ook, dat Enge
land Amerika in werkliedenorganisa
tie vooruit is. In Amerika zijn de
werklieden nog te zeer in de twee po-
li|ti.eke partijen verdeeld om zich in
het Congres te toten gelden. Zij be
hoorden daar op te houden republi
kein of democraat te zijn en een werk
liedenpartïj te vormen.
Andere spreikers, o.a. Vivian van
die Coöperaltieve Unie pleitten voor
het samengaan van de vakvereenigin
gen en de coöperatie.
Na deze redevoeringen nam het
congres een voorstel aan om aan te
dringén op een algemeen pensioen op
60-j arigen leeftijd van f 3 in de week,
waarvan de schatkist dte kostten zou
dragen.'
Voorts besloot het congres de arbei
ders in de steengroeven van Lord
Penrhvn, die nog altijd strijd voeren
om hun rechlt van vereeniging te
handhaven, geldelijk te steunen.
Te Decazeville is een oproeping
aan de werklieden in de ijzergieterij
en en in die mijnen aangeplakt. De
werklieden wolrdten aangespoord, de
partij op te nemen van de werksta
kers van la Forge, en ook te sltaken.
Tot dusver zijn de mijnwerkers al
len aan den arbeid gebleven. Van de:
ijzergieters staken er een 500-tal.
Het weirkstakende trampersoneel te
Genève1 heeft het voorstel van de di
rectie afgestemd. Het heeft de kan
tonnale regeering verzocht, het tram
bedrijf over te nemen, en de tegen
woordige directie daarbij niet te
handhaven. De kantonnale regeering
heeft aangeboden, als scheidsrechter
op te treden dat hebben beide partij
en goedgekeurd. De istakers hebben
besloten, in afwachting van de door
de kantonnale regeering voorgestelde
oplossing van het geschil weer aan
't werk te gaan, onder voorwaarde,
dat de directie de 40 ontslagen arbei
ders, om wie de staking is aangeko
men, weer in dienst zou nemen.
Vele werkgevers te St. Etienne zijn
verontwaardigd1 over het besluit der
mijnwerkers om te gaan staken op 12
September a.s. De werklieden schij
nen volstrekt niet algemeen voor bet
plan te zijn, Bouchard, een der leden
van het bondiscomité uit het district,
heeft de aandacht erop gevestigd, dat
voor de helft de leden van het comité
van oordeel waren, dat over de werk
staking moest worden be-slist door het
nationaal congres, dat op 24 Septem
ber te Commentry wordt gehouden.
Ondertusschen nroet elke vereeniging
die aangesloten is aan den bond van
het district, nog stemmen over het plan
van het bondscomité van het district.
Cotte, de algemeene secretaris van
den nationalen bond. wil de vergade
ringen der vereenigingen bijwonen,
met de bedoeling, de arbeiders over te
halen, het werk niet neer te leggen,
voordat het congres te Commentry zal
zijn bijeengekomen.
Letteren en Kunst.
De „Nieuwe Rottefdamsche Courant"
schrijft aangaande de relletjes in de
de Groote Schouwburg te Rotterdam bij
het optreden van de Ned. Opera:
Het „kunst-bericht" zou eigenlijk eer
een „gemengd-bericht" moeten zijn. De
fantastische opera van Offenbach heeft
stellig nooit tot zooveel agitatie in den
schouwburg aanleiding gegeven: 't was
trouwens (evenmin als de onschuldige
tekst) de muziek niet die de gemoederen
in beweging bracht. Maar de koristen-
quaestie... Ook hier: men zei dat er Am-
sterdamers waren overgekomen, expres-
selijk voor dit relletje.
Nauwelijks viel het eerste koor in met
zijn „Falderira", na de inleiding van het
orkest, en met zijn
breng ons wat bier
breng ons wat wijn
of daar kletterde een aplaus van boven
neer, dat alles overstemde. Voortgaan
niet mogelijk. Deze storing herhaalde
zich op dezelfde plaats, nadat enkelen
van boven verwijderd waren door de po
litie. Toen een meer radicale opruiming,
maar nu begonnen we niet meer van vo
ren af: neen, zei de heer Van der Lin
den, nu van de maat waar we zijn opge
houden. „Herr Markus, weiteir". De di
recteur had nog een kleine toespraaktot
het publiek gehouden. En we vervolgden
tot middenin de aria van de pop-Olympia:
opeens ontijdig applaus uit het parterre.
't Bleek dat de politie op alle rangen ver
spreid post had gevat.!
Wie eruit werd gezet, kon zeker zijn
van een hoeratje van de nieuwsgierigen
0 pstraat. Het „weg met de onderkrui
pers", de vloeken en het honend gelach
waren niet geschikt om het publiek, dat
niet talrijk trouwens was in deze eerste
voorstelling, tot muzikaal genot te „stem
men".
We besloten na het derde bedrijf tot
1 vrij willig) vertrek.
Voor de Ned. Opera is 't te hopen dat
deze voorvallen voor goed zijn onder
drukt. Zij die vanavond teleurgesteld
zijn moeten zich maar troosten met 'n
volgende opvoering, „De Vertellingen
van Hoffmann" zijn immers aan de orde
van den dag.
Van de 18 candidaten, die deelnamen
aan het toelatings-examen voor de Too-
neelschool te Amsterdam, slaagden de
dames Sara Orelio en Th. van der Gaag
(Rotterdam), de heeren D. B. Jesurun
Lobo, H. I. Matthes, L. M. C. van Dom
melen. Frits Bouwmeester Jr., Louis
Bouwmeester Jr., T. H. Brandenburg Jr.
(Rotterdam) en P. M. L. C. Brow (Delft).
De nieuwe cursus vangt aan met 15
leerlingen.
Gemengd Nieuws.
Aardb» ving!
Volgens een telegram uit Caracas,
heeft men Zaterdagavond' jl. in Caru-
pano, op Venezueelsch grondgebied,
een hevige aardbeving gevoeld, ge
paard gaande met een verschrikke
lijk onderaardsch geweld.
Vervolg Stadsnieuws.
Gevonden voorwerpen:
een portemorunaii met geld in een
winkel in die KI. Houtstraat achterge
laten. een ring met sleutels, een ka
beltouw. een blauw kor al en armbandje
met gouden sluiting, een portemon-
naiie met gei dl een jongensjasje.
Hedenmorgen werd d'oor de Com
missie van Toezicht over het ge
sticht jMeerenberg" alhier aanbe
steed: Helt bouwen van een woning
voor dien huismeester en eien woning
vooi® den magazijnmeester.
Ingekomen waren 18 biljetten
Laagste- inschrijver bleek te zijn de
heer H. Wijker te Helder, resp. voor
f 5740, f 3240, en voor de massa
f 8780.
Helt w-erlt is nog niet gegund.
He d' e n morgen h a di' d' e p 1 o e g-
baas Duinker. werkzaam Centrale
Werkplaats H. S. M. het onge-luk niet
het opendoen van. een-kolenwagen ach
terover te vallen, waarhij hij een bloe
dende hoofdwond kreeg.
Tot koster in de Room sch-
Katholieke kerk in het Kleverpark is
benoemd de heer J. L. Dolle, alhier.
In de Zwemschool aan de
Ho-utvaart was de temperatuur van
het water des morgens te 6 uur 65. en
des middags te 12uur 66 gr. F.
