Tweede Blad,
beboorende bij
„KanHeiii'ü Dagblad"
van
Donderdag 11 Sept. 1902.
Me. 5890
Letteren en Kunst.
In het laatste nummer van „Het Too-
neel" zegt de heer D. een en ander rover
Aiida Tartaud Klein, waaraan wij het
volgende ontleenen:
Mevrouw Tartaud is nimmer conventi
oneel. In het dozijn jaren van haar too-
neel-Ieven is zij frisch en oorspronkelijk
gebleven. Noch haar gebaar, noch haar
zeggen zijn feilloos, maar met al die fei
ten dan, is zij voor ans meer waard dan
de beste „geroutineerde". Haar talent is
sappig, groen, lente-levend, en daarom
is in elke nieuwe uitbeelding waaraan
zij zich geeft, de blijde bekoring van het
onverwachte, een verrassing dat zij ook
dat weer kon en zóo kon.
En wijl daarbij komt een zich steeds
ontwikkelend vermogen, dieper kracht
van stem en breeder macht van gebaar,
hebben we naast onze waardeering voor
wat zij reeds vermag, voortdurend de
verwachting naar nog meer, nog voller,
is zij voor ons een actrice, die hoewel
reeds op een eerste plaats, nog lang niet
bereikt heeft wat zij bereiken kan.
Zoo houden wij ook op deze hoopvol
onze belangstelling gevestigd, overtuigd
dat zij één van de zeer weinigen is, die
ons de toekomst zal kunnen brengen.
Gemengd Nieuws,
Onbewoonde eilanden.
Wie nog eens lust mocht hebben,
voor Robinson Crusoë te gaan spelen,
op een onbewoond' eiland, die vindt in
den Oceaan keus genoeg.
Tusschen Madagascar en Indië moe
ten niet minder dan 15.000 onbewoon
de eilanden l'iggen. waarop. iedex\ die
wil, zich als onbeperkt heerscher kan
vestigen, en ongeveer 600 andere,
waarop slechts zeer weinig menschen
wonen.
Die eilanden zijn alle klein maar
de meeste zijn toch groot genoeg, om
den eenen of anderen Robinson, die
er kwam wonen, het noodige te ver
schaffen.
Sommige zijn slechts 4000 tot S000
vierkante meter groot en steken tame
lijk hoog boven het water uit. Andere
zijn eea halven kilometer lang of wel
van H tot 3 kilometer lang en een haL
V2n kilometer breed.
Van vele dier eilanden is de onder
grond graniet, met steile oevers, tus
schen de 2 en 30 meter hoog. Daarbo
ven ligt dan een laag vruchtbaren
grond, dooraderd met smalle water-
stroomen, welke langs bloemrijke
oevers glijden, en eindelijk over wit
glanzende zandvlakten naar zee weg
vloeien.
De meeste dier e'ilandjes zijn door
een krans van koraalrotsen omgeven.
Noorsche Boereii.
Björnsterne Bjönson treedt tegen-
woordlig heftig op tegen de onbe
schaamde wijze, waarop de Noorsche
boeren de vreemdelingen, die hun
komen bezoeken, exploiteeren.
De groote schrijver constateert, dat
hot jaarlijks grooter wordend aantal
toeristen in Noorwegen, die Noorsche
landbouwers, die vroeger naïef, eer
lijk en rondborstig waren, hebzuchtig
maakt, en bij hen vroeger onbekende
gevoelens wakker heeft gemaakt, Men
bedriegt de toeristen, lieat ze voor en
tracht hen zelfs te bestelen.
Vooral op de eigenaars van hotels
en op koetsiers ils de dichter erg gebe
ten. Hij noemt ze ..de schande van 't
land' en hij vraagt dringend om een
publieke controle in te stellen, die een
eind zal maken aan de exploitatie van
de toeristen. Dit prote-st van den dich-
Ik ter heeft èn bij de pers èn bij het pu-
bliek veel instemming gevonden.
Een „Kenau".
De vrouw van den Berlijnschen
schoenmaker en portier Bernstein is er
eene, die naast wijlen Kenau Simonsz
Hasselaer geen kwaad figuur gemaakt
zou hebben.
Luister naar het verhaal van haar hel
dendaad.
Onlangs, toen ze 's avonds éven over
negenen thuis kwam, bemerkte zij dat
twee mannen, zich in het benedenhuis
een beladen wagen toeeigenden, die daar
geborgen was. Zij liep de dieven achter-
Feaiillfton.
42.
In de imposante woestenij heersch-
te rondom diep© stilte. Een zachte
morgenwind stak op en speelde met
do gele bremstruikjes, .die hier en
daar uit de rotsen groeiden, van de
zee kwam helt verwijderde geheimzin
nig ruischen der golven, die tegen
de steile oevers braken men had
zich kunnen voorstellen het ademen
■van de natuur te vernemen.
En toch lag daar een mensch in
zijn bloed; in het doodsgevaar on
barmhartig aan zijn lot overgelaten.
Welk een schrille tegenstelling tus
schen de majestueuze kalmte der na
tuur en de woes|te hartstochten der
menschen.
De zon ging op. Meit haar gouden
glans tintte zij eerst de hooge toppen
der rotsen en rees (toen stralend,
steeds dieper het aardrijk verwar
mend en bezielend, in rustige, afge-
na. en haalde ze een heel eind verder in.
Met de woorden: „Breng dadelijk den
wagen terug waar je hem vandaan ge
haald hebt", dwong zij de kerels met hun
zware vracht terug te keeren en het ge
stolen goed te brengen waar het behoor
de. Toen zij in de bergplaats waren ge
komen sloot de vrouw hen op en haalde
politie. Een der kerels bleek een bij de
justitie welbekend sujet te zijn.
Kindereu zonder toezicht.
Een vreeselijk ongeluk is te Charlot-
tenburg voorgevallen. Een zekere vrouw
Glawe liet hare vijf kinderen in de wo
ning achter. De kleinen vermaakten zich
met aardappelen naar buiten te werpen.
Daarbij ging de driejarige Willy in de
open vensterbank zitten, terwijl zijn ne
genjarig zusje Frieda over de bloemen-
plank heen hing. Vrouw Glawe had bij
het glazenwasschen hier zelf opgestaan
cn door haar gewicht waarschijnlijk, is
een kram losgeraakt. Beide krammen
schoten tegelijkertijd plotseling los en de
kinderen vielen naar beneden op straat,
waar ze bewusteloos bleven liggen: Bu
ren en een dokter, die bij het knaapje
schedelbreuk en bij de meisjes ernstige
verwondingen constateerde, vervoerden
de kinderen naar het gasthuis.
Een oud acteur.
De oudste Engelsche tooneelspeler, mr.
Dool, is op 89jarigen leeftijd overleden.
I-lij was nog zoo vroolijk als een jongen
en spaarde sigaren op, die hij op zijn
eeuwfeest wilde gebruiken. Sir Henry
Irving zond hem altijd een verjaarsge
schenk.
Tien jaren geleden trad mr. Dool voor
het 'laatst op; toen werd een benefice-
voorstelling voor hem gegeven. Vroeger
speelde hij met groote acteurs: een be
kende creatie van hem was de „dood
graver" in Hamlet. Hij trad voor het
eerst op in 1820.
„Een recept".
Kort geleden overleed te Parijs een
schilder, Benassit genaamd, die in den
laatsten tijd wat op den achtergrond was
geraakt, maar in het „Quartier latin" zijn
tijd van beroemdheid heeft gehad, al was
het alleen maar om de grappen, die hij
verkocht,
Het volgende is hem naar hij vertelde,
eens overkomen; we staan voor de waar
heid geenszins in.
Een rijk liefhebber van schilderijen
had hem een paar stukken afgekocht en
zond tegelijk met den bedongen koopprijs
een brief, die echter absoluut onleesbaar
was voor hem. Benassit aan het zoeken
naar iemand, die slecht schrift kon ont
cijferen. Eindelijk wordt hem een apo
theker aangewezen, die, naar het heet,
op dit gebied zijne sporen heeft verdiend.
Benassit stapt den winkel binnen, groet,
en geeft den apotheker zonder meer dan
een: „Als 't u belieft!" den onleesbaren
brief.
De ander zet zijn bril op, verdiept zich
een oogenblik in de lezing van den brief,
schenkt een fleschje vol met bruinachtig
vocht, plakt er een papiertje op, waarop
hij te voren een paar woorden krabbelde
en geeft den verbluften schilder het
fleschje in de hand met de woorden: ,,'t
Kost drie francs!"
Hij had Benassit voor een klant aan
gezien en den brief voor een recept. En
op het etiket van het fleschje stond: „Om
de drie uur een lepel."
Electrische verkeersmiddelen.
Dezer d'age/n is een electrische
spoorweg langs dte kust van het Conio-
meer, langs Chiavenna, Colico en Sou.
drio voor het verkeer geopend. Den
eersten dag liepen vier sneltreinen,
twintig gewone en vier goederentrei
nen. De lengte cler lijn bedraagt hon
derd kilometer. De electrische be
weegkracht wordt geleverdi door de
watervallen van die Adda. De stroom,
aanvankelijk 20,000 volts sterk, wordt
in de stations teruggebracht tot 3000
volts en langs een bovengrondgche lei
ding gevoerd. Binnenkort zal hetzelf
de electrische vermogen ook worden
gebruikt voor de lijn Lec.coColico.
Journalistiek in het verre Westen
„Varkens, schietijzers en hoofdarti
kels". Onder dezen titel schrijft een
Amerikaansch blad) uit liet Verre Wes
ten, die „Arizona Kicker": Het is ons
verre van aangenaam tegen d'e zeden
en gewoonten van onze stad te velde
te moeten trekken, maar wij kunnen
toch niet nalaten onzen medteburgers
te verzoeken hun varkens uit de buurt
van het bureau der courant, te houden.
meeten majesteit omhoog. Eindelijk
bereikte zij melt haar stralen ook de
plaats, waar hertog Attilio nog altijd
bewusteloos lag, en in de bleelce lip
pen en op de wangen kwam allengs
weer kleur en leven. Hij slcueg cl©
oogen op en voelde een brandende
pijn in den schouder. Hij zag dat hij
half naalcit was en een ruw aangelegd
verband droeg. Toen keerde ook al
lengs de herinnering terug. Haastig
bevend van angst en onrust richtte
hij zich op en zag om zich heen. Wijd
en zijd was er ge©n levende ziel! Wat
was er gebeurd? Waar was zijn va
der?
Daar viel zijn blik op het, briefje,
dat men hem in den mopd had gesto-
uen. Hij bracht, het mat moeite aan
zijn oogen. Elke beweging deed hem
zulk een pijn, dat hij het, wiel had
willen uitschreeuwen en toen hij van
den inhoud, had kennis genomen, en
die treurige waarheid hem duidelijk
was geworden, gaf hij een gil van
vertwijfeling. Zijn vader door
roovers ontvoerd!
Hij luisterde met, ingehouden adem
naar alle richtingen, maar hij ver
nam niets dan het suizen van den
wind en helt ruischen van de zee,
Terwijl vij ons gisteren bezighielden
met het ichrijven van een hoofdarti
kel ovsr de stabiliteit, onzer staatsin-
stellineei; had een van de varkens
van Senator Mac Bride zich een weg
tot oude- ons bureau gebaand en
krabde ei schuurde zich den rug te
gen die bilken onder onze voeten. Wij
waren genoodzaakt om het beest met
een bezeaisteel op zijn huid te ko
men en zoo weg te jagen. Nauwelijks
waren wij wedter gezeten, of wij wer
den wedtrom gestoord door het oin-
nentrediec van een langen lummel van
een cowboy. Hij hield zijn revolver
in de handl en vroeg ons of wij de
redacteur dier Kicker" en de schijver
van het irtikel over het bal bij Bab-
cock warm. Wij hadden namelijk on
ze afkeuring te kennen gegeven over
de wijze, waarop de waard, bij gele
genheid van dit bal. behandeld was.
cl aar men hem eenvoudig overhoop
had geschoten, omdat hij aan ©en
cowboy, drie hem nog 80 dollars schul
dig was, verder crediet weigerdte. Toen
wij zeiden van ja. begon dit gemeen
individu op ons te schieten; maar wij
waren ei op verdacht geweest. Wij
bukten ons en daar wij ongelukkig
ons schietijzer niet bij de hand had
den. grepen wij onze waterkruik,
waarin wij gewoonlijk het. voor hei
samenstellen van onze courant benoo-
d'igd'e bier halen en wierpen die met
zulk een kracht en met zooveel han
digheid naar zijn verst andskist. dat
hij als wijlen Goliath ter aardie stort
te. De 7 dollars ®n 80 centen, die wij
in den zak van dén ver slagen e von
den. behielden w:: om daarvan een
nieuwe lruik. aan te schaffen en als
schadeloosstelling voor de schade,
aan dien wand toegebracht. Door al
deze stoornissen waren wij zoo afge
leid. dat het on9 niet mogelijk was
liet. hoofdartikel te voltooien. Daarom
is het, dit d© Kicker er heden geen
heeft. Trouwens, maken wij aan al
onze vijanden bekend', ddt wij van he
den af aan ons schietijzer steeds bi'
ons zullen dragen en er niets fti zullen
zien om het. waar noodig. onmiddel
lijk te gebruiken.
Ook grijpen wij deze gelegenheid
aan om tot liet vernieuwen der amen
dementen uit te noodigen, maar met
de opmerking, dat wij tot nadter geen
ei'eren van parelboenders in betaling
aannemen, omdat de prijs daarvan
laag is eriwij er nog een groote®. voor
raad van hebben.
Een graaf vermoord.
Te Bologna is graaf Bonmartini ver
moord in zijn woning gevonden. De
moord was blijkbaar reeds verscheidene
dagen tevoren gepleegd. Het lijk had 17
doikwondm, waarvan er verscheidene
doodelijk jevveest zijn. Diefstal schijnt de
aanleidingtot den moord geweest te zijn
en liet hert, dat hij in een hinderlaag is
gelokt docr een vrouw, die zich daarop
met den noordenaar, na veel geld te heb
ben gestoon, uit de voeten zou hebben
gemaakt.
Dubbele moord.
Zes jaaigeleden werden op het Deen-
sche eilaii Langeland een oude boer en
zijn vrouv in bed vermoord gevonden.
Een arbeier, Rasmussen genaamd, die
van den dibbelen moord verdacht werd,
werd gerumen tijd in preventieve hech
tenis gehoiden, doch moest, wegens ge
brek aan lewijs, op vrije voeten warden
gesteld. Woensdag is hij opnieuw gear
resteerd, daar een kameraad, die hem
in den nacht van den moord naar het
betrokken huis heeft vergezeld en tot zijn
terugkomst op hem heeft gewacht, de
overheid van een en ander in kennis heeft
gesteld mei de toevoeging, dat hij des
tijds bloedvlekken op Rasmussen's klee-
ren heeft gezien. Rasmussen blijft alles
hardnekkig ontkennen..
lemaiid (lie het druk heeft.
Men heeft uitgerekend, dat de beken
de Amerikaansche trustkoning Pierpont
Morgan in niet minder dan een zestig
tal ondernemingen (spoorwegen, stoom
vaartmaatschappijen, bankinstellingen,
fabrieken enz.), met een gezamenlijk
kapitaal van 6.450.000 dollars, is geïnte
resseerd. Dit kapitaal is grooter dan de
totale waarde van al het gouden geld
op aarde.
Men kan dus begrijpen, dat Ameri
kaansche speculanten graag een premie
van 9 procent voor de assurantiepolissen
op Morgan's leven betalen,
Genezing van aangezichtsroos.
Dr. Hermann Krukenberg te Lieg-
nitz geeft in het tijdschrift „Die Kran-
kenpi'lege" een uitvoerig verslag over
zijn bevindingen met het gebruik van een
„roode kamer" bij de genezing van aan
gezichtsroos. Sedert eenigen tijd had
waarop nu, onder den invloed van de
zonnestralen de witte nevelwolken als
in een wilden strijd golvend door el
kander woelden
Nadat Attilio zich had' overtuigd,
dat ©r van de bandieten geen spoor
meer te ontdekken was, begreep hij,
dat het. zijn plicht was zoo spoedig
mogelijk naar bet kaslteel terug te
keeren en alles wat in zijn vermogen
was, in het werk te stellen, om d'e be
vrijding van zijn vader te bewerken.
Dezen plicht te volbrengen, viel
hem ohtzettend zwaar. Hij was doo
delijk uitgeput ©n op vele plaatsen
van den nietf. ongevaarlijken weg
moest hij op handen en voeten krui
pen, om vooruit te komen. Hij was
den weg dikwijls in een uur gegaan,
nu deed hij er bijna drie over.
Het sloeg juist negen uur op dien
slottoren, toen de jonge hertog, bleek
ontdaan en half naakt, de voorpoort,
kwam doorwaggelen. Eenige bedien
den, die verschrikt over zijn uiterlijk
toeschoten, viel hij al© levenloos in
de armen.
XIX.
De ontvoering van hertog Cesare
geschiedde op een Vrijdag, vroeg ïn
Krukenberg opgemerkt, dat aangezichts-1
roos bij rood licht een sneller en gunsti
ger verloop neemt dan bij gewone be
handeling. Hij heeft nu in een zieken
huis te Liegnitz een kamer ingericht,
waarin de muren en het plafond rood
geverfd, de vensters van robijnrood glas
voorzien zijn, en ook de kunstmatige ver
lichting door roode lampeglazen wordt
gekleurd. De spoedige genezing van aan
gezichtsroos in zulk een kamer schrijft
de dokter niet toe aan een heelende uit
werking der roode stralen, doch aan de
buitensluiting van de schadelijk werken
de chemische stralen.
Een woordenboek voor „kenners".
In het handboekje voor Parijzenaars.
dat sedert eenlige jaren onder den li-
tel „Paris-Parisien" wordt uitgegeven,
treft men onder allerlei geestige
boosaardige en nuttige hoofdstukken
ook een „woordenboek voor kenners"
aan. Daarin vindt, men een menigte
geijkte uitdrukkingen ten behoeve van
menschen, die zich gaarne voordoen,
alsof ze ergens verstand van hebben,
zonder daarvan ook maar iets te be
grijpen. Zulke menschen zijn er niet
alleen in Parijs. Met een paar wijzi
gingen kan dat hoofdstuk voor de
..kenners" over de heele wereld ge
bruikt worden.
Een proeve volgt hier
In de schilderij en-tentoonstelling.
A. Een oordeel, dat overal op past:
De teekening laat wenschen over.
maar hei coloriet.
1-Iet coloriet is niet bijzonder, maar
de teekening
Slecht© perspectief©
Niette dan liemel
(Ironisch): Ach, die nieuwe kunst!
(Aandachtig) Nieuwe kunst
(Beteekenisvol) Kunst(Deze
laatiste uitroep is goed voor alle even
tualiteriten).
B. Een oordeel voor afzonderlijke
gevallen
Bij een Corot spreekt men van zijn
..poëzie" of van zijn „kracht".
Van een Bourgereau zegt men hee-
lemaal niets.
Van een caricaturist van naam
Een nieuwe Daumier
Van een schilderij, dat een kleine,
fijne, modedame, in zijde of mousel'i-
n© of kinderen met verdraaide beene
voorsteltEen echte Bold'ini
Van een Besnard Wat een kleuren-
svmphonist
Bij een gesprek over litteratuur
Van een boek. dat men nog niet ge
lezen heeft
Veel talentEr komen prachtige
passages in voor. D'ie man heeft iets
te zeggen.
Termen voor huisgebruik
Skandinavische schemering. Macht
der persoonlijkheid, modern geëtiket
teerd, antieke helderheid, aestheliek
der ethiek, ethiek der aesthetiek
Bij een muzikaal gesprek
A. Na een pianospel
Wat een temperament?
Wal een techniek
Men denkt, dat men Rubinstein
hoort,Hebt u Rosenthal gehoord 7
En Paderewsk'i En Gugno
Hij maakt een heel orkest uit zijn
instrumentZijn ziel klinkt in de
toetsen
B. Bi] sommige gelegenheden.
Wanneer men over Bach spreekt
Die gothische architectuur in de fu
ga's.
Over Beethoven De Michel-Angclo
der toonkunst. N. B. Men moet de
negende syniphonie kennen. Wanneer
er over de Mondschein-soate gespro
ken wordt, zegt de kenner „De sonate
in Cis-moll."
Schumann: De droomer De dich
ter in den trant van 1830. De meester
van liet li ad.
Cliopin De componist der onbegre
pen vrouwen. In zijn rhythmen klinkt
de smart van het verloren Polen terug.
Biografische wetenswaardigheidVer
scheidene gravinnen strijden om de
eer, den held in hare armen te hebben
zien sterven).
MassenetAls iemand beweert, dat
„Wertlier" zijn beste opera is. dan is
liet zeer verdienstelijk, om „Manon
Lescaut" dieper te vinden. Prijst men
daarentegen „Manon Lescaut". dan
houdt de kenner vol dat Werther be-
ter 'is.
Eeii man van 127 jaren.
De Russische prins Wolkonski deelt
in de „Swjet" oen en ander mede over
een man, die den leeftijd van 127 ja
ren heeft bereikt en dtus wel als de
oudste mensch der aarde mag worden
beschouwd. De bewuste man heet Si-
nip en woont in het dorp Marewka. in
het gouvernement Smolensk. Sinip is
van middelmatige, forschen lichaams
bouw. Zooals hij zelf verhaalt, heeft
hij zijn gansclie leven woetki (een
soort van jenever) gedronken, doch is
hij nooit dronken geweest. Zijn ge-
hoor en gezicht zijn nog uitstekend.
den morgen, en in den avond van
denzelfden dag stond er reeds in alle
Napolitaansebe dagbladen een ver
haal over t© lezen. Was heft bericht
op zichzelf al hoogst belangwekkend
door de buitengewoon levendige fan
tasie der Napolitaansebe reporters
werd het een heel© roman. De heeren
gaven beschrijvingen van het gebeur
de, zooals zij wislten, dat het op sen
satie en emotie beluste Napolitaan-
sche publiek ze verlangde, maar die
voor het overige hun phantasie meer
eer aandeden dan hun waarheids
liefde.
Er werd gesproken over een ver
woeden strijd, over een hinderlaag
van geamskerde verraders, over ge
heimzinnige liefdesavonturen, zooals
geen romanschrijver ze belter had
kunnen verzinnen. De conrantenven-
ters liepen door de straten en brulden
in de meest uitlokkende termen hun
nieuws uit. II raltto del dUca dlei Ti-
haldi! of: I briganta di Positano! en
dergelijke kreten klonken met eene
volharding en met eene galmende
kracht door de nachtelijke straten,
gelijk zij alleen door de longen van
Napolitaanfsche' couran|tetnVetrkoopers
ontwikkeld kunnen worden.
en zijn gezondheid laat eveneens niets
te wenschen. Nog levendig en vlug als
een jonge man. legt Simp schier da
gelijks den twee wersten langen weg
naar 'de rikastbijgelegen kerk te voet
af. Zijn arbeid bestaat in het vlechten
van bast-sandlalen en het breien van
kousen, maar bovendien verricht hij
nog eenigen lichten arbeid1 in den
paardenstal. De grijsaard beschikt
ook nog over een voortreffelijk geheu
gen; hij herinnert, zich nog heel goed
den regeer ingst ij di van .Katharma II.
den inval van Napoleon en den Krim-
oorlog. Nooit is Sinip. naar hij zegt.
ernstig ziek geweest, Ook zijn ouders
werden oud. die vader stierf op 80-.
de moeder op 120-jarïgen leeftijd.
Diogenes in arrest.
Weenen bezit een zonderlingen
straatvogel. Gibhard de Wilde ge
naamd. colporteur, rijtuagportieropen-
maker. fratsenmaker in koffiehuizen,
glaseter enz. enz., kortom, alles aan
pakkend' voor zijn onderhoud, waar
voor overigens tenzij hij dikwijls
aan biierdorst lijdt niet zoo heel veel
noodlig is. Want Gibhard. een vijand
van huishuur en belastingen, woont
in de vrije natuur. Als een tweede
Diogenes leefde hij vele jaren in een
ton bij liet spoorwegviaduct, en toen
hij daar eens door een nachtelijken
storm met zijn huis werd weggerold,
„verhuisde" hij naar een ander oord
waar hij onder een brug zich een
hooibed spreidde.
Zóó slaapt hij nu al 25 jaren en
trotseert zijn ijzersterk gestel alle bar
heden van het weder. Voor andere
jubilarissen niet willende onderdoen,
vierdle hij zijn 25-jarig jubilé als zoon
der wildernis", 's Avonds was zijn
slaapplaats keurig verlicht, door een
2)-tal lampions, en voor het bijzetten
van nog hóogeren luister aan zijn feest
legde hij op de nabijgelegen halte van
de electrische tramlijn dionderhoedjes
op die rails, die bij het passeer en van
den eersten wagen ontploften. Kort
daarop echter werd de zonderlinge ju
bilaris in arrest genomen en moest den
nacht van ziin zilveren jubilé. in plaats
van in d'e vrije natuur, op het politie
bureau doorbrengen.
Een reisverhaal.
De politie te Villelles heeft naai' Pa
rijs overgebracht eene vrouw en drie
kleine kinderen, die afgemat waren
van vermoeidheid.
De ongelukkige1 vrouw noemde zich
van Esse, zij woont in Brussel, en is
34 jaar oud. Haar man had' haar den
27 Julri met 3 kinderen verlaten, een
jongen van 12 jaar, een meisje van
tien. en een klein kind van 2 jaar.
Vernomen hebbende dat hij zich
naar Parijs had begeven vertelde zij.
ben ik ook met mijne drie kinderen
van Brussel naar hier te voet geko
men.
De moeder zal weldra wederom met
hare kmdteren over de grenzen worden
gebracht.
Doordringbaarheid van maren.
Men gelooft nog algemeen, dat de
muren van onze huizen een volkomen
afsluiting vormen en geen lucht door
laten van buiten naai- binnen of om
gekeerd1.
De lucht gaat wiel door muren, zelfs
door dikke muren. Zijn muren van
slechte steen gebouwd, dan laten zij
zelfs stofjes en microben door. die
men dan tot op zekere diepte in het
metselwerk kan aantoonen. Proefon
dervindelijk toont men d'e doordring
baarheid van het bouwmateriaal aan,
door lucht door steenplaten te persen
en zoo 't is gelukt lucht te persen door
een muur van meer dan 1 M. dikte. Op
de Parijsche tentoonstelling van 1878
perste men lichtgas door een muur c-n
kon d'it aan dén anderen kant afvoe
ren en aansteken.
Het is dius niet twijfelachtig, dat
lucht door onze gewone muren, van
ongeveer 22 c.M. dikte, gemakkelijk
dringt. De doorlating hangt, voorname
lijk af van het temperatuursverschil
binnen en buiten die afgesloten ruimte.
Wordt het temperatuursverschil groo
ter. dan neemt volgens die onderzoe
kingen van. Dr. Flagge die luchtbewe-
ng to®.
Hij bepaalde de hoeveelheid lucht,
die door de wanden van een kamer
drong. d. i. die z.g. spoilage ventilatie.
Hij vond. dat de 'iuchtverversching
voor kamers met weinig doordringba-
re muren, bij een temperatuursver
schil van 1 gr. C. van de binnen- en
buitenlucht, per uur achthondersten
van de opgesloten hoeveelheid luclit
bedroeg. Bij eentemperatuurs verschil
van 14 gr. C. zou dat in één uur de
opgesloten lucht geheel door versche
vervangen zijn.
De scheikundige H. Volpert heeft de
juistheid van d'e door Flagge gegeven
cijfers kortelings gecontroleerd („Bul
letin de la Société des Ingenieurs ci-
vils de la France 1901), door van uur
tot uur het gehalte aan koolzuurgas
van de- luclit in een afgesloten, ledige
kamer te bepalen en vond dat men uit
Het was een verrukkelijke avond.
Juffrouw Elvira de Vries zat op haar
balcon en luisterde naar he/t zoo ei
genaardig, droemerige ruischen van
de palmboomen in het park van haar
oom en beschouwde peinzend1 de klei
ne huppelende golven der zee, die
door bet zilveren licht, van de ietwat
zuidelijk staande maan van den oever
van den Posilippo tolt ver in de baai
werd beschenen. Aan den anderen
oever van de baai zond de nooit rus
tende Vesuvius van tijd tot tijd een
donker roode, gloeiende rookwolk ten
hemel, en een zachte zeewind voerde
jonge dame liefkozend en verkoelend
door de haren.
Met al het enthousiasme der jeugd
verdiepte de Noordsche schoone zich
in dat tooverachtige, schouwspel.
Welk een heerlijk land! mompel
de zij onwillekeurig en zij liet er haar
gedachten over gaan, welk een onge
lukkig contrast, er in is.gelegen, dat
in zulk een paradijsachtig land, een
zoo wild, hartstochtelijk, onbetrouw
baar, rijk begaafds maar volkomen
verwaarloosd volk woonjt. Zij peinsde
er over, welk een geluk, welk eene
oneindige zaligheid het moest wezen,
hier te mogen leven aan de zijde van
het afnemend koolzuurgehaltc bij be
nadering dé snelheid kan bepalen,
waarmede de buitenlucht binnendringt
Voor kamers van 60 kub. M. inhoud!
met gemetselde wanden, die beplakt
zijn met papier, wat ten onzent veel
het geval is. vond hij. dat. de Iuchtver
versching per 1 gr. C. temperatuurs
verschil en por uur 25/000 bedraagt,
als binne- en buitenlucht '12 gr. 6m. C.
in temperatuur 'Verschillen.
Voor kam ars, waarvan de muren
met olieverf bestreken zijn. is de ver
ver sching slechts 17 per duizend, ter
wijl zij bij muren drie met. witkalk be
streken zijn. tot 53 per duizend kan
stijgen.
Hoewel dteze cijfers veel lager zijn
dan die van Flagge. vindt men toch
voor het laatste geval, dus bij een ver-
versching van 53 per duizend, dat de
lucht in een kamer, bij 10 gr. C. tem
per at uursversch ilin twee uren ge
heel kan vernieuwd zijn. Dit. tempera
tuursverschil komt 's winters veel
voor.
Iliieruit volgt dus. dat. de verver-
sching van de lucht in kamers met
gemetseld© wan dén bij ""©sloten deu
ren en vensters nog vrij sn©;l plaats
grijpt, door dte spontage ventilatie
Wordt de kamer bewoond dan vol
doet de spont age ventelatie "©woon-
1 ijk niet en kan luchtbedterf plaats
grijpen.
De snelheid van den windhond
Door zorgvuldige en met nauwkeu
rige tijdmeting gedane proefnemingen
is gebleken, dat de windhond' het
snelste van allé viervoetige drie-ren is. In
vollen loop kan hij omstreeks 18 me
ter per seconde of in 55 1/2 seconde
een kilometer afleggen, hetgeen over
eenkomt. niet de snelheid' van dte post
duif. Er zijn maar weinig renpaarden
drie het tot 17 meter of mrindter daar
boven per seconde brengen, enkel®
windhonden hebben deze snelheid och
ten* een vijfde overtroffen. Vossen Heb
ben soms 6 kilometer in 6 minuten,
dus evenveel als de beste renpaarden
d'oorloopen. Deze snelheid is gedéelte-
ln'k een over erving: zoo kunnen wol-
in twee minuten afleggen en Nanzen
van daarentegen een kilometer slechts
verhaalt, dat Siberische hondten. een
slede trekkende, binnen vijf uren op
liet- ijs 72 kilometers overwinnen.
Shall van Perzië.
In den morgen, voordat de Shah van
Perziê naar Rambouillet zou gaan om
president Loubet een bezoek te brengen,
was hij tijdig opgestaan om den tand
meester te raadplegen, aan wiens goede
zorgen hij te Parijs zijn gebit had toe
vertrouwd. De Shah had evenwel geen
kiespijn en hij behoefde voor het oogen
blik zich aan geen kunstbewerking te
onderwerpen. Hij hield den tandmeester
toch een tijdlang aan de praat en ver
zocht hem, de instrumentenkist te wlL
len laten zien, die hij had meegenomen,
üe dentist legde de beteekenis der vel
schillende tangen uit aan den vorst der
Perzen, die te kennen gaf, dat hij wel
graag eens de werkelijke toepassing van
de werktuigen zou willen zien. „Er zijn
onder mijn gevolg zooveel personen met
een slecht gebit" zeide hij „dat daar
allicht een paar kiezen onder zullen zijn,
die hoognoodïg moeten worden getrok
ken." De Shall keek in het rond, maar
het vertrek, waar kort te voren nog on
derscheiden personen van zijn gevolg
vertoefden, was stilletjes leeggeioopen
en alleen de Grootvizier was nog aanwe
zig. De Shah glimlachte en gaf den tand
meester te kennen, dat deze nu gaan
kon.
Het verhaal doet denken aan Peter den
Groote, die aan de heeren die hem rond
leidden, verzocht een van zijn gevolg te
willen gebruiken om op het. levende lijf
eens de toepassing van eenige der folter-
werkiuigen ie vertoonen, die men hem
liet zien. Maar de Oostersche monarch
schijnt wel goediger dan zijn Russische
voorganger ook willen wij niet gezegd
hebben, dat een tandmeester geheel met
een beul overeenkomt, al ziet mogelijker
wijs een Oosterling niet zooveel verschil
tusschen die beide betrekkingen.
De dichter eii de shah.
Door iemand' uit het gevolg van den
Shah werd de volgende anecdote ver
teld. die betrekking heeft, op den groot
vader van Mouzaffer-ed-Dlin. De vorst
was eens geïnspireerd en maakte ver
zen. die hij den hofpoëet liet lezen,
waarbij hij hem verzocht eerlijk zijn
meening te zeggen. Deze. geen hove
ling zijnde, durfde critiek uit tc oefe
nen. Hierdoor was de Koning der Ko
ningen weinig gesticht.
..Breng dien ezel naar den stal." riep
de vanst uit. „leg hem vast naast zijn
langoorige broeders."
Het bevel Wérd ten uitvoer gelegd.
De ongelukkige dichter bleef daar
eenige weken. Toen vond da Shah.
een man, die haar gevoel wist te be
grijpen en te deelen. Zij dacht aan
hertog Attilio
En plotseling weergalmde door de
stille villa's van Posilippo de half
zingende, half brullende stem van een
courantenventer: ,,11 ratto del duca
dei Tibaldi! I briganlii di Positano!
Verschrikt rees mejuffrouw Elvira
op. Wat was er gebeurd? Wat was At
tilio overkomen? Hadden de brig an
ten van Positano hem opgelicht?
Zij riep haar kamenier en lielt deze
van de straat een dagblad halen.
Het meisje kwam spoedig terug,
maar voor het ongeduld van Elvira
nog altijd niet spoedig genoeg, en in
ademlooze spanning vloog haar mees
teres haar 'tegemoet. Elvira las, dat
niet Attilio, maar zijn vader was ont
voerd, dat Attilio na een langen hevi-
gen strijd met een zware, gevaarlijke
wonde hulpeloos in de bergen was
blijven liggen en nu op het kasteel
'tusschen leven en dood zweefde.
Elvira weende. Ja zij beminde hem,
met al zijn fouten en gebreken, dezen
vurigen, jongen edtelman met de don
kere bliksemende oogen, waarin een
wereld van liefde en teederheid lag.
In dit oogenblik toornde zij tegen
