Daar is een groot perk vol. de moeite
waard om even te gaan kijken.
Kamer van Koophandel.
De verkiezing voor de Kamer van
Koophandel op aanstaanden Vrijdag,
die aanvankelijk een eenigszins inge
wikkeld geval scheen te zullen worden,
wordt langzamerhand tot eenvoudige af
metingen teruggebracht.
De kiesvereeniging Haarlem, de Ka
tholieke Kiesvereeniging en Burgerplicht
stelden eenparig de heeren Mr. Joh.
Enschedé, J. J. F. Beijn.es, aftredend
doch herkiesbaar en de heeren G. van
dei- Most van Spijk, P. G. Heems en
Ernst H. Krelage in de plaats van de af
tredende heeren Kerbert, Sabelis en
Kei-sten, die geen herbenoeming wen-
schen.
Weliswaar stelde een ongenoemd Co
mité de candidatuur van de heeren H.
J. Geijl, J. Merens en G. C. C. Reeser Jr.,
maar van deze candidature» blijft er op
den keper beschouwd slechts één over.
De heer Geijl kan die bezwaarlijk aan
nemen, vooreerst omdat hij lid is van
de kiesvereeniging Haarlem en als zoo
danig de door haar gestelde candidatu-
ren niet mag tegenwerken: bovendien
nog omdat hij als lid van het Bestuur
der Haarl. Handelsvereeniging, er niet
aan denken zal de candidatuur te be
lemmeren van de heeren Van Spijk en
Heems, die ook leden zijn van dat be
stuur.
Wat den heer Merens betreft, bij infor
matie is ons gebleken, dat deze de aldus
gestelde candidatuur niet voor ernst op
neemt.
Blijft dus alleen de heer Reeser.
Tnitusschen is de mogelijkheid van
nieuwe candidaten nog niet uitgeslo
ten. Dit is een ouderwetsche verkiezing.
Ieder kan stemmen wien hij wil, zonder
voorafgaande candidaatstelling. Endaar
er maar 400 kiezers zijn en de opkomst
altijd heel slapjes is, kan een klein
troepje kiezers veel invloed uitoefenen.
De Koopman van Venetië.
Voor eene goed bezette zaal werd
Zaterdagavond hier ter stede voor 't
voetlicht gebracht het bekendis dra
ma van William Shakespeare: ,,De
Koopman van Venetië'' dat in die le
den van het Amsterdamsch Lyrisch
Tooneel over het algemeen zeer goe
de vertolkers vond.
De verschillende tooneelen werden
goed en vlot gespeeld, de merkwaar
digste vonden zelfs eene uitstekende
vertolking en maakten veel indruk.
Van de vele goede krachten, waar
uit heit gezelschap bestaat, spande
Bouwmeester als Shylock weder_de
kroon. Hij, Neerland'® grootste too-
neelspeler, heeft Zaterdag weder met
zijne talenten gewoekerd. Bouwmees
ter bezit de kunst de aanwezigen on
afgebroken It© boeien. Als liij op het
Itooneel is, dan richten zich aller
blikken daarheen; geen enkel woord,
geen kleine beweging van den acteur
wil men missen. Het publiek hangt
als 't ware aan zijn lippen, volgt
iedere beweging met gespannen aan
dacht, bewondert zijn hoogst natuur
lijk spel, om ten sloitte zelfs bij open
■doek te applaudisseeren.
Ja, Bouwmeester als Shylock te
zien is een groot genot. Het meest
kwamen zijne groote talenten uit in
de emotie-volle tooneelen; wij bedoe
len het tafereel; waarin Shylock met
zijn vriend Tubal optreedt, en in het
slot-tafereel. Toen was het spel van
den woekeraar eenig, onbeschrijfelijk
mooi.
Aller blikken richtten zich op den
hoofdpersoon in dit boeiende drama,
men kon een speld hooTen vallen,
zoo stil was het, totdat aan het einde
een daverend applaus opsteeg als een
welverdiende hulde aan dezen groo-
ten acteur, die ons weder zooveel had
doen genieten.
Wij zouden aan de overige acteurs
en actrices te kort doen, wanneer wij
naast Bouwmeester ook hen niet een
woord van hulde brachten voor hun
uitstekend .spel. Ook zij oogstten veel
succes.
Mevrouw ErfmannSasbach was
ee-ne goede Portia. Van de acteurs
verdient bijzondere vermelding de
heer M. van Warmelo, die een zeer
goede creatie gaf van Lanselet Gob-
bo, -Shylock's knecht.
Ook hij werd bij open doek toege
juicht.
Verscheidene malen moest na en
kele tooneelen gehaald worden.
Summa summarum was het een
avond vol kunstgenot.
Gedeputeerde Staten van N,-
Holland hebben, met ingang van 1 Ja
nuari 1903, het presentiegeld voor de
leden van den Raad der gemeente Hoorn
vastgesteld op fl voor elk lid per bij
gewoonde vergadering.
Doorde politie is eenman ge
snapt, die al sedert eenigen tijd 's mor
gens vroeg verschillende brievenbussen
in een kleine straat op -niet te omschrij
ven manier bevuilde.
.Als verklaring gaf bij op, dat in het
huis waarop hij het 't meest gemunt had,
een dienstbode woonde, die hem voor
den gek had gehouden!
In druk is heden verschenen
het rapport der commissie uit de Pro
vinciale Staten tot wijziging van het
reglement van orde.
Uit de Omstreken.
Heemstede.
Alhier heeft zich door eenige jonge
lieden een comité gevormd om te trach
ten eene Centrale tooneeivereeniging op
te richten. Om tot dat doel te geraken,
hebben verschillende jongelieden een
brief per post ontvangen, verzoekende
om Maandagavond, tien dezer, des
avonds om 8 uur te verschijnen in café
Landzicht, om de zaak verder te behan- -
delen.
Hillêgoui.
Vergadering van den gemeenteraad
op Woensdag a.s., des morgens uur.
Onderwerpen ter behandeling:
I. Ingekomen stukken.
•2. Af- en overschrijvingen.
3. Rooilijn 19 woonhuizen en stoom-
timmerfabriek E. Zwolsman, aan de
Haven.
4. Adres P. W. van Houweningen, ver
plaatsing hardsteenen paal en plaat
sing hekje.
5. Adres A. Goermans tot plaatsing van
een lantaarn vóór den huize „Nooitge-
dacht", aan de Wevensteijnstraat.
6. .\dres A. Kwantes, tot verhooging
zijner vergoeding voor woninghuur.
7. Adres J. Wouterloo—Walters om ver
hooging van jaarwedde als schoonmaak
ster der O. L. school.
8. Benoeming van een opperbrand-
meester.
9. Vaststelling jaarwedde ophaler brug
in den Stationsweg.
10. Heffing havengeld.
II. Verordening in zake het herha-
lingsonderwijs.
12. Vaststelling gemeentebegrooting
1903.
13. Vaststelling kohier schoolgeld 3e
kwartaal 1902.
14. Afschrijvingen H. O. en belasting
op de honden, dienst 1902.
Voor da betrekking van hoofd der
O. L. school in deze gemeente hebben
zich niet minder dan 127 sollicitanten
aangemeld.
Van Ged. Staten van Zuid-Holland
is een afwijzend^ beschikking inge
komen op het verzoek van J. van Lie-
rop en W. Holman tot nietig verkla
ren van de op 14 Oct. LI. te Sassen-
heini gehouden loting voor de Natio
nale Militie, waarbij voor iemand
werd geloot, die reeds overleden was.
IJmuiden.
Zaterdagavond is de heer H. F. Slegt-
kamp in Hotel Nommer Een als spreker
opgetreden om het een en -ander over
zijn belangrijke wederwaardigheden in
Zuid-Afrika mede te deelen.
Voor afwisseling werd door de heeren
De Croes. Vlessing, Haak van der Does
en Jungbacker gezorgd met muziek,
zang en voordrachten. Ook door den
heer P. Moll, een vriend van den heer
Slegtkamp, werd het woord gevoerd
ove rzijn lotgevallen in de Transvaal.
Met belangstelling werd alles door het
vrij talrijke publiek aangehoord.
Binnen land.
De Koningin en haar Gemaal in
Mecklenburg-Schwerin.
Men schrijft uilfc Schwerin, dato 8
Nov.:
H.M. Koningin Wilhelmina en H.
K.H. Hertogin Marie zijn hedenmor
gen per extra-trein van hier naar
Dobbin vertrokken. H. M. de Konin
gin droeg een. donkergroenen rok en
een gelijkkleurigen hoed met bruine
veeren, verder een zwatrt fluweelen
mantel. Het gewone gevolg ging
mede. Dinsdag keert het vorstelijk
gezelschap van Dobbin naar Raben-
steinfeld terug.
Gister vierde te Ludwigslust Prin
ses Heinrich XVIII Reusz haar ver
jaardag.
Aan de lunch namen o. a. het Neder-
landsche Koninklijke echtpaar deel.
Des middags te drie uur brachten
Koningin Wilhelmina on Prins Hen
drik der Nederlanden met Groother
togin Marie een bezoek aan het ge
sticht Bethlehem". Aan den ingang
van het -gebouw werd het hooge gezel
schap ontvangen door de directrice,
gravin von Bassewitz; in alle bijzon
derheden werd het gebouw bezich
tigd.
In een der zalen hadden alle zus
ters zich opgesteld, die een lied zon
gen. Een paar der zusters werden
door d'e Koningin toegesproken. Bij
het bezoek aan de ziekenzalen gaf
H.M. aan alle zieken een bouqueitje,
Ook de verpleegsters kregen dit. De
kindertjes, dt-e opgenomen Waren,
kregen pjrentenholekefn, plaatjeis, ka
lenders e. d.
In het schoollokaal stonden de leer
lingen met vaandels opgesteld en be
groetten het gezelschap met een wel
komstlied; twee der kinderen decla
meerden voor de Koningin een paar
versjes en boden beuquetjes viooltjes
aan. Ten .slotte werd een bezoek ge
bracht aan de kerk.
Met de fiets een haas gevangen.
Men schrijft aan de „Zutph. Ct.":
Een Wdnfcerswijksch wielrijder reed
Zaterdagavond over een der vele grint
wegen in, die gemeente. Zijn helder
brandende lantaarn wierp groote licht
bundels voor hem uit. Aangelokt door
het licht, sprong eensklaps een flinke
haas voor het voorwiel, werd door de
spaken gegrepen en zat weldra zóo
vast, dat de wielrijder molens volens af
moest stappen, om den langoor uit zijn
netelige positie te bevrijden. Dat deze
daarna in triomf medegevoerd werd,
behoeft zeker geen betoog.
Een treurige ontdekking.
Terwijl de wed. Ter Horst, die door
een eerlijken handel in 't onderhoud van
zich en haar gezin voorziet, zich met
haar kraam op de markt harer woon
plaats, Koevorden, bevond, om nog iets
te verdienen, werd in haar woning in
gebroken. Uit de kast, welke bij haar
thuiskomst openstond, miste ze... 20 gul
den. Een schandelijke misdaad voor
waar, der vlijtige weduwe aangedaan.
Belangen der vrouw.
De Vereeniging tot behartiging van
de belangen der Vrouw te Rotterdam
heeft aan den minister van binnen-
landsche zaken een adres verzonden
om instemming te betuigen met het
adres der Vereeniging tot verbetering
van den maatschappelij ken en den
rechtstoestand der Vrouw in Neder
land, waarin verzocht wordt
lo. dat tot aanstelling van meer
vrouwelijke adjunct-inspecteurs van
den arbeid worde overgegaan
'lo. dat voortaan in de verslagen der
inspectie van den arbeid, of zelfstan
dige rapporten van de adjunct-inspec-
triees desnoods als bijlage bij het
verslag, van den inspecteur óf be
richten omtrent het doel der werkzaam
heid, dat speciaal aan vrouwen is op.
gedragen, worden opgenomen.
De vereeniging heeft zich voorts met
een adres gewend tot den gemeenteraad
alhier, met klem verzoekende al de
van gemeentewege geplaatste en nog
te plaatsen urinoirs van een duidelijk
opschrift te laten voorzien, luidende
nu eens Uitsluitend voor Mannen,
dan weer Uitsluitend voor Vrouwen.
Zij meent, dat dit verzoek, waarvan
I billijkheid door ieder moet worden
gevoeld, te eer kan worden toegestaan,
daar een gunstige beschikking de
volksgezondheid in hooge mate zou be
vorderen en toch slechts betrekkelijk
geringe onkosten zou meebrengen.
In het bestuur der vereeniging is
mevrouw Kerkhoven als penningmees-
teras vervangen door mervrouw F. A.
R. Elink Schuurman Carlier van Dis
sel. terwijl mevrouw M. BoltRoland
Holst in Januari de plaats van vice-
presidente zal innemen'.
Overreden.
Door de stoomtram van Antwerpen
naar Bergen-op-Zoorn is, ter hoogte
van Stabroeck, de secretaris dier ge
meente overreden. Hij was met zijn
verloofde naar Antwerpen geweest,
om meubelen te koopen, doch geraak
te door te vroeg uitstappen onder de
tram, met het gevolg dat beide bee-
nen hem werden afgereden. Hij is
reeds overleden.
Door gassen bewusteloos.
Aan de Gemeentegasfabriek, Oost
zeedijk te Rotterdam, waar men gis
termorgen bezig was d'e nieuwe fa
briek voor watergas in orde te bren
gen, zijn vier personen, die zich te
gen het nadrukkelijk verbod in op
het dak hadden begeven, tengevolge
van de giftige gassen bewusteloos
geraakt. Eerst na geruimen tijd ge
lukte het den polilfciie-dokter hen weer
bij te brengen door middel van kunst
matige ademhaling.
Yan Kol's reis door Bali en
Louibok
Te 's Gravenhage heeft de heer H.
van Kol in. een goed bezochte verga
dering der vereeniging ,,Oost en West"
een lezing gehouden over zijn reis door
Bali en Lombok.
Spr. was van oordeel dat men op
Lombok hetzelfde als thans had
kunnen verkrijgen, zonder dat éen
druppel bloeds was gestort. Nog thans
aanschouwt men duidelijk de sporen
van het aangericht bloedbad.
Spreker juicht het toe, dat de re-
geering de slavernij op Lombok zal
doen verdwijnen en tevens de verpan
dingschap, door de schulden van de
pandelingen geleidelijk door hun werk
te doen aflossen. De heerendiensten
zijn er geenszins drukkend te noemen;
de wegen eischen weinig arbeid ;De
dagdiensten, vroeger door den lieer-
scher geëischt, komen nu ten bate van
liet gemeen. De landrente is licht,
vergeleken bij Java. Wat de irrigatie
betreft, kunnen de ingenieurs op Bali
en ook op Lombok heel wat leeren.
W at op Java als onbereikbaar werd
voorgesteld, is op Lombok reeds ge
daan de ambtenaren van het binnen-
landsch bestuur hebben een monogra
fie van de wuterverdeeling opgemaakt.
Op Lombok zijn in 't laatste jaar
245000 pikols padi uitgevoerd. Dank
zij den invloed van het binneniandsch
bestuur is dus de welvaart en ook de
veiligheid toegenomen. Alleen vee
diefstal komt nog eenigszins voor,
maar dit is uit het volkskarakter te
verklaren. Financieel is door kleine
cijfers op Lombok veel verkregen. Geen
enkel soldaat is op Lombok meer aan
wezig. Eer men een jaar of drie vier
verder is, zal Lombok in plaats van
een tekort van f 100.000, een batig saldo
van dit bedrag opleveren. Voor een
opstand is niet meer te vreezen, en de
200 pradpoerits zijn ruim voldoende
om de rust te bewaren.
Als ons gouvernement elders op de-
de wijze als op Lombok optreedt,
zal het iets goeds, iets schoons kunnen
tot stand brengen.
Van Bali gaf de heer van Kol een
schilderachtig beeld en zeide
De inlandsche vorsten zijn dankbaar
dat door onze overmacht de vrede is
hersteld en de welvaart toegenomen.
Spr. karakteriseerde de, onbeduidend
heid van een dier vorsten, den vorst
van Bangli, wien zijn opiumpijp, zijn
hanengevechten en zijn talrijke vrou
wen meer ter hart© gaan dan 's lands
belangen.
De radjah van Kloengkoeng is de
eenige vorst die spr. niet heeft kun
nen ontmoeten. Het is een echte sto
kebrand. een gevaar voor de rust op
Bali. Maar zijn gezag is zeer sterk
verminderd. Enkele weken is gebleken
dat hij toch inziet, niet op te kunnen
tegen ons gezag, toen hij gebogen heeft
voor ons ultimatum, terzake van
de uitlevering van personen, die
tempel diefstal hadden gepleegd. In
Badoeng is de slavenhandel verdwe
nen, vroeger waren er volop slaven,
thans is er geen koeli bijna meer te
vindenhet volk gehoorzaamt niet
meer aan den last van den vorst,
wiens prikkel meestal hebzucht was,
ook hij de vele oorlogen, door hem ge
voerd.
Krankzinnigengesticht te Gheel
Ingevolge de door de Belgische Re-
geerting verleende toestemming zal,
door daartoe vanwege de Nederland-
sche Regeering aangewezen deskun
digen, twee maal per jaar een bezoek
worden gebracht aan de kolonie te
Gheel, ten einde ten aanzien van de
krankzinnigen, voor wier verpleging
aldaar aan Nedeirlandsche gemeen
ten uit 's Rijks kas subsidie wordlt
verleend, na te gaan:
lo. of zij daar werkelijk verpleegd
worden;
2o. hoedanig de staat van krank
zinnigheid van deze patiënten is;
3o. of de in de kolonie gevolgde
wijze van behandeling voor ieder
hunner geschikt is;
4o. of er geen dwangmiddelen wor
den aangewend om hen in de kolonie
te houden.
Yer. tot vereenvoudiging van
examens en onderwijs.
In een vergadering der Vereeniging
tot -vereenvoudiging van Examens en
Onderwijs te Rotterdam, trad op
prof. dr. C. Winkler van Amsterdam.
Spreker begon met er op te wijzen,
hoe in de kringen der ouders steeds
meer gisiting komt wat betreft de
overlading bij het onderwijs.
Klagen daarover tegen de onderwij
zers helpt niet, want deze achten zich
gebonden door het leerplan hun door
de Regeering voorgeschreven. Al
kunnen dus de ouders en onderwij
zers er afzonderlijk weinig tegen
doen, veel kan echter gedaan worden
wanneer zij gezamenlijk optreden en
daarom juichte spreker zeer toe een
vereeniging als deze, welke daartoe
de gelegenheid geeft.
Wel werd in den boezem der ver
eeniging zelve ook op verschillende
punten oppositie ontmoet, o.a. over
de vraag of men eerst naar vereen
voudiging van het onderwijs dan wiel
naar die van de examens moest stre
ven; doch juist de vereeniging biedt
de gelegenheid om door wisseling
van gedachten over punten van ge
schil töt overeenstemming te komen.
Wil ondertusschen van een vereeni
ging als deze kracht uitgaan, dan
moeten niet slechts duizenden, m$ar
vijfduizenden in den lande zich bij
haar aansluiten en daarom juichte
spr. ook toe een vereeniging met af-
deelingen te vormen, waar Amster
dam, Arnhem en ook het bestuur van
Rotterdam zich principieel voor ver
klaard hebben.
Van de gelegenheid tot debat maak
ten enkelen gebruik om nog nad'ere
toelichting te vragen.
In een huishoudelijke vergadering,
welke hierop volgde, zou daarna d'e
wenschelijklieid van de vorming
eener algemeen© vereeniging bespro
ken worden.
Ongeluk met een motorfiets.
Vrijdagavond omstreeks 6 uur
zoo meldt de „Doesb. Ct." kwam
de heer B. uit Gendringen met een
moltorfiets van Dieren rijden en wil
de dicht bij de Cabenlter rechts uitwij
ken voor ee-n hem tegenkomende kar.
Wegens het langs den weg staand'
hekwerk had hij hiervoor niet genoeg
ruimte en trachtte hij toen te passee-
ren door naar links uit te wijken.
Dilt gelukte hem niet: hij reed tegen
een der karboomen, zoodat hij "zich
ernstig aan het. hoofd en in d'e heup
bezeerde. Door de op de kar zittende
personen werd B. half bewusteloos
de Cabenter binnengebracht en eeni
gen tijd daarna met een handwagen
naar het oude veerhuis te Doesburg
vervoerd, waar dr. BI., die inmiddels
was ontboden, hem voorloopig be
handelde en van waar hij per (tram
naar Gendringen kon vertrekken.
De motorfiets, die hem werd nage
zonden, had weinig schade bekomen.
Hoteldieveu.
In een, van de groote hotels te Amster
dam heerschte een dezer nachten heel
wat consternatie.
Een der logeergasten ontwaakte door
gestommel op zijne kamer en zag iemand
het laatje van eene waschtafel open
trekken, waarin hij zijn geld en lijfsiera
den geborgen had. Hij sprong het bed
uit om den dief te grijpen, doch deze,
zich betrapt ziende, verliet in allerijl
door een andere deur de kamer ©n was
op die wijze in een oogwenk buiten het
bereik van zijn aanvaller.
Deze kwam echter op den corridor
iemand tegen, die uit alle macht „Die
ven! Dieven-" schreeuwde en die nie
mand anders kon zijn dan de man, die
in het meervoud zijn. eigen qualiteit
openbaarde. Zoo vatte 't dan ook de lo
gé op, die hem in de borst greep en
zoolang alarm maalde, dat eenigen van
het hotelpersoneel te hulp schoten.
Bij een onderzoek op de eigen kamer
van den arrestant werden, in .een cra-
paud weggestopt, een aantal sieraden en
een portefeuille met ongeveer f 500 aan
Duitsche banknoten gevonden, welke het
eigendom bleken van een anderen logé,
die op dat oogenblik nog gerust en wel
in Morpheus' armen lag.
De dief had dus, vóór hij ontdekt werd,
reeds elders zijn slag geslagen.
Hij beweerde echter, dat hij doodon
schuldig was, en dat men hem, door
deze voorwerpen op zijn kamer te de-
poneeren, in een kwaad vermoeden
trachtte te brengen.
De eerstgenoemde logé herkent even
wel in hem met vrij groote zekerheid
den man, dien hij op zijn kamer aan
het laatje zag morrelen.
Vermoedelijk heeft men hier met een
beroeps-hoteddief te doen en wel denzelf
de, die dezer dagen in een paar hotels
te Rotterdam geopereerd heeft.
In het hierbedoelde hotel hield hij
sinds Woensdag verblijf.
Natuurlijk logeert hij op het oogenblik
bij de politie. (N. v. d. D.)
s. t.
Men deelt ons mede, dat de op 15 No
vember aangekondigde lezing voor het
Socialistisch L(eesgezelschap) te Am
sterdam, niet zal doorgaan.
Honorarium van Notarissen.
De heer Hendrik Wertheim, nota
ris te Amsterdam is in de vergade
ring der afd'. Zuid-Holland der Broe
derschap van Candidaat-notarissen
als inleider opgetreden van het on
derwerp „Eenige opmerkingen naar
aanleiding van het tarief omtrent helt
honorarium der notarissen".
Spreker wil dat alle handelingen
van den notaris, betreffende zijn ge
wone bezigheden geacht zullen wor
den door hem als notaris verricht te
zijn, terwijl helt loon, door hem als
zoodanig ontvangen, in de staatskas
gestort moet worden.
Verboden moet hem worden het
voeren van eenige administratie zon
der autorisatie van den officier van
justiltie met beroep op de Rechtbank
in hooger beroep; tevens moet zijn
boekhouding onder controle gesteld
worden. Om concurrentie van „offi-
cieuse notarissen", zaakwaarnemers,
te voorkomen, dient uitgebreid het
aantal gevallen waarin een notarieel®
ac'te geëischt wordt, dient het tarief
verlaagd en afgeschaft, de registra
tierechten, waardoor de authentieke
akten zwaarder worden getroffen dan
de onderhandsche akten.
Spr. zou willen een vast loon als
regel, doch voor akten van boedel
scheiding of overdracht e. d. een
evenredig loon.
Met een beroep op de leuze van
„Vrijheid" kan men zich niet meer
tegen dit systeem verzetten onder de
tegenwoordige economische opvattin
gen en verhoudingen.
Spr. bestreed vervolgens de argu
menten tegen het notariaat-bezoldigd
staatsambt.
De verantwoordelijkheid' van den
Staat zou niet grooter zijn dan bij
andeire staatsambtenaren; mien zou
borgtocht kunnen laten stellen. Het
gaat niet aan, de rechtszekerheid aan
de particulieren over te laten. Het
aan/tal voorstanders van het bezol
digd! staatsambt neemt steeds toe; het
zal er eenmaal komen, zoo niet on
middellijk, dan toch in d'e toekomst.
Weerbericht.
Verwachting: zwakke Zuid-Westelijke
wind, afwisselend bewolkt.
Kerknieuws.
Men bericht ons
Heden had te Amsterdam in 't ho
tel Americain de consti'tueerende ver
gadering plaats van het bij K. B. van
7 October no. 17 als rechtspersoon er
kend Nederlandsch Centraal Comité
ter behartiging der belangen van de
Protestantsche Vereeniging ter verple
ging van lepralijders in de kolonie Su
riname.
Als voorzitters werden benoemd de
HH. W. van Esveld, president-direc
teur der Suriuaamsche bank te Am
sterdam en H. H. Zaalberg, oudiredi-
kant van Paramaribo te Overveen bij
Haarlem, als secretaris-penningmees
ter F. N. van der Stok, de penning
meester van de Vereeniging te Para
maribo (den Haag, Riouwstraat 65),
terwijl als vertegenwoordigers van het
Comité zullen optreden in Noord-Hol
land, de heer L. E. de Blocq van Schel.
tinga, voorganger der Hernhutter-ge
meente te Haarlem in Zuid-Holland
de heer Mr. H. J. Smid't, oud-gouver
neur van Surinamein Friesland, de
heer M. Schotman Hzn„ notaris te
Bolsward, in Groningeil prof. dr. Zs.
van Dijk :n Drenthe Ds, Hogerzeil te
Bovan-Smilde; in Overijsel "W. ten
Kate, arts. te Kampen in Gelderland
Ds. van Lindonk te Oosterbeek, in
Zeeland Ds. A. de Visser te Wolf aarts
dijk, in Utrecht Ds. Barger te Utrecht
en in Noordbrabant en Limburg. Ds.
N. Kamp te Maastricht.
Rechtzaken.
Eedsweigering.
De vorige week weigerde ter te
rechtzitting van de 5e Kamer der
Rechtbank te Amsterdam een der ge
tuigen, een officier van het Leger
des Heils de bij de wet gevorderden
eed af te leggen.
De behandeling dier strafzaak die
van een jongen, tegen wien een ver
volging was ingesteld ter zake van
ordeverstoring gedurende een gods
dienstige bijeenkomst in het lokaal
van het Leger des Heils in de Com-
melinstraat aldaar werd toen ge
schorst, en de weigerachtige getuige
in gijzeling gesteld'.
Dezer dagen diende de zaak op
nieuw, en aangezien een der rechters
die den eerstien maal over de zaak
hadden gezeten, was vervangen,
moest de behandeling opnieuw plaats
hebben.
De getuige verklaarde zich thans
bereid den eed af te leggen, hij deed
daarbij uitkomen, dat hij den vorigen
keer had geweigerd geheel uit eigen
beweging en niet omdat zijn superi
euren hem daartoe hadden aange
spoord, of omdat dit in het algemeen
wordt gedeerd door het Leger des
Heils.
Tegen d'e jongen, die de orde had
verstoord, werd door het O. M. waar
genomen door mr. Bosch van Oud-
Amelisweerd, gevorderd veroordee
ling tot 2 maanden gevangenisstraf.
De Amsterdamsche Lantaren.
De Amsterdamsche Rechtbank ver
oordeelde Vrijdag A. Cornelisse, den
colporteur van de „Amsterdamsche
Lantaren" met bevestiging van twee
vonnissen van den kantonrechter ter
zake van het verstoren der openbare
orde op den openbaren weg, terwijl
hij bezig was met colporteeren, tot
drie en zes dagen hechtenis.
Leger en Vloot.
De minister van binnenlandsche za
ken heeft aan de ministers een mis
sive toegezonden, waarin terzake van
de ontheffing van den werkelijken
dienst bij de militie gezegd wordlt:
Wordt aan een loteling voor één
jaar ontheffing verleend, dan begint
dat jaar met den dag, waarop zijne
inlijving heeft plaats gehad, d.i. den
dag, waarop anders de werkelijke
dienst zou zijn aangevangen.
Wordt de ontheffing opnieuw ver
leend vóórdait bedoeld jaar afgeloo-
pen is, dan sluit het tijdstip van aan
vang van het jaar der nieuwe onthef
fing zich aan dat, waarop de tijd,
waarvoor de voorgaande ontheffing
werd toegekend', verstrijkt, onmiddel
lijk aan.
Wordt echltefr ontheffing opmetuw
toegestaan, nadat de tijd, waarvoor
de laatst verleende ontheffing werd
toegekend, verstreken is, dan vangt
de tijd der nieuwe ontheffing eerst
aan met de daglteekening van het ko
ninklijk besluit, waarbij zij is toege
staan.
Wordt ontheffing verleend aan een
dienstplichtige, nadat hij bij de mi
litie werd ingelijfd, dan begint het
jaar, waarvoor de ontheffing is toe
gekend, evenzeer melt de dagteeke-
ning van het desbetreffend konink
lijk besluit.
Uit cle Arbeiderswereld
BINNENLAND.
Het hoofdbestuur van den diamant
industrie heeft een brochure in 't licht
gezonden, aan oe Amsterdamsche bur
gerij „ten einde haar in staat te stel
len, een zelfstandig oordeel te vellen
ten aanzien van de beschuldiging als
zou de Bond, door het herhaaldelijk
in het leven roepen van werkstakin
gen, enz., oorzaak zijn, dat de dia
mantindustrie meer en meer neiging
vertoont, zich naar Antwerpen te ver
plaatsen."
„De eenige reden, die Amsterdam
sche fabrikanten met mogelijkheid
kunnen hebben hun zaken naar Ant
werpen te verplaatsen, is volgens de
brochure gelegen in het feit. dat
Antwerpen hoe langer ho.e meer de
wereldmarkt van den diamant wordt
en Amsterdam met groote snelheid ter
rein verliest eigenlijk reeds sinds
jaren verloren heeft."
lice Antwerpen een zoo grooten voor
sprong op Amsterdam verkregen heeft
„Ten eerste, lezen wij in hat vlug
schrift doordat de Amsterdamsche
markt van geslepen diamant den
naam heeft van duur, en de Antwerp-
sche dien van goedkoop te zijn Ten
tweede: „tengevolge van de industri
eel e achterlijkheid onzer juweliers.
Diverse belangrijke verbeteringen in
de techniek der diamantbewerking,
voornamelijk bestaande in arbeids- en
grondstofbesparende mechanische toe.
passingen, worden door de .Amster
damsche juweliers niet of op bekrom
pen wijze 'ingevoerd, of veel te laat,
als de vuordeelen reeds geplukt waren
door. de Antwerpsche werkgevers,
die niet aarzelden nieuwe vindingen
op groote schaal toe te passen. Ten
derde in de commercieele achterlijk
heid van onze juweliers, die. door
gemis aan aansluiting voor den
inkoop van ruw niet d'e beste voorwaar
den weten te bedingen."
Sedert eenigen tijd is er onder een
deel van de dokwerkers te Amsterdam,
vooral in het oude en h'et nieuwe En
trepotdok, eenige spanning.
D© sjouwerlieden voor suiker hebben
nl. eenigen tijd geleden besloten:
1. Niet meer te werken noch met
vaste noch met losse schuitenvoerders.
2. Niet meer te leveren onder losse
menschen van Blauwhoedenveem en
Vriezenveem die werken voor f 2.50
per dag.
3. Niet meer te werken met men
schen die tijdelijk voor vast worden
aangenomen door een der veemen.
4. Alle werkzaamheden van kisten
tabletten 25 cents per 100. In het oude
dok bij het afdoen een man meer op
straat.
5. Een verplichte afdracht van 1
pet. van het verdiende loon door le
den der organisatie die in de veenftn
werken.
Het eerste punt is gericht tegen de
schuitenvoerders, die toen reeds geld
verdienen en door mede suiker te dra
gen. vaklieden buiten de ploeg hou
den. Nu was d-oor de directie van een
der veemen het plan gevormd tegen
vast loon, voor eenige maanden met
het oog op de suiker-campagne, werk
lieden aan te nemen. Daar de moge
lijkheid' bestaat dat andere directiën
van veemen dit voorbeeld volgen, zou
dit schade wezen voor de werklieden.
Deze vergaderden daarom Zondag in
d"Geelvinck en daar werd besloten bo
venstaande eischen in herinnering te
brengen aan die verschillende patroons
of and,rs het werk neer te leggen. Dit
laatste is tot nu niet geschied; de werk
zaamheden gaan ongehinderd voort.
Ook is er geen© staking onder het
personeel van het veem, dat aanleiding
gaf tot het overtreden van de werklie
den.
Waarschijnlijk zal Vn eene conferen
tie tusschen de directie en de voor
drie maanden aangenomen werklieden
de zaak worden geregeld.
BUITENLAND.
De Engelsche Trade Unions hebben
een commissie benoemd, die thans in
Amerika een enquête zal beginnen naar
de inrichting en het wezen d.er Ameri-
kaansche industrie.
De commissie zal eerst nagaan de
opleiding van den Amerikaanschea
werkman, dan bestudeeren de gecontrac
teerde werkuren, vervolgens de vlug
heid van werken, de resultaten van stuk
werk en de voordeelen van stukwerk
voor patroons en arbeiders, de quaesitie
der premies en de belooningen voor
energiek en beleidvol optreden, de qtiaes-
tie van overwerk, productie, administra
tie en gezondheidsmaatregelen.
Ook zal een onderzoek gedaan worden
naar den staat van den werkman buiten
zijn bedrijf, naar de woningtoestanden,
kleeding, levensstandaard, misbruik
