Tweede Blad,
Behoorende bij
„Haaplem's Dagblad"
van
Woensdag 21 Januari 1903
Mr, 6000
Buitenlandsch Nieuws
Oostenrij k-Hongary e.
De record-zitting van den Oosten
nrijkschen Rijksraad; ctie Donderdag
morgen om elf uur begon an met een
kleine pauze voortduurde tot Zater
dagavond, kee-ft 54 uur geduurd'. Zij
heeft langer geduurd dan eenige an
dere partem entszitting. En iedereen
was óp. De boden, de journalisten,
de stenografen, het bureau en d;e af
gevaardigden. "Velen waren van Vrij
dagmorgen af niet meer uit de klee-
ren geweest.
De Tsjechisch© ired'enaars waren
door het langdurig spreken zóó ver
moeid, dat zij ten slotte slechts lis
pelden, en slechts nu en dan ver
staanbaar spraken. Klofac, die het
langst sprak, vnldle lange pauzen aan
inet gebarenspel de president zat
met, aan tooneelkijker naar beim te
zien, en verzocht hem, nu en dan, om
duidelijker te sprejken.
Verschillende Tsjechen he|rhaalden
maar voortdurend dezelfde zinnen
hunne partijgenootein vielen hen tel
kens in de rede, om hun gelegenheid
te geven te antwoorden. De vice-pre
sident Kaiser was van Donderdag
morgen 11 uur tot Zateartagmorren
6 uur in het Huis, en voerde een groot
gedeelte -van dien tijd het presidium.
Zaterdagmiddag stemden de leiders
dor Tsjechische radicalen toe in een
compromis, waardoor de behandeling
der moties van urgentie werd bekort.
Zoo kon Zaterdag nog de Rrusseilsche
Suikerconventie worden behandeld,
die na eenig debat naar een commis
sie van 48 leden werd verwezen.
Op welke grondslagen het compro
mis tot stand gekomen is, blijkt lit
de berichten niet. De ,,Voss. Ztg."
bevat een telegram uit Weenen, mel
dende: De Tsjechische radicalen zul
len nu voor een heftigen strijd staan
in Boheme, omdat zij de obstructie
(opgeven, zondetr. daarin, zooals in
dertijd d'e oud-Tsjechen die den. de kie
zers te erkennen. En daarom verwacht
men bij de legerwetten weer nieuwe
obstructief van de Tsjechen.
Stadsnieuws.
De heer dr. J. Huizinga, leeraar in
de geschiedenis aan de Hoogere Bur
gerschool alhier, iis toegelaten tot pri
vaat-docent, in de voor-Indische oud
heid- en letterkunde aan de universi
teit te Amsterdam'.
Uit de Omstreken.
Beverwijk.
Bij de alhier gehouden hardrijderij
werden de prijzen f20, f 10, f5 en een
paar schaatsen respectievelijk behaald
dcor I-I. v. Verseveld, alhier, J. Bus
te Uitgeest, K. Bosch alhier en A. Be-
liie te Saivdpooirt.
De 14jarige zoon van A. Jerphanion
is bij het, schaatsenrijden op een dei
grachten van het fort St. Aagtendijk.
door het ijs gezakt en verdronken.
Binnenland.
Prins Hendrik is hersteld en mocht
Maandag weer uitgaan. De Koningin-
Moeder bracht eien bezoek ten paleize.
Goede prijzen.
Bij de te Leeuwarden van gemeente
wege gehouden verpachting van stand
plaatsen gedurende de kermis, was oa.
ingeschreven veor een stoomcarous-
sel, door H. Wolfs te Breda f 2800, en
door .T. Benner te Roermond, f 2825
voor een hippodrome, door G. Wolfs
te Roermond f585, en voor een bios
coop door Bebrs. Alberts te Breda voor
f 177,77.
Aanranding.
Op den Velperweg te Arnhem is een
korporaal-invalide van „Bronbeek"
door drie dronken personen aange
rand. De aanranders scheurden hem
zijn uniform van bet lichaam en brach
ten hem daarna Vier messteken toe.
In bewusteloozen toestand en ernstig
verwond werd hij gevonden. De da
ders zijn onder hevig verzet gearres
teerd.
Letteren en Kunst.
Te Becrl||n is de eerste vrouw gepro
moveerd in de kunstgeschiedenis. Het
is een Ho.llandsche, Johanna de Jongh
gehoeten. die een dissertatie schreef
over Holland en het landschap:
Mej. De Jongh is de zesde vrouw,
dis te Berlijn promoveert.
Koloniën
Het „Koloniaal Weekblad", orgaan der
Vereeniiging „Oost en West", is niet te
vreden met cLe behandeling van Indië
door Nederland etn zou met name willen
zien, dat het moederland wat meer zorg
en ook wat meer geld aan zijne kolo
niën besteedde om die te behouden in de
eerste plaats en den toestand er drage
lijker te maken. Het dringt daarop aan
0. m. om de volgende redenen:
Nederland verkeert thans tegenover n-
die in den toestand van een erfgenaam
van een groot waardevol bezit, waarvan
het reeds ontgonnen gedeelte door roof
bouw is uitgeput, zoodat er niet aan te
denken valt om daaruit de middelen :e
vinden om het nog braak liggende land
in exploitatie te brengen. Het behoort
daartoe zelf in den zak te tasten en goed
ook; doch niet, zoo-als werd meegedeeld,
dat het in de bedoeling der tegenwoor
dige Nede.rlaSidsche regeering ligt, ora
slechts tijdelijke hulp .te bieden.
Is Indië dan zoo weimiig waard?
Met genoegen zal een ieder die iets
voelt voor het behoud der vaderlandsche
driekleur in Nedertandsch-Indië, de offi
cieel© bevestiging hebben gehoord dat
dat behoud is een Nederlandsch belang.
Wij hebben het onlangs nog kunnen
zien wat koloniën voor ons land be-tee-
•kenien, toen het Deensche Landesthinig
weigerde zijne sanctie te verleenen aan
den verkoop der overigens toch zoo on
beduidende Deensche Antillen. Men kan
zeggen, dat hieraan een speculatie van
Deensche kapitalisten ten grondslag
ligt, die rekening houden met de eerlang
te verwachten voltooiing der doorgra
ving van de landengte van Centraal-
Amerika. Maar blijkt hieruit dan niet
de waarschijnlijk niet, ongewettigde
vrees dat Deensche particuliere belangen
ernstig zouden worden geschaad door
den overgang dier eilanden in Ameri-
kaansche handen?
Het bezit, van koloniën is veel waard
in deze tijden van overproductie op elk
gebied .en zal ïai de toekomst nog meer
waarde krijgen. Dat men hiervan in Ne
derland niog niet algemeen doordron
gen is, zoedat een Nederlandsche regee-
ring slechts aarze'end den eenig moge
lijken weg waagt te betreden, die aan
ons land heit bezit onzer koloniën kan
verzekeren, moet geweten worden aan
de onbekendheid der massa van. het Ne
derlandsche volk met wat de koloniën
niet affileen 'voor <ons geweest zijn, maar
nog zijn en worden kunnen, gelijk over
het geheel de kennis van Indië eene zaak
is, die in Nederland slechts matige be
langstelling opwekt, Hoorde men niet.
onlangs in een der laatste Kamerzittin
gen een redenaar der sociaal-democra
tische partij, welke laatste zich toch m
koloniale aangelegenheden zoo op de.n
voorgrond stelt, den minister vragen!
hoe groot de bevolking van Java dan
toch wel was, alsof er geen koloniale
verslagen, en statistieke gegevens be
stonden?
Waaraan de geringe belangstelling te
wijten is? Hoofdschuldige in deze is m.
1. de Nederilandsche pers, die in dien u-
den slieurlijd in den toon der Indische
pers maar al te gereede een voorwend
sel vond om het bestaan van werkelijk
Indische belangen en rechtmatige grie
ven te negeeren en nu het zij te harer
eere gezegd tracht de verloren schade
in te halen, doch helaas bij een publiek
dat daarop niet is voorbereid.
Het behoud dier koloniën, is een Neder
landsch belang,
Land en Tuinbouw
Veesmokkelaars.
Men schrijft van de Belgische gren
zen aan de Telegraaf:
Sinds de Belgische minister van
Landbouw den vrijen invoer van Ne
derlandsch vee in België verboden
heeft, is er bier aan de grenzen een
nieuw beroep ontstaan waarmede ve
len een aardigen cent verdiend hebben.
Dit nieuw beroep i.s het veesmokkelen.'
Doordat de Vlaamsche landbouwer het
Nederlandsch vee nu eenmaal niet kan
missen e-n hij het op eerlijke wijze,
dank de vaderlijke zorg van zijn Mi
nister. moeielijk kan verkrijgen, koopt
hij het van mannen, die de dieren
frauduleus over de grenzen brengen.
Met dit smokkelen was veel geld te
verdienen. Aan iedere koe, die fraudu
leus over de grenzen ging kon men
in den eersten tijd een 75 a 100 francs
voordeel behalen. Kooplui gingen naar
de veemarkten van Purmerend. Rot
terdam, Zwolle, Gorinchem, kochten
daar een aantal scboone runderen, en
lieten die voor een zekere som per
koe door huurlingen over de grenzen
brengen. In de eerste jaren trokken
heele scharen, soms van 60 tot 80 man,
een 30 a 40 koeien geleidend, over de
grenzen.
Dit echter liep te veel in het oog en
spoedig nam het Belgische gouverne
ment maatregelen om aan dit smokke
len op groote schaal een einde te ma
ken. Gevechten met smokkelaars wa
ren aan de orde van den dag of liever
van den nacht, doch het einde van dé
geschiedenis was. dat de veesmokke
laars aan het, kortste eind trokken.
Men begon nu anders te handelen.
Enkele lieden kochten voor gezamen
lijke rekening één of twee koeien en
deze werden door hen zeiven op een
geschikte©) tijd. na het nemen van de
noodlge voorzorgsmaatregelen, over de
grenzen gebracht.
Dit ging beter. Toch hadden er na
tuurlijk weer aanslagen plaats. Meni
ge koe werd in beslag genomen, meni
ge smokkelaar achter slot en grendel
gebracht. Dit veesmokkelen, in het
oog van velen op zich zelf niet zoo een
vreeselijke zonde, gaf toch aanleiding
tot velerlei misdaden en overtredingen.
Door dat gedurig optreden tegen het
wettig gezag begint de smokkelaar al
len eerbied voor de wet te verliezen en
voor hen, die tegen overtreding moe
ten waken. Altijd gewapend, aarzelt
hij niet zich te verdedigen als h;|
wordit aangevallen en zoo zijn ver
wondingen, ja zelfs moord en dood
slag de treurige gevolgen geworden
van dezen verboden handel.
Deze week werd voor het Beroepshof
te Gent eene- smokkelgescbiedenis be
handeld. waaruit ten duidelijkste
blijkt., diat de mannen voor niets te
rugdeinzen
In de maandi October van het jaar
1901 trokken een aantal smokkelaars
met zes schoone runderen uit de Ne
derlandsche gemeente Koewacht over
de grenzen. Zij hadden zoo wat een
uurtje met, nunne beestjes rustig voort-
gewandeld, toen zij aangehouden
werden door twee douanen, die de ge
smokkelde dieren in beslag wilden ne
men. De smokelaasr. van hun over
macht overtuigd, verzetten zich hevig,
en drie hunner plaatsten zich met ge
laden revolver in d>e hand voor den
troep en dreigden de beambten niet
den dood, zoo zij durfden naderen.
De douanen, voor hun leven bevreesd,
vluchtten in de woning van den veld
wachter, hopende daar hulp te vin
den.
Da veesmokkelaars omsingelden nu
het huis van den politieman en wier
pen een hagelbui van steenen op liet,
dak en tegen de vensters zoo dat geen
pan of ruit heel bleef. De toestand der
belegeraars werd. hachelijk. Daarom
begonnen zij zich van hunne vuur
wapenen te bedienen en de veldwach
ter schoot één der mannen in het
been, zoodat hij kermend nederviel.
Daarvoor hadden de smokkelaars ont
zag. De belhamels vluchtten met hun
gewonden makker naar de Nederland
sche gemeente Koewacht terug en
meenden daar voor alle vervolging be
veiligd te zijn. Doch dit viel te~en!
De Belgische justitie vroeg uitleve
ring en op den avond van den I8en
October werden 5 Belgische veesmok
kelaars in eene herberg te Koewacht
door de maréchaussées van Axel ge
vangen genomen en naar Middelburg
vervoerd. Na eene lange -"wentieve
hechtenis, werden zij aan de Belgische
politie overgeleverd. Voor de recht
bank van Dendermonde werd hunne
zaak door een paar handige advocaten
zoo netjes bepleit, dat allen werden
vrijgesproken en onmiddellijk in vrij
heid gesteld. Dat was een feest! Doch
de vreugde was van korten diuur.
Het Openbaar Ministerie ging in
hooger beroep en deze week kwam de
zaak voor het Beroepshof te Gent.
Daar werden de smokkelaars leelijk
onder handen genomen. Een der bel
hamels. C. v. Rompu, werd' veroor
deeld tot 3 jaar gevangenisstraf. 5 an
deren kregen ieder twee jaar en twee
werden tot 8 maanden gevangenisstraf
en eenige boeten veroordeeld. Allen
werden onmiddellijk in hechtenis ge
nomen. Door dit vonnis zijn eenige
der beruchtste smokkelaars voor lan
gen tijd uit onze grensstreken verdwe
nen.
Wetenschap.
Suiker als voedingsmiddel.
In het Weekblad „De Amsterdam
mer'" van 4 Jan. komt dir. Leoni, te
's-Gravenhage, op tegen dó bewering,
dat suiker ,,een voortreffelijk voe
dingsmiddel" is, zoodat men nu bezig
is een Anti-suikeraccijnsbond op te
richten. Hij betoogt, dat voor de
voeding van den raeinsch wel noodig
is suiker, in 't algemeen koolhydra
ten, maar dat men verzuimt aan te
toonen de superioriteit van schei
kundig zuivere suiker als voedings
middel boven de natuurlijke voedings
middelen, waajrïn koolhydraten, sui
kers, in rijkelijke hoeveelheid aanwe
zig zijn."' Door de bewerkingen welke
de ruwe biet- of rietsuiker ondergaat,
wordt de voedingswaarde der grond
stof volgens dr. König in zijn „Che
mie der Nahningsmittel" verminderd
en daarmede „gaan gepaard bijzon
dere verontreinigingen en vervil-
schïngen, welke de suiker nog meer
tot een hoogst ongezonde voedings
stof maken." Ook blijven uit de be
reiding in de suiker vergiftige meta-
le i over. vooral in de* goedkoopere
soorten. Verder zegt dan dr. L.:
„Maar dat alles daargelaten. Waar-
oni' is volkomen zuivere suiker, dus
zonder Vergiftige bijmongselen een
zoo bij uitstak geschikt voedsel oor
den arme? Waarom bijv. beter .tan
aardappelen, brood, groenten, vruch
ten? Die geheel e omslag van zuive
ring doet het lichaam toch veel beter
en goedkooper? Als het noodig was.
Maar het is niet noodig en zelfs scha
delijk.
„Alle voedingsmiddelen, die de na
tuur den mensch verschaft, bevatten
behalve eiwitten, koolhydraten en
vetten, ook nog andere stoffen -an
fonorganischen oorsprong, kalium,
natrium, calcium, enz. Zijn dat toe
vallige of soms schadelijke bijmeng-
selen. die de mensch eigenlijk eerst
moet verwijderen? Neen, dat zijn zeer
nuttige, onontbeerlijke bestanddeelen
van alle voedingsmiddelen. Wat ge
beurt .er namelijk in ons lichaam met
de voedingsmiddelen? Zij worden ge-
oxydeerd, verbrand1: koolhydraten tot
koolzuur en water, eiwitten tot Kool
zuur. phosphorzuur en zwavelzuur,
en die anorganische lichamen dienen
om de bij deze oxydatïe ontstane zu
ren te binden en onschadelijk te ma
ken. Bevat de voeding een tekort aan
deze anorganische stoffen., dan onder
vindt het lichaam daarvan zeer treu
rige gevolgen. Het bloed, de urine
worden zuur, in plaats van alkalisch,
zooals bij normaal gevoede en gezon
de individuen, en de gevolgen? De
zuur reageerende lichaamssappen
werken 'voornamelijk vernietigend op
h t zenuwstelsel, maar alle organen
van de voeding en die uitscheiding
lijden er onder.
„Nierziekte, suikerziekte, gebrekkig
tandstelsel, Engelsche ziekte bij kin
deren zijn alle gevolgen van een te
kort aan anorganische bestanddeelen
in de voeding, te veel eiwitten, kool
hydraten en te weinig kalium, calci
um en natrium. De natuur heeft de
voedingsmiddelen zoo prachtig den
mensch voorgezet."
De schrijver gaat dan de samenstel
ling van de suikerbiet en heit suiker
riet na en vergelijkt die met die be
standdeelen van suiker, om aan te
toonen, hoe in suiker de voedende be
standdeelen worden gemist.