IJsquaestie.
laar wie schrijft die nu uit?
Algemeene Ledenver
gadering zal worden
geliouden.
de nieuwe „Licensing Act'" (Vergun-
ningwet).
Vooral voor Engeland; waar nieit al
leen mannen, maar zelfs vrouwen,
zich aan ovetrmatig drankmisbruik
schuldig maken, en wel hoofdza
kelijk van whisky, een da-ank, die
veel overeenkomst heeft met jenever,
maar bijna nooit klaar, alleen ver
mengd met water gedronken wordt.
Het is zelfs een feit, dat van de
honderd bekeuringen wegens dron
kenschap gemaakt, gemiddeld 30
vrouwelijke beschuldigden zijn.
Een dronken vrouw is hier dan ook
:en zeldzaamheid, en dagelijks kan
men ae onder hevig verzet zien „op-
brengen".
I Walgelijk tooneel...
I.dulegeerdeu hallen zich in een indige\£
WOlk van geheimzinnigheid. dier wanhoop... omdat „moeder"
laat ik d'it woord maar zachtkens
uitspreken weer opgebracht wordt.
En daar is nu 1 Januari 1.1. die'
Donderdagavond, geen vijf minuten na nieuwe wet in werking gesteld. Groo-
van die conferentie der zes heeren, woed)e van tappers en drinkers...
ttamroerdea wij naar dan afloop. In- g™'» Va" 6 ongell,k"
.chtinsen konden ons 'niet verschaft ^Vaid $at hoadt dMe wet in?
orden Vrijdagochtend' zouden we een Mannen, die drankzuchtige vrou-
ommuniqué ontvangen van Mr. Bijvoet, wen hebben, of omgekeerd, zijn ge-
Dit bericht is dan ook hedenmorgen rechtigd hierop echtscheiding aan te
erschenem en werd door ons, per bulle- "vragen, wanneer bewezen kan wor-
n bekend gemaakt. Het lluidde ais volgt: 'dien ze aan déze ziekte (want ik
Hiermede heb ik de eer u te berichten, J?®"5""
at ik gemachtigd! ben aan. de bladen me- bekBu.rlngm ^„„„oor jpliepen.
e te deelen, dat in zake de ijsquaestie Reads ongeveer dertig echtscbeidin-
gevolge van het gisteren gepleegd gen zijn er het onmiddellijke gevolg
verleg, waaraan wend deelgenomen van geweest, en zelfs één in den adel-
de heeren Jhr. Ch. van de Poll, K. stand. ,,Sir" Charles Lawson (Knight 1)
M. van Bevervoorde en Jhr. mir. diende tegen zijne vrouw d'en eisch
chorcr, als vertegenwoordigers van het 'ot «htscheidimj in, wegens buiten-
spong, herhaaldelijk drankmisbruik,
[getreden bestuur, en door de heeren Ik »veet njet o( kindeIen zijn,
J. Zeewoldt Jr., A. H. Holdert, en on- maar dan beklaag ik wel hun lot...
Bi'geieekende ais vertegenwoordigers bij zulk een moeder,
de groep-Zeewoldit c. s., eene Alge- En er zullen nog meerdere, volgen,
leane Ledenvergadering zal worden Het drankmisbruik onder de vrouwen
te houden op Donderdag is ontzettend.
Februari a.s„ des avonds 8 uur in de lk kel} hMf een dame haar man
„a is gasfabriek-aïrecteurdie geregeld
:oote zaai van e b ied'qren Vrijdag (marktdag te Derby)
Hoogachtend, j om erger te voorkomen haalt haar
F, A. BIJVOET. d'ronkien thuis komt en misschien
Natuurlijk bespeurt dadelijk de lezer, dochtertje van vijftien jaar haar dan
daar iets aan ontbreekt. Er staat van den trein.
imelijkniet in wi e die algemeene ver-j Eens toen ik haar sprak, kon Lk
zal bijeenroepen, het oude Be- nalaten haar te vertellen, dat ik
uur armen, he* nieuwe Bestuur ^leen, z7LST££
i twee besturen in hun igebeel gezamen- en durt(te mij er nog. bijzonderheden
of leden van de twee besturen ge- omtrent vertellen,
I Dat is één voorbeeld... maar zoo
Hoewel het briefje er wel uitzag alsof zijn er duizend. Verleden week zag
met opzet zoo duister was geredi- ik een meisjei van zeventien jaar in
■erd hebben wij toch aan Mr. Bijvoet dien toestand. Arm kind... in welke
a nadere inlichting gevraagd, h»™1™ zaI f gevallen zijn?
h„, 5_lHav. 1 Maar nog betere en vrijwel afdoen-
Vaa hem vernamen we, dat het mder- de artiköI,m bevafc deze nieuwe wet
tad zoo was: w i e de vergadering uit- Een yan de beste is wel) dat;
hreef moest geheim blijven. Iemand, die dirie malen bekeurd is
Waarom is ons een raadsel. Als de ie- geworden, op de zoogenaamde „Black
worden opgeroepen zal dat toch list" (zwarte lijst) komt. die aan eiken
blijken uit de onderteekening kroeg-, tap- of slijterij hou der giere-
convocatie of advertentie. Dat het geM w?Wt toegezonden en opgeban-
tde Bestuur er toe meeweritt, hen won Aan
afgeleid uit twee gegevens. i„barman" drank verkocht worden,
dat het nieuwe bestuur ook zonder terwijl degenen van wie bewezen kan
lOrafgaande conferentie een vergade- worden diat ze spiritualiën, van wel
ig zou kunnen hebben uitgeschreven; ke soort ook bier incluis voor
d'e vergadering plaats zal hebben hen haalden, of zelfs in hun eügen
't Brongetrouw, terwi» het vergader- huis aanboden tot boete en gevange-
faal van de groep-Zeewoid, meer
bijzonder de Soci'eteit Vereeniging niemand die hun een glaasje of-
kunnen onze lezers nog £reart".
jer .gegevens putten uit de povere Hoe ver de hartstocht gaan kan,
orlichting. Maar één ding staat in elk blijkt uit het volgend, bericht, dat
val vast, en dat is, dat er tusschenpar- verleden week de Engelsche bladen
een zekere overeenstemming ver- opnamen en dat vrij vertaald'
egen is. Er bestaat dus kans, dat d:de zwart0 üist„
guaestie, die nu morgen al zeven we-j "Zekere j te ch na
a oud is, haar langsten tijd zal neö- docb vergeefs getracht te liebbe<a in
tt geleefd. Dat is een feit, waarover veirschillende „bars" (kroegen) drank
i ons mogen verheugen. Laten nu par- te krijgen, is in wanhoop gisteren-
een, op dit oogenblik voor ons on- avond van de Trentbrug gesprongen,
rrijpelijlce, geheimzinnigheid in acht Zijn lijk i.s nog niet gevonden."
wanneer zij daar aardigheid in Eenmaal op daze „zwarte lijst",
then, vast staat dat de verwikken™ Jgf drank aan
ar ontknooping nadert. Geen wonder ook dat de angst voor
Wordt tijd. dez,e zwarte lijst reeids heilzaam ge-
werkt heeft, an vele aarts drinkers,
learresteer d Hedenmorgenbang zijnde het eerste glaasje te ne-
door een Rijksveldwachter van men. misschien weldra geheel gene-
'adsmeer alhier gevankelijk binnen-zen -zullen zijn,
wacht. een 40-jarig onderwijzer, die .(Misschien" zeg ik.
onzedelijke handelingen had Natuurlijk zijn ar gevallen, dat deze
mét aan. zijn zorg to ever- 1 vvet 'verkeerd werkt en is er ook iets
uwde kinderen. Hij is naar het ^£en te zeggen, want politie en
van Bewaring overgebracht. rechtbanken hebben nu hunne han-
den verbazend vol gekregen. Heel wat
Nieuwe uitvinding Door J'™ken typ® hebben reeds hun
r>-„n naam op de lijst zien verschijnen, en
r ,3ande aai' in PIl0_meerdere zullen nog volgen... zij zijn
jrafié-artikelen alhier, is eene nieu- di0 iaatste-n niet!
uitvinding op photografisch gebied Arme drinkebroers, als een geeeel
.welke ongetwijfeld door de hangt die nieuwe weit met zijn zwarte
rijke amateurs- enberoeps-photogra. Ejst boven hun hoofden en met dJroge
vreugde zal worden begroet. deelen loopen ze rond...
Iet is den heer Boca^e nl eelukt1 K'la?en niet zwijgend gaat
iet is den neer öocage m. geiUKi de wet met zjjn hei,lzaam W0rk voort
vloeistof samen te stellen, welke j Dat, ziin daden van dit conservatief
eigenschap bezit het licht te ab- van een Christelijk ministerie, ter-
beeren. wijl wij dn Holland, dat toch' ook
is het mogelijk geworden Christelijke ministers heeft, geen an-
1 de photografen hunne platen niet c'er middel weten te bedenken danver-
in donkere kamérs behoeven te ll00^^Tlan rï®1} drankaccijns!
wikkelen, maar dit thans heel ge- I HENM VAN WERMESKERKEN.
ig in de huiskamer kunnen ver-
De Werkstaking in
het Transportbedrijf.
Solidariteit van het
Spoorwegpersoneel.
Het Goederenvervoer belemmerd,
geen trein richting Gonda
vertrokken.
De Spoorwegdirectie wei
gert toe te geven. Zij
wil confereeren.
De leden der Vereeniging besluiten staken, aaaraan onmiddellijk ce vol-
aLs één man het werk neer te leggen, doen, maatr in elk geval te wachten
wanneer daarvan bericht gezonden ®P sein van de verschillend©
wordt door het hoofdbestuur.
Het hoofdbestuur heeft tegen heden
middag een conferentie aangevraagd
met de directie der H. S. M.
Hedenavond zal over den uitslag
dezer conferentie door het hoofdbe
stuur worden beraadslaagd.
Wordt de staking gepro
clameerd,dan geldt deze zoo.
we Ivo or person en-als go ede.
renvervoer; zij zal zich uit-
strekken over geheel Neder-
1Vr/nn61" zullen »aar gissing
17,0 0 0 pe iis on en bij; betrok
ken z ij n.
In de Rietlanden lagen gisteravond
een bataljon infanterie en 50 mari
niers; de IJ-kade werd in den afgeloo-
pen nacht bewaakt door 14 rijksveld
wachters met geladen karabijn. 40
man van de werklieden Durgerdam en
omgeving, die gistermorgen slaags ge
weest zijn met de stakers, zijn onder
dak gebracht in de leegstaande luci
fersfabriek nabij het Tolhuis-veer.
De maréchausséeg reden gisteravond
hoofdbesturen.
Van ochtend omstreeks elf uur, kwa
men laags de Oosterdoksdijk vijf wagens
van de „Maatschappij Amsterdam's goe
derenvervoer" langs de Prins Hendrik
kade en moesten goederen, geladen aan
de suikerraffinaderij „De Amstel" bren
gen naar de West-Indische Mail. Onder
weg .kregen de voerlieden bericht dat
die goederen eigenlijk onttrokken waren
aan het -schu iteruvoerdersbedrijf en zij
die dus niet mochten vervoeren.
De wagens stopten aan den Ooster
doksdijk toit het bureau der federatie zou
hebben uitgemaakt of dit werk schuiten-
voerderswerk was of niet; was dit zoo;
dan zouden de goederen naar „De Am-
stel" worden teruggebracht, daar de
voerlieden den schuitenvoerders niet
wilden onderkruipen.
1) Knight beteeik ent Ridder, alleen
bij gaslicht of gedempt dag- voor het leven, gieen opvolgende ge
Een groot voordeel is dit voor- slachten,
er, want het onaangenaamste werk.
het photografeeren verbonden,
i voorzeker het ontwikkelen in don-
kamers.
avond hebben wij ten hui
fan den heer Bocage eenige proe-
welke een verrassend
opleverden.
ontwikkeling der platen, die zoo
mogelijk uit de chassis in de
jistof moeten worden gelegd, had
gaslicht plaats en slaagde uitste
Meerdere bijzonderheden zal
leer Bocage gaarne verschaffen.
Brief uit Engeland.
li teuxs recht verzekerd
aenk. Wet 28 Juli 1881. Stbl. 124.
DE NIEUWE DRANKWET.
1903. (Part, Correspond!.)
1 Borrowash (Derbyshire).
en betere wet, waar een „Chris-
Ministerie" want niet alleen
maar ook Engeland verkeert in
zich op zou kunnen he
als een werkelijke daad, dan
Onderwijs.
Acad. examens.
Groruingen, Geslaagd voor het le ged.
van het artsexamen de heer H. J. Lub-
badman, med. doet.
Vervolg
Nieuwstijdingen.
Eerste Kamer.
(Per Telegraaf).
De Min. van Binnenl. Zaken, sloot zich
aan bij het betoog van den heer Wolt-
zer. Ook hij hoopte inzake bet onderwijs
op een modus vivendi, een oplossing in
verzoenenden geest, waarin het onder
wijs van> de politiek ontdaan, tot zijn
recht zou komen. Het antwoord was op
merkelijk kort, vorderde 'geen vijf minu
ten. Daarna werd de begrootimg goedge
keurd, met en benevens eenige kleine
ontwerpen van 's Ministers departement
afkomstig.
Daarna werden de credietwet voor ma
rine en de volgende hoofdstukken be
handeld. Er was sprake van dat de Ka
mer heden op reeès zou uiteengaan.
In het transportbedrijf heerscht te
Amsterdam, zooals men weet, een zeer
gespannen toestand.
De'directiën van eenige transport
maatschappijen te land ondervinden
steeds meer hinder, dat hunne knechts
geen goederen kunnen laden in ver
band met de geschillen aan de veemen.
Niet alleen is dit het geval aan de
Handelskade, maar ook op verschil
lende plaatsen in de stad. Zoo werden
aan de Antwerpsche booten aan den
Amstel voerlieden teruggestuurd van
de maatschappij „Amsterdam's Goe
derenvervoer".
Het personeel der maatschappij
„Nederland" heeft een motie aange
nomen dat geen goederen zullen in
ontvangst genomen worden, afkomstig
uit de opslagplaatsen van de veemen,
waar op het oogenblik gestaakt wordt.
De stakingsbeweging heeft
zich thans ook uitgebreid
over het spoor wegbedr ij f.
Maandag werd een machinist in
dienst bij de Hollandsche Spoorweg
maatschappij bevel gegeven een goe
derentrein, welke wagens bevatte van
Blauwhoedenveem'' te rijden van de
Rietlanden naar de Handelskade. De
ze wagens worden geladen en ontla
den door het personeel in dienst bij
Blauwhoedenveem, niet door personeel
verbonden aan de H. S. M.De ma
chinist echter weigerde het hem gege
ven bevel op te volgen, zich solidair
verklarende met de staking tegen
„Blauwhoedenveem", en dus geen en
kele daad willende doen, welke in
verband staat hoe ver ook met
deze staking.
Na hem weigerden meerdere colle
ga's.
's Avonds had een gecombineerde
vergadering plaats van dag- en nacht
ploeg der werklieden, verbonden aan
het goederenbedrijf. In deze bijeen
komst werd door den chef van dienst
nogmaals gewezen op het gewicht en
de gevolgen der dienstweigering. Voor
de eerste machinist toch zou het ge
volg zijn schorsing, hoogstwaarschijn
lijk gevolgd door ontslag.
Gedurende den tijd dier vergadering
lag natuurlijk het werk reeds stil.
Gisterenmorgen werd door de direc
tie der Holl. IJzeren Spoorweg-Mij.,
nadat zij nog eens gewezen had op
hetgeen in haar manifest van eergis
teren aan de werklieden was uiteenge
zet ,last gegeven om, overeenkomstig
hare verplichtingen, die geen aanzien
des persoons inzake goederenvervoer
kennen, doch alleen rekening mogen
houden met „geadresseerden", eenige
wagens met goederen voor 't „Blaauw-
hoedenveem", staande aan de Rietlan
den, naar het terrein van dit veem op
de Handelskade te rangeeren.
Weer werd geweigerd .waarop de
schorsing van den machinist volgde.
Dit was het teeken voor het geheele
vaste personeel ten getale van circa
300 man, om het werk neer te leggen.
De machinisten brachten de ran-
geer-locomotieven, nog voor de draai
schijven der loodsen. De werklieden
in de loodsen werden overgehaald,
ook het werk neer te leggen, en met
succes.. Van deze categorie van werk
lieden vooral was dit door de directie
niet verwacht.
Thans staat het goederen
vervoer geheel stil aan de
Rietlanden, Verder betoog om de
strekking van deze staking uiteen te
zetten, behoeft niet. Zelfs de seinwach-
ters op dit rangeerterrein liepen van
hunne posten weg.
Het stakings-comité seinde naar
Utrecht en Rotterdam, om de collega's
aldaar ook over te halen den arbeid
neer te leggen.
I-Iet behoeft wel geen betoog ..dat
deze nieuwe staking een ernstige ver
traging in het goederenvervoer per
spoor met zich brengt en nog erger ge
volgen dreigt te krijgen, wanneer zij
nl. zich uitbreidt tot het goed'erenver-
voer-personeel,'werkzaam op de ande-
rr terreinen der H. IJ. S. M„ tot het
personeel, dat bij het personenvervoer
betrokken is of tot de seinwachters.
;Leggen deze laatstan den arbeid neer,
dan staat natuurlijk het geheele ver
keer stil, Te hopen is het dat vóór
dien tijd maatregelen zullen worden
genomen om in den ernstigen toestand
t voorzien.
Natuurlijk is deze toestand hoogst
ernstig. Het voorbeeld der arbeiders
van de H. S. M. is gevolgd door die
der Staatsspoor.
Uit Arnhem is op teleplionisch ver
zoek de geheele brigade maréchaussée Uit Utrecht wordt geseind:
naar Amsterdam vertrokken. Hedennacht had alhier een vea-ga-
r,i. in Plancius" een derlnS plaats van die besturen der
Gisterenavond is in „Flancius een pIaatsaIijke atdeaHngan van de Ma_
drukbezochte vergadering gehoud n, ebjjnistenbond „Eendracht maakt
van leden van de Vereeniging van Macht", d'e conducteursveireeniging
Spoorwegambtenaren en tramwegper- „Ons aller Belang" van de Nedfer-
soneel en spoorwegarbeiders. |landsche Vereeniging van spoor- en
Het woord werd gevoerd door d&jtramwsgpetnsonteel-, Na eemge discuis-
heeren v. d Berg, Oudegeest en Pet-|f^,. weTd,hel.b0sluit genomen om,
zoodra het sein van de verschillende
ten. terwijl de volcende motie hoofdbesturen van genoemde org an i-
aangenomen: I saties wordt ontvanaren. hat. werk- te
oNadqr vernemen wij dat stakers in
ook door de stad; langs't Damrak reed!Zutf6n d® rails zouden hebben op-
een heel piket.; sommigen ragen ze ^rd°keg,^^chtS?1men'een"^
voor huzaren aan S^ét z^d Men De,
ioen gisterenavond de marechaus- ,Van hier zijn ijlings naar Amsterdam
seeg aan het Centraal-Station aan- vertrokken,
kwamen, werden bij het lossen van
de paarden uit den trein eenige van
de dieren schichtig. Een van de ma-
réchaussées kreeg van een paard een
zoo hevigen trap tegen een been, dat
hij ernstig gekwetst, naar 't gasthuis
gebracht moest worden.
De directie der H. S. M. heeft aan
alle stations binnen- en buitenlandsch
telegrafisch mededeeling gedaan van
den toestand en verzocht geen ijl- of
vrachtgoederen voor Amsterdam aan
te nemen. Men zal trachten de nog
onderweg zijnde treinen alhier zooveel
mogelijk te rangeeren.
Namens de Vereeniging van Werk
gevers op scheepvaartgebied te Am
sterdam is aan het bestuur der scheeps-
en bootwerker-vereeniging „Recht en
Plicht" te Amsterdam een schrijven
verzonden:, met betrekking tot het ge
beurde met de loodswerkers der firma
Muller en Co.
Aan het Centraal-Station wordt
in het goederenvervoer zoo goed mo
gelijk voorzien. Bestelgoederen wor
den van daar nog geregeld ontvan
gen en verzonden; ijlgoederen worden
van het station geëxpedieerd. De per
sonentreinen reden gisteravond vrij
geregeld; het uitgaan en binnenkomen
der treinen van den oostelijken kant
ondervond echter telkens eenige ver
traging, ten gevolge van het- bezet zijn
der sporen door goederentreinen op
het oostelijk emplacement, waar thans
nagenoeg geen enkele man der H. IJ.
S. M. meer werkt. Onder de goederen
treinen die daar opgehoopt staan, is
er o. a. een van 40 waggons bestemd
voor den stoomer „Koning Willem
III", die Zaterdagochtend naar Indië
moet vertrekken.
Ook al door de ophooping van trei
nen op dit emplacement reden giste
renavond de treinen van de Staats
spoor uit Utrecht komende, niet ver
der dan het Weesperpoort-station. Aan
de Staatsspoor bevindt zich een hoe
veelheid passagiersgoederen voor de
„Koning Willem III"; zekerheid dat
die morgen daarheen zullen kunnen
vervoerd worden, kon men niet geven.
>\as
Men seint ons uit Amsterdam van he
den Vrijdagmiddag:
De algemeene toestand is nog dezelf
de. Langs Handelskade zijn veel stakers
en nieuwsgierigen, De toegang tot de
veemen zijn afgezet door politie te voet
en te paard door huzaren en mariniers.
Intusschen laadt een boot der Maat
schappij Nederland onder bescherming,
doch za lmet halve lading moeten ver
trekken- Hedenmorgen hebbe-n vier
werklieden voor het Staatsspoorstation
Weesperpoort geweigerd wagens be
stemd voor de veemen door te zetten,
zij zijn geschorst. Dit was het teeken
voor de seinwachters den arbeid neer te
leggen. Dientengevolge was ct nog geen
trein naar de richting Gouda vertrok
ken, Aan het Centraal Staation worditde
dienst zoo goed mogelijk volgehouden.
Het oostelijk emplacement wordt be.
diend door opzichters-machinisten.
De directie der Hollandsche IJzeren
Spoorweg-Maatschappij deelde ons
mede. dat zij vooralsnog weigert in te
gaan op den eisch, dat hare werklieden
geen goederen voor de veemen zullen
behoeven te vervoeren. Hedenmiddag
te twee uur conferentie met het bestuur
van de vereeniging van spoorwegper
soneel en te drie uur met de machinis-
ten-vereeniging.
Inmiddels heeft aan het Centraal
station het verkeer nog vrij geregeld
plaats. Slechts enkele mannen ver
schenen niet op hun posten, doch alle
treinen, met, uitzondering van een
vijftal Staatsspcortreinen, die aan het
Weesperstation moesten binnenloopen
of van daar verrtekken, konden gere
geld komen en gaan.
Heel wat. minder geregeld en rust'ig
is intusschen de toestand aan het Wees
perspoonstation.
De onlangs benoemde stationchef, de
heer Lichtermoct. en zijn opzichters,
spanden gedurende den afgeloop&n
nacht alle krachten in om alles te re
gelen en de eerste twee treinen om 5.10
naar Arnhem en om 5.35 naar Rotter
dam vertrokken op tijd.
Na dien tijd ging echter niet een trein
meer op tijd weg, grootend'eels ook ten
gevolge hiervan, dat een gedeelte der
beambten van hun possten wegbleven
Onder ander staakten twee seinwach
ters en dat vermeerderde erg de ver
warring de stationchef zag zich ge
noodzaakt zelf geduende eenigen tijd
plaats te nemen in het voornaamste
seinhuis en daar de wissels te bedie
nen, terwijl zijn onderchef dienst deed
op het perron. Zooals reeds gezgd is,
ondervinden de tre'inen belangrijke
vertraging. De trein die 6.34 spoortijd
zou vertrekken richting Den Haag
vertrok eerst om 7.40, die om 7.45 zou
vertrekken eerst om 9 uur. Met moeite
wist men een gecombaneerden trein
voor Duifcschland en Brussel samen te
stellen en in de dichting Utrecht weg
te zenden
Hoe verschrikt het publiek is, kan blij
ken uiit het feit, dat Donderdaigmiddjag
de treinen vol waren met forensen, die
veel vroeger dan anders uit Amsterdam
terugkeerden, omdat ze bang waren
voor staking van 't heele vervoer.
Op het station te Haarlem ging alles
zijn gewonen gang.
Het vrachtgoed er envervoer van, Haar
lem loco Amsterdam is opgehouden. Het
bestelgoeder,envervoer gaat door. De
vrachtgoederen evenwel' worden' nu, het
zij maar Hilversum, hetzij naar de Zaan
gezonden.
De Vereeniging van Spoor- en Tram
wegpersoneel heeft een manifest ver
spreid, waarin gewezen wordt op de or
delijke houding der arbeiders en daar
tegenover gesteld het militair vertoon,
terwijl tevens gezegd wordt, dat indien
de eisch niet ingewilligd wordt, 1
georgainiseerden het werk zullen neer
leggen, waarbij zich even zooveel onge
organiseerden zullen voegen. De strijd
zal dan tevens ten gevolge hebben, dat
men het loon, dat meestal niet honger is
dan 10, tracht te vermeerderen en
werktijden te verkorten.
Koloniën
Diefstal in een landskas.
Omtrent den reeds vermelden bru
talen diefstal in 's Lands kas te Soe-
rabaya deelt het „Soer. Hbl." nog het
volgende mede:
De inrichting der localiteit is als
volgt. Aan de rechterzijde van het bin
nenplein achter het resid'entiegebouw
bevindt zich een paviljoen, waar de
verschillende kantoren en kassen van
den algemeenen ontvanger en zijn
personeel zijn ondergebracht. Intui
schen is behalve van het binnenplein
ook van de straatzijde toegang tot het
gebouw te verkrijgen. Hier vindt men
de- deur waardoor de algemeene ont
vanger en een gedeelte van het per
so meel plegen binn en te gaan. Een
eindje de gang in bevindt zich aan de
linkerzijde de deur die het werkver
trek van den algemeenen ontvanger
ontsluit, Men is nu tot de conclusie
gekomen dat de dief of dieven die
hoogstwaarschijnlijk in conniventie
met één of meer van de schildwachten
gehandeld hebben, door de twee laatst
genoemde deuren toegang hebben ver
kregen tot het vertrek van den alge
meenen ontvanger: daartoe moeten zij
geopend zijn met valsche sleutels, want
aan geen der deuren was eenig spoor
van geweld te bekennen. In het ge
noemde vertrek bevindt zich in den
muur, als men binnenkomt aan den
rechterkant, een ijzeren geldkist met
twee openslaande luiken, welke door
twee zware ijzeren dwarshouten of
grendels worden afgesloten, die links
en rechts boven met hangsloten aan
krammen in den muur worden be
vestigd. Deze hangsloten werdén ge
opend; dae.rop konden de luiken wor
den opengeslagen en de ijzeren kist,
waarin de sleutels van d:e deur van
de geldkamer en van de kassen plegen
te worden opgeborgen, ontsloten. Bij
deze gelegenheid werd gebruik ge
maakt van een sleutel die zoolang was
afgevijld tot hij op het slot paste.
Dat de dief of dieven goed thuis wa
ren in het gebouw van do landskas,
bewijst het feit d'at zij uit dé ijzeren
geldkist alleen de sleutels namen van
de geldkamer en de kassen, en een
sleutel voor de W. C. henevens drie
waarlooze dito lieten liggen. Nu vor
men het werkvertrek van den alge
meenen ontvanger en de beide ver
trekken waar de kas wordt bewaard
(geldkamers), een „suite"; door een
poortje heeft de algemeene ontvanger
tot deze kamers toegang. Doordat ech
ter dit poortje wordt afgesloten door
een stevige, zwaar gegrendelde deur,
was het den dieven blijkbaar onmoge
lijk langs dezen weg tot de kas door te
dringen. Zij begaven zich derhalve,
naar men aanneemt, weder naar bui
ten, daarbij de d'euren zorgvuldig ach
ter zich sluitende. Tot de beide kas-
vertrekken geeft van buiten slechts
één deur toegang; overigens zijn zij
verbonden door een poortje. De buiten
deur nu heeft zooals in het begin
reeds werd opgemerkt behalve een ge
woon slot een grendel met een hang
slot; de dieven schijnen ook hier zon
der moeite te zijn binnengekomen.
Toen konden zij op hun gemak de
kassen inspecteeren.
Bij het binnentreden van de eerste
donkere, vensterlooze geldkamer ont
waart men de toonbank met eenige
loketten in houten traliewerk; daar
achter vindt men langs den muur ver
schillende ijzeren kisten waarin zilver
geld pleegt te worden bewaard; meest
al in zakken van 500 gulden. Sommi
ge. kisten dienen meer bepaald voor
het deponeeren van dof klinkend geld.
In de tweede geldkamer bevinden
zich behalve geldkisten als boven be
doeld ten getale van veertien ook
dé zoogenaamde groote kas, waarin
ruim 300,000 gulden aan papiergeld
aanwezig was. Deze kast bevindt
zich in een brandkast die weder ge
plaatst is in een aparte brandkamer.
Door de dieven is beproefd deze kluis
te forceeren, maar hetzij dat bij die
sluiting gebruik gemaakt wordt van
een letterslot waarvan hun het woord
niet bekend (of ontschoten) was; hetzij
dat het slot hun op een andere wijze
parten speelde, het is hun niet gelukt
den inhoud te benaderen en tot zijn
groote vreugde vond de algemeene
ontvanger zoodoende zijn grootsten
schat onaangetast.
Het spreekt wel vanzelf dat met den
meesten spoed déor de politie een on
derzoek werd ingesteld. Bij een der
geëmployeerden van 's lands kas, die
wegens ziekte afwezig was, is huiszoe
king gedaan, doch naar wij vernemen
zonder resultaat. Door den plaatse
lijken commandant werden de ver
schillende schildwachten, die Zater
dag- en Zondagnacht voor het gebouw
van 's lands kas dienst gedaan heb
ben, ondervraagd, eveneens zonder dat
zij iets loslieten of den argwaan gaan
de maakten.
Men vermoedt dat de diefstal ge
pleegd is dóór Europeanen, die vroe
ger bij 's lands kas alhier wei'kzaam
zijn geweest. In het vertrek van den
heer Assé, den ontvanger, zijn gevon
den: een breekijzer, een koevoet en
een kaars; in de geldkamer een bril
en een doosje lucifers. Daar werden
ook de sleutels teruggevonden.
In den namiddag is men tot de ont
dekking gekomen dat zich in een le
dige geldkist een bedrag van f 4500
zilver bevond1; blijkbaar was dit geld
hierin ged'aan om het mede naar bui
ten te nemen, doch de vrees der die
ven dat een volgende schildwacht hen
zou betrappen de schildwachten
worden des nacht om het uur afgelost
heeft hen verhinderd hun opzet uit
te voeren.
De vraag hoe de dieven het van
alle kanten afgesloten kasgebouw, dat
bovendien nog bewaakt werd', konden
binnenkomen, houdt nog steed's de ge
moederen bezig. Algemeen neemt men
aan dat Europeanen de daders geweest
zijn. Aangezien de schildwachten
niet vooraf weten waar zij zullen ge
plaatst worden, noch op welk uur dit
zal.geschieden, moeien de dieven de
komst van hun makker geduldig heb
ben afgewacht en kunnen zij eerst
hun operaties hebben aangevangen
toen hij op post stond. Als men in
aanmerking neemt, dat een schild
wacht elk oogenblik door den officier
van piket kan verrast worden en zijn
conniventie met de dieven hem aan een
zware straf blootstelt, dan moet men
erkennen dat de diefstal even verme
tel is beraamd' als uitgevoerd.
AmsiBrdaMche Baars,
Gis'er. Heden
üd.29 Jao Vd. 30 Jan.
2l/ipCt. Ned. Werk. 8cku!d.81?/s S17/8
4i/t pCt, Portugal
4 pCt. Venezuela38 39?/s
Oert. NederL Handel Maatij..
Aand Konïukl. Petroleum.432
Aand. Moeara Enim93 93s/*
Aand. Perlak Petroleum148 148
Aand. Scbibaiefï'
Aand Soemalata
Aand. Am. Car Foundry Cy..42»/» 42s/*
Aand. United Steel Comp..... 38 373/4
Aand. Atchison Topeka8"i/« 8~5/i6
Aand. Union PacificlOlè/a 101'/s
4 pCt. Conv. Union Pacific bd3 104i/t 104S/1
Aand. Missouri Kansas tfc Texae 27i"/i& 27'/*
Aand. New-York Ontario33i/a 33l/i
Gew. aand. KansaB City 8outh. 35i/l0 35
Pref. aand. id. id593/, 5f)i/t
Gew. aand. Southern Railway. 3G 35s/s
Aand. Wasbasb30 295/3
Aand. Denver P.ïo Grande. 400/s 40
Gew. aand. Erie407/8 41i/g
Burgerlijke Stand
Bevallen: 30 Jan. G.Kooij—Broek-
gaarder, d.; J. RiebeekReedijk, z.;
i. RemerSteehken, d.; 28. M. E, An-
dréavan Dijk, d.; A. Elfersv. Slui-
tres, d.; 29. S. DrukkerDuque, d'.
Overleden: 28 Jan. G. J. Heijdanus,
39 j„ Parklaan; C. Smelter, 75 j„
Kamperlaan; 29. M. Bloemberg, 2 m..
d., L. Margarethastraat; J. H. Bloems-
ma, 70 jSchotersingel, C. van Veen,
23 j„ de'Clercqstr.; A. Beers, 3 m., z..
Haarlemmerliedestraat.
