VAN DIJK's
staande in de achterbuurt, heeft op-1
giebracht de som van f 3450. Kooper
de heer A. de Wilde.
Door Burgemeester en Wethouders is
tot schatter der dranklokalen benoemd
de heer H. N. Vooges alhier.
Beiiuebroek
Heden 5 Maait is het den dag waarop
de heer en mevrouw Kouwenaar hurt
koperen huwelijksfeest herdenken. Dok
ter Kouwenaar, die zich in April 1895
alhier met zijn gezin vestigde, heeft zich
in de jaren, dat hij hier zijne praktijk
uitoefende vele vrienden weten te maken,
zoodat hij en zijne echtgenooee door hun
humaan eenvoudig en zorgvol optreden
algemeen bemind zijn geworden. En
daarvan is heden een stoffelijk bewijs
gegeven. Op uitnoodiging van den heer
J A. Gerth van Wijk alhier, heeft zich
eene commissie gevormd met het doel
het koperen paar een blijk dier alge-
meene sympathie te geven.
Heden om 12 uur werd het cadeau door
de commissie namens patiënten en vrien
den aangeboden.
Het geschenk bestaande uit 12 sitel
groot en klein tafelzilver met soeplepel
en koffielepels is bijeengebracht door in
schrijvingen van alle patiënten, zoowel
rijk als arm.
Het moet bepaald aangenaam zijn voor
den heer en mevrouw K. van de commis
sie te kunnen vernemen, dat door ieder
een gretig van de gelegenheid is gebruik
gemaakt om hen te huldigen .Het is te ho
pen, dat de familie Kouwenaar nog lang
in ons dorp moge gevestigd blijven.
De afdeeling Be-nnebroek-Vogelen
zang der Algem. Vereeniging voor
Bloembollencultuur steldie tot candi-
daat voo.r het hoofdbestuur dein heer
A. P. Bijvoet.
Tot afgevaardigden voor 1903 wer
den benoemd de heeren W. v. Lierop
Jr. fen J. Roes; tot plaatsvervangers
de he/eiren L. de Wilde Az. en S. Roo-
zen. a
Tot. voorzitter der afd. werd be
noemd de heer S. Roo zen; uit de re
kening en verantwoording bleek dat
de financieel© toestand van de af dee
ling gunstig was. Verloot werden een
mestvork, een hark en graaf, een
lange rietvork en een snoeimes.
Winners waren de heeren J. Tavo-
nieir, L. de Wilde Az. Th. Hoogesteijn
J. R. Kemper, Baron v. Ittersum, L.
de Wilde Az.
Hillegom.
De leden van den Raad werden Dins
dagavond op 't onverwachts in buiten
gewone zitting bijeengeroepen, waar we
vernamen, dat de gemeente door schen
king eigenares was geworden van
de buitenplaats ,,'t Hof", eigenaar de
heeren van Waver en. Onder groote er
kentelijkheid werd het cadeau aanvaard.
Vanwege de vereeniging van patroons
werd op de vergadering van bloemist-
werklieden bij monde van den heer van
Waver en „Emendala" de mededeelimg
gedaan, dat op de laatstleden gehouden
vergadering was besloten, het loon in
het komend seizoen te verhoogen. Het
bestuur bedankte onder applaus dein
heer van Waveren.
Zandroort.
Tot opperbrandmeester is benoemd de
heer H. C. Voet en tot brandmeesters de
heeren J. Water, P. van de Geer, A. Ko
per Jbzn. en S. Visser.
Door B. en W. zijn geplaatst aan school
A alhier de onlangs benoemde onder
wijzer, de heer G. C. A. de Braai en de
onderwijzeres, mej. J. Schoppen.
Het kohier van de hondenbelasting
voor 1903 is opgemaakt tot een bedrag van
f 375.50.
Haarlemmermeer.
Als voorzitter van het bestuur van
den Schenkelpolder is gekozen de heer
J. Koningen te Aalsmeer (vacature
ontstaan door het bedanken van den
heer Helsloot te Amsterdam), terwijl
als bestuurslid word gekozen de heer
C. Moleanan te Aalsmeer.
Voor het afbreken eener hofstede
aan den Veldweg en het bouwen eener
nieuwe boerderij aan den IJ weg. voor
den heer Lammerts, waren 13 biljetten
ingekomen; de hoogste inschrijving
was f 17,280, de laagste, zijnde van
J. RebeTT alhier f 13,080; de gunning
is aangehouden.
en G. Boers, en onbeduidend gewond
de Te luitenant L. B. van Stadem ten
Brink en de geniesoldaat P. Kuipers.
b. in Djambi, verdronken, de fuse
liers C. W. Ridder en M. Goldstein,
de sergeant-majoor A. M. Sonne veld
en licht gewond de 2e luit. E. L. De
Kok;
c. in de afdeeling Doesoenlanden
der Zuider- en Oosterafdealing van
Borneo, gesneuveld, de fuselier H.
Bouwman,gewond en sedert overle
den. de le luitenant A. J. L. Aker
sloot van Houten Roos, en gewond,
do officier van gezondheid der 2e kl.
A. Bosch en de fuseliers P. R. H. Rey-
nen en D, Schuurmans.
De wetsontwerpen.
Daar het afdeelingsonderzoek over de
s takings wetten in de afdeelingen der
Tweede Kamer nog niet is afgeloopen,
zal de aangekondigde openbare zitting
heden niiet doorgaan.
Kolonie „Walden" in Frleshnd
Wij vernemen dat deze kolonie in de
veenderij te Beets zal gesticht worden.
Een perceel veengrond is daarvoor reeds
aangekocht. Men wil, dat dr. Van Eeden,
die ,,de Walden" verlaat, de leiding de
zer nieuwe kolonie op zich zal nemen.
President Sfceyn.
De „Dordtsche Courant" heeft in
zage gekregen van een brief van me
vrouw Siteyn. waaraan het blad het
volgende ontleent:
Met mijnen echtgenoot gaat het nog
steeds gestadig vooruit. Hij kan nu
dagelijks voor een uur een rijtoertje
maken en des middags gaat hij op een
rolstoel uit.
Hij zit nu zoo wat zes uur per dag
op en loopt tweemaal veertig stappen
dagelijks. De handen en armen, tot
onze groote vreugde, schijnen nu ook
eindelijk wat vordering te maken.
De oogen zijn bijzonder goed en
de President kan zoo wat dertig mi
nuten ieder dag zelf lezen.
Gij kunt, begrijpen, hoe gelukkig ik
ben. Goed als d© vooruitgang is, zal
het echter nog maanden zijn voor er
aan volkomen herstelling te denken
is. Toch is het met een diep gevoel
van dankbaarheid tot God, d'at ik da
gelijks zie hoe de krachten van mijn
Lieven echtgenoot stadig toenemen.
De droevige dagen en maanden van
angst en zorg zijn eindelijk voorbij,
en ik vergeet nimmer met, wedk uiterst
geduld en goedmoedig humeur mijn
echtgenoot zijn lijden gedragen heeft.
Het was voor ons allen een genot hem
te verplegen.
Wij denken in Mei naar Reichen-
hall te gaan. Professor Winkler hoopt,
dat idle President veel haat van de ba
den zal vinden.
De manslag te Wijhe.
Men meldt uit Wijhe aan de ,,Zw.
Ct.":
Als vervolg op het bericht in 't no.
van hedenavond, betrekkelijk een ge-
pleegden doodslag, kan nog 't volgen
de worden gemeld: Eenige jongens,
waaronder de verslagene G. v. M. en
zekere H. J. L., 16 jaar- oud, waren
Maandagmiddag omstreeks 4 uur met
elkaar aan 't stoeien. Daarbij schijnt
v. M., L. met zand'te hebben gegooid,
waardoor deze kwaad werd, en een
dennenhout greep, waar-mede, hij. na
er een stuk te hebben afgebroken, v. M.
tegen het hoofd heeft geslagen. Deze
is na eenigem tijd naar huis gegaan,
voelde zich onwel en is. na zich met
water wat verfrischt te hebben, naar
bed gegaan. Later op den avond, toen
hij is beginnen, te braken, heeft men
dr. De Groot van hier ontboden, die
constateerde dat hij een opzwelling
aan 't hoofd had. vermoedelijk ont
staan door den slag met het hout,
waaraan wellicht een punt van een
tak zat. Omstreeks half twaalf is de
ongelukkige overleden. Het lijk is on
der politietoezicht naar 't lijkenhuisje
-op de algemeene begraafplaats alhier
vervoerd, terwijl de dader door de
maróchaussée in arrest is gesteld, in
afwachting van de justitie' uit Zut-
fen die vermoedelijk heden komt.
Verdronken.
Dinsdagmorgen is e,en schippers
vrouw, gedomiliceerd te Amsterdam,
varende in den IJsei, onder de ge
meente Angerlo (Geld.), over boord ge
vallen. juist op het oogenblik, dat zij
een emmer met water wilde krijgen,
kreeg zij een toeval, waaraan zij lij
dende was. met het treurig gevolg,
dat zij in de diepte verdween.
Sedert eenigen tijd werd te Ooster
end (Texel) vermist een zekere Kuiper.
Nu is zijn lijk. reedis in staat van ont
binding verkeerende. gevonden in het
kanaal te Den Helder.
geschreven, doch reeds te half acht
was de groote zaal Hink bezet. Er was
een buitengewoon groote politiemacht
op de been en in de zaal zelf liepen
verscheidene rechercheurs.
Gecolporteerd werd met sociaal-de
mocratische lectuur en verschillende
socialistische liederen, o.a. het vrij
heidslied, de socialistenmarsch en de
Internationale werden gezongen door
het groote aantal soc.-dem.. dat aan
wezig was. En na elk lied klonk dan
luid applaus en van de andere zijde
hevig, doordringend gefluit, terwijl ai
en loe tegen de socialistische liederen
in Klonk het Wilhelmus en Christelijke
liederen.
Er heerschte een electriciteit van be
lang. liet was een vergadering zooals
in Haarlem nog zelden gehouden was
men voelde alom de geweldige span
ning. die er heerschte
Toen de sprekers binnen kwamen,
werden ze met applaus en gefluit ont
vangen
Inmiddels stond een aantal jnen-
sehen oo straat, wien door de politie
de toegang geweigord werd. De heer
Hugenlioltz sprak hen op de stoep van
het Brcngebouw toe en verzocht hen
mede te gaan naar het gebouw St. Ba-
vo. Ziugend troic men er heen. Hier
was geen zaal disponibel. Toen naar
de Vereeniging. Ook hier geen zaal
leeg. Ten islotte trok men weer naar
het Brongebouw, waar de afloop der
vergadering op straat werd afgewacht.
Het eerst werd het woord gevoerd
door den heer
HUIZINGA.
Spreker begon' uiteen te zetten de
oorzaken der groote spoorwegstaking
van 31 Januari jl.en bij vroeg moest
het solidariteitsgevoel zich wel uitstrek
ken tot de 56 gezinnen en niet tot het
overige gansche Nederlandsche volk?
Spr. komt tot de conclusie, dat het
gebeurde aan de Rietlanden niet tot
zulk een staking had mogen leiden.
Er heeft dan ook zeer zeker een die
pere oorzaak bestaan er is sedert ja
ren onder de spoorwegarbeiders een
neiging gekomen, dat hun toestand
niet goed Is, en wij allen zullen zeg
gen, dat er degelijk grieven bestaan.
De christelijke arbeiders leven dan
ook niet in de meening. dat de spoor
wegarbeiders niet hun organisatie mo
gen gebruiken om verbeteringen van
die grieven te krijgen.
Doch gelijdelijk is in de klingen der
organisatie de politiek doorgedrongen
en naar onze jueening gaat het niet
op dat in een federatie, waarin slechts
325 georganiseerd zijn en die verwant
is aan de federatie der transportarbei
ders. de staking voor allen procla
meert.
Men mag bovendien den eisch wel
stellen dai alle arbeiders volKomen be
kend zijn met de eischen, alvorens een
organisatie tot staking overgaat. Dit'
nu is bij de istaking van 31 Januari
niet het geval geweest. De vakver-
eeniging is toen niet alleen gebruikt
voor vakbelangen, doch wel degelijk
voor politieke doeleinden.
Duidelijk is geworden dat na de sta
king een groot verschil bestond tus-
sclien velen omtrent een belangrijke
zaaK, de contractbreuk. Men heeft van
de soe. dem. kunnen hooren, dat zij
contractbreuk niet zoo erg vonden, en
moeten de christelijke arbeiders zich
nu niet daartegen verzetten, in kalm
betoog
Waar blijkt, dat het niet alleen is
gebleven bij in uitzicht stellen van
een groote staking, doch indien ge
beuren zal, dat de regeering een daad
zal doen die den arbeiders schade doet.
dan wil men nu een daad doen, die
pressie uitoefent op mannen van ka
rakter. Elk arbeider moet zich nu af
vragen, of hij zich daartegen niet zal
moeten verzetten.
Op de groote vergadering van 20 Fe
bruari is geen referendum gehouden,
doch door de besturen een beslag ge
legd op alles, ook op hen, die zich van
de gevolgen volkomen onbewust wa
ren. Ons gansche Nederlandsche voIk
moet nu staan aan de zijde der Regee
ring. Het is meer dan tijd geworden,
dat wij ons uitspreken en weten te
handelen 'in de ure dat zulks noodig is.
We doen dit nu, omdat ons geweten
het ons oplegt. Onze daad1 is niet
maar een-solidair-verklaren met de 56,
en met onszelven, maar omdat we
bovenal als Christenen van meening
zijn. dat we de regeering moeten steu
nen en eerlijk en oprecht allen moeten
voorlichten.
(Hevig rumoer, applaus en gefluit.
De heer Blauw verzoekt namens het
comité v. verweer de orde te bewaren.)
Hierna kreeg de heer
DOUW ES
van Amsterdam liet woord, die de
vraag wenschte te hespreken welken
invloed het drijven der soc. dem. voor
de vakbeweging in Nederland kan
hebben.
Hij verweet den soc.-democraten.
dat ze de politiek in de vakvereeniging
brengen en daardoor schade doen aan
de behartiging der arbeidersbelangen
in de organisaties. n
De christelijke arbeiders zijn nu tot
ontnuchtering gekomen. De heer Petter
heeft zelf gezegd, dat bij de afgeloopen
staking de besturen de hoofdlijnen niet
konden aangeven. E'ilieve, waar moet
het dan heen, als de besturen niet be
rekend zijn voor die taak, moet de ve-
geering dan niet tusschenbeide komen?
Over bet wetsontwerp zal de spr.
zich niet uitlaten, wel is er iets dat
ons in onze ontwikkeling belemmert,
doch we moeten dit offer, zei het ook
met bloedend hart, brengen, en als
christelijke arbeiders de regeering
steunen om de orde te handhaven
(Applaus en gefluit.)
Wij als Nederlandsche arbeiders,
worden geroepen te Kiezen tusschen 't
van God ingesteld gezag, verpersoon
lijkt in onze Koningin, en een com
plot, dat die macht fnuiken wil. Wan
neer deze algemeene werkstaking ge
lukt is en deze revolutie tot stand komt,
dan spreken we het ronduit, dat het
gezag is verplaatst uit handen der Ko
ningin en van onze regeering in han
den van enkele mannen, die zich noe
men volksleiders, van anarchisten en
socialisten. Als gij meent dat uwe
belangen veiliger zijn in handen der
regeering. kiest dan en hlinkt niet op
twee gedachten.
Spr. besloot dat liet voor de Christe
lijke arbeiders noodig zal worden, dat
ze de wel toejuichen (oorverdoovend
rumoerapplaus en gefluit.)
Als deze staking door de isoc. dein
gewonnen wordt, zullen zij weldra de
christelijke organisaties niet meer er
kennen (applaus en gefluit.)
Negen personen geven zich nu voor
debat op, zeven staan hun tijd af aan
HENRI POLAK,
die onder daverend applaus het po
dium betreedt.
Hij begon zijn rede met een herin
nering aan den dood van Julius Cesar
en diens stervenswoordenOok gij,
Brotus! Als Cesar ligt nu ook.de ge
organiseerde arbeidersbeweging op den
giond, omringd van de sluipmoorde
naars, en onder die ziet spr. éen ge
zicht, tot hetwelk hij spreekt: ook gij.
DouwesDouwes ife voor 't minst
even verantwoordelijk voor het door
De Standaard genoemde terrorisme
van den Diamantbewerkersbond, als
spreKer. Aan al die dingen, die vol
gens de ingediende ontwerpen misdrij
ven zullen worden, is Douwes minstens
even ischuldig als wie ook ITij (Dou
wes) weet dat wel, want hij heeft zelf
gezegd', dat de christelijke arbeiders
hun offer brengen met een bloedend
hart. Had Douwes gelijk, dan zou
bij niet kunnen spreken van een of
fer, maar van een weldaad. Noch
Huizinga, noch Douwes hebben he*
aangedurfd, de ontwerpen uiteen te
zetten. Spr. zette nu van zijn stand
punt de oorzaak der spoorstaking uit
een. Het verwijt, dat de spoororgani-
satie haar macht tot een politiek doel
heeft willen aanwenden, dat neemt
spr. niet aan. Hun fout is geweest, dat
ze 't gezegd hebben zulke dingen zegt
men niet vooraf, mien doet ze met
éen slag, als een bliksemstraal uit een
helderen hemel. (Applaus). Als er
sprake is van contractbreuK, waarom
moet dan de deugd van éen kant ko
men? Waarom heeft men niet gewe
zen op de dagelijksehe contractbreu
ken van de Maatschappijen
Ooi: (spr. had liever gezien, dat be
raadslaging met de vakbonden moge
lijk ware geweest al meent hij zeker te
wezen van de instemming der 90.000
arbeiders, die op de vergadering in
Amsterdam vertegenwoordigd waren.
Doch men vreesde dat de regeering
zich er met den Franschen slag door
been zou slaan, er was dus geen tijd
voor ruggespraak.
Als er ergens welvaart heerscht on
der de arbeiders dan hebben zij dat
te danken aan de ook hier gesmade
vakveireeriigingen. Ze hebben overal
orde en organisatie gebracht, zelfs
zouden de chr. organisaties er niet zijn
indien wij, de pioniers, er niet geweest
waren. Het harde woord, in den aan
vang tot Douwes, die zijn vriend altijd
geweest, is, gesproken, wil ispr. nu ook
waar maken. Hij releveert daartoe
mantbewerkers. Vervolgens sprak hij
over de nieuwe wetsbepalingen, waar
mee de A.N.D.B zoo dikwijls in strijd
gehandeld heeft en hij. die de diamant
bewerkers zelf heeft aangespoord om
te volharden dat was Douwes
Heb ik, zegt spr., niet het recht ge
had Douwes te noemen een valschen
vriend, die der beweging der arbeiders
den dolksteea toebrengt? (Daverend
applaus).
De heer
DOUWES
antwoordde onmiddellijk.
Het doet hem genoegen, dat de heer
Polak de feiten omtrent zijn doen in
de diamantvact/ie heeft opgenoemd;
daaruit valt aan te toonen. krachtens
welk christelijk beginsel hij heeft ge
streden naast Henri Polak. Eu hij
heeft dikwijls gezegd wij worden lid
van den A.N.D.B., ats ge neutrale vak
vereeniging zijt. Dat heeft die bond
getoond niet te zijn.
De A.N.D.B. is aangesloten bij den
A.B.B.. die op het klassestandpunt
staat.
De heer Polak ontkent.
De heer Douwes heeft 't nog over de
neutrale vakvereen'igingen en zegt, dat
de bootwerkers gemeene taal tegen
hem uitgespogen hebben.
Stemmen daar hebben ze gelijk in.
De heer Douwes: Ja zeker, daar
hebben ze gelijk in, die neutrale hee
ren
De heer Blauw verzoekt namens
het comité van verweer kalm den spre
ker aan het woord te laten.
De heer Douwes voert nog even
het woord en eindigt onder applaus en
gefluit.
De heer
BLAUW
kreeg hierna het woord. Hij ving aan
den cliristelijken arbeiders dank te
zeggen voor de gelegenheid, die ze het
comité van verweer geven, om propa
ganda te maKen, want het kan niet.
anders, of de vergadering moet uit
draaien op een propaganda voor het
geen het comité van verweer wenscht.
Spr. moet echter protesteeren tegen
het weigeren van een massa men-
schen, die buiten staan, terwijl er in
de zaal plaats genoeg was.
Stemmen: dat is de schuld der
politie.
De heer Blauw: dan slinger ik
mijn verwijt aan het adres der politie.
De debater keurt het af, dat beide:
inleiders hebben nagelaten critiek op
de ontwerpen te oefenen. Dit doet
spr. nu, waarbij hij aantoont, hoe de
arbeidersbeweging gekneveld zal wor
den bij aanneming.
Spr. zegt voorts, da.t men den so
ciaal-democraten toch niet kan verwij
ten, het christelijk beginsel te bestrij
den, de vrije socialisten doen dat wel
doch ze zouden het niet doen, als het
ware christendom er was.
De heer
VAN DIJK
verklaart vooruitstrevend christen-ar
beider te zijn. Hij komt op tegen het
geen de sprekers gezegd hebben. Deba
ter wil wel medewerken in. het belang
der orde, doch niet aan een dwangwet
aLs die van dr. Kuyper (Applaus.)
Het woord is weer aan den heer
HUIZINGA.
die constateert, dat niets van hetgeen
door de heeren gezegd werd. weerlegd
is. De debaters hebben slechts kant
tekeningen gemaakt. Hij herhaalt,
dat ook de Christen-arbeiders erken
nen, dat er grieven zijn voor de spoor
wegarbeiders, doch thans is het. plicht
een offer' te brengen, al gaat het ook
met bloedend hart.
Spr. zette nogeens in den breede uit
een. waarom z.i. de christelijke arbei
ders thans niet met de neutrale en so
ciaal-democratische vakvereenigingen
kunnen samenwerken en zeiEr is
ons verweien. dat. we h!ier de wetsont
werpen niet hebben besproken, doch
.dat hoeft niet, het comité van verweer
heeft ze genoegzaam toegelicht, (ge
lach). Van de zijde der spoorwegor
ganisaties is de tarting gekomen, niet
van de regeering of van de groote pers.
Ats onze vrijheid dreigt te worden aan
gerand door de sodialisten. dan moe
ten wij. hoezeer ons dit leed doet, als
organisators het offer brengen, dat ae
regeering van ons verlangt. Wij doen
uiet mee aan de vrijheid der anarchis
ten, want in de vakvereeniging zooals
zij ze wenschen, gunt men ons. geen
stukje van ons christelijK beginsel
(applaus).
HENRI POLAK
krijgt gelegenheid tot wederwoord. Hij
zegt. dat we nu twee betoogen hebben
gehoord, d'ie beide niets ter zake doen.
Douwes heeft uiteengezet, waarom hij
geen lid van den A.N.D.B, is. waar
niemand bem om gevraagd heeft, En
Huizinga heeft een betoog gehouden
over neutraliteit der vakvereenigingen,
wat hier niets ter zake doet.
Of die algemeene werkstaking zal
worden geproklamoerd. dat weet nie
mand, dat weet alleen het comité van
verweer. Zelfs spreker weet het niet,
die toch wel mag zeggen, een rol van
beteekenis in de vakbeweging te ver
vullen. Douwes en Huizinga weten
het nog minder. Wat zij zeiden van
algemeene werkstaking, was dus pure
demagogie. Spreker ontwikkelt nu,
dat er achter een algemeene werksta
king niets kan zitten dan een middel
van verweer, dat men daardoor nog
geen socialistische maatschappij kan
hebben.
Wat Douwes zegt over de bootwer
kers, die hem zouden hebben uitge
scholden, daarvoor üs spreker niet ver
antwoordelijk. Bovendien moet men
riiet generaliseeren. op dit terrein zou
isprefcer Kunnen wijzen op schelden jen
in katholieke bladen uit Zuid-Neder
land, bladen van de politieke bondige-
nooten van Douwes.
Debater zeidie, dat indien door de
inleid'ers de wetsontwerpen, niet wa
ren besproken riit hoofde der man if es
ten van het comité van verweer, waar
om heeft men dan geen paar duizend
exemplaren gekocht en verspreid (ge
lach). De zaak is toch waarlijk van
genoeg belang voor die toelichting.
De heer Polak besloot met te zeg
gen. dat bij de ingediende ontwerpen
het mes voor de regeering aan twee
kanten snijdtde vakactie wordt ver
lamd, de politiieKe actie eveneens en
Douwes en debater loopen kans even
gauw den Amlsterdamschen gemeente
raad uit te gaan, als ze er in gekomen
zijn.
De heer Douwes heeft nog het
woord, doch kan zich niet verstaan
baar maken; daarna de heer Huizin
ga. wien liet oolc niet gelukt. Er wor
den socialistische liederen gezongen.
Ds. Mulder spreekt een laatst woord
en dankgebed, waarbij het stil is. Bui
ten stond een dichte drom menschen,
1e wachten en onder het zingen van
socialistische liederen trok men nu
naar de Groote Markt.
Theosofie. Woensdagavond hield
de lieer Johan van Manen eene open
bare voordracht 'over de Ethische
W aarde der Theosofie in eene open
bare vergadering der Haarlemsche
Loge "van dei Theosofische Vereeni
ging.
Spr. schetste uitvoerig de drie doel
einden der Theosofische Vereeniging
die den mensch een weg bieden waar
langs ieders godsdienstig bewustzijn,
ieders gemoedsstreven in stede van
vaag vermoeden exacte wetenschap
wordt. In de eerste plaats wees hij
op het beginsel van de algemeene
broederschap d'er menschen. het be
langrijkste kernpunt in de Theosofi
sche zed'eleer. Het ideaal eener har
monische samenleving werd' in bree
de lijnen door spr. geteekend, broe
derschap in de gansche natuur als
een universeel© wet. doch geenszins
in dien zin als zou een eenheid wor
den beheerscht, bestaande uit.volko
men homogene doelen. Geen vormen-
gelijkheid, maar een ladder van gra
datie. van honger en lager ontwikkel
de levens, volgens stellige evolutie-
wette- leert de Theosofie. En deze
ontwikkelingswet is ook na te speuren
op het gebied van den godsdienst, op
het gebied van de wijsbegeerte- en op
dat van de wetenschap, gelijk spr.
aantoonde. De leiding van het lager
door het hooger ontwikkelde, alom in
de natuur waarneembaar, wordt be
antwoord door het opwaarts streven
van het geringe naar hét grootere.
Daarin zoeke men de geestelijke ver
houding van mensch tot dier, en van
dier tot. Mensch; van den mensch tot
denMeester, deji Wijze, den Volmaak
te. en van Hem tot den mensch; van
Meester tot God, en van God tot den
Meester. Deze verhouding wenscht de
Theosoof niet beschouwd te zien als
een van heerschar aan den eenen en
slaaf3ch dienen aan den anderen kant;
maar de mensch moet eigen hart en
hoofd ontvankelijk maken voor de ont
wikkeling der hooge wijsheid daarin
van de groote Meesters. Het begrip
hiërarchie is derhalve voor den Theo
soof een van wederzijdsch be-grijpen,
een ononderbroken groei-keten.
Voor den Theosoof is de natuur in
als buiten den mensch al-levend. Het
vormelijke is slechts Eet_ stoffelijke
kleed van een natuur-ziel die daarbin
nen leeft.
En wat de wetenschap betreft. Te
genover haar behoort de Theosoof een
vriendscharmelijke gezindheid aan te
kweeken, zooals spr. betoogde. De re
sultaten van het wetenschappelijk on
derzoek worden niet versmaad. Vaak
is de wetenschappelijke vorm de meest
geëigende om den intellectueel-ontwik
kelde het va*te .wonderbaarlijk klia-
kende van sommige essentueele waar
beden der Theosofie te doen waardee-
ren. Op modezucht en oppervlakkige
aantrekking van Jan en Alleman, doet
de Theosoof allerminst een beroep.
Krachtige innerlijke overtuiging
voortgekomen uit heiligen aandrang
van binnen, om meer te weten alleen
opdat anderen meer weten mogen, om
kennis te nemen alleen opdat anderen
meer kennis tot zich mogen nemen, dat
waagt de Theosoof 'den belangstel
lende.
Uit de Omstreken.
Heemstede.
Bij de Dinsdagavond alhier gehou
den verkooping in Café Landzicht, ten
overstaan van Notaris Mr. C. J. Boer
lage, van Huis en erve met tuingrond
Sloten.
In de Bullewijker- en Rietwijker-
oordpolder is het machinaal veenbag-
geren met twee machines weder be
gonnen.
Vermist.
Sedert Maandagmiddag wordt te
Winterswijk een man vermist. Men
vreest dat hem ©en ongeluk is over
komen.
door onzen landgenoot Geisman te Lis
sabon uitgevonden en voor dien koning
aldaar beproefd.
Bij de natuurkundige les.
Dinsdagnamiddag ten 3 uur ontstond
in de tussclienschool voor ptóisjes te
Gorinchem een begin van brand ten
gevolge van het omvallen eener spi-
rituslamp, bij het proefnemen der na
tuurkundige les. De paniek onder de
meiisjes was zeer groot waardoor eeni
gen onder den voet geraakten. Een
viertal meisjes bekwamen brandwon
den. Door bet angstgéschrei der scho
lieren kwamen spoedig velen te hulp,
die in korten Tijd de vlammen meester
werden. De aangerukte brandspuit
behoefde geen water te geven.
Nadeel door troebelen.
Een handelsfirma te Amsterdam ont
ving het volgende schrijven, dat wij met
weglating van namen hier afdrukken.
,,U gelieve er nota van te nemen dat
door de firmateruimte ge
zocht wordt voor 800 tot 1000 tons cokes
om van Rotterdam of Amsterdam tegen
het einde van Maart of begin April ver
scheept te worden. De heeren gelooven
tegen een vracht vante zullen sla
gen.
„In verband met onze besprekingen
aangaande het stoomschipspijt het
mij u te moeten berichten dat deze boot
niet naar Amsterdam zal komen om be
laden te worden. In verband met de on
rustbarende berichten in de couranten
(de zaak werd in het „Abgeordnetea
Haus" zelfs behandeld) aangaande de
dreigende houding der arbeiders in Hol
land, geeft men er de voorkeur aan deze
boot te Hamburg te beladen.
„Dit iis een der honderden gevallen,
welke aantoonen hoe groot de schade is
voor werkgever zoowel als voor den
werkman, uit dergelijke quaesties voort
vloeiende".
Wij kunnen aan het bovenstaande toe
voegen dat de bovenbedoelde boot een
der grootste van de Hamburg—Amerika
lijn is. Dit stoomschip was oorspronke
lijk bestemd hier een lading Westphaal-
sche cokes te laden van ca. 5000 tons,
een werk, waaraan de bootwerkers een
week lang hun. brood verdienen, om niet
te spreken van de voordeelen, die het
verblijf van zoo'n groot stoomschip ge
durende ©en week in een haven voor den
winkelstand heeft. Ook onze Nederland
sche spoorwegmaatschappijen zijn bij de
zaak betrokken, daar deze het vervoer
van c.a. 500 wagons cokes derven.
(Hbld.)
Het land in beroering.
Bond, van Orde.
Het Hoofdbestuur van deal Bond van
Orde heeft aan het personeel der H.
IJ. S. M. het volgend'e manifest ge
richt:
Laat het ons vergund zijn met een
ernstig woord u te waarschuwen te
gen de opruiende taal van mannen,
die u niet kennen, en die alleen van
u gebruik willen maken om de soci
aal-democratische arbeiderspartij
een© overwinning te bezorgen.
Er ligt zooveel gevaar in dat heftige
optreden, in dat aantoonen van enkele
jfrieiven, sterk aangedikt. Wanneer
een paan- duizend menscheen in de zaal
aanwezig zijn en de spreker weet u
door zijn woorden op te winden, dan
gevoelt ge u sterk en dan laat ge u
zoo licht medeslepen om te roiepen
met den grooten hoop: „Staken, sta
ken".
Wanneer ge echter v daarna terug
keert, in den kring der uwen, wil dan
eens overwegen wat door d'en spreker
is gezegd, en vraagt dan eens u zelve
af of er ook niet zijn lichtpunten en
of er in uw leven dan werkelijk zoo
veel ellende is, als men u heeft willen
doen gelooven. Gij zult dan begrijpen
dat men u en uw gezin ongelukkig
gaat maken, dat men de tevredenheid
verjaagd heeft uit uw huis, dat men
u koeien met. gouden hoorns belooft,
omdat men meent alles te kunnen be
reiken, om d'at men u wil doen geloo
ven dat, als ge maar sterk aaneenge
sloten blijft, gij alles kunt verkrij
gen.
Men vergeet niet u er bij te zeggen
dat de weg, die leidt naar het doel, dat
men bereiken wil, door bloed en tra
nen zal loopen; men is dan verant
woord' en kan later antwoorden op
gegronde verwijten; men heeft u im
mers te voren gewaarschuwd. Maar
in de opwinding van het oogenblik
onder den indruk van de opzweependie
woorden van een vurigen volksman,
let gei niet op die kleinigheid.
Men laat u trouwens niet den tijd
tot nadenken, mem sleept u van de
eene vergadering naar de andere en
overstelpt u verder met opruiende
manifesten.
En niemand is er die u wil wijzen
op de holle phrasen, op dein ernst van
de handeling waarvoor men u\Me hulp
noodig heeft.
Kunstmatig zijt gij gebracht in een
toestand van verbittering en veroor
looft u dingen te doen, waarvoor ge
bij kalm overleg, terug zoudt deinzen.
Men beeft de spoorwegmannen noo
dig, omdat zonder hen, een algemee
ne werkstaking niet gelukken kan.
Daarom noemt men thans nog al
leen uw grieven en de toestand van
den werkman buiten den spoorwagen
wordt maar even aangeroerd. Dat
komt later wel. Eerst moet men u ver
bitterd hebben. Men plaatst u in het
voorste gelid. Wanneer er offers wor
den gevraagd, zult gij die moeten
brengen, gij en gij alleen.
Gij zijt de werktuigen en men zal
u dwingen om voort, te gaan op bevel.
Den plicht dien ge op u genomen hadt
tegenover de Spoorwegmaatschappij,
hebt ge verzaakt; men heeft u.een an
deren plicht opgedrongen en zoo
ge dezen niet nakomt dan zal men
u daartoe dwingen met geweld.
Of denkt ge dat uw leiders eerbied
hebben voor hen die zich zonder te
genspreken, zoo blindelings aan hen
overgeven.
Wij vragen u, wordt dan toch we
der u zelve, keer toch weder terug tot
uwe eenvoudige plichten tegenover de
Voor de plaatsing van een flink
ijzeren hek voor de nieuwgebouwde R.
K, Kerk, was de minste inschrijver P.
J. van Mierlo alhier, voor f 4700.
INGEZONDEN MEDEDEE-
LINGEN.
30 cents per regel.
is
Binnenland.
Atjeh en Djambi.
Blijkens uit Indië ontvangen berich
ten, zijn sedert de jongste mededee-
lingen dienaangaande, in de „Neder
landsche Staatscourant" van 4 Febr.
1903 bij de krijgsverrichtingen:
a. in Atjeh en onderhoorigheden,
ge"wond, de le luitenant C. A. Ruem-
pol, de korporaal der cavalerie H. die
KÜerck en de fuseliers G. K. Hascher
Verbijsterend.
De N R. Ct. schrijft:
Een burger" uit Lijidenburg haalt
in Land en Volk uit een brief van gen.
Ben Viljoen, geschreven uit New-
York aan een vriend, het volgende
aan: ..Ik versta dat ik kwaad te boek
sta bij de lersch© partij die geloof
hecht aan een leugenachtig en valsch
rapport als zoude ik aangeboden heb
ben voor de Engelschen. in Somaliland
te vechten". Maar de tekst van Vil-
joen's brief aan Lord Roberts aan
biedende zijn diensten in Somaliland
heeft in de Engelsche pers gestaan.
I-Ioe zit d'at?
Bestuurbare luchtballon.
De heer Kluytmans, sedert zijn pro
motie te Delft, aeronautisch ingenieur
te Parijs, is gisteravond te Baarn voor
de vereeniging Natura aldaar opgetre
den, om een lezing over de lucht
scheepvaart. te houden. Ook op ande
re plaatsen in ons land zal de heer
Kluytmanis spreken. Hij heeft een ge
heel nieuw isysteem van bestuurbaren
luchtballon uitgevonden, dat z.i. alle
andere overtreft. Hij zal trachten de
benoodigde gelden bijeen te krijgen eu
is voornemens zijn ballon aan het de
partement van oorlog aan te bieden.
Uit zijn lezing bleek ook nog. dat
de bekende Montgolfières slechts na
bootsingen waren van een luchtschip.
