NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD Meestgelezen Dagblad In Haarlem en OmLcrel&eii. 20e Jaargang Donderdag 16 April 1903. No. 6072 HAARLEM S DAGBLAD AHonnem entsprljs s Voor Haarlem per 3 maandenf 1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), per 3 maanden1.30 Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden1.65 Afzonderlijke nummers0.021/» Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.371/» de omstreken en franco per post0.45 Aclvcrtontlën Van 15 regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem is de prijs der Advertentiën van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 0.15. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 30 Cent per regel. Bureaux: Znider Buitenspaarne No. 6, Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 122, Groote Houtstraat No. 55. Telefoonnummer 724. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. DirecteurJ. C. PEEREBOOM. ASxoaasmsnten en AdvertenÜSn worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën «ia Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Dit blad versohljnt dagelijks, behalve op Zon- en Foestdagonm Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. BAT)BE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs 3His Faubourg Montmartre. ÏS>rU Kmw&aaaer Ksestaat uit zes bladxtfdea. Haarlem's Dagblad van 16 April bevat 0. u Macedonië, Na de stakinsr, Een baggerhut, Willem Rooyaards over zijn reis door Indië. Christelijke •werklieden, De Unie, een school met den Bijbel. liiuteniandseh Nieuws België Het congres der Belgisch© socialis ten heeft Zondag en Maandag zonder stoornis in het Volkshuis te Brussel plaatg gehad. Destnée was voorzitter. De debatten hebben vooral' geloo- pen over het algemeen kiesrecht dat verworven mott worden door de al- gemeene werkstaking. Aan de voor bereiding voor die algemeens werk staking moeten de socialisten die eerstkomende jaren besteden en, zijn ze krachtig genoeg om met dit wa pen te strijden, dan zullen die degi- cale tegenstanders niet nalaten het atfgenfeen kiesrecht in te| voeren, al voordat het dreigend zwaard uit de scheede zal zijn getrokken. Voorts hebben Dewinne, hoofdre dacteur van de Peuple, en Vandervel- de, gediscussieerd over de vraag of samengaan met de anli-clerlcale par tijen, die niet socialistisch zijn, ge- wenscht zou zijn. Dewinne wil wel van samengaan weten, Vanderveldie niet. Zondag heeft het congre-s een lange motie aangenomen, waarbij de congresleden op grond van verschil lende overwegingen, in gemeenplaat sen uitgedrukt, aan de socialistische kamerleden de opdi'acht gaven nog vóór da verkiezingen van Mei 1904 een voorstel tot grondwetsherziening bij de Kamer in te dienen. Spanje. T,e Cadix i.s Dinsdagmorgen brand uit gebroken in een groote bergplaats voor petroleum van de Compagnie Générale Transatlantique. De gloed der vlammen was zoo geweldig dat aan blusschen niet te denken viel. Het eenige wat gedaan kon worden om grooter ramp te voor komen was het graven van greppels om de brandende petroleumplassen te leiden in tegenovergestelde richting van een kruitmagazijn, dat op een dertig meter afstand van den brand, in groot gevaar verkeerde. Er is niemand bij omgekomen. Turkije. Macedonië. De toestand 'in Macedonië en Al banië is nog steeds onrustbarend, al is de uitbarsting nog niet gekomen. Maar een staaltje van de stemming die er heerscht geeft de „Neue Freie Presse" in een telegram uit Belgrado. De Sultan had, na den dood van con sul Schterbina en na de onlusten van de vorige week, een commissie uitge zonden, onder leiding van-Said-pasja, om te pogen de Albaniërs tot toege vendheid en tot aanneming der her vormingen te bewegen. Die commis sie kwam in Albanië .en vroeg telegra fisch aan de verzamelde Albaneezen- hbofden te Djakovvitza, of de commis sie ongehinderd die stad zou kunnen binnenkomen. 1-Iet antwoord der Al- baneezen luidde „Neen Wanneer gij komt, zal bet u gaan zooals het voor 24 jaren Mehemed-pasja ging Mehemed-pasja werd in Djakowitza vermoord, in 1879, hoewel hij een af gezant van den Sultan was, toen hij na den Bulgaarschen vrijheidsoorlog den Albaneezen kwam verzoeken zich bij den gesloten vrede neer te leggen. Said-pasja ging dus met zijn com missie niet naar Djakowitza, maar naar Prisjtina en van daar, vergezeld van den Moefti en den kadi van Pris jtina naar Mitrowitza. Daar werden onderhandelingen aangeknoopt met de AJbaneezen-hoofden Said-Sakki en Meliemed Ali. Deze beloofden, ge steund door den hoofdman Bakram, de tusschen Ipey en Mitrowitza lege rende Albaneesche troepen tot den te rugtocht te bewegen. Of dit echter is geschied, is uit de ontvangen be richten niet op tie maken. In een onderhoud, dat de „Temps"- correspondent te Saloniki had met den Italiaanschen militairen attaché, kolo nel Signorile, zeide deze: dat de Sul tan in Albanië wel wat beters doen kon d'an boodschappen zenden. De Sultan heeft troepen en kanonnen ge noeg. om den tegenstand d'er Alba niërs te doen wijken. En als de Porte krachtig genoeg optreedt, zullen d*» Albaneezen wel moeten toegeven. Maar als de Porte blijft aarzelen en draaien, zullen de Albaniërs winnen in zelfvertrouwen, denkend dat hun haan ten slotte toch koning zal kr aaien. De Turksche Regeering schijnt den aangegeven weg te willen opgaan Zij heeft weer nieuwe bataljons uit Klein- Azië laten komen, zoodat nu 129 ba taljons infanterie in den Balkan bij een zijn Maar de officieuse ..Beurs- courant" te Odessa vraagt.: of Redifs. Koerden en ongeregelde Aziatische troepen nu wel geschikt zullen blijken om de orde in den Balkan te herstel len. Dit blad zou het beter achten, zoo de opdiracht daartoe, onder toe zicht der mogendheden, gegeven werd aan Servië, Roemenië, Bulgarije en Griekenland, en dat aan de Porte werd verklaard, dat de troepen dier Staten na het eindigen van hun taak zullen worden teruggetrokken. Of d'ie oplossing beter wezen, zou. •staat echter te bezien! Stadsnieuws. Haarlem, 15 April 1903. Kin de r f e e s t. De Haarlemsche Ver- eeniging van Spoorwegambtenaren heeft Zaterdagavond 18 April in het Bronge- bouw een kinderfeest georganiseerd on der leiding van den heer Joh. G. Mar tin Jr. Men schrijft ons: Door het Bestuur der Coöp. broodbak kerij en verbruiksvereeniging „Vooruit gang" is besloten tot aanstelling van een administrateur. Het heeft als zooda nig benoemd den heer J. J. Joosten. De gestadige uitbreiding van de zaken der vereeniging maakten den genomen maatregel noodzakelijk. Men bericht ons: Dinsdagavond is alhier een commis sie samengesteld, die zich zal belasten met het innen van steunpenrningen voor de slachtoffers der staking. Wie lijsten wil ontvangen, ten einde mede te wer ken, kan zich vervoegen bij een der commissi eleden. De commissie is samengesteld als volgt: J. Kloezeman, B. R. Dijksterhuis, J. Wildschut, van. de bouwvakarbeiders, W. H. Handgraaf, F. Keizerswaard en K. Oly van de spoorwegarbeiders. W ater exploitatie/' Heit winstcijfeir, waarmede deze rekening naa.r voren komt, is onge veer hetzelfde als dat van het vorig boekjaar. Dit cijfer zal vrijwel sta tionair blijven, daar, zooals U be kend is, van de Victoriabron een standvastig bedirag van f 5000 jaar lijks als pacht ontvangen wordt en de onkosten,welke nog voor onze reke ning zijn, niet varieeren. Alleen door een ei groote vermeerdering van den waterverkoop zou dit bedrag stijgen. .ExpÜoitatiie Badinrichting." Deze exploitatie geeft dit jaar een voordeelig saldo van f 350.50. De minder hooge koleinprijzen zijn gedeeltelijk oorzaak van dit gunsti ger resultaat. Aangemoedigd door het groote succes, dat de Haard. Schouw burg Maatschappij dezen winter met de Koninkl. Vereeniging „Het Neder- landsch Tooneel" mocht ondervin den, en met het oog op het weer dat zir.li zoo uitstekend leent tot schouw burgbezoek, is het genoemde Maat schappij gelukt nog een enkele voor stelling in dit seizoen van het Ned. Tooneel te krijgen en wel „Een we reld waarin mein zich verveelt" van Eduaird Pailleron. Ca rel Phlippeau te Dragten. Staalwaterbronnen. Op eene feestelijke uitvoering ter De Winst- en Verliesrekening van viering van het twintigjarig bestaan de Maats, tot Exploitatie van Staal- der Vereeniging Concordia" te Drag- waterbronnen oveir het jaar 1902 sluit ten, heeft onze stadgenoot, de heer met een nadeelig saldo van f 4897.02.. Carel Phlippeau zijn zeer gewaar-] De winst op Brongebouw en drink- •deerde medewerking verl'eenen. Aan hal beliep f 7128.65, die op de Badin- eene recensie voorkomende in de richting f 350.50, op de waterexploi- Dragtster Courant van 8 April ont- tatie 4222.10' en op reclame 53.24. leenen wij het volgende, wat betreft J Aan herstellingen, interest, onkos- onze stadgenoot: (tem, salarissen en reclame werd „En Phlippeau? Ja, dat was wel f 9371.01i uitgegeven, aan afschrij- het neusje van den zalm. Hoe hij al vingen besteed een bedrag van dadelijk toonde, wie hij was in het f 5630.50, en voor aflossing van obli- eenste koor, hebt ge gehoord. Alle gatiën met premie f 1500 gereser- momenten, waarin hij uitblonk in veerd. den „Ostermorgen" aan te geven, is j Zaterdag 25 dezer, vergaderen de ondoenlijk. Hoe hij zijne kracht toon-aandeelhouders. Bij deze cijfers ge- de in „Dies Iraë", ge weet het allen, ven de directeur, de heer A. Koollio- Zijn „komt. gij zijt uitverkoren. Die ven, en de voorzitter en secretaris 'uw waart tot den dood," klinkt van Commissarissen, de he eren D. E. ons nog in de oonen. 1L. van den Arend en J. A. G. van Evenmin is ons nog vergelen de der Steur, de navolgende toelichting: ingehouden hartstocht van „Mignon" De Winst- en Verliesrekening wijst het lied vol tranen. Kortom, dit is ook dit jaar nog eem ver liessaldo aan; een „echte" tenor. We zijn in Drag- evenwel is dit saldo bijna f 300 lager ten niet verwend op muzikaal gebied, dan dat over het vorige jaar. Deze met ons applaus waren we niet karig, uitkomst geeft dus een kleinen voor- Hoe aardig ook wist hij zich te voe- uitgang aan, doch lettende op de ver gen naar de sopraan, hoe gaf hij schillende omstandigheden, die in 't haar ruimte. afgeloopen jaar hun invloed hebben Niet alleen als zanger, ook als per- doen gelden, mogen wij over de re- soon heeft hij ons stormenderhand suit aten dier exploitatie niet onte- weten Je veroveren. Hem nog eens vreden zijn. weer te ontmoeten, zal ons een waar j In de eerste plaats brengen wij U feest zijn. 'in herinnering, hoe slecht de weers-: Alles te zanten genomen: Concor- gesteldheid in den afgeloopen zomer dia's feestviering is wel geslaagd en is geweest. Op in/richtingen als de haren wakkeren directeur, last not onze heeft die een zeer grooten in- leaet, onzen dank. j vloed, eu in aile onderdeelen van het bedrijf onzer Maatschappij zijn de De Muziekvereeniging „Har-nadeelige gevolgen duidelijk merk-1 monie", directeur de heer H. W. Hoff- baar geweest. meester Rz., geeft eene uitvoering op j In de tweede plaats vorderde het Zaterdag 25 April 1903, in de Con-onderhoud der gebouwen en van het certzaal der Sociëteit „De Vereeni-i meubilair weder een aanzienlijk ging". (bedrag dan het vorige boekjaar. Voor Het Programma bevat de volgende i een gedeelte is deze veirhoogLng toe nummers: i te schrijven aan onkosten, die ëe~ 1. „Manhattan Beach"- Marseh, paard gmgen met de verwisseling J. P. Sousa. van pachter der buffetten, waardoor 2. Ouverture „Jeanne d'Arc", B.veranderingen in de installatie ge- Leutner. j vorderd werden. Evenwel zullen in 3. „Adestes Fidéles", Morceau reli-!de eerstvolgende jaren d!eze bedragen gieusQ, II. Colint. j belangrijk lager zijn, daar zoowel de 4. Optreden van den beminden Holl. gebouwen als het meubilair zich Humorist Alex. Benno. met: „In de thans in een zeer goeden staat van Automobiel", enorm lachsucces; „De onderhoud bevinden. Commies-Voyageur"; „De 9 uur-slui-l Na deze algemeenei beschouwing ting" enz. enz. I willen wij thans overgaan tot een 5. Optreden van de Hol]. Salon-en korte bespreking van de versckillen- Karakterduettisten den heer en mevr.de takken van ons bedrijf. Bartholie, met uitgezocht repertoire.! „Exploitatie Brongebouw en drink- Muzikale Vriendenkring. Als ooit een dilettanten-muziekvereeni- ging een aangenamen indruk bij ons heeft achtergelaten, dan is het zeker wel bovengenoemde. Alle nummers, die wij Dinsdagavond op de uitvoe ring in het Brongebouw gehoord heb ben, klonken welluidend en be schaafd. In het eerste deel beviel ons vooral uitstekend1 het Largo van Handel, het Adagio van Rode en de Fantasie-her innering aan Carl Maria v. Weber van E. Bach. Wat het eerste nummer betreft brengen wij hulde aan den jeugdigen violist-, die met mooien war men. toon de solo-trekjes vervulde, en bewees over welke goede krachten de vereeniging heeft te beschikken. Het tweede deel van het program ma gaf even als het. eerste veel schoons te genieten. We behoeven slechts even de ouverture van Flo tow „Stra- della" aan te stippen. Dit was een zeer gelukkig gekozen nummer ter in leiding van het tweede deel. De op vatting was uitstekend. De clarinet-solo Andante Favori van Mozart werd zeer gelukkig uitgevoerd door den dilettant-solist den heer Ter poorten. Nummers 10 en 11 van het program ma werden mede uitstekend rhyth- misch uitgevoerd. Ter afwisseling trad het mannen- kwartet ..Onder Ons" op. dat veel suc ces met zijn mooie nummers inoogstte. Ten slotte mogen wij niet vergeten even aan den uitnemenden directeur, den heer Joh. Kerkhoff, een woord van hulde en dank voor deze schoone uit voering te brengen. Onder zijne be kwame leiding beeft Muzikale Vrien denkring een voor dilettanten bijna ongekende hoogte bereikt. Aan de vereeniging wenschcn wij dan ook toe dat de heer Kerkhoff nog vele jaren daarover den dirigeerstok mag zwaaien, opdat deze dilettanten- vereeniging steeds hooger zal stijgen op den ladder der orkestrale kunst. Een gezellig bal besloot dezen wel geslaagden avond. heeft het vien arbeiderswoningen aangekocht voor de tegenwoordige school, ten einde d,aar een nieuw ge bouw te zetten. De gem eenter veldwachter B. de Wreede acht zich verplicht tegen 1 Mei ontslag te moeten aanvragen. Bi nnenland. 6. „Miranda", Divertissement, F. J. Schweinsberg. 7. „Sous la Tonnelle", Fantaisie, J. Martin. 8. Lustige Braider, Walzer, Humor. Rob. Vollstedt. 9. Optreden van den heer Alex. Benno, Holl. Humorist. 10. Optreden van den heer en mevr. Bartholie, Duettisten. 11. Marsch-Finale. Na afloop is er bal. hal." Het winstcijfer op deze exploitatie rekening is belangrijk lager dan dat van het vorig boekjaar, hoofdzake lijk veroorzaakt doordat de ontvang sten voor abonnementen en tickets minder zijn geweest. Daarentegen brachten de zaalhuren wederom meer op. In den loop van dit jaar werd de heer Montagne op zijn verzoek ont slagen als pachter der buffetten en vervangen door den heer H. K. Van zeer bevoegde zijde wordt Schmidt. Het is ons bij deze veirwis- tegengesproken het bericht, als zoude j se ling mogen gelukken de pachtsom 10 op te voeren. In weerwil van den slechten zomer waren onze concerten over het alge meen goed bezocht, en wij kunnen genoegen uit verschillende feiten afleiden, dat het Brongebouw voor velen een zeer geliefkoosde ont span niugspl a at-s is geworden. Het bezoek aan de drinkhal wag minder dap. het vorige jaar. mevrouw Visser van Hazerswoude aan de Vereeniging Harmonie verklaard heb ben, geen Beschermvrouw van de ver eeniging meer te willen zijn, wanneer j tot ons genoegen uit verschillende de leden (bijna allen werklieden der a., w Centr. Werkplaats) het werk staakten. Wij hebben onzen berichtgever hier over onderhouden. Uit de Omstreken. H8ftKM?ted9. Ter Secretarie zijn inlichtingen te bekomen omtrent een gouden broche, op straat gevonden. Bij Kon. Besluit van 16 Maart 1.1. is aan M. A. P. P. Booms voor den tijd van een jaar ontheffing van dém werkelijken dienst d,er Militie ver leend, op grond van de le zinsnede van art. 113 der Militiewet 1901. Vergadering van den Gemeente raad op Vrijdag 17 April 1903, des avonds half 8 uur. Onderwerpen: lo. Vaststelling besluit verbetering Bleek ersvaart. 2o. Adres van den heer A. P. J. van der Weiden c.s. inzake wateraf- voeir van de Kerklaan. 3o. Goedkeuring bestek eenjarig onderhoud gemeentewerken. 4o. Benoeming onderwijzer. Hillegom. Daar de pogingen van het bestuur van de School met den Bijbel, die O. L. S. aan te koopen. mislukt zijn, De Unie, 66n school met den Bijbel. Gisteren werd te Utrecht gehouden de 25e vergadering van de Unie, een School met den Bijbel. De voorzitter, de heer Schimmel- penninck van dei* Oye. van Hoevela ken, opende de vergadering met een woord van welkom. Met een herin nering aan de gebeurtenissen der laatste dagen, wijst hij op de hooge roeping van het Bijzonder Ondedwijs. Het zal niet voldoende zijn wetten te maken tegen eiken verkeerden geest die zich onder het volk openbaart, maar die geest zelf moet veranderd wonden, en dat is de taak vooral van onze scholen met den Bijbel, zeide spreker. In d*e morgenvergadering weTden de verschillende huishoudelijke zaken afgehandeld. Als bestuursleden wer den gekozen de beeren L. de Vries te Groningen en W. liovy tei Amster dam, en herkozen de heer R. Derk- sen te Rotterdam. In de namiddagvergadering leidde de heer A. F. de 'Savoinin. Lobman I het onderwerp in, door het bestuur der Unie op de agenda geplaatst: („Bespreking van de rechtspositie der onderwijzers van „De Vrije School" nu en later." Inleidier gaf allereerst een overzicht van de geschiedenis der ontwikkeling van liet vrije onderwijs in Nederland tot op de pacificatie door de wet- Mackay. Daarna is de strijd voor de school meer op den achtergrond ge schoven, en de aandacht van haar j overgegaan op den onderwijzer. De onderwijzers zijn gaan opkomen voor hun eigen belangen. Ze werden ja- I loersch van de positie der openbare ond|erwijzere. Dezein eischen voor zich zeiven volkomen onafhankelijk heid: in hun school, zelfs tegenover het hoofd, en ook vaststelling hunner financieele positie. Onze christelijke onderwijzers spreken in gelijken geest over onafhankelijkheid tegen over de schoolbesturen, en regeling van het salaris. Ze willen zijn amb tenaren. Spreker ontwikkelde het on derscheid tusschen een contractuee- len en zedelijken band, em wil dat de laatste hoofdzakelijk de positie tusschen onderwijzer en schoolbe stuur zal regelen. Hij begeert wel een regeling, men heeift er altijd op aangedrongen, maar er moet niet meer in een contract opgenomen worden dan zulke bepalingen die in elk contract moeten staan. We kunnen nu, zeide spr., weinig nog regelen. Het salaris niet, want het moet voor een groot deel bijeen gebracht worden door vrijwillige bij dragen. Deze quae9tie hangt af van de verwezenlijking van het Unie rapport. Dit is echter gegeven voor de ouders, niet voor de onderwijzers, opdat namelijk de minder gegoeden niet afhaukelijk zouden zijn van de meer gegoeden. Wel kan geregeld de positie naar het model van aanstel ling door den Schoolraad1 gegeven, dat z..i. wel degelijk rechtskracht heeft. De Schoolraad wil dat bij ge schil, een derde, die onafhankelijk is van plaatselijke gevoeligheden, be- slisse. De onderwijzer moet geen slachtoffer zijn van allerlei onderlin ge verdeeldheid. De grondslag moet zijn liefde, geen contractueele, maar een zedelijke band hinde ons aan el kaar. Dit is juist het ondierscheid tus schen de openbare en de bijzondere school. Valt dit onderscheid weg, dan valt onze chidstelijke school. Na re- en dupliek werd die verga dering gesloten. Ongeluk. Gisterenmorgen liet dë vrouw van C. Steffens. wonende Schiestraat no. 3 te Rotterdam, had twee jeugdige kinderen een oogenblik in de woning alleen om naar een dokter te gaan. Waarschijnlijk door het spelen met lucifers geraakte de twee-jarige Fi'an- cina in brand, en kreeg zoodanige brandwonden, dat het aan de gevol gen bezweek. Men stelle zich de wanhoop der moeder voor, toen zij haar lieveling bij hare terugkomst dood vond. Het begin van brand, dat ontstaan was, werd door die buren, die te hulp geschoten waren, gebluscht. Spuit 29 welke was uitgeleden, behoefde geen water te geven. Brand te Blaricum. In verband met de omstandigheden, waaronder dn dien nacht van Maandag op Dinsdag te Blaricum in de kolonie der internationale broederschap brand uitbrak, kwam (gisteren daar de officier van justitie uitAmsterdam aan, ten eindia een onderzoek in te stellen.- Vooral met het oog op de in den laatsten tijd door inwoners van Laren, Blaricum en Hui zen geuite bedreigingen tegen de kolo nie, twijfelt niemand meer er aan, of de brand is aan kwaadwilligheid toe te schrijven. Op last van den officier van justitie is door een photograaf van het verbrandde huis een opname gemaakt. Gistermiddag kwam te Blaricum een detachement infanterie uit Naarden ter bewaking van de kolonie. Bij verschil lende huizen, bewoond door kolonisten, zijn schildwachten geplaatst. De solda ten zijn bij de ingezetenen ingekwar tierd. In vele huizen en werkplaatsen der kolonie zijn ruiten ingegooid. Een baggerhat. Men schrijft: Van aile karuten stroomt het werkvolk naar de Oost-Drenlsche veenkoloniën. Daar is werk en brood te vinden. Niet alleen van uit Drente, maai- ook tal van arbeidei's uit Friesland, uit Oost-Fries land en uit de provincie Groningen trek ken er op los. Gedeeltelijk gaat mep te voet; voor een ander deel laat men zich zelf miet inbegrip van werktuigen, plus reisbundel, per as vervoeren, terwijl ver reweg het grootste deel met tramgelegen heid naar genoemde veenstreken gaat. Waar vinden al die honderden vreem den nachtlogies? Wel, in de hutten, die overal hier en daar op de te vergraven veenplaatsen zijn verrezen, en die het eigendom zijn der respectieve verveners. Dezen hebban ze ten gerieve van hun werkvolk daar laten zetten. Des daags is men op het veld en eigenlijk is de hut dan ook alleen slaapplaats en kook plaats. Stel u voor, een gebouwtje van om streeks 6 M. lengte, bij eene breedte van zoowat 4 Meter. De muren zijn laag, zeer laag zelfs, niet hooger dan 1.5 M. en het dak wordt gevormd door wat pannen. Een twee-of drietal raampjes, ieder niet grooter in oppervlakte dan een vel papier, moeten het noodige licht ge ven, terwijl aan 't eene eind van het dak een kort, maar van onder vooral wijd stuk schoorsteenpijp is aangebracht. Daar, in een halven cirkel om den haard liggen de stroobedden. Tot dekking ge bruikt men een enkele ruwe deken, een soort paardedeken. Want, denk er om, dat 't er 's nachts koud is in de hut, vooral vroeg in 't voorjaar. Het dagwerk is afgeloopen. Eenige mannen met baggerlaarzen aan, stappen de hut binnen. Het laatste maal voor dien dag wordt gewoonlijk in de hut ge nomen. Ook dat maal is gebruikt. Eenige mannen 'nemen ieder een arm vol turf mede in de hut, of men voert eene „krooi" (kruiwagen) vol aan. En dat gaat alles tegelijk op den haard, zoodat al spoedig een hooge vlam in -de schoor steenpijp opslaat. En om dat vuur legt men zich neer op de ligplaatsen. Denk nu niet, <lat de meesten zich behoorlijk gaan onitkleeden. Wel neen. Dat onit- kleeden is bij dergelijke hutbewoners geen gewoonte. Zoo men met de vuile kLeeren uit turf- of haggerput komt, zoo strekt men zich n-eer. Meermalen werd ons verzekerd, dat tal van die luitjes zich, niet eens van hun baggerlaarzen ont doen, ja, dat ze ze zelfs in dagen niet uitkrijgen. En van behoorlijke reiniging van -aangezicht en handen is geen sprake. Praat nu niet van de atmospheer, die In dergelijke hutten heerscht. Daaren boven, het ongedierte is er legio. Ja, dat wordt met den tijd van 't jaar en dus met de meerdere warmte, steeds er ger en is dan ook niet zelden oorzaak, dat men gedurende eeniigen tijd de hut tijdelijk moet verlaten. In zoo'n wereld verkeert de turfgraver of baggelaar van elders. Een groot aantal werklieden uit omliggende plaatsen, soms op meer dan een uur afstands gelegen, getroosten zich dan ook graag de moeite van 's

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1903 | | pagina 1