NIEUWS- EN ADYERTENTIEBLAF
Meestgelezen Dagblad In Haarlem esi OmLcreken.
Ie verbinding met de
Haarlemmermeer.
20e .f sarfJiinj"
Donderdag 4 Juni 1SJ03,
No. KI 12
DAG
Afóozmementsprljs s
Voor Haarlem per 3 maanden. f 1.20
Voor ds dorpen 'xt dsn omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
.gemaande}, per 3 maanden „1.30
Franco door het g«hssie Rijk, per 3 maanden1.65
Afeondarlijfee asmiflïs 0.02V&
Geüiuatreerd Zondagablad, voos Haarlem, per 3 maanden0.37V»
de omstreken en franco per post, 0.45
imvertentien
Van i5 regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem
ie de prijs der Advertentiën van 15 regels f 0.75, elke regel ineer f 0.15.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 30 Cent per regel.
Bureaux: Ztiicïer Kuüteiigpaarr-c No» 6,
ïisitereonmumaal Telefoonnummer (lor Reductie G00 en dor Administratie 122,
Grooie Moutstraat No. 55. Telefoonnummer 724.
Ultgavs der Vannootschap Lourans Coster Directeur: J. C. PEEREBQOM.
aai fisngsaomsn door 0023 Agenten en door sils Boekhandelaren en Courantiers. Msi uitzondering van het Arrondissement Haarlem is hei uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
itifi Reclames betreffend® .Handel, Nijverheid sxa Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
ÏÏÉf. biaa worsohfjnt dageiljksp bmhmfoa Zoo* on tFaostdagen
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale de Publiciti Etrangère Go L. BAD BE Co., JOHN F. JONES, SuccParijs 31bis Faubourg Montmartre.
[NS mrssssac? ïsiïstaöt i?.|j
zes bladsijdeau
Haadsm's Dngbïad van 4 Juni
11.8.
Uit Italië, fi(ijiiontgirifling. Ver-
ag orer Möereubarg, Oranjebond
Orde, Jlaatsehajipij tot Not
't Algemei n
:De heer Jhr. Van Kretschmar van
'een. die hier onlangs "in het
epartement van Nijverheid de plan-
en van de Holl. Électrische Spoor
een tramnet in de Haarlemmer-
is komen aanbevelen, heeft van
moeite weinig voldoening gehad,
lp éen na. den heer Kleynenberg,
ebben alle sprekers behalve de
porzitter op zijn plannen min of
teer ernstige aanmerkingen gemaakt.
moest ais totaal-indruk van de bij-
nkomst hebben meegenomen, dat
e hoorders van dien avond voor
onderneming niet warm geworden
Ik zou daar wel durven bijvoegen,
it dit ook vrijwel het geval is bij
it groote publiek. Men ziet de voor-
en voor Haarlem niet van een
hiding met de Meer. waar tege-
>rtijd zoowel Amsterdam als Lei-
worden verbonden. Men vreest
«1 het nadeel, dat het gevolg kan
van de aldus te wachten con-
irrentie van het alles om zich heen
ooddrukkende Amsterdam. Hoog-
kan men zich voorstellen,, dat
et blijven zal zooals het was: dat
iar Amsterdam en Leiden zullen
ijven gaan die daar nu ook heen
ngen en dat naar Haarlem zullen
ijven komen die hier tot dusver-ge-
len zijn. Maar dat die klanten
Amsterdam en Leiden opeens hun
irten van die steden zullen aftrek
en als éen man naar Haarlem
n komen snellen, dat kan wel
emand gelooven.
Dit wat het personenvervoer aan-
aat. Nu het goederenvervoer. Wat
Ilea vij Haarlemmers er beter van
orden, wanneer goederenwagens
ngs ons heen de geteelde kool, prei
erwten (smakelijk of niet) naar
et buitenland brengen? Immers
't Is waar, het persoonlijk
rkeer van de Haarlemmers met de
'lemmermeerders zal aan innig-
eid winnen. We zullen elkaar be-
leeren kennen en waardeeren.
isschien komen er wel huwelijken
Dit is zeker nicht Pietje zal
u eindelijk eens op haar gemak op
koffie kunnen gaan bij nicht
rietje op 't Hoofddorp en nicht Griet-
zal de zekerheid hebben, dat haar
lieitatiebrief aan nicht Pietje het
mensch op den dag zelf be-
en niet ecu dag later. Maar
aarvoor zou zelfs de heer Kleynen-
rg geen vijfduizend gulden per jaar
t de gemeentekas willen geven.
Ia ernst, - de heele quaestie is een
rieele. De eenige vraag isals
e getd geven, krijgen we dan ook
aar voor dat geld Met al onze na-
iiurschappelijke sympathiën voor de
aarlemmermeerders kan toch niet
svergd worden, dat onze gemeente-
as geld gc-eft als onze gemeente daar
over geen voordeel verwachten
Dit zijn zaken, geen gevoels-
Derhalvede Maatschappij zal er
niet aan denken, hare treinen niet
langs Haarlem te voeren.
Waar dit nu zoo is en wij nog niet
kunnen inzien, welk voordeel Haar
lem ervan hebben zal, zou ik mee-
nen. dat Haarlem zijn subsidie wel
in den zak houden kan.
De heer Kleynenberg denkt er an
dors over. Hij neemt het de gemeente
Amsterdam hoogst kwalijk, dat deze
geen subsidie geven wil en noemt
dat misbruik van macht.
Ik begrijp die uitdrukking op deze
plaats niet Gesteld dat wij, de lieer
Kleynenberg en ik, met nog drie an
deren gezamenlijk aan een pleintje
woonden, en de heer Kleynenberg
kwam bij mij en zei: „we Willen met.
ons vieren een perk van zonnebloe
men op 't pleintje aanleggen, doe ook
mee", en ik zei: „dank jewel, ik hou
niet van zonnebloemen en als ik geld
geef, wil ik er ook waar voor hebben",
zou dan de heer Kleynenberg tot mij
zeggen: „Jij maakt misbruik van
macht?"
Ik geloof het niet.
Wil een Maatschappij een spoor
verbinding maken, dan moet zij dat
zelf weten. En wil een gemeente
daaraan geen geld geven, dan moet
zij dat ook zelf weten. Daarbij komt
geen machtsmisbruik te pas.
Wat wel te pas komt is om eens te
bedenken, dat de belastingen te
Haarlem hoog zijn en dat elke' dui
zend. drie- of vijfduizend gulden die
weer zooveel hooger maken, Is 't on
vermijdelijk, is 't onafwijsbaar nood
zakelijk, dan zal ik niet klagen. Is
't voor onderwijs, voor bestrating,
voor zaken kortom van dringenden
aard, dan zucht ik niet.
Maar als het onnoodig is. dan tee-
ken ik verzet aan en hoop, dat de
Raad geen cent zal geven. Want ik
kan niet gelooven. dat'sRaads meer
derheid zou onderschrijven, wat. ik
heb hooren zeggende Raad van
Haarlem moet voor z ij n fatsoen
wel een subsidie geven.
Uit particuliere ijdelheid derhalve
Als daarvoor de beurs moet worden
geopend, dan kan het de privé-beurs
van de Raadsleden zelf zijn de ge
meentekas nooit.
Het adres aan den Raad van het
Comité van Actie, waarbij verzocht
wordt om geen subsidie te verleenen.
en mocht de Raad dat tóch wil
len doen daaraan de voorwaarde
te verbinden van den bouw van een
zuidelijk station, acht ik dan ook vol
komen billijk.
J. C. P.
Buiteniandsch Nieuws
De vergadering in Nijverheid
eeft den aandachtigen toehoorder
dingen kunnen leeren. Vooreerst
it de Holl. Électrische Spoor er niet
denkt ons eon station te geven
't zuiden van de gemeente, noch
oor de verbinding met de Meer. noch
ok voor de lijn Haarlem—Amster-
tm, die, hoewel tijdelijk in ruste,
lstrekt niet opgegeven is. En ten
iveede. dat de lijn Haarlem toch zal
andoen, ook al geeft. Haarlem's ge-
eentekas geen subsidie. Het is wel
et met zooveel woorden gevraagd
doet de spoor Haarlem aan. ook zon-
er subsidie maar de heer Kretsch-
ar van Veen heeft evenmin het te-
endeel beweerd en waar hij zelf be-
iogt, dat de Haarlemmermeerders
ooral daarom met de plannen zoo
(genomen zijn, omdat zij daardoor
ïn betere communicatie krijgen met
aarlem. daar is hij in 't belang van
Maatschappij verplicht, de ver-
flding met Haarlem zoo goed mo-
elijk te maken.
Derhalve: de Maatschappij gaat ten
azen genoege geen stap buiten den
'eg. dien zij zich zelf heeft afgeba-
Z aid-Afrika.
Overname der Nederl Zuid-A frik.
Spoorweg-Mij.
De Engelsche Staatscourant meldt, dat
het Engelsche gouvernement op 1 Sep
tember de obligaties van de Nederl. Z.-
Afrik. Spoorweg-Mij. zal overnemen met
coupons van 1 Juni 1900 tegen de vol
gende koersen: 5 pet. obligaties 115 pd.
st., 4 pet. obligaties 112 pd. st.
Obligatiehouders, die ;n gebreke blij
ven op dit aanbod in te gaan en hunne
stukken niet hebben ingeleverd vóór 1
September a.s. of op een later te bepalen
dag, al naar men in speciale gevallen,
zal toestaan, zullen verder niet in aan
merking komen, noch bij het Britsche
noch bij het Transvaalsche gouverne
ment.
Oostenrijk-Kongarije
De Jong-Tsjeehen stellen pogingen in
"t werk om alle Tsjechische fracties on
der één vaan te vereenigen. Zij willen
met de clericale, radicale en agrarische
landgenooten van Tsjechische afkomst
een groote partij stichten, die in gods
dienstige en economische aangelegenhe
den aan elk harer leden volkomen vrij
heid van stemmen laat. Het doel is twee
ledig: ten eerste om de macht der Tsje
chen tegenover de regeering te vergroo-
ten; ten tweede om de radicale Duit-
schers vleugellam te slaan.
Dat men zich in Oostenrijk de betoo-
gingen in Italië we.l degelijk aantrekt,
bewijst een artikel in Goluehowski's lijf
orgaan, het Fremdenblatt. Het blad zegt
namelijk 0. a.:
,,De betoogingen van de Italiaansche
studeerende jongelingschap, met het
doel weer afstand van Oosten rij ksche
provincies te verkrijgen, zouden het
slechtste middel zijn om de openbare
meening in Oostenrijk gunstig te stem
men met betrekking tot de stichting van
een Italiaansche academie.
„De gebeurtenissen van Innsbruck
zijn voor de irredentisten een welkome
gelegenheid geweest, om den brand on
middellijk aan te steken. Het bestaan
van vereenigingen, die zonder aarzelen
de losscheuring van vreemd grondge
bied prediken kan in het volk gevaar
lijke lusten doen ontstaan. De terugslag
daarvan op de openbare meening in
Oostenrijk-Ilongarije zal zich spoedig
voelbaar maken. Het is een waar schan
daal om annexatieplannen te verkondi
gen tegen een staat, waarmee men vre
delievende betrekkingen onderhoudt. En
de zaak wordt waarlijk bespottelijk wan
neer het bondgenooten betreft".
Het Fremdenblatt waarschuwt dan
nog eens, dat de gevolgen in de Donau-
monarchie niet zullen uitblijven, wan
neer de tegenwoordige toestand in Italië
voortduurt. Want de Oostenrijksche en
Hongaarsche regeeringen (bedoeld wordt
eigenlijk: het (gemeenschappelijke) mi
nisterie van buitenlandsche zaken) zou
den wel eens bij de regeling der han
gende kwesties tusschen Oostenrijk-
Ilongarije en Italië aan een gemis aan
goeden wil en goede stemming kunnen
lijden, die zij in gewone omstandigheden
aan den dag kunnen leggen.
Italië.
De socialistische Kamerleden hebben
besloten om een enquête over marine-
aangelegenheden te vragen. Zij verkla
ren wel, dat zij daarmede volstrekt niet
uitsluitend een campagne tegen den
nieuwen minister van marine, admiraal
Bettolo, beoogen, maar zij wenschen,
dat de Kamer een onderzoek zal gelas
ten over het geheele beheer der marine
in 't algemeen en over verscheiden jaren
terug. Dit laatste moet natuurlijk vooral
het bewijs leveren dat het niet per se
tegen den pas opgetreden minister Bet
tolo gaat. Men verwacht, dat het voor
stel der socialisten verworpen zal wor
den. Zij zullen slechts, behalve over
hun eigen stemmen, kunnen beschikken
over die der kleine republikeinsche groep
en van enkele radicalen.
Wat de persoonlijke aanvallen op Bet
tolo betreft meent men te Rome, dat de
minister de leiders zijner aanvallers,
den bekenden afgevaardigde Enrico
Ferri en het blad Avanti voor den rech
ter behoort te halen om hun gelegenheid
te geven hun beschuldigingen te bewij
zen.
Stadsnieuws.
Haarlem, 3 Juni 1903.
Patrimonium hield Dins dag
avond een huishoudelijke vergadering
in het lokaal Lange Annastraat alhier.
Ter vergadering waren tentoongesteld
de teekeningen van de kinderen der le
den, die door de tusschenkomst van een
bestaand comité van het suppletie-fonds
op de Ambachtsschool worden geplaatst.
Door den voorzitter werd medegedeeld,
dat is opgericht een Proteslantsch Chris
telijke Metaalbewerkers-vsreeniging. Tot
bestuursleden waren gekozen de heeren
M. de Braai, de Leeuw en v. d. Hoeve,
c-n dat een commissie uit de christelijke
besturen was aangewezen om de typo
grafen en bakkers, die zich voor organi
satie hebben aangemeld, te organiseeren.
Verder werd door den voorzitter van
het comité voor de raden van beroep ver.
slag uitgebracht van hunne werkzaam
heden en het verkregen resultaat.
2 Juni 1903 is opgéheven het faillis
sement van Anna Spanjaard, weduwe
van Pieter Kamp, winkelierster te
Haarlem, uitgesproken bij vonnis
van genoemde Rechtbank dd. 12 Mei
1903.
Door uitnemend weder be
gunstigd, verliet Maandag (2de Pinkster
dag) j.l. het stoomschip de „Piet Cronjé"
met de Chr. Zangvereeniging Soli Deo
Gloria aan boord onze Spaarnestad.
Het doel der boottocht, die een geheel
intiem karakter droeg onder leden en
ettelijke genoodigden, was naar Alkmaar
en Schoorldam, waar geruirnen tijd ver
toefd werd en waar flinke wandelingen
gedaan werden.
Vandaar stoomde men op Amsterdam
aan, waar men ook aan land ging om
het tolhuis enz. te bezoeken, waarna
naar Haarlem terugge-stoomd werd.
Een vroolijk gezelschap dat aanwezig
was, luisterde het geheel op, afwisse
lend werd gezongen en passelijke voor
drachten werden gehouden.
Ook deze boottocht dus mag als wel
geslaagd beschouwd worden.
Koloniaal Museum.
In de jaariijksche vergadering van den
Raad van bestuur van het Koloniaal
Museum, op Zaterdag 30 Mei j.l. alhier
gehouden, is herkozen als voorzitter de
heer W. P. Grosneveldt te 's-Graven-
hage, tot leden der financieele commis
sie werden benoemd de heeren P. C.
André de la Porta te Amsterdam en A.
Stoop te Bloemendaal. Als lid van den
Raad trad toe de heer J. Bierens de Haan
te Amsterdam.
Als prijsvraag voor het jaar 1904 zal
worden uitgeschreven: Economische
schetsen van den tegenwoordigen toe
stand van een gewest van Nedsrlandsch
Oost-Indië, of gedeelte daarvan, of be
langrijke plaats, of eiland, of eilanden
groep.
Door het departement van
oorlog is aan de firma A. Resink opge
dragen de levering van diverse materia
len als blik, zink, lood enz. enz.
Kunstnij ver-
Museum v
h e id, Haarlem.
Gedurende de maand Mei werd het
Museum van Kunstnijverheid te
Haarlem bezocht door 530 belangstel
lenden. terwijl uit de aan_ het Muse
um verhonden boekerij 265 boeken en
plaatwerken naar verschillende
plaatsen van ons land gezonden wer
den.
Heden zijn alhier door D,
Groenendaal, wonende aan de Bree-
straat, de eerste jonge peulen van
den kouden grond aangevoerd, dit is
7 dagen vroeger dan het voirge jaar.
Bij vonnis van de A non-
dissements Rechtbank te Haarlem dd.
Verslag over Meereub8rg.
Door Dr. J. van Deventer, Geneecs-
Jaeer-directeur van het Krankzinni
gengesticht Meeirenherg, is het jaar
verslag over 1902 uitgebracht.
Hieraan wordt het volgende ont
leend
Schrijver wijdt een woord van hulde
aan de nagedachtenis van Dr. C. J.
van Persïjn, die in samenwerking
met zijn voorganger. Dr. Everts, het
eerst op Europa's vasteland het af
schaffen van allen mechanischen
dwang consequent doorvoerde.
Hij herinnert er aan, hoe in 1902
de gezinsverpleging werd ingevoerd,
omdat Gedeputeerde Staten van
mee&ing waren, dat de bestaande
wetgeving de verpleging van de
krankzinnigen in het huisgezin niet
verbiedt, en dat de bepalingen van
het Kon. besluit van 24 Nov. 1900
voor uitvoering vatbaar waren.
Aan de commissie van toezicht werd
de bevoegdheid gegeven om 9/10 der
daardoor opengevallen plaatsen door
andere krankzinnigen te doen inne
men.
Besloten werd, dat aan de hospes
zou worden uitbetaald: f250 per jaar
ivoor den eersten en f200 voor eten
I tweeden patiënt. Het gesticht blijft
dan voorzien in kleediug, genees- en
heelkundige hulp. ook geneesmidde
len, het baden en het bezoek der pa
tienten, ministens eenmaal per week.
Daar de verpleegkosten in het gesticht
f320 per jaar bedragen, blijft dus van
den eersten patiënt f79 en van den
tweeden f 120 per jaar over.
Naar aanleiding van een bezoek,
eerst door den commissaris van H.
M. de Koningin en later door den mi
nister van binnenlandsche zaken,
werd veroorloofd om in twee gebou
wen respectievelijk op te nemen 29
en 32 patiënten, zoodat het bij Kon.
besluit van 30 Nov. 1885 toegestane
maximum kan overschreden worden.
Voor de verpleging werd uitgegeven
f 442.260.57/ en aan veruieeggelden
ontvangen f 433,363.40^»
Het personeel van den ge«#e6kundi-
gen dienst bestond op 31 Dec. 1902
uit 47 mannen en 184 vrouwen, 50
personen voor de administrat/ie en
28 mannen en 32 vrouwen voor den
huisdienst.
De ontvangsten van het pensioen
fonds bedroegen f8910 en de uitgaven
f8892.10. Het kapitaal van dit fonds
op het grootboek was op 31 Dec. 19(i2
f236.400. Aan bezoldigingen werd uit
betaald f lll.029.995.
Op 2S December 1902 werd het groot
ste aantal patiënten bereikt, nl. 1356,
gemiddeld was dit 1318. In bewaring
werden gesteld 10 personen, die later
met machtiging van den kantonrech
ter of den president der «rechtbank
werden ingeschreven. Opgenomen
werden 107 mannelijke en 135 vrouwe
lijke patiënten. Daarvan werden, te
gen de bestaande bepalingen in, 11
patiënten gebracht onder geleide van
agenten van politie in uniform, wat.
zegt dr. van Deventer, steeds bij de
patiënten aanstoot geeft, vooral bij
vrouwelijke. Zij denken dan en blij
ven dit vaak denken, dat zij in de
gevangenis zijn aanbeland.
Door de uitbreiding van het maxi
mum aantal patiënten dat verpleegd
mag worden, deden zich je bezwaren
van overvulling ernstig gevoelen,
maar toch geeft dr. v. Deventer daar
aan de voorkeur boven het overbren
gen naar Gheel. omdat daardoor op
eens zouden moeten vertrekken tal
van rustige patiënten, en daardoor 't
evenwicht zou worden verstoord, wat
zeer schadelijk werkt.
Onder de oorzaken der krankzinnig,
beid speelde ook nu weer do alcohol
een groote rol. Zij was 'in het spel
bij 26 mannen en 19 vrouwen. Zelfs
bij twee patiënten van 77 en78jarigen
leeftijd vertoonden zich ook verschijn
selen van alkoholvergiftiging Erfe
lijk belast bleken 216 patiënten.
In beginsel is besloten om twee as
sistentschappen aan de imdnehting te
verbinden. De kosten dienen betaald
te worden door liet irijk. omdat dit
de vruchten der opleiding zal plukken.
Alle klachten der patiënten, hoe on
gegrond ze vaak lijken en meestal
zijn. werden onderzocht. In de apo
theek werden gereed gemaakt 46.078
recepten, waaronder niet zijn begre
pen de 3771 enkelvoudige.
Voortgegaan werd met de opleiding
van het verplegend personeel, zooals
dit. in 1892 reeds is begonnen. De
eischen worden steeds hooger gesteld.
De uitkomsten voldoen aan redelijk
gestelde eischen. Vooral komt het
aan voor het verplegend personeel om
goed te kunnen omgaan met de pa
tiënten.
Overleden zijn 126 verpleegden. 79
patiënten moesten behandeld worden
'in de isoleervertrekken. Dwangmid
delen zijn te Meerenberg niet aanwe
zig. Aan de patiënten wordt hoe lan
ger hoe meer vrijheid gegeven van zich
bewegen en daardoor neemt het aan
tal ontvluchtingen, steeds af. In 1902
bedroeg dit 7. Een patiënte pleegde
zelfmoord. Het aantal pogingen tot
zelfmoord was bij de mannen 49 en
bij de vrouwen 65. De gezondheids
toestand was over het algemeen be
vredigend.
Er deed zich malaria voor onder de
verpleegden. De gezondheidstoestand
van het, verplegende personeel wordt
met aandacht gevolgd. Wat zich
n'iet wel gevoelt, heeft zich ziek te
melden, is regel.
Verschillende zusters leden aan ze
nuwstoornissen, gevolg van de in
spanning bij de verpleging. Aan
ruim 100 patiënten werd verlof ver
leend om te kunnen beoordeelen of zij
weder geschikt waren voor het maat
schappelijk leven. In het overgroote
meerendeel werd dit proefverlof ge
volgd door ontslag.
Wat de gezinsverpleging aangaat,
die is nog luttel, uit gebrek aan ge
schikte pensonen. die als hospes kun
nen dienen. In het begin hadden de
omwonenden er veel op tegen en zelfs
werd éen hospes de huishuur opge
zegd. Nu is dit reeds geheel veran
derd.
Hot verslag vermeldt dan uitvoerig
het bezwaar voor de gezinsverpleging,
door het bekende vonnis der Haar-
lemsche rechtbank.
Het totaal patiënten in gezinnen ter
verpleging opgenomen was 5. Twee
vrouwen keerden reeds weder in het
gesticht terug. Het grootste aantal
behoeftige patiënten is: uit Amsterdam
677. dan volgt Haarlem met 105.
De rekening over 1902 is nog niet
vastgesteld, doch verwacht wordt, dat
die wegens de meerdere opbrengst der
verplegingskosten niet ongunstig zal
wezen om dezelfde reden mag ook
voor 1903 op stijging van de ontvang
sten worden gerekend.
Uit de Omstreken.
Zandvoort.
Aangekomen badgasten:
R .van Ivlerck, den Haag. Grand Hotel,
2 personen.
Ch. Maijer, Brussel, idem.
Evertsen Donker, Bordeaux, idem.
G. W. v. d. Feltz, Velp, Pension Qui-
sisana, 5 pers.
I.uiscius Stipriaan, Nijmegen, Hotel
Kurhaus, i pers.
Fam. Smulders, Rotterdam, idem. 2 p.
Fam. James, Amsterdam, idem, 2 pers.
J. A. Lampe, Leeuwarden, Idem, 2 p.
S, Garvens, WülfeL idem,
Fam. Siepman v. d. Beits, Amsterdam,
Hotel d'Orange, 5 pers.
A. Hendrix, Amsterdam, idem, 2 pers.
Mej. Eltas, Arnhem, idem.
J. Wagner. Amsterdam, idem, 4 pers.
I. G. Troost, Arnhem, idem, 3 pers.
H. G. Schijthuis, Groningen, idem,
J. G. F. Schellekens, den Haag, ld. 2 p.
Z. Oppenheim, New-York, idem.
L>i nuenland.
Ds. S. C. Kylstra eu d« tniuboaw-
kolonie.
Thans heeft ook de heer Kijlstra de
tuinbouwkolonie ie ülaricum voor goed.
verlaten en keert hij weer in het gewone
maatschappelijk leven terug. De heer K.
licht in 't orgaan „Vrede", „veertien-
daaigsch blad tot verspreiding van de
praktijk der liefde", zijn uittreden aldus
toe:
„Ik verlaat de kolonie, niet een kolo
nie maar de kolonie, en niet omdat ik
teleurgesteld ben alleen in ons streven te
Blancum, maar omdat ik, overal, waar
men begonnen is met kolonisatie, ver
warring en twist en mislukking ziende
en geen enkele reden vindende om van
de naaste toekomst iets beters te ver
wachten, volkomen wanhoop, waar en
men begonnen is met kolonisatie, ver-
degelijks tot stand te brengen. Ik ben
liet volkomen niet eens met Van. Eeden»
die in een would-b© (en ik zou bijna
zeggen: oneerlijk!) optimisme al maar
weer rooskleurig voorstelt en praat van
„goed opschieten".
„Naar inljn meening moest maar over
al wat in dezen tijd gedaan is onderons
aan kolonisatie, met eerbiediging van
de goede bedoelingen, die er aan ten.
grondslag liggen, de mantel der liefde
worden heengespreid, en daaronder
maar voorgoed ontrokken worden aan
de oogen der in haar nood licht te mis
leiden wereld; die er toch geen profijt
van heeft.
„Ik nu zal trachten terug te komen
in de pastorie en daar, wat ik toch im
mer uit den diepsten grond van mijn
hart begeerde, zijn een dienstknecht van
God, een volgeling van Jezus".
De staatsraad generaal den Beer Poor,
tugael heeft een brochure het licht doen
zien over „Algemeen kiesrecht en re
volutiegeest". Schrijver bestrijdt daarin,
de bewering dat ons volk rijp is voor
het algemeen kiesrecht en het voorstel
om den voor kiesrecht te vorderen mi
nimum leeftijd te verlagen; betoogt, dat
het algemeen kiesrecht als stelsel door
en door slecht en valsch is; en bespreekt
de kiesrecht-regeling in andere staten,
het vrouwen-kiesrecht en de gevaren
van het algemeen kiesrecht. In de laatste
bladzijden zijner brochure handelt
schrijver over de anti-militaristische en
anti-godsdienstige propaganda, die voor
anarchisten en socialisten moet dienen
om verzet te kweeken tegen den staat;
en ten sl'dte wekt hij op tot contra-actie
en propaganda met het gesproken en
geschreven woord.
De schouwburgbrand te Botterdam
Aangaande dezen brand meldde
men later
De brand in den schouwburg liet
zich bij het uitbreken ernstiger aanr
zien dan hij in werkelijkheid ieu slotte
is gebleken. Zooals reeds met een
enkel woord is vermeld, ontstond het
vuur in een requisiten-bergplaats ach
ter het toon eel. op dezelfde hoogte als
de galerij gelegen. Het eigenlijke ge
bouw is daarvan gescheiden door een
brandmuur met hermetisch gesloten
ijzeren deuren, doch de vlammen
sloegen over door een raam in dien
muur. waardoor de kap van het too-
neel licht ontvangt.. Daar kon de
stoomspuit evenwel gemakkelijk bij
komen, zoodat die kap spoedig bui
ten gevaar was. natuurlijk ton koste
van veel waterschade aan het tooneel.
Onder het brandende magazijn be
vonden zich nog andere requisiten-
kamens. die eveneens veel van het
water te lijden hebben gehad. He*
magazijn brandde geheel uit.
Van eenigszins ernstigen aard is de
schade, daar er een volledige Japan-
sche decoratie was opgesteld, die die
nen moest voor de op de helft dezer