dichter, die zich spoedig thuis gevoel
de, gaf gehoor aan zijn inspiratie, d'es
te vrijer, toen hij zag, dat men naar
hem luisterdie en hem begreep.
Toen Alfred de Musset afscheid had
genomen van zijn voornamen gast
heer, zei deze
Het is goed, dat hij geen eige
naar is van dat ongure beest. In weer
wil van zijn poëzie zou hij nooit mijn
Het Slangengif en het ge
neeskrachtig Serum.
Di'. R. schrijft in de „Natuur"
Tot d'e merkwaardige eigenschap
pen, waarmede liet dierlijk organis
me, in den strijd om het bestaan, is
toegerust, behoort ook het vermogen,
zich aan gifben te gewennen. Door
herhaalde toediening van kleinere
hoevelheden wordt het individu in
staat gesteld, een tevoren doodelijke
gift ongestraft te verdragen, waarbij
zelfs alle ziekteverschijnselen kunnen
ontbreken. Hoewel deze eigenschap
volstrekt niet onbegrensd is, en er
verschillen bestaan met betrekking
tot den aard van het vergift en die
diersoort, ja zelfs intdividueele ver
schillen sterk op den voorgrond! tre
den, speelt toch over het algemeen het
accommodatie-vermogen voor vergif
ten bij die levensverschijnselen een
groote rol.
Toen bij de studie dier bacteriën
als verwekkers van ziekten, gebleken
was, dat deze in d'e kuituurmedia
meerendeels hevige vergiften produ-
ren, lag het voor de hand te beproe
ven, in hoever het mogelijk is d'ieren
ook voor deze giften onkwetsbaar (in-
muun) te maken. Hoogst begoafdle on
derzoekers, waaronder vooral Pasteur,
Roux, Yersin en Behring, om vele an
deren niet te noemen, hebben dit veld
van onderzoek met de grootste nauw
keurigheid bewerkt, en zijn daarbij
tot zeer belangrijke resultaten geko
men. Het bleek nl., dat bij vele dier-
sooren, door inspuiting met lang
zaam stijgende hoeveelheden van de
kuituurmedia „giftvastheid" verkre
gen wordt, waardoor het dier tevens
ongevoelig is geworden voor de infec
tie niet de levende ziektekiemer. Voor
beelden hiervan vindt men vooral bij
de pest en de diphtheritis. En wat
nog merkwaardiger is, men con
stateerde, dat het bloedserum van de
zoo immuun gemaakte dieren eigen
schappen bezit, waadoor de immuni
teit op andere dieren kan worden over
gebracht. Inspuiting van dit serum in
□e opstand in Vlacadonië.
(Zie platen pag. 4 en 5.)
Bulgaarsche gendarmen arresteeren aan de grens een opstandelingengeleider
die de grens wil overtrekken.
betrekkelijk zeer kleine giften is in
staat een anders doodelijke infectie
met zekerheid te voorkomen; ja zelfs
de reeds opgetreden ziekteverschijnse
len tot op zekere hoogte te onder
drukken.
De waarnemingen met path ogen e
bacteriën opgedaan, leidden er toe ie
beproeven, in hoever de hierbij ge
volgde methoden ook bij de bestrijding
van den beet van vergiftige slangen
werkzaam zijn. Heeft toch het gif, dat
door bepaalde klieren.1 van de slangen
wordt afgescheiden, met de door de
bacteriën geproduceerde giften vele
punten van overeenkomst, ook wat de
werking op het dierlijk organisme be
treft.
Het mishandelen van een gevangen genomen Macedonische opstandeling,
die weigert inlichtingen te geven over de verblijfplaats zijner makkers.
In ons land zijn gevallen van slan
genbeet met dloodelijken afloop uiterst
zeldzaam in de tropische gewesten
komen zij daarentegen ontzettend veel
voor volgens de officieede statistie
ken van het Engelsche gouvernement
sterven in Indië jaarlijks meer dan
22000 menschen aan den beet van de
Najas of Cobra's capelda (brilslang)
en de Bungares. De bestrijding van
deze verschrikkelijke sterfte moet
daarom voor de geneeskunde als een
hoogst gewichtige taak beschouwd
worden.
Een opmerkelijk feit is, dat alle
gifslangen, hoe verschillend ook van
uiterlijk hetzelfde gif prodluceeren
zoo is 1/2 milligr. van het gif van
de Indische brilslang voldoende een
konijn te dooden, terwijl ongeveer 4
milligr. van het gif van de Framscho
adder vereischt worden, om hetzelfde
effect te bereiken.
De verschijnselen na een giftiigen
slangenbeet bestaan in hooggradlige
pijnlijke ontsteking op de plaats van
den beet, in stolling van het bloed
in de weefseldeelen, die dicht bij de
beetwonde gelegen zijn, verder in het
optreden van stolsels (thromben) in de
verder afgelegen bloedvaten niet zel
den gaan d'e weefsels in versterf (koud
vuur) over. 1) De gebetene wordt door
een hevig gevoel van angst gekweld,
er kunnen krampen en brakingen op
treden, terwijl, het getroffen lichaams
deel vaak opvallend ongevoelig wordt.
Is het beloop doodelijk, dan wordt de
ademhaling moeilijk, het gelaat zwelt
1) Door hot slangengif worden die
roode bloedlichaampjes opgelost. In
den laatsten tijd' zijn in het laborato
rium van prof. Ehrllch belangrijke on
derzoekingen aangaande de chemische
werking van ihietl cobragif ingsteld,
die eenig licht wei-pen op dit tot
dusver buister gebied. Er blijkt o.a.
uit, dat die gevoeligheid van de roode
bloedlichaampjes hoofdzakelijk zoo
niet uitsluitend op hun lecithine-ge-
halte berust.
op en neemt een blauwe kleur aan,
er treedt schuim op de lippen, terwijl
de patiënt in een diepe verdooving
valt, waaruit hij niet meer ontwaakt.
In zeer snel verloopende gevallen kan
het ziektebeeld groote overeenkomst
met de vergiftiging door blauwzuur
vertoornen.
Dr. Calmette, die zich voor de stu
die vau het slangengif de grootste
verdiensten' heeft verworven, liet ter
bewaring van de levende slangen een
warme kas bouwen, die hiervoor
geheel werd ingericht. De dieren
blijven hierin gedurende verscheidene
maanden zeer goed in leven, mits zij
door middel van een sonde kunstma
tig gevoed worden, want zij weigeren
bijna altijd! gedurende de gevangen
schap aille voedsel.
Ongeveer om die 14 dagen wordt
het gifddor dr. Calmette op de vol
gende wijze verkregen. Hij houdt den
kop van de slang door middel van
een lange pincet met platten bek vast;
vervolgens grijpt hij het dier met de
linkerhand' bij dien hals zoodanig, dat
hem eilk steunpunt op den grond of
de omringende voorwerpen ontnomen
wordt. De -pincet wondt nu verwij
derd, en de kop vrij; gemaakt. Een
assistent brengt tusschen d'e beide ka
ken een groot horiogeglas, terwijl dr.
Calmette de or een druk ter weerszij
den van d'e bovenkaak de gifklieren
Ledigthet gif stroomt dan door de
giftanden in het horlogeglas.
Het zoo verkregen produkt wordt
in het luchtledig gedroogdhet gif
gelijkt dan op fijn gewreven hars.
Het behoeft geen betoog, dat deze
manupilaties op het levend dier de
grootste koelbloedigheid en handig
heid vea'eischen, en dat ook bij alle
voorzorgen orgelukken niet buitenge
sloten zijn. Dr. Calmette is dan ook
onlangs gebetendank zij de onmid
dellijke toepassing van het genees
krachtig serum zijn echter de gevoi-
gen niet zeer ernstig geweest, en is
alleen een lid van den gebeten' vinger
afgestorven.
Nadat het gif verzameld is, wordt
die slang kunstmatig gevoed; men
brengt in den slokdarm van het. dier
een glazen trechter en hierdoor 2 3
rauwe eieren direct in de maag.
Het in het luchtledig uitgedroogde
J?if wordt vervolgens voor het verrich
ten van proefnemingen weder in een
bepaalde hoeveelheid keukenzoutoplos
sing met een gehalte van 7 op 1000
opgelost. Men bereidt zoodoende een
nauwkeurig getitreerde oplossing van
1 op 100 bijv., waarvan men do doode
lijke dosis perkilogram levend dier
kan bepalen. Gewoonlijk doodt een
hoeveelheid oplossing, overeenkomende
met 0.5 milligr. van het cobragif, een
konijn van 2 ki'lo in 2 3 uur bij
onderhuidsche inspuiting. -
Nadat dieze absoluut doodelijke
hoeveelheid vastgesteld! ie, kan men
zich van een oplossing van hetzelfde
gehalte bedienen, om verschillende
dieren, konijnen, honden of paarden
in te enten. Ook hier bereikt men
evenals bij de infectieziekten, dit re
sultaat dbor gedurende verscheidene
achtereenvolgende diagen bij die dieren
eerst uiterst kleine,en vervolgens lang
zamerhand! grootere hoeveelheden in
te spuiten.
Men moet, teneinde onaangename
toevallen te vermijden, met dé groot
ste voorzichtigheid te werk gaan niet
mindleir dam 16 maanden zijn onge
veer noodig, om een paard volkomen,
te immuiseeren. Deze dieren verdrar
gen dan, zonder ziek te worden, 200
maal do doodelijke dosis van het ver
gif dat wil zeggen, een hoeveelheid',
die voldoende zou zijn 200 niet inge
ënt© paaiden te dooiden.
De zoo geïmmuniseerde paarden
kunnen dienen, om een voorbehoe
dend en genezend serum, te bereiden.
Men kan ze alle 2 a 3 weken ader
laten, en hierbij, telkens 6 k 8 liters
JxLoedi aftappen, waardioor 2 a 3 liters
werkzaam serum verkregen worden.
Teneinde de werkzaamheid van het
serum constant te houden, is het
noodig de paarden na elke aderlating
weer met een nieuwe hoeveelheid
verdund igif in te spuiten. Als proef-
voorwerp dienen konijnen 1 cM3. van
het serum moet bepaald in staat zijn
dleze te beschutten tegen een hoeveel
heid gif, die in staat is konijnen van
hetzelfde gewicht, bij inspuiting in
een ader, in twintig 'minuten te doo
den. Het serum wordt ven-volgens in
kleine flesschen van 10 cM3. overge
bracht ieder fleschje bevat zoodoen
de de hoeveelheid, die voor het ge
bruik noodig is.
Van uit het Instituut Pasteur te
LiLle en het instituut Pasteur te Pa
rijs wordit het serum thans naar alle
landen, die dooi- vergiftige slangen
geteisterd worden, verzonden. Sedert
1896 is liet in een groot aantal ger
vaillen, steeds met succes toegepast.
De genezende werking is zoo opval
lend' en .snel, dat men er over ver
baasd staat.
De inspuitingen' worden in d'e
hoeveelheid van 10 of 20 cM3. onder
de huid van den. buik van den gebe
ten peroson verricht, waarbij mem een
spuit gebruikt, zooals zij ook bij
diphtheritis toepassing vindt. Inspui
tingen op die plaat® van den beet zijn
niet aan te raden, omdat het serum
dan minder goed geresorbeerd wordt.
Tenzij de patient in het laatste (as-
phyctiscbe) stadium verkeert, hetgeen
minstens 4 a 5 uur duurt, is de be
handeling, die nog het groote voor
deel biedtfc, dat zij. ten allen tijde ook
dloor leeken kan worden toegepast,
steeds werkzaam.
De kracht der discipline.
Eeniige orders van Frederik deu
Groote brachten groote ontevredenheid
te weeg.
Bij een gedegenheid besloten de sol
daten gebruik te maken van de ge
makkelijkheid1 waarmee ze Frederik
altijd konden naderen, om hem hun
grieven voor te dragen.
Een deputatie der grenadiers van
is een der beste, die ilk heb. Ik zal de
kracht der discipline op ze beproeven!
Haastig gooide de Koning zijn schab-
bige oude uniform aan, zijn hooge rij
laarzen, die nog nooit schoensmeer
gezien haddien, zijn orde pour le mé
rite, zijn steek, zijn zwaard en zijn
kr uikstok.
Sire, zei Keith, past dat eigenlijk
wel?
Wien?
Gezicht op Momastir.
Ogilvie marcheerde dus van hun ka
zerne naar het paleis en Meld stil bij
den ingang.
Generaal Keith was de officier van
I die wacht en hij stélde den koning met
de komst in kennis en voegde er
bij
Zal ik ze bevelen naai- de kazer
ne terug te gaan, sire, en ze onder
arrest stellen
- Niet noodig, ze zijn gekomen om
mij te zien en ze zullen me zien.
Goede soldaten hebben niets van roe
te vröezen en het regiment Ogilvie,
U, sire.
Wat Keith wat
Discussie zal nog andere depu
taties hier brengen en iedere orde van
uwe majesteit zal hetzelfde beleven en
in iedere kroeg gecritiseerd worden.
Geen nood, antwoordde Frede
rik, laat dé schobbers binnenkomen.
Ik zal de kracht der discipline pro
beer ein.
Dus werd de deputatie binnengela
ten en daar traden zij binnen, twintig
groote kerels, allen lui naar Frederiks
hart; maar die verschijning van den
De moskee te Saloniki.
D« markt te Uskub.
koning, d'ie als voor parade gekleed
was, veroorzaakte een groote stilte.
Geeft achtriep hij onmiddellijk,
zijn zwaard trekkende. Rechts front!
Deze commando's gehoorzaamde de
deputatie, die in één gelid' stond in
volmaakte stilte, zich verwonderd af
vragende, wat er volgen, zou op zoo'n
onverwachte ontvangst.
Plotseling riep Frederik
Met rotten rechtsNaar de ka
zerne marsch
Toen, daar Frederik maar niet
Halt!" kommandeerde, marcheerden
ze door en Frederik en Keith lachten
hartelijk om de verbluft© deputatie,
die verdween in den tuin der kazerne,
waar de wachtende kameraden rond
om haar drongen om te hooren hoe
de koning huif- klacht opgenomen had.
We hebben onze lippen niet van
elkaar gehad, zei de oudste grena
dier.
Wat heb je den koning niet ge
sproken schreeuwden ze allen ver
baasd'.
We komen net van hem van
daan1, maar
Ezelsen waarom heb jullie ja
instructies niet opgevolgd?
'tWas onmogelijk.
Onmogelijk? En waarom?
Omdat toen we vader Frederik
in zijn vechtjas en ziin vuile laarzen
zagen en zijn commando-stem hoorden
onze moed verdween en we te gehoor
zaraen hadden 1
Geen mensch bracht hiertegen ieta
in.
