Binnenland.
Kameroverzicht
In een eerste zitting heeft de Twee
de Kamer het adresdebat ten einde
gebracht en het reeds bekende con
cept aangenomen met de stemmen der
socialisten tegen.
Men is getrouw gebleven aan de in.
de laatste jaren gevolgde traditie om
de politiek, zoowel van Nederland als
van Indië, in groote lijnen te behan
delen hij de Staatsbegrooting. En zoo
heeft ook de heer Van Kol, gelijk
reeds werd medegedeeld, zich voor
behouden om op deze nood der Indi
sche bevolking en op het ondoeltref
fende der voorgestelde hulp nader te
rug te komen. En -ook Minister Kuy-
per ging op deze zaak niet diep in,
enkel constateerend, dat de toestand
•iets beter was dan verleden jaar. Iiad
de heer Van Kol het vertrouwen uit
gesproken, dat generaal Van Heutsz
den dapperen vijand Polem edelmoe
dig zou behandelen, de Regeering ver
zekerde van dezelfde gevoelens bezield
te z'iju.
Het hoofdmoment van het debat lag
natuurlijk in de rede van den heer
Troelstra over paragraaf 3. meer be
paaldelijk over de uitdrukking mis
dadige woeling" in de Troonrede. De
speech van den heer Troedstra was
bijzonder gematigd van toon.
Hij constateerde, dat nóch in het
adres der Eerste, noch in het concept,
der Tweede Kamer deze uitdrukking
was overgenomen dat men in het
xwijgen der Eerste Kamer afkeuring
der uitdrukking meende te mogen
zien dat zij ontstemming had gewekt
bij een deel der liberale pers.
Op den voorgrond stellend dat de af
gekeurde beweging niet misdadig was
in den zin der Strafwet, meende spr.,
dat men de quaüficatae slechts kan be
schouwen uit het oogpunt van de
eigen richting. De arbeiders hadden
een zedelijken plicht te vervullen, op
te komen tegen de vernietiging hun
ner rechten en organisatie. Het uiter
ste middel ware niet aangegrepen in
dien de Regeering maar gematigd
"ware opgetreden.
Wat nu de uitspraak der Troonrede
betrof, spr. stelde daarvoor de Regee
ring en haar alleen verantwoordelijk.
Hij zag dan ook .in de woorden dei-
Koningin geen arbitrale uitspraak
tusschen dr. Kuyper en spr. en zijn
partij. Integendeel onder geen Kabi
net is de Koningin zoozeer op den
achtergrond gedrevenzelfs in de
Troonrede is de stijl van dr. Kuyper
herkenbaar.
Die voorstelling is ook voor 't pres
tige en de populariteit der Koningin
beter. Waar de Koningin niets heeft
kunnen doen voor de slachtoffers der
staking, ware een aanval op deze
overwonnenen van haar zijde nog
harder. De qualificatie van „misda
dig" heeft voor de betrokkenen een
karakter van vrijbrief, een hernieuwde
aansporing om hen te doen verhon
geren. Spr. meende, dat als de jonge
Vrouw, uit 't geslacht dat meer voor
de kleine luyden heeft gedaan, een
eigen woord had gesproken, het an
ders, beier, breeder, nobeler, ridder-
lijker zou zijn geweesthet zou een
Koninklijk woord zijn geweest, een
moederlijk woord. niet. dat van een
door haat en nijd vervuld partijleider,
die de gevallenen nog in 't aangezicht
spuwt en dieper in de modder duwt
dan waarin zij zijn gezonken. .'Vis
deze menschen misdadigers zijn, heb
ben zij genoeg geleden, met vrouwen
en kinderenen elke vrouw zou naar
balsem op de wonde hebben gezocht,
in plaats van er nieuw venijn in te
werpen.
Waarom sprak de Regeering dan
nogmaals aldus, na de invoering der
strafwetten Daarvan was opheldering
noodig. Om eigen fouten te bemante
len? 't Zou wel voornamelijk wezen
om kras op te treden tegen de
sociaListen Doch dat hielp nietsde
socialisten groeiden er tegen in, ge
lijk in Duitschland tegen de redevoe
ringen des Keizers in. Die groei een er
jonge partij ging niet zonder fouten
en schokken het verraadrapport be
wees het. Maar door de staking had
de arbeidersbeweging gewonnen, al
lokte men dan ook, soms met succes
en ten nadeele der liberalen vooral,
alle niet-socialistische kiezers naar de
clericale politieek. De Regeering wak;
kerde den klassenstrijd juist aan. Zij
zou christelijker en verzoenende* heb
ben gehandeld door de spoorwegmaat
schappijen te bewegen de ontslagenen
weder in dienst te nemen.
Minister Kuyper liet veel liggen uit
de rede van den heer Troelstra. Hij
protesteerde echter tegen de opvatting
alsof de Eerste Kamer, zwijgend, de
gewraakte uitdrukking had afge
keurd. Die uitdrukking te herhalen
was voor de Kamers onnoodig en
dit was ook het standpunt waarmede
de heer Lobman de neutrale redactie
verdedigde en handhaafde). Maar de
Regeering moest deze krasse uitdruk
king bezigen. Zij sprak niet van mis
dadig in den zin der strafwet, maar
als een zedelijke qualificatie. En
daarover viel met de socialisten niet
te debateeren. want die hadden bun
eigen, afwijkende zedelijkheidsbe
grippen en achtten een plicht, gelijk
de heer Troelstra had gezegd, iets wat
de Minister misdadig noemde en wat
de Staten-Generaal, door aanneming
der strafwetnovelle, ook als zoodanig
hadden gekarakteriseerd.
Er was z. i- alle reden om het woord
misdadig te gebruiken in de Troon
rede.
De woeling was een toeleg om zoo
mogel'ijk in onze groote steden alle
licht te blusschen, alle- wateraanvoer
te belemmeren, het bakken van brood
te beletten en aanvoer van levensmid
delen te voorkomen, hongersnood te
doen ontstaan en de armen vooral aan
ellende prijs te geven; 't was de toe
leg dokters ie verhinderen hun pa
tiënten te bezoekendo pers haar
werk. onmogelijk te maken de mili
tairen over te halen tot ontrouw en
plichtverzakingalle communicatie
en postverkeer te doen stilstaan, han
del en bedrijf stil te leggen en ons in
diplomatieke moeilijkheden te bren
gen ten aanzien van 't internationaal
•spoorwegverkeerom de victorie der
anarchie van ons land te doen uit
gaan, zoodat zelfs een Pruisische mi
litaire interventie werd aanbevolen.
Die uiting was niet spontaan een
georganiseerd comité van verweer had
de leiding het beraadslaagde in t ge
heim en vaardigde tegenover de Re
geering bevelen uitmen eischle blin
de gehoorzaamheid daaraan en dat
alles geschiedde om te dwingen
Regoerfng en maatschappij, werkge-,
vers en Staten-Generaal. Men wilde
Regeering en Stalen-Generaal belem
meren in de uitoefening van haar
functiën. In de ellende die men over
't land wilde brengen, wilde men
werkgevers en wetgevende macht
dwingen te gehoorzamen aan de be
velen van het comité van verweer.
Daartegenover moest de Re-geering
een kras zedelijk oordeel uitspreken,
ook ter rechtvaardiging harer maat
regelen. ook ter waarschuwing van
misleiden. Het woord van verzoening
was gesproken in de paragraaf der
Troonrede over de arbeidersbeweging.
Een Troonrede kan niet neutraal we
zen de Regeering moest haar oordeel
uitspreken. De Regeering niet de
Koningin. En de Regeering aanvaard
de dan ook de volle verantwoordelijk
heid.
Na repliek van den heer Troelstra
verzekerde de heer Borgesius. dat hij
en zijn vrienden vóór het adres zou
den stemmen, omdat dit de woorden
der Troonrede niet had overgenomen.
Waarop de heer Lobman losschoot,
verklarende, dat de Commissie de
redactie vaststelde in de meening dat
men algemeen instemde met de Troon
rede, doch bereid was een andere voor
te stellen, indien men van links een
discussie wenschte, die hij echter
noodeloos achtte.
De Minister diende nog van dupliek,
de heer Troelstra van tripliek.
Toen werd het ontwerpadr.es aan
genomen met tegen 8 stemmen.
De Kamer gaat nu voor een paar
weken met de b egr o oti ng swetteai in
dé af deelingen.
Doodslag.
Een ernstig misdrijf is Zondagnacht
op de Vaillantlaan te 's Gravennaige
gepleegd.
Te één uur ongeveer ontstond daar
een woordenwisseling tusschen een
kelhier, die vergezeld was van zijn
vrouw, ©n een koetsier.
De laatste schijnt den kelhier voor
„schoft" le hebben uitgescholden «u
deze antwoordde onmiddellijk met net
afschieten van een met scherp geladen
revolver.
De koetsier werd in het hoofd ge
troffen en' stierf in dënzelfden nacht
om half zes in het Gemeenteziekenhuis.
De politie, te 'halftwee met het ge
beurde in kennis gesteld, begon on
middellijk haar onderzoek. De com
missaris van politie aan de eerste
afdeeling. de heer Olivier, heeft met
een inspecteur nog dien nacht u'en
dader gearresteerd.
De man ontkende het feit te hebben
gepleegd, doch op zijn kleederen zijn
bloedvlekken gevonden.
Gïsterenochtendl is het verhoor voort
gezet.
Nader wordL gemeld, dat de dader,
een 29-jarige kellner, in het Gemeente
ziekenhuis is geconfronteerd met het
lijk van den verslagene, die in dienst
was hij d'e petroleum-compagny „De
Automaat".
De aangehoudene, die tot dusver,
ontkende, doch bij de confrontatie zijn
kalmte niet wist te bewaren, is ter
beschikking van de justitie gesteld.
Het lijk van den verslagene is ter
gerechtelijke schouwing naar hel Aca
demisch Ziekenhuis te Leiden ver
voerd.
De man laat een vrouw met twee
kinderen achter.
Uit liet reeds gehouden getuigen
verhoor moet gebleken zijn, dat de
verslagene niet de minste aanleiding
tot het misdrijf had gegeven, maar de
dader dadelijk bij d'e ontmoeting aan
de Vaillantlaan was gaan schelden.
Reorganisatie Middelbaar
Ouderwijs.
Verschenen is een ontwerp tot reor
ganisatie van het Middelbaar Ondier
wijs.
Voorgesteld' wordtde bestaande
,wet op het Middelbaar Onderwijs te
splitsen in twee hoofdaf deeling en. 1.
algemeen middelbaar onderwijs2.
middelbaar vakonderwijs, d. i. zoowel
het eigenlijk gezegde middelbaar als
het lager vakonderwijsde afdeeling
vakonderwijs wordt n.l. onderverdeeld
in twee titels; de eene gewijd aan de
„hoogere vakscholen"-, d'e andere aan
de „vakscholen"
In de tweede afdeeling wordt al wat
ten aanzien van vakonderwijs in de
wet thans geschreven staat, nevens
enkele nieuwe bepalingen, gewijzigd
en aangevuld voor zoo ver noodig,
overgebrachtde regeling der R ks-
landbouwschool ongewijzigd, terwijl
voor dte burgerdag- en avondscholen
een eenigszins gewijzigd type van
scholen wordt aanbevolen.
Het middelbaar en het lager vak
onderwijs wordt onderscheiden in
technisch-, handels- en landbouwon
derwijs. Omtrent de vraag of men
bij het technisch onderwijs met een
vakschool dec hoogere of lagere soort
te doen heeft, zal in vele gevallen ere
Koninklijke beslissing moeten woraen
ingeroepen.
Voor de hoogere technische en han
del sinrichtingen (de le Slichten mid
delbare technische school, waarvoor
de plannen nog in '1 eerste stadium
van voorbereiding zijn, de Amsterdam
se!) e kweekschool voor machinisten, de
Bnschedesche school voor nijverheid
en handel, de gemeentelijke handeis-
school Le Amsterdam, (en daarmee
'gelijk te stellen in richtingen) wórdt
onder 's.ministers oppertoezicht naast
het door inspecteurs te oefenen, toe
zicht eene Rijkscommissie voorge
steld. Voor het landbouwonderwijs
wordt het toezicht onveranderd, vu or
het lager handels- en industrieon-
derwijs het thans voor ambachts- en
dergelijke scholen ingesteld inspec
toraat. mits uitgebreid, gehandhaafd
door één inspecteur voor het laatstbe
doelde onderwijs aan te stellen met
een aantal adjunct-inspecteurs daar
onder, terwijl naast het RijkstoezichL
plaatselijk schooltoezicht door de ge
meenten aanbevolen blijft.
Voor het in het leven roepen van
vakteekenakten dient de thans niet
bestaande bevoegdheid daartoe In de
wet uitdrukkelijk verleend, waarbij1
echter volstaan worde met het sancti-
onneeren bij de wei. van het. splitsen
der teekenakte in meerdere akten.
De leischen en voorwaarden betref-'
fende toezicht der Overheid en het
onderzoek naai* d'e bekwaamheid- en
zedelijkheid) der onderwijzers, alleen
te stellen voor vakscholen of hoogere
vakscholen., die voor Rijkssubsidie in
aanmerking willen komen, zullen bij
algenieenen bestuursmaatregel dienen
geformuleerd.
Burgeravondscholen in gemeenten
met minder dan 10.000 zielen, uitge
breider cursus dan de 3-jarige, onder
wijs in andere vakken dan de verplicht
gestelde, worden- van de gemeenten
iniet geëischt, maar willen zij daartoe
overgaan, dan zullen zij. op krachtig en
Rijksteun kunnen rekenen.
Het aantal vakken, waarover liet
schriftelijk dieel van het eind-examen
voor de H. B. scholen met 5-jarigen
cursus zich uitstrekt, is zooveel moge
lijk uitgebreid en een doeltreffender
regeling getroffen voor het verleenen
van vrijstelling van het mondeling
examen. De bepaling van het aanwu-
examien-oommissiën in elks ressort
wordt op den minister van binnenl.
zaken overgebracht.
De bepaling van art 89 betreffende
de bevoegdheid tot het geven van
onderwijs in de technische weten
schappen wordt uit de wet gelicht,
behoudens eerbiediging van eenmaal
verkregen rechten.
De voorgestelde subsidieering van
bijzondere H. B. scholen zou over
1903 16.000 vorderen.
De man met den baard.
Men schrijft uit Edam aan het Hbld.
Dezer dagen is gemeld dat bij Kortrijk
overleed „de man. met den baard", die
bezitter was van een 3 meter en 65 c.M.
langen baard. Zijn haargroei was zijn
broodwinning.
Edam heefit ook zoo'n phenomeen ge
had, n.l., Pieter Dirks Lamgebaert, den
burgemeester-philantroop. Als bij stond
op de hO'Oge „Noorderbrug" alhier, hiaug
zijn baard in het water.
Dien buitensporig langen baard liet
hij zien op kermissen in verschillende
steden, en het daarvoor ontvangen be
drag stond hij welwillend af ten behoeve
van „die arme weeskinderen van
Yedamme", die van de opbrengst werden
getracteerd.
Het portret van diezen „Langebaert"
hangt in Edam'-s Museum en is daar
dagelijks te bezichtigen.
Op heeterdaad betrapt.
Sedert eenige weken waren verschil
lende kinderen Le Amsterdam dupe
geworden van een blijkbaar zeer be
hendig oplichter, die voor verschil
lende winkels, en banken van leening,
den kleinen geldi wist te ontfutselen,
soms tot een vrij hoog bedrag.
Den rechercheur Keun, van de
centrale recherche, is heit gelukt oe
zen persoon op heeterdaad le betrap
pen.
Het bleek te zijn ieen reeds bij ae
justitie bekende, genaamd J. H. R.
Hij, heeft ruim 5 jaar gevangenisstraf
ondergaan voor verschillende diefstal
len. De aangehoudene is onmiddellijk
naai' de gevangenis overgebracht.
De rechercheur Bedeke was in een
ander geval gelukkig. Hij bracht een
bezoek bij een „koopman", wonende
aan de Boomsloot, om te zien, of daar
soms eenige van diefstal afkomstige
horloges waren. Terwijl hij daar was,
werden door een als kruier gekleed
persoon eenige manden met monster
tabak per handkar voor het perceel
gebracht. Dit kwam dien rechercheur
verdacht voor en hij ondervroeg aen
zoogenaamden kruier, maar deze brak
al spoedig het gesprek af en vluchtte,
zijn wagen en den inhoud! in den steek
latende.
Uit een verder onderzoek van Bede
ke bleek, dat d-e tabak bij één der
grootste tabaksfirma's gestolen was
en dit waarschijnlijk in verband staat
met andere diefstallen. Waa ;6Chijnlijk
is de kruier, die weggeloopen is, ook
een bekende van de justitie.
(„Hbl.")
Valsehe munters.
De Amsterdamsehe politie heeft van
die te Londen bericht ontvangen, dat
een drietal Polen of Hongaren eern
hoeveelheid valsche Nederlandsche
muntbiljetten van f 10 vervaardigd
hebben en nu op weg naar ons land
zijn, om hun fabrikaat van de hana
te doen. Zijn zijn naar Antwerpen
vertrokken en zullen van daar uit
hunne operaties beginnen, wellicht
eerst te Venlo of op andere plaatsen
van Limburg. En als het hun daar lukt
hun slag te slaan zonder gesnapt te
worden, kunnen de groolere steden
voorzeker wel op een bezoek van nei
drietal schavuiten rekenen.
(„N. v. N.")
De verkiezing te Sittard.
Naar aanleiding van het bericht
van de Avondpost omtrent het ge"
rechtelijk onderzoek in zake de ver
kiezing te Sittard beeft de Limb.
Koer. inlichtingen ingewonnen bij den
kapitein de,r marechaussee te Maas
tricht, den lieer Schoenmaekers, aan
wien de leiding bij dat onderzoek is
opgedragen.
Deze commandant verklaarde aan
de Limb. Koer. dat door hem nooit
over :t geheel e onderzoek, aan wien
dan ook, iets was medegedeeld. De
personen, die volgens hem officieel
de zaak kenden, konden onmogelijk
zulke inlichtingen gegeven hebben,
daar er veel waars maar ook veel
absoluut onwaars voorkomt in 't be
richt van de Avondpost. Tevens ver
klaarde dë commandant dat het on
derzoek nog volstrekt niet als afge-
loopen kan beschouwd, wor.dien. Alle
brigadecommandanten hebben al wel
hun rapport of rapporten ingezonden
maar nog steeds blijft de opdracht van
kracht om. bij nieuwe ontdekkingen
iu zake de verkiezing, nieuwe rap
porten in te zenden. Reeds door ver
schillende brigadecommandanten zijn
dan ook meerdere rapporten ingezon
den en worden er nog steeds ingezon
den. Degeen. die die Avondpost heeft
ingelicht, kan dus onmogelijk nu al
reeds van een uitslag van 't onder
zoek spreken.
Brand
Men meldt uit Ruhrort
De Ruhrort er Oelmühle. een Neder
landsche onderneming, hoofdkantoor
Amsterdam, staat in lichte laaie. De
zen nacht tegen 2 uur ontstond het
vuur en hoewel de Ruhrorter en Duis-
burger bandweer spoedig aanwezig
waren, waren alleen de omliggende
huizen en het verfhoutmagazijn te
redden. De oliemolen brandde geheel
uit, een der groote bassins, gevuld1
mef olie buitenstaande, is dioor de,
hitte bijna geheel omgeworpen en liet
tegen uur een massa brandende
olie vloeien. De oorzaak van den
bi-and is nog onbekende.en wachter
Was steeds aanwezig. De schade wordt
op 1 mïllioen mark geschatzij is
echter wel door verzekering gedekt.
Zaterdagavond, omstreeks half ne
gen, is er brand ontdekt in de hof
stede van G. van Kampen, onder
Groenendijk, gemeente Hontenisse.
Twee groote landbouwschuren met
den geheelen voorraad geoogst graan,
enz., benevens twee nabijstaande
stroo-mijten zijn door het vuur ver
teerd. Dertien van de schoonste werk
paarden, 6 groote stieren. 2 runderen
en een 20-tal varkens zijn in d'e vlam
men omgekomen. Een zoon van den
landbouwer, een knecht en een koe
wachter, die in de schuur sliepen, zijn
slechts met moeite door rook en
vlammen kunnen ontkomen met ach
terlaten van hun kleeren. Alles was
verzekerd behalve de varkens. Deze.
weer door onbekende oorzaak ontsta
ne, brand, die de groote reeks derge
lijke branden in het land van Hulst
aanvult, zal de reeds onder de land
bouwers aldaar bestaande ongerust
heid niet verminderen.
Ongelukken.
Maandagmiddag om drie uren, is bij
het aan boord gaan op het Oostenrijk-
sche stoomschip Arad, biggende in de
Rijnhaven te Rotterdam' de .stoker S. R.
B. door een openliggend luik in het
ruim gevallen. Hij viel nagenoeg 10 me
ters hoog, kwam op het hoofd terecht
en is, met verbrijzelden schedel, dood
opgenomen. Het lijk is naar de alge
mene begraafplaats in Crooswijk over
gebracht.
Men schrijft uit St. Willebord d.d.
17 Sept:
Gisteren had alhier door onvoor
zichtigheid een groot ongeluk plaats.
Zekere M„ He eren kreeg het pistool
van zijn vader, die afwezig was, in
handen^ en was er nieuwsgierig naar
of het geladen was. Zonder een wei
nig na te denken, trok hij af, doch...
geen vuur. Daarop wilde hij het ter
wijl de haan achterover stond, zijn
kameraad, zekeren P. Maas, overrei
ken, doch.... knal, het pistool sprong
af, en Maas werd in het hoofd ge
troffen, waarna hij bewusteloos ter
aarde zonk. Spoedig was de politie
van Spruhdeï ter plaatse verschenen
en, ziende, dat Maas' toestand zeer
zorgwekkend was, begaf zich een der
maréchaussée te paard naar Leur om
den heer dr. Hohmann te ontbieden,
die spoedig gearriveercT was en de
wonde verbond. Hierna werd Maas
naar het gasthuis te Etten gebracht.
Zijn toestand is levensgevaarlijk.
Te Kerkrade (L.) is de mijnwerker
Sckwarzenberg, van Ald'en, in de mijn
Nordstern onder een neervallende-
massa steenen geraakt en gedood.
Moord
Men meldt uit Rijssen
Maandagmiddag zijn door eenige
kinderen, die bezig waren bramen te
plukken, in een boschje aan den
straatweg naar Enter, even buiten
deze gemeente, de kleeren van een
manspersoon gevonden-, zoowel het
ondex*- als het bovengoed. Men ver
diept zich natuurlijk in allerlei gis
singen omtrent de herkomst dier
kleeren, en door enkelen wordt reeds
de onderstelling uitgesproken, dat er
een moord moet hebben plaats ge
had tot deze onderstelling zoude aan
leiding geven het feit, dat het hemd
geheel met Moed bevlekt was.
De eenige aanwijzing, die men kon
vinden was het merk J P 6 op het
hemd, terwijl op een der andere stuk
ken de letter P voorkomt.
Het goed is door de politie voorloo-
pig in "beslag genomen en door haar
wordt eon onderzoek ingesteld.
De daders vaai een zeer belangrijken
diefstal, te Sëraing (België) gepleegd,
ten nadeele van een der eerste firma's
in gouden en zilveren horloges, gouden
■ringen met 'edelgesteenten omzet, kost
bare breloques, gouden ridderkruisen,
enz., zijn naar ons land uitgeweken.
De politie is op de hoogte van den aard
van het gestolene, dat een aanzienlijke
waarde heeft.
Een Engeisch zeeman, die in bewus-
teloozen toestand te Terneuzeti in het
ziekenhuis werd opgenomen, had zoo
danig misbruik van sterken drank ge
maakt, dat het niet is gelukt hem we
der tot bewustzijn te brengen. Hij is
overleden.
Trouwen op het stadhuis
I-Ie.t bestuur van de Vereeniging
ter verbetering van den maatschap-
pelijken en den rechtstoestand dei-
vrouw in Nederland, heeft aan de
Tweede Kamer een adres gezonden
van den volgenden inhoud
In het bij Koninklijke boodschap
van 8 October 1902 bij U ingediende
ontwerp van Wet tot wijziging van
de Gemeentewet, wordt de vrouw uit
drukkelijk onbenoembaar verklaard,
èn als burgemeester, secretaris of ont
vanger èn als ambtenaar van den
.bui'gerlij'ken stand. Is deze uitsluiting
ten e enenmale overbodig, wat het bur
gemeestersambt betreft, als eene on-
noodige en niet wenschelijke beper
king Mer Kroon in haar keuze. ten
aanzien van het secretariaat, het ont
vangerschap en het ambtenaarschap
van den burgerlijken stand, zal de
gemeenteraad zich daardoor, vaak
zeer ten nadeele van het gemeente
belang. in, de onmogelijkheid gesteld
zien. do meest geschikte persoon, te
benoemen. Het gemeentebelang kan
niet eisch'en, dat, terwijl eene ge
schikte vrouw zich beschikbaar
stelt, een minder geschikte man
wordt benoemd. Vaak zal het
gebeuren in gemeenten met zeer
verspreide bevolking, dat eene zeer
geschikte vrouw in~ de onmiddellijke
nabijheid van het gemeentehuis te
vinden is. terwijl de even geschikte
man ver van het gemeentehuis ver
wijderd woontvaak ook zal het ge
beuren, dat de overigens zeer ge
schilde man te zeer bezet is met werk
voor ambt. bedrijf of nering, terwijl,
menige even geschikte- vrouw als 't
ware hunkert naar eervolle werk
zaamheid.
Hoofddoel der voordracht van wet
is, den gemeenteraad1 bij de keuze dei-
ambtenaren van den burgerlijken
stand niet meer te binden aan den
kring der raadsleden. Doch waarom
dan deze uitsluiting er bij gevoegd,
welke grondwettig niet noodig is, zoo-
dra de keuze niet tot de raadsleden
is beperkt
Bij de behandeling der Beroepswet
werd van Regeeringswege. het vraag
stuk van benoembaarheid der vrouw
in de Raden van Beroep niet vatbaar
voor incid'enteele beslissing genoemd:;
daar gold het d'e vraag, of een nieuw
in te stellen ambt. ook voor de vrouw
zou worden opengesteld. Zal men nu
wèl incidenteel het vraagstuk beslis
sen en de vrouw uitdrukkelijk uit
sluiten van betrekkingen, welke ten
deele althans tot dusver formeel voor
haar niet onbereikbaar waren?
De ondergeteekenden vleien zich,
dat Uwe hooge vergadering noch voor
de Draagster der Kroon, wat het Bur
gemeestersambt betreft, noch voorde,
gemeenteraden Wat aangaat het se
cretariaat, het ontvangerschap en het
ambtenaarschap van den burgerlij
ken stand, zal willen beperken; dat
zij deze uitsluiting hetzij als niet ge-
eischt door het gemeentebelang, sub
sidiair als niet geschikt onderwerp
vopr eene incid'enteele beslissing, zal
verwerpen.
President Steijn.
Een verslaggever van de Nieuwe
Courant is te Reichenhall geweest. Op
weg naar de villa An dier Saalach,
waar president Steijn met zijn gezin
verblijf houdt, kwam een landauer
aam-ij den, waax*van de inzittenden
door de voorbijgangers eerbiedig wer
den gegroethet was de President met
zijn familiein een braine mantel
jas gehuld', een grooten slappen hoed
op het hoofd, zat hij bijna rechtop,
terwijl zijn volle lange baard, zeer
vergrijsd, golfde over zijn borst
Door twee groote blauwe brilleglazen
keek hij in 't rond. opgewekt de groe
ten van alle zijden beantwoordend,
met een hoofdknik."
Op de villa werd' de verslaggever te
woord gestaan door mevrouw Steijn
en den heer G. Frase r, zwager en
secretaris van den president. Hij zelf
mag geen bezoek ontvangen. Het ver
slag gaat aldus voort
Mevrouw Steijn vertelde mij, dat
de president prachtig vooruitging,
dat zijn toestand dag aan dag zichL
baai- beterde. ..Toen wij bier kwamen
van Montreux" zelde zij „kon
mijn man nog geen tweehonderd
stappen doen en nu reeds 1300." En
•gelukkig het weer eens te kunnen
vertellen, ging zij voort„de armen
kan hij weer goed bewegen, ook de
oogen worden steeds beter, al han
gen de oogleden nog zwaar naar be
neden, en dus kan de president reeds
veel genieten van de heerlijke natuur
hier alleen de handen willen nog niet
goed, maar dat zal ook wel komen;
wij hadden zelfs zooveel niet durven
hopen als nu reeds verkregen is,
maar wjij vertrouwen ons geheel toe
aan professor Winkler. Toen hij zei.
dat wij hierheen moesten gaan voor
de Soolebaden en dén president on
der behandeling zouden stellen van
Hofrath dr. Schmid, zijn wij dadelijk
gegaan en wij hebben er geen spijt
van, want dr. Schmid is een knap
man en hij heeft mijn man prachtig
behandeld
Toen ik mevrouw Steijn vroeg, of
de berichten juist waren, volgens
welke zij spoedig Reichenhall zouden
verlaten, antwoordde zij mij, dat dit
vertrek hoogstwaarschijnlijk was.
want dat prof. Winkler deze streek,
al wordt het dal door een hoog en
bergrug voor de koude winden be
schut, te koud vindt om ei' te over
winteren. „Wij zullen dus waar
schijnlijk naar de Riviera gaan", zei-
de zij, „maar waarheen staat nog
niet vasthet. zal ons echter allen
veel moeite kosten om van Reichen
hall te scheiden want niet alleenzijn
wij hier gehecht geraakt aan de mooie
natuur, maar de menschen zijn hier
zoo vriendelijk voor ons. Maar als
het moet voor het herstel van den
president, dan natuurlijk
Men meldt aan d'e Tel,
Zondag j.l, lis aan aiie militairen ;n
het kamp nabij Milligen verlof tot uitgaan
geweigerd.
De aanleiding hiertoe dient gezocht in
het, feit, dat een aantal militairen on
langs, bij hét uitrijden van H. M. de
Koningin, voor het. paleis het-Loo socia-:
lisnische liederen- hebben aangeheven.
Uit de Pers.
Voetje voor voetje.
Onder dit opschrift schrijft de „Stan
daard" de volgende driestar
Het trekt zeer de aandacht, boe de
links-liberalen reeds weer doende zijn,
om voetje voor voetje naar de socialis
ten toe te schuiven.
Geheel natuurlijk komt de toeleg
boven, om in 1905 bij de stembus weel
de meerderheid te halen, en tamelijk
helder wordt ingezien, dat dit ondenk
baar is, tenzij men zich met de socia
listen vereenigt, en op hun steun re
kenen kan.
Het moet nu worden één groote
partij, wei met onderscheidene frac
ties, maar dan toch ééne machtige
anti-clericale politieke groep, teneinde
straks een coalitie-kabinet te, vormen,
waarin oud-liberalen, unieqiberalen
vrijzinnig-democraten en sociaal
democraten saam die lakens zullen
uitdeelen.
Die toeleg kwam reedis uit in het
op den voorgrond, schuiven' van het
algemeen stemrechteen beweging,
die z'eer beslist van mr, Troelstra is
uitgegaan, en waarbij hij de lead had
en heeft, Van dien zin tot verbroede
ring getuigt niet minder sterk ae
poging, om de gebeurtenissen van het
voorjaar óf le doen vergeten, óf te
vergoelijken, gelijk nu weer in
critiek over de uitdrukking „misdai
gei woeling" in de Troonrede.
En het duidelijkste bleek die toeli
op de vergadering der Liberale Uun
in de openingsspeech van mr. Goetns
Borgesiuseen speech, die in dries
zelfverheffing en deelirieering Vi
den tegenstander haar weerga zoek
Of het optreden van prof., v. d. Vlug
op een par lij vergadering waar n
niet hoorde, de verbórgen slrekkii
haidl, om' ook de. oud-liberalen vo
'deze unificatie te winnen, zij in h
middlen gelaten. In het oog. viel
optreden wel.
Met belangstelling zullen we er i
letten, of dit plan van unificat
vorderingen maakt, em hoever L
voortschrijdt. Dusver werd het alië
in de socialistische pers en in die pt
der links-liberalen zienderoogen i
vorderd1.
Thans dient afgewacht, of de on
liberalen en rechts-llberalen- gelijk
koers zullen nemen.
In elk geval smeedt de nu aan
overzij' gekozen politiek de. eerihe
der Christelijke partijen vaster.
De Liberale Unie
De rede van den heer Goeman Bi
gesius ter opening van de vergaderi
der Liberale Unie heeft voor „De Nif
w.e Courant" veel aanlokkelijks en "v
uitvoerig zet het Haagsche blad uite
waarmee het met hetgeen in mr. Bor
sius' rede voorkomt, instemt. Sympathi
waren het blad de terugblik op d'e laat
tien jaren van liberaal regeeringsbelf
de uitlatingen over d<e samenwerk
der verschillende fracties der linker
de, sympathiek ook vele opmerking
•over de staking. Maar de instem mi
is niet onverdeeld.
„Waar wij bijv. den spreker hooT<i
verklaren„het ligt geheel in den' o
wikkelingsganig der maatschappij,
de liberalen ini deze dagen, meer dj
ooit- de vaan der democratie omha
hief feu" komt ons de vraag op '(iel
penmaar ligt dit ook in den ontwi
kelingsgang van het liberalisme? Wa
dit moet toch de hoofdvraag zijn vJ
den liberalen leider, die het redenaa
gestoelte beklom om zijn hoorders vo
te houden, dat het liberalisme ruim
noeg is om te beantwoorden aan de
hoeften der maatschappij. Is het de
doeling van den spreker geweest t,e zl
gen dat de maatschappij jn deze dag
aan democratie meer dan ooit behoe
heeft? Dan zouden wij antwoorden, i
haar ontwikkelingsgang reeds uit zi
zelf in zeer sterke mate democratie I
vordert, en dat het mede taak van
liberalisme is tegen de onmiskenbi
euvelen dier wassende democratie 1
vrij hei disbeginsel te verdedigen, dat c
de spreker als zijn „grondgedacb
erkent.
(Voorts lijkt ons de critiek, door i
Boir,gesius op 'den arbeid' en het wet
vend vermogen van het kabinet-Kuy]
en de tegenwoordige Kamer geoefe:
niet billijk. Wij zeggen niet dat zij nc
juistTzal kunnen blijken, maar zij kc
ons voorbarig en daarom sterk pai
dig voor
„Terecht heeft evenwel mr. Borges
zich onthouden van de buitensporigh
om tegen het verkiezingsjaar reeds
aan gansch de linkerzijde het „algemi
kiesrecht" ais leuze aan te bevel
Schijnt 'dat gedeelte van zijn1 rede, we
in hij over den plicht der „fracti
•sprak, om niet. al te halsstarrig aan i
eigen program vast te houden, voor
melijk voor de vrijzinnig^emocra
bestemd, de bescheiden' plaats die
kiesrechtquaestie in de uitvoerige r
inneemt, duidt aan dat althans niet
sluitend op hen zijn oog gericht v
En is dit juist, dan kon deze openir
rede in waarheid de vóórklank zijn i
een beteren igeest dam die tot .Xami
1901 de maand der afscheiding
de Unie de overhand had".
INGEZONDEN MEDEDEE-
LINGEN.
30 cents per regel.
De Comprimés van Vich
AI degenen die de gewooi
hebben zelfs hun eigen kunstn
tige spijs verterend water te vi
vaardigen, kennen de superiorii
van het Zout Yichy Etat (natuur!
zout) getrokken te Vicby uit
bronnen van den Franschen sfa
Célestins, Grande Grille en Höpil
op het zout van Vichy uit <i
handel, hetgeen slechts bicarboni
van soda is. Met dit. zout t
Vichy-Et&t, dat al de zouten be
die de wondervolle eigenschap};
uitmaken van het natuurlijke Yic
water, vervaardigt men de Co
primés van Yicky-Etat, uiterst
makkelijk, daar twee of drie de:
comprimés in een glas gowc
water, terstond een uitsteke
alcalinisch gasachtig en spijsv
terend water geven. Men kan alc
met een tlacon comprimés e(
geheele voorraad Vichy water,'t
op reis, op jacht, in de restaura
in een woord, ovtral met z:
dragen.
Men zorge goed aan te duic
Comprimés Vichy-Etat.
Stoomvaar! berichten
Ceres vertrok 21 Sept. van Malaga n
Alicante.
Java, van Amsterdam, naar Bata-
passeerde 22 Sept. Kaap St. Vincen
Koning Willem I, vn Batavia, n
Amsterdam, arrive arde 22 Sept. te Si
Kronprinz (uitreis) vertrok 20 Sept
bei- van Las Palmas.
Merkus, van Amsterdam naar Java
22 Sept. Kaap Blanc gepasseerd.
Tjimahi van Newport naar Java, is
SeQt. Malta gepasseerd.
