DUBBEL-QUARTET.
PATRIHONIUH.
sart. van den meer zwierigen,roman-'
tischen en traditie-achtigen Irving en
die van onzen Bouwmeester. Maar
daar mogen we hier niet aan denken.
Voor ons is de Shylock meer een
der knapste dan wel een der
mooiste rollen van Bouwmeester.
Hij laat er o. i. te veel het vak, het
werk" in zien, terwijl hij met het
veelvuldig grijpen met zijn roofdier
achtig gebogen vingers (ook wanneer
de advocaat het contract in handen
heeft) als klauwen, 't er wel wat te
dik oplegt en te veel op effect aan
stuurt ook zijn kreunen en schor
steunen van èn wanhoop èn woede
konden we, evenals vorige keeren,
maar niet mooi vindenvoor ons is
't te leelijk van geluid, en valt hij,
evenals in zijn „Hérodes", in de fout
van te realistisch te willen zijn,
Maar enfin, bij zooveel knaps vallen
zulke kleinigheden in 't niet. Iedere
zon heeft zijn vlekjes.
FRANS NETSCHER.
Hoe jammer dat maar weer zoo weini
gen het de moeite waard hadden geacht
het Haagsche „Gemengd Duhbelkwartet"
te gaan hooren, dat Dinsdagavond hier
in „De Kroon" optrad. Het was inder
daad een bizonder genoegen kennis te
nemen van wat dit achttal, onder lei
ding van zijn tegenwoordigen dirigent,
den heer J. G. v. Meel, presteert. En men
moest zijn verwachting al zeer, zeer
hoog gespannen hebben, om door deze
uitvoering niet in alle opzichten te zijn
bevredigd. Dit duhbelkwartet is een en
semble van muzikaal aangelegde en
beschaafde zangers met mooie stemmen
en de leider is een man van talent en
smaakgeen wonder dus dat hier iets
geleverd wordt, dat aan hooge kunst-
eischen beantwoordt. Het eerste nummer
van het welvoorziene programma
HSndel's Ecce quomodo moritur maak
te zoo door adel van klank als door
pracht van schakeering al dadelijk een
voortreffelijken indruk. En viel nu ook
in de verdere afwikkeling van het pro
gram hier of daar een kleine
onvolmaaktheid waar te nemen de
alten b.v., die bovendien ruim sterk
genoeg zijn in 't ensemble, toonden een
opmerkelijke neiging om alle dur-tert-
sen te laag te zingen, waardoor enkele
malen de algemeene diapason in ernstig
gevaar kwam het (geheel was van
dien aard dat het Duhbelkwartet met
het volste recht zich mag rangschikken
onder de beste vocaal-ensembles die ooit
in ons land tot stand kwamen en dat-
zegt niet weinig. Moet ik nu de m. i.
best geslaagde nummers van den avond
aanstippen, dan noem ikPalestnna's
„O bone Jesu", het bekoorlijke werkje
van Rameau „La Guirlande", de
drie 200 geestig voorgedragen
„Brunettes" en Brahms „Liebeswalzer"
de laatste vooral om de klanikweelde,
die liier, dank ook de keurige behande
ling der klavierpartij, te bewonderen
vieL
Gaven dus de ensemble-nummers een
nagenoeg onverdeeld genot, niet minder
was dit het geval met de enkele solo
nummers, die in het program de ge-
wenschte afwisseling kwamen brengen.
De sopraan-soliste, mej. F. v. IJzeren,
trof mij het meest door het groot opge
vatte. warm gezongen „Von ewitger
Liebe" van Brahms. De heer A, v. d.
Stap de hier niet onbekende bariton
deed zich van zijn beste zijde kennen in
„Heimliche Aufforderung" van Richard
Strauss. Als ik dezen begaafden zanger
een raad mocht geven, zou het deze
zijn zich toe te leggen op de voordracht
van stukken van gelijkmatige stemming.
De heer v. d. Stap schijnt mij n.m. een
wat eenzijdige voorliefde te koesteren
voor het „stormachtige". Hij houdt er
van zijn enorm geluid als bij vlagen
over de hoofden zijner toehoorders te
slingeren. Wat nu voor een enkele maal
van imposante werking kan zijn, ver
liest op-den duur zijn effect, niet alleen,
maar werkt dan vermoeiend en ont
stemmend. Daarom kan, dunkt mij, een
kunstenaar niet wijzer doen dan met
alle energie te trachten die zijde van zijn
talent te ontwikkelen, welke door de
natuur het stiefmopderlijkst werd be:
dacht. En om nu geen verkeerden in
druk te geven, haast ik mij op deze klei
ne uitweiding de verklaring te laten
volgen, dat de heer v. d. Stap door zijn
solo-voordrachten wel degelijk heeft bij
gedragen tot het welslagen van deze
belangwekkende uitvoering.
Wie dit vooral niet minder heeft ge
daan is de nog jeugdige pianist de heer
B Tabbernaa, die door de technische
afronding en de fijne muzikaliteit, waar
mede hij verschillende nummers bege
leidde, ten zeerste de aandacht trok.
PHILIP LOOTS.
.Op Donderdag 12 Nov. e.k.
zal de Chr. zangverecniging ..Soli
Deo Gloria" een feestconcert geven
ter gelegenheid van haar 5-jarig be
staan in de groote zaal van de Soc.
„De Vereeniging".
O. in. zal daarbij worden uitge
voerd ,.De Landelijke Avond", can
tate voor soli en koor van J. E.
Schmitz en de 42ste Psalm van Men
delssohn.
Als solisten zullen daarbij optre
den mejuffrouw J. van Breemen
sopraan, en de heer E. J. Hoefman
bary ton), terwijl de heeren C. H. B.
Tollenaar en A. Hazevoet. resp. piano
en orgel, de begeleiding op zich geno
men 'hebben!
Verder is voor een zeer afwisselend
programma zorggedragen, zoodat bet
ruimschoots de moeite waard zal zijn
daarheen te gaan. te meer. daar de
toegangsprijs zeer gering is gesteld.
Tevens wordt nog medegedeeld, dat
op dien avond, door een dames-co
mité, der zangvereeniging een fraai
vaandel overhandigd zal worden, ver
vaardigd door de firma Caderius van
Veen. bij wie het na de uitvoering
geëtaleerd, zal worden.
Een gehouden collecte bracht ruim
132 op.
Ten voordeele dar slachtoffers van
de April-staking werd Dinsdag-avond
in het Brongebouw een© vergadering
gehouden, welke was uitgeschreven
door de afd. Haarlem van Patrimo
nium en waarin als spreker optrad
Ds. J. H. Feringa vain Zaandam.
De zaal was goed bezet. He<t Mu
ziekkorps der Haarlemsche Jonge-
lingsvereeniging Pred. 12 1 a opende
de bijeenkomst en deed zich verder
op den avond nog eenige malen hoo
ren.
Alvorens de spreker van den avond
het woord kreeg, opende de voorzit
ter, de heer De Braai, de bijeenkomst
met gebed en zongen de aanwezigen
Psalm 87 vers 7.
Daarna hield de heer De Braai een
korte openingsrede, waarin spr. er op
wees, dat, hoewel' Patrimonium zich
geroepen gevoelt om tegenover de be
weging van April j.l. front te maken
en krachtig daartegen te strijden, het
thans meent te moeten .redden wat
te redden valt en de geslagen won
den trachten te verzachten Zoo te han
delen, is de plicht van Patrimonium.
Daarna betrad Ds. Feringa het po
dium om eene lezing te houden over
zijn reisherinneringen uit Perzië.
Levendig schetste spr. zijn reis
doo.r Polen en Rusland naar het
Verre Oosten, waar de toestanden
nog doen denlsen aan den tijd' van
Salomon, waar men bij Europa ver
geleken zeker 3000 jaar ten achter is;
vertelde dan verder van de omslach
tige formaliteiten biij de Russische
douanen, van de moeilijkheden, die
hij en zijn metgezel ondervonden om
de Russische ambtenaren, die alleen
hun eigen taal verstaan, duidelijk te
maken, dat een kerkboekje en een
15-cents spoorwegboekje, die zij bij
zich hadden, toch heusch geen ge
vaarlijke documenten waren, en van
de vierdere wederwaardigheden op
hun tocht ondervonden. Ook schilder
de spr. de toestanden in Perzië af,
wees er op, dat de Christenen daar
geen recht hebben op hun eigen be
zittingen, op hun eigen tijd, doordat
de Koerden hun alles afnemen en
hen als hun ondergeschikten beschou
wen, hoe in weer andere deelen des
lands bezitters van landerijen honger
tijden enz.
Bij vergelijking met dat land zijn
de toestanden hier te lande bepaald
rooskleurig.
De zanguitvoeringen, welke daar
door spr. werden bijgewoond, zijn
zwaarmoedig, de liederen klinken
steeds weemoedig, als gevolg van de
gedrukte stemming, die er heerscht.
En dat komt omdat het Christen
dom met al zijne maatschappelijke en
zedelijke deugden daar geen ingang
heeft gevonden, omdat daar niet wordt
geleefd en gewerkt tot de eer van
God.
Ten slotte wekte spr. allen op om
den zendingsarbeid te steunen, waar
door alleen in de onhoudbare toestan
den verandering kan worden ge
bracht.
De Voorzitter bracht hierna een
woord van dank aan den spreker en
aan allen, die hadden medegewerkt
tot het welslagen van den avond.
Nadat de aanwezigen nog gezongen
hadden Psalm 118 vers 8, sloot Ds.
Feringa de vergadering met gebed.
Akte-examen voor vrije- en
orde-oefeningen. Opgeroepen 12 vrou
welijke candidaten. GeslaagdA. T.
J. Vrijer. HaarlemL. A. Luyt. A.
L. H. van Meegeren. T. Mellema, M.
E. Meilink. J. H. Meyst. allen van
AmsterdamG. de Moor, Haarlem
J. M. Mooy, Amsterdam.
Trant in de Haarlem
mermeer.
Het Bestuur van den Haarlemaner-
meerpolder, dat reeds ©en rentegaran
tie van 75000 voor de Haarlemmer
meertram toezegde, heeft in een he
denmiddag gehouden vergadering een
voorstel besproken tot verhooging der
garantie tot de rente van een kapitaal
van f125,000.
De uitslag van dit voorstel was bij
het afdrukken der courant nog niet
bekend.
Uit de Omstreken.
Heemstede.
Uit achterstaande advertentie blijkt
dat alhier op Dinsdagavond 10 Nov. a.s.
door de Vrije Tooneelvereenlging Con
cordia eene uitvoering zal worden ge
geven. Bleek het, dat bij de vorige uit
voeringen de zaai door het vele bezoek
aan ruimte wel wat te wenschen over
liet, thans hebben de bestuursleden aan
den heer Gener, hotelhouder van het
Wapen van Heemstede, het verzoek ge
richt de zaal te willen vergrooten, waar
aan hij welwillend heeft voldaan. Met
medewerking van een der bestuursleden
den heer N. van Amstel, bouwkundig
opzichter en werkzaam bij den heer Doe-
glas, architect te Haarlem, is een in alle
opzichten aan de tegenwoordig gestelde
eiscben voldoend ruim en zeer net too-
neel aangebracht, waardoor er nu zoo
omstreeks 170 zitplaatsen zijn.
Bennebroek.
Dinsdagavond werd door den heer
Brink, leeraar in do aardrijkskunde aan
de H. B. S. te 's-Gravenhage een hoogst
belangrijke lezing gehouden oVer de
gedaanteverwisselnig der aarde, terwijl
een en ander werd verduidelijkt door
fraaie lichtbeelden. Op de meest bevat
telijke wijze wis; de spreker zijne toe
hoorders te boeien en legde hij verschil
lende gedaanteverwisselingen van onze
aarde uit. beginnende met die beschrij
ving van de wording der hemellichamen,
geraakte hij langzamerhand tot de aar
de, waarvan hij de samenstelling ver
telde en breedvoerig uitwijdde over aard
lagen, verschuivingen, het ontstaan van
bergen en diepten, wateren, en vulka
nische werkingen.
Vooral na de pauzë deed de spreker
zijn gehoor veel genieten van de be
schrijving vae de vulkanen in het alge
meen, maar van den Vesuvius in het
bijzonder en schilderde hij sterk af de
machtige verwoesting van dien berg in
het jaar 79 van onze jaartelling, waarbij
de steden Herculanum en Pompei geheel
werden verwoest, terwijl men ten slotte
vergast werd op afbeeldingen van de
opgravingen. Zooveel is zeker, dat de
lezing zeer leerzaam was en de spreker
op enkele uitzonderingen na een dank
baar gehoor heeft gehad. De lezing was
voor de leden der hier bestaande Nuts-
afdeeling, doch het bestuur had, bij wij
ze van opwekking, op ruimee schaal in
troducties rondgezonden, en hiervan
was druk gebruik gemaakt.
Jammer genoeg waren er enkelen die
de beleefdheid dezer introductie nüet
wisten te waardeeren, en die bewezen
door flauw en kinderachtig gegichel tel
kens als de zaal voor de lichtbeelden
in duisternis was, dat ze bij deze lezing
niet op hun plaats waren. Bovendien
waren ze daarbij hinderlijk voor ande
ren. Ze doen dus verstandiger een vol
genden keer thuis te blijven. De heer
Wentholt sprak op het laatst van den
avond den wensch uit dat deze bijeen
komst voor velen een spoorslag mocht
zijn om lid van de zoo nuttige instel
ling „het Nut" te woTden, waardoor in
het bijzonder de afdeeling Bennebroek
zou zijn gebaat.
Santpoort
Door den architect J. F. J. Cuy-
pers te Amsterdam is onderbands
aanbesteed'het bouwen van een
woonhuis alhier.
Het laagst werd ingeschreven door
den heer H. van 'tWout. te Haar
lem, voor f16.785.
ZandTOort.
Dooi1 de Zandvoortsche zangvereeni
ging werd in café „de Gekroonde Valk"
hare 18de jaarvergadering gehouden.
Tot bestuursleden werden herkozen de
heeren C. H. N. Tates, voorzitter, A. Ko
per, SecretarisD. v. d. Werff, penning
meester G. van Dijk, bibliothecaris J.
v. Toombergen en G. v. d. Werff,
leden. Gekozen werd de heer C. Hollen-
berg t©t vaandrig. Tot het nazien der
rekening en verantwoording van den
penningmeester werden benoemd de da
mes A. v. d. Werff en A. Draijer, en
den heer Jb. Koper.
Na afloop der werkzaamheden werd
aan mej. P. J. van Keeren, die sinds de
oprichting dier vereeniginig lid was ge
weest, een toepasselijk lied toegezongen
en haar bij monde van den heer Tates
een fraaie pendule met candelabres als
huwelijksgeschenk aangeboden, waar
voor namens zijn bruid door den heer
W. G. Driesen hartelijk dank werd ge
zegd. In gezellig samenzijn werden
daarna nog eenige uren doorgebracht.
Dinsdag had de onderhandsche aan
besteding plaats van de verbouwing van
liet badhuis voor minvermogenden al
hier, architect de heer D. E. L. van den
Arend.
Ingeschreven was door de heeren
F. Zwaan en O. Schrikkema te Zand-
voo.rt 14489 Gebrs. Groen te Zand voort
f 16448van 't Woud, te Haarlem,
16771 Zuïfchof en Zoon te Haarlem,
f 16985 Beccari te Haarlem f 17320.
Door de politiebeambten J. J. van den
Berg en W. van Duijn is zekere G. K.
alhier geverbaliseerd wegens het zetten
van veldstrikken in de duinen.
Dinsdagnamiddag is in bijzijn van
enkele belangstellenden, door onzen
vroegeren predikant ds. G. Hulsman
van Groningen het nieuwe gebouw,
gedeelte van „Ons Huis", waarin de
Christelijke naai- en breischool zal
gevestigd worden, met een plechtige
toespraak geopend en in gebruik ge
nomen.
Ook de consulent ds. J. A. Gerth
van Wijk, predikant te Bennebroek,
hield een rede.
Door de rederijkerskamer ..Sande-
voorde" werd hare jaarvergadering
gehouden. Uit het verslag van den
secretaris bleek, dat d)e vereeniging
constant bleef wat aangaat het aan
tal leden en kunstlievende leden. De
rekening van den penningmeester
werd akkoord bevonden.
Tot bestuursleden werden herkozen
de heeren G. W. van Toombergen en
J. Tli. Schumacher, welke laatste
evenwel de benoeming niet aannam.
Binnenland.
De Koningin te Hamburg.
De Koningin zal 5 dezer, na de inspec
tie van het Regiment te Wandsbeck aan
het station Hamburg de begroeting der
nieuw opgerichte Hollandsche Sociëteit
en der Nederlandsche Vereeniging in
ontvangst nemen.
Hierover werd nu d.d. 2 Nov. na
der uit Hamburg geschreven
Het bestuur van de Hollandsche So
ciëteit ontving heden door den Neder-
landschen consul te Hamburg mededee-
ling, dat hij bericht van Hare Majesteit
ontvangen had, dat het Haar aangenaam
zal zijn, naar aanleiding van een vroe
ger desbetreffend verzoek van het be
stuur van voornoemde Sociëteit, den le
den gelegenheid te geven, H. M. en Z.
K. H. Prins Hendrik, bij Hoogstderzelver
reis van Wandsbeck naar Arolsen te
mogen helgroeten.
Deze begroeting zal plaats vinden des
middags na de inspectie van H. M.'s Hu-
zarenregiment te Wandsbeck, aan een
der stations te Hamburg (het juiste nog
nader op te geven).
Eene zelfde mededeeling mocht ook
het bestuur der Nederlandsche Vereeni
ging ontvangen.
Dus Donderdag 5 November zal het
groot feest voor de hier vertoevende
landgenooten zijn.
Niet alleen dat zij hunne Koningin en
Z. K. H. den Prins hulde kunnen betui
gen, maar 's avonds zal ook de feeste
lijke opening der gezellig ingerichte lo
kalen der nieuw opgerichte Hollandsche
Sociëteit in de Grosse Reichenstrasse
65/67 plaats vinden.
Genoeg zij het, dat de deelname voor
de nieuwe Sociëteit buitengewoon groot
is, zoowel te Hamburg als in Nederland.
Verkiezing Tweede Kamer.
Daar geen andere tegen-candidaat te
Rotterdam gesteld was, As mr. E. E. van
R&alte als lid der Tweede Kamer herko
zen.
Verduistering door een
postbeambte.
Voor de Arrondissements-Rechtbank
te Maastricht stond gisteren terecht
L. H. P.. oud 36 jaar, gewezen post
beambte, te Maastricht en aldaar ge
detineerd. beschuldigd van verduiste
ring van gelden, die bij uit hoofde
van zijn ambt onder zich had. Door
het O., M. werd een gevangenisstraf
van 3 jaren geëischt.
Acad. examens.
Leidien. Geslaagd voor het candi-
daats-examen in de rechtswetenschap
de heer P. G. Bijdendijkvoor het
doctoraal examen in de pharmacie de
heer W. H. Bloemendaal.
Niet naar Zuid-Alrika.
Men schrijft uit den Haag aan de
N. R. Crt.
In den laatsten tijd worden in de
Kaapkolonie pogingen aangewend om
Zwitsersche arbeiders daarheen te trek
ken. Ook hier te lande schijnt men niet
ongeneigd te zijn de emigratie van boe
renarbeiders naar genoemde kolonie
door het verstrekken van Teiskosten of
voorschot aan te moedigen. Men zal in-
tusschen goed doen alvorens in die rich
ting te handelen, zich wei rekenschap
te geven van de eigenaardige verhou
dingen daar te lande tusschen werkge
ver en arbeider. In verband daarmede
schrijft men
Behalve andere bezwaren (zooals on
geschiktheid van het klimaat bij zwaren
arbeid in de zon) aan het uitkomen van
Europeesche arbeiders verbonden, is er
één groot bezwaar n.l. de zonderlinge
positie waarin zoodanig arbeider zich
maatschappelijk geplaatst zal vinden.
De boer als de landheer acht zich ver
verheven boven den arbeider, niet alleen
omdat deze laatste tot nu toe tot ©en
ander ras behoorde, maar meer nog door
zijne positie als eigenaar van den grond.
De Europeesche arbeider zal zich dus
bevinden tusschen den boer en den ge-
kleurden, zeer laag staanden, arbeider;
hij vindt (geen stand waarbij hij zich kan
aansluiten, en zeer spoedig zal hij tot
de overtuiging komen dat het leven
voor hem in die omstandigheden niet
mogelijk is.
Hij zal naar de steden trekken dit is
vroeger steeds de opgedane cmdervin-
diog geweest, en daar trachten, met
meer of minder succes, een anderen
werkkring te vinden, of het land weder
verlaten.
Doet hij dit niet, en al de besten
zullen het dotn. dan zal hij maatschap
pelijk en zedelijk afdalen en zich op eene
lijn bevinden met de dekleurde bevol
king, misschien zelfs zich daarmede ver
mengen.
De emigranten gaan een leven van
ellende tegemoet, zonder dat zij in de
behoefte aan arbeid zullen voorzien.
Zonder twijfel is het te verwachten dat
het Plan om door Euporeesche arbeiders
in het gebrek aan arbeid in de Kaap
kolonie tegemoet te komen, volkomen
schipbreuk zal lijden.
De Haagsche Pletterij.
Men schrijft uit Den Haag aan de
„N. R. CL":
De directie der Pletterij (voorheen
firma L. J. Enthoven en Zn.) alhier,
om inlichtingen gevraagd over het
gesprokene in een gisterenavond ge
houden bijeenkomst van een klein
gedeelte van werklieden der fabriek,
was zoo welwillend die te verstrek
ken. al meende zij ook dat het niet
in haai" belang was op. wat zij noem
de, lasterlijke aantijgingen in te
gaan.
Te minder waar het publiek later,
wel in de gelegenheid zal zijn over
de toestanden in de fabriek zich een
juist denkbeeld te vormen.
Intusschen, uit mededeelingen der
directie over enkele in de vergade
ring ter sprake gekomen feiten, kan
het volgende blijken
Er bestaat aan. de fabriek een
boetestelsel. Alle boeten (straffen met
boeten van ƒ2.50 komen niet voor)
worden gestort in het pensioenfonds.
Wat aangaat, het wegzenden van
werklieden voor een geheel en dag,
omdat zij te laat kwamen, een om
standigheid, die aanleiding gaf tot
het houden der vergadering, de di
rectie deelde daaromtrent het volgen
de mede
Maandag j.l. zond de opzichter Fis-
scher werkelijk ongeveer 40 arbeiders
naar huis, een maatregel, die tot
voorbeeld van anderen moest strek
ken. Het was toch vooi:gekomen een
paar weken te voren en ook op
Maandag dat niet minder dan 90
arbeiders te laat op het werk kwa
men, een feit dat ook vroeger op
Maandagen herhaaldelijk moest ge
constateerd worden. Voor de goede
orde in een groote fabriek als de
Pletterij is. mochten maatregelen als
de heer Fisscher, na verscheidene
waarschuwingen. Maandag j.l. nam.
niet uitblijven. Slechts 7 arbeiders
wonen buiten de stad. in omliggende
plaatsen. Hen is herhaaldelijk in
't algemeen werd dit aan werklieden
buiten de stad woonachtig gedaan
aangezegd te zorgen op tijd te zijn,
opdat de arbeidiers uit Den Haag
zich niet op hun te laat-komen zou
den kunnen beroepen. Overigens
wordt voor te laat komen 10 cents
boete geheven.
Andere maatregelen in de ver
gadering „plagerijen" genoemd
waren mede voor de goede orde in
de werkplaatsen noodig. Zoo mogen
de arbeiders in schafttijden niet de
fabriek uit en worden de open hek
ken die tot afsluiting dienden van de
werkplaatsen, dichtgemaakt om ver
binding met de openbare straat
er loopt een publieke verkeersweg
tusschen de "fabrieksterreinen te
voorkomen. Dat deze maatregelen
noodig waren is der directie over
tuigend gebleken. Zij hebben er toe
bijgedragen walgelijke tooneelen, die
vroeger als gevolg van de gemak
kelijke communicatie met de buiten
wereld voorkwamen, geheel te be
letten.
De betere afsluiting heeft o. a. het
gevolg gehad, dat de terreinen rond
de werkplaatsen ook vooral des
Maandags niet meer langer op
„Miniatuur-markten" geleken, waar
haringen, bokkingen en andere eet-
en drinkwaren ten verkoop werden
aangeboden. En bet in schafttijden
blijven binnen de fabriek, heeft
bij de verleiding waaraan de werk
lieden vooral in de onmiddellijke na
bijheid de<r werkplaatsen door aan
wezigheid van drankgelegenheid
bloot staan voor velen hunner
heilzame gevolgen gehad.
In dit verband merkte de directie
op, dat natuurlijk op een fabriek,
waar 600 mannen werken, onder deze
goede en slechte elementen voor
komen.
Dit laatste heeft ten gevolge, dat
ook de loonen zeer verschillend zijn.
Maar in afwachting van hetgeen te
dien aanzien later zal blijken, kan
nu reeds worden medegedeeld, dat
een blik in de loonlijsten de overtui
ging schenkt, dat wterklieden, die
hun vak verstaan en werken willen
zeer voldoende loonen varieerende
tusschen ƒ11 en 19 verdienen. Van
die categorie 'van werklieden, de be
kwamen en ijverigen dus een zeer
groot aantal wordt dan ook geen
werk afgekeurd. De directie gaf 't
spreekt vanzelf toe, dat er werk
lieden zijn, die minder verdienen.
Maar die zijn dan ook niet ijverig en
niet bekwiaam.
De directie ontkende beslist onge
vallen te verzwijgen. Onmiddellijk
wordt van elk ongeval aan de be
trokken autoriteiten kennis gegeven.
Iets anders is, dat sedert het in wer
king treden van de Ongevallenwet het
aantal ongelukken verbazend toe
nam. De directie daarop opmerkzaam
gemaakt., vaardigde strenge voor
schriften uilt ter voorkoming van on
gevallen door eigen onvoorzichtig
heid.
Wat de houding der directie bij
verkiezingen aangaat, zij heeft
wanneer dit haar verzocht werd
nimmer geweigerd het aanplakken,
van biljetten tegen fabrieksmuren. En
verspreiding van verkiezingsmanifes
ten op de openbare straat in het
Voorburgstraatje, tusschen de fabriek
inloopende kon de directie natuur
lijk niet beletten. De eenige maatre
gel die ten opzichte der verkiezingen
werd genomen was dezealleen de
kiezers krijgen tegenwoordig ver
lof volgens wettelijk voorschrift
om te gaan stemmen, terwijl vroeger
in die uren ook de niet-kiezers vrijaf
kregen.
Met het verstrekken van deze in
lichtingen meende de directie, na nog
opgemerkt te hebben, dat er in ver
houding volstrekt niet te veel jon
gens in de fabriek werken te kunnen
volstaan.
Een ontslag-quaestie.
Het beroep op het scheidsgerecht
der H. IJ. S. M. heeft den heer M.
Kraan, opzichter van den weg baan
vak AmersfoortApeldoorn, niet mo
gen baten. Het ontslag, hem vei'r
leend in verband met het spoorweg-
ongeval op 13 September te Barne-
veld, blijft gehandhaafd.
Zakkenrollers.
Een Amsterdamsche dame vertrok
gisterenavond rut den express-trein
No. 39 naar Parijszij had plaats
genomen in een niet-rook-coupé,
waarin ook eenige heeren gezeten
waren. Te Haarlem vertrok één hun
ner. Met groote1 ontsteltenis bemerk
te onze reizigster, da met den heer
haar goed gevulde beurs verdwenen
was.
Haar bleef niets anders over dan
haar man te seinen om geld na te-
zenden.
Ougelakken.
Men schrijft aan de „Tel.":
Gisteren is het nieuwe spoorbaan-
ij e op de tramlijn LeidenRijnsburg
in gebruik genomen.
Daardoor is vervallen de gevaarlij
ke bocht nabij dat dorjj. waaraan
heel wat ongelukken te wijten zijn.
Eene groote verbetering kwam hier
mede tot stand.
Zaterdag j.l. had op deze lijn
(tusschen Rijnsburg en Katwijk-bin-
nen) een ernstig ongeluk plaats. Een
jongmensch, die onder het riidenvan
het eene rijtuig in het andere wilde
stappen, viel op den weg en kwam
daarbij in aanraking met een boom.
Zwaar gewond werd hij denzelfden
dag van zijne woonplaats Katwijk
aan Zee naai* het ziekenhuis te Lei
den gebracht.
Groote roekeloosheid was bij dit
ongeval in 't spel.
Gisteren is te Winters wiik in de
buurtschap Ratum, een 2^-jarig meis
je in een onbewaakt oogenblik in een
kuip met water gevallen en verdron
ken.
De Oude Beurs
De sloopers van de oude Beurs te
Amsterdam zijn er toe overgegaan
het nog resteerende werk onder de
werklieden tachtig in getal uit
te besteden en het is de moeite waard
te zien met hoeveel ijver nu de werk
lui op de stevige steenen muren los
hakken.
De oplevering van het terrein was
aanvankelijk vastgesteld op 5 Decem
ber, doch door verschillende omstan
digheden het verplaatsen van de
schutting, de regendagen, waarop
niet gewerkt kan worden is dit
einde December geworden. Men hoopt
nu vast tegen dien tijd klaar te we
zen.
Dat er geen gebruik mag gemaakt
worden van dynamiet, schijnt geen
groot nadeel te zijn. Het eenige min
der goede er van is, dat de proef
nemingen een weinig het werk heb
ben vertraagd.
N. v. N.
In een woning op de De Wittenkade
te Amsterdam is een kind, dat in de
wieg lag, zoo verschrikkelijk door een
kat toegetakeld, dat men zich in allerijl
naar het gasthuis moest spoeden om
hulp voor het arme wicht. De kat werd
door een buurman met een bijl afge
maakt. N. v. N.)
Mevr. de barones van Harinxma thoe
Slooten, gedelegeerde van Nederland bij
de te Petersburg te houden tentoonstel
ling, betreffende het leven van het kind,
zal in het laatst dezer week naar de
Russische hoofdstad vertrekken.
De aan de gedelegeerde toegevoegde
secretaresse, mej. Kuyper, dochter vaa
den minister van Binnenl. Zaken, zal
haar vergezellen.
Een ontrouw beambte.
Maandagavond omstreeks half twaall
verliet de controleur in een der groote
hotels te 's-Gravenhage zijn post.
Des nachts werd hij in een toestand
van verregaanden staat van dronken,
schap aangetroffen en naar een der po
litiebureaux gebracht, waar hij in 't bezi
werd gevonden van een som van ruin
ƒ950
Dit wekte argwaan en een ingesteld
onderzoek bracht, uit, dat hij die sou
had ontvreemd uit een lessenaar van de
boekhouder van het hotel, even vooi
hij het hotel verliet. Hij had den les»
naar daartoe opengebroken, en nam ooi
mede een geldzakje waarin zich 'n ƒ6
aan zilvergeld bevond.
De ontrouwe beambte, die eerst veen
tien dagen geleden in 't hotel in diens
trad, is in hechtenis gehouden. De dl
rectie van 't hotel lijdt geen schadj
daar het geheele bedrag nog in 't bea
van den dief was.
Woord te Neeritter,
De rechtbank te Roermond veroordeé
de gisteren conform den eisch van hf
O. M., A. H. Sentjens, oud 32 jaar,
Neeritter, die in den avond zekeren
Verhagen aldaar door een revolverschc
doodde, tot 10 jaar gevangenisstraf.
Koloniën.
Panglima Polèm.
Uis een Aijeh-brief aan de Deli-Crt.:
Polèm is een klein, doch flink uitziei
ventje, die wellicht na eenige dagen vj
onhandigheid in een voor hem zoo ty
taal onbekende omgeving, zal blijke
een goed bestuurshoofd te zijn. Reet
thans toonde hij zich weetgierig 1
schrander in zijn opmerkingen.
Nog enkele verhalen van Polèm h
ik u schuldig en wel van den toe
door de colonnes Colijn en Christof!
van 17—28 Augustus naar de Oostelij!
hellingen van de Geureudong ondert
men, waarbij 59 vijanden het levi
lieten.
Van vier zijden trachtte men de scha
plaats, die ongeveer bekend was, in
sluiten en werkelijk vielen aan eene
zer afdeelingen onder luit. Brewer 0
zestal dooden met zes geweren in kt
den. Verdrietig over dit geringe succ
werd tot den terugtocht besloten, wai
bij echter door Colijn gebruik gemas
werd van een pad, dat nog niet te 1
ren gevolgd was. Het geluk diende be
nabij de Aloée Singah zag hij een roe
kolom boven de boomen uit, hij m
cheerde er op af en stuitte op een 1
derzetting, waarvan overhaast een bi
de Atjehers de vlucht nam. Negen di
den met drie geweren, w. 0. één ie)
teergeweer M. '95, bleven liggen, e
vrouw werd gevangen genomen. Di
verklaarde pertinent dat het een bei
van T. Radja Meukoeta was.
En wat is nu later gebleken? Dat m
beide malen op Polèm zelf gestuit \i
en dat hij de laatste maal, door zi
in een ravijn te laten vallen, ternauw
nood aan de vervolging ontkomen w
Colijn herinnerde zich later zeer go
die diepte gezien te hebben, doch
was er om heen geloopen, omdat de l
lingen, volgens zijn idee, voor geen m
schelijk wezen bruikbaar waren.
Is het wonder dat het Polèm met
zijn vlugheid en den steun van de
volking, toch te benauwd werd en 1
hij op het bericht, dat vele Atjeha
hoofden zijn komst te Lhö Seuma
verbeidden, besloot tot den stap, die
trotsche lid van de 't beroemde Polè
geslacht als de moeilijkste moet vo
komen.
En zoo kwam dan te Telok het ben
dat men Poièm en de zijnen op Zom
den 6en September xe Boeloeh kamp:
Teungoh zou kunnen ontmoeten.
Om 8 u. v.m. van dien dag vertrok!
daarop de Atjehsche hoofden. geës<
teerd door luit. Brewer met twaalf bi
netten via Kandang (trein halte) 11
genoemde kampong. Ongemerkt, wai
drie groepen onder luit, Draayer
waarts van Boeloek Teungoh in
terrein opgesteld met opdracht Poli
hetzij dood of levend, in handen
krijgen.
Tot 1 uur haddien de hoofden bed£
tijd, tot zoolang zou Brewer buiten
kampong op hen wachten. Toen ecl
op dat uur niemand verscheen, be
Brewer zich alleen en te paard, d
ongewapend derwaarts om een bes
slng uit te lokken. Hier stelde zich
stoet juist in beweging. Panglima
lèm op een paard gezeten, doch dit
was lastig en trachtte zijn berijder
te werpen, waarop men het. paard
den tengel wilde vatten. Dit was ed
geenszins de bedoeling van Polèm,
als zijn meening ten beste gaf, dat
Polèm niet geholpen wilde worden
paardrijden.
Om 4 uur 's middags waren allen
Lho Seumawé terug, waar de ouden
penen den volgenden dag in tegenwi
digheid van alle Europeesche ingei
nen door den kapitein Colijn ontvan
werden. Men dronk een glas champa
en Polèm, eerst schuchter en verlet
kwam langzamerhand meer los en
formeerde naar allerlei o.a. naar t
phoon en telegraaf, wat bijzonder-zi
bewondering opwekte.
Tijdens het gesprek vroeg Polèm
hulp van den dokter om een zijner'
gelingen, die eenige kogelwonden 1
te genezen, doch voegde hij er bij,1
wat zacht met hem omgaan en 1
geen pijn doen." Dit wekte den lacbl
van den pretendent-sultan op, waa
Polèm hem trotsch toevoegde, dat
Polèm zich niet laat uitlachen en a!
minst door Toeankoe Mahmoed Dav
Dit doelde vermoedelijk op het nik
