NIEUWS» en ADVERTENTIEBLAD.
De Erfgenaam van
het Majoraat.
'21e Jaargang.
No. 6317.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DONDERDAG 4 FEBRUARI 1904. B
MRLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente) „1.30
Franco per post door Nederland„1.65
Afzonderlijke nummers0.02^
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.373/1
de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster, Directeur J. C. PEEREBOOM.
ADVERTENTIËN:
Van 15 regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Kleine advertentiën 3 maal plaatsen voor 2 maal betalen.
Hoofdbureau en Drukkerij: Zuider Buitenspaarne No. 6.
intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 122.
Bijkantoor: Groote Houtstraat No. 55. Telefoonnummer 724.
r[ Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
Tweede Blad.
Binnenland
De Biesbosch.
_!oe groot is de Biesbosch of, juister
tgedrukthoeveel land kan er weer
iven water worden gebracht?
[Deze vraag wordt beantwoord in
jt verslag van een commissie, be-
ist met een onderzoek naar den toe
rt van de Biesbosch, zooals die
kns is en zooals die hoogstwaar-
infijnlijk worden zal na de opening
Mn den Nieuwen Maasmond.
!r zijn thans een aantal grootere
kleinere polders, die bij hoog wa-
telkens onderloopen. De commis-
stelt nu voor, het ïneerendeel
:r polders en poldertjes te omvat-
j in zes waterschappen, met een
jkhoo^te van 4 M. en N. A. P., wel
waterschappen onderscheidenlijk
,J. 1180. 600, 1600, 240 en 800, dus
badinen 5420 hektaren groot zouden
kosten der indijkingen, metslui-
egftn, zouden ongeveer 2 millioen be-
aejooen. Maar daarvoor krijgt men
ook een groote uitgestrektheid,
Tor het meerendeel best land, die,
lenschelijkerwijze gesproken, voor
verstrooming zelfs bij de hoogst be-
ènde vloeden beveiligd zal zijn. En
jiarenboven worden dan de water-
(voer en de afvoer van producten
fcorgoed geregeld.
Blijft de toestand zooals die thans
i, dan wordt die daarentegen spoe-
le onhoudbaar, omdat de tegenwoor-
ipe verkeerswegen (de killen en
ftten) jaarlijks meer en meerverzan-
en of opslibben en het Rijk die op-
nbbing eer bevordert dan tegenwerkt.
iDe commissie rekent op den onmis-
aren steun der Regeering voor het
ekostigen van de landaanwinning.
Slordig.
In de „Nieuwe Koerier" lezen we
ider 't hoofd „Sittard", het volgende
jna niet te gelooven verhaal
Men zal zich nog wel herinneren de
scussies, in onzen Raad gevoerd,
otrent verdwenen betaalde marda-
n, die door onzen gemeente-ontvan-
ir bij zijne rekeningen moesten over
legd worden.
Deze mandaten waren en bleven
lek, ofschoon de heer ontvanger be-
eerde, dat zii zich ten Raadhuize
oesten bevinden.
Ten einde raad, besloot de ontvan-
ir eene premie van een gulden uit
loven aan den vinder der manda-
i. en zie, dat hielp
Een uur later werden ze werkelijk
n Raadhuizg' door den gemeente-
>de ontdekt.
Deze kwestie is dus alweer eens op
rvredigende wijze opgelost.
'Zeeï bevredigend inderdaad
Flin&e eetlust.
De reus Machnow die ook enkele
igen te Amsterdam toefde, doch toen
an den haal ging wegens een ge-
Ihil met zijn impresario bevindt
ch thans in Berlijn en heeft zijn
Dpressario, Sedelmeijer geheeten,
en proces aangedaan, omdat, be-
eert de reus, hij honger moest lij-
en. De impressario heeft nu, om te
oen zien, hoe weinig gegrond die
lacht is, openbaar gemaakt, wat
lachnow dagelijks naar binnen speel-
e. De reus kreeg voor ontbijteen
ot thee, een half pond kaas, en wel
■omage de Brie, een half pond boter
a 6 a 8 broodjes 's middags (12uur):
ier of vijf borden vleeschsoep, 3 4
^jond vleesch en een schotel aardap-
V elenj te 3i uur een kan koffie, on-
1 eveer een pond spek en een hee'
oggebrood te 7 uur 's avonds eeR
half, meestal twee derden van een
gans en brood naar believenna de
voorstelling te 10 uureen pond
Arnerikaansche appelen met een pond
suiker, 10, 12 tot 15 stuks gekookte
eieren, een half pond boter, en een
half of drie kwart pond Fromage de
Brie„En nog kon dikke Gijs niet
slapenmag hier den maker van
dat bekende kinderrijmpje wel nage
praat.
Zicli verdronken.
Maandagavond had een jonkman
op den Singel te Amsterdam woorden
met zijn meisje. De twist liep zoo
hoog, dat het meisje in een oogenblik
van opwinding te water sprong. De
jonkman sprong haar na, doch kon
het meisje niet te pakken krijgen.
Voorbijgangers brachten hem op het
droge en eenigen tijd later werd ook
het meisje met de dreg opgehaald.
Zij werd in een tapperij binnenge
bracht, waar een inmiddels geroepen
arts slechts den dood kon vaststellen.
Mijnen in Limburg.
Uit Hoensbroek meldt men aan de
Limb. Koer.
De geruchten omtrent de tweede
staatsmijn beginnen vasten vorm te
krijgen zachtjes aan. Het schijnt nu
vast te staan dat de tweede mijn zal
komen in onze gemeente bij denzoo-
genaamden Heisterberg in de buurt
van de Akerstraat.
Vanwege de directie der staatsmij
nen te Heerlen werd alhier geïnfor
meerd naar den prijs van den grond.
Ook is bij Amstenrade, in 't Mare-
böschke, geboord door een ploeg ar
beiders, werkzaam bij de toekomsti
ge staatsmijn te Terwinselendit bo
ren geschiedde met de hand en behoef
de maar te geschieden naar verluidt
tot op den steen, terwijl van de ver
schillende grondsoorten, welke men
aantrof, monsters moesten bewaard
en opgezonden worden.
Te Terwinseler zelf denkt men bin
nenkort met de werkzaamheden aan
de schacht te beginnen, de grondbo
ringen worden aldaar onverpoosd
voortgezet.
Of de grondboring te Amstenrade in
verband staat met de toekomstige
mijn te Hoensbroek, dan of ze op
zich zelf staat voor nummer drie der
staatsmijnen, daarover is nog niets
bekend.
Typhns.
De ziekte, waaraan te Rotterdam
sinds 1 Januari 153 menschen zijn
overleden, heeft gaandeweg, naar 't
schijnt, een geheele streek 'van ons
land besmet.
Te Schiedam is het getal typhus-
lijders binnen enkele dagen tot 18
gestegen, en ook in westelijk Noord-
Brabant en op Tholen doen zich eeni-
ere gevallen voor, zoodat de Gezond-
heidscommissie te Bergen-op-Zoom
f eveneens heeft gewaarschuwd tegen
het gebruik van ongekookt water en
'ongekookte melk.
Voorzichtige geneesheeren plegen
een ziektegeval eerst dan typhus te
1 noemen, als zij alle verschijnselen
der ziekte hebben waargenomenom
de zieken niet ongerust te maken,
noemen ze den naam der ziekte eerst
niet. Maar daar zij de ziekte intus-
schen veelal ook niet als typhus be
handelden, dus dadelijk door afzon-
derings- en ontsmettingsmaatregelen
tegen verspreiding der mogelijke be
smetting wakende, heeft de Pruisische
regeering nu voorgesteld, aangifte
verplicht te stellen ook voor die ziek
tegevallen, waarbij slechts vermoe
den van typhus bestaat.
Ook wanneer de huisdokter nog
niet met zekerheid typhus kan vast
stellen, zijn in de bacteriologische
werkzaamheden geoefende deskundi
gen meestal daartoe wèl in staat, en
binnen een etmaal kan zulk een on
derzoek geschieden.
Drinkwater.
De overbrenger van typhus is het
drinkwater in verband daarmee
ook de melk.
Het middel tegen die ziekte is dus
zuiver drinkwater.
Dr. G. W. Bruinsma schrijft nu
daaromtrent in de „N. R. Ct."
In de nabijheid van Breda, in de
gemeente Ginneken, komt binnen
veertien dagen in werking een drink
waterleiding, waar het water van het
riviertje De Mark door ozonisatie ste
riel en tot drinkwater geschikt wordt
gemaakt. De installatie is berekend
on het leveren van 1500 kub. meters
in het etmaal, maar kan volgens den
aanleg opgevoerd worden tot de dub
bele hoeveelheid.
Schrijver dezes, in de nabijheid
woonachtig, heeft van den beginne af
deze onderneming met belangstelling
gevolgd en, hoewel er geheel buiten
staande, getracht haar te steunen om
de groote hygiënische belangen,waar
van zij de oplossing zou kunnen ge
ven, en vooral ook omdat zij mis
schien in de toekomst het middel zou
aan- de hand doen om kleinere plaat
sen van goed drinkwater te voorzien.
Om die reden vestigde hij er reeds
een paar jaren geleden de aandacht
op, op het Congres voor Hygiëne te
Zwolle.
De gemeente Ginneken is slechts
klein, en hoe gewenscht een waterlei
ding ook voor haar zou zijn, zij was
niet in staat, den financieelen steun
te verleenen, die noodig was. De tot
standkoming onderging door financi-
eele moeilijkheden dan ook gedurig
vertraging. Dr. Van 'tHoff kon zich
echter reeds meer dan een jaar gele
den overtuigen, hoe ernstig de zaak
was opgezet, toen hij een bezoek
bracht aan den watertoren, de fil-
treerbakken, machinegebouwen, enz.
In dien tijd was de kwestie der
watervoorziening van Amsterdam
aanhangig en werd overwogen, daar
in te voorzien door rivierwater uit
den Rijnom de onderneming te
Ginneken te steunen, nam schrijver
dezes de vrijheid, den wethouder van
Publieke V erken te Amsterdam bii
een uitvoerige mededeeling in over
weging te geven, met ozonisatie „een
proef op groote schaal" te doen ne
men, hetgeen met eenige duizenden
guldens ondersteuning bijna onmid
dellijk had kunnen geschieden. Ware
hierop ingegaan, voor Rotterdam zou
thans allicht geen nieuwe proefne
ming noodig blijken te zijn.
Ook de Regeering is met de onder-
neinine in kennis gesteldde Cen
trale Gezondheidsraad heeft dienten
gevolge door een van de inspecteurs
der Volksgezondheid in Noord-Bra
bant een onderzoek doen instellen,
waaraan schrijver dezer mededeeling
als voorzitter der Gezondheidscommis
sie, zetelende te Ginneken, heeft deel
genomen.
In het Kanaal, niet verre van Mon
nikendam, is gisteren overboord ge
vallen de knecht van schipper W.
Even later is hij dood opgehaald.
Hij was kostwinner eener hoogbejaar
de moeder.
Diefstal.
De rechter-commissaris te Heeren
veen heeft na verhoor de gevangen
houding gelast van de ruim 30-jarige
vrouw J. B. uit Bakkeveen, beschul
digd van diefstal ten nadeele van den
bejaarden L. aldaar. Tijdens zijne af
wezigheid ging hij zijne woning bin
nen en nam circa ƒ130 uit een kast
eg.
De vrouw is gehuwd en moeder van
drie kinderen. Armoede kan niet als
oorzaak der daad aangemerkt wor
den, want haar man is arbeider-keu
terboer en houdt een paar koeien.
Wij vernemen, dat de vrouw reeds
hetend heeft.
(N. R. CU
De bazen verlangen een antwoord
vóór Vrijdag.
MM. Kaas en Tabaksbinder, van de
Amsterdamsche Juweliersvereeniging
woonden de zitting bij en denkelijk
zal in den zin van het antwoord van
Antwerpen geantwoord worden aan
den A. N. D. B."
Ongelukken.
Uit Stadskanaal wordt gemeld
Zondagochtend keerde de landbou
wer Detmers, wonende in den Boerv.-
mond, per rijtuig van de kerk huis
waarts. In het rijtuig zat behalve D.
en diens echtgenoote, de vrouw van
den arbeider Manrho. Even voorbij de
brug naar den Boerv.mond geraakte
de wagen te water en hoewel spoedig
hulp werd geboden, mocht men er
niet in slagen de echtgenoote van
Manrho te redden.
Kindermoord.
Te Rhenen vonden twee schippers-
jongens drijvend in den Rijn een pak,
een boezelaar, waar men iets had in
gewikkeld. Om het touw, dat er om
gebonden was, te bemachtigen, haal
den zij het op den wal en toen bleek,
dat er het lijkje in was van een pas
geboren kind. De justitie die de zaak
in handen heeft, meent reeds eenige
aanwijzingen te hebben aangaande de
vermoedelijke daderes.
Uit de Diamantbe werkerswereld.
Men schrijft uit Amsterdam
Het bericht van den hoefijzer-cor
respondent van het Hbld. te 's-Gra-
venhage, over het onderhoud dat de
heeren Polak en Douwes met minis
ter Kuyper hadden, vereischt eenige
verbetering. Men zou er n.l. den in
druk door kunnen verkrijgen, dat ge
noemde hoofdlieden der diamantbe
werkers, de bemiddeling van den mi
nister hebben gevraagd, ter oplossing
van het dreigend geschil met de juwe
liers. En dit is niet geschied. Wel
heeft men hem den stand van zaken
volledig uiteengezet. Volledigheidshal
ve voegen wij hier nog aan toe, dat
het onderhoud» niet Zaterdag 1.1.,
plaats had, maar reeds Woensdag
20 Januari 11.
Woensdagavond a.s. vergadert de
Amsterdamsche Juweliersvereeniging,
ter bespreking van het antwoord van
den Diamantbewerkersbond.
Naar het Hbld. v. Antw. meldt heeft
er Maandagavond te Antwerpen een
vergadering plaats gehad van de be
sturen der patroonsvereenigingen in
het diamantvak aldaar, om het schrij
ven van den A. D. B„ dat hun toege
komen was, te bespreken.
De besturen der Union des Fabri-
cants, der Fabrikantenvereeniging en
der Eigenwerkmakers stelden den
brief vast, die in antwoord aan den
A. D. B. gezonden zal worden.
De Eigenwerkmakers te Antwerpen
vergaderden eveneens gisteravond en
keurden dit antwoord formeel goed.
Dit antwoord is Dinsdagmorgen ge
zonden aan de werklieden.
„De bazen zeggen er in, dat het niet
logiek is, een voorstel te beantwoor
den met een tegenvoorstel.
De bazen weigeren de kwestie van
dén negen-uren-dag te mengen met die
der leerlingenregeling die zaken moe
ten afzonderlijk afgehandeld worden.
Alk er leerlingen zijn ingevoerd, zal
de kwestie van den negen-uren-dag
geleidelijk geregeld kunnen worden.
Comité van Yerweer.
Men zendt aan „Het Volk" de vol
gende motie ter opneming
„De vergadering, gehouden op 31
Jan. j.l. door de Commissie van On
derzoek in zake het verraad van het
Landelijk Comité van Verweer in de
Aprilbeweging, besluit niet op de ver
gadering van 14 Februari tegenwoor
dig te zullen zijn, meent echter, in
dien het vaststaat, dat het gehouden
referendum niet volledig was, ten
sterkste te moeten aandringen opeen
nieuw referendum."
Hierbij teekent ..Het Volk" aan
„Wij vragen slechts: Hoe moet blij
ken dat het referendum niet volledig
was? Van Erkel c.s. houden vol van
niet, terwijl Vliegen in ons blad het
tegendeel overtuigend aangetoond
heeft. Men late nu die kibbelarij
maar rustendat is het eenig ver
standig besluit dat te nemen valt."
Gemengd
Nieuws
Een Rubens beschadigd.
Dezer dagen werd bericht dat een
schilderij uit de Nederlandsche of
Vlaamsche school in den Louvre op
ergerlijke wijze beschadigd zou zijn:
een naam werd niet genoemd. Thans
blijkt, dat Rubens' beroemde Boeren
kermis verleden jaar toen het stuk
gephotographeerd werd op het ter
ras van het museum, een oogenblik
door de bedienden van den photograaf
werd alleen gelaten en door een wind
stoot omviel, waardoor het barstte.
Sedert werd het hersteld, maar niet
zoo dat de schade onzichtbaar is.
Aldus de Figaro
Het blijft een gevaarlijk werk schil
derijen voor het photographeeren van
dèn wand te laten nemen en naar.
buiten te brengen.
t l Arbitragehof.
De uitspraak van het scheidsge
recht in zake het Venezolaansche ge
schil is thans bepaald op Zaterdag
27 Februari, des voormiddags.
Bekentenis.
Een zonderling geval wordt in een
oproeping van den Britschen vice-
consul te Oskarshaven in Zweden be
kend gemaakt.
In December 1898 vertrok uit Huil
de Zweedsche stoomboot „Thekla",
thuis behoorende te Oskarshaven,
naar Malmoe. Sedert is niets meer
van dit schip vernomen. Onlangs ech
ter overleed te O. een Noorscli zee
man. na op zijn sterfbed de bekente
nis afgelegd te hebben, dat hij zich
op 13 December 1898 op een Engel-
sche stoomboot bevond, toen deze met
vollen stoom op de „Thekla" invoer,
zoodat deze weldra zonk. Ofschoon
het mogelijk was hulp te verleenen,
zette de Engelsche boot de reis ter
stond voort. De Britsche gezagvoerder
vreesde vermoedelijk dat hem de
schuld zou worden gegeven en liet
alle opvarenden plechtig zweren nooit
iets.van het geval bekend te maken.
Aldus vei'haalde op zijn sterfbed de
zeeman.
De consul verzoekt nu een ieder,
die van deze vreesélijke gebeurtenis
iets weet mede te deelen, zich bij hem
aan te melden.
Een raar geknoei.
De Deensche Kamer houdt zich
thans onledig met de besprekingen
van een legerschandaal, waarin
nauw betrokken is de oud-minister
van oorlog, de bekende ontwerper
van de verdedigingswerken van Ko
penhagen, generaal Bahnson.
De commissie voor financiën was
tot de ontdekking gekomen dat be
langrijke sommen ontbraken aan de
gelden voor de invaliden bestemd.
Het comité dat dit fonds beheert, be
kende dat het in 1889 geleend had
aan generaal Bahnson, die toen in
financieele moeilijkheden verkeerde
een som van 140.000 kronen, met een
eerste hypotheek als onderpand.
Als wederdienst kocht generaal
Bahnson grond van den voorzitter
van het comité, professor Bagger,
voor liet bouwen van de Gladsall-for-
ten tegen 22 gulden per are, een veel
te hoogen prijs volgens deskundigen.
Bovendien kreeg de heer Bagger nog
een douceurtje van ƒ10.000. Totaal
kostte deze vriendendienst het land
ƒ70.000, leest men in de Petit Bleu.
De Kamer zal hoogst waarschijn
lijk terugbetaling van deze kosten
bevelen.
Goedaardige krankzinnigheid.
Clavimanie is een nieuw soort van
ziekte, door de Duitsche geneeskundi
gen ontdekt. Het is een soort hersen-
aandoening, die vooral de vrouwen
aantast en het sterkst heerscht te
Berlijn, Munchen en Nuremberg. Zij
bestaat in een onweerstaanbare nei
ging om alle sleutels te verzamelen,
die de lijderes aantreft, alleen om het
genoegen deze zoo spoedig mogelijk
te bezitten. Bij een schatrijke dame te
Berlijn is een merkwaardig geval van
deze ziekte waargenomen. Nadat zij
200 bossen sleutels verzameld had, die
zij op den openbaren weg had gevon
den, zette zij zich in het hoofd, om
een reis door Duitschland, Engeland,
Italië tot zelfs Egypte toe te maken,
alleen om haar verzameling aan te
vullen.
Daar zal voorloopig echter niets van
komen, want hare familie heeft haar
onder geneeskundige behandeling ge
steld.
Londenscli politiesclianda&l.
In verband met onthullingen aan
gaande de relatiën, die blijken te be
staan tusschen sommige Londensche
politiemannen en de houders en be
zoekers van speelhuizen is een inspec
teur Mc. Carthy, die 20 dienstjaren
achter den rug heeft, ontslagen. Ook
hij bleek zich al te goed te kunnen
verstaan met speelclubben.
Verder worden drie agenten ver
volgd, die een valsche getuigenis heb
ben afgelegd tegen zekeren Taylor.
Vooraf hadden de nobele heeren
Taylor geld gevraagd, waarvoor ze
hun mond zouden houden. Het publiek
is overtuigd dat dergelijke kwade
practijken zeer verspreid zijn onder
de Londensche politie en dat het meer
dan noodig is eens schoon schip te
maken.
Tien duizend pond gestolen.
Een meneer nam Vrijdag 10000 pond
aan de Engelsche Bank in ontvangst
Op zijn verzoek werd hem uitbetaald
Feuilleton.
JNaur het Duilsch van
E. VON WERNER.
Speciaal bewerkt voor
Haablem's Dagblad.
De bergen, die zich direct achter de
groene vlakte van Raansdal verhie
ven, behoorden al bij het Hoogge
bergte en hoe hooger men ze besteeg,
des te machtiger en woester werd
i het landschap. In deze eenzaamheid
'Van bergen en wouden een uur van
het fjord af, lag het jachtgebied van
prins Sassenburg en zijn „Noorsch
Tusculum", dat hij daar voor zich had
laten bouwen en dat hij den naam
van Alfheim gegeven had.
Het was een houten gebouw in den
Noorschen stijl van een jagershuis
bet was bijzonder mooi gelegen.
Eigenlijk was het een klein soort slot,
dat men alleen voor deze omgeving
geschikt gemaakt had en al heerschte
van binnen ook niet die weelde, die
men op den „Zeeadelaar" opmerkte
toch was de geheele inrichting op
voorname en verwende gasten bere
kend.
De noodigë'i bedienden waren van
het schip meegekomen en overigens
leefden de prins en zijn gasten in vol
slagen afzondering. Geen van allen
was na aankomst weer in Raansdal
geweest.
De eerste week van hun verblijf wa
ren het steeds heldere, zonnige dagen
geweestaan den dag kwam om de
zen tijd van 't jaar bijna heelemaal
geen eind. Slechts twee uur lang ver
dween de zon achter de hooge ber
gen, om dan in vollen glans weer te
voorschijn te komen. Midden in den
zomer had men hier nacht noch duis
ternis. Heden voor 't eerst was de
lucht beneveld, duistere wolken hin
gen laag op de bergen en de zon
trachtte vergeefs door te komen.
Slechts van tijd tot tijd zond zij een
lichtstraal over de aarde uit, het was
een ruwe, sombere dag, die een bijna
herfstachtig karakter droeg.
De groote salon op de bovenverdie
ping van Alfheim, was een bijzonder
behagelijk vertrek, wanden en zolde
ring waren kunstig met hout bescho
ten, de meubels met artistiek snijwerk
voorzien en het matte groen van gor
dijnen en kussens paste voortreffelijk
bij den lichten, vroolijken kleur der
hier gebruikte houtsoorten. Ook hier
toonde zich overal de poging om de
inrichting met het karakter van het
landschap in overeenstemming ke
brengen. De glazen deur tusschen de
beide vensters leidde naar een bal-
con, welks zuilen en hekwerk ook uit
donker houtwerk gemaakt waren, het
bood een vrijen blik over laagliggen-
de bosschen en dalen tot aan het
fjord. Heden zag men echter niets dan
de wolken in de bergen, die dan weer
alles omhulden dan weer iets van het
uitzicht ontsluierden.
De bewoners van .Alfheim zochten
elkaar meestal in dit vertrek op en
ook heden hadden zij zich na het ont
bijt hier verzameld.
Sassenburg en de minister stonden
met elkaar in gesprek voor 't venster,
terwijl Sylvia in een leunstoel zat en
zich met een prachtigen Leonberger
onledig hield, die zijn mooien kop in
haar schoot gelegd had en zich haar
liefkozingen klaarblijkelijk met groot
genoegen liet welgevallen.
Ik moet helaas een klacht bij n
indienen, Excellentie, zei de prins, op
half schertsenden, half verwijtenden
toon. Ik kan het werkelijk niet goed
keuren, dat de barones zoo geheel al
leen omzwerftde streek is haar
vreemd, zij is heelemaal voor 't eerst
in de bergen en die zijn gevaarlijk
voor degenen, die ze niet kennen. Ik
heb tevergeefs mijn geleide aangebo
den, ik heb haar gesmeekt en het ge
vaar voorgehouden en zij heeft mij
uitgelachen. Nu blijft mij niets anders
over, dan dat ik uw hulp inroep.
Dat is tegen de afspraak, Sylvia,
zei Hohenfels bestraffend. Je hebt mij
mijn toestemming voor die eenzame
morgenwandelingen afgebedeld, maar
natuurlijk geldt dat maar alleen voor
de naaste omgeving en jij schijnt ze
heel ver uitgestrekt te hebben.
Sylvia maakte een ongeduldige be
weging.
Moet ik dan altijd als een klein
kind bewaakt worden Ik ben niet
bang en de bergen zijn veilig, dat
heeft de prins ons zelf gezegd. Men
heeft hier in 't Noorden geen bewa
ker noodig.
Neen, maar wel een geleide, zei
Sassenburg. Er zijn hier geen wegwij
zers en men kan uren achteréén wan
delen zonder iemand te ontmoeten. Als
ge eens verdwaalde, als u eens viel
en er geen hulp in de nabijheid was
Als als dat is het verve
lendste woord, dat ik kenOp mijn
voet kan ik me verlaten en ik ben liet
duizelig, dat heb ik in die acht dagen
al ondervonden en dat is mijn beste
bewaker.
Hoe het zij, dit eenzame omzwer
ven is en blijft gevaarlijk, besloot
Hohenfels. In 't vervolg zal de prins
je gezelschap houden, wil je zoogoed
zijn, Alfred. Ik heb je immers reeds
als ridder voor mijn dochter op alle
wandelingen aangesteld, want ik pres
teer in dat opzicht niets. Was je niet
van plan heden met Sylvia naar het
Isdal te gaan? Bij dit droevige weer
zal daarvan wel niets komen. In wel
ke richting ligt het eigenlijk?
Dien kant uit
Sassenburg wees naar het Noorden.
Dan zal de barones zich mijn gelei
de wel moeten laten welgevallen, want
het dal is maar van één kant toegan
kelijk en men moet den weg kennen
om hem te vinden.
Hij keek naar Sylvia, die echter
niets antwoordde, maar voortging met
den hond te spelende minister vroeg
echter
Isdal dat beteekent zeker IJs-
dal? Vermoedelijk een gletschers-
tafereel. Is het er mooi?
Neen, alleen indrukwekkend, bui
tengewoon indrukwekkend. Het is een
van onze meest woeste rotslandschap
pen en natuurlijk is daaraan een sage
van dood en vernietiging verbonden.
Ja, ja, daarover hoorde ik je giste
ren sprekenJe vertelde het aan
Sylvia, ik luisterde niet goed, omdat
ik juist zoo in de couranten verdiept
was.
Tot geluk van de sage en van mij
voltooide de prins. Anders moet 'k
altijd uw spotternijen aanhooren. Ik
weet, dat u een verklaard tegenstan
der van alle sagen is.
Ik vind alleen, dat men de sprook
jes der kinderkamer moet laten rus
ten, klonk koel het antwoord. Die zijn
afkomstig uit een tijd, dat demensch-
heid nog in haar kinderjaren was,
toen het drijven der natuurmachten
nog aan spokerij werd toegeschreven.
Voor ons hebben zij geen raadsels
meer, wij moderne menschen zijn mon
dig, wat beteekent voor ons nog die
spheeren van droomen en tooverij
Wij hebben enkel en alleen met de
werkelijkheid te doen.
In de steden wel, antwoordde
Sassenburg, maar niet hier in de ber
gen van Raansdal. Hier zien wij de
natuur nog als een groot, geheimzin
nig raadsel; iedere grot, ieder donker
bosch verbergt geheimen en bij het
volk is nog altijd iets blijven bestaan
van het oude bijgeloof uit vroegere
tijden. De Raansdalers zijn alle goede
Christenen en zouden het zeer kwalijk
nemen, als men aan hun Christen
dom twijfelde, maar diep in hun hart
daar heeft de eeuwenoude God van
Noorwegen, de geweldige Thor nog
altijd een plaatsje, al is 't dan ook
alleen in den vorm van bijgeloof. De
predikant mag het niet weten, maar
als zij om geluk en bescherming bid
den voor een lange zeereis, als huis
en hof in gevaar is, of als leven of
dood op 't spel staat, dan gaat zoo
menigeen in 't geheim naar het Isdal
en doet bij de runensteen zijn gewich-
j tige vraag aan het noodlot
i Hohenfels, die verstrooid voor zictt
