NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. Do Erfgenaam van het Majoraat. DE OORLOG Russische schepen vermeesterd Geland. Opmarsen naar Seoel. Db Russische macht. 21e Jaarpang. No. 6323 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. DONDERDAG 11 FEBRUARI lfl04.jg}A HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN PEK QJRIIE MAANDEN: Voor Haarlem c e 1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) 1.30 Franco per post door Nederland 1.65 Afzonderlijke nummers c 0 e 0.02% Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem 0.37% de omstreken en franco per post 0.45 Uitgave der Vennootschap Lcnrens Costeiv Directeur J» C. PEEREBOOM. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31M* Faubourg Montmartre. ADVERTENTIËN: Van 1—5 regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem van 1—5 regels 0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regeL Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Kleine advertentiën 3 maal plaatsen voor 2 maal betalen. Hoofdbureau en Drukkerij: Zuider Buitenspaarne No. 6. Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 122. Bijkantoor: Groote Houtstraat No. 55. Telefoonnummer 724. Eex>ste Bls&ci* lint ssanaiwer be«4aafc uit bladzijden* Haarlem's Dagblad van 11 Januari bevat o. a. Blad A. Buitenlandsch Overzicht, Telegrammen over den oorlog in't Oosten, Muziekverslag van Philip loots, Binnenl.- en Gemengde Berichten Nieuws nit Haarlem en Omstreken. Blad B. 25 jaar Kamerlid, Bin neiil. Nieuws, Koloniën, De ge- rechtswaarde van Rusland en Japan? Tervolg van het boeiend Detectieve rerhaal, De terugkeer van Sherlock Holmes. Bnitenlandscli O verziekt Alle ander buitenlandsch nieuws moet wijken voor de berichten betref lende den zoo plotseling uitgebroken OORLOG in OOST-AZIE. Alvorens we ertoe overgaan de reeks Ingekomen tijdingen mee te deelen een waarschuwing, namelijk deze om uiterst voorzichtig te zijn in het on- toorwaardelijk geloof hechten aan be lichten uit sommige bronnen. De Zuid-Afrikaansche oorlog heeft ons ge leerd hoe onbetrouwbaar sommige ironnen (toen speciaal Engelsche) wa ren. En ook nu is er reeds een voor beeld van dergelijke onbetrouwbaar heid. Kort achter elkaar toch werden beide volgende berichten ontvangen NEW-YORK, 9 Februari. De Associated Press te New-York deelt de ontvangst mede van een tele gram uit Petersburg, inhoudende, dat de admiraliteit meldde, dat 11 Japan- che oorlogsschepen en 1 Russisch jorlogsschip gezonken zijn gedurende den aanval op Port Arthur7 Russen serden gedood en een aantal ge- sond. Port Arthur staat in brand. LONDEN, 9 Februari. Het bericht van de Associated Press letreffende het in den grond boren van elf Japanéche schepen en een Rus sisch schip schijnt, na gedaan onder dek, niet uit geloofwaardige bron te ;cmen. Natuurlijk zullen we in het vervolg lergelijken onzin niet opnemenwe [unnen onze ruimte beter gebruiken, lilmaal slechts als voorbeeld. Zeer te wantrouwen zullen zijn be richten uit China en uit Engeland, die beide zijdelings te veel met de zaak te maken hebben. Ook aan Amerikaan- sche berichten is, blijkens bovenstaan de, een luchtje. Ziet hier nu, wat na der gemeld wordt. Uit New-York wordt omtrent het [evecht bij Port Arthur gemeld Een telegram van 9 dezer uit Tsjifoe «helstHet stoomschip Columbia is Dit Port Arthur hier aangekomen. Bet was op de reede van Port Arthur tijdens den Japanschen aanval en Toelde den eersten schok van de tor- iedo-ontploffing om elf uur, Maandag- Wond. De Russen stelden dadelijk roeklichten in werking en openden een hiuraanval, die den geheelen nacht en bij daglicht met tusschenpoozen rerd voortgezet. 1$ Feuilleton. Naar het Duitsch van E. VON WERNÊR. i 8peeiaal bewerkt voor Haarlem's Dagblad. 34) Het was de eerste maal, dat die laak aangeroerd werd. Op den „Zee adelaar" was er in 't geheel niet over gesproken en de trotsche, gevoelige man had dat maar al te goed begre pen, dat bleek uit zijn bitter ant woord Denk je werkelijk, dat ik zoo Weinig tact zou bezitten Weinig tact? Wij zijn toch je naaste bloedverwanten? Die mijn verloving tot nu toe 'olkomen genégeerd hebbenIk heb het oom volkomen in den vorm ge joeld, evenals mijn ontslag uit de Marine. Hij heeft van beide geen no titie genomen, zelfs niet met een enkel Woord het bestaat eenvoud'g niet Door hem. Sylvia trok alleen de wenkbrauwen Men zag twee Russische slagsche pen en een eerste-klas-kruiser onklaar worden en op het strand loopen aan den ingang van de haven. De kruiser helde sterk over, maar was niet be schadigd boven de waterlijn. De Rus sische forten vuurden in den ochtend op de Japansche vloot, die omstreeks 3 mijlen verder lag. De Japanners be antwoordden het vuur en raakten ver scheidene Russische schepen, zonder veel schade te doen. De Russische kruisers kwamen toen uit en de Ja panners verdwenen. Later zag men ze in de richting van Dalni gaan, blijk baar onbeschadigd. Ofschoon de offi cieren van de Columbia zeggen, dat de aanvallende schepen zeventien sterk waren, zag men er later zes tien. De stoomboot Toetsjou uit Dalni kwam de Japansche vloot langs, die toen bestond uit zes slagschepen, vier eerste-klas kruisers en zes andere sche pen, op 18 mijlen van Port Arthur. Zij voeren in Zuidoostelijke richting. Drie Japansche kruisers kwamen Port Arthur voorbij Dinsdagochtend om 10 uur. in het gezicht van de Rus sische vloot, die het anker lichtte op vervolging uitging, maar een halfuur tje later terugkwam. Uit Tsjifoe meldt de Columbia nog Na het torpedo-gevecht lieten de Rus sen een kruiser buiten de wacht hou den. De Japanners vuurden op dezen kruiser en de andere Russische sche pen lichtten toen het anker en kruis ten om de reede heen. De Japanners kwamen binnen drie mijlen. Er begon een gevecht. De Japanners vuurden op de schepen en forten, die antwoord den. De granaten troffen de Russische schepen slechts licht. De Russische projectielen vielen te kort. De Colum bia vertrok, terwijl het gevecht nog voortduurde, maar zag later de Japan sche vloot vertrekken. Een telegram uit Tsjifoe meldtDe buiten gevecht gestelde Russische schepen zijn de Poïtawa, Tsesaréwitsj en Bojarin. (Deze namen wijken, wat de eerste en derde betreft, af van de gisteren door Reuter geseinde. Red.) De aan den grond geraakte schepen versperren den ingang van de haven en beletten de kanonneerbooten naar buiten te komen en de slagschepen en kruisers om kolen in te nemen. Uit Petersburg wordt geseind Het bericht uit Port Arthur over den eersten aanval van de Japansche tor pedo-booten, heeft, toen het in de stad bekend werd door buitengewone bulle tins van de couranten, een diepe alge- meene ontroering en levendige veront waardiging gewekt onder de menigte „tegen de verraderlijke aanvallers De beweging onder de menigte neemt gaandeweg toe. Er loopen tegenstrij dige geruchten, maar werkelijke bij zonderheden zijn nog niet bekend op het oogenblik. Alle waardigheidsbe kleders, burgerlijke ambtenaren en militairen, die toegang tot het hof hebben, begeven zich, aangegaapt door een nieuwsgierige menigte, naar het Winterpaleis, om de plechtige gebeden bij te wonen, waarbij 'sJiemels zegen op de Russische wapens wordt afge smeekt. De Tsaar, de Tsaritsa-moeder en het geheele keizerlijke Huis hebben giste renmiddag een bedestond in de kerk van het winterpaleis bijgewoond. Voor het paleis bracht een menigte men- schen den zeer ernstig uitzienden Kei zer geestdriftige ovaties. Er zal heden een keizerlijk manifest openbaar gemaakt worden, den oorlog aan Japan verklarende. Tot de vrijwel ongelooflijke berich ten behoort het volgende uit Peking Ongeveer duizend man Japansche troepen zijn gisteren te Tsjemoelpo ontscheept, niettegenstaande daar op bij dat verwijt. Jij bent zeer eigenwijs geweest, dat vergeeft papa nu eenmaal niet, en wat je keus betreft, daardoor gaat Giintersberg voor de familie Hohen- fels verloren, waarvan jij de laatste afstammeling bent, je kunt toch niet verlangen, dat Vüj zich daarover ver heugen zal. Maar "in weerwil van dat alles papa is ridderlijk, hij zou je verloofde met alle wellevendheid als aanstaande nicht ontvangen. Vermoedelijk met dezelfde welle vendheid, die mij op den „Zeeade laar" td beurt viel. Voor zooiets wensch ik Hildur te bewaren. Het was mooi genoeg, dat ik het moest uithouden De jonge dame fronste het voor hoofd in haar tegenwoordigheid mocht men zich geen verwijt tegen haar vader veroorloven. Die eigen zinnige stijfkop daar, dien men eerst had moeten dwingen zijn bloedver wanten weer te zien, had toch alleen schuld aan die heele geschiedenis en nu kwam hij er nog tegen op en deed, als was hem onrecht aangedaan. De ijskoude tegenstand, die uit zijn ge heele houding sprak, zei duidelijker dan woordenLaat mij met rustIk behoor niet meer bij u allen Het gesprek, dat steeds heftiger toon had aangenomen, verstomde. Men hoorde alleen nog het bruisen en donderen van den waterval. Het witte gletscherveld daarboven scheen twee Russische oorlogsschepen lagen. De landing der Japanners op zich zelf is niet onmogelijk, maar wèl de toevoeging niettegenstaandeenz. Of zou als opheldering kunnen die nen het volgende bericht uit New- York? Een telegram uit Tsjifoe meldt, dat Japan de Russische oorlogsschepen Wariag en Koriëts te Tsjemoelpo ge nomen heeft Mogelijk zou dus zijn, dat eenige Japansche oorlogsschepen eerst de beide Russische schepen hebben geno men en dat daarna de troepen zijn aan wal gezet. Een bericht uit Tientsin wil doen vreezen voor verwikkelingen tusschen Engeland en Frankrijk. Het meldt De aankomst van een Fransch transportschip, dat een bataljon solda ten uit Tonkin overbrengt, wordt elk uur te Sjanhai-kwan (tegenover het schiereiland Liao-toeng) verwacht, om de forten te bezetten, welke de Russen ontruimen. Naar men meldt, is de driekleur daar hedenochtend gehe- schen boven de forten, welke bewaakt worden door een enkelen schildwacht. De Engelsche ambtenaar, die te Sjan hai-kwan aan het hoofd staat, heeft tegen de Fransche bezetting verzet aangeteelcend. Generaal Ventris, die bevel voert over de Engelsche troepen in Noordelijk China, is vanochtend naar Sjanhai-kwan vertrokken. Maar het komt uit een Chineesche plaats en er is dus op toepasselijk, hetgeen we in den aanhef schreven. De stedelijke doema van Moskou heeft een bedrag van een millioen roe bels aan den Tsaar geschonken tot oprichting van een hospitaal. De FRANSCHE minister-president geeft de verzeke ring, dat de regeering vast besloten is, wanneer het geval zich voordoet, aan het parlement nPe inlichtingen lever- strekken, welke kunnen dienen oin licht te verschaffen over den toestand. De minister-president heeft den indruk dat deze verklaring alle beduchtheid zal wegnemen, welke zou kunnen be staan met betrekking tot de bedoelin gen van de regeering voor de toe komst, en spreekt den wensch uit, dat men openbare gedachtenwisselingen over de zaken van het Verre Oosten zal staken. Na het #uitgaan van den minister raad heeft minister Pelletan raad ge pleegd met den chef van den staf, om de lastgevingen vast te stellen voor het smaldeel in het Verre Oosten. Alle schepen van dat smalueel zullen last krijgen, de Fransche wateren niet tc verlaten. Bij de beraadslaging in de IT AL IA AN S C H E Kamer over het wetsontwerp, strek kende om 5,391,000 lire op de begroo ting 1903/04 te bestemmen voor de Ita- liaansche bezetting in China, ver klaarde Giolitti, in antwoord op een vraag van socialistische en republi- keinsche leden, dat het onmogelijk is, de verplichtingen te verzuimen, die het land op zich genomen heeft. Geen mogendheden zouden meer met ons onderhandelen, indien men geloofde, dat wij onze verbintenissen alleen na komen, als wij in het voordeel zijn. De minister is het eens met de inter- pellanten over de noodzakelijkheid ui ueAfijq a} Siptizuo mo an^ll jooa den Russisch-Japanschen oorlog, en zich er toe te beperken om alles in het werk te stellen om den vrede tot stand te brengen of de hotsing plaat- zich eindeloos uit te strekken, want zijn grenzen verdwenen in nevelenen de fijne stofregen van het opspatten de water hing ook als een nevelge waad om den snelvlietenden water massa, die zich met geweld naar be neden stortte. Maar de wilde Raan werd niet getemd, als zij daar bene den haar nauwe rotsbedding gevon den had, als een kokende straal kwam zij overal tusschen de steenen te voorschijn. Rots en vloed en ijs dat was alleen overgebleven van het eens zoo bloeiende, rijke Alpendal Naakt en kaal verhieven zich de hergen, door klippen omgeven met steile, afgebrokkelde wanden. De top pen waren in de wolken gehuld, in de kloven verdichtten zich de dampen en bleven aan het gesteente hangen, en door nevel en wolken schemerde overal ijs, dat aan het dal zijn naam gegeven had. Het lag tegen de hellin gen, het vulde de spleten en kloven, als waren neerstortende beken plot seling door een of ander tooverwoord in hun vaart gestuit. De midden-zo merzon had weliswaar geprobeerd om die betoovering te verbreken en de ijsketens los te maken. Het droop van de bergen af, maar het ontketen de water zocht tevergeefs zijn weg naar beneden, alleen de machtige gletscherstroom van de Raan kon het zoo ver brengen. Alle kleine waterstroompjes spatten weg en verspreidden zich in dien val Mep seint ons de volgende berichten: Te Chemulpo zijn twee Russische oorlogsschepen door de Japanners vermeesterd. Acht duizend man Japansche troe pen zijn geland. In alle voorname havens van Zuid- en West-Korea landden Japansche troepen. De opmarsch naar Seoul is begonnen. Er zijn 36 Oost-Siberische (Russi sche) Regimenten in Mandschoerije. (Zie vervolg telegr. 3e pag.) selijk te doen blijven .De regeering blijft waakzaam en verliest de natio nale belangen niet uit het oog. Zoo dra echter de gebeurtenissen het toe laten, zal de regeering middelen over wegen om bovenbedoelde uitgaaf te verminderen. Het wetsontwerp werd aangenomen. Uit New-York wordt gemeld, dat de minister van buitenl. Zaken der VEREENIGDE STATEN, Hay, aan de mogendheden een nota heeft gericht, vragende of zij bereid zijn mede te doen aan een kennisge ving aan Rusland en Japan, behelzen de, dat gedurende de vijandelijkhe den en daarna de onzijdigheid en on schendbaarheid van China erkend moeten worden. De oorspronkelijke bedoeling van Hay's voorstel was, het beginsel van de open deur in Mantsjoerije te hand haven. Dit veranderde naderhand in een voorstel betreffende handhaving i van China's onschendbaarheid en be perking van de vijandelijkheden bin nen den kleinst mogelijken kring. De nota brengt zoo goed als zeker mede, dat noch Rusland, noch Japan China z"al mogen binnenvallen. Het Amerikaansche kabinet zelf heeft besloten volstrekte onzijdigheid te betrachten. Men verneemt, dat Hay's voorstel len betreffende het beperken van het oorlogsterrein den vorm hebben aan genomen van nota's aan Rusland en Japan, terwijl de onzijdige mogendh,»- den zijn uitgenoodigd aan de oorlog voerende mogendheden een dergelijke mededeeling te doen. Men verneemt, dat het voorstel in goede aarde is ge vallen. Het ministerie van buitenlandsche zaken verwacht gunstig antwoord. Dit bericht heeft opschudding te weeg gebracht in diplomatieke krin gen. Stadsnieuws. Naar wij vernemen, zal binnen korten tijd een begin worden gemaakt met den uitbouw van de draaierij op de C. W. S. der H. IJ. S. M. alhier. Reeds eenige jaren geleden, is hiervoor een machinekamer ont- i*uimd. zonder den bodem te bei*eiken. Zij zweefden als witte nixen-sluiers over de klippen heen. En dat alles lag onder een sombe ren hemel, waarin zware onweers wolken voorbijtrokken. Van tijd tot tijd braken enkele zonnestralen door, vale, gele stralen, die als verdwaalde lichtgeesten nu dit dan dat beschenen en dan weer verdwenen, om alles in het vorige licht achter te laten. Bernard verbrak eindelijk het stil zwijgen, dat eenige minuten geduurd had. Je zult aan terugkeer moeten denken, Sylviavermaande hij. Alf- heim is meer dan twee uur van hier zoo lang zal het weer zich ternauwer nood goed houden, en je hebt heele- maal geen regenmantel of -scherm. Die heeft Rolf, viel zij hem in de rede. Daardoor wordt ik volkomen beschut. Dat zal ook noodig zijn, wij heb ben zware regens en storm te wach ten. Waar is de jager gebleven Ze ker bij den ingang van Isdal? Ik zal je naar beneden geleiden, het pad langs de Raan is glibberig en onvei lig. Zullen wij gaan? Dat klonk weer zoo vol ongeduld en aandrang als in 't begin. Sylvia stond op, maar er speelde een spotlach om haar lippen. Dus ik moet om iederen prijs hier vandaan Heb jij daar alleen recht op „BACH." Het vierde Bach-concert bracht als soliste mevr. Adrienne KrausOs borne, die zooals ons 't program ma-boekje herinnert vóór negen ja ren ook al eens in de Bach-vereeni- ging optrad. Zij had toen volgens dezelfde bron zooveel succès, dat „niet weinig leden onzer Vereenïging" zich dat nog zullen herinneren. Dat moet dus nogal wat geweest zijn, in aanmerking genomen, dat de meest» solisten op Bach levendigen bijval vinden. Tot mijn schande moet ik bekennen mij niets omtrent deze zarf- geres of de door haar geoogste lau weren te herinneren, maar dit heeft mij gelukkig Dinsdagavond niet belet van haar buitengewoon welluidend orgaan en haar magistrale wijze van zingen volop te genieten. De beide kleine aria's van Gluck„O Del mio dolce ardor" en „Einem Bach der fliesst" brachten weliswaar meer tot dat genot bij. dan alle vijf of zes lie deren van het tweede deel te zamen, maar toch ook met deze kleinigheden ofschoon dan voor zulke anspruchs- lose dingskens wel wat al te inten sief (d. w. z. niet naif en ongekun steld genoeg) voorgedragen hand haafde zij den hoogen dunk in het eerste deel gegeven. Als gewoonlijk lag het belangrijk ste deel van 'tprogramma in de in strumentale werken. Het Concertge bouw-orkest onder Willem Mengel berg gaf als opening nog eens een heerlijke uitvoering van Brahms' der de Symphonie (in F). Mij dunkt de beschuldiging van duisterheid en diepzinnige haarkloverij, die men Brahms wel eens naar het hoofd werpt, kan op dit natuur-frissche werk geen betrekking hebben. Het is in al zijn vier hoofddeelen helder als kristal. Elk motief is klaar belijnd en vol karakter en de geheele ont wikkeling van een natuurlijkheid, die toch de stoutste verrassingen niet uitsluit. Maar nog ruim zoo rijk aan stoute verrassingen is de „Tondich- tung" Don J u a n van den geniale n geweldenaar Richard Strauss. Dit werk vormde het hoofdmoment van het tweede deel. Het is een toonschil- dering van grootsch ontwerp en gloei end coloriet, dat ons de romantische avonturen van den galanten roofrid der bedoelt voor den geest te bren gen. We zullen hier geen boom gaan opzetten over het goed recht der pro- gramma-muziek in 't algemeen en over de meerder of mindere ..natuur getrouwheid" van dit stuk in 't bij zonder. Dit zullen voor- en tegen standers wel moeten toegeven overal waar de componist ons tijd gunt ons in een bepaalde stemming „in te leveji", daar genieten wij ook met volle teugen van zijn innig-mooie muziek. Weber's vurige „Euryanthe' -ouver ture besloot dezen belangrijken avond. PHILIP LOOTS. Naar wij vernemen zijn door de directie der Gemeentelichtfabrie ken aan den Houtpoort, in het Scho terkwartier en op de Centrale Werk plaats der H. IJ. S. M. drukmeters geplaatst. Op een plaat, die door middel van een uurwerk in 't rond draait wordt door een staafje een zwarte lijn ge trokken. Iederen morgen wordt de plaat er af genomen en een nieuwe opgezet. Door deze druktoestellen, kan de directie der Gemeente-lichtfabrieken ten allen tijde de drukking van het gas controleeren. Ploe kom je er bij viel hij uit. Ik dacht er niet aan je Mij weg te sturen? Neen, het schijnt alleen maar een dringende wensch van je te zijn, dat ik heenga. Je wilt zeker alleen zijn met je ge- heimzinnigen runensteen Toen ik hier kwam, was je geheel verdiept in de beschouwing en nu stoort je na tuurlijk mijn profane tegenwoordig heid. Bernard gaf geen antwoordde scherts hinderde hem klaarblijkelijk, en toen de jonge dame nu aanstalten maakte de runen nogmaals te bekij ken,ging hij met een snelle beweging tusschen haar en de rots staan, als wilde hij haar van den aanblik we ren. Dat maakte haar spot eerst volko men gaande. Warempel, Bernard, je bent bij- geloovigriep ze. Je gelooft aan de oude boerensage, die steen schijnt werkelijk een heiligdom voor je te zijn o, dat is kostelijk De oogen van den jongen manspat ten vonken. Lach niet, Sylvia Je spotter nijen zijn hier niet op hun plaats, zei hij kort-af, terwijl zijn gelaat onmis kenbaar toorn of smart uitdrukte. Ieder ander zou nu wel gezwegen hebben, maar bij Sylvia kwam weer de oude lust tot prikkelen en plagen op, de oude vijandschap uit de kin derjaren. Eindelijk was er bij dezen ZONDAGSRUST. Dinsdagavond werd in het Bronge bouw eene groote openbare vergade ring gehouden ter bevordering van de Zondagsrust. Hoewel de leden van de 12 bij het „Comité voor Zondagsrust" aangeslo ten Vereenigingen waren opgeroepen tot bijwoning dezer vergadering, was de opkomst, waarschijnlijk ten ge volge van het regenachtige weder, toch niet groot te noemen. Als sprekers traden op de heeren Jb. van Oversteeg van Amsterdam en P. Raëskin van Haarlem, terwijl de heer P. J. H. te Boekhorst van Am sterdam verhinderd was. De voorzitter van het Comité, de heer Venema opende de bijeenkomst met er op te wijzen dat de Zondags rust nog zoo weinig in acht wordt ge nomen. Meer cn meer moet men daar om doordrongen worden van de nood zakelijkheid van Zondagsrust voor onszelven en voor anderen. Daarom meende het bestuur de za ken niet meer in stilte, maar in het openbaar te moeten behandelen, ten einde het publiek beter in te lichten. De heer Oversteeg, daarop het woord verkrijgende, haalde een desbetref fende legende aan, dat menschen, die de Sabbath niet hielden, dieren wer den, en zeide, dat ook wij vreezen voor een verdierlijkingin den mensch, wanneer de Ordonnantiën Gods niet worden opgevolgd. Daar op deze vergadering echter sprekers van verschillende richting optraden, zou spr. thans niet uitgaan van het standpunt van het geloof, maar van dat van de ervaring, om te pleiten voor de noodzakelijkheid van Zondagsrust. Een mensch ontmenscht, wanneer hem niet gegeven wordt, wat hem volgens zijn mensch-zijn toekomt, zei- de spr. Waar men in Amsterdam b.v. be rekende hoelang een paard mag wer ken om zoolang mogelijk den arbeid te kunnen volhouden, daar vraagt spr. zich af, is het dan nog niet meer noodzakelijk, om dezen maatregel voor den mensch in acht te nemen. Hij moet 6 dagen werken en den 7den rusten, wil hij het blijven volhouden. De boog toch kan niet altijd gespan nen zijn. Niet alleen voor Uzelf is Zondags rust noodzakelijk, maar in de eerste plaats zorgt dat een ander niet voor U moet werken op Zondag. Was een ieder daarvan goed doordrongen, werden er geen inkoopen of bestel lingen meer op Zondag gedaan, dan zou feitelijk geen wet meer noodig zijn. Doch dit is helaas nog niet het geval. Nog meer dan voor Zondagsrust, voelt spr. voor Zondagheiliging. Doch laten wij in de eerste plaats begin nen met krachtig te strijden voor de Zondagsrust; en laten allen hiervan doordrongen worden, dat men ande ren niet kan noch mag noodzaken den Rustdag te misbruiken, (applaus). Hierna verkreeg de Z.Ew. heer Raës kin 't woord. Als spr. voor 't recht van Zondagsrust wil pleiten, zal hij steeds een eere-saluut brengen aan Karei Marx. Deze heeft steeds met alle kracht voor Zondagsrust gestreden kouden, ontoegankelijken man een kwetsbare plek gevonden en zij zette er den dolk in zonder te vragen, waar hij trof. Wat zie je er grimmig uit, spot te ze. Als de dondergod in hoogst ei gen persoon en je staat daar als moest je zijn gedenkteeken op leven en dood verdedigen. Deze raadselach tige runen zijn niet te ontcijferen. Al leen wie het juiste uur kent en het rechte woord daarbij spreekt, voor hem worden zij plotseling duidelijk en hij leest zijn eigen lot er in. Je hoort, dat ik volkomen van de sage o.p de hoogte ben. Heb jij misschien de rechte vraag al gesteld Heb je het schrift gelezen? Zij sloeg haai* oogen tot hem op, die schoone, raadselachtige oogen, waarvan men nooit wist, of zij vlei den of dreigden, maar zijn antwoord klonk even kort en somber, als eerst het verbod. Neen, maar ik heb iemand ge kend, die ze gelezen heeft. Och en wat las hij er in Den dood Het sombere woord op dezen toon en in deze omgeving gesproken, had iets, dat eiken spot deed verstommen. (wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1904 | | pagina 1