Nut van t Algemeen.
Voor een zeer druk bezochte verga
dering van het Departement Haar
lem van de Maatschappij tot Nut van
't Algemeen trad Dinsdagavond op
mevr. J. Spoor van Bloemendaal.
Voor deze tot het voordragen van
een gedeelte uit „Faust" wil overgaan
wenscht zij iets omtrent dit geheele
werk te zeggen. Velen zullen het boek
gelezen hebben, of althans de opera
gezien hebben, bij enkelen die dit nog
niet gedaan hebben, hoopt spr. zoo
veel belangstelling op te wekken, dat
zij het alsnog doen.
De hoofdpersonen uit Faust leven
in mij, ik kan mij geen figuur uit dit
werk denken, waarvan ik het karakter
niet terugvind in de menschen.
Faust is voor mij het hooge ver
stand, dat dringt naar zoeken en na
denken. Eindelijk als het hem blijkt
dat al zijn studie hem niets baat, dat,
hoewel hij veel heeft doorgemaakt,
hij niets verder is gekomen, maakt
wanhoop zich van hem meester. Hij
ziet in dat de aarde hem geen be
vrediging brengt, maar het geestelijke
is nog niet genoeg bij hem ontwik
keld, zoodat hij er nog niet in door
kan dringen. Als hij ten laatste aan
zijn leven een einde wil maken, dan
klinkt de Goddelijke stem, en dan
zingen de koren: „Christus is opge
staan Dan krijgt hij weer meer
moed en kracht om met de menschen
te leven.
Mephisto is de man die alles bela
chelijk poogt te maken, en op alles
wat hij ziet wat af wil dingen.
Gretchen is de ziel van elk men-
schenleven, zij is even onschuldig als
een kind, en toch is zij oorzaak van
zooveel leed en smart, zooals den
dood harer moeder, broeder en van
haar kindje. Het is evenwel nooit
haar doel geweest om deze smart te
veroorzaken. Met liefde zien wij haar
daden aan, en als wij er goed in
doordringen dan merken wij dat het
eten was van den verboden boom van
kennis.
Toen de dichter Goethe op veertig
jarigen leeftijd Faust schreef, was
dit op een van de momenten dat alles
wat hij in zijn loopbaan gedaan en
ontmoet had voor zijn geestesoog
voorbijtrok, toen hij groote smart
leed, daar hij merkte dat van zijn
werken nooit datgene uitgegaan was,
wat hij vroeger verwacht had.
Hierna droeg mevr. Spoor een ge
deelte uit Faust voor, en wel de„Pro-
loog in den hemel", „Gabriel", „Mi
chael" en „Raphael" en „de Godde
lijke stemming". Op prachtige, duide
lijke, gevoelvolle wijze werden deze
gedeelten door mevr. Spoor voorge
dragen.
Na een korte pauze werden door
mevr. Spoor eenige andere voordrach
ten ten beste gegeven, o.a. het „IJs-
tochtje" van Potgieter, welke stuk
ken ook alle zeer in den smaak vielen
en een warm applaus tot loon en dank
ontvingen.
Kamer van Koophandel en
Fabrieken te Haarlem.
Vergadering van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken
te Haarlem, op 16 Februari 1904,
des avonds te halfacht uur, op
het Raadhuis.
Tegenwoordigde heeren Mr. Joh.
Enschedé, A. de Clercq, E. J. Wester-
veld, P. Goedkoop Dz., E. H. Krelage,
P. G. Heems en G. van der Most van
Spijk.
Werd voorlezing gedaan van de se
dert de vorige vergadering uitgegane
stukken, bestaande hoofdzakelijk uit
een aantal brieven aan vereenigingen,
instellingen enz., houdende verzoek
om opgave te doen ten behoeve van
het jaarverslag der Kamer over 1903.
Werd mededeeling gedaan van de
sedert de vorige vergadering ingeko
men stukken, waaronder een brief van
den Directeur-Generaal der posterijen
en telegraphie, waarbij eenige nadere
inlichtingen worden gevraagd omtrent
hetgeen in het jaarverslag der Kamer
over 1902 met betrekking tot de ge
meente Heemstede voorkomt en waar
in het volgende wordt gezegd
„De hooge eischen, die men stelt
„voor aansluiting aan het Haarlem-
„sche telephoonnet (bekostiging van
„eigen leiding) maken het velen on-
„mogelijk deze aansluiting aan te
„vragen en aldus te profiteeren van
„dat belangrijke hulpmiddel voor den
„handel."
Door het Hoofdbestuur was nu ge
vraagd, welke eischen door de conces
sionarissen voor de aansluiting van
een of meer bepaalde perceelen te
Heemstede zijn gesteld, alsmede of de
kosten van aanleg der verbinding m
elk geval werden berekend van het aan
te sluiten perceel tot de grens van de
gemeente Haarlem, dan wel tot het
centraalbureel van het telephoonnet.
Nadat hieromtrent aan derden in
lichtingen waren gevraagd, werd be
sloten deze af te wachten, alvorens
aan gemeld Hoofdbestuur te antwoor
den.
Kwam opnieuw in behandeling het
adres van het landelijk comité, werk
zaam tot afschaffing van den accijns
op het geslacht, gedagteekend Den
Haag, November 1903.
Na beraadslaging werd besloten, dit
adres voor kennisgeving aan te ne
men.
Een gelijk besluit werd ook genomen
omtrent een sedert de vorige vergade
ring ingekomen adres van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken te
's-Hertogenbosch in zake de verbete
ring van het kanaal naar de Amer.
B e n o e mi n g.
De heer D. J. A. Westerveld Jr.,
leeraar in de Duitsche Taal aan aet
Instituut Prins alhier, is bestemd om
naar Ned.-Ind. te worden uitgezonden
ter benoeming tot leeraar bij het mid
delbaar onderwijs.
Op zijn daartoe gedaan ver
zoek is de heer Mr. S. H. Bloember
gen geroyeerd van het tableau der
Advocaten en Procureurs alhier
A.s. Vrijdagavond zal het
Christelijk Kinder-Zangkoor „Hosan
na", directeur de heer A. W. Wesse-
lius, haar jaarlijksche feestelijke bij
eenkomst houden in het gebouw van
den Protestantenbond aan <ie N-euwe
Gracht alhier.
In den afgeloopen nacht heeft
het vrij hard gevroren.
S t e u n-C omité.
Bij het Plaatselijk Steun-Comité
alhier werd in de week van 17—23
Februari voor de uitgeslotenen ont
vangen
van den heer A. H. te H. 1.
van den heer J. H. v. T. te H. 1.
van den heer N. N. te H. 1.
van het Landelijk Comité 17.
van den A. N. D. B17.
van Mevr. v. d. H. te H. „20.
van Mevr. K. te A8.—
van Mej. S. te H. 15 pd. brood 0.
aan boodschappen 10 bons 0.
opbrengst coll. verg. Terwey 1.38
id. id. Wilhelminagarde3.18
id. van verkochte bons 36.25
id. van inteekenbiljetten „24.25
saldo vorige week48.02
Totaal ontvangsten f 178.08
De uitgaven bedroegen 96.90
Saldo op 24 Februari f 81.18
Uit de Omstreken.
HEEMSTEDE.
Dinsdagavond werd alhier in het
Wapen van Heemstede eene Algemee-
ne Vergadering gehouden van de
Vereeniging Wijkverpleging te Heem
stede.
De voorzitter Dr. M. Colenbrander
opende deze vergadering met een
woord van welkom en bracht daarna
het jaarverslag uit, waaruit bleek
dat de vereeniging zich in bloei mag
verheugen. Het ledental was gestegen
en de financiën bevonden zich in gun
stige conditiën. Tevens bleek ook dat
de beide pleegzusters Mej. van Heu-
kelom en Mejuffr. König zich van een
moeilijke taak zoo bij uitstek hadden
gekweten, wat vooral blijkt van de
achttienhonderd zes en tachtig be
zoeken in twee en zeventig gezinnen
door hen afgelegd, behalve de zes
tienhonderd vier en negentig patien
tjes die in het Wijklokaal werden
verpleegd. Geen wonder, dat aan de
beide zusters een woord van hulde
werd gebracht. Mejuffrouw van Heu-
kelom en Dr. Droog die aan de beurt
van aftreden waren als bestuursleden
werden met algemeene stemmen her
kozen.
Hierna bracht de penningmeeste-
resse, mevrouw Boerlage, haar ver
slag uit van haar beheer der
geldmiddelen, waarna de rekening
en verantwoording werd nagezien
door de heeren J. ten Hagen en Jac.
van de Berg, welke rekeningen in orde
werden bevonden, terwijl de voorzit
ter een woord van dank bracht voor
het gëhouden beheer.
Niets meer aan de orde zijnde sloot
de voorzitter, na rondvraag, deze ver
gadering. Zeker is het dat de Heem-
steedsche Wijkverpleging zich al meer
en meer de genegenheid weet te ver
werven van het publiek dat hare wel
daden zoo ruimschoots ondervond.
VELSEN.
Agenda voor de openbare vergade
ring van den gemeenteraad van Vel-
sen op Dinsdag 1 Maart 1904, voorm.
10 ure.
1. Ingekomen stukken.
2. Advies der gezondheidscommissie
omtrent de bouwverordening woning
wet.
3. Aanbieding verslagen commissiën
tot wering van schoolverzuim over
1903.
4. Aankoop van rentegevend goed.
5. Voorstel inzake de invordering
van schoolgeld, door tusschenkomst
van het onderwijzend personeel tegen
billijke vergoeding, bij wijze van
proef.
6. Straatnamen IJmuiden.
7. Geldleening voor de bestrating
van een gedeelte Zeeweg.
8. Adressen van
a. A. de Ridder, klerk der secretarie
om eenige verhooging zijner bezoldi
ging, f 250 bedragende.
b. G. E. baron van Tuijll van Se-
rooskerken en Jhr. Mr. J. W. G. Boreel
van Hogelanden, om opheffing van
een openbaar voetpad over hunne
eigendommen.
c. Maatsch. „Breesaab", om ophef
fing van een gedeelte van het Rijk
aan Zeëer-voetpad.
d. Mej. G. J. Kerbert, onderwijze
res aan de openbare lagere school te
IJmuiden, om aanstelling als onder
wijzeres met verplichte acte Engelsch.
e. Jb. Pannekoek, doodgraver-weg
werker om verhooging zijner jaar
wedde.
f. Eenige horlogemakersvereenigin-
gen om medewerking tot invoering
van een uniforme tijdregeling.
g. De Burgersocieteit „Ons Belang"
te Velseroord om verlichting van den
weg van IJmuiden naar Velseroord.
h. N. C. Böhm te Velsen, om een
stukje gemeentegrond te mogen koo-
pen om een huisje te bouwen.
i. W, Melgerd te Velsen, om een
stukje grond te mogen koopen.
9. Suppletoire begrooting.
10. Onvoorziene uitgaven.
11. Benoemingen.
a. Commissie voorjaarsschouw over
de wateren.
b. Armmeester bij het Schoolarmbe-
stuur.
c. Tijdelijk lid der commissie van
Bijstand voor de openbare werken.
12. Primitief-kohier 1904 en recla
mes hoofdelijken omslag.
Binnenland
Sta ten-Generaal
Kameroverzicht.
Gisteren waren vijf leden der rech
terzijde, allen voorstanders van de
nieuwe wet op het Hooger Onderwijs
aan het woord en uit den aard der
zaak was er menige familietrek in
hun redevoeringen.
Toch waren die van de heeren No-
lens en Lohman verre van volmaakte
instemming getuigend. Voor den heer
Nolens, die van de openbare univer
siteit persoonlijk den indruk van on
partijdigheid had behouden, was de
hoofdzaak de toekenning van den
effectus civilis aan de wetenschappe
lijke graden van bijzondere universi
teiten. Hij plaatste zich op het stand
punt der Grondwet; erkende men de
bijzondere universiteit niet, dan was
er geen vrijheid van onderwijs. Ook
het bezwaar van dubbele examens
woog bij hem niet licht. Intusschen
zag hij in de wetenschappelijke
waarborgen, bij deze wet gesteld, een
minimum en achtte de drie faculteiten
van drie professoren evenmin vol
doende. De gegrondheid der motieven
van dit voorstel den wensch om
een eigen geestesrichting bij het uni
versitair onderwijs te hebben leid
den spr. en zijn vrienden er toe de
wet aan te nemen.
Dat verklaarde ook de heer Lohman
te zullen doen, al was het niet op de
motieven door de Reg. en door ande
ren in het geding te berde gebracht.
Vrijheid van onderwijs bestond reeds;
aan den eisch der grondwet werd
voldaan. En de vrijheid hield feitelijk
voor de bijzondere universiteit op,
want de nu gegeven vergunning om
3 faculteiten te hebben van elk drie
professoren kon door elke volgende
regeéring worden ingetrokken.
Spr. kwam op tegen de tegenstel
ling der openbare universiteiten als
heidensch en de bijzondere als die met
den Bijbel. Als de hoogescholen hei
densch waren, kon een christelijke
staat ze niet steunen. Spr. verdedigde
uitvoerig dat een universiteit geen
bepaalde richting kon hebbendat
kon alleen worden toegegeven voor
de theologische faculteitten tweede
stelde hij in het licht dat onze uni
versiteiten geen bepaalde richting
hebbende besten der christelijke
mannen kwamen van de openbare
universiteitten derde stelde hij, dat
universiteiten geen propaganda-in-
richtingen zijn. Daarbij kreeg de
Vrije universiteit harde woorden te
hoorëm Spr. had ondervonden dat
wij daarvoor nog niet rijp waren.
Hij verdedigde de wet dan ook alleen
om de gewettigde gelijkstelling ten
aanzien van den effectus civilis, niet
op grond van rechtsongelijkheid,
maar ook en vooral in het belang
der vrijheid.
Daarna volgden redevoeringen van
de Heeren Brummelkamp en de Rid
der, ten gunste der wet. Maar beide
heeren waren nauwelijks te volgen.
En ten slotte kwam de heer Talma
vaii Warme ingenomenheid getuigen
met deze wet, die hij toejuichte èn om
de meerdere vrijheid van beweging
voor het bijzonder onderwijs èn om
de verbetering der openbare univer
siteiten door de bijzondere leerstoelen.
Voor Hem lag de hoofdzaak hierin,
dat de Staat aan zijn universiteiten
geen theologische faculteiten kon
stichten, zooals ze zijn moesten, op
den grondslag der openbaring.
Heden 11 uur voortzetting.
Maar dit staat vast, dat er leven is,
en waar leven is, daar is hoop. En
hoopvol zijn we. De bakkerij maakt
goede sier, 3 man hebben ruim hun
werk en worden af en toe bijgestaan
door de hulp van een vrouw, voor
kleine werkzaamheden, als het uit
brengen van brood in den omtrek voor
die klanten, die dit op tijd wenschen
te ontvangen.
Het heeft ons veel moeite gekost om
den tuin voorloopig in goeden staat te
houden, wat den kashouder der bak
kerij vaak achter de ooren deed krab
ben. Maar hij bleef in goeden staat,
en ook daaraan is tveel toe te schrij
ven, dat Posthumus, een vroegere
kolonist, besluiten deed hiervan de
leiding op zich te nemen. We zullen
hopen, nu maar voor verdere rampen
gespaard te blijven."
Gescalpeerd.
To Ter Apel (Gr.) op de boer
derij van de wed. Wijnbols, een treu
rig ongeluk ilaats gehad. Terwijl men
met de machine bezig was te dor-
schen, -eraakte de dochter des hui
zes, die in de nabijheid der machine
haar haar stond to reinigen, met het
natte haar aan de driifstang, waar
door het om de stang wond. Haar
broer, die in allerijl toesprong, mocht
het wel gelukken haar onmiddellijk
er af te scheuren, doch- in treurigen
toestand. Het geheele met haar be
groeide gedeelte van het hoofd, als
mede het voorhoofd werd geheel en
al ontveld en ontvleeschd en zelfs een
oor het hoofd °-escheurd.'
Dr. Brümmer, uit Rülenbroek, ver
leende geneeskundige hulp. maar
achtte opneming ziekenhuis te
Meppen noodzakelijk. De toestand
van de ongelukkige is bedenkelijk.
Een misdaad?
De vrouw van den landbouwer Boer
te Haastrecht is eergisteren dood in
haar bed gevonden. Uit het genees
kundig onderzoek is gebleken dat
vergiftiging de oorzaak van den dood
is. Aangezien gisteren de knecht van
den landbouwer vertrokken is zonder
eenige reden op te geven, wordt aan
een misdaad gedacht.
In verband daarmede kwam de jus
titie uit Rotterdam te Haastrecht aan
om een onderzoek in te stellen. Om
trent dat onderzoek is tot nu toe
niets bekend.
Ongelukken.
Te Beersel bij Putte (Nbr.) is bij
gelegenheid der jaarmarkt de 16-ja-
rige L. D., woonachtig te Heijst-op-
den-Berg, bij eene vechtpartij dood-
J geschoten. De dader is gevlucht.
Kamerverkiezing.
Gisteren zijn voor de Tweede Ka
mer in het hoofdkiesdistrict Eist (va
cature wijlen den heer "Van Wijck)
officieel candidaat gesteld de heeren
H. Pyttersen Tz. (lib.) te Arnhem, en
Mr. A. J. N. J. baron Van Wijnbergen
(kath.) te Arnhem.
De oude Beurs.
Werklieden van verschillende ge
meentebedrijven zijn thans druk in
de weer om het terrein van de oude
Beurs te Amsterdam in orde te bren
gen, zoodat het als openbaren weg
kan worden gebruikt. Op slechts een
klein gedeelte na is de ophooging ge
reed. Naar den kant van het Cen
traalstation is reeds een aanvang ge
maakt met het leggen van de tram
rails riolen en waterleidingbuizen
zijn aangebracht, en het terrein, voor
den openbaren weg bestemd, is met
roode paaltjes afgezet. Het blijkt nu,
dat het plein voor de nieuwe Beurs
nog wat grooter wordt dan het thans
is, en dat er ongeveer 2500 vierkante
meter bouwterrein beschikbaar zal
blijven. Dit terrein zal, wanneer de
straat klaar is, met eene schutting
worden afgezet. Keien, klinkers, trot
toirbanden, rioolputten, alles is reeds
aangebracht, zoodat men met de werk
zaamheden geregeld kan voortgaan.
(N. v. N.)
De landkolonie Blaricum.
,De Pionier" schrijft
,.I angzaam begint met 't ontluiken
der boomen ook 't kleine stekje, dat
van de kolonie Blarikum is overgeble
ven, wortel te schieten. Nog maar
teer, 't kan nog niet veel verdragen,
maar men kan zien, dat het goed
groeit.
Het heeft den overblijvenden van
de vroegere kolonisten ontzettend veel
verdriet en moeite gekost, het zoo vèr
te krijgen, dat ten minste dit stekje
behouden bleef. Nu zien we er weer
leven in.
Om uiteen te zetten in alle bijzon
derheden, hoe het er mee gaat, zon
niet goed zijn. omdat het nog te wei
nig bestand is tegen de stormen.
Sport en Wedstrijden.
Kampioenschap van Haarlem.
De tweede ontmoeting voor de
Gouden medaille, Competitie van den
Haarleraschen Voetbal Bond, is vast
gesteld op Zondag 13 Maart a. s. op
het veld van „Haarlem", aan den
Schoterweg.
Schermen.
Door den Haarlemschen Schermbond
zal in den loop van de volgende maan
den een Competitie samengesteld wor
den uit verschillende, bij den Bond
aangesloten Scherm-vereenigingen.
Voor deze Competitie zullen wellicht
eenige prijzen worden uitgeloofd, die
aan de vereenigingen die bij't sluitjn
der Competitie het meest aantal pun
ten behaald hebben zullen worden toe
gekend.
Hedenavond (Woensdag) zal de eer
ste wedstrijd gespeeld worden tus-
schen „Concordia" en „Oefening
staalt Spieren".
ren, waarvan de meest bekende zijn
„Bede", „Zondag op het Meer", „Om
hoog" 4 oratoria, „Die Auferste-
hung", „Sancta Caecilia", „Der Fee-
enBchleier" en „Vincentius de Paulo"
alle op libretti van zijn echtgenoote.
Heinze was ridder in de orde van
de Eikekroon van Luxemburg, van de
Albrechtsorde van Saksen en van de
Ernestinische Huisorde van Saksen-
Coburg-Gotha, lid van verdienste van
de Maatschappij tot bevordering der
Toonkunst, van de Maatschappij „De
Toekomst" (Den Haag), van Arti et
Amicitia" (Amsterdam) en eerelid
van vele zangvereenigingen in ons
land en daar buiten. Tijdens zijn
ambtelijk leven maakte hij deel uit
van de jury voor vele zangwedstrij
den in en buiten ons land.
Het Monument voordr Schaepman.
De heer Jan Brom (Utrecht) schrijf!
aan „De Tijd"
Van het monument op het Campo
Santa del Tedeschi te Rome, dat het
graf van Mgr. dr. Schaepman heet to
sieren, gaf het Zondagsblad van „De
Tijd" eene vrij groote afbeelding en
een beschrijving. Deze laatste getuig
de geenszins van ingenomenheid met
het werk van den beeldhouwer, pro
fessor Genua. Geen wonder
Want dit grafmonument is veeleer
een beleediging dan een hulde te noe
men aan de nagedachtenis van dr.
Schaepman, die in zijn belangwek
kend leven de schoonheid zoo oprecht
heeft gediend.
En men verbaast er zich over, dat
tegenwoordig, nu de decoratieve
kunst in Nederland zoo hoog een
plaats zich wist te veroveren, dat. als
om strijd, daaraan lof wordt ge
bracht in vreemde landen, nog zulk
een pruikending werd geplaatst op
het graf van een onzer grootste, be
gaafdste en kunstzinnigste landge-
nooten.
Er werd in verschillende bladen,
ook in „De Tijd", vooral gewezen op
de onsmakelijke portret-buste Deze
is in strijd met erkende begrippen der
sculptuur, door den professor ..en re-
lief" gemaakt met het gelaat vlak
naai- voren; dit moest op een
mislukking uitloopen. Maar deze treu
rig geslaagde portretbuste mag nog
het beste gedeelte van het monument
genoemd worden, wanneer men ziet.
hoe smakeloos en onzinnig de ordon
nantie der versiering van den géhee-
len grafsteen is, met het misvormde
wapenschild en het flauw fladderend
banderolletje onderaan, met het latje
boven het opschrift, maar vooral met
den dwaas boven de relief-buste aan-
gebrachten prelatenhoed, waaraan d3
kwasten al hae! kinderachtig on orde
loos zijn geteekend.
Het opschrift, overigens 'n onberis
pelijk lapidair latijn, zou niet minder
belangrijk geworden zijn, wanneer
bijv. de vermelding van dr. Schaep-
man's ridderorden en het kruis p-.
Ecclesia waren achterwege gebleven
Er staan te veel en te kleine letters
op elkaar gedrongen, tegenover de
groote leege vakken.
Naar de afbeelding in het Zondags
blad van „De Tijd" te oordee'en. ge
tuigt het monument op dr. Schaep-
man's graf van onovertrefbaren wan
smaak bij den Romeinschen profes
sor, die nog wel eens ter schole mocht
gaan bij zijn landgenooten uit vroe
ger eeuwen.
Rechtszaken
Letteren en Kunst
G. A. Heinze.
De toonkunstenaar Heinze, wiens
overlijden we reeds mededeelden, was
een Duitscher van geboorte. Hij zag
namelijk in 1820 te Leipzig het levens
licht en genoot zijn muzikale opvoe
ding, een zeer veelzijdige, in Duitsch-
land. Ook betrad hij daar voor het
eerst in 't publiek het pad der kunst
en wel aan het Gewandhaus te Leip
zig.
In 1850 vestigde Heinze zich in ons
land en in '80 werd hij als Neder
lander genaturaliseerd. Het eerst was
hij werkzaam als dirigent van de
Duitsche Opera te Amsterdam onder
Ferd. Roder in den schouwburg van
Lier. Dit duurde slechts kort, reeds
het volgend jaar werd Heinze direc
teur van een Italiaansch opera-gezel
schap, ook slechts voor korten tijd.
In '52 trad deze toonkunstenaar op
als directeur van de Amsterdamsche
liedertafel Euterpe, een betrekking
die hij tot '83 waarnam.
In 1862~ richtte hij de zangschool
der Maatschappij tot bevordering der
Toonkunst op, waaruit de tegenwoor
dige Muziekschool zich ontwikkelde.
Directeur van de Zangschool bleef hij
tot 1871. Van 1868 tot 1881 was hij
directeur van de door hem opgerichte
zangvereeniging „Excelsior". Door
zijn initiatief ontstonden de afdeelin-
gen Hilversum (1884) en Bussum (1887)
van de M. t. b. d. T. en met Hol, C.
v. d. Linden e.a. richtte hij in 1875
de Ned. Toonkunstenaarsvereeniging
op.
Sedert 1890 woonde Heinze, nadat
hij zich uit het openbare leven had
teruggetrokken, op zijn villa „Cae
cilia" te Muiderberg. Bij gelegenheid
van zijn 80sten verjaardag werden
door vele Nederlandsche zangvereeni
gingen, vooral mannenkoren, concer
ten te zijner eere gegeven, waarin
composities van zijn hand werden
uitgevoerd.
Heinze heeft veel gecomponeerd
van zijn ca. 100 werken van beteeke-
nis zijn er 50 in druk verschenen4
cantica en driestemmige missen met
orgelbegeleidingtal van mannenko
Luye van <ler Laan.
Men seint ons uit Amsterdam
Luye van der Laan, die den moord
pleegde op zijn schoonzuster in de
Celebesstraat te Amsterdam, werd he
den door de rechtbank tot levens
lange gevangenisstraf veroordeeld.
Gemengd Nieuws.
Wreedheid van bewakers.
Op het oogenblik staan 5 bewakers
van het krankzinnigengesticht te
Tours terecht, wegens ongehoorde
mishandeling -"net doodelijken afloop
van een der verpleegden, een zekeren
Méchin. De gevoellooze „ziekenverple
gers" wierpen den ongelukkige, die
een van hen aan de mouw getrokken
had terwijl deze een reglement van
orde voorlas, op den grond en trapten
en sloegen hem zoolang, tot het leven
geweken was.
De geneesheeren verklaarden eerst,
dat de dood niet door mishandeling,
doch door een plotselingen schrik in
getreden was. Later werden deze ver
klaringen echter tegengesproken. De
verpleegde was een overigens gezond
en krachtig man.
Goede verpleging.
In de gevangenis te Rijssel heeft
een jonge vrouw van 23 jaar de voeten
bevroren gekregen. Zij is naar het
hospitaal gebracht, waar haar beide
voeten afgezet zijn.
Broekske dood.
Het „Hbl. van Antw." schrijft
Een belangrijk verlies wordt gele
den door de bezoekers van onzen die
rentuin. zoo de abonnenten als de
vreemden. Want een zijner beroemd
heden, een wezen, dat een der voor
naamste aantrekkelijkheden uitmaak
te, Broekske, de mannelijke helft van
het hipoppotamenpaar, is dood.
Het arme beest was, sedert een aan
val van geraaktheid, die het overeen
paar maanden had gehad, aan het
treuren geraakt.
En gedurende die wekenlange ziek
tc heeft de brave dikke philosoof tijd
gehad om na te denken over de ver-
rnderingen, die gedurende zijn drie-
en-twintig-jarig verblijf alhier zoowel
de dierentuin als deszelfs omgeving
ondergaan heeft.
Hij ~zsg den tuin en onder dezen
zijn paleis schier geheel herbouwen
hij woonde den twist bij voor en te
gen de nieuwe statie. Hij zag het mu
seum afbreken en vervangen door het
tegenwoordige feestpaleis
Ilij zag en hoorde naast de natuur
kunde ook de muziekkunst huldigen,
en, hoewel de brave groote lummel
zoo iets in zijn vaderland nooit ge
droomd had. verzette hij er zich nisl
tegen. Maar nu was het te erg. Daar
ontving hij een uitnoodiging, o: ind
met zijn dame naar het bal van Va r Mi
tenavond te komen. goals
Wat' riep hij verontwaardij) j;ane
uit, een bal in de Zoölogie Dat is
veell... ïaars
Hij raapte zijn laatste krachten bi a 20c
een, stelde voor a! zijn medebewonpi t Air
van de Zoölogie een protest op, hu ,aj v
aanmanende die ontheiliging vu
hun rijk niet te gedoogen.
„Mij", zoo schreef hij, „zal die sla fle
den dood kosten inuee
Hij werd aanhoord. Bij het kleinst a het
dwerg-aapje gelijk bij den grootste Q lev
olifant vond zijn jammerklacht wee £er
klank. Allen lieten het dansplezi
san het dwaze menschdom over. ae
Doch de slag had zijn hart gchr m ve
ken. Broekske ging dood, zijn b Dat
droefde weduwe Julie met het j<>ni a Vai
ste van hun elf spruiten nalatend
De tien ouderen hebben reeds hu
weg in de wereld gemaakt. °Qe
iet 1
In den omtrek van Munchen wooi ij z^e
een welgestelde boer met drie schooi empe
moeders. ucht
Hij is onlangs voor de derde ma< oecj
getrouwd, maar had zich zoo geheel
aan zijn vorige schoonmoeders, d!
hem in zijn weduwnaarsstaat goe
verzorgden, dat hij niet van hai
wilde scheiden en haar bij zich hieli
De moeder van zijn derde vrou
woont nu ook bij hem in, evenals zij Be
eigen moeder en de moeders van zij f"311
drie schoonmoedersen daarbij ko re, ii
men nog zijn vier dochters, zoodat d Afwt
man 12 vrouwen in zijn huis heeft. ienhu
Pun
Amerika door de Chineezen ontdek M
Dat de eer der ontdekking vat a
Amerika aan de Chineezen toekomt ,^ge
werd sinds lang vermoed en is doo jg3 -
het wetenschappelijk onderzoek de je
laatste jaren zekerheid geworden. Di ^sc
officieele Chineesche bescheiden stel |j on
len de ontdekking der nieuwe wereli jv0ei
in een tijdperk, bij onze jaartellinj eicis(
vallende in de 5e eeuw na Christus 2e.
In het desbetreffend Chineesch archie
heeft men zeer nauwkeurige beschrij |oen
vingen aangetroffen van Mexico, Cen b. d
traal-Amerika en de Westkust vai ie.
Amerika tot Alaska toe. Ook warei bmn
de Chineezen toen reeds bekend me ierzu
de voornaamste grondproducten ei 2e.
de volksgebruiken in de westelijk! 1 J.
streken van Noord-Amerika. Hwui rt. 4
Shan, een budhistisch zendeling stak erle<
na 1500 jaar geleden met vijf volge- an j
lingen den Stillen Oceaan over en 3e.
landde op Alaska, onderzocht een deel L J.
der kust van Britsch Columbia en Ier
bereikte vervolgens het land, dat dooi #el
hem Fusang, het oord van den moer ouw
bei-boom, werd gedoopt. Fusang i; te de
nu Mexico de door Hwui-Shan opge- c.
teekende afstand van Alaska, twee ;eme
duizend Li in Zuid-Oostelijke rich beslt
ting (9000 K.M.), stemt overeen metiake
de werkelijkheid. Shan beschrijft de lokae
wonigen der inboorlingen van Fu- leriri
sang, vermeldt, hoe zij van de bloem miss:
der Mexikaansche agave een geestrij 'alle
ken drank bereiden, het bekende pul- d.
quehoe zij de bladeren van deze tan
plant tot bedekking hunner woningen aoen
gebruiken en uit de wortels een artse- 'oor
nij kookten. Shan kwam als zendeling 'an
en stelde zich derhalve slechts deromi
verbreiding van Budha's leer ten
doelmaar zijn mededeelingen aan- Vc
gaande de nieuwe wereld trokken'°ge
destijds in China zoozeer de aandacht
dat zij op last der Regeering geco-jjn^'
pieerd en bewaard werden. jat
Wat er verder voorviel in de nieuw De
ontdekte landen is in de Chineesche niet
geschiedboeken niet teruggevonden. ?P 1
Indien niet, eeuwen later, de Span-
jaarden in hun fanatieken geloofs-
ijver de Maya-boeken hadden ver- pen:
brand, zouden wij thans vermoedelijk beta
in het bezit van kostelijke gegevens P'
daaromtrent zijn. Er is maar één van
deze boeken bewaard geblevenhet jp
bevindt zich nu in het nationale mu- P
seum te Madrid. Het schrift is nog B
niet ontcijferd, maar belangwekkend /28(
is reeds, dat het papier van dit oude I0n'
boek zeer veel gelijkt op het papier
dat de Chineezen in de oudheid ver- p
vaardigden, en ook, dat dit papier op
dezelfde wijze is dichtgevouwen als ^eu
dat der oude manuscripten van de van
Chineezen. Alexander von Humbolt van
vond reeds in verscheidene streken zoo
van Mcixco overblijfselen van allerlei 22
dat de bewoners in vroeger eeuwen q
van de Chineezen moeten hebben ge- F
leerd. Zoo hebben reizigers uit late-
ren tijd bij de oorspronkelijke bewo- ver
ners van Centraal-Amerika, die echt
Chineesche voorliefde voor vuurwerk
teruggevonden en ook in kleuren en
huisraad zeer veel opgemerkt, dat
aan Chineeschen invloed is toe te
schrijven. Shan heeft hoogstwaar
schijnlijk het meest onder de Tolteken
verkeerd, tot welk volk ook de stam
der Maya's in Yukatan wijzen alsme
de op een uit Indië over China daar
heen geleide budhistische beschaving.
Er moet zelfs in Centraal-Amerika
rasvermenging met Mongoolsch bloed
hebben plaats gevonden, waaruit te
besluiten is, dat de reis van Hwui-
Shan oorzaak van Chineesche neder
zettingen is geweest.
In onzen tijd heeft men waargeno
men, dat Chineesche koelies in Cen
traal-Amerika, zoodra zij in aanra
king kwamen met afstammelingen
der Tolteken zeer spoedig geheel in
de levenswijze der Tolteken opgingen
hetgeen men slechts durft te verklaren
uit zekere aloude verwantschap dezer
rassen. Ja, er is zelfs een algemeene
gelijkenis tusschen het Indiaansche
en het Mongoolsche menschentype.
De schedel van alle Amerikaansche
inboorlingen loopt, evenals die der
Chineezen, naar boven spits toe het
voorhoofd is bij beide rassen smal en
achterwaarts wijkend de neus der
oorspronkelijke bewoners van Ame
rika herinnert zoowel aan het Mon
goolsche als aan het Arische typede
oogen liggen diep en toonen vaak
den specifiek Chineezen schuinschen
op
Mc
di
