IN MANTSJOERIJE.
Een typisch kijkje in een Kozakken-
dorp geeft ons plaatje te zien-
't Is in de buurt van 't Baikalmeer,
waar de troepen de tremen verlaten
moeten om per slede over 't meer ge
bracht te worden, daar de er over
Keiegen spoorweg buiten gebruik is,
sinds een locomotief er door heen
zakte.
Vrouwen uit de Kozakkennederzef-
tingen langs den Transsiberischen
spoorweg onthalen de vaak verkleum
de en hongerige soldaten, terwijl hun
mannen, door :t verkoopen van ster
ken drank, een aardigen duit uit de
zakken der krijgers kloppen, om zoo
doende de zaken nog in hun voordeel
te doen afloopen.
Tegen vermoeide oogen.
Een Fransch schrijver van naam
heeft op onverwachte wijze een mid
del ontdekt, om aan vermoeide oogen
de zoo noodige helderheid te herge
ven. Het middel wordt als uitstekend
geprezen, is zeer eenvoudig en ver
dient dus althans een proef.
Op een avond, toen de schrijver be
zig was aan een artikel, werden zijn
oogen zoo vermoeid, dat hij genood
zaakt was de pen neer te leggen vóór
dat het artikel geëindigd was. Hij
stond op en meteen viel zijn blik op
een paar snippers gekleurde zijde, die
zijn vrouw voor een handwerkje ge
bruikt had. Deze vroolijke en heldere
kleuren hadden een bijzondere aan
trekkelijkheid voor zijn dof geworden
oogen. Zijn werk weer voortzettend,
nadat hij eenigen tijd op de kleuren
gekeken had, merkte hij,dat zijn oogen
geheel verfrischt waren. Na verschei
dene malen hetzelfde geprobeerd te
hebben, steeds met den gewenschten
uitslag, zorgde hij er voor, dat in den
omtrek van zijn inktkoker steeds een
paar strookjes schitterend gekleurde
zijde lagen in den vorm van een of
ander handwerkje, waarop zijn oogen
konden rusten, telkens wanneer hij
zijn pen in den inktkoker doopte. Dit
bracht hem blijvende verbetering.
Mevrouw A. En hoe gaat het met
je nieuwe meid?
Mevrouw B. Met mijn nieuwe
meid Ik heb ze al drie weken
BALSPEL IN ZUID-FRANKRIJ1
Engeland is 't land van de open
luchtspelen. Daar vinden vanouds de
cricket- en voetbalspelers een aantal
enthousiaste toeschouwers als nergens
op 't vasteland. Daar maakt zelfs de
totalisator bij zulke gelegenheden
goede zaken.
En zelfs als 't niet gaat tusschen
twee wijdvermaarde clubs, doch
slechts tusschen de bewoners van twee
nauwelijks bekende dorpen, dan zijn
de toeschouwers en deelnemers zoo
vol ijver en vuur als gold het 't be
houd van 's lands onafhankelijkheid.
Op 't vasteland is dat anders. Wel
vinden de Engelsche spelen in de
groote steden navolgers, doch echte
uïtheemsche volksspelen worden maar
weinig en dan nog zonder veel
animo beoefend.
Geen wonder, dat een Engelschman
die dezer dagen in 't Zuiden van
Frankrijk werklui aantrof, die met
groot enthousiasme bal speelden -
dit onmiddellijk aan zijn krant schreef
en er bij voegde, dat ze speelden met
„Britsch vuur en Britsche toewijding''
ondanks de onvolkomenheid der me
thode. Het spel had n.l. veel weg van
ons knikkeren, doch instee van knik
kers werden groote ballen gebruikt.
In de buurt van 't speelterrein stond
het primitieve buffet, een tafel vol
flesschen en glazen, waaraan de spe
lende arbeiders hun dorst lesten en
nieuwen spielijver opdeden.
NIEUWS VAN 't FRONT.
Nergens blijken de afschuwelijke ge
volgen en de door den oorlog veroor
zaakte ellende beter dan aan de bu
reaux waar de berichten omtrent ge
wonden en gesneuvelden worden be
kend gemaakt.
Daar staan telkens de moeders, de
echtgenooten of de verloofden der sol
daten en officieren angstig wachtend
of niet een nieuwe publicatie hen m
de diepste smart dompelen zal.
En bij 't aflezen der namen ziet men
telkens uitbarstingen van wilde smart,
terwijl anderen stil wegsluipen n
doffe berusting.
Zoo is 't ook te St. Petersburg, naar
ons plaatje te zien geeft. Aan de bu
reaux van den staf der marine wor
den de laatste berichten omtrent ge
sneuvelden en gewonden bekend ge
maakt en tooneelen van het meest
pijnlijk karakter spelen er zich dage
lijks af.
Waarom hebben de
yolgels zand noodig.
Onze huisdieren hebben bijna alle
tanden, om hun voedsel te kauwen en
fijn te malen. De vogels echter niet,
en er kan dus geen sprake van zijn.
dat zij de voedingsstoffen in den bek
fijn malen, maar zijMvorden daaren
tegen geheel ingeslikt en komen dan
in den krop. In deze klierachtige uit
zetting wordt het opgenomen voedsel
geweekt, vervolgens komt het in de
maag en wordt dan nog eens door het
maagsap geweekt.
Bij de vogels moet de maag de tan
den vervangen. Zij is door een dilckc
laag spieren omgeven en voorzien
van een buitengewoon sterke huid
Door deze sterke spieren wordt zij
voortdurend in beweging gehouden.
De vogels nemen zand en kleine steen
tjes in de maag op, en door de voort
durende werking der maag eveneens
in beweging gesteld, malen zij het
doorweekte voedsel fijn. Nu eerst kun
nen de dieren, het fijngestampte voed
sel verteren en heeft het lichaam er
nut van. De steentjes slijten langza
merhand af, worden rond en gaan te
gelijk met de uitwerpselen weg. Zij
worden weder door nieuwe hoekige
steentjes vervangen, daar deze beter
aan het doel beantwoorden dan glad
de of ronde steentjes.
De steentjes, die voor de spijsver
tering noodig zijn, vinden de vogels
overvloedig, wanneer zij zich vrij bui
ten kunnen bewegen. In den winter is
dit moeilijker. Als men dus de spijs
vertering der dieren niet wil beder
ven. moet men hun dit onontbeerlijke
middel verschaffen, door het in hun
winterverblijf te strooien. Als men dit
verzuimt, zal men in den winter
slechts weinig nut van zijn vogels
trekken.
ECHT OF ONECHT.
Kharbin.
Over deze stad in 'tRussisch Oosten
die ook in den oorlog belangrijk gaat
worden, schrijft de Van dag tot dag
auteur in het ..Hbld."
Zelfs het westen van Amerika toont
ons niets dat het ontbloesemen en
rijpen dier stad in de groote vlakte
nabij komt.
Rusland heeft zichzelf overtroffen.
Hc-t had reeds als nier. een won ier
staf in enkele jaren Vladivostock,
Dalny en Port Arthur aan zee doen
verrijzen. Zóó was er een onherberg
zame kust en zóó waren er groote
steden met paleizen.
Maar Kharbin in de vlakte is nog
grooter wonder van scheppende rnen-
schenkracht.
Het werd aangelegd en gebouwd els
de toekomstige hoofdstad en stapel
markt van het vruchtbare Oostei, van
Rusland's nieuw gewest.
Zes jaar geleden werd de Mantsj -e-
rijsche spoorweg, gelijk een lang lint,
ontrold. De consiructietreinen, die
dwarsliggers en rails aanbrachten,
reden eiken dag zeven kilometer ver
der naar den Stillen Oceaan toe. Nooit
werd een stalen lint zoo snel ontrold.
Er was toen zelfs geen dorp op den
oever van de Sungari-rivier, die, waar
dwarsstreep en staande streep van de
T samentreffen, noordwaarts stroomt
naar den machtigen Amur. Maar de
Russen sloegen een brug van steen en
staal over de rivier aan de vork" van
de twee spoorwegen.
Zoodra de treinen in twee r;entin
gen zich begonnen te spoeden, werd
in de vork gebouwd een bekoorlijke,
stad, welke een Engelsche reiziger,
gedoopt heeft als de ..Garden City
de stad der tuinen, en die de Russen
noemen ..het Moscou van het Oos
ten".
De regeering kocht mijlen ver het
land op. Alleen Russen en Chineezen
mogen land bezitten, huizen bouwen,
zaken doen.
Aan den bouw der huizen en het
traceeren van straten en aanleggen
van ruime pleinen en parken werd
groote zorg besteed.
Een hoofdstad was ontworpen.
De groote stad der nieuwe eeuw-
In 1900 waren er 2500 menschen orj-
een.
In 1901 bedroeg de Russische bevol
king 12.000.
In 1903 bedroeg ze 44.000 en verleden
maand October 60.000, zonder soldaten
en vreemdelingen mede te tellen.
De Chineezen bewonen ten getale
van 40.000 een afzonderlijke stad.
Dus groeide een stad van 100.000
zielen in zes jaar.
Langs een electrische tramlijn gon
zen de wagens. Hóoge kerken verre
zen. tusschen een reusachtig spoor
wegstation. gouvernementsgebouwen,
gasthuizen en het paleis van de Rus-
sisch-Chineesche Bank, terwijl breede
straten met winkels elk in een
tuin zich in de lengte uitstrekken.
Een lijn van automobielen voert er
de koopers langs
Een handelsschool en een Hoogere
Burgerschool voor meisjes zijn reeds
aan het werk.
Het is deze wonderstad, welke de
Japanners hopen te bombardeeren en
verwoesten.
liet is iu de buurt van deze stad en
de samenvloeiing der groote spoorwe
gen dat, naar ik vermoed, liet lioofd-
treffen van den oorlo- van Oosten en
Westen zal plaats hebben.
Waarvan leven toch al de bewoners
van de eindelooze straten van ons
nieuw-Amsterdam vroeg ik verleden
week.
Stelde ik dezelfde vraag, in tram
wagen of automobiel spoedende door
Kharbin's nieuwe eeuw-straten, dan
ware ze gemakkelijker te beantwoor
den.
Men maalt er meel
Acht fabrieken, uitgerust met de
meest moderne Amerikaansche werk
tuigen, malen liet graan van het veld
met den eindeloozen horizon, en twee
nieuwe fabrieken zijn in bouw. Een
millioen pond meel wordt per dag ge
malen.
De groote, vruchtbare vlakte, waar
uit de wonderstad per spoor en rivier
producten trekt, verbijstert de ver
beelding.
Ze vloeit over van melk en honig en
graan.
Ze brengt in milden overvloed voort
tarwe, haver, gerst, boonen, hennep,
tabak, timmerhout, groenten en fruit.
Uitgestrekt zijn weiden en grasland,
Steenkool en delfstoffen zijn binnen
het bereik.
De spoorwegen brengen al die voortr
De Moeder van
Stefan us den Groote.
In het Noordelijk gedeelte van Mol
davië, tusschen Piatra en Falticeni,
ligt op een berg boven de rivier de
burchtruïne Niamtz, waarvan evenwel
weinig meer is overgebleven, daar het
kleine stadje beneden bijna geheel van
de steenen der eens zoo trotsche ves
ting is gebouwd.
Eenmaal echter was zij wijd en
zijd bekend en als onneembaar be
schouwd, toen Stefanus, de machtige
vorst van Moldavië er vertoefde. Vijf
tig veldslagen had hij geleverd bij
na telkenmale werd hij verwond en
na elke overwinning bouwde hij uit
dankbaarheid een kerk. Rusteloos ver
dedigde hij zijn land en koesterde het
eerzuchtige voornemen het groot en
machtig te maken, waartoe hij een
of- en defensief verbond met de toen
maals machtige republiek Venetië had
gesloten tegen de Turken. Hij wierp
in letterlijken zin een muur der Chris
tenheid op, dien de Turken telkens
weer trachtten te verwoesten en door
te breken.
Het was destijds geen kleinigheid
aan den beneden Donau te regeeren,
daar de naburen Turken, Polen, Hon
garen, Kozakken en Tartaren het land
voortdurend bestookten. Stefanus ech-
De Japanners houden er een uitge-
breiden spionnendienst op na in
Mantsjoerije en in andere door de
Russen bezette streken.
Gewoonlijk steken deze spionnen
zich in 't gewaad van Chineesche koe
lies. Ze moeten wijl een Japannees
geen staart heeft zich zoo'n hoofd
tooisel aanplakken en nu heeft de
Russische politie een eenvoudig mid
del verzonnen om spionnen te ont
dekken.
Eiken Chiuees nl. dien zoo'n Russi
sche agent binnen zijn bereik krijgt,
trekt hij duchtig aan zijn staart, om
zich er van te overtuigen, dat hij
echt is.
Dat een dergelijke behandeling den
Chineezen allesbehalve aangenaam is,
laat zich begrijpen en alleen uit de
grenzenlooze minachting der Russen
voor de langstaarten is zulk optreden
te verklaren.
ter scheen tegen hen allen opgewassen
brcngselen naar Kharbin, en langs den en algemeen werd hem in den lande
Sungari, die zeven maanden lang be
vaarbaar is, brengt men ze verder
naar den Amur, Azië's machtigen wa
terweg naar het Oosten.
Vochtige woningen.
De oorzaak van vochtigheid in wo
ningen is meestal een onvoldoende
ventilatie, in 't bijzonder in verband
met de huiselijke verrichtingenko
ken, wasschen enz. In vochtige wo
ningen is de kans op ziek worden
grooter dan in droge. De vochtig- j
ec-ii onbegrensd vertrouwen geschon
ken.
Heden was nogmaals een hevige
slag geleverd, dien men van de tin
dag, zonder spijs of drank aan te roe
ren, naar de vlakte te turen. Van tijd
tot tijd legde zij haar schoondochter
de hand op den schouder en sprak
haar moed in. Haar stem had een
eigenaardigen, diepen, vollen klank,
zoodat die voor het oogenblik een be-
darenden vertroostenden invloed op
de doodelijk beangste vrouw teweeg
bracht. Maar zoodra het gevecht weer
een andere wending nam, werd zij
even angstig als te voren. Het strijd
gewoel kwam al nader en nader en
weldra kon men duidelijk zien, dat
Stefanus zich nog slechts verdedigde.
O moeder, zij zullen hem voor
mijn oogen dooden I
Stefanus zal zegepralen, voordat
de dag ten einde is.
Het vaste vertrouwen, waarmede de
ze woorden gesproken werden, drong
de tranen der jonge vorstin terug. En
toch kwam de strijd steeds nader en
begon weldra de avond te vallen.
De zon had den geheelen dag fel
gebrand, thans ging zij snel onder en
de schemering breidde zich over de
vlakte uit. Dampen stegen omhoog en
hulden alles in een dichten sluier,
zoodat men van de burcht niets meer
kon onderscheiden. Daarna werd het
nen der vesting kon gadeslaan. Een geheei en al donker. De beide vrou-
geruimen tijd hadden de Moldaviërs wen luisterden en verroerden zich niet
het hard te verantwoorden gehad en 0pdat zelfs het ruischen van een kleed
geruimen tijd scheen het krijgsgeluk I haar niets van het worstelen daarbe-
Stefanus ontrouw te zullen worden, i neden in de diepte zou doen verlie-
Twee vrouwen waren in de burcht zen
achtergebleven, de gemalin en de moe- j plotseling klonken snelle hoefslagen
der van Stefanus. De tranen biggel- in de nabijheid, daarna werd er hef-
den langs het schoone, bloeiende ge-; tig tn herhaaldelijk tegen de vesting-
laat der jonge vorstin, dat, door goud-poort geklopt.
blonde lokken omlijst, zich nu eens' O! moeder, dat is Stefanus, ik
- in de hevigste spanning naar de vlak- weet het, ik voel het! Laat mij naai
heid begunstigt de ontwikkeling van te keerde en dan weder vol angst enbeneden snellen en hem binnenlaten
schadelijke kiemen en bederft de
lucht. Bovendien is een vochtige ka
mer moeilijker te verwarmen dan een
droge.
Om vochtige woningen droog te
krijgen natuurlijk moet de oorzaak
niet liggen in de nabije slooten of
natten ondergrond doe men het
volgende
I. Ook in den winter zorge men zoo
veel mogelijk voor vrije doorstroo
ming van de lucht.
II. Na het opstaan, na het middag
eten en vóór het slapen gaan zet men
5 tot 10 minuten de vensters open.
III. Bij eten koken of het behande
len der wasch doe men de vensters
open.
Woningen, waar de vensters meest
al gesloten zijn, zijn veelal vochtige
woningen.
schrik werd afgewend. Niet zelden j Maar niet een vasten greep sloot
verborg zij het hoofd in beide handenzich de hand der oude vrouw om den
om niets meer te zien. De houdingarm der jeugdige vorstintoen ging
der moeder was geheel andershet
zij zelf met kalmen
poort.
naar de zegepraal vierend, zich lieten
rompelen en in korten tijd g
i luiuusiwi tn in
Wie klopt daar. riep zij. zonder werden verslagen,
te openen.
Stefanus, uw zoon
Mijn zoon? Wie zijt gij, vreem
deling. die in liet huis van mijn ge-
ë.erbiedigden zoon wenscht te worden
toegelaten
Moeder, doe open, ik hen het, uw
zoon Ik ben geslagen De Turken
zijn mij op het spoor, ik ben gewond.
Dat is mijn zoon niet, die daar
buiten met mij spreekt, dat is een on
bekende man. Mijn zoon keert nooit
als een vluchteling uit den slag we
der. Mijn zoon is in de vlakte en drijft
de vijanden van zijn land met zijn
geweldigen arm uiteen. Maar mocht
gij, vreemdeling, mij inderdaad het
verdriet aandoen mijn zoon te zijn,
weet dan, dat gij niet zult binnenko
men. Kunt gij niet overwinnen, zoo
bestaat er een heldendood op het slag
veld en dan zal ik uw moeder zijn en
uw graf met bloemen tooien.
De jonge vorstin viel voor haar op
de knieën en wilde onder heete tra
nen haar smeeken de poort te ope
nen, maar met een streng gebaar leg
de de moeder haar het zwijgen op en
luisterde.
Stefanus had een oogenblik vol
schaamte en smart het hoofd gebo
gen. Thans echter schudde hij de gol
vende lokken naar achteren, zette zijn
hoorn aan den mond en als bazuin
geschal klonk het wijd en zijd dooi
den nacht. Het waren weder de oude
toonen, die de stervenden deden op
springen om hem te volgen, die zijn
vluchtend leger deden stilstaan en te-
rugkeeren, om zich aan zijn zijde te
scharen. Als een stormwind joeg hij
zijn ros den berg af en gevolgd door
zijn getrouwen stortte hij zichtemid
den der vijanden, die, zorgeloos hun
En thans hield Stefanus weder
hoorn aan de lippen en blies een
chende fanfare, terwijl hij naar
slot terugkeerde, welks tinnen
verre boven de nevelen tegen 't n
telijk uitspansel af teekenden,
binnen waren tallooze lichten ai
stoken, die ijverig heen en weer
dragen werden door de dienaren
alles voor een feestmaal in gei
heid brachten.
Weder klonk hoefgetrappel op
berg en aan het hoofd van zijn ge
reed Stefanus de thans wijd geop
poort binnen. Toen hij zijn
zag, sprong hij van zijn paart
boog zich eerbiedig over haar li
met -de woorden
Moeder, u heb ik deze over
ning te danken.
Nu werden voor de eerste maal
oogen vochtig en haar lippen beef
toen hij zijn van geluk stralende
ge gemalin in de armen sloot.
Gij wildet mij binnenlaten
terde hij haar toe.
Zij vlijde zich dichter tegen
aan en nauw hoorbaar klonk het
haar lippen
Ik heb u zoo lief en ik was
angstig.
En toch, sprak hij luider,
liefde mijner moeder nog veel gr<
dan de uwe.
HIJ WIST 'T.
OnderwijzerEene hen heeft
eigenschap 600 eieren te leggen, ei
getal levert ze in ongeveer vijl
ren. Wat gebeurt daarna met hl
LeerlingDan wordt ze in een
taurant als een jong kippetje
geten.
hoofd hoog opgeheven, stond zij aan!
de zijde der jonge vrouw en tuurde
zwijgend en onbeweeglijk in de verte, j
Onder de zwarte beweeglijke wenk
brauwen fonkelden groote donkere
LeeraarWaarin
oogen, waaraan de gebogen neus een j kwamen de oude
uitdrukking als die van een adelaar
gaf. Een sluier van het fijnste zijden
weefsel bedekte het blauwzwarte haar
en omgaf de wangen en de kin, die,
evenals de vastgesloten mond, een on-
verzettelijken wil, een mannelijke
geestkracht te kennen gaf. De mond
was tamelijk groot, doch wanneer die
zich opende, kwamen twee rijen onbe
rispelijke tanden te voorschijn, die
den indruk van kracht nog verhoog
den. In een kostbaar zijden gewaad
gehuld, stond zij daar den ganschen
Grieken en de
oude Romeinen
met elkaar over
een?
GymnasiastDat
ze allebei grijs
haar hadden.
