rij bij de uitoefening van hun vak
moeten gebruiken, uitgereikt.
De nieuwe cursus, die op 2 Mei
aanving, begon met 174 leerlingen,
namelijk 72 smeden, 75 timmerlieden,
14 meubelmakers en 13 schilders.
Als nieuwe leerlingen werden aan
genomen 28 smeden, 30 timmerlieden
4 meubelmakers en 3 schilders, te za-
men 65 leerlingen.
Van de 174 leerlingen der school
wonen 49 buiten de gemeente Haar
lem en wel14 te Bloemendaal, 8 te
Beverwijk, 7 te Heemstede, 6 te Zand-
voort. 4 te Spaarndam, 3 te Houtrijk
en Polanen, 2 te Haarlemmermeer, 2
te Velsen, 1 te Hillegom, 1 te Sand-
poort en 1 te Schoten.
Door de leerlingen, die met een di
ploma de school hebben verlaten, wer
den de volgende proefstukken ge-
De timmerliedeneen deurfrag-
ment.
De meubelmakers een zitmeubeltje.
De smid-bankwerkers voor smee-
werk een hoeklasch en ronde lasch,
voor bankwerk eén ijzerverbinding
(gaffel).
De huisschilderseen deur, een
waschtafeltje en een letterstaal.
De bezichtiging dezer proefstukken
had hedenmiddag door de ouders en
belangstellenden in de school plaatr
Avond vakteekenschool.
Bij de inschrijving, in de maand
September gehouden,hebben zich aan
gemeld 217 leerlingen.
In de eerste week van den cursus
kwamen niet op 17, aldus aanwezig
200 leerlingen.
Later werden nog geplaatst to
taal dus 202 leerlingen.
Dit groot aantal leerlingen maakte
noodzakelijk, dat een zolder van de
Ambachtsschool nog als teekenlokaal
moest ingericht worden.
Van deze leerlingen zijn
106 timmerman, 12 meubelmaker,
24 bankwerker, 6 metselaar, 6 lood
gieter, 87 schilder, 5 wagenmaker. 2
behane-er, 3 electricien, 3 houtdraai
er, 1 lettergieter.
21 leerlingen hadden den leem]a
van 12—14 jaar; 86 van 1416 jaar;
79 van 16—18 jaar16 van boven 18
Op 18 Augustus hoopt de
heer J. Leijer, opzichter aan de Cen
trale Werkplaats der H. IJ. S. M. den
dag te herdenken waarop hij voor 25
jaar geleden bij de Maatschappij in
dienst trad.
Evenals vorige jar en staat
ook weer dit jaar voor liet personeel
van de H. IJ. S. M. de gelegenheid
open om zich van een tweepersoons
wollen deken te voorzien op afbeta
ling van 4 termijnen. De prijs is dit
jaar gesteld op ƒ4.
Tot 3e lid in de Redactie van het
Propagandablad „Haarlems Onder
wijs" v. d. Bond van Nederl. Onder
wijzers is door het Bestuur van de
Af deeling gekozen de heer Jac. Jansen.
Toen Zondagmorgen e
jongen, genaamd Balkenende, met
zijn rijwiel do Lombard steeg kwam
uitrijden, had hij het ongeluk met
zijn rijwiel onder een rijtuig te gera
ken. Door een gelukkig toeval kwam
hij met den schrik vrij, maar zijn rij
wiel, vooral het voorwiel en het kam
rad, waren aan splinters gereden.
Uit de Omstreken
J3In de le klasse waren 97 leerlin
gen in de 2de 67in de 3de 29m.
de voortgezette klasse 9 leerlingen.
Uit de omliggende gemeenten be
zochten 28 leerlingen de school en
14 uit Bloemendaal, 6 uit Heem-
Btede. 3 uit Spaarndam, 2 uit Scho
ten. 1 uit Sandpoort, 1 uit Hillegom
en 1 uit Velsen.
Bewijsschriften van met vrucnt
doorloopen cursus werden afgegeven:
in de 1ste klasse aan 76 leerlingen, ijl
de 2de klasse aan 33 leerlingen.
Terwijl aan 27 leerlingen der 3de
klasse een getuigschrift kon worden
uitgereikt.
Hun namen zijn A. Bosnia, tim
merman: J. Bosma, schilder; A. F.
Creemers, timmerman; A. B. Dijk
mans, id. A. Eijkenaar, id. J. Fris,
id. W. Hagemans, schilder Chr. v.
Heulen, meubelmaker; M. J. v. Heu
len, schilderH .J. Houtgraaf, smid-
bankwerker; A. Klerk, timmerman:
J. Koopman, id. H. Kostelijk, id. P.
G. Kramer, id. N. Kuijken, smid-
bankwerkerF .H. de Lange, id. J.
Misset, schilderP. Mollema, id. I-
Mulder, id.H. van Orden, timmer
man C. A. van der Putten, id. P
van der Raadt, smid-bankwerker E.
Steenken, schilder; C. Termeulen.
timmerman; E. van Veen, schilder;
G. J. Veldwijk, timmermanW. C.
Wijkhuizen, id.
Aan de volgende leerlingen van de
voortgezette klassen werd het bewijs
schrift uitgereikt dat zij met vrucht
die klasse doorloopen hadden P. van
Apeldoorn, timmerman; A. F. Hore
man, smid-bankwerkerJ. H. v. Nicl,
timmermanA. Strijbis, schilderN.
Vooges, timmermanK. M. de Vries,
schilder J. Wouterlood, smid-bank
werker F. J. A. Geleick. schilder.
35 leerlingen der eerste klasse en
23 leerlingen der tweede klasse ont
vingen een prijsje voor trouw school
bezoek.
Bij het onderwijzend personeel werd
de plaats van den heer Brouwer,
thans directeur aan de Ambachts
school te Harlingen, ingenomen dooi
den heer H. J. Kranenborg, terwi]l
nog werden aangesteld de heeren R.
Kraakman en F. A. Stürm.
Alle lessen werden geregeld gege
ven en ook nu kunnen wij met waar
deering getuigen van den ijver, waar
mede het onderwijzend personeel zijn
taak vervulde. In het bijzonder komt
een woord van lof toe aan den heer
Van Vliet, die, na het overlijden van
den heer Temme, als waarnemend di
recteur diens plaats innam en de za
ken op voortreffelijke wijze heeft loo-
pende gehouden, zonder zijn eigen
klasse uit het oog te verliezen.
Het onderwijzend personeel bestond
uit de heeren
J. Temme, directeur (overleden 2»
November 1903).
C. B. van Vliet, waarnemend direc
teur. hand- en vakteekenen voor de
schilders.
A. van Buschba ch. hand teekenen,
toegepast op de ambachten.
J. G. A. van Delden, machine-tee
kenen.
L. Zwikker, rechtlijnig teekenen.
D. Oosterveld. rechtlijnig teekenen.
H. J. Kranenborg, rechtlijnig vak
teekenen.
R. Kraakman, rechtlijnig vakteeke
nen voor smeden.
F. A. Stürm, rechtliinig teekenen.
Aangezien Z.Exc. de Minister van
Binnenlandsche Zaken geen vrijmoe
digheid kon vinden nrn on de begroo
ting van zijn departement gelden voor
subsidie ten behoeve van pensioen-,
fondsen voor leeraren van Avond
scholen uit te trekken, kon ons voor
nemen om ook voor de Avondschool
een pensioenfonds te stichten, niet
verwezenlijkt worden.
Met de aanwezige leer- en hulpmid
delen kon in de behoefte worden voor
zien.
De rekening over 1903 sluit m ont
vangsten en uitgaven tot een bedrag
van 4111.761/2, met een batig saldo
van 340.90 1/2.
Ten einde de geldmiddelen te vei
sterken is hij Rijk. Provincie en Ge
meente verhooging der subsidie van
12500 aangevraagd.
Het schoolgeld bedraagt ƒ4.— voor
den geheelen Winter-cursus (Octo
bereinde Maart).
Het bestuur blijft aan het, einde van
het verslag de beide waarlijk nuttige
instellingen, zoowel de Ambachts
school als de Avond-Vakteekenschooi.
in de warme belangstelling van zijne
medeburgers aanbevelen.
ZANDVOORT.
Maandag 13 Juni j.l. is in het Haar-
lemsche Kinderhuis aan de Parkstraat
aangenomen de 1ste ploeg kinderen,
ten getale van 50.
De lotelingen Jan Tumes en Teunis
Koper van de lichting 1904, zijn door
Heeren Gedeputeerde Staten wegens
lichaamsgebreken afgekeurd voor den
dienst bij de Nationale Militie.
De vorderingen ten laste dezer ge
meente over 1903 moeten vóór of op
30 Juni a.s. bij het Gemeentebestuur
zijn ingediend, daar ze anders voor
vernietigd en verjaard zullen worden
gehouden.
Door den Commissaris der Ko
ningin zijn aangesteld tot buitenge
woon gemeente-veldwachter J. van
Duijn, C. Schuiten Jbzn. en D. Visser,
en zulks gedurende den tijd van 15
Juni tot 1 October a.s.
Aangekomen badgasten
Mej. R. Noorduijn, Amsterdam,
Kostverlorenstr. 8, 1 p.
I. J. Asscher, Amsterdam, Dr. Mez-
gerstr. no. 60, 10 p.
Kappulli, Italië, Hoogeweg no. 70,
2 p.
K. Neumann, Barmen, Grand Ho
tel, 1 p.
Eberhard, Mannheim, Pension Qui
sisana, 1 p.
Bustorff, Freiburg, Hotel Kievits 1 p.
E. v. d. Flier, Hilversum, Pension
Quisisana.
Mevr. Hiller, Halle a. d. Saaie, Ho
tel Kievits, 1 p.
Fam. Schultz, Munster, Pension
Beau Rivage, 2 p.
Mevr. Mulder, Groningen, Post-
straat, 2 p.
J. Kaufmann, Mannheim, Pension
Quisisana, 1 p.
J. Rasmers, Amsterdam, Villa Belt
Elise, 4 p.
Z. Asscher, Parijs, Grand Hotel lp.
Mevr. H. F. Fokema, Arnhem,
Grand Hotel, 1 p.
Mej. Meyer, Arnhem, Grand Ho
tel, 1 p.
Fam. de Wit Huberts, Haarlem, Vil
la Hendrika, 5 p.
W. H. M. de Gelder, Kinderdijk,
Pension Buckman, 6 p.
Binnenland
Het Witte Kruis.
De Noord-Hollandsche vereeniging
Het Witte Kruis telde op het einde
van 1903 niet minder dan 76 af dee
lingen, waaronder die meer dan één
burgerlijke gemeente omvatten.
Uit de afdelingsverslagen blijkt,
dat hier en daar de wijkverpleging
werd ingevoerd of uitgebreid.
In het Herstellingsoord Heideheuvel
werden in het vorig jaar opgenomen
308 verpleegden, met 11,182 verpleég-
dagen, waarvan 3707 a ƒ1 en 2475 a
ƒ0.50 (van de afdeelingen). Onder de
ze verpleegden waren 46 kinderen (8
jongens en 38 meisjes). Zeventien
afdeelingen zonden 62 personen246
personen kwamen uit verschillende
plaatsen, in en buiten de provincie,
bijv. uit Amsterdam 101, Rotterdam
39, Den Haag 23, Haarlem 11, Utrecht
9, Arnhem 5.
De ongesteldheden, waaraan de ver
pleegden lijdende waren, of de ziek
ten, waaraan zij geleden hadden, zijn
volgens opgave van dr. A. Eklcer
bloedarmoede, bleekzucht 90, zenuw
zwakte, zenuwachtigheid 49, algem.
lichaamszwakte 67, hartgebreken 5,
ziekte van Basedow 4, klierachtigheid
3, enz. enz. Voorts moeraskoorts 23,
influenza 15, luchtpijpontsteking 9,
typh. koorts 6, rheumatisme 5, borst
vliesontsteking 5, maaglijden 5, enz.
Uit de rekening van Heideheuvel,
die afzonderlijk wordt gehouden,
blijkt, dat ook in 1903 de bijdrage uit
de renten van het kapitaal dezer
stichting niet ten volle noodig is ge
weest, om het verschil tusschen de
uitgaven en de ontvangen verpleeg-
gelden te dekken. Een som van
362.29 kon naar gereserveerd kapi
taal worden overgebracht.
Omtrent den ontsmettingsoven met
waschinrichting te Alkmaar worden
over het afgeloopen jaar geen belang
rijke feiten vermeld, behalve, dat d
Friesche vereeniging Het Groene
Kruis aldaar voorloopig laat ont
smetten, waarvoor eenige faciliteiten
worden verleend.
Ontsmet werd 301 keer, uitmakende
3061/2 ovenvullingen. Van de wasch
inrichting werd 79 maal voor de na
behandeling van ontsmet goed
bruik gemaakt.
De ontvangsten ter zake beliepen
1629.741/2, het voordeelig saldo is
ƒ544.34.
Iedere ontsmetting kostte ƒ3.13, te
gen ƒ3.18 in 1902.
Voor zoover kan worden nagegaan
werd ontsmet voortuberculose 97
l eer, zuiveren 66, typhus 37, diphthc
ritis 12, carcinoma 7 keer, onbekend
76 keer.
Bevolking.
Op 1 Januari 1904 bedroeg het aan
tal inwoners van Nederland 5.430.973,
zijnde 2.690.205 mannen en 2.740.768
vrouwen. Hiervan behoorden onder de
provincie Noord-IIolland 504.685 man
nen en 533.845 vrouwen totaal 1.038.530
inwoners, terwijl Haarlem hiervan
32.589 mannen en 35.929 vrouwen, al-
zoo 68.518 inwoners telt.
Diefstal.
Aan het station der G. O. L. S. te
Winterswijk is een diefstal ontdekt
van een groot aantal flesschen wijn
en likeur, ter vervoer bestemd. Als ver
dacht hiervan zijn gearresteerd één
ladingmeester en vier wisselwachters-
arbeiders, uitmakende den nachtploeg
welke gezamenlijk zich aan de dran
ken hadden tegoed gedaan. Alle vijf
zijn geschorst in hun dienst. Na voor
loopig verhoor zijn de ladingmeester
H. en de wisselwachter-arbeider S. in
arrest gehouden, terwijl de drie an
deren weer op vrije voeten zijn ge
steld.
IJMUIDEN.
De Staatscourant van heden bevat
de Koninklijk goedgekeurde statuten
van de naamlooze vennootschap
maatschappij lichterschip „Lastdra
ger" te IJmuiden, gemeente Velsen.
Het kapitaal der vennootschap is
bepaald op 8500, verdeeld in 17 aan-
deelen, elk groot ƒ500, waarvan 11
aandeelen zijn geplaatst.
Het beheer der vennootschap wordt
opgedragen aan één of meer directeu
ren, die door de algemeene vergade
ring worden benoemd en ontslagen.
In afwijking van het bovenstaande
zijn voor de eerste maal tot directeu
ren benoemd de heeren Klein en van
Vliet en wel voor den ganschen duur
der vennootschap, behoudens het
recht der algemeene vergadering hen
te allen tijde te ontslaan.
HEEMSTEDE.
Aan J. W. N. Bosveld, opzichter over
de Haarlemmerhout en Zuiderhout-
parken alhier, is eene commissie als
onbezoldigd rijksveldwachter uitge
reikt.
HILLEGOM.
Een polderjongen, uit een der ke
ten, nabij Lisse is Maandagmorgen,
terwijl hij zijn boterham at, plotseling
dood gebleven.
Maandagavond sprak ds. van Wisse
hotel Sistermans voor een
Avond- S°ed bezette zaal over Statenverkie
zing. De spr. roerde de H. O.-wet, Ta-
riefwet, Leerplichtwet en Vaccinewet
aan en beval de door de vereenigde
Katholieken en anti-rev. gestelde can-
didaten aan. Van de gelegenheid tot
debat werd door de heeren Konink
en Bulten gebruik gemaakt. De eer
ste debater laakte de houding van
liet ministerie bij de Aprilbeweging
en verklaarde zich tegen de tariefwet
omdat zij op de arbeiders te veel
drukt en beval den liberalen candidaat
Mr. v. d. Vlugt aan.
De tweede debater stemde volkomen
in met het door Ds. Wisse gesprokene
doch ging niet mee wat betrof de
leerplichtwet en vaccinewet.
Beide debaters werden door den
spr. beantwoord waarna de vergade
ring met gebed gesloten werd.
Zonderlinge betaling.
Men meldt uit Amsterdam
Een bewoner van de Gerard Dou
straat heeft bij de politie aangifte
gedaan dat een vrouw, die met twee
kinderen tegen 5 per week bij hem
inwoonde, zijn huis heeft verlaten,
hem als eenige betalingde twee
kinderen achterlatende.
(„N. C.")
volverpatronen. Een revolver, die hij
waarschijnlijk ook bij zich heeft ge
had, is vermoedelijk in het water uit
zijn zak gevallen. Het lijk is naar
's-Gravenzande gebracht.
Watergebrek.
Uit Harlingen meldt men
In onze van water doorsneden plaats
is gebrek aan drinkwater, zóó zelfs,
dat in de gisteren gehouden raadszit
ting is besloten om ƒ300 te besteden
voor den aankoop en het vervoer van
drinkwater uit de leiding te Leeuwar
den, dat voor het verbruik beschik
baar zal gesteld worden tegen 1 cent
de emmer.
Moord.
Even buiten Maastricht, op den
weg naar Smeermaes. heeft gisteren
een zekere Dexters, met een twee
loops-jachtgeweer P. W. bout por-
tant doodgeschoten.Een woordenwisse
ling over verhooging van loon schijnt
aanleiding tot deze daad geweest te
zijn. Beiden waren werkzaam in eene
brikkenbakkerijDe dader heeft zich
vrijwillig bij de justitie aangegeven.
Gearresteerd.
In een hotel in Den Haag heeft de
politie aangehouden een 16-jarig jong-
mensch, die te Keulen een bedrag van
4000 mark had verduisterd.
Bij zijne arrestatie was hij nog in
het bezit van 3400 mark.
Ongelukken.
Men meldt aan het ,,U. D."
Zondagmiddag had te Apeldoorn een
treurig ongeluk plaats. Een gezelschap
jongelui, dames en heeren, uit Arn
hem, die per fiets een bezoek aan Apel
doorn hadden gebracht, was op den
terugweg, toen in het Oranje-Park een
der heeren harder reed, om aan de
voorsten te zeggen, welken weg men
moest nemen, waarbij hij het ongeluk
had, in volle vaart tegen een boom te
rijden. Bewusteloos opgenomen en in
het hotel Oranje-Park binnengedra
gen, werd onmiddellijk geneeskundige
hulp ingeroepen, die evenwel niet
meer mocht baten. Na eenige oogen-
blikken had de ongelukkige denlaat-
sten adem uitgeblazen.
Men meldt uit Tiel
Den timmerman Gr. v. W. trof gis
teravond het ongeluk, dat zijn geweer
bij het afschieten sprong, waardoor
hij aan pols en rechterhand zeer
ernstig verwond werd.
üit de Arbeiderswereld.
Tegen Werkeloosheid.
De vorige week is te Delft defini
tief gesticht de vereeniging ter be
strijding van werkloosheid. Het be
stuur bleef in ziine oude samenstel
ling gehandhaafd, uitgezonderd do
heer M. A. C Hartman, penning
meester. die wenschte uit te treden.
In deze vacature zal worden voor
zien, terwijl rechtspersoonlijkheid ten
spoedigste door de vereeniging zal
worden aangevraagd.
Geen ernstige manieren.
Onder dit opschrift schrijft de Haag-
sche Crt.
De roode verkiezingsbiljetten van de
sociaal-democraten voor de a.s. Sta-
ten-verkiezing zijn in den nacht van
Zaterdag op Zondag hier in alle dee^
len van de stad op de hoekmuren van
particuliere woningen geplakt. Met
ladders en stijfselkwast ging men er
voor door de stad. Ook de woning
van dr. Kuyper kreeg de roode vlak.
Directe gevolgendat de bezochte
particulieren de plakkaten, onge
vraagd aangebracht, ook weer onge
vraagd lieten verwijderen. En... dat
de sociaal-democraten toch niet voor
héél-vol zullen worden aangezien.
Want welke ernstige menschen doen
nu zulke dingen
Braud.
Uit Enschedé wordt gemeld
Door een feilen brand zijn vijf wo
ningen, gelegen in het zoogenaamde
Getfert en door arbeidersgezinnen be
woond, in asch gelegd. Assurantie
dekt de schade.
Een wanhoopsdaad.
Te Hoek van Holland is Zaterdag
avond een net gekleed persoon, die
daar reeds den geheelen dag had
rondgezworven, in den Waterweg ge
sprongen. Eenige personen, die het za
gen, haalden hem weer op het droge,
doch de man was reeds overleden. Op
het lijk werd niets anders bevonden
dan drie groote mossen en eenige re-
De strijd ia de Diamantindustrie
Men meldt uit Amsterdam
De algemeen Nederlandsche Dia-
mantbewerkersbond hield hedenmid-
dag eene drukbezochte vergadering in
Velox, onder leiding van Henri Polak.1
Het doel der vergadering was naar
de voorzitter mededeelde het wegne
men van verkeerde begrippen ten op
zichte der pas geëindigde Antwerpsche
staking. Immers, zoo redeneeren som
migen, de juweliers te Antwerpen
vroegen de toelating van 300 leerlin
gen, en het is hun nu door de werk
lieden toegestaan. Maar spr. wees er
op, dat tusschen de beide partijen te
Antwerpen reeds vroeger bepaald werd
dat de opengevallen plaatsen in de
rijen der leerlingen telkens zouden,
worden aangevuld. Oorspronkelijk
eischten de juweliers toelating der 300
leerlingen op 1 Januari 1905. De werk
lieden wisten dien termijn te verschui
ven tot 1 Januari 1906, zoodat van de
300 leerlingen door de patroons ge
vraagd (en thans door de werklieden
toegestaan) 60 70 moeten worden af
getrokken. Rest dus 230 a 250.
Spr. ontkende echter, dat wegens dit
resultaat nu ook de Amsterdamsche
diamantbewerkers den eisch van 750
leerlingen aan de juweliers alhier
I moeten inwilligen. Want te Antwer-
pen is de industrie bloeiend en bestaat
werkelijk de behoefte aan vermeerde
ring van werkkrachten. Maar hier is
de toestand veel minder gunstigelke
leerling zou hier te veel zijn
Spr. herinnerde er hierbij tevens
aan, dat te Antwerpen de strijd niet
ging om de leerlingen, maar dat hij
door de werklieden werd aangebonden
ter verkrijging van den 9-urigen ar
beidsdag. i
De Antwerpenaars hebben dus toe
gegeven wat billijk was, en daarme
de bereikt dat dadelijk een arbeidsdag
van 91/2 uur, en op 1 Januari 1905 de
negen-urendag (waarnaar alle vakor- j
ganisaties van het vasteland van Euro- j
pa tevergeefs streven) wordt ingevoerd.
Niemand mag dus geringschattend
spreken van hetgeen te Antwerpen is
bereikt, te meer waar de eigenkosten
werkers daar eene loonsverhooging
van 10 pCt. betaalden, die meer dan
opwegen tegen de 10 pCt. verminde
ring van arbeidstijd.
Verder wordt het den Antwerpschen
Bond door sommigen kwalijk geno
men, dat hij toestemde in de voor
waarde betreffende het verplichte sa
menwerken van georganiseerden en
ongeorganiseerden, onder bepaling,
dat de Bond de georganiseerden die
te dezer zake in staking gaan, niet
mag steunen. Spr. legde er den na
druk op, dat zooiets hier ter stede on
mogelijk zou zijn. Al werden door de
juweliers ook alle mogelijke andere
concessies gedaan, toch zouden de
Amsterdamsche diamantbewerkers dit
moeten weigeren, wegens het groote
belang der zaak voor hen, maar in
Antwerpen, d. i. België, is art. 310 van
de Strafwet van kracht, waardoor al
len die weigerden de overeenkomst be
treffende de samenwerking der geor
ganiseerden en ongeorganiseerden te
teekenen, met maandenlange straf
worden bedreigd, wegens ..vergrijp ta-
gen de vrijheid van arbeid." Dat zijn
dus andere toestanden, waartegen an
dere besluiten moeten worden geno
men.
Spr. betoogde dan dat in de com
missie voor de geschillen bestaan
de voor de helft uit Antwerpsche pa
troons en voor de helft, uit werklieden
geen zitting zullen hebben bestuurs
leden van het door de patroons ge
stichte diamantbewerkers-gilde. Daar
door is aan dit gilde het karakter van
vakvereeniging ontnomen, en is het te
ruggebracht tot een zuiver pensioen
fonds. En eindelijk is de eisch der pa
troons vrijheid voor bet plaatsen
van hunne protégé's als leerlingen
niet ingewilligd. Eerst in 1906 zullen
de patroons over een deel der openge-
komen plaatsen kunnen beschikken.
Daarom past een woord van hulde
aan de Antwerpsche kameraden (ap
plaus) die ditmaal voor den eersten
keer zulk een grooten strijd hadden te
voeren. Want het was een moeilijke
strijd. Immers, terwijl hier de fabrie
ken gesloten zijn, en onderkruiperij
dus onmogelijk is gemaakt, bestond
daar te Antwerpen alle gelegenheid
toe, omdat de fabrieken open waren,
en de patroons graag goed geld wil
den betalen voor arbeidskrachten.
Toch is er niet één geweest, die
al werd hem gedurende 17 weken
slechts 5 francs uitbetaald de fa
briek betrad en den onderkruiper
speelde.
Nu echter de Amsterdamsche toe
stand
Ook hier ter stede moet thans dooi
de juweliers met 1 Januari 1905 de
9-uren-dag worden ingevoerd, maar
bovendien zal nu een loonsverhooging
van 10 pCt. worden geëischt. (Bewe
ging in de vergadering). Enkelen zeg
gen, maar dat is een nieuwe eisch
doch de Antwerpsche patroons
kwamen gedurende den strijd ook
met een nieuw voorstel (samenwer
king van georganiseerden en ongeor
ganiseerden, en dus kan de Bond te
gen de Amsterdamsche collega's der
Antwerpsche juweliers hetzelfde doen.
Maar er is méér, en wel ditdat om
de twee jaar de Bondsleden te Am
sterdam door de werkgevers worden
uitgehongerd, en den Bond voor hon
derdduizenden schade wordt toege
bracht. Deze schade zal de A. J. V.
vergoeden (Applaus.) Trouwens de
Bond doet niet anders dan de groote
mogendheden (zie bijv. den Fransch-
Duitschen oorlog) die oorlog voeren
om een bepaalde reden, en nó, de
overwinning den verslagene boven
dien een oorlogsschatting laten be
talen.
De A. N. D. B. verkeert in hetzelfde
geval want hij zal op de hoofd
punten overwinnen. Behalve dezen
nieuwen eisch zal de Bond natuur
lijk blijven staan op de verhooging
van het snijderstarief en de toelating
[van een redelijk aantal leerlingen.
(Teekenen van verzet in de vergade
ring, die blijken geeft in deze geen
i enkele concessie aan de patroons te
willen doen). Spr. ontkende ten sterk
ste, dat de Antwerpsche vréde getee-
kend is op voorwaarde, dat de Am
sterdammers dezelfde aanbiedingen
aan hunne patroons zullen doen.
Toen de Antwerpsche patroons er
op aandrongen dat ook to Amsterdam
spoedig de arbeid zou worden hervat,
hebben de werklieden-leiders er hen
op attent gemaakt, dat de Amster
damsche quaesti© geheel afgescheiden
is van de Antwerpsche, op zichzelf
geregeld zal worden. Op deze voor
waarde is door de Antwerpenaren
heden de arbeid liei-vat; hadden de
patroons deze niet aangenomen, da a
zouden de werklieden te Antwerpen
hun besluit om aan hot werk te gaan
weder ingetrokken hebben.
Onwaar is daarom ook dat de Ant
werpsche patroons zullen stoppen, als
binnen 14 dagen te Amsterdam geen
regeling tot stand mocht komen. Dat
heeft het bestuur der Antwerpsche
patroonsvereeniging pertinent ont
kend.
Tën slotte antwoordde de Bonds
voorzitter op het verzoek, dat een dei-
aanwezigen tot de vergadering richt
te, namelijkom aan de ongeorgani
seerden ook steun te verleenen. Spr.
zou liever zijn functie neerleggen dan
hierin toe te stemmen. De gelden van
den A. N. D. B. mogen uitsluitend)
besteed worden ten bate der leden, en
op den steunpenning, dien de Am-1
sterdamsche Bestuurdersbond en het I
Christelijk Arbeids-Secretariaat inza-1
melen, hebben de ongeorganiseerden
evenmin recht. Want deze beide licha- j
men hebben zich op verzoek van den
A. N. D. B. en de Christelijke organ"- j
saties belast mét de inzameling en
administratie der gelden ze werken j
dus in dienst van den Bond. en de J
znstervereenigingen.
Enkele stemmen verhieven zich te-
den deze meening en één riep er j
„maar 'tzijn toch óók menschen j
Doch de overgroote meerderheid der i
vergadering antwoordde daarop, door i
in koor „neen, neen te schreeuwen I
en de heer Polak zeide nog eens, dat j
degenen, die in vredestijd hun geld;
in den zak houden, om er grove ver-
teringen van te kunnen maken, en
de bondsleden onderkruipen, nu aan
zichzelf moeten worden overgelaten,
al klinkt het ook hard. De organisatie
eischt het
Mocht echter de Raad gelegenho ne
willen geven tot het nemen van e(
proef zooals door curatoren voorg
steld is, dan geven B. en W. in ov^a
weging aan curatoren machtiging
-;w:
0r
&du
verleenen om gedurende hoogstens e oeei
jaar een proef te nemen in de dof 0r
dat college beoogde richting.
Boekhouden.
De uitslag der Examens in Boe *v0
houden en Handelscorrespondentffas
voor de praktijk van wege de Vere '6Q
niging van Leeraren iü het Boekho l0^
den in April, Mei en Juni te Amste
dam, 's Gravenhage, Rotterdam z
Utrecht gehouden, is aldusmse
Boekhouden. Geslaagd o.a. de he snd<
ren J. J. M. Berghuijs, W. Cats, K. iffon
van Huizen en D. F. Ott, van Ilaa t620
lem de dames J. C. Ch. H. Fleck i
M. Koning, van Haarlem, F. B. v.
Meer van Bloemendaal en M.
ten Bokkel van IJmuiden.
ja a
Leger en Vloot.
jar.
- >ok
De groote of slagschepen van h
Duitsche eskader, dat in Juli in v;50,11
schillende havens van ons land vts'er
wacht wordt en welke bestemd zi;com
voor IJmuiden, zullen Amsterdam nP00
bezoeken. Alleen een torpedo-flottil
zal naar de hoofdstad opstoomen (re.u!
aldaar eenige dagen ter reede liggef'f1
De kommandant der vlootmaehtj06
met officieren van zijn état-major ren1
een der dagen naar Den Haag ga;**101
om zijn opwachting aan den Minis! lerj
van Marine te maken. z0(i'
Men hoopt alsnog, (Jat het te Nie. H
wediep in aanbouw zijnde gebouw d1,811
marineclub tegen den tijd der e
komst van, de Duitsche schepen g
reed zal zijn ter ontvangst van de uoc.
ficieren der vaartuigen die te Nieuw8,of
diep binnenloopen. w!)
Letteren en Kunst.
Maatschappij tot bevordering d pon
Toonkunst.
Het programma van het muziekfee
waarmede het 75-ja.rig bestaan d
Maatschappij te Utrecht zal wordifoc
gevierd, is reeds openbaar gemaak!
In den morgen van den eersten <3 ue
(Vrijdag 24 dezer) zal de jaarlijkse! jou.
algemeene vergadering worden geho teel
den, in het Gebouw v. K. en W. jWei
daar. Onder de bijzondere voorstelt m
is er een van de Rotterdamsche afdt sta*
ling, waarbij een subsidie van 30 was
gevraagd wordt voor een tweedaags
muziekfeest aldaar in 1905 op de
aanvraag praeadviseert het hoofd!
stuur ongunstig „wegens den to
stand van het muziekfeestenfond!
De afdeeling Enschedé vraagt 10 De
subsidie voor een „huishoudelijk" m tin?
ziekfeest het volgend jaar; het hooi
bestuur wil 800 toestaan.
Door deze algemeene vergaderii nae
zal ook beslist moeten worden of in wei
volgend maatschappelijk jaar een i uitg
gemeene wetsherziening zal plas
hebben.
uit
der
wer
trei
bei<
Koloniën.
De Tocht vau Van Daalen.
Aan een Atjehkroniek d.d. 23Apitoo
in de „Java-bode" van 4 Mei opgei)
men ontleent men nog het volgend
Op 10 Maart rukte men op naar B
röbö Toa. Onder weg passeerde mi vla
Kloang en andere pedosonöns en 1
dangs, waarvan de bevolking evenwi
gewaarschuwd wellicht als zij v?
door die van Kla, het hazenpad hi
gekozen. Rêröbö was in der haast vs
sterkt, doch de vijand hield gei on*
stand en vluchtte met achterlating vj
4 dooden en 2 gewonden. Een lat
uitgezonden patrouille verraste ni Prf
een bende, die acht dooden en ev(Sel
jjet
Onderwijs.
Morgenschooltijden.
Door curatoren van het Gymnasium
te Schiedam is aan den Gemeenteraad
voorgesteld om, bij wijze van proef,
op den voet zooals te Leiden is inge
voerd en zooals in Duitschland alge
meen de gewoonte is, het onderwijs
aan het Gymnasium zooveel mogelijk
in de morgenuren te doen afloopen,
zoodat de middag meestal voor den
leerling vrij is, die dien vrijen tijd
dan kan aanwenden voor liefhebberij
en, vrije studie en lichamelijke oefe
ningen.
Zooals de regeling der schooltijden
thans is, d. i. in de morgen- en mid
daguren, achten curatoren haar hy
giënisch en paedagogisch verkeerd.
Hygiënisch, omdat de leerlingen op
deze wijze bijna den geheelen dag
voor de schoo lin touw zijn en paedago
gisch, omdat een instelling van voor
bereidend Hooger Onderwijs den lust
en de geschiktheid tot zelfstandige
studie bij haar leerlingen zooveel mo
gelijk moet aankweek en en onder de
tegenwoordige regeling van gelegen
heid om zich aan vrije studie te wij
den bij een leerling van het Gymnasi
um weinig sprake kan zijn.
B. en W. deelen in hun advies aan
den Raad mede, dat zij zich met die
wijziging niet kunnen vereenigen.
Het grootste bezwaar is gericht te
gen den schooltijd van 4 uren achter
een, die op 2 dagen na een uur rust
gevolgd wordt door een schooltijd van
3 uren.
Van rustpoozen zal geen sprake
meer zijn. Onafgebroken zullen de leer
lingen moeten worden bezig gehou
den, meer dan datonafgebroken zul
len zij intensief moeten werken gedu
rende de schooluren, omdat de school
tijden zijn ingekort.
Zal zoo vragen B. en W. niet
een groot deel van wat nu op de
schooi gebeurt, in huiswerk worden
omgezet, onder den naam van „vrije
studie"
zooveel voorladers in onze handen li
terwijl wij bij die gelegenheid 2 g
wonden opliepen.
Was de tegenstand tot dusverre ze1
gering geweest, anders werd 't dev<
gende dagen. Een voorproefje vi
'svijands vechtlust kreeg de halve
visie, die den 14den Maart onder b j®1
vel van den luitenant Winter als trei
dekking naar Pasér marcheerde, te
wij] de andere helft der troepenmach
in de veronderstelling in het dal vs
Padang, waarheen een pad voerd
dat bij Sojo uitkomt, den grootsts
tegenstand te zullen ondervinden,
der bevel van den overste opruk
Wat men niet vermoedde, gebeurde
Pasér was versterkt en moest sto
menderhand worden genomen, terwi
in het dal van Padang niets verster
werd aangetroffen, en slechts hier i
daar enkele schoten vielen. In Pasl
verloor de vijand 41 man met hum
vuurwapens allen voorladers
munitie. De colonne Winter kreeg
die gelegenheid vijf gewonden.
Vereenigd ging 't over Ketoeka na#
Akol, waar alles verlaten was, om ve
volgens over Si Koröjön naar Pepar!
Gölp voort te rukken. Hier had h
bloedigste treffen, plaats van den ga
schen tocht. Toen uitzicht werd ve
kregen op de vlakte van de eigenlijl
Gajo-Loeös. bleek dat de heuvel G
moejang zwaar versterkt en bezetwa
Evenals bij Pasér was het terrein vól
de versterking met rantjoes en and|
re chicane middelen als bezaaid.
De Gajo's wachtten, als eertijds
Boeren deden, onze troepen kalm
tot zij zoo dicht genaderd waren, dl
de uitwerking hunner vuurwapenen
meest verzekerd was. Met 7 brigadi
werd de versterking aangevallen e
na een verdediging, die ontzag inbo
zerade en waaraan vrouwen en kind
ren deelnamen, terwijl gedurende de
aanval door de Gajo's luide werd g
beden om de doodsverachting van i
strijders op te wekken, door onzetro
pen genomen.
Gemakkelijk was de zege niet b»
haald, want met allerlei middele
trachtte men den aanvaller tekeera
Niettemin delfde de vijand 't onde
spit, en liet hij, behalve 168 gesnei w
velde mannen, nog 92 vrouwen en
kinderen dood in de versterking li| le
gen.
Bovendien vielen 1 gewonde ma!
26 gewonde vrouwen, 20 gewonde kil b(
deren, 3 ongedeerd gebleven vrouwe
en 9 ongedeerde kinderen in onze ha: ee
den. Aan vuurwapens beliep de bu ui
53 geweren, waaronder 2 achterladei k<
en bovendien veel munitie, een eno w
der
kee
dei
'loi
kit
iRf
pu
Sl;
Pl
kc
of
