NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
21e Jaargang.
No. 6436
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
ZATERDAG 25 JUNI 1904 A
m >0) N N se M !E N T t« N
Pi8® KttAANBBft-
Voor Haarlem 1=20
Voor de dorpen te den omtrek -vaat een Agent gevestigd s (kom der
gemeente) 3 4 30
Franco per post door f&rierZaud 1.65
Afzonderlijke nummers G.02>g
Geïllustreerd! Zondagsblad, voor Haarlem C.37K
-crnstreken en trance per post 0.45
Uitgave der VenmoMp taigas C-aste? Diredtnf j t PEEREBOOto
ADVERTENTIËN;
Van 1- 5 regels 5C Cts iedere regel meet 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1 —5 regels 0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel
Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Kleine advertentiön 3 maal plaatsen voor 2 maai betalen.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
•Abonnementen en Advertenöën worden aangenomen door onze Agenten en door alie Boekhandelaren en Courantiers Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiër.
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale de Pubtlclté Eirangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 3Pis Faubourg Monlmartre.
©24 n tammer 8s<R»latti uii
wa foïadasijclesa.
Eerste Blad-
Haarlem's Dagblad van
25 Juni bevat o.a.
BLAD A. Buitenlandsch Overzicht.
Oorlogsnieuws. Nieuws uit Haarlem
en Omstreken. Binnenlandsch en
Gemengd Nieuws.
BLAD B. Binnenlandsch en Gemengd
Nieuws. Rechtszaken en Feuilleton.
Bui ton laiulsch Overzicht
r>fc OORLOfl
De berichten omtrent nieuwe groote
gevechten en zware verliezen van de
Russen zijn tot nog toe
Niet bevestigd
Wèï worclt gemeld --int generaal
Koeropatkin persoonlijk het bevel
over hei leger aanvaard heeft. We
meenden, dat hij dat ™»®ds lang had
gedaan en vermoeden dan ook, dat
hii zijn afwachtende houding gaat
laten varen en aanvallend zal op
treden.
Verder wordt nog iets gemeld van
kleinere
Voorposten gevechten
Een telegram van 22 dezer van ge
neraal Sacharof aan den generalen
staf meldt
Den 21sten greep de Japansche voor
hoede 8 uur 's morgens onze voor
posten aan, die zich 6 wersten ten
zuiden van Sanioetsjen aan beide zij
den van den spoorweg bevonden. On
ze bereden veldwachten trokken, doon
den vijand opgedrongen, langzaam
naar Sanioetsjen en verder naar
Kastinsjot terug.
's Middags trokken ongeveer 9 esca-
drons, een batterij pn belangrijke af-
deelingen cavalerie naar Sanioetsjen
op.
Daarop werden langzamerhand an
dere vrij sterke vijandelijke colonnes
bemerkt. Tegen den avond werd Sa
nioetsjen ingenomen door een Japan
sche troepenafdeeling. uit een divisie
infanterie, een brigade cavalerie en
32 kanonnen bestaande.
De „Köln. Ztg." beet in een artikel
KONING EDUARD
die heden te Kiel wordt verwacht,
welkom als gast van den Duitschen
Keizer. Het blad somt in het kort op
de veranderingen, die Engelsche
politiek van de laatste jaren het
bondgenootschap met Japan, het ver
drag met Frankrijk, de expeditie naar
Thibet gekenmerkt hebben, veran
deringen, waarop koning Eduard in
vloed moet geoefend hebben. Daar
mede is samengegaan het opkomen
van nieuwe denkbeelden in Engeland
als de leer van het beschermend ta
rief en den algemeen-en dienstplicht.
Al die veranderingen zijn natuurlijk
niet in haar werk o-cgaan zonder dat
gevoeligheden ziin ^kwetst en wrij
vingen hebben plaats -■•had. Menzon
echter zout gaan wrijven in nog niet
geheelde wonden, als men het mis
verstand en de kwaadwilligheden ging
opfrisschen. die zoolang de Duitsch-
Engelsche betrekkingen vergald heb
ben. Misschien gelukt het nog een=
aan den l ijd en aan een beter inzicht,
om die herinneringen weg te vagen
en de verhouding tusschen beide na
ties terug te brengen op het punt.
waarop zij in 1S98 was gekomen, toen
Chamberlain verklaarde, dat hij geen
vraagstuk zou kunnen noemen, waar
over Duitschland en Enereland elkan
der in het liaar zouden behoeven te
vliegen, maar wel vele dingen, waar
in Duitschland en Engeland dezelfde
belangen hadden. Maar voor wij ons
kunnen en willen herinneren, vervolgt
de Kölnische, dat het bloed kruipt,
waar het niet gaan kan, zal vermoe
delijk nog menige wedstrijd te Kiel
verzeild worden.
..Misschien echter draaft reeds de
samenkomst van de twee vorsten in
dit jaar er toe hij, om den weg te ef
fenen voor overeenstemming, en in
dien zin hopen en wenschen wij; dat
de samenkomst van Kiel politieke
vruchten zal dragen. Wanneer wij de
teekenen des tijds goed verstaan, dan
is in Duitschland de opgewondenheid
in zoover bedaard, dat zulk een po
ging beproefd zou kunnen worden. Is
den de draad eenmaal vastgeknoopt,
dan I het de taak van de openbare
meening wezen, om met takt en han
digheid te waken, dat hij niet op
nieuw afbreekt. Dat geldt zoo goed
voor hier als ginder."
Het tijdstip van de presidentsverkie
zing in de
VEREEN IGDE STATEN
begint tc naderen.
In de republikeinsch e nationale
Conventie beval de heer Black, ex-
gouverneur van New-York, in een
welsprekende lofrede de candidatuur
van den heer Roosevelt aananderen
ondersteunden haar in even loffelijke
bewoordingen. Daarna werd de heer
Roosevelt bij mondelinge stemming
met algemeene stemmen candidaat
gesteld.
Senator Dolliver beval den senator
Fairbanks" aan, als een zakenman,
die liet vertrouwen beeft van den ge-
heelen handelsstand en van den ge-
heelen Staat. Andere redenaars on
dersteunden hem, verklarende. dat
senator Fairbanks voor elk ambt ge
schikt is. Van mondelinge stemming
werd afgeziensenator Fairbanks
werd bij acclamatie candidaat ge
steld. Andere candidaten werden niet
voorgesteld.
De Chineesche koelies in Zuid-Afri-
ke hebben gisteren in het
ENGELSCHE
Lagerhuis weer aanleiding gegeven
tot een scherpe woordenwisseling. Dr.
Hutchinson, de liberale afgevaardig
de van Rye,'vroeg den minister van
koloniën, of hij gezien had, dat er
beri-beri heerscht onder die koelies,
en of de zieken en verdachten verdêr
het land ingestuurd zijnen verder
welke maatregelen er genomen waren
om de verspreiding van die zeer be
smettelijke ziekte tegen te gaan. Lyt-
telton antwoordde, dat hij over de
zaak aan Milner geseind hau, maar
nog geen antwoord had gekregenhij
vertrouwde echter, dat er ter plaatse
alle mogelijke maatregelen genomen
zouden worden.
Hutchinson was met (Tat antwoord
ontevreden, en stelde nu voor, van de
orde van den dag af te wijken ten
einde deze dringende aangelegenheid
in behandeling te nemen. Maar er
was weer een sper-motie, die dat be
lette De voorzitter wilde liet voorstel
niet in debat brengen, aangezien
Charles Murray, de conservatieve
afgevaardigde van Coventry, een mo
tie had aangekondigd, waarin hij het
Huis laat uitspreken, dat het de plicht
van Hr. Ms. regeering is, alle gepaste
maatregelen te nemen voor de ge
zondheid en de behoorlijke behande
ling van alle arbeiders in'de koloniën.
Vergeefs trachtten leden van de lin
kerzijde aan te toonen/ilat een drei
gende epidemie niet onder die motie
valt, en verzekerde dr. Hutchinson,
dat het ihem niet te doen was om op
positie ie voeren, maar om het gevaar
van de beri-beri te keeren, de „sak
mocht niet in behandeling komen.
Majoor Seely bracht om een andere
reden de Chineezen weer ter sprake.
Opnieuw vroeg hij om een stemming
onder de blanke bevolking van Trans
vaal ten einde uit te maken of zij
waarlijk in meerderheid voor den in
voer is. Maar- Lyttolton bleef weige
ren. Dr. Macnamara vroeg of het laag
ste Kafferloon in de mijnen niet 45
sh. in de maand is, terwijl dat voor
de Chineezen slechts 30 sh. is, en of
op die manier de Kaffers niet onder
kropen werden. Lyttelton, wiens ver
klaring dat de Chineezen minstens
60 sh. zouden verdienen te schande
is gemaakt, beloofde nu, dat indien
na een half jaar de verwachting, dat
de Chineezen met stukloon meer zou
den verdienen, niet uitkwam, hun
maandloon tot 45 sh. verhoogd zou
worden.
In Januari 1904 kreeg de politie we- een uitvaren in Augustus is geen
der opdracht Ilnicki te bewaken, naar sprake. In strijd met de onlangs ver
aanleiding van zijn schrijven aan den spreide berichten, dat de Oostzee-
Russischen gezant, dien hij echter vloot eventueel door de straat van
slechts met een gerechtelijke vervol- Magelhaen naar Oost-Aziatische wa
ging niet met gewelddadigheden be-, teren zou varen, verneemt thans de
dreigde. I ..Times" uit Sebastopel, dat aldaar
De politie hield dus weder toezicht, groote voorraden steenkolen door de
maar weder werd niets verdachts op- Russische admiraliteit worden sarnen-
gemerkt, zoodat de bewaking, minder gebrachtvijftig a zestig duizend ton
streng werd. Een tweede omstandig- ZB'} reeds opgeslagen of zeilende,
beid, die den aanslag mogelijk maak- olgens den correspondent zijn deze
te, was, dat de gezant Sjadotsky van kolen voor het Oostzee-eskader be-
zijn woonplaats Genève naar Bern ste,TK'- dat op zijn reis in twee tem-
no q van knlon y.nii wnrnpn vnnrzien.
po's van kolen zou worden voorzien.
Van uit de Oostzee tot het Suez-ka-
naal zouden namelijk kolenschepen
meevaren, wier plaats bij Port Said
door andere schepen zou worden in-
placht te komen zonder de autoritei
ten te waarschuwen en dat deze ook
niet te weten konden komen, wanneer
de gezant kwam, zoodat het onmoge
lijk was dadelijk maatregelen ter bo
gen.
Spr. meende ten slotte, dat de aan
slag het gevolg was van een samen
loop van ongelukkige omstandighe- Vnn pa* i-nrrPRnnndant
den. Hoofdschuddend was de verkeer- Mec 00rüeel eem correspondent
de beoordeeling van Ilnicki. Het ge-| De „Standard" verneemt van zijn
beurde leerde, dat een nauwkeurige correspondent op liet oorlogsterrein,
contröle op de vreemdelingen, nau- dat hij eeftige dagen vóór de Japan-
wer samenwerking van de Zwitsersche Sche nederlaag bij Ilsulitien. 15 mij
met de buitenlandsche politie en een Jen ten noordwesten van Feng-wang-
betere organisatie der politie in de sjeng, in die streken verschillende
hoofdstad Bern noodzakelijk zullen mijlen te paard had afgelegd en dat
zijn. I hem de nauwkeurige voorbereidende
'maatregelen, door de Japanners ge-
«i troffen, bijzonder opvielen. Uit de om-
OOr?LOOS V AHj standigheid, dat de Japanners we-
gens numerieke minderheid genood
zaakt werden terug te trekken, leidt
Port Arthur. hij af, dat hun troepen voor het
grootste gedeelte naar elders gezon-
De berichten omtrent den toestand den waren. Iedere dag, die geen he
in de belegerde vesting veranderen langrijke gebeurtenissen met zich
bij den dag. Soms hoort men, dat er brengt, is z. i. in liet voordeel van
levensmiddelen volop zijn en dat de de Russen. Per spoor ontvangen zij
inwoners er vroolijk concerten bij- geregeld versterkingen en zelfs. al
wonen heden komt uit Tsjifoe het zijn slechts 1200 man per dag aange-
bericht, dat de meeste menschen er komen na den slag bij Telissoe, dan
uitsluitend van brood leven, wijl an- zijn toch hun verliezen in dien slag
dere levensmiddelen onbereikbaar daardoor reeds weer aangevuld. En
duur zijn. Volgens een particular voor er weder een belangrijke slag
„Times-telegram uit Tokio wertku plaats heeft, zal een tweede leger van
daar uit Chineesche bron berichten 100.000 man gemakkelijk, om Khar-
ontvangen, meldende dat de verbin- bin samengetrokken kunnen worden,
ding van Port Arthur met de zee nog welke troepen dan gevoed worden met
steeds belemmerd is, ondanks her- den nieuwen oogst, die binnen twee
haalde pogingen van de Russen, om maanden rijp zal zijn.
de haven vrij te maken; alleen tor-;
pedojagers kunnen de haven in en j Wat naar den Kelder ging.
uitvaren. De „Novik", die onlangs;
buitengaats werd gerapporteerd, kon, Het Berl. Tagebl." verneemt, dat
alleen door middel van sleepbooten zich op het gezonken Japansche
naar buiten komen. Met de kanon- transportschip „Hitachi Maroe" een
nen van de schepen zijn dertig nieu- geheel regiment infanterie met volle-
we forten bewapend, voor een alge- digen trein en een generaal met zijn
meenen uittocht van de vloot, waar- staf bevonden. Het regiment behoor-
omtrent vroeger geruchten liepen, de bij de 10e divisie. Van het even-
worden geen merkbare toebereidselen eens in den grond geboerd transport-
gemaakt. schip „Sado Maroe" werd de krijgs-
kas met 2.000.000 yen aan Engelsch
Togo's eskader. geld over boord geworpen. Bij het
verschijnen van de Russische schepen
Over de slijtage, waaraan Togo's plunderden koeKes aan boord van de
schepen onvermijdelijk hebben bloot- j „Sado Maroe" den wijnvoorraad en
gestaan, wordt nog opgemerkt, datveroorzaakten, groote wanorde.^
een pantserschip of kruiser, die zichDe kapitein van de „Ogoera" ver-
op zee bevindt, alle veertien dagen,klaarde, dat de Japanners groot ge-
of wel na 360 uren activiteit, 36urcn|brel< aan matrozen hebben, en dat
rust noodig heeft; dan moeten ver: daarom veel Engelschen op hun koop-
schillende machinerieën gereinigd vaardijvloot dienen,
worden. Bovendien moeten nant-'
serschepcn telkens kleine reparation
plaats hebben. De slijtage der pijpen
van de stoomketels is ook zeergroot.
En eerst zes uur nadat de vuren uit-
De Vervoermiddelen tusschen
Een ruime gift.
De keizerin-weduwe van Rusland
heeft Dinsdag te Gatsjina lady Har-
In den
ZVVITSERSCHEN
Stendenraad is geïnterpelleerd over
den aanslag op den Russischen ge-'
zant. De chef van het departement van
justitie, Bondsraad Brennes, ant-,
woordtle. Hij sprak het leedwezen van
het. land over het gebeurde uit. Het
onderzoek zou moeten leeren of men
hier te doen had met de daad van
een misdadiger of van een waanzin
nige. Spr. constateerde, dat het depar
tement van politie reeds op 3 Septem
ber 1903 op verzoek van bet Russische
gezantschap aan de politie te Bern
mondeling en schriftelijk opdracht
had gegeven, den ingenieur Ilnicki
onder toezicht te stellen.
Bij dit toezicht bleek echter niets
verdachts, zoodat de autoriteiten alge
meen den indruk kregen, dat van Il
nicki niets te vreezen was.
Daar zijn papieren volkomen in or
de waren en hij een pas van hetTurk-
schè consulaat, te Genève bezat en zijn
verblijf in Bern tot geen klachten
aanleiding had gegeven, achtten de
autoriteiten het niet noodig nadere in-
formatiën over den ingenieur in te
winnen.
De Russische gezant zelf kon niets
meer meedeelen, dan dat Ilnicki in
Rusland slechte zaken had gedaan en
dat hij hiervoor de overheid aanspra
kelijk stelde. Wegens bemoeilijking
van de overheid was hij door het gou
vernement van Kicff uitgezet.
IJl I \,LI HL' UU1 littUlll. l'C VVIX,. IX,*it>
gedoofd zijn, kunnen de pijpen ver-dmge, de echtgenoote van den Engel
wissel d worden, wat on zichzelf eeni-iSchen gezant, ontvangen. Uit naam
ge dagen arbeids vergt. Ivan de Engelsche afdeeling van liet
Men schat., dat een pantserschip in j Roode Kruis stelde, lady Hardmge aar?
oorlogstijd tien van dê dertig dagen i de keizerm-weduwe een som van
rust in de eerste weken. Een vloot ,50.000 fr. ter hand, bestemd voor de
als van admiraal Togo kan, na acht 1 verplegingsuitgaven.
of tien weken in actie te ziiii geweest. Volgens een telegram uit Wladi-
slechts over 4 5 van haar schepen vostok jieeft Skrvdlof's eskader op
tegelijk beschikken, daar het andere j het Japansche transportschip „Sado-
1/5 voortdurend 111 reparatie verkeert, j \Iaroe-- fien bedrag van 2.000.000 jen
Voor torpedo-booten zijn 8 uren rus* i aan Engeische goudstukken buit ge-
op de 36 uren vaart noodig en het j maakt
schoonmaken der stoomketels vordert Dit in tegenstelling met hetgeen de
vier a vijf uren werk.
Men kan ook vaststellen, dat de
Japanschd pautserschepen of kruisers,
die bij bet begin van den oorlog 20
knoopen haalden thans nog maar een
snelheid van 12 knoopen hebben en
dat de torpedo-booten niet meer dan
17 zeemijlen per uur halen.
De dochter van admiraal Makharoff
die eerst haar vader verloor, heeft nu
ook haar verloofde, een marine-offi
cier, in den oorlog verloren.
Het Oostzee-estftder.
Een correspondent van de „Times"
te Kroonstad betoogt in een brief,
d.d. 17 Juni, dat van een uitzeilen
van de Oostzee-vloot naar de Aziati
sche wateren in Augustus geen spra
ke kan zijn. In Rusland wordt wel
beweerd, dat in die maand degeheole
vloot reisvaardig zal zijn, en dat de
(moeilijkheid alleen nog schuilt inliet
mobiliseeren van de flottielje van ko
lenschepen. die de vloot moeten be
geleiden, doch de correspondent be-
weert, positief,dat in Augustus slecht;
één oorlogsschip, namelijk de „Impe
rator Alexander III" gereed zal zijn
om uit te varen. Van de overige in
aanbouw zijnde schepen zullen de
„Imperator Paul I" en de „Andrei
Pervosnanni" niet voor 1906 of 1907
klaar zijaook aan vier andere sche
pen, de „Borodinp", de „Orel", de
„Iigitaz Suvaroff" en de „Slava"
wordt wel druk gewerkt, doch van
Standaard verneemt.
Stadsnieuws.
schouwen we daartoe cene ordonnan
tie van 1752. Men moest inwoner on-
Amsterdam sn HaarlemrRUd z,incen ™,iik<> ver"
den loop der tijden,
door
W. P. J. OVERMEER.
IV.
In de Duinen verdwaald.
Donderdagmiddag gingen twee vrou
wen met hunne kindereïr een plezier
tochtje maken haar Kraantjelek, waar
zij vertoefden tot laat in den voor
avond. Toen wilden zij huiswaarts
gaan, maar sloegen ongelukkig een
verkeerden weg in die hun van hun
doel afbracht. Toen de mannen thuis
kwamen, werden dezen zeer ongerust
en togen op onderzoek uit. Wel had
den zij het genoegen vrouw en kroost
terug te vinden, maar intusschen
was het 2 uur in den nacht geworden
vóór het gezelschap goed en wel
thuis was.
gunning bezitten van heeren burge-
meesteren. Dit laatste ontving men
J niet dan na een proef te hebben afge-
I legd van „derzelver bequaamheyd".
Bovendien waren de voerluiden ge-
j houden, om met drie goede paarden
te ryden, voor een goeden en „be-
quaamen wagen", voor acht perso-
1 nen. uitgezonderd in tijden van vorst.
Bij sommige gelegenheden was het daar dan twee paarden voldoende
vervoer bijzonder druk, vooral met werden geoordeeld.
Pinksteren, wanneer er soms 4 schui-Jaarlijks, in de maand Mei, had
ten achter elkander voeren. Doch al eene keuring van paarden en rijtui-
zou het ook in gewone omstandighe- gen plaats.
den druk zijn te Haarlem, buiten de Het nemen van willekeurige prijzen
Amsterdamsche Poort in het Veerhuis was destijds verboden, gelijk blijkt uit
aldaar of te Amsterdam, het brand- bet volgende staatje,
punt was en bleef Halfweg. Hier moestVan 1 April 30 September moest
worden overgeladen en overgestapt,1 van Amsterdam naar hier worden be
llier ontmoetten kennissen elkander, taald voor een gehuurden wagen voor
hier werden de noodige hartverster-één of twee personen ƒ2.30
kingen genomen, kortom het washier, drie of vier persf 2.80
een drukte van belang. I voor ieder pers. boven de vier f 0.50
Doch ook de trekschuit raakte uit' Van 1 October tot 30 Maart respec-
de mode meedoogenloos op zijde ge- tievelijk 2.80, ƒ3.30 en 0.70.
drongen door den „stoom", welke nu Opmerkelijk is ook weder wij zou-
weder een geduchten mededinger f'en bijna zeggen het traditioneele ar-
krijgt aan de electriciteit. tikel tegen dronkenschap. Alleen is dit
Onze bekende schrijver en stadge- in deze instructie nog sterker uitge-
noot Ds. Jo. de Vries, schreef van de drukt, daar de koetsiers niet alleen
trekschuit eens het volgende: ernstig worden gewaarschuwd tegen
„De trekschuit was een gezellig ver- misbruik van sterken drank, doch ook
voermiddel. Men hield er politieke tegen het kwalijk bejegenen der pas
praatjes. men kon er hooren over den sagiers.
oorlog, over den admiraal de Ruyter,De dienst van Amsterdam opHaar-
over de Witt, over de speculaties van lem was behoorlijk georganiseerd.
Law. en zekere pamfletten over poli- Hes winters moesten steeds des mor-
tieke en algemeene onderwerpen zijn gens ten 9 uur twee wagens aan het
er onder den naam van „Trekschuit- veer gereed staan en ten twaalf uur
praatjes" vermaard geworden. Maar één wagen. Bij verzuim werden zwa-
spoorwegpraatjes wie zal ze geven re hoeten opgelegd.
De trein maakt eenzelvig. Met desnel-' Hoe zag de weg van Haarlem naar
heid is de gezelligheid de wereld uit- Amsterdam er voor een paar eeuwen
gegaan en de trekschuit heeft, zonder .1!.'1? Geheel anders dan nu en onein-
zelve nog de kwade gevolgen te on- dig veel drukker, uit den aard der
dervinden, de eerste schrede op dien zaa'\. vooral tusschen Amsterdam en
weg gezet." I Halfweg. Langs den weg bevonden
zich vele buitenplaatsen met groot-
j sche lusthuizen" Aan de vaart onder-
Het Wiii'envervoer scheidene steigers en stoepen, tot het
net agenvenoei. m- en uitstappen van passagiers of
Dat de alleroudste wagens er zeer. in- en uitladen van goederen. Thans
eenvoudig hebben uitgezien en hun in- i zijn de verschillende buitens gesloopt,
richting niet bijzonder geriefelijk zal bet Gemeenelandshuis van Rijnland
zijn geweest, laat zich begrijpen als werd fabriek en dient thans tot het
we bedenken, dot tot aan het beginuitpersen van suikerbieten. De dilï-
der nieuwe geschiedenis de vervoer- gence is verdwenen en vervangen door
middelen in hoofdzaak bestonden in éenige vrachtwagens, wandelaars ont-
een wagenbak met as en raderen, in waart men bijna niet meer, de weg is
de 6e eeuw door ossen getrokken. J verlaten en stil, tot nu eindelijk weer
Doch liet was destijds geen alge-pogingen worden aangewend den weg
meen vervoermiddel, slechts zeer hoogmeer bewoond te doen maken, hem
geplaatste personen, benevens zieken! weer in eex-e te herstellen als de ver
en gebrekkigen maakten er gebruik j bindingsweg Haarlem Amsterdam,
van. Ook Hildcbrand was blij, dat de
Na de kruistochten nam hetspoorweg kwam. „Maar komt, heer
aantal toe. dus ook de verbeteringen,! lijke spoorwegen Daalt als een tra-
hoewel ze vóór 1405 toch zeker nog lienet neder op onze provinciën! Ver-
zeer primitief waren ingericht. Al-nietigers aller groote afstanden! Ver-
thans we vinden destijds melding ge-smaadt de kleine afstanden van ons
maakt van een schommelenden bak Ivoninkrijkjen niet! Laten de zakdoe-
met goudlaken bekleed, en hangende! ken der schoonen u toegewuifd wor-
in lederen riemen. En dit was nogJ den! De medailles onzer munt u te-
wel het. rijtuig, waarmede de vrouw j gerollenriep hij enthousiast uit.
van Karei VI. Isabella genaamd,
haar intocht te Parijs deed.
Doch al nam later het houden van
„eigen rijtuigen" toe, hiermede waren
de reizigers niet geholpen. Reeds ten:
tijde der Romeinen bestonden huur
wagens, welke door stalhouders wer
den verhuurd, doch zooals we zooeven
zagen, waren deze van vrij eenvoudige
constructie.
Eerst in 1660 kwam het eerste „wa
genveer" hier te lande tot stand. In
dat jaar n.l. werd octrooi verleend
voor een wagen dienst van Amster
dam op 's Gravenhage, het tweede
volgde in 1687 van Amsterdam op
Arnhem. In de 18e eeuw namen de
reisgelegenheden allengs meer toe en
verschenen o. a. de diligences, te Zut-
phen in 1764 voor het eerst begroet
en daar wisselwagen geheeten.
Reeds in het begin der 17e eeuw le
zen we van vrachtwagens, later kwa
men de kalessen, daarna de berliners
en de zwemmers, vervolgens de four-
gons in zwang, en onder de regeering
van Karei X verschenen de omnibus
sen als een groote nieuwigheid, of
schoon ze reeds in 1662 te Parijs be
kend waren geweest, doch weder ge
heel vergeten werden.
„Het personeel der diligence heeft
aldus schreef Hildebrand een ge
heel ander karakter dan dat der trek
schuiten.
„Over 't algemeen staat het meer
op de hoogte van zijne eeuw. Ii a
lus d'actualité."
Ook de reizigers waren volgens dien
schrijver anders, en hij verdeelt zc in
drie klassen, n.l.
Slapers,
Bookers, en
Praters.
De eerste soort de slapers
De Directie van het Bron- ÜHH „Jü,
gebouw i? zoo vrij de abonné s attent stond bij Hildebrand op den laagsten.
te maken, dat voor a. s. Zondag 26 den minst schuldigen trap van over-
Juni 1904, het yertoonen der abonne- last. Dan volgden de rookers als min-
mentskaarten bij de contröle (ook voorder aangenaam gezelschap, doch de
kinderen) verplichtend is. praters vond hij erger dan de rookers,
Dat des avonds kinderen zonder ge- omdat laatstgenoemden hun mederei-
leide of zonder vertoon van kaart niet zïgers ziek, doch eerstgenoemden hen
worden toegelaten. j ongelukkig maakten.
Dat het concert reeds te half acht j Doch ter zake.
uur een aanvang neemt. Niet iedereen mocht het ambt van
„openbaar voerman" uitoefenen. Be-
Trouwens, zijn oordeel was niet bij
zonder gunstig over dit vervoermid
del. Luister slechts wat hij er van
zegt
Stooten en rammelen! O, dat men
in een land als het onze, waar de
Straatwegen zoo uitmuntend zijn, zul
ke slechte diligences maakt en ge
doogt Doch hier breng ik u de eer,
die u toekomt, edele van Gend en
Loos, Veldhorst en Van Koppen, war
me menschenvrienden. In uwe wa
gens zit men op breed o banken uwe
plaatsen zijn. ruim uwe kussens en
ruggestukken welgevuld uwe bakken
diep uwe veeren buigzaam uw wie
len breed uwe portieren niet tochtig;
uwe raampjes bescheidenlijk zwijgen
de uw vier paarden altijd in gere-
gelden draf. Maar velen uwer colle
ga's zetten ons in een schokkende,
nauwe, dreunende, vuilon, tochtige,
harde, tuitelige dooseen soort van
groote rammelende builkas op vier
wielen in de eene hebben wij geen
plaats voor de dijen, in de andere geen
ruimte voor onze knieën uit deze ko
men wij met bevroren teenen, uit ge
ne met een stijven nek wij rijden ons
ziek, wij rijden ons hoofdpijn, wij rij
den ons door, wij meenen gek te wor
den van het gesnor aan onze ooren
en 't gedender aan onze voeten; en
dikwijls denken wij er, onder het door.
eenwerpen onzer ingewanden, niet be
kommering aan wat gelukkiger zijn
zou, dood of levend er uit te komen
(Slot volgt.)
Banken.
De Vereen, tot Verfraaiing heeft aan
de Gemeente zes of tien (precies hoe
veel schijnt men niet ie weten) ban
ken aangeboden, ter plaatsing op de
Bolwerken.
B. en W. stellen voor. die namens
de Gemeente te aanvaarden en voor
het plaatsen een bedrag van 138 be
schikbaar te stellen.
Zwemschool.
De temperatuur van het water van
de Zwemschool aan de Houtvaart was
hedenmorgen 6 uur 66 en hedenmid
dag 12 uur 68 graden Fahrenheit.
