d0C"hTe
Donderdag a.s. zullen de kinderen
dor Zuiderschool to Oostzaan. hoofd
de heer G. Langedijk. alhier een be
zoek brengen, vergezeld van een fan
farekorps. Met muziek zal een wande- J
ling door de badplaat!
maakt.
Binnenland.
Eerste Kamer.
Naar men verneemt, stelt ook de
worden ge-,heer H. Fennema te Sneek zich niet
meer beschikbaar voor het lidmaat-
Thans zijn alhier aanwezig SJ51 fch*P der perste Kamer van de Sta-
badgasten tegen 3047 in het vorige ten-Generaal,
jaar op denzelfden tijd.
De Staten van Friesland zullen dus
twee nieuwe leden moeten kiezen.
HAARLEMMERMEER.
Door den kantonrechter te Haar
lemmermeer, zijn in een strafzitting
B grateuis Kruger.
Omtrent de bijzetting van het stof-
IJaer- en metaalbewerkers.
Uit Amsterdam meldt men
De Bond van Protestantsch-Christo-
lijke IJzer- en Metaalbewerkers
werklieden in aanverwante vakken in
Nederland hield heden hier ter stede
zijn derde algemeene vergadering, on
der leiding van den heer M. de Braai,
van Haarlem. De voorzitter gaf in zijn
openingswoord een kort overzicht van
het 3-jarig bestaan van den bond, die
op initiatief van ds. Talma werd op
gericht
Spr. wees voorts op vele belangrijke
aangelegenheden op sociaal gebied,
welke door den bond werden behar
tigd, en hij eindigde met een woord
van hulde aan de Amsterdamsche dia
mantbewerkers, in het bijzonder aan
de christelijke broeders onder dezen.
Blijkens het jaarverslag van den se
cretaris, den heer A. van Meyden, telt
de bond thans 12 afdeelingen met 2
correspontdentschappen, totaal 350
leden.
Met leedwezen werd melding ge-
weer 27 geva.len bah^M wegens Sï
overtredingen van de leerplichtwet. d(J nfta* e familieieden en personen
Slechts één geval waarin de vader i uit de oumiddellijke omgeving van
aTs reden van schoolverzuim opgaf den oud-president (de heer Eloff.
„mishandeling" week van de gewone schoonzoon, en Bredell, secretaris) en
behandeling ai. Na de zitting werd de reeds gemelde stedelijke autoritei
door den kantonrechter, het hoofd der ten. voor zoover tot dusver bekend
school met den vader geconfronteerd. r&tS "vTSe
Atv de houders van varkens in Haar- Zuid-Afr. Republiek, de lieer Dan-[maakt van het conflict, gerezen tus-
I voortvaan met hunne neet. oud-vice consul, dr. Heymans, schen dc christelijke vakvereemgm-
lammenneer voortgaan met nunne KruKer.g geneesheeri dc Hollandsclu- gen en de christelijke patroonsveree-
beesten tegen de zoozeer gevreesdepredikant die te Parens bij den niging Boaz, en de wenschelijkheid
ziekte te laten inenten, beloon au presjdent vertoefde, voorts ds. Los, j werd uitgesproken, dat op de eerst-
voor den veearts eene winstgevenae Hilversumterwijl dr. Fernhout,daags te houden christelijke sociale
zaak te worden. ;die het gebed zal uitspreken, het hul- conferentie tusschen werklieden- en
Men rekent dat er In Haarlemmer- sel op den doodenaklter zal opwach- patroons-organisaties een betere ver
meer ruim 4000 varkens zijn. Rekent ten. Op uitdrukkelijken wensch van houding in het leven zal worden ge-
mpn ïnpmineskosten on 30 cent dan de familie, zullen de twee bedien- r0epen.
SJ",, niAt versmaden 'den van den president, die hem m De aftredende bestuursleden A. van
bedraagt dit een niet te versmaden n laatsten tijd zijns ievens verzorg- Muijden en T. W. van do Keemelwor-
sommelje, dat jaarlijks weerkeert. j dcn jn den stoet volgen. Eindelijk den herkozen, en in plaats van W.
tft vTnnfrlrlnrn waren i 1 f L%cn deputatie van 5 leden uit den v6rschoor (niet herkiesbaar) werd ge-
Op Ie markt to Hoofddorp waren pi. slcdelijk(m raad van Antwcrpen. kozen j. schipper. Amsterdam.
Maandag aangevoerd *50 paarden be i-jet is thans zeker, dat oud-presi-jn de middagvergadering werden
nevens -16 hitten. dent Steijn in een der eerste rijtuigen verschillende artikelen van het ont-
De prijzen varieerden van 80600. het hulsel grafwaarts volgen zal. werp-Arbeidswet besproken.
Er waren veel buitonlandsche koop- j Van deputatiën, die zich bij den
lieden aanwezig. Handel matig. stoet komen aansluiten, is hier ophet
oogcnblik bekend, dat zullen deelne-
HILLEGOM.
men een uit het hoofdbestuur der
Trekhonden.
Ned. Zuid-Afrikaansche Verepnicino- 1 Aan het tweede jaarverslag van den
vL T A V^nn?-a" en uit de afdeeling Den Haag Sr ?ond tot bescherming van den trek-
"em»è° nriet (an ernsücen"ln"reeniging. uit do Zuid-Afrikaansche (°ni,!2,N?dtrl,and; looPendo over het
1 n ernstlgen aard. .spoorwegmaatschappij te Amsterdam. jaar is het volgende ontleend
De heer T., die reeds in ondertrouw eei1 deputatie van de Nederlandsche De \ereeniging richtte een verzoek-
is, laat al eenige dagen op zich wach- Oranje-Vereeniging te Rotterdam, en v Gedeputeerde Staten van
ten. Vermoedelijk is hij naar het bui- zeer vermoedelijk ook eenige afge- ->ioora-Holland, om in het reglement
tenland vertrokken. .vaardigden van het Alt Deutschen °P d<> wegen in die provincie een be-
Verband te Berlijn. paling te doen opnemen, waarbij ver-
Een koe en een pink van den heer Dc kransen en bloemstukken, wel- boden wordt trekhonden met een ge
il. Faas zijn zoodanig in het weiland ke mochten worden aangeboden. "ngere schouderhoogte dan van 50
aan het vechten geweest, dat de een worden aan het Staatsspoorstation c-m- tusschen de boomen of het le
de ander een hoorn geheel heeft af- j aan den rouwwagen gehangen. Naar moen te spannen. Gedep. Staten ge-
gestooten. ven ta kennen hieraan niet to knn-
BEVERWIJK.
wij vernemen, zijn de aan de bloe- ven te kennen hieraan niet te kun-
men gehechte linten bestemd om la- ^en voldoen, doch deelden voorts me
ter, na de overbrenging van het stof- de- d?t zij naar aanleiding van het-
o-a?Ürana!ïn tèlijk overschot naar" Zuid-Afrikanen geen in het eerste jaarverslag omtrent
gaderen op Vrijdag 29 Juli 1904, des plaJatg in het graf te het dragen van een muilkorf vanme-
toJK^hinriaiino- I IIet voornemen om de overbrenging taaidraad werd medegedeeld, gaarne
punten van nenanaeungnaar Zuid-Afrika te doen geschieden in overweging willen nemen, deze te
1. Mededeehngen en ingekomen met een onzer oorlogsbodems, heeft doen vervangen door een korf van
stukken i. inruimen kring en in de eerste leer. Denkelijk zal nu eerlang het Pro-
Aanbieding gemeenterekening, piaats de betrekkingen van den vinciaa! reglement in dien geest wor-
dio van het Burgerlijk Armbestuur en ontslapen president, veel instemming' den gewijzigd,
der d.d. Schutterij. 'ontmoet. Of aan 'tvoornemen gevolg Afstammelingen van
krachten begonnen een brug af te - Brand.
breken, die het erf van den opzich-
ter Klaassen met de meent verbindt.' Zondagnacht te 2uur is er brand
De politie heeft zich op die brug ge- ontstaan in het koffiehuis Waalzicht
posteerd. Men is gedurende ongeveer vaP den heer C. V erploegh, te Her-
3 uur bezig geweest met graven en W1jnen. In korten tijd lag het geheele
breken, planken en balken onder de gebouw met de daaraan verbonden
voeten der politie wegbrekende, die stalling in asch. Van den inboedel
verklaarde zich op het erf van Klaas werd weinig gered.
sen terug te trekken voor eigen vei- j
ligheid. I Eeu hamer zoek.
Tot dusver© houdt dc politie zich De voorzittershamer van de Nederl.
vltrlS: "aaitT« del_geneeskunst
lerwijl met andere mannen in een sedert de onlangs te Breda gehou-
ijzeren boot weg, die gebruikt wordt aen vergadering, spoorloos verdwe-
door Stad en Lande. De Vos zegt tot nen- Het gekke van het geval ls, dat
de politie „ik weet, hoever ik kan de hamer niet eens het eigendom is
gaan wij zullen ons niet begeven, van de Maatschappij maar van een
noch handelend optraden, op het erf andere verecniging te Breda die het
van hlaassen, alvorens den officier voorwern vrario„= d rt
van justitie gehoord te hebben." h 4 e Z JJaats<!"«P-
Hierover ontstaat later verschil van eenae. In het Tijdschrift staat nu
meening. Ook de politic en aanwezi- ®en °Proeping aan de leden, of een
gen blijken het niet eens te zijn over hunner het teeken des gezags soms
de gebezigde woorden. Te ongeveer bij abuis met zijn paperassen heeft
half twaalf is de brug geheel wegge- meegenomen
broken, en de verbinding tusschen De hanter is nogal een souvenir
meent en erf van den opzichter van aan .A ~°u\enir.
Stad en Lande verbroken. Balken. e v6r^^uiging mder-
planken. enz., worden intusschen met 3 vereerd. VD. v. Nb.)
voertuig weggereden.
Er wordt meer politie uit Hilversum Een leukerd
aangevraagd, en ongeveer elf uur n
verschijnt de commissaris van politie P een der Pas gehouden examen
met tal van agenten. De commissaris dagen ter bekoming van een diploma
heeft een onderhoud met den heer Vos, voor muziekonderricht werd o.a. aan
ook in bijzijn van den rijksveldwach- een der candidaten gevraagd wat een
ter Kieviet, uit Naarden. De commissa- menuet was. De slagvaardige exami
ris weuscht van de meent op het erf nandus had het antwoord onmiddel
van Klaassen te komen. Er worden lijjj o-ereed Een mA A o
door de mannen van het „nieuwe" be- een oner- - is
stuur planken gelegd, en de commis- porfi(,j
saris begeeft zich er over, niet zonder
opera van Auber
6 t1*1^ KVa? €6n onderw^zerkan worden gegeven, is nog afhan- rete. die de Bond het vorige jaar
aan de O. L. School.
4. Beslissing omtrent de verbetering
van de Directeurswoning der Gasfa
briek.
kelijk van eenige omstandigheden.
Reuter seint uit Clarens
de Menuet de
N. C.
gevaar van in de wetering te tuimelen.
Hij spreekt de aanwezigen toe en zegt, j Ongelukken,
dat hij na zijn onderhoud met den
procureur-generaal, nu weet wat hem r .l,isterennamiddag verdronk in de
te doen staat. Hij zal met kracht op- ^in«e. te Leerdam, de 20-jarige smids-
treden, en aan deze wederrechtelijke £eze' J. M.
daad dadelijk een einde maken. Hij 7nnA
sommeert de aanwezigen dadelijk ^7°^ ls *e Wijngaarden de
ruimte te maken, en zoo dit niet ge- V- bij het zwemmen
daan wordt, beveelt hij zijn politie- etermg verdronken,
macht met geweld van wapenen hen
uit een te drijven. De heer Vos zegt Vrm,w p ,s j-e Pe Steeg
tot de aanwezigen, dat men zich moet Dieren, die uit de poort
terugtrekken, waar de procureur-ge- otnnrriH,0^5^meentehuis kwam. door de
neraal dit gelast. De politie volgt hen en onmiddellijk
en keert terug nadat allen de hekken t d^r ^J?len.over
uit zijn. De commissaris zegt alsnu e. famdie liaar
tot zijne agenten „Mannen, aan het üennen eeren ^ou ller"
werk en de brug, enz., trachten te i
leggen." Men is, als wij half een de- {o„s_.
meent verlaten, druk aan het werk.'.-f™'ai J'g A P'f3" BleZ''1,n!e'
De politie heeft reeds de koeien van Zondagmiddag met eenige ande-
Klaassen op de meent teruggebracht. yen in de Schelde was gaan zwemmen
De heer Vos vertrekt naar Amster- daarbij verdronken,
dam om in overleg te treden met de j
autoriteiten.
Een later bericht luidt
Wij brachten hedenavond nog een
bezoek op de meenten. De toegangen
hekken worden
Uit de Pers.
de teef Pe-1 bezoek 0p de meenten
vorige jaar door de verschillende
De ontbindiDg.
„Het Handelsblad" schrijft
De regeering heeft in de „Staats
courant" openbaar gemaakt het rap-
i boofd- ^rSöorT^ahd «TmtaiXmTp
a Het stoffelijk overschot van presi- f^ hoSdeSioSdeS geJIvL en het bestuur der gerechtigden, is heden-10 Juli tot H. M. de Koningin gericht
5. Vaststelling der verordening be- Clarens naar ?erSchïï?digde is ?rij ferege d op de middag ter plaatse geweest tot toelichting van het voorstel tot
doold bij art. 1 der Woningwet t Si, hS Od ver-i De commissaris van politie en de ontbinding der Lerste hamer wegens
6. Belastingreclames. den Haag overgebracht met den trein bepaalde t.jds ppen tetaaW. Op ver m|jentmeesl6r G Smit yan slad en de a(steramlng van het Hooger Onder-
iï „ver drie diiSr- Lande rijn ongeveer te 3 uur vertrok-wijs-ontwerp,
hikken v^nr d^ honden Ie nlaatsen on ken Hedenavond loopen de verwij-1 Dat rapport onderscheidt zich dooi
de^^Wassenaar ePn^tèIZuF- derde beesten nog op de meent en isbijzondere beknoptheid. De zoo bni-
i nh.S!ii. r™5 K tnnSeihok men klaar gekomen met het leggen j tengewone daad der ontbinding van
fen^hlrSn viscïatslag, waaSd v« een noodbrug Door de politie rijn een.der Kamers wordt er
Door de politie is proces-verbaal op-van I2:32' over ®az8l,.e,n BrUS3el'
gemaakt tegen een huurkoetsier al- inwendige van den lijkwagen wordt
hier, die, uit wraak dat een „vrachtje" versierd met bloemen en vlaggen. De
met het rijtuig van een concurrent Kist wordt bedekt met de Transvaal-
ging rijden, diens strengen doorsneed, sche vlag, en draagt liet opschrift
zoodat het rijtuig voorloopig moest „Stephanus Johannes Paulus Kruger,
blijven staan. geboren 10 October 1823 te Colesberg,
Door de Holl. IJz. Spoorwegmaat- overleden 14 Juli 1904 te Clarens, in
schappij zijn in de nu afgeloopen cam- teven Staatspresident der Zuid-Afri-
pagne niet minder dan 266S956 K.G. kaansche Republiek."
aardbeien vervoerd. De oogst is in ja- Tot de deputatiën, iïëden bij de bij-
ren niet zoo overvloedig geweest als zetting van Krugers stoffelijk over
men nagaat, dat minstens evenveel schot zou ook behooren een uit de
nog per schip en stoomboot vervoerd Nederlandsche Oranje-vereeniging te
werd- Rotterdam.
Tot wijkverpleegster alhier is be-1 Prof. dr. H. Kamerlingh Onnes als
noemd zuster A. Duinker, te Amster- rector magnificus, vergezeld van den
dam. met toekenning van eervol ont- i0. secretaris van den Senaat der
slag aan zuster G. Henneman. rijks universiteit te Leiden prof. dr.
Te Wijk aan Zee is aan het strand a. c. Vroede, vertegenwoordigen den
hot lijk gevonden van een man van Senaat hij de tijdelijke bijzetting van
ongeveer 75 jaar die in een gesticht hot stoffelijk overschot van wijlen
aldaar verpleegd werd. Vermoedelijk 1 president Kruger.
is hij in een aanval van krankzinnig-1
heid des nachts de woning uitgeloo-
pen en heeft zich verdronken.
Beschaafd publiek.
.Meer dan schandelijk, schrijft het
Het gemeentebestuur van Wijk aan j Haagsche Dagbl., is Zondag door het
Zee en Duin stelt pogingen^ in't werk publick gezondigd tegen de wetten van
om den z.g. „ouden weg" van Bever-1 goede orde door het bestormen van
- strams. Wederom zag men de heeren
j met stokken en dames met parasols
bataille leveren. We zagen dames ge-
heel aan elkander vreemd de een de
j ander aan den arm grijpen, om elkaar
van de zitplaatsen te verwijderen, ten
einde zelf te kunnen zitten.
Een beambte van de Holl. Stoom
tram werd door een juffrouw brutaal
bejegend en daarna door het loket
heen met een parasol in het oog ge
stoken.
De dame weigerde de politie haar
naam op te geven en zocht een goed
heenkomen, door het publiek gehol
pen. Evenwel slaagde de politie er
toch in den naam der dame te weten
te komen.
wijk n^ar Wijk aan Zee, waar de
paardentram langs gaat. te doen i iAuilloleAren" W
westrumiteeren. 't Zou zeker een groo-
te verbetering voor die badplaats zijn
wanneer de pogingen slaagden, want
de weg is nu het grootste gedeelte van
het jaar zoo goed als onbegaanbaar
door liet stof.
De koopman in suikerwerken R.
van hier, had het ongeluk bij de Lei-
brug, hetzij door de bestrating of
tramrails met zijn voertuig om te val
len, waardoor hem een f 300 schade
werd veroorzaakt.
BENNEBROEK.
Aan de Leidschevaart doet zich we
derom een geval van febris typhoidea
voor en mede in een huis aan de
Bennebroekerlaan.
HALFWEG.
Gistermiddag is de heer de Voogd,
veearts alhier, in den Houtrakpolder
zoodanig door een paard getrapt, dat
zijn rechterbeen brak.
Marktnieuws.
Haarlem, 26 Juli 1S04.
Op de heden alhier gehouden boter
markt waren aangevoerd 60 K.G.
boter, verkocht 60 K.G., 1.40 k f 1.45
per K.G.38 biggen, verkocht 31, f 5
A 7 per stuk 10 schrammen, ver
kocht 8, ƒ14 k f 18 per stuk.
Haarlem, 25 Juli 1904.
Op de heden alhier gehouden groen
ten- en vruchtenmarkt waren aange
voerd 390 H.L. aardappelen, ver
kocht 300 H.L., ƒ2.— k ƒ3.50; 1 H.L.
appelen, verkocht 1 H.L., ƒ5.33
H.L. peren, verkocht 33 H.L., ƒ4.k
ƒ8.9000 bloemkoolen. verkocht
9000, ƒ5.k ƒ8.47 mnd. snijboo-
nen, verkocht 40 mnd., ƒ1.75 A ƒ2.50;
32 mnd. heereboonon, verkocht 32
mnd., 1.75 k f2.— 2000 bos wortelen
verkocht 2000 bos, ƒ4.— A ƒ6.
Onweer.
Zondagavond omstreeks half twaalf
sloeg de bliksem in de hofstede
.Overkerk" aan den Kilweg onder
Wieldrecht, bewoond door den heer
P. Jas en toebehoorende aan den heer
J. II. Lebret te Dordrecht. De gan-
sche hofstede is tot den grond afge
brand alleen de wagenschuur bleef
gespaard. De hengst „Arnulf" eigen
dom der Vereeniging tot aankoop en
beschikbaarstelling van dekhengsten
te Dordrecht, twee jaarlingen-hard
dravers en een stier kwamen in de
vlammen omeen harddraver werd
gered. Een aanzienlijke politiemacht
uit Dordt, meenende, dat de brand
onder die gemeente woedde, was uit
gerukt, evenals de brandweer en de
reddingsbrigade, die daartoe waren
gealarmeerd, maar deze verleenden
geen hulp, aangezien geen adsistentie
was gevraagd en die ook niet meer
had kunnen baten. Dubbeldam zelf
bezit, zooals bekend, geen enkele
brandspuit. De schade is aanzienlijk,
maar alles was verzekerd.
Zondagavond is de bliksem gesla
gen in de landbouwschuur van H.
van Haelst te Westdorpe. Zes runde
ren. kippen, kleedingstukken van de
knechts en een groote partij hooi wer
den eon prooi, der vlammen.
Een tweede schuur werd slechts met
vereende krachten behouden.
Het hoornvee was niet op stal. Ver
zekering dekt de schade.
uiuvi o .v ui aal ci in verde-
rrêkhöndpm beschermd^Tecen "zon en de weggevoerde balken en planken derdigd op twee gronden, die een van
regen en liev^ligd voor de^traat^eugd afgebrokM brug ternggehnnld van beide als ge!dig kunnen worden be-
kunnftn uitrusten i Kruiswijk te Naarden. Door den op- schouwd.
Door den inspecteur werden in Zuid- échter van Stad en Lande is een hek In de eerste plaats beroept zich de
bezocht, en Noord-Holland 650 eige- kade l°t het stoomgemaal enz. geheel
naars met rui m930 honden hij gaf afgesloten is. De eigenaars, niet-ge-
hun zoo noodig raad en steun. i rechtigdeu, van vee. dat door Stad en
Er werden in 1903 twaalf concoursen Lande ter beweiding is aangenomen,
gehouden, in vijf plaatsen voor de hebben van het „nieuwe" bestuur aan
tweede maal en daar vooral was groo- schrijving gehad, binnen 2 maal 24
te vooruitgang te bespeuren. Tot dus-uren het vee van de meent te haten;
verre bepaalde men zich tot Noord- en wordt daaraan niet voldaan, dan zal
Zuid-Holland. j tot verwijdering worden overgegaan.
Om 8 uur is de commissaris weder
De Spoorwegbeambten.
Het Ondersteuningsfonds „de Spoor-
op de meent verschenen en had een
onderhoud met den opzichter van Es
van het „nieuwe" bestuur aangaande
wKTboambte" 'ïêvcsS'°t'7 Arariev-de verwijderde boot, wnarvnn°deiig-
dam, hiéld Zondag 24JUH J1"h™
jaariijksche Algemene Vergadering te "es werden aan de politieposten ge-
Amfkrifnnrt geven. Morgen wordt meer njksveld-
Uit het verslag over 1903 bleek, dat; wacht verwacht,
dit fonds in 't afgeloopen jaar weder
sterk in bloei was toegenomen. Zware mishandeling.
m°gen daartoe Gistermorgen werd uit Goes gevan-
het bewijs leveren. 'kelijk naar Middelburg getranspor-
ioS hifS i teerd zekere L. B. Zij wordt verdacht
1903 bedroeg 1699 tegen 153o m j zekere weduwe Goense te Kwaden-
alzoo een aanwinst van 164 te^m j demme Zondagavond met een spade
gedurende 1903 aan j zoodanjg op het hoofd te hebben ge-
contnbuticn bedroegen ƒ8305.60, ter-i siagen, dat de vrouw bewusteloos
wijl over hetzelfde tijdvak bij ziektewerd en jn ernstigen toestand ver
werd uitgekeerd f 7499.57; zoodat de ^eert. De reden tot deze daad moet
J?nUi een voordeelig saldo van zjjn) dat de aangehoudene tegen de
f806.02i aanwezen, hetwelk vermeer- Weduwe een wrok had, in verband
derd met die van vorige jaren, eene me^ een veroordeelinc wegens dief-
reserve vormt van 2286.38. stai
Voorts werden de aftredende be-
stuursleden herkozen en het reglement i Mnnrd
zoodanig gewijzigd, dat het lidmaat-1 Juoora.
schap, dat tot heden slechts voor be
ambten. nu ook voor ambtenaren is
opengesteld.
De Erfgooiers qnae9tie.
Uit Hilversum meldt men
De toestand wordt zeer spannend.
Gisterenmorgen ongeveer 9 uur zijn
de heer F. Vos, voorzitter van het
hoofdbestuur, J. de Jong en A. Reyn,
meentmeesters. Van Es, opzichter der
Hilversumsche meent, met ongeveer
30 mannen, onder wie timmerlieden,
allen van werktuigen voorzien, op de
meent aangekomen. Nadat uit een
onderzoek gebleken was, dat het riet
gewas, enz., dat de vorige week afge
sneden is, aanleiding tot strubbelin
gen gaf. niet door Stad en Lande ver
pacht was, maar dat door den opzich
ter Klaassen uit eigen beweging een
zekeren Hendriksen. uit Korenhoef,
tot dat snijden heeft aangezet, heeft
het hoofdbestuur der gerechtigden be
sloten, de koeien van genoemden op
zichter van de meent te verwijderen,
en krachtig tegen hem op te treden
teneinde gevrijwaard te blijven van
dusdanige handelingen.
De heer Vos is ongeveer 9 uur niet
bovengenoemde mannen voor het hek
aangekomen en heeft Klaassen ver
zocht. dit te openen, opdat zijn vee
van de meent verwijderd kon worden
Na oenig dringen en waarschuwen
is hot hek eindelijk geopend, en zijn
de koeien verwijderd. Bij dit alles
waren rijks- en gemeente-politie aan
wezig, die zich reeds op het erf van
Klaassen bevonden. Toen heeft de
heer Vos bevel gegeven tot het afbre
ken van genoemd heknadat dit ge
beurd was is men met vereende
Men meldt uit Winsum (Gron).
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag is te Klein-Garnwerd, onder deze
gemeente, een moord gepleegd opeen
jongen man, G„ werkzaam aan een
steenfabriek alhier. De vermoedelijke
dader, v. d. S., is Zondagmorgen ge
boeid naar hier overgebracht.
De „Prov. Gron. Ct." meldt hier
van
Zondagavond is te Groningen ge
vankelijk binnengebracht zekere Van
der Schalk, beschuldigd van in den
nacht van Zaterdag op Zondag een
moord të hebben gepleegd op den
24-jarigen Groenewold. Het drama
afgespeeld te Klein-Garnwerk, onder
Winsum. Minnenijd moet de oorzaak
zijn. De verslagene moet namelijk Za
terdagavond niet een meisje uit zijn
geweest, met wie v. d. S. reeds eer
der was uit geweest. Groenewold, die
werkzaam was op de steenfabriek
„Actief", is tweemaal gestoken, in de
borst en in den hals, waar het mes
in is blijven steken. Zondagmorgen
heeft men hem gevonden. Het lijk ls
naar het academisch ziekenhuis over
gebracht, waar het gistermiddag ge
schouwd is. Naar wij vernemen heeft
de verdachte, na eerst te hebben ont
kend. ten slotte bekend.
Gearresteerd.
Uit Utrecht wordt gemeld
Naar vernomen wordt, is te Gronin
gen aangehouden ën gisteren naar
hier overgebracht en in voorloopige
hechtenis gesteld mr. R. H„ advo
caat en procureur, die verdacht
wordt van verduisteringen.
ten van het regeeringsprogram, waar
mede het Kabinet in 1901 is opgetre
den en dat in de Troonrede van dat
jaar was aangekondigd„de vrij
making van het onderwijs in zijn on
derscheidene vertakk:ngen."
Wat met deze woorden bedoeld
werd, ligt eenigermate in het duister.
Art. 192 al. 4 der Grondwet schrijft
voor„Het geven van onderwijs 's
vrij" met de bijvoeging „behou
dens het toezicht der overheid en bo
vendien, voor zoover het middelbaar
en lager onderwijs betreft, behoudens
het onderzoek naar de bekwaamtheid
en de zedelijkheid des onderwijzers
het een en ander door de wet te re
gelen."
Aan deze vrijheid van onderwijs
wordt niets in den weg gelegd. De
zorg van de overheid voor het open
baar onderwijs, ook door de Grond
wet voorgeschreven, kan zeker niet
als inbreuk op de vrijheid gelden
Ook bet Hooger Onderwijs, waar
over de strijd thans liep. is vrij. Wat
de meerderheid der Eerste Kanier
heeft afgekeurd, is enkel een toepas
sing van de vrijheid zonder de nood
zakelijke waarborgen welke de Grond
wet eischt in haar woorden „behou
dens het toezicht der overheid". Wat
liet Kabinet als onder de leus van
„vrijmaking" voordroeg, was niets
anders dan begunstiging van een ge
brekkige universiteit. En dë grief te
gen de tegenwoordige regeling, die
aan de studenten der „Vrije "Univer
siteit" de verplichting oplegt hunne
examens af te leggen voor de facultei
ten der openbare universiteiten, ware
weg te nemen door de invoering van
algemeene Staats-examens, voor alle
studenten, waar ook opgeleid. Een op
lossin"- die niet alleen in bet Ver
slag der Eerste Kamer is aan de hand
gedaan, maar waarvoor ook de mi
nister Kuyper zich herhaaldelijk ver
klaard heeft, doch die hij enkel om
redenen van opportuniteit heeft ter
zijde gelaten.
Hieruit volgt reeds dat niet gelden
kan de tweede reden in het rapport
voor de ontbinding aangevoerd. Het
ontstaan conflict, zoo heet het daar,
was alleen op tweeërlei tot oplossing
të brengen óf door bet heengaan
van het Kabinet, dat in de Tweede
Kamer de meerderheid heeft on door
de jongste Statenverkiezingen is ver
sterkt; óf door de ontbinding der
Eerste Kamer.
Zekerhet kabinet heeft van de
zeldzaam voorkomende gelegenheid,
om de Eerste Kamer met goed gevolg
te ontbinden krachtens den uit
slag der jongste verkiezingen gre
tig gebruik gemaakt om de Eerste
Kamer om te zetten en daardoor naar
zijne hand te zetten. Formeel en con-
stituoneel had de regeering daartoe
het recht. Maar geenszins is het juist
dat er geen andere wijze bestond om
aan het conflict een eind te maken.
Ten eerste kon men beproeven het
afgestemde ontwerp zóó te wijzigen,
dat het ook voor de Eerste Kamer
aannemelijk werd, door er een rege-j
ling der staatsexamens aan te voegen
zij 't ook bij afzonderlijk voorstel.
In de tweede plaats door af te wach-1
ten hoe in het volgend jaar d<(P
kiezingen voor de Tweede KamerC
afloopen en de vernieuwing vacr
derde deel der Eerste Kamer. Di«
re een geleidelijke, gematigde
van oplossing geweest. B
Nu echter heeft het Kabinefd
den uitslag der StatenverkiecU
overhaast gebruik gemaakt om»
gewillige Eerste Kamer te verkn?
en nog wel om een aanleiding dij1
zedelijke kracht mist aan de zijdij
het Kabinet, en terwijl andere
singeu voor de hand lagen.
Het Kabinet heeft derhalve ini*
rapport aan II. M. de Koninginjt
een beknopte, maar tevens zeer oj
ledige en onjuiste voorlichting c
ven.
De „Van dag tot dag"-schrijve
het Handelsblad laat zich volgen
wijs uitp
Zij. die het besluit tot ontbind
der Eerste Kamer verdedigden.»
grond dat vele liberalen overtuigcïi
ren, dat dr. Kuyper er toe zou 3
gaan, verwarren beginselen en i
sonen. g
Wij o. a. zouden volstrekt nietf
wonderd zijn geweest als dr. Ki
de Eerste Kamer reeds ontbonden'
onmiddellijk na de verkiezing derr
vincial© Staten en vóórdat ze dei
tot begunstiging van dr. Kuy.
stichting had kunnen behandelen,a
We geloofden dit niet. omdat
meenden, dat de beginselen derf
servatieve partij dit eischen, maaif
dat wij dr. Kuyper gelooven te r
nen, die voor ons het type is vanv
radicaal, die zijn wil doordrijft?
de meest radicale middelen en die
strekt geen gevaar ziet in een onf
ding der Eerste Kamer, ook al f
geen volstrekte noodzakelijkheid 8
die er als democraat niets voor j
het prestige der Eerste Kamer hoi
houden, als dat van een staatslichi
dat boven bet felle partijgewoel z$.
en onvoorzichtige, onvoorbereide, h
billijke wetten verdagen kan. r
De ontbinding is een huldiging,
de volkssoevereiniteit. Dadelijk j
de volkswil kracht van wet
krijgen, en de Provinciale Staten
len nu met mandat impérat
naar dat hooge staatscollege ma
moeten afvaardigen, die voor be
stiging van dr. Kuyper's instellii
voor de onwijze drankwet zullen s
men.
Een meer anti-conservatieve dal
niet denkbaar.
Wat zouden de conservatieven
gezegd hebben als wegens zoo
ge aanleiding een liberaal minis!
de Eerste Kamer ontbonden had
De ontbinding, om onmiddellijk
volkswil te doen tr«omfeeren, is
meest anti-conservatieven, meest!
dicale huldiging der volkssouverj
teit welke denkbaar is
En zoo heeft de meest ingrijp»
daad van het ministerie-Kuvper
plaats gehad, zonder bezadigdh
maar met overhaasting en nadat
premier volkomen ten onrej
dunkt ons aan de Koningin I
medegedeeld, dat de ontstane ,,oi
tegenheid" alleen door ontbinding!
Eerste Kamer of door aftreden
het ministerie kon vereffend wor|
Een exceptioneel machtsmiddel
beslechting van een hoogst ernsl
crisis is nu goedkoop gemaakt
lichtvaardig misbruikt, niet ter v
van een groot landsbelang maart
de onbillijke bevoorrechting vani
onderwijs-instelling van den pren
Een maatregel, waartegen het r
caaiste ministerie zou hebben oj
zien, is, alsof liet niets ware, door]
ultra-democratischen dr. Kuvper
gepast.
En wij vragen ons af in welk
zicht nu geregeerd is volgens „de
dinantïën Gods" en hoe dus „0
souvereiniteit in den Staat" doorl
radicalen premier met zijn huldig
van de volkssouvereiniteit is gel
digd s
Het Vaderland schrijft
De vraag is thans ter sprake gi
men, of dez© Eerstë-Kamerontbind
als een antecedent mag worden I
schouwd, waarnaar later een an®
regeering verwijzen mag, die oofc
vervulling van haar wenschen —I
dere wenschen dan die van dr. K
per door de Eerste Kamer verij®
ziet
Die vraag is geen vraag voor
d«ze ontbinding gelijk prof. I
Louter en gelijk ..De Nieuwe q
rant" als een misbruik beschou«
van de macht door de Grondwet i
het uitvoerend gezag verleend.
Dat is ons standpunt echter nia
Quaestieus schijnt het ook ons,
ze, van het standpunt der regeeriil
partijen zelve gezien, verstandig.!
te noemen is, defce ontbindingnu
nu over een beginselquaestie bots|
kwam tusschen Regeering en Eei
Kamer, terwijl de samenstelling i
Kamer met die der Provinciale 8
ten zoo weinig meer klopte, dat Z
Holland al een paar jaar lang ix
was den Senaat om te zetten, v-
proces de jongste Statenverkiezing
geenszins hebben kunnen stuiten,
gaat het, meenen we, heel niet s
de ontbinding, in welk opzicht d
constitutioneel ongeoorloofd te c
men.
En wanneer later een ander Kj
net hetzelfde overkomt als nu I
ministerie-Kuyper weervoer, en i
onder soortgelijke omstandigheó
dan zal deze ontbinding een anu
dent zijn, waarop men zich met
komen rechtmatigheid zal kunnen!
roepen.
De „Arnh'emsche Courant" schrij
Uit het rapport, hetwelk den 16)
door den ministerraad aan de Kon
gin is uitgebracht en Zaterdagav'
in de „Staatscourant" werd openb!
gemaakt, blijkt ten duidelijkste, i
over de ontbinding der Eerst© Ka?
geen lang beraad gehouden is. D
derdag den liden had de afsti
ming van het Hooger Onderwijs-3
werp plaats, 's daags daarna (\1
dag 15 Juli) werd de minister-pr?
dent op het Loo in audiëntie ontvj
gen en toen reeds werd de voorzil
van den ministerraad gemachtigd!
het aanbieden van de ontwerp-bea
ten tot sluiting der zitting en
ontbinding der Eerste Kamer. Gf
genheid tot het raadplegen van ij
sonen van aanzien en gezag buil
den minister-president is er dus bi
baar niet geweest, zoodat niet sleo
in constitutioneelen, maar ook in
telijken zin de verantwoordelijk!'
voor deze refceeringsdaad uitsluit?
rust op dr. Kuyper en zijne ambt»
nooten. 'tKomt ons van belang vc|
dit reeds terstond vast te stellen.
