NIEUWS» en ADVERTENTIEBLAD. 22e Jaargang. No. 6652 Verachijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. MAANDAG 6 MAART 1906 £1 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN gfe, ADVERTENT1ËN: PER drie maanden: Ipt». ^"an regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Voor Haarlem - 1,20 Haarlem van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 0.15. Reclames 30 Cent per regeL Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der r- i t d- au gemeente) „1.30 j/7Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Franco per post door Nederland 1.65 dF i^T Jfc Kleine advertentién 3 maal plaatsen voor 2 maal betalen. Afzonderlijke nummers n?7i2 Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem 0.37>s gUg rde omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREB00M. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiër en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Hoofdasenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Pubiicitê Etrangère G L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre. Haarlemsche Handelsvereeniging. Goeiigek. bij Kou. Besl. van 12 Nov. 1899. De Haarlemsche Handelsvereeni ging hier tor stede, opgericht 10 Mei 1892. heeft in den loop van den tijd wel haar recht van bestaan bewezen. In zeer vele gevallen, zaken van ver schillenden aard betreffende, is zij op getreden en dikwijls met groot suc ces. Jammer echter, dat men alge meen niet meer blijk geeft, dit te waardeeren door als lid der vereni ging toe te treden. Er zijn wel meer dan 600 loden, maar dat is niet vol doende. Elk handelaar, neringdoende ja. zelfs particulieren, moesten lid worden, om tenminste te laten gevoe len. dat men het werk op prijs stelt, dat do Haarlemsche Handelsvereeni ging steeds opneemt, als doende, wat hare hand vindt om te doen. De voordeelen, die de Vereeniging buiten hare bemoeiingen van verschil lenden aard haren leden aanbiedt, zijn zeer vele en zeer groote tegenover 'de geringe, jaarlijksehe contributie, van ƒ3.50, die gevraagd wordt. De Haarlemsche Handelsvereeni ging bemoeit zich in de eerste plaats ermede, de belangen van hare leden te bevorderen, door onwillige betalers voor hen tot betaling aan te manen, eninformatien voor hen in te winnen. Bovendien hebben de leden liet recht het hun gratis te verstrekken advies van de rechtsgeleerde adviesurs der Vereeniging te vragen, die ook in proceduren en faillissementen gratis voor hen optreden, natuurlijk alleen voor zaken betreffende den handel en het bedrijf der leden. Rechtsgeleerde adviseurs der Ver eeniging zijn de heören Mrs. Th. de Haan Hugenholtz en H. Ph. de Kan ter. Spaarne 24, alhier. Het bureau der vereeniging is ge vestigd Lange Begijnestraat. 22. Voor incasso's door bemiddeling der vereeniging wordt een vast recht, van 5 pCt. der vordering berekend. Bovendien moet 10 ct. voor port steeds worden bijgevoegd, hij inzending van vorderingen door bmiddeling der advokaten te innen. De kosten van informatiën naar buiten dc stad woonachtige personen bedragen 60 cts. per informatie plus 5 cts. porto-vergoeding. Informatiën naar binnen de stad wonende perso nen worden gratis verstrekt. Pretent.iën op buiten de stad wo nende personen worden niet behan deld, wanneer niet 10 ct voor porto vergoeding is toegevoegd. Ruim 174S i nformatFën en rechts-' kundige adviezen werden in het af- ge loopen jaar gegeven. In November en December 1904 zijn 69 vorderingen tot een bedrag van 1884.01 betaald 14 vorderingen wor den afbetaald. 17 vorderingen zijn uitgesteld. Men wordt geraden alvorens te le veren aan J. Hulsebosch. Caféhouder, Gedempte Raamgracht, hoek Sophia- plein, zich om inlichtingen te vervoe gen aan. het kantoor. Volgens art. 7 dient het geheim der lijsten van wanbetalers ongeschonden Alle brieven, aanvragen, reclames, of wat dan ook, moeten worden ge adresseerd aan het bureau, dat ge opend is dagelijks van 's morgens 9 Haarlemmer Halletjes Een Zaterdagavondpraatje. tot 1 uur en 's namiddags van 2 tot 4 uur, waar dan ook verdere inlich tingen zijn te bekomen. Zij, die nu reeds toetreden als lid der Vereeniging over 1905/6, genieten tot 1 Mei a.s. alle voorrechten als gewoon lid. HET BESTUUR. Uit de Omstreken ij muider-Zaken. „Wat is de eerste bloem, die dit jaar uitkomt?" hoorde ik dezer da gen vragen. En het antwoord daarop was, gelijk een goed Haarlemmer be taamt „de crocus". Deze oplossing kon, dat begreep ik wel, moeilijk de ware wezen, daar ze te zeer voor de hand ligt. De vrager legde ons uit, dat de eerste bloem, dien het voor jaar had doen ontspringen, de politie ke bloem was flor politica alba, of rubrum of nigra, in al zijn variëtei ten. Hij had gelijk. Nauwelijks is de maand Februari in 't land gekomen, of de politieke beweging roert zich weer in den grond en komt er boven uit kijken. Met allerlei nieuwe varië teiten. Daar heb je in de eerste plaats de flor politica Tidemannïi, pas ont dekt te Velsen, lichtblauw van kleur, tiert bij voorkeur in Bloemendaal- schen duingrond, maar kan ook wel tegen de Haarlemsche kantoorlucht, ■heeft een deftig gevormden, gaarne opwaarts strevenden bloemkelk. Kweekers van deze nieuwe variëteit willen, naar 't schijnt, trachten, haar voor de Kamer-atmosfeer geschikt te maken. Een tweede variëteit is de flor po litica Van Bodegravenia, kleur vuur rood, groeit tegenwoordig in 't wild te Santpoort Velsen, IJmuiden en ©mstreken, toont sterke voorliefde voor bedompte vergaderzalen, be- De Gasfabriek. We leven hier niet in de duister nis, ja voor een aankomend stadje j dat nog maar even vijf-en-twintig jaar oud is, kunnen we er trots op j zijn zoo verlicht als we worden. Geen j wonder de geheele plaats onzer in- j woning is een product van de vcr- j lichte negentiende eeuw en de bakers j hebben gezorgd, dat het kindje u p t o date werd grootgebracht. En nu behoeven de geachte lezers van dit blad niet te denken, dat we ditmaar eens zoo éénzijdig of oppervlakkig be doelen, neen hoemeer men de toe standen hier op den keper beschouwt, hoe sterk ei- men onder den indruk komt, dat de inwoners van IJmuiden op allerhande wijze worden verlicht, belicht en voorgelicht. Ons bestek is voor ditmaal te kort, om hier allerlei verlichtingssystemen te bespreken, welke tot heil der IJmuidenaars op maatschappelijk kerkelijk, politiek, financieel gebied worden toegepast. Voor ditmaal wenschen we slechts even te helpen, een weinig licht 'te laten vallen op ons kunstlicht. Is het te paradoxaal Gewonnen, 't klink' zoo - en men moet IJmuidensche toe standen kennen en doorgronden, om zulk een sophisme te slikken. Want we hebben hier licht, veel licht, ge renommeerd licht. Electrisch licht Voelt ge de climax? Onder alle kunst lichten is het electrische toch zeker het nieuwste en het kunstigste, en to IJmuiden vindt men wel twee elec- trischie Centrale's, waarvan de één voor rekening van ons allen samen, havens en sluizen verlicht, terwijl de tweede aan particulieren de gelegen heid biedt, om uit hun nachtkaarsen en petroleumlampensfeer over te gaan naar een toestand, waarbij de mid dernachtzon maar een beestje is. Wat moesten de menschen te IJmuiden toch gelukkige en tevreden zielen zijn, dat ze zoo vóórop kunnen deelen in deze zegen der beschaving. Hoe dankbaar behoorde men te zijn, als wijlen den bekenden kleinen hond. jegens de goede menschen, die IJmui den uit haar duistere staat hebben opgeheven en jegens den Gemeente raad van Velsen. die met vaderlijke zorg waakt, dat van het goede niet te veel in ééns wordt genoten. Overdaad schaadt immers? En let nu eens op Aanmerk welke groote behoefte aan licht hier be stond. ondanks de vuurtorens. d:e den vreemdeling mijlen ver een gids waren, om onze haven te vinden schermt hij voorkeur een andere, oudere variëteit, de flor politica Ger- ritszïi, die al wat langer in den han del is, maar het nog niet tot vollen wasdom heeft kunnen brengen. Po gingen toch om dezen ouderen bloem aan Kamer-temperatuur te gewen nen, hebben tot dusver geen succes gehad. Een derd$ variëteit is de flor poli tica Timmeriana, kleur rood, afkom stig uit de Meer, groot van stuk en breed uitgegroeiddeze bloem kan wel een stootje verdragen en heeft met de Bodegravenia de voorkeur voor bedompte vergaderzalen en het streven naar beschutting van de flor politica Gerritszïi gemeen. Ik heb onlangs geïnformeerd, of er ook kans op bestaat, dat we deze nieuwe variëteiten op de aanstaande vijf jaarlijksehe tentoonstelling van de Algemeene Vereeniging voor Bloem bollencultuur zullen zien, maar tot mijn leedwezen is daarop geen kans. De kweekers hebben, zeggen ze, met hun gewone bol- en knolgewassen do handen al vol genoeg. Of het komt door het zien van ai die mooie politieke bloemen, dan wel of de courantenlectuur hem het hoofd op hol heeft gebracht, weet ik niet, maar zooveel is zeker, dat mijn neef Wouter weer omgaat met droomen, om zich candidaat te laten stellen voor de Tweede Kamer. „En welko partij zal de eer hebben?" vroeg ik spottend, maar hij zei: dat was -t nou juist. Geen enkele partij dacht hij te gaan aanhangen. Niets dom- mer, zei hij, dan dat. Van 't oogen - want nu» nadat reeds enkele jaren dit vriendelijk electrisch licht de schoon© IJrauider dreven bestraalt, zijn de menschen over 't algemeen zelf nog zoo weinig verlicht, dat er een groot aantal mopperaars onder worden aangetroffen, die noggansch geen maatregelen hebben getroffen, om te zorgen, dat, wanneer de zon in de blauwe zee is verzonken het binnenste hunner woningen vervroo lijkt wordt door de kunstzonnen van de Kennemerland. De duisterlingen zitten liever bi.) een petroleumlamp, die 't. eene oogen- blik walmt en waarvan het volgende oogenblik het glas knapt, ja, ze gaan zoover om te durven beweren, dat het electrisch licht heel em aal niet licht is, en dat hoewel van de mo- numentale pomp op het Willemsplein naar vier zijden iederen avond stra lenbundels worden uitgezonden, die j ieder vrijend paartje de gelegenheid i laten, om het gebruikelijke nartroc- rende afscheid te nemen. Zoo modern, zoo zich in het geheel niet op den voorgrond plaatsend, zoo uiterst bescheiden, zoo electrhuli en toch.. zoo het wereldsch looit ont- vangend j 't Is te erg, en evenwel, wanneer men die verduisterde en nog half barbaarsche menschen eens v.i.'st in de grove ondankbaarheid van nun gemoed, dan hebben ze .iog 1 eel wal in te brengen en rneenen zij het nog j beter tov weten op den koop loe. C«.- langs was er zelfs nog eau die mijne boetpredikatie, waarin ik hem wees op zijn duistere gesteldh.-id. beant woordde met de opmer&ing, d'.i i.ij juist van uit zijn donker hoekje z< - 'veel te heter kon oordeei.m ever tut licht, dat hem niet bescheen. Zoo n betweter In m'n volgenden brief hoop ik eens met hem af te reken au. UNISONO. Dirkje de Badvrouw. Dirkje de Koning, die onder de namen „Dirkje de badvrouw" en „Dirkje van het strand" bekend was bij allen, die 's zomers het strand be volkten, zou Vrijdagmiddag begra ven wonden. Daarom togen we we meldden het gisteren reeds iu 't kort naar Zandvoort om haar naar haar laatste rustpalats te begeleiden. Toen wij te Zandvoort aangekomen waren zijn we even naar het sterfhuis gegaan, waar men ons Dirkje voor het laatst liet zien. Stemmig lag ze i daar met een uit/drukking van tevre denheid op het gelaat. Op en om de kist lagen een aantal kransen en bloemstukken. We lazen er de namen van den hoofdredacteur van het Han delsblad, den heer Charles Boisse- vain, van de families Teding van Berkhout, Visser van Hazerswoude, Tutein Nolthenius, Kuinders, Bonni- ke en Melser, even zoovele bewijïui. van stille nagedachtenis aan de een voudige doode. Ook het Groote Bad huis, waar Dirkje in betrekking was, blik af, dat je er een kiest, heb je wel iswaar die eene voor je, maar min stens vier andere tegen je. Die kan sen zijn te ongunstig. Als ze hij mij komen om te vragen, tot welke partij ik behoor, dan laat ik me daarover niet uit. Vragen ze naar mijn pro gramma, dan wijs ik op mijn bin- nen-jaszak en antwoordhier zit het, maar jelui kijkt er niet in. Anderen beloven jelui gouden bergen en doen niets, ik wil niets beloven, maar wacht eens op de dingen, die ik doen zal. En je zult zien, Fidelio, dat zal pakken. Zoo een hebben ze ernog nooit gezien. Mij stemmen ze alle maal, want niemand kan iets tegen mij hebben, omdat niemand iets van mij weet." Ik erkende, dat dit systeem als nieuwigheid, in elk geval wel eens zou kunnen worden geprobeerd. En daar Wouter zichzelf toch kwalijk bij de kiezers aanbevelen kan, maak ik door dezen wereldkundig dat hij on der de vorenstaande conditiën be schikbaar is en dat zijn adres bij mij kan worden aangevraagd. Uitdrukkelijk doe ik opmerken dat Wouter geen candidatuur te Haarlem wenscht. „Ik wil", heeft hij gezegd, „collega Van Styrum -niet in 't vaar water zitten", waaruit mij blijkt, dat hij zichzelf al in do Kamer ziet. Lie ver heeft hij een district wat verier uit de buurt Tietjerksteradeel of Westdongeradeel, of zooiets, „dan heb je meteen je kiezers niet zoo al tijd om je heen", zegt hij. had een krans gezonden en verder van de talrijke familieleden een drie tal kransen. Om half 3 zette de treurstoet zich in beweging. Voor ons stedelingen i? zoo'n dorpsbegrafenis een vreemd maar indrukwekkend gezicht. Voorop schreden twee kleinkinde ren van den overledene met bloem stukken in de hand. Daarachter volg de de lijkbaar, bedolven onder de kransen, en gedragen den geheelen weg van het sterfhuis tot het kerfhof door e enige mannelijke bloedverwan ten. Vervolgens kwamen de familie leden allen te voet, de vrouwen die ook mee ter begraafplaats gaan met do zakdoek de tranen uit de oogen wrijvend Onder liet gelui van de klok der Protestantsche kerk schreed de stoet voort, langs het Groote Badhuis, waar de vlag ten teeken van rouw halfstoks uitwoei, naar het vredige kerkhof. Overal langs den weg stonden men schen hij een gegroept om de doode te zien voorbij dragen. Ook op de be graafplaats hadden zich velen zich verzameld. Nadat de lijkkist in de groeve was nedergelaten nam de predikant Ds. G. Posthumus Meyjes het woord. Het is hier niet de plaats om tot de doode te spreken, zeide spr. veeleer past het te spreken tot de le venden een woord van troost. Zij. die is heengegaan was een goede moeder voor haar kinderen, was een goede vriendin voor haar vele vrien den, groot en klein. Nu zullen wij van •hier gaan en afscheid nemen. Hoe zullen wij liet doen. De belangsie ling zegt„Dirkje, wij zullen u niet vergeten De Hoop spreekt: „Dirkje, wij zullen elkander eenmaal weder zien." De heer E. Kuinders sprak hierna eeni- ge woorden ter nagedachtenis van de vrouw, die zulke edele en beminne lijke eigenschappen bezat, dat allen haar lief hadden, vooral de kinderen der badgasten. Haar voorbeeld zal bij de kinderen honderdvoudig vruchten geven. Ten slotte sprak de Burgemeester, de heer J. Beeckman nog eenige woor den namens de ouders der kinderen, voor wie de overledene zooveel ge weest is. Hiermede was de eenvoudige plech tigheid ten einde. Maar wanneer de zomer weer zal komen en de kinderen der ba.dgr.ssem ook uit het buitenland, hun vroolijke stemmen komen mengen met het ge- druisch der golven, zal menige kin derfond vragen naar Dirkje en wij gelooven vast. dat vele kleinen zullen gaan naar het graf, waar Dirkje de Badvrouw rust en zij zullen elk in hun eigen landstaal elkander vertel len van de eenvoudige, maar brave vrouw van Zandvoort. Het jubileum van Zang en Vriend schap brengt als van zelf de vraag weer naar voren, wat eigenlijk wel de ware muzikaliteit- is. Er heerscht over 't>ilgemeen onder het menschdom een soort van tegenzin, om niet voor mu zikaal door te gaau. De lieden, die er rond voor uitkomen dat zij liever trappenschuren dan muziek hooren zijn maar dim gezaaidna hen ko men de velen, die muziek beoefenen, zooals ze 's morgens hun sokken aan trekken, namelijk omdat je het moei lijk laten kunt en ten slotte de waar lijk muzikalen. Misschien noemt U dit een bijzonder onduidelijke classificatie en dat ze dit is, wil ik volstrekt niet ontken nen. Maar zal ik dan mijn hoofd in den muil van den leeuw steken, door haarfijn uit te zoeken, wie op de concerten van Bach van de sympho nic zitten te genieten en wie wel on der de uitvoering zouden willen gaan slapen, als zij dat maar met geopen de oogen konden doen Dat nooit, daarvoor heb ik mijn gemoedsrust te lief. Wat is muzikaal en wie is mu zikaal De man, naast wien ik eens in de kerk heb gezeten en die bij het zingen van een inderdaad zeer afwis selende melodie, voortdurend den- zelfden toon voor zich uitbromde, als de trombonist van een troepje duit- sche straatmuzikanten? Denkt u, dat hij niet muzikaal is? Vraag het hern zelf maar en hij zal u antwoorden 'als hij antwoordt) dat hij minstens even muzikaal als ieder ander en kunstlievend lid van aJle muziek vei - eenigingen is BLOEMENDAAL. Men schrijft ons Den 28en Februari 's avonds 7 uur had de Tuin- en Boschbouwvereeni- ging voor Bloemendaal en Omstreken te Overveen in het Café van den heer Koelen, het genoegen den heer Ha- zeloop, Rijkstuinbouwleeraar voor Noord-Holland, te zien optreden voor een goed bezette zaal, met het on derwerp „Kunstmest". Met een passend woord van den voorzitter, werd het woord aan den heer Iiazelloop gegeven, die den toe hoorders een belangrijken en gezel- ligen avond bezorgde. Allereerst behandelde spreker de mest. Waarom er wordt gemest is aan ieder land- en tuinbouwer genoeg zaam bekend. De hoornen of planten hebben ook hun stoffen nopd'g tot opbouw van hun lichaam. Deze komen gedeeltelijk uit den grond, en het .meest uit de lucht. In den grond dienen natuurlijk de stof fen aanwezig te zijn. Hiervoor zorgt de bemesting. De hoofdbestanddeelen zijn het meest van belang o. a. stikstof, phosphor, kali en kalk. Verdei- behandelde spreker de vraag, waarom is deze mest niet vol doende Waarom gebruikt men kunstmest, aangezien stalmest toch goede eigenschappen heeft, en den grond in den regel beter maakt, doch ook dit toonde de spreker duidelijk aan. Proeven hebben dikwijls de kunst mest -in een gunstig daglicht doen zien. Om met voordeel kunstmest te ge bruiken. dient men wel te weten de verschillende verhoudingen Het beste is dus een tabel aan te schaffen, die de verhoudingen voor de planten heel duidelijk aangeeft, dan is het pro even-nemen al een heel stuk gemakkelijker. Spreker gaf den raad. om zelf kleine proefvelden aan i te leggen, door deze komt men zelf tot de uitkomst, zelfs nog beter dan den grond te laten onderzoeken, i Wanneer men de proeven neemt i met volledige kunstmest, dan raadde spr. aan op elk gedeelte een stof weg laten, een zonder stikstof, een zonder phosphor, een zonder kali, en oe:i i zonder kalk. i Wanneer men zoo te werk gaat. zullen de uitkomsten duidelijk doen zien, wat het beste is. Spreker keur de de mengsels af. aangezien raen dan soms stikstof, phosphor, kali of j kalk te veel krijgt, die men niet noo- I dig heeft en toch moet betalen. I Door al d«ze voorbeelden, heel dui- del ijk door spreker toegelicht, kreeg men een zeep goeden indruk van de ..kunstmest". De vergadering was openbaar, de eerste van deze Vereeniging. Mogen er nog velen volgen in" het belang van de leden, die voltallig aanwezig waren, en voor het publiek. Na het beantwoorden der vragen dankte de voorzitter den geachten spreker voor zijn interessant onder werp en voor de belangstelling van het publiek. Omstreeks tien uur werd de verga- dering gesloten. Een van mijn vrienden kan, al staat de dood er op, onmogelijk het „Wilhelmus" ten einde toe zingen, maar hij beweert wel zeer goed te kunnen hooren of een ander er fou ten in zingt. Is hij niet muzikaal Zeg hem dat eens en hij kijkt u van zijn leven niet meer aan. Het is dan ook, niet de meest juiste misschien, maar in elk geval de meest voorzich tige methode om aan te nemen, dat iedereen muzikaal is, behalve hij die zelf zegt, dat hij het niet is, het type „tr.appenschuuid.er". Dit hoopvolle en bemoedigende stelsel wordt ook aan genomen door vele muziekonderwij zers die, wanneer een bezorgde va der of moeder de waarschijnlijkheid oppert, dat het kind geen muzikaal gehoor bezit, troostend gewagen van de kans op verbetering en ont wikke- 1 ling van dat gehoor. Mijn buurman uit de kerk heeft dus klaarblijkelijk nooit les gehad, of de beste pogingen zijn op hem afgestuit, zooals er nu eenmaal steenen zijn, die door een druppel niet worden uitgehold. Derhalve houd ik heel het mensch dom voor muzikaal, A. omdat hij les 1 heeft gehad, B.. in weerwil van 't feit ,dat hij geen les heeft gehad, C- omdat hij voor ƒ3.— kunstlievend lid is van een za.ngvereeniging, D. om dat hij van 't tegendeel niet hooren wil en zoo voort. Welbeschouwd zijn de haan, die behoorlijk kraait en de hond, die voor een dichte deur fuga- tisch ligt te huilen, ook muzikaal, tot de locomotief toe, die een hooge C met gemak uit de borst fluit, Het bestuur van de Haarlemsche Binnenland Staten-Generaal TWEEDE KAMER. Wij zullen even in het kort de rede voeringen resumeeren, die over de onderwijzers-pensioenwetten aan da rede van den Minister van Binnenl Zaken voorafgingen. De heer Borge- sius was niet tegen deze wetten, om dat reeds onder zijn ministerie da pensionneering van bijzondere onder wijzers werd voorbereid. Hij be schouwde deze ontwerpen los van de pacificatie-wet van 1889 en los van de onderwijsnovelle. Maar de wet van 1889 had een rechtsbetrekking ge schapen tusschen den Staat en de on derwijzers van do gesubsidieerde scholen. Het bijz. onderwijs werd dientengevolge zeker minder „vrij" en de hand met do Staatskas al nau wer. Maar de niet-gesubsidieerde on derwijzers, wier opneming in dat ont werp een gevolg was van zekere agi tatie, hadden geen enkel recht. Uit voerig ontwikkelde de spr. zijn be zwaren tegen dit deel der ontwerpen. Kwamen dientengevolge de pensioe nen van de weduwen en weezen der burgerlijke ambtenaren in gevaar, dau zou spr. tegen deze wetten stem men. Or. Bos sprak niet tegen de wet ten, maar opperde bedenkingen tegen de techniek daarvan en tegen de leemten daarin. De heer Staalman zag in deze wetten strijd met het I antirevolutionair beginsel, maar de heeren Van Wynbergen (kath.) en De I Waal Malefijt (a. r.) traden als war me verdedigers op. i Na hen de Minister, dr. Kuyper. Deze liet tal van détails rusten on i dat zullen wij ook ten aanzien zijner rede doen en ons tot de hoofdpun .i bepalen. Gemeente-ambtenaren en vak-on derwijzers pasten in het kader dezer wetten niet. Voor de laatsten zou de Reg. spoedig en stellig iets doen. Terugwerkende kracht geven aan de weduwen-pensioenen, bijv. tot 1 ■Jan. 1905, achtte de Min. niet moge lijk zonder schromelijke onbillijkhe den te begaan. Waarborgen, dat de toetreding van nieuwe deelnemers aan het pensioen fonds niet zou uiüoopen op schade voor do tegenwoordige, wilde de Min. gaarne geven. Zij zouden overwogen worden. In deze voorstellen werd terecht gezien oen nieuw subsidie aan de bij zondere scholen. De Grondwet stond toe, om het bijzonder onderwijs gel delijk te steunen. Ter bewondering nu van het volksonderwijs in het al gemeen was die geldelijke steun noo- dig. Nu was de pensionneering enkel een andere vorm van subsidie en daarom geoorloofd zoowel tegenover het reeds gesubsidieerd als tegenover het niet-gesubsidieerd onderwijs. Daar lag da rechtsgrond. Tegenover het pensioens-voorrecht stond echter do verplichting tot deelneming (en wat de niet-gesubsidieerde scholen aan ging, ook andere verplichtingen, o. m. met betrekking tot het leerplan). Dat obligo, die verplichting, vond Handelsvereeniging heeft zich tot den Raad gewend met het verzoek, om •liet Rijk een stuk grond aan te bie den, ten einde daarop de Rijksver- zekeringBank te vestigen, Een verstandige stap, daar ©en der gelijke stichting met haar honderde ambtenaren en hunne gezinnen een belangrijke toeneming van bevolking opleveren zou, die aan onzen handel- drijvenden middenstand niet weinig ten goede zou komen. En wat het terrein betreft, voor nuttige zaken hebben wij ruimte genoeg. Het ge heele terrein van de gasfabriek ligt beschikbaar en de gronden aan den Kampersingel. eenigszins ironisch bijgenaamd „de erfpacht", liggen eveneens braak. Ja, apropos, hoe staat het daar toch mee Toen ze alleen in erfpacht mochten worden uitgegeven, ging het niet en nu ze verkocht mogen wor den, gaat het ook niet, hoewel er verluid is van liefhebbers, die wilden gaan bouwen. Wacht men misschien tot ze nog meer in prijs stijgen In dat geval moet men maar een halve eeuw wachten. Misschien gelden ze dan het dubbele, of de helft.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1905 | | pagina 5