NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD,
23e Jaargang. No. 6806
Verschijnt dageitj'-T, Uenaive op Zon- en Feestdagen,
DINSDAG 5 SEPTEMBER 1905 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN AD VERTENTIËN:
PER idrüE MAANDEN; Van 1—5 regels -50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem ƒ1.20 Haarlem van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Fran^eTpost' dior' Nederland' I I I I I K65 raetoe advertentten 3 maal plaatsen v00r 2 maal betalen'
Afzonderlijke nummers 15 2S2<i i aRedactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Geïllustreerd Zondagsblad, voo? Haarlem 0.37>£ n CAA *nA
de omstreken en franco per post „0.45 intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap L®s»®ns Coster. Directeur J, C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentien worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiên
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
^Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publlcité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31Faubourg Montmartre.
AGENDA
Dinsdag 5 September.
Haarlem. Statenzaal Vergadering
van den Gemeenteraad, 1-J? uur.
B e n n e b r o e k. Vergadering van
den Gemeenteraad, uur.
B e v e r w ij k. Vergadering van den
Gemeenteraad, v.m. te 9£ uur.
Bloemendaal. Vergadering van
den Gemeenteraad, n.m. uur.
Heemstede. Vergadering van den
Gemeenteraad n.m. 1\ uur.
H i 11 e g o m. Vergadering van den
Gemeenteraad n.m. 7 uur.
Schoten. Vergadering van den
Gemeenteraad, n.m. 6| uur.
Vel sen. Vergadering van den Ge
meenteraad, v.m. 10 uur.
Zand voort. Vergadering van den
Gemeenteraad, uur.
OM ONS HEEN
xcvi.
IETS OVER DE MINDEREN BIJ
ONZE MARINE.
gen, hoe kan dat weten, of inderdaad
de zee zijn roeping is?
Daarom zouden velen den tijd van
13 tot 16 jaar willen beschouwd zien
als een proeftijd voor de jongens,
waarin ze met het vak kunnen kennis
maken en zien of het in hun smaak
valt. Zoo niet, dan behooren ze vrij
-te zijn om. er op hun zestiende jaar
uit te gaan.
Naar 't schijnt zijn daartegen twee
bezwaren vooreerst de kosten. Maar
weegt een beetje geld dan zwaarder,
dan de billijkheid, zwaarder ook dan
't feit, dat juist op dit werfsysteem
de liefhebberij om dienst te nemen
bij de Marine, afstuit
Het tweede bezwaar moet liggen in
de ver-klaring, eens door een (marine-
autoriteit afgelegd„Krijgen we ze
niet vroeg, dan krijgen we ze in 't
geheel niet", een opmerking die zoo
duidelijk mogelijk aantoont, dat er
geen .animo is om bij de Marine te
dienen en (dat de kinderwerving niet
deugt.
Natuurlijk noemden mijn zegslieden
ook bezwaren tegen den dienst zelf.
Zij wenschtsn meer directe aanra
king tusschen den commandant van
het schip en de minderen. Er zijn er,
die niet meer dan een paar maal
's jaars vooruit (in 't matrozenlogies)
komen en dan nog, nadat zij daar
van vooraf kennis hebben gegeven,
zoodat alles in de puntjes kan wor
den klaargemaakt. Hierbij was het
juist, dat de matrozen met groote
waardeering spraken van een der
commandanten, die zich vaak met
de mindere schepelingen placht in te
laten.
Dan de censuur. Het Anker, hun
vakblad, mogen ze niet ontvangen,
nog veel minder lezenweliswaar ge?
beurt dat toch in 't geheim, aan den
wal, als ze gaan passagieren. De
verboden vrucht smaakt nog altijd
het zoetst. En één voordeel van de
organisatie is liet zeker,, dat er tegen
woordig aan boord en aan wal veel
minder clrank wordt gebruikt dan
vroeger. „Als je vroeger geen jene
ver dronk", ze.i er een, „dan werd je
uitgelachen, als er nu een beschon
ken is, wordt hij door de 'kamera
den met den nek aangezien."
Dat blijkt uit het gebeurde te Soe-
rabaya. Men moet weten, dat in ge
heel Indië in de fatsoenlijke cafés
De liefhebberij om dienst te nemen
bij de Nederlandsche Marine is in
den laatsten tijd aan 't verminderen.
Zoo zelfs, dat de Commissie van
Oppertoezicht en Beheer der Kweek
school voor de Zeevaart te Leiden,
waarvan men .anders inUen lande
zoo niet hoort, zich heeft geroepen
gevoeld een circulaire te richten aan
(de hoofden van scholen, waarbij de
zen worden opgewekt, de leerlingen
aan te sporen tot dienstneming bij
de Marine. Daarin wordt met warme
taal de opleiding bij de Marine aan
bevolen, als een die een goede bezol
diging geeft en een op jeugdi
gen leeftijd te verwerven pensioen,
zooals in bijna geen andere betrek
king verkregen kan worden.
Deze circulaire heeft nogal op
schudding in het land teweeg ge
bracht, ze is door tal van bladen ge-
critaseerd en in verschillende Raads
vergaderingen, (ook hier) ter sprake
gebracht, omdat de circulaires door
middel van de burgemeesters aan de
hoofden van scholen ter hand
waren gesteld, een weg, dien velen
niet de juiste vonden.
Afgescheiden hiervan mogen we ons j niemand beneden den rang van ser-
toch wel eens afvragen, waarom het I geant wordt toegelaten, zoodat de
noodig ia, .dat de jongens tot dienst- matrozen waren aangewezen op wat
neming bij de Marine worden aange- zij noemen het ^zuiphok" van den
.spoord, wanneer zij daar inderdaad Chinees, of nog lagere inrichtingen?
vinden wat de circulaire noemt„een i Met vereende krachten hebben de
uitstekende opleiding, een goede be- matrozen dus aan den Oëdjong een
zoldiging en een op jeugdigen leeftijd huis gehuurd en daar hun Marine-
te verwerven pensioen.". Zóo roos- j gebouw ingericht. Hier wordt van de
'kleurig is 't toch aan den wal niet
of dergelijke voordeelen moesten veel
meer liefhebbers trekken, dan er
.plaatsing konden vinden, 't Moest
storm loopen van adspiranten
bij den Directeur van de Kweek- 't gebouw een biljart moest worden
school. Het tegendeel is waar. De gekocht en, sterker nog, uit het feit,
mannetjes komen niet opdagen dat er matrozen bijdragen aan de
Waarom niet? instandhouding van 't gebouw, die
Toevallig ben 'ik dn de gelegenrieTd i nog nooit in Soerabaya Ïïjn geweest,
geweest, eens een paar matrozen j Op mijn vraag, wat nu wel de
van de Marine hierover te spreken. grieven waren, die de matrozen neb-
Geen piepjonge kereltjes meer, maar ben tegen het leven aan boord, kreeg
volwassen mannen! Ook geen rsvo- ik ten antwoord: „dat kun je zoo
lutionaire opposanten, want ze spra- niet zeggen, het zijn veel kleinighe-
ken van verschillende officieren met j den, maar die je samen toch een on-
groote waardeering! Kortom, een plezierigen indruk geven." Dit ant-
paar eenvoudige menschen die een j woord geeft zeer. zeker aanleiding tot
indruk gaven van betrouwbaarheid een opmerking. Ontstaat er op een
en dat te meer, omdat zij allebei ge- oorlogsschip, onder menschen die
heel-onthouders waren. elkaar voortdurend zien, bij een ver-
Het allereerste en grootste be- j blijf van langen duur in een warm
zwaar dan, dat bij de Marine tegen j klimaat, niet licht een soort van
.de Marine heerscht, is het stelsel prikkelbaarheid, zoowel bij hoogeren
van de kinderwei-ving. Als ze dertien! als dageren? Mijn zegslieden ont-
of dertien en een half jaar zijn, moe- kenden daarvan de mogelijkheid
ten jongens zich verbinden voor j niet, maar hadden toch, behalve de-
dienstneming bij de Marine, gedu- zen vagen indruk van tegenzin, ook
rende acht jaar. Een onervaren kind j wel scherper oihlijnde bezwai-en, zoo-
verbindt zich dus, om. tot zijn vier j als het gebrekkige logies (op de
en twintigste jaar toe, in 't verband nieuwste schepen is dat beter) het
der Marine op zee te gaan varen j niet onder de oogen krijgen van het
Zooiets vindt men nergensIn de conduiteboekje, de actie tegen den
burger-maatschappij zou het esnvou-Bond en bet Anker en de zware straf-
dig onmogelijk zijn.Een smid, een tim-j fen, waarbij zeiden ze niet al-
merman, een loodgieter, die jongens tijd rekening gehouden wordt met
van dertien jaar contractueel zou de omstandigheden, waaronder een
willen verbinden tot hun vier enmisdrijf plaats had. Deze laatste
twintigste jaar, is ondenkbaar. En opmerking sloeg op een geval, waar-
terecht. Hoe kan een kind van dien'bij een mindere anderhalf jaar had
leeftijd, zonder ervaring, het hoofd gekregen, omdat hij een bootsman
vol van allerlei kinderlijke voorstellin- een klap had gegeven, toen deze naar
j zijn meening een door hem begane j
De eigenlijke dienst duurt dan overtreding minder juist voordroeg j
tot het 21ste jaar, maar daarna blijft bij een superieur. „Ziet u", werd mij
men nog 3 jaar in de reserve, wat er bij verteld, „de man voelde, dat j
een groot struikelblok is om een hij driftig werd en had gevraagd of
burgerbetrekking te krijgen. hij mocht heengaan omdat hij bang i
was, dat hij zich niet meer zou kun
nen inhouden. Dit werd hem.gewei
gerd. Toen hij toch heenging, werd
hij teruggeroepen, kon hij zich niet
meer inhouden en gaf den bootsman
een klap. Ik heb een officier gekend,
die als .hij zag, dat iemand zich op
wond, hem een halfuurtje wegzond,
dan terug liet komen en zei„ziezoo,
ben je nu weer kalm laten we er
dan nog eens verder over praten
Geen van mijn twee zegslieden
was van plan, na het eindigen van
zijn verbintenis, in dienst te blij
ven. „Die bijteelcenen", zeiden ze,
„doen dat uit nood, omdat ze ge
trouwd zijn, of geen kans zien een
burgerbetrekking te krijgen". Want
en hier kwam een andere schaduw
zijde voor den dag, de gepensioneer
de matroos kent geen enkel vak en
komt dus niet altijd zoo gemakkelijk
terecht. Pas in den laatsten tijd is
daarin verbetering gekomen door het
capitulantenstelsel, waardoor zij voor
sommige betrekkingen zekeren voor
keur genieten.
De Nederlandsche matroos is na
tuurlijk ook geen engel. Maar wan
neer zijn grieven zoo zijn, dat de
liefhebberij voor dienstneming ver
dwijnt, dan woidt 't. toch blijkbaar
hoog tijd om de voorwaarden van
zijn bestaan te verbeteren. Ik schreef
het bovenstaande om daarop de aan
dacht eens te vestigen.
J. C. P.
Buitenlandsch Overzicht
alcoholhoudende dranken alleen bier
verkocht. Hoe groot de offervaardig
heid was, kan wel hieruit blijken, dat
ruim 100 man van een der schepen
f650.bijeenbrachten, toen er voor
DE VREDE.
In alle landen der wereld werd de
vrede met innige, groote blijdschap
ontvangen. In alle landen werd ge
juicht, toen de onderhandelaars te
PORTSMOUTH
tot overeenstemming kwamen over de
vredesvoorwaarden.
Alleen niet in de beide betrokken
landen.
De stemming in Rusland betuigde
meer van groote onverschilligheid,
dan van oprechte blijdschap.
Algemeen scheen men van gevoelen
dat 'het doorzetten van den oorlog
voor Rusland's prestige beter was dan
deze vrede.
Ook in Russische Regeeringskrin-
gen was men die meening toegedaan;
en in plaats van Witte dankbaar te
zijn voor de wijze, waarop hij de Rus
sische belangen behartigd heeft,
neemt men 'them nu kwalijk, dat hij
den vrede tot stand bracht... dank
zij de groote toegevendheid van
J apan.
Want in Rusland verwachtte men
(voor de hoeveelste maal dat nu
eindelijk cens eene groote overwin
ning door Linjewitsj zou worden be
haald, waardoor de krijgskans einde
lijk zou keeren
Is Rusland dus ontevreden, daar
het meende, dat oen latere vrede op
'aannemelijker voorwaarden gegrond
zou zijn, in het
OVERWINNENDE JAPAN
heerscht eveneens groote ontevreden
heid over den thans gesloten vrede,
daar men verwachtte. Rusland door
nog ernstiger nederlagen tot nog
grooter concessies te kunnen dwin
gen.
Tot het volk zijn oproepen gericht
om openlijk den gesloten vrede af te
keuren.
Onder de persstemmen, die uit To
kio geseind worden, zijn er zelfs die
op openlijk verzet aandringen, en
dreigen met opstand. En het voor
beeld van een der redacties die uit
baar bureaux de vlag halfstok liet
wapperen, als teeken van rouw, werd
door vele ander© gevolgd
Een der Japansche bladen kan de
smartkreet niet weerhouden: Japan,'
dat zoo zegerijk was in het veld,
'heeft bij de onderhandelingen de ne
derlaag geleden 1
Hot Japansche volk schijnt dus de
behaalde voordeelen niet in overeen
stemming te achten met de gebrach
te offers. En de opgewondenheid over
dez~e slechte vredesvoorwaarden uit
zich. niet alleen tegen de onderhan- j
delaars, maar ook tegen het Kabinet
te Tokio, dat na de tweedaagsche
bijeenkomst met de oude staatslieden
last gaf de Russische voorstellen aan
te nemen.
Naar uit Portsmouth Zaterdag ge
meld werd, is bij het opstellen der
VREDESVOORWAARDEN
eenige vertraging ontstaan, betreffen
de de quaestie der versterking van
het eiland Sachalin.
Naar gemeld wordt hadden de Ja
panners gemeend, dat de beide mo
gendheden overeengekomen waren op
Sachalin geen versterkingen aan fe
leggenRusland echter meende, dat
dit alleen Japan betrof.
Komoera bracht daarom Vrijdag
avond een bezoek aan Witte, en con
fereerde een half uur met hem. in te
genwoordigheid van Plancion en
Mariens. Bij dat onderhoud werden,
naar gemeld wordt, de versterkings-
quaestie van Sachalin en andere pun
ten, waarover verschil van meening
bestond, besprokenhet resultaat was
dat volkomen overeenstemming ver
kregen werd.
De heeren Dennison en De Mar
tens verwachtten Zaterdag het gehee-
le ontwerp-tractaat gereed te zullen
krijgen. Naar gemeld wordt werd op
12 artikelen volkomen overeenstem
ming gekregenwaarschijnlijk zal
het geneed e tractaat uit 14 artikelen
bestaan en de onderteekening heden,
Maandag of morgen, Dinsdag, plaats
hebben.
De Eclair wijst er op, dat de
Tsaar in zijn antwoord aan President
Loubet. die hem met de sluiting van
den vrede gelukwenschte, elke zin
snede heeft vermeden, die doelt op
het tusschen
FRANKRIJK EN RUSLAND
bestaande bondgenootschap. Daar tot
dusver in alle officieele schrifturen
j van de staatshoofden van beide lan-
den een toespeling op het bondge-
nootschap gebruikelijk was. beteekent
de blijkbaar niet onwillekeurige uit
lating thans een feitelijke verkoeling
der betrekkingen tusschen beide lan-
den. De Eclair meent, dat de
Tsaar op deze wijze zijn meening
I heeft, willen uiten over de „onvoor-
ziohtige" Fransch-Engelsche feesten.
I Ook de Pr es se vindt het antwoord
van-'den Tsaar zeer koel, maar ziet
in het weglaten van elke toespeling
op het bondgenootschap geen bedoe-
ling. Rusland heeft tot dusver van
Frankrijk vrij wat meer ontvangen
dan het heeft gegeven, het kan daar
om het oogenblik, dat het in Europa
de handen vrij krijgt, niet kiezen om
Frankrijk zoo maar kortweg zijn
congé te geven.
Volgens een telegram uit New
castle (New Hampshire) aan de Daily
Telegraph bevat de overeenkomst be
treffende
DEN WAPENSTILSTAND
het volgende
Linjewitsj en Ojama zullen de
grenslijn afbakenen die hunne troe
pen niet mogen overschrijden. Be
schieting der kust en aanvoer van
munitie zal gestaakt worden.
Op weg zijnde troepen zullen van
Russischen kant niet verder gaan dan
Gharbin, van Japansche zijde niet
verder dan Moekden.
Evenwel wordt oorlogscontrabande
als zoodanig behandeld.
De
TOESTAND IN RUSLAND
blijft verre van rooskleurig.
Uit Tiflis wordt, gemeld, dat de
stad Schuscha in brand staat. De om
liggende vlakte is door gewapende
Tartaren bezet. Twee bataljons infan
terie zijn reeds er heen gestuurd, ar
tillerie zal volgen. De -bewoners
vluchtten naar het gebergte."
In het dorp Muchrang, in het dis
trict Duschet, is een stuk van den
muur, die het landgoed van den
prins Bagration Muchranski omringt
door dynamiet in de lucht gevlogen.
In de nabijheid van Gorki werd
prins Erisof vermoord.
Te Reval hebben de arbeiders in
alle fabrieken en werkplaatsen, met
uitzondering van ééno werkplaats,
den arbeid gestaakt. De vele eischen
der stakers, die bovendien elk oogen
blik weer gewijzigd worden, stempe
len de staking tot een politieke bewe
ging. Krachtige maatregelen zijn ge
nomen om wanordelijkheden té on
derdrukken.
Op een kozakkenpatrouille werden
uit een arbeidersgroep een tweetal
revolverschoten gelost, een der arbei
ders werd gearresteerd, de menigte
werd uiteengedreven.
DE MATROZEN VAN DE
„POTEMKIN".
Het proces der matrozen van de
„Kn.iaz Potemkin" is uitgesteld door
de verdwijning van den eenigen bur
gerlijken medeplichtige, "den student
Feldmann, van Odessa., lid van het
revolutionnair comité, die zich aan
boord begeven had, om de muiters te
leiden.
Feldmann was opgesloten in de ge
vangenis te Sebastopol en daar heeft
men zijn cel leeg gevonden; op de
tafel lag een papier, waarop de
woorden „Leve de Russische repu
bliek, weg met de autocratie 1"
De handteekening van Feldmann
sföhd er onder, en tevens die van
den gevangenbewaarder en den man,
die de ronde doet in de gevangenis.
Deze beiden zijn met Feldrnann ver
dwenen.
EEN SOCIALISTISCH REDACTEUR
TER DOOD VEROORDEELD.
Johann Kaspshok, de socialistische
redacteur van het ..Posener Volks-
blatt", is door een krijgsraad ter dood
veroordeeld.
In April 1904 vond de politie hem
in een geheime drukkerij en bij zijn
inEechtenisneming doodide hij vier
pöïiHe-agenten.
Een medeplichtige. Benedict Gurte-
mann genaamd, werd tot 15 jaar
dwangarbeid veroordeeld.
ZWEDEN EN NOORWEGEN.
Uit Karlstad (Zweden) werd Zater
dag geseind
Na een gemeenschappelijke be
raadslaging met de Noorweegsche ge
delegeerden kwamen de Zweedsche ge-
bijeen.
De volgende zitting zal Maandag
ochtend plaats hebben. Ook heden is
over het verloop der besprekingen
geen mededeeling aan de pers ge
daan.
UIT FRANKRIJK.
Het Petit Journal heeft op de Quai
d'Orsay gehoord dat Frankrijk niets
wil weten van de bewering van den
sultan van Marokko, dat diens vrij
lating van den Algerijn Boe Mzinn
niets" dan een bizondere welwüloud
heid jegens de republiek is en dat de
kwestie over de nationaliteit van Boe
Mzian voor de internationale confe
rentie moet worden gelegd. Wanneer
de Sultan niet terstond verontschul
digingen en schadeloosstelling aan
biedt, zal Tallandier, de Fransche
gezant. Fes verlaten en zullen maat
regelen getroffen worden om den Sul
tan tot rede te brengen. Rouvier is
intusschen overtuigd, dat de Sultan
eieren voor zijn geld zal kiezen.
DE SJAH VAN PERZIë
ïs Zaterdagmiddag te drie uur niet
gevolg te Peterhof aangekomen. Hij
i werd op het station door den Tsaar
en de grootvorsten ontvangen. De
Tsaar en de Sjah reden naar het
groote paleis, aan welks ingang ba-
i ron Fredericks, minister van het kei-
zerlijk hof, ter ontvangst gereed
i stond. De vorsten begaven zich naar
het salon van de Tsaritsa, waar de
i keizerinnen Alexandra ep Maria Feo-
j dorowna en de grootvorstinnen den
Sjah begroetten.
DE OPSTAND IN DUITSCH
OOST-AFRIKA.
Blijkens een telegram van den gou-
verneur Götzen zijn Vrijdag de zen-
dingsstations der Benedictijnen te
Moekoeledi, Nyangow en Massassi in
het district Lindi door oproerige in
landers overvallen. Alle Europeanen
I konden zich in de richting van de
kust redden, behalve een geestelijke
zuster, die vermist wordt.
I DE CHINEEZEN AAN DEN RAND.
Een troep Chineezen deed een aan-
i val op de woning van Indische koe-
1 lies op de onderneming Kleinfon-
tein. Vier Indiërs werden door mes-
steken gewond, één zeer ernstig.
Twintig Chineezen zijn gearresteerd.
Stadsnieuws
OÖRLOGSVARIA
Hoe de Russische 'maritieme over
heidspersonen zich gedragen ten aan
zien van de overlevenden van Rod-
jestwenski's eskader, beschrijft een
luitenant, die op een der kruisers
den rampspoedigen tocht van de Oost-
zeevloot meemaakte, in de Slowo.
Gij kunt u niet voorstellen, zegt hij,
welkeen behandeling wij moeten on
dergaan. Men schaamt zich, de uni
form te dragen. God geve, dat ik naar
de een of andere afgelegen plaats
gezonden word, waar ik alles verge
ten kan.
Meer dan een jaar lang hebben wij
gewerkt als tuchthuisboeven. Onze
bemanning was iederen dag achttien
uren aan den arbeid, versjouwde
steenkool, bracht die in kleine boo
ten over den oceaan, versmachtend
onder de tropische zon, en voedde
zich met pekelvleesch en blikjeskost.
Acht maanden lang leefden en slie
pen wij te midden van allerlei vuil.
Gedurende al dien tijd ging er geen
nacht voorbij zonder ongerustheid,
zonder dat wij een vijandelijken aan
val verwachtten. En nog meer werk
en groote re ontberingen wachtten ons
in het geblokkeerde Wladiwostok. als
wij dat bereiken konden. En verwij-
tingen en beleedigingen zijn nu daar-':
voor onze eenige belooning. Gij weet;
hoe ruw en onaandoenlijk onze ma-'
trozen zijn. Maar onze meerderen
2ijn er toch in geslaagd, de men
schen zoo te vernederen en te kren
ken, dat zij diep onder den indruk
daarvan zijn en ik heb er gezien die
weenden en allen moed verjoren on
der deze merkwaardige ontvangst,
die hun vaderland hen bereidt na al
hun inspanning. Wij benijden werke
lijk de kameraden die sneuvelden of
hun gr«* vonden in de golven.
Het personeel der E. S. M.
Men schrijft uit Haarlem aan „Het
Volk"
Onder het personeel der E. N. E. T.
en E. S. M. heerscht groote ontstelte
nis. Verleden week Vrijdag ontvingen
een twintigtal conducteurs, wagen-
voerders en controleurs de aanzegging
dat ze tegen 31 Augustus ontslagen
werden .Zooals men weet, is d'e dienst
dezer maatschappij 's zomers veel
drukker dan 's winters. Voor de zomer
maanden wordt don ook extra perso
neel aangenomen, en wanneer dit'per-
soueel bij het einde van het drukke
seizoen ontslagen was, zou daarin
niets abnormaals te zien zijn.
Maar dat is niet het geval. Onder
de ontslagenen zijn er zeker, die maar
voor den zomer aangenomen waren.
Maar ook zijn er onder hen, die reeds
vanaf het begin der exploitatie van de
E. S. M. en vroeger (October 19Ü4) in
functie zijn. Hun plaats wordt nu in
genomen door mannen, die alleen voor
den zomen* wairetn aangenomen.
De directie beweert nu, dat dit per
soneel geheel los in dienst was. Maar
dat klopt niet geheel. Want onder het
personeel bestaat oen ziekte- en onder
steuningsfonds. Daarvoor wordt op het
loon van het vaste personeel ingehou
den. Ook op dat van het personeel,
dat in October 1904 in dienst trad. En
toen daartegen destijds bezwaar ge
maakt, werd. omdat ze toch geen vaste
aanstelling hadden, beweerde de di
recteur. dat ze toch zoo goed als vast
waren. Al het nieuwe personeel der
E. S. M. (behalve de lossen voor dm
zomer) heeft dan ook steeds voor het
fonds gestort. Natuurlijk rijst daarbij
tde vraag of die stortingen aan de nu
ontslagehen niet- behooren te worden
terugbetaald.
Uit de willekeur, waarmede het
ontslagen personeel is uitgekozen,
blijkt maar al te duidelijk, dat de di
rectie of haar ondergeschikten die ge
legenheid hebben te baat genomen om
zich van de ongewenschte elementen
td ontdoen.
Nu is het opmerkelijk, dat de ont
slagenen bijna zonder uitzondering
protestant zijn. Het ligt voor de hand,
dat men dit in verband brengt met het
feit, dat bijna alle personeel, dat in
;den laatsten tijd voor los of vast werd
aangenomen, katholiek is, en dus ge
loofsgenoot van den inspecteur van
vervoer en een der chefs-controleur.
Twee onlangs aangestelde hoofdcon
ducteurs zijn eveneens katholiek. De
wijze, waarop men is te werk gegaan
blijkt hieruit, dat een conducteur, die
zes jaar lang in dienst is en volgens
getuigenis der controleurs een der
beste conducteurs, in wiens controle-
staat nog nooit een fout voorkwam,
ontslagen is op grond van een stuk of
vier rapportjes van te laat komen, ge
durende de zes jaar over hem inge
bracht,
Naar aanleiding hiervan meldt men
uit Haarlem aam de ,,N. R. Ct."
Naar aanleiding van een bericht uit
„Het Volk" over het ontslagen perso
neel der E. S. M. dione. dat aan die
'maatschappij geen vast personeel is,
omdat het pensioenfonds nog niet voor
elkaar staat. Alle personeel is tijde-
lijk of los en wordt volgens het aan
ieder bekende reglement ontslagen
zonder vooruit opzegging en betaald
tot en niet dün ontvangdag.
Hierop is een uitzondering gemaakt
voor het oude personeel der E. N. E.
T., dat veertien dagen loon krijgtuit-
betaail'd! na het ontslag. Intusschen
hebben alle nu ontslagenen 14 dagen
loon uitbetaald gekregen, twee zelfs
een maand. Deelname aan het onder
steuningsfonds, ieder tijdelijk aange
stelde weet dat en teekent ook daar
voor, evenals voor het rich tig zullen
vervullen van alle aanstaande en nog
te maken bepalingen, is verplicht. Uit-
keering uit dat fonds houdt op met
don dag van ontslag. Van teruggave
is geen sprake. Het is juist dat min
der gewenschte elementen zijn verwij
derd, doch alleen omdat zij door an
deren in dienstijver werden overtrof
fen.
De godsdienst heeft daarmede niets
te maken. Wel is de inspecteur van
dienst katholiek, doch die staat be
kend als alleen de belangen van den
dienst en niet. van den gosdienst voor
te staan. Zelf is hij een voorbeeld
van plichtsbetrachting. Hot ontslag *s
een gevolg van inkrimping van den
dienst op 1 dezer.
Orgelbespeling.
Dinsdagavond 5 September za.1 de
heer Louis Robert, eene orgelbespeling
geven in de Domkerk te Utrecht, met
medewerking van den heer W. Robert
Jr., zang. daartoe uitgenoodigd door
den heer Joh. Wagenaar, organist der
Domkerk.
Meisjesschool v. M. O.
Toegelaten tot de eerste klasseJ.
C. Bakker, E. Th. II. Bertling. M. W.
Blits, M. E. Höshuijsèn, H. van der
Hoop König, J. A. C. L. Versélev*el de
Witt Hamer.
Tot de tweede klasseH. Stolp.