NIEUWS- eo ADVERTENTIEBLAD.
23e Jaargam'. No. 6870
T«rscfc3sa «tagja^aü», Ifceiaelv? op ïoo» es jPsssS&ag*®.
ZA.TJSRDAG 18 NOVEMBER 190» A
HAARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
?S8? 9R3E MAANDEN-'
Vfoor Haarlem 1-30
Voor de dorpen in den omtrek v?aar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente) s i.30
Iran,."11 oer post door Nederland 1-65
Afzonderlijke nummers 0.02%
Geïllustreerd Zondagsblad, voo? Haarlem 0.37%
s m 0 de omstreken en franco per post 0.45
liltgavé der VeonootsdiAjp Lwsas Coster, Directeur i, C, PEEREBOOM.
ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Center regei
Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat
Kleine advertentiën 3 maal plaatsen voor 2 maal betalen.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
tatercammunaai Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
A€ïinementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
ss Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Pubtlclté Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bls Faubourg Montmartre.
AGENDA
Zaterdag 18 November.
VitvMMttf Kunst na Arbeid.
OM ONS HEEN
CLIX.
AAN MEVROUW X.
i
Geachte Mevrouw.
Over twee en een (halve week is
kei weer St. Nicolaasuw kinderen
slijpen alvast mooie punten "aan hun
potlood om het verlanglijstje samen
te stellen, uw echtgenoot informeert
op onhandige mannenmanier, wat u
wei het liefst zou hebben en ver
klaart, dat hij zelf niets noodig heeft,
sooal? hij alle jaren doet. Kortom,
't is de tijd van koopen bij uitne
mendheid en de Haarlemsche winke
liers zullen u met vreugde zien ko
men. En ik twijfel er geen oogenblik
aan. of u zult, met den tact en de
smaak die ik van u ken ook dezen
St. N'colaasavond voor uwe familie
weten te maken tot een oogenblik
van genot, waaraan al de leden nog
lang met voldoening zullen terug
denken.
Intusschen ben ik op éen punt niet
heel gerust. Toen ik 'het laatst de eer
had U te spreken, hoorde ik, dat u
juist inkoopen had gedaan te Am
sterdam en op de verbaasde vraag
van een ander uit het gezelschap, gaf
u ten -antwoord, dat het tegenwoor
dig zoo gemakkelijk is met die elec-
trische tram om in Amsterdam te
koopen.
Ik zal het niet tegenspreken, maar
wanneer het u om gemak te doen is,
dan kan toch niets halen bij het
koopen in Haarlem. U kunt dan gaan
op elk uur, dat u verkiest, het mooie
weer tusschen de buitjes afwachten,
profiteeren van de ceintuurbaan of
de paardentram, al naar u dat het
best uitkomt. Komaan, mevrouw, in
dat gemak zit het 'm toch nietNer
gens is 't gemakkelijker, dan vlak
bij huis, waar men u kent, uw komst
waardeert, meer dan in een Amster-
damschen winkel, waar men u eens
op een jaar ziet, kortom bij den win
kelier 'n uw eigen stad.
We hebben het vroeger al eens over
diezelfde quaestie gehad, mevrouw.
,.Hé". zei u toen, mijn man zegt
ook altijd, dat ik buiten Haarlem
niet koopen moet." Ja juist, wij man
nen zijn het op dit stuk vrijwel sa
men eens, maar zoolang we u en an
deren van uw sekse niet tot onze
toeening hebben overgehaald, baat
dat niet veel. Laat ik trachten, ueen
denkbeeld te geven van de redenen,
waarom wij maatschappelijk
de wenschelijkheid inzien, om eigen
stadgenooten te bevoordeelen. Op po
litieke en economische vergaderingen
is schering en inslag het woord ge
meenschap". Wat is de gemeen
schap? Zij omvat de geheele mensch-
heid, van den Nederlander af tot den
Vuurlander toe. Welnu, van ons
wordt dus gevergd, dat de daden zul
len doen in 't belang van de geheele
mensohhei'd.
Een zware taak en waar we haast
wanhopig onder zouden worden. Wat
kan ik doen voor den keizer van
China Wat ben ik verplicht tegen
over den eersten minister der Pata-
gonièrs Of, om actueel te blijven,
hoe kunnen wij, hier in Haarlem, den
hongersnood lenigen in Japan? En
ik denk daarbij van zelf, aan den
jongen,, die op de catechisatie aan
den dominé vroeg„wie zijn mijn
naasten en ten antwoord kreeg
„alle menschen, niemand uitgezon
derd." De jongen keek verschrikt.
Hoe moest hij al die millioenen men
schen van de aarde liefhebben? Maar
de dominé stelde hem gerust. „Wan
neer ieder in zijn kring de men-
echen zooveel in zijn vermogen is,
gelukkig maakt, dan is het ideaal al
bereikt." f
Ieder in zijn kring, geachte me- j
vrouw. Zoo moet dus de medebewoner J
u al meer belangstelling inboezemen, j
dan die van de naastbij zijnde stad. I
Zoo moet dus de welvaart van den
Haarlemse hen neringdoende u meer
aan 't hart gaan, dan die van den
Amstenlamschen winkelier. En dat
niet alleen om een ethische reden,
maar bovendien nog om een reden
van nuchtere praktijk.
Weet- u nog wel, hoe we den laat
ster! keer een gesprek hadden over de
belasting? „Ze hebben me op 'tstad
huis weer voor vijfhonderd gulden
hooger aangeslagen'zei uw man en
u voegde er aan toe: „Ja, die belas-,
ting weet wat." Volkomen waar. Het
leven in de moderne maatschappij is
zóo duur, dat elke vaste nieuwe uit
gave moeilijk valt. Die belasting nu
brengen wij Haarlemmers met ons
alien gezamenlijk op. Hoe meer we
dus elkaar bevoordeelen, des te beter
voor ons eigen belastingbiljet. Welnu,
mevrouw, heb ik dan ongelijk, wan
neer ik zeg, dat wij Haarlemsche in
gezetenen in ons eigen directe voor
deel handelen, wanneer we alles wat
we noodig hebben, koopen bij de
Haarlemsche burgerij Dit staat
als een paal boven waterkan de
winkelier omdat zijn zaken slecht
gaan, niet flink in de belasting mee
betalen, dan betalen u en ik en een
ander zooveel te meer.
Nu weet ik al, wat u zeggen zal-
„Ik kan in Amsterdam zoo goed te
recht." Geen haar op mijn hoofd,
dat er aan denkt om dat tegen te
spreken. Maar beter dan in Haarlem?
Goedkooper dan in Haarlem Ik ge
loof er, met uw welnemen, niets
van. Onze gemeente is toch Lu'cjebroek
of Poldershoek niet, waar allicht de
heele winkelstand bestaat uit één
neringdoende, die snoepgoed, petten,
margarine, vetleeren laarzen en grif
fels verkoopt en er bovendien nog een
brooddepót op nahoudt. Heeft u de
winkels in Haarlem wel eens geteld
Neen? Ik zou het u ook niet durven
aanraden, er zijn er veel, te veel mis
schien. En juist in die veelheid vindt
u immers waarborg genoeg voor een
ruime keus en voor lage prijzen
En wilt utot verdediging van uw
meening, nog zeggen, dat de Amster
dammers goedkooper kunnen zijn,
omdat hun omzet grooter kan wezen,
dan antwoord ik u, dat zij daarte
genover ook op veel grooter lakten
zitten, dan onze stadgenooten. Heeft
u wel eens gehoord, hoe groot de
huren zijn in de Kalverstraat, op den
Nïeuwerüclijk, in Öe Leidsche- en
Utrechtschestraat Welnu, infor
meert u daar eens naar en u zult ver
baasd staan over de cijfers. Daar
halen Haarlems winkelstraten niet bij.
En de kens? Wandelt u met het
mooie weer van de laatste dagen onze
winkels wel eens langs? Dan zal
het u toch niet kunnen ontgaan, wat
een berg goed er in die magazijnen
ligt. En wees er maar zeker van, dat
wanneer een artikel dat u verlangt
mevrouw, eens niet voorhanden was,
elke flinke winkelier het u in den
kortst mogelijken tijd bezorgen zou.
In Amsterdam heeft men wel veel,
maar ook niet alles dadelijk voor
handen
Op gevaar af van u te vervelen, zal
ik dus de vrijheid nemen u de voor-
deelen van het koopen te Haarlem
nog eens op te sommen
lo. Bevordering van uw eigen fi
nancieel belang (belasting).
2o. Bezorging van 't gekochte aan
uw huis (uit Amsterdam torst u het
mee).
3o. Gelegenheid tot ruilen (in Am
sterdam gaat dat niet).
4o. Besparing van reis- en ver
blijfkosten.
5o. Een goede daad verrichten aan
personen van uw eigen, kleinen
kring.
En nu heb ik ten slotte nog een
enkele vraag.
Zou het u een opoffering zijn, om
in deze dagen van gezellige drukte,
niet eens een middag in Amsterdam
te gaan kijken
Ik geloof, ronduit gezegd, dat dit
bij 't koopen te Amsterdam ook wel
degelijk grooten invloed uitoefent.
Welnu dan, als dat zoo is, ik zal
u dat uitstapje niet misgunnen. Ga
naar Amsterdam, amuseer u goed
met een wandeling in de drukke win
kelstraten, bewonder de etalages,
maar koop er niets. Men zegt wel
eens, dat een wouw moeilijk kijken
kan, zonder te koopen, maar dat houd
ik voor vuige kwaadsprekerij, waar
voor u en ik niet anders dan de vol
heid onzer verachting over hebben.
En wilt u de proef nu eens op de
som hebben Vraag dan in Haarlem
naar een artikel, dat u in Amsterdam
gezien hebt en vergelijk eens de prij
zen. Ik wed, dat de Haarlemsche
winkelier de kroon op 'f hoofd krijgt.
In de beste verwachtingen noem ik
mij met beleefde groete
Uw dienstv. dienaar,
J. C. P.
Buitenlandse!, verzicht
DE STAKING.
Witte doet een beroep op het volk.
Broeders, arbeiders, zoo zegt hij in
een telegrafisch manifest tot de ar
beiders, hervat den arbeid, neemt niet
deel aan ongeregeldheden, hebt me
delijden met uwe vrouwen en kinde
ren, luistert niet naar de adviezen
van kwaadgezinden. De Tsaar heeft
ons bevolen bijzondere aandacht te
wijden aan het arbeidersvraagstuk
en hij heeft tot dit doei een afzon
derlijk ministerie van handel en in
dustrie doen instellen, dat billijke
verhoudingen tusschen werkgevers en
arbeiders zal tot stand brengen. Geeft
ons tijd Ik zal alles voor u doen
wat mogelijk is. Luistert naar den
raad van een man, die u liefheeft en
u alles goeds toewenscht. Graaf
Witte.
In Petersburg schijnt de stak'ng
snel om zich heen te grijpen, toch
schijnen de arbeiders niet zoo eens
gezind als bij de eerste staking, men
spreekt er zelfs van, dat het besluit
tot staken een overijlde stap was.
Ben bericht uit Moskou zegt o. a.
De arbeiders zijn niet geneigd te vol
doen aan de door de arbeidersdeputa
tie uit Petersburg tot hen srerichten
oproep tot. staking. De meeste arbei
ders weigeren voor de zaak van Po
len tot staking over te gaan.
Uit Petersburg daarentegen ver
luidde het. dat het personeel van ver
schillende apotheken zich bij de sta
kers heeft aangesloten. De couranten
zijn niet uitgekomen. In de etectrici-
teitswerken zijn de stakers door ma
trozen vervangen. De dienst op den
Ni kol ai - sp o orweg is te drie uur des
namiddags gestaakt.
De stad is rustig.
GEEN ACHTURIGE ARBEIDSDAG
Een vereeniging. waarbij 72 fabrie
ken zijn aangesloten, maakt bekend
dat de door de arbeiders geëischte
achturige werkdag onmogelijk kan
worden toegestaan, daar hierdoor de
fabrieken te gronde zouden worden
gericht en de arbeiders broodeloos
zouden worden gemaakt. De Europee-
sche fabrieken hebben een arbeidsdag
van 10 of 101/2 uur. Daarbij heeft
Rusland meer feestdagen, is de. winst
der Russische fabrieken geringer en
zijn de onkosten grooter. De verkor
ting van den arbeidstijd zou de con
currentie met de Europeesche fabrie
ken onmogelijk maken, de waren
duurder maken en daardoor den on
der het Russische volk bestaanden
nood vermeerderen. De vereeniging
besloot de fabrieken te sluiten, in
dien de arbeiders niet van hun eisch
tot invoering van den achturigen ar
beidsdag afzien.
Dr. Dillon van de Daily Telegraph
schrijft over den toestand
..De
CONSTITUTIE
voert nog een strijd om haar bestaan
tegen een groote overmacht. Orde
vecht tegen anarchie, reactie tegen
revolutie. En geen staatsman is bij
machte de aanvallen af te slaan van
de eene zijde, die der socialisten,
van de andere die van de hof-kliek.
..De revolutionnaire bedreigingen
worden epidemisch. Fanatiek en zijn
van meening, dat hoe erger de toe
stand wordt, des te beter het is voor
liet volk. Stakingen worden aanbevo
len en toegepast als het eenige mid
del tegen alle klachten. sociWe, poli
tieke en aeconomische. Militaire
macht tegen de democratische wette
loosheid wordt gelaakt door de revo-
lutionnairen die tegelijkertijd der re
geering er een verwijt van maken dat
zij niet krachtdadig optreedt tegen
de zoogenaamde ..Zwarte Bende".
Muiters in Kroonstad en pol-'tieke on
tevredenen elders veroordeelen offi
cieren en burgerlijke ambtenaren,
omdat zij bevel geven tot dooden, ter
wijl zij zelf gedood worden. Toch
dringt de pers van de beide uiterste
partijen er eensgezind op aan. de
doodstraf af te schaffen, zelfs voor
muiterij in het leger
„Werkelijk, het is een krankzin
nige wereld, waarin een weldenkend
mensch zijn goeden naam alleen kan
bewaren, door net te doeai of hij
den waanzin niet begrijpt.
„In het land houden de machten
die orde "willen en die wetteloosheid
voorstaan elkaar in evenwicht. In
regeeringskringen wordt de verzoe
nende invloed van den minister-pre
sident geneutraliseerd door het drij
ven van hen, die beweren dat zij
alleen in staat zijn te zorgen voor
rust en vrede. Een beroep op de par
tijen voor vaderlandslievend en tij
delijk samenwerken, voor goedgezin
de neutraliteit althans, is zonder ge
volg gebleven. .Beter een militaire
dictatuur en alles wat daaruit ont
staan kan. dan Witte's kabinet te
steunen" roepen vele liberalen uit.
..Onder zulke omstandigheden re-
geeren, gelijkt iets op de quadratuur
van den cirkel vinden. Toen ik mijn
laatste telegram zond te middernacht
hield de minister-president zijn tiende
of elfde redevoering in den minis
terraad, die drie-en-een-half uur ge
duurd had. De dokter wachtte in een
aangrenzende kamer op zijn patiënt.
Toen de raad afgeloopen was. stond
de klok ver over middernacht. Graaf
Witte, wiens werktafel bedolven lag
onder documenten en telegrammen,
had nog eenige dringende zaken af
te doen. Ten slotte was hij klaar,
doch een zware 'hoofdpijn belette
hem een oog toe te doen. In plaats
van wakker te bed te blijven, ging
hij voor de tafel zitten, werkte zich
door den stapel heen. in den stillen
nacht, en de grauwe najaarsochtend
vond hem nog aan 't werk.
UIT ODESSA.
Te Odessa is een manifest open
baar gemaakt, onderteekend dooi
den aartsbisschop, den stadscomman-
dant, den burgemeester, den rector
en andere autoriteiten, waarin de be
volking tot rust wordt aangemaand
onder belofte dat de orde zal wor-
den hersteld en waarin zij wordt op-
gewekt haar gewone werkzaamheden
I te hervatten.
De nieuwe stadscommandant zeide
bij de ontvangst van den opperrabijn
i'dat hij geen onderscheid tusschen de
I nationaliteiten kende, de Joden kon-
den gerust zijn, hij waarborgde de
I handhaving van de orde. Hij" zou in
i goede verstandhouding met het ste-
delijk bestuur arbeiden.
I De censor verzocht telegraphisch
den minister van binnenlandsche za
ken, onmiddellijk de perscensuur te
willen opheffen.
UIT ANDERE LANDEN.
De
FRANSCHE
minister van marine, Thomson, heeft
een deputatie van den algemeenen
marine-arbeidersbond ontvangen met
twee socialistische afgevaardigden
aan het hoofd. Tot de deputatie be-
hoorde ook de arbeider, wiens be
straffing met een maand schorsing
wegens beleediging van den marine-
prefect, aanleiding tot de geheele be
weging is geweest. De minister liet
de deputaties hare grieven uiten en
wees haar toen op zijn rondschrijven
en zijn hevel, volgens hetwelk de ar
beid op heden hervat moet worden.
Alvorens dit geschied is. wenschte hij
in geen bespreking te treden van de
eischen der arbeiders.
In den toestand is overigens wei
nig verandering gekomen, in Brest is
liet aantal stakers met 100 en in
Rochefort met ongeveer 500 vermeer
derd.
FRANKRIJK EN VENEZUELA.
Over de verhouding tusschen
Frankrijk en Venezuela wordt uit
Washington aan de „Köln. Ztg." ge
schreven
In het begin van Augustus had het
Hof van Cassatie te Caracas het con
tract met de Fransche kabel-maat
schappij ontbonden verklaard en in
het begin van September waren op
bevél van president Castro alle land
en kuststations van de maatschappij
gesloten, zoodat nog alleen het bui-
tenlandsche kabelverkeer over La
Guayra vergund bleef. De lieer Brun,
leider van de maatschappij, werd uit
het land gezet. Desniettemin schij
nen de onderhandelingen tusschen
president Castro en de kabelmaat
schappij voortgezet te zijn en volgens
den president bijna tot een goed
eind te hebben gevoerd, toen de
Fransche zaakgelastigde Taigny be
zwaren maakte met de bewering, dat
der maatschappij onrecht was ge
daan. Daarop werd hem op 20 Sep
tember door den minister van bui
tenland sche zaken geantwoord, dat
(le VcnezOlaansche regeering de be
trekkingen met hem afbrak en de
Fransche regeering verklaarde harer
zijds. .dat zij het terugnemen van de
ze verklaring eisclite, daar de zaak
gelastigde in haar opdracht had ge
handeld. Dit diplomatieke geschil en
niet de quaestie omtrent de rechten
der kabelmaatschappij vormt eigen
lijk het Fransch-Venezólaansche con
flict.
DE GRAAF VAN VLAANDEREN.
De graaf van Vlaanderen, broeder
van den Koning, heeft kouide gevate71,
is lijdende aan een ontsteking van
de ademhalingsorganen. Do konink
lijke familie berindt zich in het pa
leis van den lijder. De toestand is
zeer bedenkelijk.
De
KONING VAN ENGELAND
terwijl hij in het park jaagde, ge.
vallen. Hij verstuikte den enkel en
werd onmiddellijk per rijtuig naar
het kasteel gebracht. Het ongeval
wordt niet ernstig geacht.
De deputatie van het
NOORSCHE STORTHING,
die aan prins Karei van Denemarken
de kroon van Noorwegen zal aanbie
den, zou vermoedelijk heden met den
kruiser „Heimdal" of het pantser
schip „Norge" naar Denemarken ver
trekken.
Stadsnieuws
R.-K. Volksbond.
Wanneer de afdeeliiig Haarlem van
dezen bond feest viert, doet zij dat
altijd op prettige wijze. Dat bleek
Donderdagavond weer, toen zij haar
jaarfeest vierde. De groote zaal van
het bondsgebouw ,.SL Bavo" was ge
heel gevuld met een vroolijk gestem
de menigte, die zich kostelijk amu
seerde met hetgeen het programma te
genieten gaf.
Voor het welslagen van dezen avond
werkten verschillende onder-afdeelin-
gen mede. Allereerst noemen wij de
zangvereeniging „St. Bavo", die op
zeer verdienstelijke wijze een groot
aantal liederen ten gehoore bracht,
welke allen getuigden vain flinke stu
die, onder de bekwame leiding van
den directeur, den heer N. H. An-
driessen.
Ook de muziek- af deeling liet zich
niet onbetuigd, maar bracht door
haar vroolijk schetterende fanfares le
ven en opgewektheid onder de aan
wezigen.
Voor de vroolijkheid droeg ook de
rederijkerskamer „J. Alberdkgk
Thijm" veel bij met haar aardige blij
spelen.
Als vierde on der-af deeding trad op
de gymnastiek- en schemivereeniging
„Kracht door Oefening", wier leden
toonden, dat zij onder de instructeurs
de heeren Van Es en Patden een goe
de leiding genieten en werkelijk door
oefening reeds kracht verkregen heb
ben.
Vele vereenigingen zullen den
Volksbond terecht benijden, want een
vereeniging, die over zulke onder-af-
deelingen beschikt, kan heel gemakke
lijk ©dn gezellig jaarfeest organisee-
ren.
De k w e s t i e-D e \V a a r cL
In den Dordtschen gemeenteraad
kwam Dinsdag het verzoek van de
afdeeling Dorarecht van den Alg. Ned.
Typografenbond in behandeling, om
geen drukwerk aan de firma De
Waard te gunnen, welk verzoek was
gesteund door een adhaesie-adres van
den Oir. Typografenbond en de afdee-
ling Haarlem.
In de vergadering van 31 October,
waai* deze zaak in behandeling kwam,
werd B. en W .opgedragen advies in
deze zaak uit te brengen. Di' is thans
verschenen.
B. eoi W. stellen voor
lo. afwijzend op het verzoekschrift
te beschikken
2o. ons uit te noodigen in het nieu
we bestek voor het drukwerk de clau
sule op te nemen dat, bijaldien even
tueel besloten wordt, voortaan den
aannemers der gemeente verplichtin
gen ten aanzien van loon en arbeids
tijd op te leggen, Uwe vergadering
bevoegd is liet contract drie maanden
na de opzegging te doen verloopen
3o. ons te machtigen van een en
ander mededeeling te doen aan de
onderteékenaren der ingekomen adres
san.
In de discussie, welke hierover ont
stond, zeide de Burgemeester nog, dat
de firma- De Waard aannemer is van
liet gemeente-drukwerk van Haarlem,
wat natuurlijk geheel bezijden de
waarheid is.
Het voorstel van B. en W. werd
aangenomen.
Postharmonie.
Den 19den dezer geeft de muziek-
vereenigmg van post- en ielegraafbe-
anibten „De Postharmonie" haar ne
gende feestconcert in het Bronge
bouw.
Als gewoonlijk zal de muziek door
een paar tooneelstukjes worden afge
wisseld.
Een concert.
Zaterdagavond 25 November as. zal
in de concertzaal „De Kroon" een
concert gegeven worden door mejuf
frouw Johanna Cambier van Nooten,
sopraan, en den heer Ary Belinfante.
pianist.
Jubilea.
Heden herdenken A. van der Mark
en W. O. Donker den dag, wiaarop zij
vóór 30 jaren in dienst traden bij de
firma Joh. Enschedé en Zonen alhier,
in de afdeeding zetterij.
Candidaats-examen.
Te I>eid!en is geslaagd voor het can
didaats-examen in de rechten de heer
R. W. van LynÜen, alhier.
De la Mar.
Het gezelschap De la Mar geeft Zon
dag a.s. een opvoering in De Vereeni
ging van liet bekeaide blijspel „Janus
Tulp" van Justus van Maurik.
Examen Vrije- en O r d e-o f e
ningen.
Geslaagd is te Amsterdam voor vak
i mej. M. A. H. van Zoelen, alhier.
HAARLEMSCHE JONGELINGS-
VEREENIG ING.
Zij, die in de laatste maanden wel
eens door die Lange Margaretbastraat
gekomen zijn, hebban ongetwijfeld ge
zien, dat daar, naast de broodbakke
rij der firma Kalb op een terrein,
hetwelk langen tijd achter een on-
oogelijke schutting verborgen was,
een groot monumentaal gebouw werd
opgetrokken. Hoe meer dit zijn vol
tooiing naderde, hoe meer de nieuws
gierigheid van den voorbijganger ge
prikkeld werd. want niet alleen om
zijn grootte, maar vooral ook om zijn
eigenaaariigen stijl, trok dit bouw
werk zoozeer die aandacht in deze
eenvoudige straat.
In oud-Hollandschen trant gebouwd
geeft het don aanblik van een mid
del© euwsch kasteel, niet alleen door
de for sche rood-bruine steene/n, en
de eigenaardige kleane in lood gevat
te ruitjes, maar bovenal door hot
mooi© hoektorentje, dat het denk-
beeld werkelijk volmaakt.
Wat dit dan toch wel voor een ge
bouw is, en waarvoor liet moet die
nen Toen de bouw zoover gevorderd
was, dat het steigerwerk werd afge
broken. was het raadsel opgelost en
bleek het te zijn het nieuwe gebouw
der Haarlemsche Jongelings-Vereen1 -
ging, waarover reeds zooveel geschre
ven en gesproken was.
Ziet het gebouw er van buiten
prachtig uit. het innerlijke doet voor
liet uitwendige niet onder. Ook bij
het binnenwerk schijnt men het.,kas-
teel"-achtige betracht te hebben. Een
stevige eikenhouten deur geeft toe
gang tot de ruime vestibule, waarop
verschillende deuren uitkomen. Aller
eerst die der groote zaal, die wel iets
gelijkt op een ridderzaal, want aan de
helderwitte muren prijken talrijke
schilden en wapens, die met hun rijk
geschakeerde kleuren schitteren in het
prachtige licht der artistieke gaskro
nen. Deze zaal geeft met de gaanderij
zitgelegenheid voor eenige honderden
personen, terwijl voor bijzondere ge
vallen er ook nog een kleinere zaal
bijgetrokken kan worden, welke be
stemd is voor de gewone vergaderin
gen der vereeniging.
Het gebouw heeft evenwel nog meer
vergaderruimte. Naast de groote zaal
is een klein lokaaltje, bestemd voor
intieme bijeenkomsten, en bestuurs
vergaderingen, enz. Boven is een
conversatielokaal met buffet en lees
tafel, terwijl nog een verdieping hoo
ger een zaal voor zang- of muziekver-
eenigingen is ingericht.
Behalve deze lokalen biedt het ge
bouw woning aam voor den inwonend-
secretaris en clen concierge, terwijl er
ook een wijkzuster haar intrek heeft
genomen.
Het geheele gebouw ziet er keurig
uit. Overal lacht die echte oud-Hol-
landsche gezelligheid den bezoeker te
gen.
De ontwei-per is de heer J. London.
Is de ontwerping verdienstelijk, ook
de uitwerking der plannen laat niets
te wenschen over. Daar droeg de aan
nemer, de heer De Lugt, zorg voor.
DoTwlërdagavond had de inwijding
van dit nieuwe gebouw plaats, het
welk natuurlijk met eenige feestelijk
heden gepaard ging, vooral omdat
meteen het gouden feest, het vijftig
jarig bestaan der vereenigwig nog
maals herdacht werd, daar dit in
April slechts ternauwernood aan da
vergetelheid ontrukt werd.
Men wenschte het toen uit te stellen
tot deze gelegenheid, om dlan te kun
nen jubelen in het nieuwe gebouw.
Reeds te zeven uur ringen de fees
telijkheden aan. De groote zaal was
een weinig met groen en bloemen ver
sierd en was overvol. Onder de aan
wezigen waren behalve natuurlijk alle
leden der jongeiingsvereenigingen vele
oud-leden'.
Voorts het voor liet gouden feest
gevormde eere-comité, waarvan Jhr
Mr. J. W. G. Bareel van Ho gelanden
voorzitter is, benevens enkele wethou
ders, als vertegenwoordigers van het
gemeentebestu ur.
Ook vele vereenigingen hadden hun
ne vertegenwoordigers gezonden, ter
wijl van II. M. de Koningin en van
den Prins telegrammen van geluk-
wenschen Waren ingekomen.
Nadat alle aanwezigen door den
voorzitter, don heer Joh. Visser, wa
ren welkom geheeten. kwam de heer
Rakker aan het woord. Deze droeg
namens de bouwcommissie het ge
bouw aan de Jongélingsvereeniging
over .tevens daarbij een schets geven
de van den arbeid dier commissie, die
gedurende rijf jaren met ingespannen
ijver heeft gewerkt en tliaais haar
werk bekroond ziet.
De directeur der J ongelingsvereert' -
ging Ds. C. Veen - trad hierna
als feestredenaar op en bracht daar
bij de geschiedenis ddr vereeniging in
herinnering. Hoe deze voor 50 jaren
als een klein plantje was, en zich
thans tot een grooten forschen boom
ontwikkeld heeft. Deze halve eeuw is
niet zonder strijd en moeite voorbij
gegaan, maar niettegenstaande deze
moeilijkheden 'heeft de vereeniging
stand gehouden en is thans tot groo
ten bloei gekomen.
