HET MATERIALISME EN DE
GODSDIENST.
Maandagavond werd door Prof. Dr.
H I Groenewegen in den Schouw
burg aan den Jansweg de tweede
voordracht gehouden over boven
staand onderwerp.
Thans behandelde spreker het mate
rialisme als levensleer en levensprac-
tijk. Hei eerst werd uiteengezet hoe
de samenhang tusschen leer en leven
is De wereldbeschouwing van den
mensch beheerscht zijn levensopvat
ting en deze het leven zelf. Dit komt
vooral uit bij zulke ingrijpende over
tuigingen als iie materialistische en
godsdienstige wereldbeschouwing.
Doordat men zich evenwel niet al
tijd van den samenhang tusschen leer
en leven bewust is, is er vaak strijd
tusschen beide.
Onze begrippen en beschouwingen
gaan dikwijls buiten ons innerlijk le
ven om.
Bij menschen, die schijnbaar gods
dienstig zijn openbaart zich soms een
practisch-nraterialisme en omgekeerd
bij materialisten een practisch-idca-
lisme.
Bij een normaal geestesleven ech
ter zal ie. wereld- en levensbeschou
wing ook de richting van het leven
steeds vaster bepalen en omgekeerd
zal ook In de levensrichting zich de
individualiteit afspiegelen.
Het tweede punt van sprekers rede
was de beantwoording van de vraag:
Welke levensopvatting ligt er in bet.
materialisme besloten?
In 't algemeen kenmerkt zich deze
levensopvatting door onderschatting
van den geest en van alle geestelijke
belangen. De geest van den mensch
en die van de menschheid. zoo
leeraart hei materialisme, is niets
dan een bijkomstig en tijdelijk ver
schijnsel. Al het geestelijke wordt
door deze theorie iets betrekkelijks en
alleen de doode stof met haar blmde
krachten en redelooze wetten, is het
eenig volstrekte en blijvende.
Omdat nu de grauwe hersenmassa
in ons hoofd ligt, daarom hebben wij
gedachten, voelen wij. Maar als die
hersenmassa verdwijnt, en dat zal
eenmaal gebeuren, dan zouden de
sterren voortgaan met vonkelen, de
aarde zou draaien evanals de andere
wereldlichamen, maar er zou geen
gedachte zijn in het heelal
Daartegen komt het beste in ons
onze geest en ons gemoed in
opstand De geest is altijd en overal
als het hoogste goed beschouwd en
geeft alleen waar-de aan het leven.
Het materialisme daarentegen ver
lamt al de beginselen van ons hoo-
ger leven en heeft tot verfoeilijke le
vensbeschouwingen geleid. Er is bijv.
een materialist geweest, die gezegd
heeft dat we ons het leven zoo te
denken hebben, alsof wij door een
onbekenden gastheer aan een disch
zijn geplaatst. Men neemt en eet, wat
men goed voor zich vindt, maar n>'et
te Veel, want dat zou het gezellig dis
cours schade doen. En bemerkt men,
dat men te veel geVvorden is voor
zich zelf of voor anderen, men sta
dan eenvoudig op, make een buiging
voor de dames en lieeren en ga heen
Na de pauze kwam Prof. Groene
wegen tot de tweeërlei levenspractij-
ken d*i- materialisten.
Er te. ju pract'sche materialisten, die
hun lee» ten volle in practijk bren
gen. aanhangers van het raar
terialtejje verzaken vrijwel hun thoo-
riën rer verduidelijking van de eer
ste groep menschen schetste spreker
hei brutale materialisme dat op
treedt onder de volksklasse, die vraagt
geeft mij centen 011 pret evenals men
in de oudheid deed. onder de mid
delklasse, die rustig en lachend het
genot najaagt, en onder de hoogste
klasse, die in boudoirtjes de slang
der verveling tracht te verdrijven of
alleen leeft voor zijn automobiel rnet
zóóveel kilometers in het uur.
De andereu, die materialis
tisch denken, maar niet doen. staan
onbewust onder den zedolijken in
vloed v:ui het Christendom. Bij hen
is de natuur sterker dan de leer.
want nadat zij den tempel des Chris
tendom- in puin hebben geslagen,
zoeken zij tusschen de puinhoopen
naar de overblijfselen als gerechtig
heid. goedheid, waarheid.
Zij bewijzen dus onwillekeurig, dat
de Godsdienst in de hoogere dingen
des geestes het leven van ons leven
heeft erkend.
Ten slotte behandelde de spreker
den wortel van de materialistische en
van de godsdienstige lovonspractijk.
Waarom denken de menschen zoo
verschillend 0 Omdat ze zoo verschil
lend zijn.
Laaggestemde gemoederen neigen
van zelf tot een bekrompen en platte
levensbeschouwing. Daarom hebben
zij ook het materialisme het luidst
toegejuicht. Menschen met een hooge
en rijker geestes- en gemoedsleven,
ook onder de materialisten, voelen
een natuurlijke neiging tot de wereld
beschouwing van den Godsdienst.
Daarom zal het meterialisme op
den duur ook niet bevredigen, omdat
de mensch dorst naar God.
Aureüus Auguatinus zei de hiervan
en met deze woorden besloot spre
ker zijn rede—: „Gij hebt. 0 God,
onze harten geschapen, daarom kun
nen wij niet rusten zoolang wij er U
niet hebben gevonden
De voordracht werd door een tal
rijk belangstellend publiek bijge
woond
H a a r 1. Muziekkorps.
Op het concert voor de leden van
het Brongebouw op morgen Woens
dag. wo-rden voor het eerst uitge
voerd de Symphonisohe Balladen
voor orkest van Iz. A. Houck en on
der meer KolNidrei, solo voor violon
cel door den heer Ch. Blazer en hot
Ballet uit Faust.
De heer Houck zal de uitvoering
met zijn tegenwoordigheid vereeren.
Onderlinge P r i j s v r a a g.
Door het Bestuur van het Teeken-
Genootschap Kunst zij ons Doel",
werd eenigen tijd geleden een onder
linge prijsvraag uitgeschreven, voor
het ontwerpen van een bewijs van
lidmaatschap". De deelneming aan
dezen wedstrijd had, wat de quanti-
teit betreft., beter kunnen zijn.
De prijs werd toegekend aan het
ontwerp van den heer C. B. van
Vliet.
Lunchroom.
De heer H. Franken Jr. heeft Maan
dagavond een lunchroom geopend
naast zijn winkel in de Groote Hout
straat. Een keurige, breode toegang
leidt naar het eigenlijke vertrek zelf,
dat 8.40 bij 5.20 M. groot is. Hier
was vroeger de bakkerij, die wegens
uitbreiding der zaken in een afzon
derlijk gebouw in de Margarethastraat
gevestigd is moeten worden.
Di? nieuwe lunchroom (wie helpt
ons toch eens aan een Hollandsch
woord?) ziet er keurig uit. De schoor
steen van Grieksch marmer, met uit
gehakte blokjesrand. welke versiering
in de mahoniehouten lambriseering
wordt voortgezet, de sierlijke meubels
van mahoniehout met koper, het keu
rig "marmeren buffet, de parketvloer,
de electrische verlichting, dat alles le
vert het bewijs, dat de heer Franken
zeer terecht heeft ingezien, hoe men
tegenwoordig een zaak flink moet
aanvatten, wil zij slagen
Hel bewijst tevens, dat de architect,
de heer J. London, het werk op zijn
gewone artistieke wijze heeft opge
vat en dat de firma Randoe keurige
meubelen heeft geleverd.
Uit het vertrek heeft men een door
kijkje naar de Groote Houtstraat,
maar is vandaar zelf niet zichtbaar
Naast de lunchroom is een ruime
keuken gebouwd, waar alle benoodigd-
heden worden gereed gemaakt en door
een loket aangereikt aan de buffet
juffrouw.
De eerewijn werd rondgediend en
de heer H. Franken Senior, van Am
sterdam, sprak een kort openings
woord tot de vereenigde gasten. Her
innerende aan den bloei en vooruit
gang van de zaak in de zeven jaar.
dat zijn zoon haar drijft. WSfïschte
hij dezen met zijn onderneming veel
succès en vertrouwde, dat de inrich
ting zou bewijzen, dat zij reden van
bestaan heeft, zoo goed als soortge
lijke zaken in Amsterdam, Rotterdam
en Den Haag.
Men zal noode van het
intieme lokaal gescheiden zijn.
Naar wij vernemen is een piccolo
aanwezig om te bedienen, overigens
kan men. evenals elders, wat men
wenscht aan 1 buffet komen halen.
Zondags zal de inrichting gesloten
zijn.
Te hopen is, dat de ondernemings
geest van den heer Franken met goed
succès mag w orden bekroond, de voor
waarden daartoe een mooi lokaal,
goede consumptie c-n flink beheer,
zijn aanwezig.
Faillissementen.
Bij vonnis van de Arr. Rechtbank
alhier van 28 November 1905. is in
staat van faillissement verklaard W.
F. Bloem, behanger en Stoffeerder,
alhier. Rechter-Commissaris Mr. J. D.
Pasteuren opgeheven het faillisse
ment van A. Forrer, caféhouder al
hier, uitgesproken 7 Nov. j 1.
In hooger beroep.
W. Koster te Haarlem, door de
Rechtbank alhier veroordeeld tot 3
maanden gevangenisstraf ter zake
van mishandeling, is van dit vonnis
in hooger beroep gekomen.
Beeedigd.
Ter terechtzitting der Arr. Recht
bank alhier van 28 November 1905 is
de heer K. J. Bes beëedigd als aspi
rant-landmeter van het Kadaster al
hier.
T w 0 d e H o II a n d s c h e Maat
schappij van Levensverzekering.
In de op Maandag gehouden ver
gadering van leden der Tweede Hol-
1 andsche Maatschappij van Levens
verzekering, gevestigd alhier, is tot
Commissaris gekozen de heer Mr. E.
M. Rasch, directeur der Haarlemsche
Brandverzekering-Maatschappij.
Voor de blinden?
Maandagavond zijn door twee po
litieagenten alhier aangehouden twee
personen, die op den Dreef om steun
hadden gevraagd voor de blinden te
Haarlem. Ook trachtten zij loten te
verknopen voor do blinden te Amster
dam.
Een der medelijdende zielen was wat
onder 'den invloed van sterken drank.
In een en ander vond de politie aan
leiding genoeg om hen mccïe te nemen
r.aar het politiebureau.
Het zijn beiden Haarlemmers.
Insluipers.
De twee verdachte Hagenaars, in
sluipers. bedoeld in ons blad van
gisteren, zijn ter beschikking van
den Officier van Justitie gesteld en
naar het Huis van Bewaring overge
bracht.
Behalve de goederen, reeds ge
noemd, is ook nog in hun bezit ge
vonden een zakdoek aanwezig geweest
ïn een der door hen gestolen kleetllng-
stukken. Ook hadden zij bij zich een
lampion met kaars, om voor licht te
kunnen dienen als de door hen ge
stolen rijwielen niet van lantaarns
ivarai voorzien.
ficv. Voorwerpen.
Een spionnetje, twee portemonnaie3
met geld. een demi-saison. een vul
penhouder, een schooltasch met boe
ken, een pak schoenveters.
i Brandje.
Maandagmiddag heeft een onbe-
I duidend brandje plaats gehad in een
terceel aan de Linschotenstraat.
Uit de Omstreken
BLOKMENDAAL.
Bloemenilaal Vooruit.
Niet alleen gaat het bouwen van
villa's in deze gemeente steeds voor
uit, neen, ook de industrie ontwikkelt
zich meer en meer.
Werd kort geleden door Burge
meester en Weihouders aan de firma.
Rogenbirk alhier vergunning ver
leend voor (het plaatsen van een zuig-,
gasmaehine van 12 paardenkracht in
hare werkplaats, thans is door B. en
W. vergunning verleend aan den rij
wielhandelaar A. Beekman alhier,
voor het bouwen van een werkplaats
achter den reeds bestaanden winkel
te Bloemendaal.
HEEMSTEDE.
Uitvaart J. van don Berg.
Hedenmorgen werd op het R. C
Kerkhof te Berkenrode onder deze ge
meente, het stoffelijk overschot van
den heer J. van den Berg aan den
schoot denaarde toevertrouwd.
De overfiptone stond in hoog aan
zien in tre .bloembollenwereld. Zijn
uitgebreide kennis van liet bloembol
lenvak, gepaard gaande met een rui
men blik op handelszaken zijn aan
gename omgang met zijn vakgenoo-
ten deden .hem een goeden en eer
vollen naam verwerven op het ge
bied van zijn zaken.
Ook de gemeente Heemstede ver
liest veel in dezen eenvoudigen. recht
schapen en weldoenden burger.
Ruim dertig jaren 'heeft hij als
Raadslid eerlijk en trouw de gemeen
tebelangen behartigd op eene wijze
boven ieders lof verheven. Evenzoo
maakte de overledene zich verdien
stelijk als lid van het bestuur van
den Schouwbroekerpolder onder deze
gemeente.
Het was dan ook niet te verwonde
ren, dat zijne vele vrienden en be
kenden het zich een plicht achtten
aan de open groeve afscheid te ne
men van den dierbaren overledene ter
wijl het Gemeentebestuur. Voorzitter
en Secretaris van het polderbestuur
de Alg. Ver. voor Bloembollencultuur
en vele anderen, door hunne tegen
woordigheid een blijk wilden geven
van hunne groote achting voor den
overledene.
Zeker zal zijn heengaan door velen
ten diepste worden betreurd.
Door hei Rijk is van den veehou
der J. de Wilde alhier overgenomen
een rund, dat verschijnselen ver
toonde van clinische tuberculose.
IIILLEGOM.
Van Zondag op Maandag is dooi
den hevigen storm de zinken schoor
steen van de woning van J. v. d.
Paal omgewaaid, met liet gevolg dat
de rook van de kachel geen uitweg
meer iiad en de woonkamer, tevens
slaapkamer, 's morgens vol rook
stond.
Toen de man op wilde staan, viel
hij bewusteloos neer, waarop zijn
vrouw die blijkbaar weinig onaange
naamheden ondervonden had van de
rook, de hulp der buren inriep. V.
P. werd onder geneeskundige behan
deling gesteld en moet voorloopig het
bed houden.
Door den hevigen storm i- Maan
dagmorgen de vermaarde „holle
boom nabij de Hillegommer brug
omgewaaid en heeft in zijn val de
telefoondraden van de X. Z. II. stoom
tramweg Maatschappij afgebroken,
waardoor de verbinding naar Iteiden
werd afgesneden.
SCHOTEN.
Zondagmorgen omstreeks 12 uur j.l.
had aan den Rijksstraatweg te Scho
ten oen aanrijding plaats van de
stoomtram en een aan dien weg
staanden handwagen
De schade was nog al beduidend.
De handwagen werd geheel in stuk
ken gereden. Een hekje aan dien weg,
waartegen de wagen was geplaatst
werd totaal vernield.
Vergadering van den Raad dezer
gemeente op Woensdag 29 November
1905 des namiddags te half zeven.
HALFWEG.
Na gehouden monstering wei-den
Maandag alhier aangekocht 9 jonge
paarden, bestemd voor uitvoer naar
het buitenland, tegen de prijzen van
ƒ160 230.
HAARLEMMERMEER.
De heer Jb. Schouten herdacht on
der vele blijken van belangstelling
zijne 25-jarige ambtsvervulling als
maohinist van den Oosteinderpoel-
polder.
Op de monstering te Hoofddorp van
11/2-jarige paarden waren te Hoofd
dorp aangevoerd 8 stuks. Verkocht
werden er 3.
Prijzen liepen van 162.50 tot 180.
Voor rekening van N. J. de Bakker
te Hoofddorp is aanbesteed een huis,
verdeeld in 2 woningen.
Laagste inschrijver voor het meisel-
werk H. Bakker. 925.
Laagste inschrijver voor het timmer
werk Gebr. Klaassen, ƒ968.
Laagste inschrijver voor het schil
derwerk Los, ƒ125.
Te zamen2018.
Aan genoemde inschrijvers is net.
werk gegund.
BEVERWIJK.
Alhier doen zich verschillende ge
vallen van typhus voor, waarvan
reeds een paar met cloodelijken af
loop.
Door het gemeentebestuur is ge
waarschuwd tegen hot gebruik van
ongekookte melk, terwijl de plaatse
lijke afdeeling van het „Wtte
Kruis' een speciale verpleegster voor
typhus-lijders heeft beschikbaar ge
steld.
I In den afgeloopen nacht ontstond
1 door onbekende ooi-zaak brand in een
j perceel aan do Meerstraat, bewoond
door H, Duiker.
Door krachtig optreden der brand
weer kon een groot gedeelte van het
pand worden behouden
Verzekering dekt de schade.
IJMUIDEë.
Het van Batavia naar Amsterdam
bestemde st. Sandhurst, is bij het
binnenkomen in de pieren onklaar ge-
raakt. Sleepbooten zijn ter assistentie
uitgestoomd.
VOGELENZANG.
Storm.
Tengevolge van den hevigen storm,
die gewoed heeft in den nacht van
Zondag op Maandag, is op „Woest-
duin" een gedeelte van do kap dei-
tribune op het vijf-guldens-terrein af-
gewaaid. Door den val is een boom
erg beschadigd.
Verder zijn er geen ongelukken door
veroorzaakt.
ZANDVOORT
In de jaarvergadering van de rede
rijkerskamer Sandevoerde werden de
aftredende bestuursleden herkozen. De
secretaris bracht verslag uit, waaruit
bleek, dat de vereeniging 14 werkende
leden telt, 1 eere-lid, 1 lid van ver
dienste. 5 donateurs en 19 kunstlie
vende leden.
De rekening sloot met een klein na-
deelfg saldo, die van het tooneelfonds
niet een voordeelig saldo.
De contributie van de heeren-leden
werd bepaald op ƒ2.50. die der dames
leden op 1.50.
Binnenland
der erg in het politiebureau gebracht.
Aldaar bleek spoedig, dat de zonder
ling-doende was H. G. V., sedert ge-
ruimen tijd verpleegde in het krank
zinnigengesticht „Meerenberg'
Bij nader onderzoek bleek, dat hij
uedenmorgen te half twaalf bij het
eten halen de kans schoon gezien
heeft te ontvluchten. Zijn vrijheid
was van korten duur. Te ongeveer 1
Üur v\erd bij weder onder bewaking
gesteld.
Onder politiegeleide, waarbij hij
zioii heel kalm gedroeg, werd hij di
rect per rijtuig naar het gesticht
Meerenberg" teruggebracht.
GEEN AUDIËNTIE. DECALQUEERPLAATJES.
De min. van Oorlog, financiën, ma- Vanwege de gezondheidscommissie,
line en justitie verleenen deze week gezeteld te Stad-Almelo, is aan de
geen audiëntie. hoofden va.n openbare en bijzondere
scholen in haar ressort een schrijven
ADMIRAAL KOUWENBERG. gericht, waarin zij de aandacht ves-
De bevredigende gezondheidstoe- tigt op de zoogenaamde decalqueer-
stand van den vice-admiraal Kou- plaatjes (Absichtbilder), die in vele
wenberg liet bij zijn aankomst uit speelgoedwinkels aan kinderen wor-
Oost-Indiè te Marseille toe. dat hij den ci-koclit. en bestemd zijn, om
He els over land naar ',-Graven.hage ZI1°' W°''den °Ver'
voortzette, LTit den aard der zaak geschiedt de
bevochtiging meesttijds doordat de
RIDDER W. BROUWER. kinderen er aan likken
Mei het stoomschip W'llem 1 arri- Eenige monsters dezer plaatjes zijn
veerde Maandagmiddag te Amster- hoor een deskundig lid der gezond-
dam de sergeant van het Indisch le- hcidscommissie onderzocht en sterk
gcr, W. Brouwer, ridder 4e klasse Mi- loodhoudend bevonden,
litaire Willemsorde. De commissie meent hierop de aan-
Dit oereteeken verwierf hij door dacht te moeten vestigen, daar het
zijn kranig optreden te "Bintara Pi- baar gewenscht voorkomt, dat door
uang. waar hij o. a. tweemaal het tnsschenkomst van de onderwijzers de
leven van luitenant Van Steyn Hens- kinderen er opmerkzaam op worden
broek redde, door klewanghouwen af gemaakt, dat het likken aan deze
te weren. plaatje? gevaar voor de gezondheid
Hij werd toegesproken door den kan opleveren
plaalseL commandant A. G. van
Tricht. Overste Meyboom wenschte
hem geluk namens het zevende regi
ment De stafmuziek luisterde de
plechtigheid op.
DE WETHOUDERS „DIE TOCH
NIETS DOEN".
van Gennep „toch niks
CONCURRENTIE.
..Ned. Stemmen" schrijft
Dezer dagen werd door een Engel-'
sclie kleedermakersfirma. welke in
Den Haag een filiaal heeft opgericht.
een reclame-circulaire verzonden,
waarin 0. a. vermeld stond, dat zij
Gedeputeerde Staten van Limburg werklieden uit Londen had doen over
hebben afgewezen het voorstel van komen om in haar uitsluitend Engel
den Raad van Gennep, om de jaar- sche inrichting te werken",
wedden der wethouders tot de helft te Hot blad acht dit in alle opzichten 1
verminderen. Dit voorstel was gedaan een zeer bedenkelijke zaak
omdat, zooals gemeld werd, 'sRaads .Immers, stel, dat deze firma daar.'
meerderheid oordeelde, dat do wet- 0111 niet 111 het voetspoor van andere
doen".
EEN TWIJFELACHTIG ADRES.
Dezer dagen is gemeld dat aan het meende of wist,
Geuzengestieht ie Brielle een legaat werk niet aan behoorlijke eischen zou
Nederland gevestigde vreemde
werkgevers heeft willen treden en
Ni derlandscli personeel in dienst ne
men of werk toewijzen omdat zij
dat het te leveren
was vermaakt van 800U. Het blijkt
ten slotte dat de stichting geen erfge
name was. Door mevr. Van Dijk, in
Aug. ie Velp overleden, was eigen
handig een testament geschreven
waarin o.a. stond
„Aan de Geuzenstioiiting Asyl voor
Oude Zeelieden te Brielle, opgericht
111 1873, ƒ8000".
Nu is te Brielle, nevens het Geuzen-
gesticht, c-en Asyl voor Oude Zeelie
den beide stichtingen zijn geopend,
in 1873, tengevolge der herdenking
in 1872, van de 300-jarige verlossing
van Den Brïel
Aaü den kantonrechter te Zwolle,
uitvoerder van het testament, werd
om advies gevraagd, eveneens aan
zijn collega te Middelburg; beiden
voldoen welnu, dan bewijst dit, dat
men in het buitenland van de capa
citeiten van onze kleedermakers een
zeer geringen dunk heeft en is het
van groot belang, door vakonderwijs
den Nederlandschen werkman op dit
gebied zijn buitenlandschen collega te
doen evenaren.
..Heeft de invoer door de bewuste
firma evenwel plaats gehad uit ge
makzucht of uit nationalen trots, dan
hebben wij hier met een poging te
doen om do Nederlandsche (kleerma
kers-) industrie op het punt van een
der eerste levensbehoeften te ver
dringen.
„En wat ons ten slotte nog het
meest onaangenaam getroffen heeft,
is, dat deze firma gerechtigd schijnt
te zijn het koninklijk wapen te voe
ren, zoodat deze Engelsche lading",
om haar voor Nederlanders smakelijk
IIU.CIL 11 lUt.1 louuüul O Olll antll I Ja.
adviseerden dat in dit geval zijn van te maken. binnengeloodst wordt on-
7 OOQ QQ/. l?,,r-rr
toepassing artt. 933 en 934 Burj
Wetb.. waarin staat dat indien de be-
der „Nederlandsche vlag"
,Ned. Stemmen" hoopt, dat een te
woordingen van een erflater ondui- gering succe? deze EtigeJschen spoe-
delijk zijn men zooveel mogelijk de dig moge nopen met al hun Engelsch
bedoeling moet opsporen en deze zou- personeel weder naar overzee te ver-
de van mevr. Van Dijk geweest zijn huizen.
„Oude Zeelieden". De familie besloot
dus op grond daarvan de ƒ8000 toe
te kennen aan het „Asyl" in Den
Brie! en niet aan het Geuzengestieht.
DE ONDERZEESCHE
TORPEDOBOOT.
Men bericht uit Vlissingen
Maandagmiddag kwamen met den
sneltrein van 12 uur hier aan een
twaalftal Kamerleden ter bezichtiging
van de onderzecsche torpedoboot en
de er mee op de reede te maken ma
noeuvres, waartoe zij door de maat
schappij „De Schelde" waren uitge-
noodigd. Niettegenstaande den har-
Vin hel Not>rd7eokanaaj voor don wlni Sin« de Auctor et Emergo"
A Wt eve™°e"
bedrag is op onvoorziene wijze over- CIlKele auiomeiien, e\eneens gen
HET NOORDZEE-KANAAL.
In de toelichting van het ontwerp
tot verhooging en aanvulling van
het lXde Hoofdstuk der Staatsbegroo-
ting voor 1905, wijst de Minister van
Waterstaat, Handel en Nijverheid er
op. dat, voor de werken tot verbete-
genoo-
sjsfeS? SS ShSr
SSSTiS?werd Sen toeren in
dan toil nog niet dadelijk kunnen ',et h®»} ..geland een lunch aange-
worden overgegaan tot. het opruimen boden. De ministers, eveneens ge 1100-
vnn de brug voor gewoon verkeer te d e gezonden ver
tij ontstond. De 16-jarige scheeps
jongen H. R als afhouder aan boord
van de Koningin Wilhelmina werk
zaam, ziende dat het meenens werd,
ging den kapitein en den machinist
roepen, en toen daarop de kapitein
J. P. Jhz. 111 het vooronder kwam,
zag hij nog juist zijn reepschieter en
stoker in worstelende houding op
den grond. Beiden scheidende, bleef
de reepschieter D. V. liggen en hij is
niet meer bij zijn bewustzijn geweest.
Onmiddellijk werd de hulp van dr.
D. J. van Rijn ingeroepen, maar deze
kon slechts den dood en een kleine
verwonding nabij den linkerslaap
constateeren.
Toen Maandagmiddag omstreeks 4
uur do politie hiervan kennis kreeg,
begaf zich de commissaris van poli
tie, de heer i. Don. met den inspec
teur den he# C. J. Holtzapfel. dade
lijk naar bdhtd van genoemd vis-
schersvaartuig om handelend op te
treden. Met den sub.-officier van jus
titie. mr. Blok. aan wien van het
voorgevallene ook mededeeling ge
daan was. hebben de héeren Don en
Holtzapfel zich tot 's avonds ruim
half elf op het bureau van politie ïn
de Voorstraat onledig gehouden om
de geheele bemanning van de Ko
ningin Wilhelmina te hooren en aan
boord daarvan een onderzoek in te
stellen. Hoe en waardoor de dood
van den reepschieter D. V. veroor
zaakt werd. is niet met zekerheid
vastgesteld kunnen worden. doch
vermoed wordt, dat hij al worstelen
de met de linkerzijde van het hoofd
tegen den scherpen kant of hoek van
een tafel of kachel is gestooten of go-
vallen.
De stoker W. v. d. V. d'e natuur
lijk dadelijk gearresteerd en naar het
bureau aan de Voorstraat is gebracht
was in den loop van den avond nog
zoo beschonken, dat men hem onmo
gelijk in verhoor heeft kunnen ne
men. Heden zou hij naar het Huis
van Bewaring gebracht worden
Het lijk van den reepschieter D.
V. is onder toezicht van de politie
naar de sectiekamer van het Zieken
huis vervoerd voor de gerechtelijke
schouwing.
VEGETARIËRS.
In eene Maandagavond te Amster
dam gehouden vergadering van vege
tariërs, waarin de heer D. de Clercq
een voordracht hield over de oecono-
mische zijde van het vegetarisme, is
besloten aldaar een afdeeling op te
richten van den Nederlandschen Ve
ge tariérsbond. Tot leden van het
voorloopig bestuur zijn benoemd de
lieeren J. N. de Castro, P. E. Koop-
mans. H. A. Trol W. H. E. de Haan
en mejuffrouw A. Ph. T. Mohr.
DE SCHATGRAVERS
TELEURGESTELD.
Men schrijft uit Zoeterwoude
Ze stonden troosteloos bij elkaar,
de oude Van den Berg en zijn vier
jongere helpers. Ruim twee weken
hadden ze nacht, en dag gemalen om
den grooten plas. die het eilandje,
waarop het Huis te Zwieten had ge
staan, leeg te maken, toen waren ze
begonnen te graven eerst aan den
walkant om den ingang te vulden tot
den kelder waarin ze schatten had
den gedroomd. En toen de geheimen
ingang niet gevonden werd. hebben
ze in de oppervlakte zelf diep door-
woeld, in de hoop op het gewelf des
kelders te stuiten. Doch ook deze ver-
wachtig bleef ij del. Wat ze bij het
spitten in een slijkerigen bodem aan
de oppervlakte brachten, al hebben ze
het getrouw bewaard, kan niet een
twintigste van al de moeite loonen.
Dank zij het ongunstige weder is de
stroom der bezoekers sterk vermin
derd en daarmede, vloeien de entree's
ook traag.
De mannen kunnen elders werk vin
den en een daggeld verdienen, en ze
mogen voor de zeer onzekere kans
een <=chat. te vinden dagelijksch
bestaan niet langer ojjMferen. Zoo is
de met moed aangevanjfer arbeid op
teleurstelling uitgeloopen en de oude
Van den Berg heeft daarmede een
lang gekoesterde illusie verloren. He
den, Dinsdag, zal men de dammen
maar weer doorsteken en de met
moeite leeggemalen plas weer vol la
ten loopen.
Velsen. noodig niet alleen ter wegne
ming van eene belemmering voor de
scheepvaart, maar ook om het ter
plaatse aanwezige pontveesr in norma
le en gunstige omstandigheden in
werking te stellen.
Dan ook zou nog niet de hand ge
slagen kunnen worden aan de ver-
ünderd te zijn.
IN ZIJN EER HERSTELD,
'itu: sc. 11 ij ft uit Geldermalsen
V die onlangs veroordeeld werd
te1 ;f- het niet aanwenden van po-
£?gen tot redding van een drenke-
hoewel hij zulks zonder gevaar
dieping van het Noordzee-kanaal tus-lvOör eigen leven had kunnen doen,
schen Velsen en het. zijkanaal B en heeft dezer dagen met levensgevaar
nog geen aanvang kunnen worden iet leven gered van een kind. dat in
gemaakt met de verruiming van het de Linge gevallen was, Zoo heeft hij
kanaal tusschen Velsen en IJmuiden. zich in zijn eer hersteld. Een onbe-
en zou men de kans laten verloopen kende schonk hem als bewijs van
om het werk binnen 8 jaren. dusingenomenheid met die daad van
óór einde 1907, te voltooien. zelfopoffering tien gulden.
Daarom heeft de Minister zich in
's lands belang verplicht gerekend deEEN VECHTPARTIJ^MET
aangeduide werken te doen voortgang
hebben en wordt mitsdien een ver
hooging van ƒ420.000 op het dienst
jaar 1905 voorgesteld. De Minister
vindt daartoe te meer vrijheid, om
dat dit bedrag zoo goed als geheel
overeenkomt met wat op de begroo
tingen van 1900 tot en met 1904 is
overgebleven, omdat de uitvoering der
NOODLOTTIGEN AFLOOP.
Op den stoomtrawler Koningin Wil
helmina. gemerkt S C H 397. die in
dc Voorhaven te Rotterdam ligt en
bezig is de haringvangst te lossen,
werd Maandag het volk op menig
glas sterken drank onthaald door den
19-jarigen zeevisscher D. V., die aan
- - - r boord van dit vaartuig de betrekking
werken niet met die regelmaat heeft van veepschieter vervult. Zijn loten
kunnen plaats hebben als wel
wenscht zou zijn
DE BURGEMEESTER VAN DELFT.
Het Delftsche Studenten korps bracht
Maandagavond den burgemeester an
Delft een serenade, ter golegenhe'd
van diens zeventigsten geboortedag.
Het hoofd dor gemeente ontving den
Senaat. In den stoet waren alle ha-
nieren der korpsvereenigingen.
UIT MEERENBERG ONTVLUCHT.
Uit IJmuiden meldt men dato 26
November
Door de heeren A. R. Vlegels en J.
Vastenau werd hedenmiddag te Vel-
seroord een persoon aangetroffen die
zoowel door zonderlinge manieren als
Kleeding de bijzondere aandacht op
zich vestigde. Met zacht gepraat, en
onder verschillende beloften werd hij
naar IJmuiden medegenomen en zon-
in de militie gaf hem aanleiding een
kruik jenever to halen, te'."Wijl ook
aan den wal een paar herbergen wer
den bezocht, zegt de N. R. Ci.
In den loop van dert"1- ^namiddag
worden allen min of meei" beschon
ken. Een paar lieden van de beman
ning stelden nog pogingen in het
werk om D. V„ na zijn kleeding wat.
in orde gebracht te hebben, te bren
gen naar het huis van zijn oudersin
do Pleretstraat no. 55 aldaar, maar
toon dit niet gelukte en hij te be
schonken bleek, lieten zij hem in het.
vooronder, waar de drinkpartij plaats
had. achter in gezelschap van zijn
mede beschonken maat., den stoker
W. v. d. V„ met wien hij aan boord
nog al bevriend was.
Die twee zijn. nadat de andere ma
trozen vertrokken waren, aan het
stoeien geraakt. Dit is later minder
vriendschappelijk toegegaan, waar
door tusschen beiden een worstelpar*
EEN MEEVALLERTJE.
Men schrijft uit Driebergen aan het
„Hbld."
Sedert tal van jaren leefde hier eene
weduwe in zonderlinge eenzaamheid.
Ze bemoeide zich met nfcPöianrt on
dreef zelf haar boerc#ftjtjc-. IAö luiken,
der ramen waren stUods'-gpsloten want
de ruiten waren meermalen het mik
punt geweest van de straatjeugd. Nie
mand werd in de woning toegelaïltou
en was dit bepaald noodig. dan biwtoljjt
men liet toch niet verder dan op de
deel. Bij die vervallen omgeving paste
geheel de persoonlijkheid, der wedu
we. Haar kledren waren in dien regel
slordig, de gelaatstrekken waren dik
wijls moeilijk van onder het vuil te
voorschijn te brengen en een grijs
baardïe bedekte de puntige kin. Ze
leefde armoedig, al was men over
tuigd, dat ze het wel had. Papieren
geld ontving ze niet, want dat kon
men ook wol uit dc courant knippen,
zoidc ze Het liefst ontving ze gouden
tientjes.
Eenige dagen geleden bleef dc deur
gesloten en toen vermoedde men, dat
er iets met de weduwe niet in orde
moest zijn. Toen de deur door de po
litie geopend werd. vond men haar
kreunende en klagende voor het bed
liggen in een toestand van vervui
ling, die zich niet laat beschrijven,
doch ze was 77 jaren nog helder
van geest. De dokter, die bij voorbaat
ontboden was. stelde toen voor, haar
in 't wijkhuisje te doen verplegen,
doch daarvan wilde ze niets weten.
De oorzaak was spoedig gevonden. In
een hoek der kamer stond een ijzeren
kist en die wilde ze niet verlaten.
Toen overeengekomen was. dat. die
ook mede zou verhuizen, was ze spoe
dig in 't wijkhuisje opgenomen, al
waar ze liefderijk werd verzorgd. r
Lang zou ze echter niet van die
nooit gekende verzorging genieten,
daarvoor hadden hare krachten blijk
baar te veel "eleden. Ze stierf na en
kele dagen en toen werd door notaris
en familie de kist geopend. Zij bevat
te bijna ƒ9000 aan geld. waarbij ruim
300 aa.11 gouden tientjes. Een viertal
familieleden, die hot goed kunnen ge-
hruiiken, zullen bij billijke taxeering
dor vaste goederen zeker ƒ30.000 a
ƒ35.000 te verdeeJen hebben.