N!EUWS=
en ADVERTENTIEBLAD.
28e Jaargang. No 6938 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. vrijdag 9 februari 1906 a
Hoofdagenicn voor het Buitenland: Compagnie Generale de Pubticitê Elrangère G. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs31bi!1 Faubourg Montmartrc.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
VjOpr Haarlem1.20
Vóör de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom dei-
gemeente) „1.30
Franco per post door Nederland„1.65
Afzonderlijke nummers0.02li
©efllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37H
de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM.
ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels 0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
AGENDA
Vrijdag 9 Februari.
Verg. Handelsvereeniging.
Soc. Vereeniging Hond en ten toonstel
ling. 105 uur.
OM ONS HEEN
ccxxv.
ONZE NIEUWE
HOOGERE BURGERSCHOOL.
De aanbesteding van de nieuwe
Moogere Burgerschool op het terrein
van de voormalige gasfabriek bij die
Wilhelminastraat wordt aangekon
digd tegen den 27sten van deze
maand. Er komt dus voortgang in
-aaak, die maandenlang het on-
dwwerp is geweest van beraadsia-
Bges van allerlei colleges en per
sonen.
daaraan grenzend magazijn en ka
mer voor den amanuensis, deze lo
kalen zien uit op een zeer groote bin
nenplaats.
Keeren we tot den hoofdingang
aan den westkant terug, dan vinden
we rechts een vertrek voor den
concierge, een wachtkamer voor de
meisjes, met een flinke kleedkamer
en toilet daarnaast, vervolgens aan
den westelijken gevel vier leslokalen
en daarachter, weer gescheiden van
de hiervoor genoemde door een gang-
van 3 Meter 'een leslokaal voor na
tuurkunde, groot 9 bij 7, een kamer
voor den 'amanuensis links en een
laboratorium, met instrumentenka-
mer en donkere kamer rechts van het
leslokaal. Deze vertrekken zien dus
weer uit op de binnenplaats. Hoe
groot die plaats is, kan men zich
eenigszins voorstellen als men weet
dat op het midden voor de natuurlijke
de meisjes gaan door den hoofdin
gang binnen, evenals de directeur,
de leeraren en bezoekers. De verwar-
ruing- geschiedt door vulkachels
blijkbaar is men van oordeel, dat het
ideaal op 't stuk van centrale ver
warming nog niet gegrepen is. De
verlichting zal zijn met gasgloeilicht.
Het spreekt van zelf, dat er ten
allen tijde een verdieping o;p het ge
bouw kan worden gezet, maar of het
daartoe ooit komen zal is zeer te be
twijfelen. De algemeene opinie is,
dat in éen Hoogere Burgerschool niet
'meer dan 300 leerlingen behooren te
worden opgenomen, omdat anders het
overzicht en het toezid'nt te bezwaar-
lijk worden.
i In-verband daarmee is het eigen-
aardig om op te merken, dat het
i aantal gewone leslokalen in liet
nieuwe gebouw (de speciale lokalen
uitgezonderd) kleiner as dan het aan-
zullen zijn, niet kan bevatten en een
gedeelte in de oude school aan de
Jacobijnestraat zal moeten worden
achtergelaten. Voor het gemeentebe
stuur moge dit een prikkel zijn, om
spoed te maken met het indienen van
de plannen voor de school voor meer
uitgebreid lager onderwijs.
Intusschen is het feit der aanbe
steding van het nieuwe gebouw voor
onze gemeente van groot belang. Al
les, wat nadeel kan toebrengen aan
de hoedanigheid van ons middelbaar
onderwijs, is een gevaar- voor Haar
lem, dat immers dn zijn goed onder
wijs een der aanlokselen moet vinden
voor gefortuneerde menschen om zich
hier te vestigen. Om die reden is
een nieuwe H. B. S. voor den bloei der
gemeente van groote beteekenis.
Bestek en teekeningen geven ove
rigens den indruk, dat onze directeur
van openbare werken, de heer L. C.
't Werd dus tijd, ook voor de school
zelf. Zonder dat nu juist in cijfers te
kunnen uitdrukken, gevoelde ieder,
die van den toestand der oude school
op de hoogte was, dat deze nadeelig
begon te werken op de hoedanigheid
van het onderwijs. Hoe zou 't ook an
ders kunnen zijn in deze onvoldoende
ilokalen, opgepropt met leerlingen,
waarvan in sommige feitelijk niet
eens de noodige stilte kon heersclxen,
zoo noodig voor een goed onderwijs,
.terwijl men uit andere soms de
vlucht moest nemen wegens rook of
stank van den schoorsteen Hoe zou
het anders kunnen zijn in een ge
bouw, waar alles ontoereikend was
geworden, de leslokalen, de gangen,
de kamer van den directeur, die van
■de leeraren waar zelfs een fietsen
bergplaats ontbrak een gebouw
'kortom, dat sinds jaren aan de mo
derne eischen van ruimte, licht en
lucht niet meer beantwoordde.
Het nieuwe gebouw nu z-al in de
behoeften voorzien.
Op welke plek van het uitgestrekte
gasfabriek-terrein het zal komen te
staan, kan men aan de uitgezette
historie een tuin zal worden aange
legd van 18 bij 8 M., die geheel door
een ijzeren lielc zal worden omringd,
j Aan den oostkant, dus aan de ach
terzijde van het gebouw, is de woning
voor den concierge ontworpen en op
de binnenplaats het afzondex-lijke
gynmastiekgebouw, een lokaal van
24 M. lang en 12 M breed, dat tevens
een flinke kleedkamer Jbevat.
Het gebouw beeft slechts éen ver
dieping met vijf leslokalen van de
bekende afmeting aan de westzijde
en een kleinen kaartenkamer ten
dienst van het onderwijs in de
aardrijkskunde. Daarnaast en door
een gang gescheiden is een leslokaal
voor natuurlijke historie en een ka
mer ter bewaring van de verzame
ling, die daarbij gebruikt wordt.
Daarnaast weder <lrie leslokalen. Op
den hoek van de verdieping komt een-
zaal voor lijnteekenen van 12 bij 7 M.
en aan den noordkant twee zalen
voor handteekenen een van 10L bij 7
en een van 12^ bij 7 M.
In den noordelijken gevel staat liet
jaartal 1906. Moet dit niet zijn 1907,
daar de termijn van oplevering op
tal leslokalen, dat op dit oogenblik
m gebruik is. Met inbegrip van drie
gedetacheerde klassen in 't Proveniers-
i huis is dit aantal thans 17, terwijl
in het nieuwe gebouw slechts 15 ge-
wone leslokalen zijn ontworper., na-
melijk zeven gelijkvloers en acht
boven. Met andere woorden zal niet
de geheele bevolking van de H. B. S.
j in het nieuwe gebouw kunnen wor-
j den geborgen,, wat ook wel uitkon\t
j met de becijfering van 300 leerlingen
als maximum, daar er op dit oogen-
jblik ongeveer 375 leerlingen de Hoo-
gere Burgerschool bezoeken.
Deze bijzonderheid is natuurlijk
aan het gemeentebestuur niet ont-
gaan. Toen het besluit genomen werd
I om den zo ogen aam den driejarigen
cursus van de H. B. S. op te heffen,
j is tevens besloten tot oprichting van
een school voor meer uitgebreid lager
onderwijs, waarvoor we wachten o-p
nadere plannen van B. en W. Of het
niet blijken zal, dat de opheffing van
j den 3-jarigen cursus een flater is ge- i
,weest, laat ik op dit oogenblik rus- I
ten. Zooveel is zeker, dat de Raad, bij
het nemen van zijn besluit verwacht
hechtenis was genomen, werd het
huis door een bende van 20 man aan
gevallen, maar de politie kon hen bij
tijds verdrijven.
Uit andere Landen.
DE CONFERENTIE TE
ALGECIRAS.
De horizon klaart op, zegt de „Daily
Tel."
De Russische afgevaardigde, graaf
Cassini, vertelt er van
„Voor acht dagen stonden we nog
pal voor een ondoordringbaren en go-
heimziinnigen muur." De eenige weg,
ei en een gewoon mensch er op weet.
rn. zoo'n muurdikke moeilijkheid te
boven te komen, is er om heen te loo-
pen. Om den muur namelijk. Dat heb
ben ze toen ook gedaan. Maar, zegt
de diplomaat, de situatie is gecompli
ceerd. We zijn echter vast besloten
om ze op te lossen, ofschoon ik nog
nooit zoo iets moeilijks gezien heb.
Het is zeker, dat er nu olie op het
rad van de formidabele machine der
conferentie gegooid is.
i Intusschm werd de beraadslaging
over de in- en uitvoen-echten voortge
zet,, en. werden verschillende bepalin
gen daaromtrent vastgesteld,
i De rechten van opslag bij de doua-
'nen in alle havens, waar entrepots
zijn gevestigd, zullen worden gelieven
volgens een overeenkomst, getroffen
door den Sultan met het corps diplo
matique te T anger.
I Opium en kif zullen een monopolie
blijven ten bate van de regeering van
den Sjerif, m aar de invoer van opium
'voor pharmaceutisclie doeleinden zal
toegestaan worden op een verlof van
de Maghzen.
1 De volgende zitting zal Zaterdag
plaats hebben.
JAPAN EN KOREA.
1 De „Tribune" meldt, dat zijn cor
respondent te Tsjifoe van den Keizer
van Korea een document heeft ont
vangen, waarin de Keizer verklaart,
dat hij het verdrag van 17 November
1905 tusschen Japan en Korea noch
i oncïerteekendd, noch goedkeurde, en
^a. -nooit heeft goedgevonden, dat
fa pan deleiding van de Koreaanse he
JDUllClilallU&l/lI l/VCI aangelegenheden op zich nam.
5De Keizer van Korea vea-zoekt de
groote mogendheden gedurende vijf
jaren het protectoraat over Korea op
zicv te willen nemen.
HE r STEDELIJK BESTUUR VAN
LONDEN TE PARIJS.
President Loubet zeicte bij de ont
vangst van clen Londenschen Coumy
Council, dat hij gedurende zijn presi
dentschap steeds met alle kramt bad
gestreefd naar Harmonie tusscnen de
Bngelschen eto. de Franschen ten bate
van de geheele menschheid, daar
Frankrijk en Engeland de beste eys-
telen- zijn van de denkbeelden van
vrede en vooruitgang.
In zijn antwoord aan den president
bevestigde de voorzitter van den
Count-/ Council, dat de Enge.scheu
waren gekomen als boodschappers
van den vrede en dat zij zich ten zeer
ste zouden verheugen, indien hun be
zoek mocht bijdragen tot een duur-
zamen wede tusschen de beide volke
ren.
Hanse-stacl kan zich niet laten welge
vallen, dat de sociaal-democratische
partij, die slechts belangstelling toont
in het lot der arbeiders, het heft in
handen zou krijgen, ze zou zich, moch
ten de socialisten al te krachtig wil
len optreden, weten te beschermen.
(Groote onrust bij de socialisten).
De sprekers van verschillende par
tijen legden korte verklaringen af over
het sociaal-democratisch kiesrecht-
voorstel, alleen de vrijzinnigen ver
klaren in beginsel .er voor te zijn.
Daarop lichtte (minister Posadowsky
de afwijzende houding van de Rijks-
regeering tegenover de socialistische
beweging toé.
Zijne redevoering werd met buiten
gewone belangstelling door den ge-
heelen Rijksdag; aangehoord.
De heer Posadowskyjbetoogde, dat
de verbonden regeeringen onwrikbaar
vasthouden aan het tegenwoordige
kiesrecht voor dén Rijksdag, maar dat
in Pruisen de toestanden anders zijn.
Wanneer de Pruisische staat eens de
wonderbaarlijke geschiedenis der so
ciaal-democratische Kamerzetels zou
publiceeren, dan zou men toch moeten
zeggen „De grootste kalveren bege
ven zichzelf naar den slachter (Le
vendige toejuichingen. Gelach).
De beraadslaging wordt daarna ver
daagd.
Stadsnieuws
Durnont, 'hier een practisch en dege
lijk stuk werk heeft geleverd.
De krijgsraad te Sébastopol heeft
Woensdag een aanvang gemaakt met
het proces tegen drie officieren en 70
matrozen van liet pantserschip
„KNIAZ POTEMK1N",
die beschuldigd zijn aan een open
lijken opstand te hebben deelgenomen
en pogingen in het werk te hebben
gesteld om de bestaande staatsorde
omver te werpen.
Op een uit Petersburg ontvangen
bevel heeft de plaatselijke comman
dant den 2den burgemeester laten ar
resteeren. wijl hij tijdens de laatste
staking van postbeambten bij de ste
delijke regeering het voorstel had in
gediend, om eem som van 1000 Roebel
onder de stakers te verdeelen.
Het Petersburgsche Telegraafagent-
schap verklaart, dat de mededeeling
van aldaar verschijnende bladen,
dat generaal Grobekof tot stadhouder
van het Verre Oosten zou zijn benoemd
en het opperbevel ovea' het leger in
Mantsjoerije op zich zou nemen, on-
Hog»nq«vF,.
piketpaaltjes gaan zien. Het bestek
spreekt niet van een gebouw aan de
Wilhelminastraat, maar aan de Zijl
vest
De hoofdingang zal worden ge
maakt aan den westkant, dus aan de
zijde van de Leidschevaart. Links is
i kamer voor den directeur, rechts
een groot vertrek van tien bij zeven
meter voor de leeraren. Deze kamer
ligt op den noordhoek van 't gebouw,
ai-et dus gedeeltelijk op het westen,
grootendeels op het noorden uit,
naar de richting dus van de Zijlbrug.
Daarachter is de bibliotheek, da.n vol
gen twee leslokalen, elk groot 7 bij
7 M., daarna weegkamer en donkere
kamer, benevens twee lokalen voor
laboratorium, een van 7 bij 7 en een
van 7 bij 13 M. Daarnaast, geschei
den door een gang van 3 M. komt het
leslokaal voor de scheikunde met
30 Mei 1907 is gesteld Boven den
hoofdingang prijkt de spreuk in 't
Haarlemsen e wapen: Vleit vim
i V1 r t u s.
i In de wachtkamer voor meisjes
moeten breede vensterbanken worden
'gemaakt, geschikt voor bloemen,
'i Om het gebouw wordt een hek ge
plaatst, alleen bij het gymnastiekge-
bouw een muur tot afscheiding.
In het bestek komen de bepalingen
voor betreffende loon en arbeidsduur.
Wanneer ik nu ten slotte nog ver
sneld heb, dat er een groote fietsen
bergplaats wordt gemaakt aan den
J oostkant, naast de woning van den
concierge, dan heb ik de voornaam-
j.ste bijzonderheden van het plan mee-
eueeia.
I De jongens komen door een poort
en wachten het oogenblik van in de
school gaan af op de binnenplaats.
heeft, dat de school voor m. u. 1. o..
wanneer ze er eenmaal was, den toe-
loop naar de H. B. S. met 5-jarigen
'cursus belangrijk zou verminderen,
zoadat een gebouw voor 300 leerlin
gen voorloopig voldoende zou blij
ken te zijn.
I Nu de aanbesteding voor de nieu-
1 we H. B. S. nog eeraer koini, dan het
'ontwerp tot oprichting van een school
voor meer uitgebreid lager onder
wijs, zal in elk geval een eenigszins
moeilijke overgangstoestand niet
kunnen worden ontweken. Ik bedoel,
dat de nieuwe school gereed zal zijn,
voordat die voor m. u. 1. o. haar wer
king op het aantal leerlingen zal heb
ben doen gevoelen, zoodat het vol-
strekt niet verwonderlijk zal wezen,
wanneer de nieuwe H. B. S. al de
leerlingen (die bij den aanvang van
den cursus 1906/7 alweer toegenomen
juist is. Het agentschap kan opgrond
van betrouwbare mededeelingen ver
zekeren, dat de betrekking van. stad
houder van bet Verre Oosten niet we
der zal worden vervuld. Zeer waar
schijnlijk is het echter, dat het op
perbevel over het leger in Mantsjoe
rije aan generaal Grobekof zal wor
den opgedragen.
Te Simferopol kwam dezer dagen
oen jonge man uit Bakoe bij Tsjira-
chof,
EEN ARMENISCH MILLIONAIR,
met do boodschap, dat de revolution-
uaire partij 24.000 gulden van hem
moest hebben etn dat hij in geval hij
weigerde, een kind des doods was. De
millionair, die tachtig jaar oud is,
zei de dat hij het geld zou gaan ha
len. Maar zoodra. de jonge man zijn
revolver in den zak had gestoken,
vloog de tachtigjarige hem naar de
keel en riep om hulp.
Twee uur nadat de afdreiger in
DE STRIJD IN TURKIJE.
De „Daily Mail" verneemt uit
Alexandria dat Feizi pasja, de hevel
hebber over de Turlcsche troepen, die
tegen de opstandelingen in Yemen
vechten, volgens een gerucht meteen
deel van zijne strijdmacht tusschen
Sanaa en de kust in de klem zit, zijn
achterhoede afgesneden en zijn tros
grootendeels buit gemaakt is.
Ofschoon er reeds 30.000 soldaten
naar Yemen gezonden zijn, vertrekken
er nog voortdurend versterkingen. De
door de opstandelingen behaalde voor
deel en hebben aan Mali moed Waja,
bun aanvoerder, vele nieuwe aanhan
gers bezorgd.
UIT DEN DUITSCHEN
rijksdag.
[•e afgevaardigde Bernstein sprak
Woensdag zijne voldoening uit over
het van sociaal-demooratische zijde
ingediend voorstel tot invoering van
algemeen, rechtstreeksch en geheim
kiesrecht in alle bondsstaten en in
Elzas-Lotharingen, en weidde vooral
uit over de toestanden in de Hanse
steden en Pruisen.
De Hanseatische gevolmachtigde bij
den Bond, de heer Klügmaai, protes
teert tegen de beleedigingen, welke die
redenaar aan het adres van deHanse-
staten heeft gericht., maar werd door
spottende toeroepen en schaterend ge
lach der socialisten in zijn rede ge
stoord.
Hij verklaarde, dat Bernstein van
zijn partij dezelfde brutaliteiten had
overgenomen, die de betoogers te
Hamburg ten toon hadden gespreid.
Deze afgevaardigde had slechts ge
sproken van het stukwerpen van rui
ten, maar niet medegedeeld, dat de
vensters werden verbrijzeld om gele
genheid te hébben tot stelen. De spre
ker gaf als zijne meening te kennen,
dat de Rijksdag niet het recht had te
beoordeelen of het optreden van de
Hamburgsche overheid juist was. Een
Technische Vrien denkr ingv,
Een gróót - aantal Ilaarlemsche
technici woonde Woensdagavond dié
lezingbij in de bovenzaal va*
„Neuf" waar de heer C. Leemans,
ingenieur der II. IJ. S. M., op uit
nood i ging van de Vereeniging „Tech
nische Vriendenkring" sprak over
Pneumatische fundeeringen.
Na eerst eenigen tijd bij de putten-
fundeering, die veel overeenkomst
vertoont met de pneumatische fua-
deering. stil gestaan te hebben, ver
telde de heer Leemang het een en an
der over de werkzaamheden, welk©
bij de laatstgenoemde soort fundee-
ring plaats hebben.
Zooals men weet, dient de fundee
ring onder luchtdruk voor het maken
van pijlers onder water. Daartoe laat
men liet z. g. caisson in het water
zinken. Daarin is een werkkamer,
waarin de luchtdruk veel grooter '3
dan gewoon en een sluiskamer, die
noodig is om de werklieden in en uit
te schutten, waarbij toeneming e*
afneming der luchtdruk langzaam
moet geschieden, daar anders de
werklieden ziek warden en de a. g.
caisson-ziekte krijgen.
In de werkkamer kaai men uit de
sluiskamer komen door e.ea
lange schacht van b. v. 18 M.,waar-
'u verticale ladders zijn geplaatst. Ia
't buitenland gebruikt men hiervoor
liften. De arbeiders in de kerkkamer
kunnen nu den grond uitgraven, in
dien deze niet geschikt is om te fun-
deeren. Heeft men een geschikte
grondlaag", dan warden de fundee
ringen van beton gelegd en de pijlers
opgetrokken.
Eenigszins uitvoerig besprak de
heer Leemans de verschillende sy.stp-
rna, die hierbij gevolgd worden en
nog worden.
Na de pauze werd gewezen op het
gevaarlijke van dit 'werk, dsat de ar
beiders niet lang achter elkander
kunnen verrichten. Bij snel uitschut
ten ontstaat de z. g. caisson-zdekte,
waardoor stikstof uit de lucht in bel
len in de bloedvaten geperst wordt.
In sommige gevallen heeft dit den
(lood ten gevolge. De wetgever heeft
echter onlangs bepalingen vastge
steld voor het werken in deze cais
sons en beveelt ook het inrichten va*
vertrekken op het werk om caisson-
zieken te doen 'genezen.
Een serie platen en lichtbeelden
deden dienst om het gehoorde te ver
duidelijken. jammer maar, dat de
lantaarnplaatjes niet alle tot hun
recht kwamen.
Door het ongesteld zijn van de*
heer J. E. A. R. van Helden, voor
zitter d:er Vereeniging, sprak de heer
Bosse, die ook de vergadering ge
opend' had, een woord van dank toï
den spreker van den avond.
Besmette] ij k e Ziekten.
In de week van Woensdag 31 Ja
nuari tot en met Dinsdag 6 Februa
ri zijn te Haarlem voorgekomen 3
gevallen van roodvonk en 1 geval
van dipht'heritis.
Te Bloemendaal 1 geval van rood
vonk.
Te Haarlemmerliede en Spaanv
woude 1 geval van roodvonk.
Te Haarlemmermeer 1 geval van
typhus en febris typhoïdea en 2 ge
vallen van roodvonk.
Te Heemstede 2 gevallen van rood'
vonk.
R.K. Kies vereeniging.
Dinsdag 13 Februari treedt ineeno
algemeene vergadering van deze Kfea-
vereeniging als spreker op de Wel-
Eenv. Heer P. Raëskin.