HET TOON EEL
HET JUBILEUM-SPREE.
Ecu uitgebreid onderzoek was niet
noodig, daar 't slechts het vergeten
van liet aangeven van een ongeval
Een tooneel speler ah> de heer Spree gold.
s ons wel sympathiek, al ware 't
maar alleen om de ongeloofelijke F. H.
UITSPRAKEN.
Haarlem, overtr. drank-
zwaar bewolkt, mogelijk regen.
Temperatuur dezelfde
Thcrinouieierstand.
ta Haarlem.
Woensdag 28 Februari
Hoogste gisteren
Laagste heden nacht
Hoogste heden tot 2 uur
J. de W. te Haarlem eu 43 anderen
overtr. Wetb. v. Strafrecht, respect,
voor elke overtreding ln. ƒ10, ƒ5 of
3 subs. 3 of 2 dagen hechtenis.
H. K. en J. V te Beverwijk wegens
het verwekken van rumoer ieder ƒ2
of 2 dagen hechtenis.
P. V. te Heemskerk en 5 anderen
Weerbericht.
MEDEDKKLING VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
'.opgemaakt voorm. 10.50 uur).
De Bilt, 28 Febr. 1906.
Hoogste barometerstand 772.7 m.-M. j productiviteit van hem en de zijnen, wet, ƒ20 of 10 dagen hecht, met vrij-
te Horta (Azorem laagste <38.4 m.M. want wat de heeren en dames van spraak voor het meerdere,
te Bodb '.Nooixl-Westkust Noorwegen). gezelschap van Stoel en Spree T. H on W. V. te Haarlem, als
Verwachting (tot den avond van 0p een jaar afspelen, laat zich door boven, resp. 10 en ƒ5, subs. 10 en 5
1 Maart)iemand, die buiten de tooneelwereld dagen heciitenh
Wind matige tot krachtigen krim- staat moeilijk denken.
penden wind. een-t noordelijk. t Laat-t dat we Ze bijgewoond neb-
Gesteldheid van de luchtmeert Een, was verleden jaar in t Noorden
van ons iand we waren daar op een
i klein plaatsje voor een minder poë-
I tisch doel dan de dienst van Thalia
I of Melpomene, en logeerden er in het-
zelfde hotel als genoemd gezelschap.
En 's avonds, wanneer hot plaatsje overtr. als boven ieder ƒ3 of 3 dagen
al geheel in rust was en allen reeds hechtenis.
op één oor lagen, hoorde men in de J. K. te Vijfhuizen en J W. L. te
stilte van den nacht een zware wa- Haarlem, wegens liet onbeheerd la
gen, een Jan-PIeizier of zoo iets, aan- ten staan van een trekdier, ieder 1
hobbelen. Nauwelijks voor het hotel of 1 dag hechtenis,
gestopt, kwamen de heeren en dames J. J- D. te Bloem en da al en 2 ande-
or uit wippen, snappend, babbelend, ren overtr. regl. Weg N. H. ieder 1
Maandagavond hield de Afd- Haar- gezellig en levendig. En dan kwamen of 1 dag hechtenis,
lem van den Ned. Barbiers- en Kap- toch van een dorp ver in de pol- -J- de W. te Haarlem, 7 anderen
pers-Bond zijn 6e jaarvergadering, derSi hadden ze tweemaal een uur of overtr. pol.-verordening Haarlem, al-
EftrortSi m wHa^UgeiSSSSig la°Sf oïe.r djikea P0ld«,«g»n ten M of 1 dag hechtenis,
was de Bondssecretaris, de heer W. gehotst en uadden ze een paar uur- in M. I«. v. d. B. te Haarlem wegens
luie Onsman van Amsterdam. een kleine zaal gespeeld, waar je den dronkenschap ƒ2 of 2 dagen hechtenis
De voorzitter der Afd. opende de rook wel snijden kon. En zóó ging 't A. J. te Santpoort, 3 verzetvonnis-
versf<uif ring met oen woord van wei- d6n dnarop volgde,, dag nóg eens. sen overtr. Jachtwet en Wetb. van
aan .rij. mnnw frATi. waarna e 6n ZQ0 avond aajl avond, hun heele Strafrecht (vonnissen van 8 Nov. en
leven lang, 's winters in Amsterdam 30 Dec. 1905) alle vorige uitspraken
en 's zomers buiten. En iederen avond bekrachtigd,
laten zij dan een paar honderd men-
schen door hun blijspelen of volks
stukken eens smakelijk lachen of
lekker huilen.
Nu weten we wel, dat 't geen
Binnenland
F. 46"
F. 36«
F. 42"
BARBIERS- EN KAPPERSBOND.
Men schrijft ons
kom aan de aanwezigen, waarna de
notulen en jaarverslagen werden uit
gebracht.
Uit het jaarverslag van den len
secretaris dei- Afd.. dat werd goedge
keurd, bleek, dat het ledental in het
algeloopen jaar is toegenomen met 7,
zoodat de Afd. thano 41 leden. telt.
Tevens kon geconstateerd worden,
dat er meerdere belangstelling in het
bendeleven onder de leden merkbaar „grrroote" kunst is die ze geven, maar
wordt, hetgeen een verheugend feit niet ieder is daarvoor toegankelijk,
kan genoemd worden. 1 vooral niet buiten, en .kleine" kunst
\ervolgeus kreeg de heer Onsman nu steekt
het woord, die mot tul van voorbeed- moe* u aus 100K %vezen". Ln au steekt
den het goed recht van het bestaan 61 toch ook een verdienste in, om
van den Bond begon uiteen te zetten
en met tal van feiten aantoonde,
D. I. N. D. U. A.
Het neutraal gemengd zangkoor,
dir. de heer H. Berghuis, geeft Za
terdag eene soirée met bal in de con
certzaal der Soc. Vereeniging.
avond aan avond, een paar honderd
menschen eenig genot vroolijk of
Benoeming.
Bij de heden (Woensdag) alhier ge
houden verkiezing is tot voorzitter
van den Vijfhuizerpolder onder Haar-
lemmerliede c. a. gekozen de heer L.
G. Prins te Overveen en zulks
welke voordeelen er al door den triestig genot in den schouwburg plaats van wijlen den heer Jhr. W.
Bond gedurende zijn 15-jarig bestaan
in Nederland behaald waren. Toch
was dit bij lange na niet genoeg, er
kan nog veel meer bereikt worden,
Uit de Omstreken
HEEMSTEDE.
Caudidaatstelling.
Bij de Dinsdag geiioudeu verkiezing
te verschaffen, dat aan hun eenvou- P". Teding van Berkhout,
dige eischen voldoet.
Een der directeuren van het gezel-
doch om daartoe te geraken is noo- schap de heer M. Spree die
dig de medewerking van de vakge- ons om bovengenoemde reden dan ook
nooten in 't algemeen door tol den sympatMek is had dit nu 12J jaar
Bond als lid toe te treden. En waar
deleden nu voor een groot deel al ^ond aan avond gedaan, en kwam
op de steun van 't publiek kunnen dat feit hier gasterenavond bij zijn van een lid voor den Gemeenteraad
gaan rekenen, moesten de leden niet vrienden onder het publiek vieren, zijn candidaat gesteld die heeren G.
blijven rusten, maai* ieder naai' zijn En aan de samenstelling van dat pu- Aberson en Q. van den Berg.
vermogen medewerken tot het groot b]iek aan de randen di(. slecht of «tt r wr.rvu
Macvta TCraSrtltenSe «rbcteringlk good bezet waren, tan nten dadelijk w» mogen welzeggen tooi- stoe-
in het barbiers- en kappersbedrijf. zien 111 welke maatschappelijke knn- len en banken werd Maandagavond
Na deze inleiding als opwekking gen de vrienden van den lieer Spree door de Amsterdamsche Tooneelis-
tot de aanwezige leden, gaf spreker gevonden worden niet onder het pu- tmi onder directie van den heer J. W.
een teer duidelijke uiteenzetting orn- WWt dei. „premières", niet onder de <i« real vlk
StondheSptlhie'n iïV dames met de donzen sorties en de hct „Wapen van Friesland". Tod,
de Gezondheidscommissie te Amster- heeren m smoking, maar oaaer de was het te betreuren, want het spel
dam waren goedgekeurd. eenvoudige en oprechte tooneelvrien-
Na vervolgen^ nog verschillende den, die er een avondje moeten uit-
inlichtingen en adviezen te hebben blieken om in de week een hunner
gegeven, omtrent voorstellen van het geliefde acteurs te kunnen huldigen.
23fï£ din Bond'StaX Xiig- «J*» 'le'f en
de spreker zijne belangrijke rede wel-; hn dat bleek gisteren oo~. Want
ke met volle aandacht door de leden nauwelijks verscheen de jubilaris in
was aangehoord. I de eerste acte in zijn matrozenpak op
De voorzitter sprak een woord van de p]anken 0f een luid en hartelijk
dank aan den heer Onaman. dat de handgeklap verwelkomde hem.
aJeemeene instemming uitlokte. 1
Hternahadde periodieke veikie-! ..Mottige Janus een der lijfstuk-
zing van 4 Bestuursleden plaats, ken van den heer Spree, door hem gedwongen huwelijk een 1 sten prijs
ü.3. van den 2en voorzitterlen se- zelf geschreven een echt lekker ep het blijspel ..De Schoolrijd-
cretaris len penningmeester en com-volksstuk met voldoende braafheid en stt£. ,75®"
missori.. die echter ellen bij acokt- j dMh{heid el. in om aandoeningen
het besluit van varieerenden aard te verwekken. k"""* -
tot aankoop van verschillende artike- en traan en lach te voorschijn te
len en ontsmettingsmiddelen, die be- roepen waarin hij zelf de hoofdrol
was goed. De tooneelisten hadden
dan ook meer belangstelling ver
diend.
Een uastukje ,,De Werkstaking",
werd eveneens goed en vlug afge
speeld.
Wegens de geringe deelname. Wfcl-d
er geen bal na gehouden.
IJMUIDEN.
De to one el vereeniging Vrienden
kring" behaalde bij den wedstrijd in
De Rijp. met het tooneelspel ..Een
dus
Z ANDVOORT.
Dinsdagavond j.l. vergaderde de
noócïigd zijn bij het toepassen der J van den mottigen maar o zoo braven afdeeling Zand voort van den Volks-
iihfti/ieKoraiiiTictati at> vftor de niatroos speelt, en dat reeds zoo dik- bond in hotel Driehuizen. Aanwezig
gezondheidsbepalingen, en voor 111!wruus
CU Utli. I'ceus ÏUU uiiv- W1U 'JU 1IUICI L».
^^t dw^ii Haartom va:k" wijls de menschen heeft bezig gehou- waren 12 leden.
Na de" gebruikelijke rondvraag dcn. niiste ook .gisteren zijn uitwer- De voorzitter van het voorloopige
aloot- de voorzitter met een woord j king niet en leende er zich goed toe bestuur, de heer P. L. de Vries, leid-
van dank voor de goede opkomst te om het talent van den heer Spree in de de vergadering en bracht ter ta-
12 uur deze zeer geanimeerde verga-djj genre van werk voordeelig te doen fel de concepten der statuten en van
dering.
uitkomen.
Ons wordt een soort van manifest j Ten ^otte werd nij" nog met een
toegezonden, inet de mededeeling, dat groote lauwerkrans gehuldigd
A«tialcinnn 1, „Mcnrawl VR4WC VPTCn
dit in enveloppe heden verspreid
wordt in Haarlem. Heemstede, Over
veen. Schoten en Zandvoort, om het
publiek nader bekend te maken met
doel en streven van den Bond.
Diefstal.
Door eene 80-jarige bewoonster
ran het Hofje van Oorschot aan de
Kruisstraat, is bij de politie aangif
te gedaan, dat van de tafel in haar
kamer is ontvreemd een standaardje
beenderen, die een èi twee malen in
de week op dat Hofje de bewoon
sters bezocht om inkoopen te doen,
rnaar zich sedert niet meer heeft
vertoond.
De politie is hem echter op het
spoor.
Te water!
Hedenmiddag ongeveer 1 uur viel
een 14-jarige jongen in de Bakene:
sergracht. Spoedig werd hij echter ge
red door een korporaal der infanterie,
die hem oen touw toewierp.
Schermen.
Kon. Off. Schermbond.
In den afdeel in gswedstrijd floret,
behaalde de afdeeling Haarlem, kapt.
Muller le luit. Rijk 2e luit. Stout-
jesdijk. een 2don prijs.
FRANS XETSCHER.
Van 't Kantongerecht
liet huishoudelijk reglement, die ai-
dus werden vastgesteld.
Vervolgens had de verkiezing plaats
voor het definitief bestuur. Gekozen
werdentot voorzitter de heer Ph,
de Vries, tot onder-voorzitter de heer
F. Zwaan, tot Secretaris de heer J.
Th. Schuhmacher, tot penningmees
ter de heer M. Koning en tot 5de be
stuurslid de heer D. Driehuijzen.
Nog werd de wenschelijkheid uit
gesproken een spieker hier te laten
ten einde propaganda te
TWEEDE KAMER.
De leden van de Tweede Kamer zijn
lieden in de afdeelingen bijeengeko
men tot onderzoek van de daarvoor
aangewezen wetsontwerpen, waaron
der die betreffende de administratieve
rechtspraak. De reeds vroeger aange
wezen leden der commissie van voor
bereiding voor die aangelegenheden,
de heeren Loeff, voorzitter. Van der
Vlugt, Jannink, Smidt en Van Id-
r-enga,, zijn over de verschillende sec
tiën verdeeld. De werkzaamheden in
de afdeelingen zullen zeker tot het
laatst dezer week voortduren.
INTERN. RAAD VOOR HET ONDER
ZOEK DER ZEE.
Dinsdagmiddag is in de Akademie
voor Wetenschappen te Amsterdam
de conferentie geopend dei' interna
tionale commissie voor het onderzoek
der zee. Hierbij waven tegenwoordig
de ministers van buitenl a udsohe za
ken en van landbouw, terwijl verder
afgevaardigden aanwezig waren van
Duitschland, België, Denemarken,
Finland. Groot-Brilt annie en Ier
land, Noorwegen, Rusland en Zwe
den Nederland dooi' prof. Weber van
Amsterdam^ prof. Wind van Utrecht
en dr. Recleke uit Den Helder.
Woensdag biedt het bestuur van
Artis hun een diner aanDonderdag
zullen zij gasten zijn van burgemees
ter Van LeeuwenVrijdag wordt een
uitstapje gedaan naar iJmuiden, tot
bezichtiging van clen Rijksvischaf-
slagZaterdag- wordt de bijeenkomst
gesloten en gaan de leden het Zoölo
gisch Station te Helder in oogen-
schoouw nemen.
De zittingen zijn niet voor de pers
toegankelijkvanwege het bestuur
zullen communiqués verstrekt wor
den, waarin het verhandelde beknopt
zal worden weergegeven.
VERB1NDING NOORDWIJK—
NOORDWIJK AAN ZEE.
Men schrijft uit N'oordwijk
Sinds geruimen tijd reeds houdt
men zich hier bezig met 't moeilijk
op te lossen vraagstuk, hoe Noord-
wijk en N'oordwijk aan Zee door een
breed vaarwater te verbinden met de
Haarlemsche Trekvaart en zoodoende
met T kanalcnstelse? HaarlemLei
den. Groote schepen met bouwmate
riaal, meststoffen voor de bloemvel
den enz. kunnen nooit ver-Ier varen
dan Warmond. Vandaar wordt de
last per vlet naar Noordwijk ver
voerd.
Geen wonder dus. dat ei* op verga
deringen van de bloembollencultuur-
e. a.- dikwijls is gesproken over een
verbreed vaarwater' naar de beide
Noordwijken. Thans is men vol ver
wachting het eenige raadslid voor
Noordwijk aan Zee, de heer C. Admi-
raad, heeft toezegging gedaan, in de
volgende raadsvergadering met oen
bepaald voorstel omtrent 't vaarwater
voor den dag te zullen komen.
EEN l-T.NANCIEELE KRACH TE
GOUDA.
Men meldt aan de Tel.
Het tekort der kassiersfirma B. te
Gouda moet minstens een half mil-
lioen gulden bedragen, daar het ac
tief slechts gering is.
De Xutsspaarbank had het Maan
dagavond druk met het uitbetalen
van belegde gelden, want zelfs deze
bank wordt nu niet meer vertrouwt.
Het gerucht liep dan ook, dat de
firma B. ook zaken deed met deNuts-
spaarbank. De uitbetaling had ech
ter geregeld plaats en langzamerhand
zaJ het vertrouwen wel terugkeeren.
Ongeval.
Dinsdagmidag geraakte een smid
van de Centrale Werkplaats met een
vmger tusschen de machine. De man
moest in het Gasthuis worden verbom
Militaire Z aken.
De sergeant Van der Endt van de le
comp. 4e bat. 10 regiment infanterie,
alihier in garnizoen, wordt op 3 Maart
a.s. bevorderd tot sergeant-majoor-in
strodeur en overgeplaatst bij liet 2de
bataljon te Den Helder.
Op gelijken datum wordt de ser-
geant-roajoor-instructeur Boiigertman
van het 2e bat., op diens vow/v»t-
overgeplaatst bij het 3e bat.
ment infanterie alhier.
■rzoek.
10 regi
gedachten wisselen en met het hoofd
bestuur in onderhandeling treden.
Daarna werd de vergadering ge
sloten.
Nog kan gemeld worden, dat de
STROOPERS.
Eenige bekende stroopers namen
heden plaats in het bankje der be
schuldigden, om hun verzet toe te
lichten tegen enkele vonnissen we
gens jachtdeJicten. De boeten van 10 komen,
waarop e^^'rih^^n^^ameshorloge ouldei1 konden zij niet betalen want maken voor de zaak om te trachten
met dito ketting. j dan zaten zij op de keien", hadden meerdere leden te krijgen.
Van dezen diefstal wordt verdacht hun vrouwen en kinderen geen brood Het bestuur zal daaromtrent van
een 17-Jarige koopman in vodden en en moesten hongerlijden.
'n Mooie verdediging inderdaad, ge
schikt om het medelijden op te wek
ken
De Ambtenaar van het Openbaar
Ministerie werd evenwel alles be- afdeeling thans 42 leden telt.
halve sentimenteel, 't Prachtige ver-
dedtgmgssysteem werd meteen door
aem omver geworpen met de mede-
deeding, dat de heeren (bedoeld de
stroopers) soms weken maken van
rti* guMen, teririit dan moa-
dei de trouw niet meer ziet dan en- i^idsche studenten, die indertijd een
kelc guldens. Het andere is voor den nachtelijken inval 'hebben gedaan in
herbergier. Medelijden met ..moeder, het meisjes-pensionaat te Voorscho-
de vrouw", waarachter zij zich ver- boete of 20 dogen hechte-
schuilen, is dus bij hen zelf al bijzon- jnis'
der gering. I hOLL. HYPOTHEEKBANK.
andaar dat Z.E.A. bevestiging! Dinsdagmorgen tverd voor de Ant
ral, 't vonnis requlreerde. stM.dRrascdl, Rechtbank voortgezet
Rechtszaken
EEN NACHTELIJKE INVAL.
Het O. M. bij de Haagsche Recht-
i de
Co.
zaak van de firma Van Marle
contra de HoLlandsche Hypo-
SNKL RECHT.
Velen huldigen het beginsel van
straf dadelijk na het plegen van het
misdrijf - - zooals een jongen meteen
een pak voor zijn broek krijgt, wan
neer iiij de verleiding van 't verbo
den koekjeseten niet kan weerstaan.
Bij een rechtzaak is dat niet moge
lijk, want 't onderzoek neemt tijd in
beslag, 't Loopt evenwel de spuiga
ten uit, wanneer iemand in Augustus
van 't vorige jaar een overtreding van
de Veiligheidswet pleegt en thans na
zeven maanden pas een boete j e^ner geldboete van f 616 10.
tegen zich hoort eischen.
iverd
theekbank, waarvan gediend
van conclusie van eisch.
Zooals men zich herinneren zal
strekt de vordering der firma tot af
gifte van een nieuw couponblad.
De zaak werd 14 dagen uitgesteld.
ONTDUIKING VAN ACCIJNS-
De Haagsche rechtbank veroordeel
de de Naamlooze Vennootschap Pa
pegaai te Delft, wegens het uitslaan
van gedistilleerd niet gedekt door
document, bij recidive tot betaling
BRANDEN
Men meldt uit Steen wijk
Van een blok arbeiderswoningen,
staande achter de groote kerk, al-'
hier, brandden er Maandagnacht een
vijftal af. Zij behoorden aan ver-
schillende eigenaars en waren verze-
kerd. wat niet het geval is met de
inboedels, die echter ten deele wer-
t den gered. Van de gespaarde wonin
gen zouden er juist enkele, die aan
de gemeente behooren, dezer dagen
voor afbraak worden verkocht. De
behoefte aan goede woningen, hier
reeds groot, zal nu twaalf gezinnen
eerlang zonder dak komen, nog toe-
nemen.
AANRANDING.
De vorige week keerde mej. S. te
Eenigenburg, uit Duitschland, waar
zij een familielid een bezoek had ge
bracht, per spoortrein huiswaarts.
Aan liet station te Arnhem namen
twee reizigers bij haar in de coupé
plaats, waarvan een al spoedig be
gon, zich onhebbelijk tegenover de
reizende juffrouw te gedragen. Zijn
metgezel vermaande hem wel, dat nr
te lsten, deen zonder veel gevolg. Te
Amsterdam gekomen, neemt de juf
frouw een plaats in een daanescoupé
en op het punt, dat de trein zal af
rijden, springt de lastige médereizi
ger weer in den coupé, waarin het
meisje zich alleen bevindt.
Nu beeft zij nog meer van hem te
verduren. Hij behandelde haar op er
gerlijke wijze, houdt haar de han
den vast, zoodat zij zich niet bewe
gen kan( maar heeft het ongeluk zijn
lorgnet te verliezen. Op 'net oogen-
blik, dat hij zich bukt, deze te
rapen, krijgt de juffrouw haar hand
vrij en weet de noodrem neer to
trekken. De trein staat onmiddellijk
stil en de conducteur verlost Se juf
frouw uit haar benauwde positie. Het
is te hopen, dat de aanrander zijn
verdiende straf niet za! ontgaan.
(Zijp. Cf.)
JAN NIEUWENHUIJZEN.
Dinsdag' was, zooals de lezers uit
Om ons Heten" van gisteren kunnen
weten, de honderdste gedenkdag van
't afsterven van Jan Nieuwenhuijzeu.
den man, die door de stichting van
de ..Maatschappij tot Nut van 't Alge
meen" veel heeft bijgedragen tot de
ontwikkeling van het Nedjerlandsche
volk.
Om dezen dag waardig te gedenken
werd de jaarvergadering der Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen een:-
ge maanden vervroegd en gesteld op
27 en 28 dezer
Den eersten dag, gisteren Dinsdag,
zou een plechtig bezoek gebracht, wor
den aan de grafstede van den overle
dene in de Groote- of St. Nikolaas-
Kerk te Monnikendam.
Omstreeks één uur gisterenmiddag
kwamen uit alle streken der hoofdstad
van Nederland de „bedevaartgangers"
te -/amen op het plein voor het cen
tra al-station. Het waren de hoofdbe-
stuurderen der maatschappij en de af
gevaardigden, velen met hun dames.
Een aardig gezicht was het de hier
uit alle oordén des lands gekomen af
gevaardigden bijeen te zien. Platte
landsbewoners van den ouden stempel
zag men er naast de modernste ste
delingen.
Om bij half twee voer de eerste boot
van de Noord-Hollandsche tram het
V over, daarna volgde er nog één en
zoo kwamen de ongeveer vijfhonderd
deelgenooten behouden aan clen over
kant, waar twee extra trams wachtten
om de Nuts-laden naar Monnikendam
over t.e brengen.
Over Zunderdorp en Broek werden
de deelnemers aan den tocht in een
uur naar het typische stadje overge
voerd.
TE MONNIKENDAM.
Het weer was er iniusschen niet op
verbeterd.
Bepaalde het zich in den aanvang
lot motregenen, toen men in Monni
kendam voor het Doelen-hotel uitstap
te, regende het flink door.
Do korte afstand, die ons van de
Kerk scheidde, werd binnen enkele
minuten onder een parapluie-dnk af
gelegd.
Natuurlijk was de belangstelling
van de zijde der Monnikendammers
zeer groot. Wie het huis uit konden,
hadden zich van het Doelen-hotel tot
de Kerk in dichte rijen opgesteld, om
de bezoekers te kunnen waarnemen.
Ook een aantal Volendamaneivs en
Markers waren aanwezig. De Monni-
kendamsebe jeugd, voor zoover het de
leerlingen der jan Nieu wenh u ij zen-
school* betrof, hadden vacantie gekre
gen.
Bij cle Kerk werd de stoet opge
wacht door de bestuur der en van het
daar bestaande departement van het
..Nut", onder voorzitterschap van den
heer H. van Ruigh.
Iu de Kérk waren mede aanwezig de
kerkvoogden, de wethouders der ge
meente en een aantal genoodigdien.
De heer II. A. van Alten, burgemees
ter. was door ongesteldheid verhin
derd de plechtigheid bij te wonen.
Terwijl de bezoekers het. groote en
ruime kerkgebouw binnen traden, liet
cte) organist der kerk, de heer Evert
Co melis van zijn instrument het Prae-
luclium in C kleine terts van Bach
cloor de gewelven ruischen.
Hierna namen allen plaats, meest in
den rechterhoek der Kerk, waar bo
ven het graf van Nieuwenhuizen m
den muur een gedenksteen in zwarten
wi.t marmer is aangebracht.
In den hoek hiernaast was te mid
den een er plantenversiering een po
dium opgeslagen, vanwaar een kwar
tet. bestaande uit de dames Bertha
Srtssholtz en Dymphona Brünings en
de heeren M. Vegeveno en C. Butter,
onder leiding van dien heer Daniel de
Lange op prachtige wijze ten gehoore
bracht het bekende ,.0. Heer, diedaer
des hemels tente spréyt" uit Valerius'
..Gedenck-Clanck". Daarna hief het
kwartet het niet minder bekende lied
uit ..Drei-Gedenck-Clanck" aan: „Wilt
heden nu treden voor God' den Hèene".
Nadat de laatste tonen van den zang
waren weggestorven, besteeg mr. D.
.T. van Stockum, voorzitter van het
hoofdbestuur 'toude, uit den tijd van
Nieuwenhuijzen afkomstige spreek
gestoelte. om de redevoering uit te
spreken.
In zijn kernachtige rede ging de
spreker na, hoe Nieuweauhuijzen er toe
gekomen is, om het Nut te stichten.
Vooral zijn zin voor het bijzonder
practlsche in een tijd, die men den
pruikentijd noemt, heeft hem aange
spoord om den mindemen man, wiens
onkunde hom bedroefde, op te heffen.
Daarna ging de heer Van Stockum
de wording- eai het streven van de
jonge maatschappij na, waarbij hij
gelegenheid had aan te toonen, dat de
grondgedachte van Nieuwenhuijzen's
werk „Het zwaartepunt van het leven
ligt in dit leven, en1 dit leven moet
worden veredeld" de onuitputtelijke
bron van levenskracht der maatschap
pij is geworden.
Na er aan herinnerd te hebben, hoe
de scholen van het nut model-soholen
zijn geworden, doch dat na ae Lager
Ondenvijs-wet van 1857 door de staats
zorg de taak der maatschappij be
perkt werd, metende spreker, dat de
wetswijziging van 1905 een nieuwe en
krachtige actie was.
Hierbij herinnerde de spreker aan
het BijbelsChe verhaal uit 2 Kon. 13
vers 2i
„En het geschiedde als zij een man
begroeven, dat zij een bende Moabie-
ten zagen. Daarom wierpen zij den
man in het graf van Elisa. En toen
de man daarin kwam en het gebeente
van Elisa aanroerde, werd hij levend
en rees op zijn voeten."
Ik wil hiermede geenszins zeggen,
dat onze maatschappij met eendoode
te vergelijken is zeidie de voorzit
ter --integendeel, valt gelukkig op al
lerlei gebied in menig departement
verhoogde actie te bespeuren.
Maar op het eigenlijke historische
veld van het Nuthet oprichten van
scholen voor lager onderwijs, is die
actie doodwej is waai* doordien zij
tijdelijk overbodig waren, zooals ik
straks zeide, maar dood is zij.
En thans is die actie weer noodig,
thans moet die doode Weer levend wor
den.
Welaan, moge ons bezoek aan het
graf van 'Jan Nieuwenhuijzen voor die
actie zijn wat eertijds het graf van
Elisa was voor dien dboden man.
Zich daarna naar de graftombe be-,
gevende, hechtte de heer Van Stockuny
een reusachtigen krans van Aronskel
ken en witte seringen aan het gedenk-
teeken, onder het uitspreken dezer
woorden
„Jan Nieuwewhuijzenonveagetelij-ei
ke stichter onzer Maatschappij'; wij
Zijn -hier gekomen om uw sterfdag te
hetrdanken en uw geest te eeren de
krans, dien ik hier aan uw tombe
hecht, zij een blijk onzer huldemoge
uw geest nog eeuwen bezieling geven
aan onze Maatschappij
Dit was een plechtig moment.
Ten slotte zong het kwartet nog:
„Mijn Tij-t g-ae-t. wech en ic daermet"
uit het „Devoot Ende Profitelyckf*
Boecxken".
De korte maar indrukwekkende
plechtigheid was hiermede beëindigd.
Onderwijl het" orgel het Hallelujah"ik
uit Handel's „Messias" ten géhoorein
bracht, verlieten allen het Kerkge
bouw.
Buiten was het droog geworden
zelfs een zonnetje keek af en toe door^
de wolken. F
In het Doelen-hotel werd even ge-rH
poosd. maar het bleek, dat loet hotelr
niet op een invasie van vijf boraleri#
personen berekend was. wat trouwensr
n iet te verwonderen valt. Wie in de F
korte «ogenblikken het meest profï-
teerden, waren wel de Monnikendam-;"
sche meiskes met prentbriefkaarten. I
die in een minimum van tijd haar
mandjes ieegverkochten, minstens met!
200 procent winst! c
Die landelijke onschuld c
Te vier uur reed. het gezelschap1
weer met twee trams terug langs de ia
nu bezonde weilanden met dorpjes eim
gehuchtjes en molentjes aan den hori-j.
zon.
Om tien minuten voor vijven braoh-h
ten de booten de afgevaardigden weer j 5
aan het Stationsplein te Amsterdam,
waarna de massa zich door de stad
verspreidde om te gaan middagmalen.
IN HET CONCERTGEBOUW^
Des avonds om acht uur kwamen
allen weer tezamen in het Concertge
bouw.
Bovendien waren een groot aantal?
genoodigden aanwezig, zoodat een!
groote massa publiek do zaal en del
balcons geheel en al vulde.
Onder de aanwezigen merkten wei
o.a. op mr. G". van Tienhovon, Com-j
missan's der Koningin in onze provin-
de mi'. Van Leeuwen, burgemeester
van Amsterdam, en de gemeente-secre-'
taris. mr. Baëza.
Op het kolossale podium hadden!
plaats genomen de ongeveer vierhon-|
derd leden van de Oratorium-Vereeni
ging en het Concertgebouworkest-.
De avond werd geopend met een re
devoering van den voorzitter vaat hetl
Nut, mr. D. J. van Stockum.
Deze riep allen een woord van wel-|
kom toe in het bijzonder aan den
Commissaris deft' Koningin, den Am-
sterdamscben burgemeester en den
secretaris, voorts ook aan Dr. D. Bos,
Ds. J. de Vries uit. Haarlem en nrof.
Kernkamp, en deelde mede, dat de Mi
nister van Binnenland sche Zaken ver-!
hinderd. was aan het feest deel te ne
men.
Het orkest, speelde nu de March e
funèbr© uit Von Beethoven's „Eroica".
waarna het koor eenige gedeelten zong
uit het Requiem van Brahms.
Mej. Bertha Süsaholtz trad op als
sopraan-soliste.
Hierna hield Dr. Bos de herden
kingsrede, die den levensarbeid van
Jan Nieuwenhuijzen, een stille in
den lande, eau van diens zoon Marti-
mts uitvoerig naging en den overlede
ne vergeleek met Geert Groote van-De
venter en Florisz Halewijnsz uit Zwol
le, de geestelijke vaders van de Broo-
derschap des gemeen en levens.
Daarna besprak de spreker het voor
stel om een fonds te stichten van nuts-
scholen, om het onderwijs vrij tema
ken en ook om te komen tot vrijma
king van den mensch.
..Herdenkende op dezen dag -- al
dus besloot Dr. Bos wat de geest
drift der Nieuwenhuijzens heeft tol
stand gebrachtden zegen, dien zij
over ons land en over ons volk heb
ben verspreid, zal ook bij ons de
kracht -niet verflauwen om te doen
wat deze tijden van ons eischen. En
de handen wederom ineen slaande,
om zonder verwijl te doen, waarover
zoovel en spreken, door te zetten, wat
met oordeel is ondernomen, ten einde
te brengen, wat met kracht is aange
vat, zullen wij den geest over ons
vaardig maken van den stichter onzer
schoone Maatschappij, wiens naam
blijft lichten door den sluier dei
eeuwen."
De rede werd met Langdurige toe
juichingen beantwoord.
Ten slotte zong na de pauze het
koor de in 1884 bij gelegenheid
het eeuwfeest der maatschappij uit
gevoerde cantate, waarvan de tekst
gedicht is door onzen stadgenoot*
den heer Ds. Jo de Vries en welke
getoonzet is door den heer Daniël de
Lange. De cantate maakte een
pon indruk, vooral het laatste ge
deelte
Wij zoeken de dankbare blikken
Gewend naar 't groot verleên
Beschaving, verbroedring, verlichting
Tot nut van 't algemeen.
Geboren uit vroomheid en liefde.
Hoü onze leuze stand,
Der Maatschappij tot glorie
j Tot Reil van 't Vaderland.
j De heer Daniël do Lange, die hei
i muzikale gedeelte van den avond" ge
t leid had, vond na de pauzo een krans
aan het dirigeergestoelte hangen.
Tegen middernacht eindigde deuit-
voering. Velen maakten in de pauze
tn daarna gebruik van de gelegen-
heid om eenige „Nieuwenhuijzeniana'
welke op een tweetal tafels waren
ten toon gesteld, te bezichtigen.
POKLIJDERS.
Het uit Huelva, in Spanje, met
poklijders aan boord te Rotterdam
aangekomen stoomschip Elswick
verhaald naai' de Rio Tintoloodsen in
de Binnenhaven, waar het gemeente
lijke ontsmettingsvaartuig, dat uit de
Hogenoordsgracht is opgesleept,
langs zijn zijde ligplaats heeft ge
nomen. Daar wordt nu het geheele
stoomschip onder het opzicht van den
chef van den ontsmettingsdienst, den
heer G. L. Theijssen, ontsmet. Ds
geheele equipage, met den gezagvoer
der mede uit 21 koppen bestaande,
uitgezonderd de drie menschen die.
zooals gemeld naar Woudensteijn
zijn vervoerd, is op het ontsmetting-
vaartuig overgegaan. Ieder man
krijgt daar een bad. terwijl zijni
kleeding in den. op dat vaartuig aan
wezigen oven. wordt ontsmet. Naaf
loop daarvan gaat de gebeele equtj
page naar de observatie-inrichting in;
de Oost-Molendwarsstraat.
Heden denkt, men met de ontsmet
ting van het stoomschip Elswibk zoo-