NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
23e Jaargang.
No. T008
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
WOENSDAG 2 MEI 1906
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente)„1.30
Franco per post door Nederland„1-65
Afzonderlijke nummers0.02 H
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37 H
„de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM.
ADVERTENTIE N:
Van 1—5 regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
1
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Elrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 3Ibis Faubourg Montmartre.
AGENDA
Woensdag 2 Mei.
iron gebouw De Prins van Sind, 7}
uur.
|r. Houtstraat 99 ANaaml. Venn.
K,l'Union" Jaarl. Verg. van Aan
deelhouders, 1| uur.
OM ONS HEEN
ccxciv.
'DE EERSTE RAADSCANDIDAAT.
IDen 19den Januari 1904 is de heer
Ir. W. Th. Pahud de Mortanges, die
hans pas bedankt heeft, als Raadslid
«kozen en wel in het eerste district,
let midden van de stad. Zooals men
reet begint dit district aan de Bar-
fojorisstraat. omvat verder de Groo-
e Houtstraat tot aan de Gedempte
lude Gracht, deze gracht aan de
toordzijde, omvat verder een ge-
jeelte van het Spaame, ook aan de
perzijde, zelfs de Zomervaart, tot
jen deel van de J ansstraat en een deel
fan de Zijlstraat toe, een uitgebreid
p dichtbevolkt district derhalve,
fcuarin gewoonlijk met ijver gestemd
K>rat.
Het district telt op dit oogenblik
.64 kiezers. Mr. Pahud de Mortan-
was in 1904 de candidaat van den
aamden Kieskring en van de
K. Kiesvereeniging, ter vervulling
de plaats, die opengekomen was
het aftreden van den heer Ed.
Lanoy. Tegenover den heer Pahud
ras destijds door de Protestantsche
liesvereeniging de heer J. B. Las-
Jchuit gesteld.
Bij eerste stemming, op 8 Januari
lier kreeg de heer Pahud 309 stem
men, de heer Lasschuit 184. Er was
toen al heel slecht gestemd. Bij de
herstemming op 19 Januari werd de
heer Pahud gekozen met 403 stem
men. De heer Lasschuit verkreeg er
toen 196. De Liberale Unie nam aan
deze verkiezing in dat district deel
met den heer G. Adrian, die destijds
evenwel niet in herstemming kwam.
I Thans is zij de eerste, die een can-
lidaat stelt, namelijk den heer E.
Jevert, wijnhandelaar en likeursto-
ser alhier. Everwijn Levert werd den
October 1865 te Amsterdam ge-
>oren en is dus pas 40 jaar oud. In
,891 stichtte hij met den heer L. F.
(cliudel de likeurstokerij en wijnhan-
tel in de Dijkstraat, die hij sedert het
littreden van den heer Schudel. met
broeder drijft.
I Hoewel hij zich in het openbare
teven nooit op den voorgrond stelde,
heeft hij zich daar waar men hem
poodig had, niet onttrokken. Sedert
laren was hij een werkzaam lid van
de Kamer van Arbeid voor dc Voe-
ttings- en Genotmiddelen. Hij behoort
bok onder de plaatsvervangende le
iden-werk gevers, die zitting hebben in
den Raad van Beroep. Een man cler-
fcalve die een uitblinkende positie in
it publieke leven niet begeerde. En
is ook nog niet zeker, of de heer
ert de hem door de Liberale Unie
len candidatuur aanvaarden
Aldus verzekerde hij mij, toen ik
morgen op zijn kantoor in de
ijkstraat was, om te trachten iets
ir van hem te vernemen over zijn
n en denkbeelden.
Ik moet", zoo verklaarde de heer
rert, ,,mij nog eens op de zaak be
en. En wat mijn meeningen be
moet ik u zeggen, dat het leven
ij geleerd heeft, niet al te positief
opiniën uit te spreken. Mij
dat wanneer iedereen met een
•.zet beginsel in een bestuurs-
komt, er van het totstand
van nuttige zaken niet veel
«al kunnen geschieden. Ik heb in dat
fcpzicht in de Kamer van Arbeid erva
ring opgedaan. Aanvankelijk meende
tk, dal het daar met vijf patroons en
▼ijf gezellen van zeer uiteenloopende
meeningen botsing geven zou, maar
t is mij gebleken, dat men zeer wel
,tot een overeenkomst geraken kan,
■wanneer maar niet ieder met een
kooropgezet denkbeeld in de vergade
ring komt. Het doen van een beroep
op een ander heeft, naar mijn onder
vinding. altijd de beste resultaten.
Mijn ideaal zou zijn, een democrati
sche vereeniging waarin iedereen, die
Wielt hoeveel ellende er geleden
wordt en verzacht moet worden, zou
kunnen plaats vinden, iedereen, van
welke Godsdienstige richting hij ook
'is. en zelfs de sociaal-democraten,
imits zij maar afstand wilden doen
rvt* hun ideeen over den klassen
strijd. Neem aan, dat er iets moest
worden gedaan, waarover mijn opi
nie, als ik die uitsprak, een ander
ergernis zou kunnen geven, dan zou
ik veel liever door overleg willen
trachten te komen tot een oplossing,
die iedereen bevredigen zou. Tien
jaar geleden had ik besliste opinie
over alles en sprak die ook uiit, maar
het leven heeft mij geleerd, dat men
daar juist niet altijd het meeste mee
bereiken kan. In weerwil van de Gé-
nestets opmerking over den gesma
den ..middelman", vind ik dat men
met geven en nemen heelwat meer
bereikt, dan met het getrouwelijk en
slaafsch achterna!oopen van de par
tij waartoe men behoort.
Kwam ik in den Raad, dan zou ik
daar willen optreden, zoo niet als
wilde, dan toch als individualist.
Daarvoor gevoel ik het meestevoor
vrijheid van het individu, mits na
tuurlijk gehouden binnen redelijke
grenzen. En waar de groote politiek
in den Raad zoo goed als nooit op
den voorgrond komt, zou ik >nfj er
toe willen bepalen de zaken die er
aan de orde komen, zorgvuldig te on
derzoeken en daarna mijn stem uit
te brengen voor datgene wat mij het
meest wenischelijk schijnt.
Ik kan er dus op dit oogenblik,
zelfs al wist, ik dat ik de candida
tuur aanvaarden zou, niet aan den
ken om u te zeggen hoe mijn mee-
niing is over verschillende zaken van
gemeentelijk beheer. Daarvoor heb ik
ze nog te weinig bestudeerd, weet ik
er te weinig van. t Zou ook in strijd
zijn met wat ik u zooeven zei, als ik
naar den Raad ging met opinies,
waaraan ik mij van te voren gebon
den had Het gebeurt mij meermalen,
dat ik nalaat een meening uit te
spreken, omdat ik de mogelijkheid
inzie, dat een ander die met betere
argumenten kan weerleggen."
„U is lid van de Vrijzinnig-Demo
cratische Kiesvereeniging
,,Ja, omdat het mij voorkomt, dat
de algemeene lijn, die door haar ge
trokken wordt, het meest aan mijn
wenschen beantwoordt."
Hiermee nam ik afscheid van den
heer Levert, daar ik mijn doel be
reikt had, namelijk om aan mijne
lezers een indruk te geven van de
persoonlijkheid van dezen candidaat,
zooals ik dat ook denk te doen van
andere candidaten, naarmate hun na
men zullen worden bekend gemaakt.
Immers het is niei te voorzien, dat de
nu door de Liberale Unie gestelde can
didatuur onbestreden blijven zal. In
dit blad is melding gemaakt van
twee andere personen, op wie het oog
gevestigd is, de heeren Wentholt en
Schreuders. Noch de Katholieke Kies
vereeniging. noch Burgerplicht, die
in het eerste disirict wel het meest
in de melk te brokken hebben, spra
ken zich tot dusverre uit. En wie
nagaat, dat bij de verkiezing van den
heer Pahud de Mortanges in 1904.
het totaal der uitgebrachte stemmen
599 bedroeg, terwijl het gezamenlijk
aantal kiezers in dat district thans
meer clan 2100 beloopt, die zal zich
wel wachten voor een profetie, aan
welke partij de vacante zetel ten
slotte toevallen zal. Dat hangt voor
een deel af van de personen, die
nog naar voren gebracht zullen wor
den en van de vraag of er ook com
binaties, totstand zullen komen, die
wij nu nog niet kennen.
In elk geval is de Liberale Unie
er vroeg genoeg bij de dag van de
verkiezing is door B. en W. nog niet
eens afgekondigd.
J. C. P.
Buiteniandsch Overzicht
DE TOESTAND IN RUSLAND.
Weer zijn eenige Russische politie
beambten gedood of gewond door
bommen en revolvers, de moordwerk
tuigen, waarmee de anarchisten het
liefst omgaan.
Zaterdagavond te half zes werd in
de Warschaustraat te Czentochau
(dicht bij Warschau) een. bom geslin
gerd tegen het rijtuig van den politie
chef Piekur. die van eene begrafenis
terugkeerde. Hij werd ernstig aan
een voet, een hand en het hoofd ge
wond. Ook drie voorbijgangers wer
den gewond.
Te Odessa werden aanslagen ge
pleegd op twee ambtenaren, berucht
geworden door de Joden-vervolgingen.
De chef van politie Pogrebnoi werd
door anarchisten, die na het plegen
van de daad spoorloos verdwenen,
doodgeschoten Bijna tegelijkertijd
wierp een meisje met een bom naai
den politiebeambte Poltawtschenko,
die gewond werd. Het meisje werd ge-
arresteerd, doch had nog den tijd een
tweeden bom te gooien, die eenige
politieagenten verwondde. Daarop
werd het meisje .eenvoudig' doodge
schoten.
DE 1-MEI-BEWEGING IN
FRANKRIJK.
De meiest uitgebreide voorzorgs
maatregelen zijn in de verschillende
Fransohe steden, waai' "men tegen he
den ongeregeldheden vreesde, geno
men. Overal zullen gendarmen en sol
daten tegen rustverstoringen waken.
In de provincie is men op vele
plaatsen over den afloop van de 1-Mei-
betoogingen lang niet gerust. Te Lo-
rient nam de algemeene spanning
slechts weinig af en. vreest men eene
herhaling van de ernstige opstootjes
van drie jaar geleden. In Brest wordt
door alle mogelijke arbeidersvereni
gingen tot de staking op heden opge
wekt. Vooral hier is een groote troe
penmacht samengetrokken.
Te Toulon (heeft de directie der gas
fabrieken geweigerd de eischen der
arbeiders in te willigen, zoodat de stad
des avonds grootendeels in het don
ker blijft.
De Marseillaansche dokwerkers heb
ben een motie aangenomen, waarin
gezegd wordt, dat zij van lieden af
den achturigen arbeidsdag invoeren.
De kellners hebben hier het werk
hervat, maar daarentegen vreest men
thans weer de staking dier bakkersge
zellen, daar de patroons aan liet werk
lieden-comité hebben medegedeeld dat
zij geen Joonsverhooging konden toe
staan, omdat zij anders de broodprij
zen moeten verhoogem. Bijna geen en
kele categorie van werklieden zal hier
heden aan den arbeid zijn.
Ook te Bordeaux ligt vermoedelijk
heden overal het werk stil.
DE HUISZOEKINGEN IN
PARIJS.
Zeven bevelen tot inhechtenisne
ming zijn uitgevaardigd tegen Lévy,
bestuurslid van de „Confédération du
Travail" Henry Bibat, Fromentin,
Griffachler, Xavier Feuillant e. a.
Huiszoekingen zijn gedaan bij graaf
Beauregard en anderen.
De arrestatie is gegrond op eene
beschuldiging wegens medeplichtig
heid aan rebellie, op touw gezet door
anarchisten.
HET SERVISCHE MINISTERIE.
Het kabinet is aldus samengesteld
voorzitter de minister van buitenland-
sche zaken Pachitsj, minister van
binnenlandsche zaken Protitsj, van
financiën Patchon, van ©eredienst Nd-
kolitsj, van justitie Vestnitsj, van
oorlog generaal Poutagh.
DE RAMP TE SAN FRANCISCO.
De correspondent van den „Berli
ner Anzeiger" te San Francisco seint,
dat de gezondheidstoestand goed blijft
doch dat de doctoren vreezen, dat het
slechte drinkwater een typhus-epide-
•mie zal doen uitbreken. Uitgebreide
sanitaire maatregelen worden door de
autoriteiten genomen.
Tc Oakland begint men zich thans
voor de geleden verliezen schadeloos
te stellen, en zijn alle prijzen met
uitzondering van die der levensmidde
len, die voor een deel nog gratis wor
den verstrekt zeer gestegen. De
huur van huizen en kantoren steegtot
het vijfvoudige van vroeger. Vooreen
automobiel, welke voertuigen thans
van groot nut zijn. betaalt zelfs het
Roode Kruis dagelijks 75 dollars huur.
De locale pers toont zidh zeer onte
vreden over president Roosevelt we
gens zijn besluit tot het. weigeren van
buitenlandsche hulp.
De troepen hebben opnieuw bevel
gekregen te schieten op schatzoekers.
De meeste bezoekers van San Fran
cisco zoeken in de ruïnen naar zaken
van waarde. Zelfs welgestelde lieden
in de hotels te Oakland toonen der
gelijke voorwerpen, die deels uit de
Chineezenwijk, deels uit de puinhoo-
pen dér millionairswoningen op den
Notherwel afkomstig zijn.
DE ENGELSCHE BEGROOTING.
In het Lagerhuis diende de minister
van financiën Asquith de begrooting
in. Hierin worden de uitgaven in liet
komende begrootingsjaar geraamd op
141.786.000 pond sterling, en de inkom
sten volgens den gewonen grondslag
van berekening op 144.860.000 pond
sterling, zoodat een batig saldo van
3.074.000 pond sterling geraamd'wordt.
Van deze som zal 500.000 pond ster
ling waarbij nog komt 500.000
pond sterling uit de Chineesdhe scha
deloosstelling worden aangewend
tot terugbetaling van staatsschuld
waarna na afffek van verdere gelden
ten dienste van onderwijs, posterijen
en onvoorziene uitgaven, een slot-
saldo van ongeveer 2.000.000 p. ster
ling zou overblijven.
Het uitvoerreaht op steenkool zal
den lsten November worden afge
schaft, en het recht op thee met een
penny per pond worden verlaagd.
Het afgeloopen jaar is een jaar ge
weest van gedurigen groei en voor
spoed.
EGYPTE EN TURKIJE.
De „Daily Mail" verneemt uit Cairo,
dat de Turksche regeering aan de
Egyptische regeering mededeelde niet
verantwoordelijk te zijn voor het weg
nemen van de grenspalen, en bevelen
gegeven te hebben om die weer op hun
plaats aan te brengen.
DE GEREDDEN VAN HET
SCHOOLSCHIP.
De «vertol ij venden van het school-
schip „De Smet de Naeyer" zijn Maan
dag in België teruggekomen. Men had
aangekondigd, dat zij te halif twee
aan liet Noorder-station te Brussel
zouden aankomen. Een dichte menig
te was bijeen in den omtrek van het
station, waarvan de toegangen door
troepen bewaakt werden.
Doch met liet oog op dezen toevloed
van mensolien stegen de geredden te
Schaerbeek, het eerste station vóór
Brussel, uit den trein, zoodat het pu
bliek teleurgesteld moest heengaan.
De geredden hebben, op die wijze
zich kunnen onttrekken aan alle» ma
nifestaties en kalm de woningen hun
ner bloedverwanten kunnen bereiken.
Stadsnieuws
STOTTEREN.
Dr. G. H. Mulder, alhier, heeft naar
aanleiding van een onderzoek, ge
daan in opdracht van de Nederl.
keel-, neus- en ooriieelkundige veree
niging, rapport uitgebracht over „het
stottergebrek onder de schoolkinde
ren in Nederland". In het ..Tijd
schrift van Geneeskunde" deelt hij
0. m. daaromtrent mede
lo. Vaai de leerlingen der lagere
scholen stotteren ruim 1 en wel
van de jongens 1.64 van de meis
jes 0.44
2o. Van de stotterende kinderen
zijn ongeveer 80 jongens en 20
meisjes, d. w. z. tegen 4 jongens stot
tert slechts 1 meisje.
3o. In minstens 187 van de 446 ge
vallen begon het stotteren tegelijk
met het eerste sprekenin 295 geval
len vóórdat het kind de school be
zocht. Waarschijnlijk moeten deze
getallen, om verschillende redenen,
aanmerkelijk hooger gesteld worden.
4o. Bij minstens 40 der stotte
rende kinderen komen er in het ge
zin twee of meer stotteraars voor.
Meestal zijn het broertjes of zu9jes,
doch in vele gevallen ook de vader
of de moeder. Nog vrij wat grooter
is het percentage der kinderen, die
stotteraars in hun familie hebben.
5o. De gezondheidstoestand der
stotteraars is over het algemeen niet
afwijkende bevonden, ten opzichte
van andere kinderen. Wel schijnen
bij stotteraars meer adenoïde vegetac
ties voor te komen. Aetiologisch kan
daaraan echter geen beteekenis wor
den toegeschreven.
6o. In de overgroote meerderheid
der gevallen is een duidelijke ner-
veuse belasting aan te toonen. Mede
op grond van andere reeds genoem
de feiten kan daarom het stotteren
genoemd worden een in aanleg erfe
lijk verkregen gebrek. De zoogenaam
de accidenteele oorzaken zijn van on
dergeschikte beteekenis.
7. Onder de stotteraars komt een
hoog percentage achterlijke kinde
ren voor. Terwijl een algemeene ver
traging in de intellectueele ontwik
keling" niet kon geconstateerd wor
den. bleken toch onder stotteraars
meer dan onder de geheele schoolbe
volking, kinderen voor te komen, die
twee of meer klassen ten achter
zijn.
8o. De cijfers onzer statistiek ver
oorloven niet een sterk verband tus-
schen stotteren en links-handigheid
aan te nemen. Enkele feiten echter
wettigen een nader onderzoek dezer
quaestie.
9o. Van de stotterende kinderen
behoort 22.6 tot de erge stotte
raars, d. w. z. zij leiden er voortdu
rend aan en kunnen bijvoorbeeld
niet door de ouders op boodschap
pen uitgestuurd worden. Bij stotte
rende meisjes is in verhouding de
graad van het lijden geringer dan bij
de jongens.
ORGELBESPELING
in de Groote of St. Bavokerk te Haar
lem op Donderdag 3 Mei 1906, des
namiddags van 23 uur, door den
heer W. Ezerman.
Programma
1. Preludium en Fuga, J. S. Bach.
2. Choral Andante, J. G. Bastiaans.
3. Fantasie No. 1. M. Brosig.
4. Elsa's Brautzug zum Münster.
R. Wagner.
5. Inleiding en Variatiën, A. Hesse.
Examens akte lager ond er-
wijs.
Haarlem. 30 April. Geëxamineerd
8 mannelijke candidaten. Geslaagd
de heeren: P. H. Greiner. D. Groet,
G. C. van Gulik, J. C. Heijkoop. al
len van Haarlem J. J. D. van den
Heuvel HoornK. Jansen Sant
poort.
.CRESCENDO'.
De eerste uitvoering die de Haar-
lemsche Mannenzangver. „Crescen
do" gaf, onder leiding van haar
nieuwen directeur, den heer Otto W.
de Nobel heeft veel belangstelling
ondervonden. De zaal van de ..Ver
eeniging" was Maandagavond geheel
bezet en men toonde groote aandacht
voor de verrichtingen van liet koor.
Over die verrichtingen nu reeds
veel te zeggen, lijkt mij niet wen-
schelijik. Voor een koor. dat geduren
de heel zijn langjarig bestaan onder
een en denzelfden dirigent heeft ge
werkt, is een verandering van direc
tie een zeer ingrijpende operatie. De
tijd zal moeten leeren of de gevol
gen al dan niet heilzaam voor den
patiënt zijn geweest.
Mijn Yoorloopige indruk is, dat de
lieor De Nobel zijn taak ernstig op
vat; dat hij er naar streeft zijn zan
gers beschaving in woord en toon bij
te brengen. En, vooral op liet punt
van uitspraak, waren van dal stre
ven al resultaten waar te nemen.
Er was voor deze uitvoering een
niet te veel eisehend programma
saamgesteld. Heinze's Zondag op
h e t M eer opende den avond. La
ter volgde ..Les Bardes de la Meuse"
van Paul Labrien (een niet onwel
luidend, maar schrikkelijk langdra
dig opus), Amour van Massenet
(een mooi strophenlied), 't Volgend
J a a r van Zerlett (de onbeduidend
ste. leegste deun dien ik ooit door
een mannenkoor hoorde zingen), en
tot slot het bekende Post H u b i t a
1 u x van den oud-directeur den
heer N. H. Andriessen.
Het publiek toonde zich voldaan
over het gehoorde en zeer vriendelijk
gezind jegens den nieuwen leider.
Maar hoe zich dan ook in de koor
uitvoering deugden en gebreken te
genover elkaar verhielden het ar
tistieke zwaartepunt van het concert
lag zeer beslist in het solo-gedeelte.
Want men had een buitengewoon ge
lukkige keuze van solisten gedaan.
Eerst hoorden we mej. Joh. v. d.
Lmde, van Amsterdam, die zich in
„lngeborg's Klage" uit Max Bruch's
Frithjof Sage onmiddellijk deed
hooren als een sopraanzangeres van
gelukkige muzikale gaven en zeer
ontwikkelden smaak. Aan wie er
zóó'n goed gebruik van weet te ma
ken, is een milde, omvangrijke stem
nog eens besteedHoe goed voelde
zij lngeborg's Klage. en wat
zong zij ook in het tweede dieel
de liederen van Brahms, Stange en
Tnubert mooiHier was zeker het
aandringen van het publiek om een
b i s begrijpelijk.
En de tweede solist was niemand
minder dan Jos. M. Orelio. Scheen
onze gevierde zanger aanvankelijk
niet zoo recht gedisponeerd, in het
tweede deel verbaasde hij. als van
ouds. door zijn heerlijke stemmidde-
len en sleepte hij meè door zijn be
zielde voordracht. Met „Voor de
Liefste" van Willem 'Andriessen, be
zorgde hij den jongen componist
die zich dezen avond door zijn muzi
kaal begeJeiden weer zoo verdienste
lijk maakte een schoon succès.
„Nu moest ik liever hier vandaan"
van Jan Brandts Buys, was prachtig
van voordracht en in Benoit's Twee
Kerelen bereikte de zanger z'n
hoogtepunt wat meteen wil zeggen,
dat hij zijn toehoorders op het kook
punt van geestdrift bracht.
Met het niet juist belangrijke,
maar aardige „Lied van den Smid"
van A. H. Amory op aanhoudend
verlangen gebisseerd sloot hij zijn
voordrachten, die bij de bezoekers
van dit „Crescendo"-concert lang in
herinnering zullen blijven.
PHILIP LOOTS.
Liberale Unie.
in de Maandagavond gehouden
vergadering van de Kiesvereeniging
..Liberale Unie" alhier, werd door
den penningmeester, den heer G. P.
Cheriex, verslag uitgebracht over
den financieelen toestand der ver
eeniging, die vrij gunstig bleek te
zijn.
Daarna werd door den heer K.
Reyne. secretaris der vereeniging,
verslag gedaan van de verrichtingen
der kiesvereeniging.
Beide verslagen werden op voor
stel van den voorzitter, den heer H.
Pb. de Kanter. onder "dankbetuiging
aan de samenstellers, goedgekeurd.
Vervolgens kwam in behandeling
de verkiezing voor den Gemeente
raad in district I. Besloten werd da
delijk over te gaan tot het stellen
van een eigen candidaat. Op voorstel
van het Bestuur werd daarop met
nagenoeg algemeene stemmen candi
daat gesteld de heer E. Levert, in
dustrieel, alhier.
Als 7de bestuurslid wegens stij
ging van het ledental boven de vijf
tig werd gekozen de heer J.
Straatsma.
Uit de rondvraag bleek, dat pogin
gen worden gedaan om hier ter ste
de oen vereeniging voor jonge libe
ralen op te richten.
JUBILEUMS-DAG.
De eerste Mei is een jubileumsdag
bij uitnemendheid.
We vormeiden hier de volgende
J u b i 1 S c h m 11 d n g.
18661906.
40-Jarig jubileum van den
lieer W. H. C. Sehmölling, al a
leeraar aan de Rijkskweek
school voor Onderwijzers te
Haarlem.
Op hoogen leeftijd gekomen, terug
te mogen zien op een reeks van jaren,
doorgebracht in ijverige werkzaam
heid, in trouwe plichtsbetrachting, i»
een groot voorrecht; maar grooter
nog is dit voorrecht, wanneer men
zich nog krachtig genoeg voelt om
die taak, indertijd met liefde en op
gewektheid aanvaard, nog met
vrucht te kunnen vervullen.
Dit zeldzame voorrecht is den heer
W. H. C. Sehmölling, leeraar in de
muziek aan de Rijkskweekschool voor
Onderwijzers alhier, te beurt geval
len. Heden herdenkt hij den dag,
waarop hij vóór 40 jaren zijne be
trekking aan de Kweekschool aan
vaardde.
Geboren 1 Januari 1828 te Ditticiien-
rode in Pruisisch Saksen, aan den
voet van den Harz, aanvankelijk aan
dC Kweekschool te Eisleben opgeleid
voor onderwijzer, heeft hij door zijn
grooten rnuzikTiLen aanleg het gewone
onderwijs verlaten, en zich gewijd aan
de kunst. Een tweejarige studie aan
het Conservatorium te Leipzig deed
hem het hooger onderwijs in de mu
ziek deelachtig worden.
Zijn muzikale begaafdheid was in
velerlei richting ontwikkeld.
Hij werd een organist van beteeke
nis, een goed violist en pianist, een
uitstekend violoncellist, zangonder
wijzer, dirigent, maar bovenal theore
ticus, en ook componist van verschei
dene lieve zangbare mannenkoren.
In 1858 werd hij beroepen als mu
ziekonderwijzer aan de welbekende
school te Noorthey, welke betrekking
liij 1 Mei 1866 verwisselde met die
aan de Haarlemsche Kweekschool.
Aanvankelijk gaf hij de lessen voor
piano, orgel, viool en zang geheel al
leen, maar toen in 1874 de klassen
verdubbeld werden, kon dit niet lan
ger, en bleek de noodzakelijkheid om
eenige jaren later oen tweede leoraaa
voor de muziek den heer Berckehhoff
aan te stellen.
De betrekking van den heer Sehmöl
ling is altijd bijzonder moeilijk ge
weest. Terwijl zijne collega's aan mu
ziekscholen veelal les geven aan leer
lingen, die een sterk uitgesproken aan
leg voor muziek hebben, is dit aan
een Kweekschool, omdat de toelating
plaats heeft na een vergelijkend exa
men in de gewone vakken van lager
onderwi en voor de muziek alleen:
„aanleg voor den zang" wordt ge
vraagd. niet het geval. Er zijn dus
steeds onder de kweekelingen ge
weest, die weinig of in het geheel
geen aanleg hadden voor muziek.
Toch moet ook van deze kweekelin
gen getuigd worden, dat zelfs zij kwa
men onder den machtigen indruk van
de geestdriftvolle liefde, die de leeraar
Sehmölling voor zijne kunst koester
de. en zij, die werkelijk aanleg
hadden, Itebben van zijn onderwijs
uitstekend geprofiteerd, vooral dooi
de groote vereering, die hij hum wist
in te boezemen voor cte groote klas
sieke meesters. En wat meer isdie
leerlingen voelden al spoedig instinct
matig in dden man een goed, harte
lijk vriend, wien het nooit te veel waa
hen voort te helpen, te steunen met
raad en daad, waar liet zijne kunst
gold, ook later, als zij reeds jaren de
kweekschool hadden verlaten.
Daarom hadden zijne collega's en
leerlingen en oud-leerlingen zoo gaar
ne den lsten Mei 1906 tot een grooten
feestdag voor den jubilaris willen ma
ken, maar zij hebben zijn uitdrukke-
lijken wensch moeten eerbiedigen ea
zeer tot hun spijt zich van openbare
hulde moeten onthouden. Zij hadden
willen getuigen van hunne vereering
voor den ouden, hartelijken, goeden
vriend en leeraar, aan wien het on
derwijs in den zang in Nederland zoo
veel verplicht is.
Nader vernemen wij, dat de jubila
ris van oud-leeriingen een geschenk
ontving en een bloemstuk van „Zang
en Vriendschap" met een vleien»
schrijven.
Jubilé Swart.
In de zeer feestelijk versierde gym
nastiekzaal der 2e Doopsgezinde
School, werd hedenmorgen te ruim
10 uur, te midden van een groote*
kring van jongere en oudere vrien
den en vereerders, de heer W. Swart,
hoofd dier school, als jubilaris bin
nengeleid. Met zijne familie gezeten
te midden van het heerlijkste groen
en bloemen, klonken hem weldra de
welluidende zangen zijner tegenwoor
dige leerlingen tegemoet. Hierna na
men achtereenvolgens een tiental
sprekers het woord, waaronder ook
een jeugdig sproekstertjeGerarda
Scholte, die namens de leerlingen
met enkele lieve, kinderlijke woor
den don bovenmeester een stoel en
een klokje aanbood.
