NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
23e Jaargang.
No. 7023
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
ZAÏ ÜRUAG 19 HEI 1906 A.
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente)„1.30
Franco per post door Nederland„1.65
Afzonderlijke nummers0.02 H
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37 VS
de omstreken en franco per post
0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM.
ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DA UBE Co., JOHN F. JONESSucc., Parijs31bis Faubourg Montmartre.
EERSTE BLAD.
AÜENDA
Zaterdag 19 April.
BrongebouwGemengd Koor Poly
hymnia Uitvoering, 8 uur.
Vergadering der Maatsch. voor We
tenschappen.
OM ONS HEEN
cccx.
V A C A N T I E NEMEN.
Misschien heeft het de aandacht
van mijn lezers niet getrokken, dat
de heer Paul Schönrock dezer dagen
meedeelde, dat zijn paarden onmoge
lijk het heele jaar door in oefening
konden blijven, ze moesten (wilde hij
ze in hun kracht en snelheid behou
den) minstens twee maanden per jaar
rust hebben. Drie dravers liepen dan
ook nu in de wei.
Zoo'n harddraver werkt gemiddeld
éénmaal per week hard. Don wordt er
veel van zijn krachten gevergd. Het
overige van de week wordt hij eiken
dag nog geen uur geoefend. Van
voortdurende onophoudelijke inspan
ning is dus geen sprake.
Is zoo'n paard dus niet beter af,
dan een mensch, die gewoonlijk de
heele week door, van Maandag tot
Zaterdag hard voort, moet om aan
den kost te komen? Ik zou denken van
wel. En toch hééft een mensch lang
geen twee maanden vacantie als we
den gezamenlijken vac antietij cl van
alle menschen in de beschaafde maat
schappij bij elkaar nemen, zelfs nog
geen twee weken. Er zijn er meer dan
te veel, die 't heele jaar doorzwoe
gen, van 1 Januari af tot 31 Decem
ber toe, om dan maar weer opnieuw
in denzelfden tredmolen door te gaan.
Vroeger toen de vervoermiddelen
nog zoo talrijk en goedkoop niet wa
ren. bestond er zooiets als algemeene
zomervacantie niet. Behalve op de
scholen. Onderwijzers en leeraars zijn
op dit punt altijd bevoorrecht ge
weest., Ik heb dan ook wel eens oude
menschen. clie den drang naar va
cantie in hun werktij d zoo niet gekencl
hebben, hooren zeggen „al die zo-
roer vacantie is maar gekheid en over
drijving, de sporen en booten lokken
te met hun goedkoop© prijzen uit.
Ais die er niet waren, zou niemand er
behoefte aan gevoelen."
Deze redeneering lijkt wel juist
maar ze is op den keper beschouwd
verbazend onvolledig. Als er geen
booten en geen sporen waren, dan
touden er ook geen groote fabrieken
zijn, dan was allicht de telephoon er
uiet, dan bestond er minder noodzaak
van snel werken, van vlug denken en
besluiten, kortom dan zou de maat
schappij in haar geheele samenstel
ling anders zijn, dan ze nu is. Stoom
en electriciteit hebben als 't ware
den heelen maatschappelijken gang
versneld en daardoor meteen de nood
zakelijkheid van een rustpoos in 't
leven geroepen. We kunnen het niet
beter vergelijken, dan bij een man.
die langzaam en een die op een draf
van Haarlem naar Amsterdam loopt.
De eerste kan zonder rusten doorloo-
pen tot de hoofdstad toe, maar de an
der is ie Halfweg aemechtig en moet
uitblazen. Welnu, stoom en electrici
teit, telephoon, telegraaf en wat al
niet andere machinerieën meer heb
ben onze samenleving in draf gezet.
Eu 't is noodig. dat we eens uitrus
ten.
Het bedekte verwijt, dat er in de
meening van die oude menschen ligt,
dat wij pretlievend zouden zijn en
iut en dóarom naar vacantie haken,
is onverdiend.
Langzamerhand begint de gewoon
te om vacantie te nemen en te geven,
'j wel door ie dringen. Het goede voor-
I beeld van den een is een aansporing
ivoor den ander. Als het maar een-
öxaaJ zoover was, dat iedere patroon
relf vacantie nam, dan zou al een hee
le stap in de goede richting zijn ge
daan. Maar zoover zijn we lang nog
liet. Er zijn menschen, die meenen
jeen behoefte te hebben aan een rust
poos, of zich vei'beelden, dat ze door
niemand vervangen kunnen worden,
of zelfs denken, dat vacantienemen
tebrek aan ijver en werklust wezen
p>u en die daarom angstvallig geen
nag van hun werk durven uitbreken,
bat z ij niets gevoelen voor vacantie
»an hun personeel spreekt van zelf.
;Maar wanneer ze zelf maar eenmaal
er toe durfden komen, om al was 't
slechts één week per jaar het stof van
hun voeten te schudden en „de wei in
te gaan", dan zouden ze ook wel
gaan inzien, dat hun personeel daar
op minstens evenveel recht kan laten
gelden.
„Waarvoor is dat noodig?" heb ik
eens iemand hooren zeggen, die van
karakter wezenlijk zoo kwaad niet is,
maar zich in de „nieuwigheid." nog
niet had kunnen indenken. „Moeten
wij Haarlemmers nog zomervacantie
hebben? Vlak in onze buurt hebben
we alles wat we maar kunnen ver
langen, zee, bosch, duin, mooie wan
delingen, waar je voor niemendal
op je voeten of voor een paar stui
vers met de tram komen kunt. M'n
goeie man, ik heb ieder jaar meer
dan negen weken vacantie, twee en
vijftig Zondagen waarin ik kan doen
wat ik wil."
Zoo'n manier van praten doet me
altijd denken aan 't verhaal van een
Engelschen lord, die in zijn verveling
ik weet niet meer hoeveel duizend
gulden beschikbaar had gesteld voor
den winner van een merkwaardigen
wedstrijd. Ieder die daaraan deel
nam, moest namelijk eiken dag een
maand lang een gebraden duif eten.
Hij kon" verder eten of drinken wat
hij verkoos, maar die éene duif daags
was voorschrift. De liefhebbers kwa
men opzetten bij zwermen. Heerlijk,
•zoo'n duifje. Heette het zelfs niet van
Luilekkerland, als grootste aanbeve
ling, dat de gebraden duiven je er in
den mond vliegen? Maar de heeren
werden al gauw gewaar, dat éen
duifje op z'n tijd. heel wat anders is,
dan een duif iederen dag vast., zonder
genade, een maand lang. Is werkelijk
een gebraden duifje zoo zwaar te
verteren? Was "t meer de eentonig
heid ,die hnn er walging van gaf?
Dit is zeker, dat de deelnemers de
een na den ander den strijd opgaven
en dat ten slotte de winner half ziek,
naar en akelig, zich den neus dicht
houdende voor de geur, die hij niet
meer verdragen kon, het een en der
tigste duifje naar binnen werkte.
Zóo staat het nu met Haaxiems om
streken niet geschapen. Al woon je
hier vijftig jaar, dan zet je nog in -den
zomer mond en neus en oogen wijd
open, de eersten om de heerlijke geu
ren in te ademen en de laatsten om
van 't prachtige landschap te geniet-
ten. Maar daartusschen door is afwis
seling wel aangenaam. Zooals de
bergbewoner geniet van vlakke wei
den ,zoo verlangt de polderbewoner
strooroende rivieren en statige heu
vels te zien.
En die afwisseling -kan de vacantie
geven. Niet door' lange en vermoeien
de reizen in verre streken, waarvan
meermalen de last en de onaange
naamheden een groot deel van 't ge
not vergallen, maai- door korte uit
stapjes, ook in het^eigen land. t Is
of er weer eens een frissche wind door
het lichaam waait, als je maar een
dag of wat in een andere omgeving
wezen kunt, die nieuwe indrukken
geeft en de gedachten eens aftrekt
van de sleur, die altijd en onvermij
delijk insluipt in den dagelijkschen
arbeid. Wil een mensch geen mario
net worden, die dag in dag uit, op
dezelfde manier zijn beentjes oplicht,
zijn armpjes zwaait en met zijn hoofd
je knikt, dan moet hij ééns op een
jaar, wat langer dan de gewone rust
dag het mogelijk maakt, weg uit zijn
gewone doen, wat bovendien nog dit
gevolg zal hebben, dat hij terug gaat
verlangen naar zijn dagelijksche be
zigheid en die met nieuwen moed en
frissche kracht opnieuw begint.
Het reizen is niet duur meer. Voor
een paar gulden brengen de sporen
je tot het einde van 't land. De ver
blijfkosten zijn voor wie den weg
weet, evenmin onbereikbaar en naar
mate de gewoonte van vacantie toe
neemt, zullen er overal meer gelegen
heden verrijzen, waar voor verschil
lende beurzen gelegenheid is voor
verblijf en logies. Let eens op, wat de
hótels en pensions niet toegenomen
zijn de laatste jaren al door het ge
heele land. En nu is het vacantie-
denkbeeld nog maar in haar wor
ding.
Ik zou willen, dat ze aJlen in den
zomer vacantie hadden, alle mannen
en vrouwen, dio het heele jaar door
hard moeten werken. Mogen het dan
ook geen twee maanden zijn zooals
de paarden van den heer Schönrock,
minder is ook voldoende. Laat het een
week zijn, een halve week desnoods
of een paar dagen. In den duur zit
het niet, maar in het feit. Twee zon
nige zomerdagen kunnen een heel
jaar van arbeid beschijnen met een
prettige .herinnering van licht en lucht
en vrijheid. Het niet onderbroken
werk stompt af, de vacantie doet naar
't werk terug verlangen. En zoo is
het dan ook ongetwijfeld in 't belang
van den patroon zelf, dat zijn onder
geschikte zich in het mooie jaarge
tijde een korte poos gaat verkwikken.
Al was de zaak overigens niet zoo
mooi als ze is, dan zou nog deze over
weging alle patroons moeten aanspo-
ren, allen die onder hen staan eeni-
ge dagen van vacantie te laten ge
nieten.
J. C. P.
Buitenlandsch Overzicht
HET ADRES VAN ANTWOORD.
Bij de voortgezette beraadslaging
over het ontwerp-adres van ant
woord op de troonrede werd langdu
rig debat gevoerd over twee amende
menten, die ingediend waren, en
waarvan het één de inlassching van
de woorden „op de basis van het al
gemeen kiesrecht", het andere van
de woorden op de basis van het 'al
gemeene onbeperkte kiesrecht", vooi'-
stelde. Beide amendementen werden
verworpen.
In den loop der debatten roerde de
afgevaardigde Tsabolotny de kwestie
van het veiieenen van politieke rech
ten aan de vrouwen aan. Een van
de boeren-leden, Kroegükof, ver
klaarde. dat, naar zijn meening. de
vrouw haar roeping tot den familie
kring had te beperkende vrouwe
lijke bevolking op het land verlang
de geen politieke rechten.
Verder zij nog vermeld, dat bij de
voortzetting der beraadslagingen op
Donderdag zich een levendig debat
ontspon over een voorstel om punt
8 van het ontwerp-adres, dat af
schaffing van den Rijksraad vraagt,
te schrappen.
De Doema besloot met algemeene
stemmen de beraadslaging onafge
broken voort te zetten, totdat het ge
heel e adres behandeld zal zijn.
Met zestig tegen dertig stemmen
verwierp de Rijksraad de door de
Doema verlangde
VOLLEDIGE AMNESTIE
en daarmee is het eerste conflict tus
schen beide ontstaan. Velen meenen
te Petersburg, dat de Doema niette
min zal zegepralen en dat de Tsaar
op den verjaardag zijner kroning (9
Juni) de algemeene amnestie zal af
kondigen. Volgens anderen zal het
op 19 dezer, zijn eigen verjaardag,
zijn en zal de amnestie alleen om
vatten dé pers vergrijpen.
MOORD OP EEN POLITIE
BEAMBTE.
Uit Tambow wordt dato 17 Mei ge
meld
„De politie-beambte Schdanow, die
had deelgenomen aan de mishande
ling van Marie Spiridonowna en des
wege ontslagen was. is heden op
straat ten offer gevallen aan een
revolver-aanslag.
De moordenaar werd gearresteerd."
UIT DE ITALIAANSCHE KAMER?
De Kamer beraagslaagde Donder
dag over de regeling der werkzaam
heden. De heer Sonnino, president
van den ministerraad, stelde voor.
Dinsdag een aanvang te maken met
het debat over de maatregelen ten
bate -van de zuidelijke provincies,
met de bepaling dat dit debat opge
schort kan worden ter behandeling
van het ontwerp op de zuidelijke
provincies, met de bepaling dat dit
debat opgeschort kan worden ter be
handeling van het ontwerp op de
zuidelijke spoorwegen.
Hel debat over de marine-enquête
zal plaats hebben na de behandeling
van het ontwerp over het verstrek
ken van steun aan de zuidelijke pro
vincies.
Do verklaring van minister Sonni
no, dat hij de prioriteit niet eischt
voor het debat over den terugkoop
der spoorwegen, veroorzaakte een
storm van verontwaardiging op de
banken der appositie, die voltallig
was opgekomen, teneinde het
nisterie ten val te brengen.
Ten slotte stemde de Kamer over
©en motie-Maggeorino, die door de
regeer mg niet wordt aanvaard, ver
klarende, dat de Kamer het vaststel
len van een termijn voor het indie
nen van een rapport, der commissie,
belast met het onderzoek van een
ontwerp-wet op de zuidelijke spoor
wegen, niet goedkeurt. De Kamer
nam de motie aan met 179 stemmen
tegen 152 en 40 onthoudingen.
(Later telegram.) Minister Sonni
no verklaarde, dat het ministerie
zich de te nemen beslissing voorbe
houdt; morgen namiddag zal hij de
ze aan de Kamer mededeel en.
DE DUITSCHE BURGEMEESTERS
IN LONDEN.
In een -redevoering op een diner
gegeven ter eere van de Duitsche ge
meente-autoriteiten in de Eighty-
Club, zeide de heer Winston Chur
chill „Het is onze wensch den vrede
te handhaven over de geheele wes
reld. Er bestaat werkelijke genegen
heid tusschen Duitschland en Groot-
Britanniëmet een weinig gezond
verstand en ernstigen goeden wil
kan gemakkelijk het Bestaande an
tagonisme uit den weg worden ge
ruimd". Zijn rede vervolgend, zeide
hij „Laat ons toch onwaardige ver
denkingen en de voorzorgsmaatrege
len, die daarvan het gevolg zijn,
vermijden laat ons onze geesten in
spannen om vereenigd groote plan
nen ten uitvoer te brengen. Ik drink
op de voortdurende vriendschap der
twee groote volken."
Stadsnieuws
ORGELBESPELING
in de Groote of St. Bavokerk te
Haarlem op Dinsdag 22 Mei 1906,
des namiddags van 12 uur, door
den heer W. Ezerman.
1. Fuga op den naam Bach,
R. Schumann.
2. Grosser religiöser Marsch, Fr. Lux.
3. Sonate No. 1, J. Lemmens.
a. Allegro moderato.
b Adagio.
c. Marche pontificale.
d. Fuga.
4. Vorspiel zu Parsifal, R. Wagner.
5. Aria uit de Schepping, Haydn.
Opening.
Donderdagavond opende de heer R.
Verdel Jr. in de Schagchelstraat F
een zaak in melk, boter, kaas ei
eieren.
De heldere winkel met zijn bete
gelde muren, marmeren toonbank en
étalages en koperen gasornamenten
maakt een aangenamen indruk. Al
les blinkt van reinheid en zindelijk
heid. en voldoet aan de strengste
ebclKin van de verordening op don
melkverkoop.
Onder den winkel is nog een ijs
koude gewelfde kelder, waar de melk
bewaard wordt en achter in het per
ceel is de kaïminrichting.
Don eigenaar zij veel succès toege-
wemscht.
K egel en.
Op liet Nationaal Kegelconcours -n
het Tolhuis te Amsterdam behaalde
„Waterpas" uit Haarlem in den
korpswedstrijd ctón 9den prijs met234
houten, „Haarlem" den lSdien niet
225 houten.
De heer E. G. Martens te Haarlem
won den lsten serieprijs, den conso-
latieprijs, alsook den lsten prijs
den personeelen wedstrijd. In dezen
laatsten kamp won onze stadgenoot
de heer H. Eckel den 3den prijs.
M i litai re zaken
Heelen werd op het fort Pennings-
veer, alwaar thans oefeningen plaats
hebben van eenige Landweercompag-
nieèn. een© muziekuitvoering gegeven
door het muziekkorps van het 10de
regiment infanterie.
Militaire Zaken.
Door Zijn© Excellentie den Commis
saris dier Koningin alhier is bepaald,
dat de inspectie over de verlofgan
gers. verblijf houdende te Haarlem
en in de overige gemeenten van dit
kanton, zal plaats hebben te Haar
lem in „d'eu Doelen" als volgt:
Op 6 Juni 1906 te 9 uur v.m. lich
ting 1902, en te half twee uur n.m.
lichting 1900, woonachtig te Haarlem.
Op 7 Juni 1906 te 9 uur v.m. lich
ting 1904, en te half twee n.m. al de
overige verlofgangers, wonend© te
Haarlem.
Op 8 Juni 1906 te 9 uur v.m. over
dé verlofgangers behoorende tot. de
overige gemeenten van dit kanton.
Benoemd.
Tot zetter voor 's Rijks directe be
lastingen te Heelmstede is benoemd de
heer C. A. W. B. Braam, ter vervan
ging van wijlen den heer .J. van den
Berg.
Examens Akte L. O.
Haarlem, 17 Mei. Geëxamineerd 4
candidaten. Toegelaten. 4. namelijk de
beieren A. Verheus, J. A. Verhoog, W.
G. G. P. Lubbers, R. W. F. Post, al
len van Haarlem.
HET GOUDEN FEEST
DER S0C. „VEREENIGING"
Donderdag was hei <le laatste en
de groote dag van de jubileums-week
d©r Soc. Vereeniging. Des middags
hield het Bestuur
RECEPTIE.
Een aantal personen kwamen de
jubilaresse gelukwenschen met de
viering van haar gouden feest.
Van vereenigingen, die zich door
het Bestuur of door afgevaardigden
lieten vertegenwoordigen, noemen
we naar volgorde, dat zij kwamen
de Koninklijke Liedertafel „Zang en
Vriendschap", „De Haarlemsche
Pers", het Mannenkoor „Ce
cilia". de Muziekvereeniging „Har
monie" „Doopsgezind Zangkoor", de
,Bach-vereeniging" de Vereeniging
Koninginnedag", de afd. Haarlem
van de „Maatschappij tot Bevorde
ring van de Toonkunst", de afd.
Haarlem van den „Koninklijken Ne-
derlandschen Bond van Oud-Onder
officieren", de „Haarlemsche Han
del svereeniging". de Liedertafel
Haarlem's Zanggenot" en de Ver
eeniging tot verhooging van 's Lands
Weerbaarheid .Voor Vaderland
Koning".
„Zang en Vriendschap" deed den
geJukwensch vergezeld gaan van de
aanbieding van een zeer fraaien
bloemkrans versierd met gouden
letters op wit zijden band.
Bovendien kwamen nog schriftelij
ke gelukwenschen in van de Hoof
den van „Trou moet Blijcken" de
Man ne nzangvereen ig ing ..Crescen
do", de Letterlievende Vereeniging
.J. .T. Cx-emer", het Gemengd Koor
„Onder Ons", het Neutraal Gemengd
Koor ..D. I. N. D. U. A-".
Verwond.
Donderdagavond omstreeks zes uur
geraakte de achtjarige Alida ten Hove
in de Spaarnwouderstraat nabij <ïo
Amsterdamschepoort onder den steen
kolenwagen met het gevolg dat zij
belangrijke verwondingen aan beide
beentjes bekwam. Door omstanders
werd zij naar het hulpbureau van po
litie aan de Aixxsterdamsche vaart
gebracht alwaar zij verbonden werd.
HET AVONDFEEST.
Tegen half negen kwamen deie
den met hun dames societeitswaarts.
om het avondfeest waardiglijk te
vieren.
En dat dit gebexird is, kunnen we
lix dea aanvang van dit verslag
reeds dadelijk vaststellen, want deze
avond mag in alle opzichten schit-
terend geslaagd heeten.
Daartoe heeft wel in de eerste
plaats medegewerkt de rijke versie
ring der Societeitslokalen.
De conversatiezaal leverde een
sprookjasachtigen indruk op. Van
het xxiidden der zoldering liepen in
sierlijke bogen bloemguirlandes
naar de wanden toe exx tusschen het
rood der bloemen prijkten zoovele
eliGctrische gloeilampjes, dat de
bloemfestoenen lichtlijnen geleken,
die naar alle kanten der zaal heen-
schoten en die de met planten en
bloemen vervriendelijkte ruimte met
zachte gloedexi vervulden.
En in" dien lichtglans bewoog zich
den geheelen avond een groote
schaar van gasten, waaronder voor-
al de keurige lichttmtige feestkleedij
der dames meerderen 'filister aan hei.
feslijxx bijzette.
Een gedeelte van de kolfbaan en
de biljartzaal vormde nu een groote
feestzaal, die eveneens keurig ver
licht was met electrische lampjes en
ook met bloemen en planten ver
sierd was. Aan den achterwand van
deze zaal was een heel aardig be
dachte en verdienstelijk uitgevoerde
versiering aangebracht. Daar prijk
ten xi.1. in tropee-vorm de attributen
van de verschillende spelen, die in
de Sociëteit beoefend worden. Bil
jartkeuen, kegels, dominosteenen,
kolfstokken, kaarten en kienkaarten
vormdexx een aardig geheel.
Aard'g gevonden was het, om de
cijfers 1856—1906 in de oogen der
dominosteenen uit te dx-ukken.
Aan den kant der kolfbaaix was
een podium opgeslagen waar een
kapel van het. „Haaxdemsch Muzdek-
korps" mooie muziek gaf.
Naast deze zaal was een ruimte ge
maakt met een gedeelte van den
tuin, die met allerlef vlaggen en
vaandels was versierd.
Üok de rooksalon was keurig ver
sierd.
De firma Heriuga en Wüthrich
heeft alle eer van de prachtige ver
lichting. die zij aanbracht.
Den geheelen avond was een bij-
zoxider groot aantaJl leden met hun
dames in de zalen aanwezig.
De muziek had reeds een goeddeel
van het programma ten gehoore ge
bracht, toen da voorzitter, Dr. J.
Timmer, omringd door de andere be
stuursleden. van het podium af de
feestrede uitsprak.
Na een woord van welkom ge
richt te hebben tot de Commissie uit
de ingezetenen, de geoommitteerden,
de leden en hun dames en de ver
tegenwoordigers der Pers, ving de
spreker zijn rede aan xnet er aan te
herinnei'en. dat de wet van worden
ontwikkelen en vergaan bijna reeds
van toepassing was geweest op deze
Sociëteit. Wij leven snel. de gang
der denkbeelden wijzigt zïoh en vele
zaken die opgericht zijn, worden in
den tegen wqordigeix tijd spoedig
door andere veixlrongen. De Socië
teit Vereeniging is evenwel gebleven.
Hierna ging Dr. Timmer in groote
trekken de geschiedexiis der Socië
teit na Hoe zij in 1856 opgericht
door eenige heex-en, weldra in om
vang toenam en den 6en Nov. van
dat jaar een eigen lokaal op feeste
lijke wijze koxx inwijden. Toen was
men spoediger tevreden dan thans,
merkte de spreker op naar aanlei
ding van de loftuitingen op dit ge
bouw. De Sociëteit was in die dagen
reeds 100 leden sterk. Een der leden
van toen is nu nog steeds lid. n.l. de
hoer H. T. Peltenburg, eere-lid der
Vereeniging.
Onder applaus der aanwezigen,
deelde de voorzitter mede, dat het
bestuur genoemden heer, 'die door
ziekte verhinderd was ter feest te
komexx, des morgens zijn geluk-
wensch had aangeboden. Hexxx was
een bloemstuk aangeboden, dat ver
gezeld ging van een schrijven, waar
in den heer Peltenburg daxxk werd
gezegd voor hetgeen hij bij de op
richting en ook na dien heeft ge
daan in het belang der Sociëteit.
De geschiedenis der jubilaresse
vervolgend, kwam spreker tot de
eerste uitbreiding in 1856. Iix 1862
werd de Sociëteit als rechtspersoon
erkend en werden de bezittingen op
'haar naam overgeschreven.
In 1873 werd de .groote zaal inge
wijd.
Toch bleek meer en meer, dat de
inrichting niet meer aan de gestelde
eischen voldeed. Daarom werden in
1894 twee leerlingen aangegaan van
ƒ150 000 en ƒ25.000 en werd den heer
J. J. van Scheyndel onder architect
schap van de lxeeren Roog en Van
den Ban den verbouw opgedragen.
Men was veiTast over de keurige in
lichting der Sociëteit. Jammer ge
noeg begon van dat oogenblik de dé-
bacle, voox-namelijk door het denk
beeld om van Haarlem een bad
plaats te maken en de in exploitatie
brenging van het Brongebouw.
Een ware exodus van leden had
plaats. Daardoor kwam de flnan-
cieele berekening faliekant uit. Daar
de lijdensgeschiedenis nog duidelijk
in aller geheugen lag, meende de
voorzitter niet lang daarover te moe
ten uitweiden. Alleen stipte hij aan,
dat op 11 Mei 1899 besloten werd de
rentebetaling der obligaties te hal-
veeren en do aflossing uit te stellen.
Thans is de achterstallige schuld
groot 15.000 behalve de obligatie,
bijxia geliêel afgelost, dank zij ook
een intensiever exploitatie.
Nu zijn er plannen in beweiiring,
om de groote concertzaal te verbete
ren. Deze planneix kosten volgens de
berekening vaxx den heer Van deo
Ban ongeveer 10.000. Een commis
sie uit de ingezetenen heelt zich ge
vormd en er is een beroep op de le
den gedaan, om dit geld bijeen te
lmengen. Bovendien wordt naar een
nxethóde gestreefd, om de onder
houdskosten tc kunnexx dekken.
Spreker hoopte, dat deze feestelij
ke bijeenkomst een gunstig voortee-
ken zou zijn voor de toekomst op
dat de feestredenaar van het 75-
jarig jubileum zou kunnen wijzen op
den toenemenden bloei der Sociëteit
en op een steeds grooter wordend le
denaantal.
Vereexiigen, besloot Dx\ Timmer
zijn luid toegejuichte rede, zij onze
leus. Vereenigen, het aangename en
het nuttige, vereenigen het gezellige
en het sclxoone, vereenigen de vriend-,
schap en dê vreugd
Hierna besteeg mr. A. A. vaax der
Mei'sch. de voorzitter van de Com
missie uit de ingezetenen, het po
dium. die de vraag stelde of 'heb
Sociëteitsleven in Haarlem ziclx wel
goed kan ontwikkelen.
Des zomers geniet men liever van
de schoone omstreken en des win
ters heeft men aan vergaderingenen
uitvoeringen veel tijd te geven. Bo
vendien weten de Haarlemsche da
mes hei hun echtgenooten en zoons
thuis zoo aangenaam te maken, dat
zij eigenlijk niet zoo naar de Socië
teit verlangen.
Daarvoor bracht spreker een woord
van ihulde aan de fiaarlemsche 'vrou
wen. (Applaus). En toch zijn wij
gaarne in deze zalen en in de groote
concertzaal waar sinds jaren we
tenschap en kunst worden beoefend.
Daarom heeft zich een Commissie
gevormd om de SocieteitVvanwege de
ingezetenen een feestgave aam te
bieden. Gaarne had zij dat Jheden
reeds gedaan, doch de som is xiog
niet gdheel bijeen. Een groet deel
is echter reeds toegezegd en binnen
eenige dagen zal de som geheel bij
een zijn. (Applaus).
Daarna huldigde de heer Van der
Mersch het bestuur en de leden voor
hetgeen zij gedaan hebben om de
..Vereeniging" tot het mid<le4punt van
het muzikale leveix te Haarlem te ma-
