NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
AGENDA
Buitenlandse!) Overzicht
Stadsnieuws
Uit de Omstreken
Binnenland
24e Jaargang.
No. 7070
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
MAANDAG 16 JULI 1906
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem f 1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente) 1-30
Franco per post door Nederland1.65
Afzonderlijke nummers0.0214
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.3734
de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM.
ADVERTENT1ËN:
Van 15 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels 0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Mei. uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor hei Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. DA UBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31kls Faubourg Montmartre.
EERSTE BLAD.
öndergeteekende zal
tot einde dezer maand
afwezig zij a en verzoeke derhalve,
brieven die voor de Redactie. Ad
ministratie of Drukkerij bestemd
zijn, NIET aan hem persoonlijk
te adresseeren, maar san RED AC
TIE, ADMINISTRATIE of DRUK
KERiJ zelve.
Privé brieven worden aan zijn
tijdelijk adres opgezonden, dat
overigens voor hea, die hem een
of ander wensefeen te doen weten,
aan het kantoor Groote Houtstraat
55 kan worden opgevraagd.
J. C. PEEREBOOM.
ZONDAG 15 JULI.
Muziek in denHout, 2A, uur.
B r o n g e b o u w: Matinée en Soi-
rée, 2| uur en S uur. Des avonds
lichtbeelden van RembrandtschiMe-
rijen.
L>e K r o o n. Hongaarse h Quartett,
4 en 8 uur café-concert, 5| uur diner-
ooncert.
T e ij -I e r',s Museu m. Rem-
brandit-tentoon stelling.
W o e s t d u i n. Coui-ses 1| uur.
MAANDAG.
T >e ij 1 e r's Museu m. Rem-
brandt-tento on stelling.
D e Kroon. Hongaarsch Quar
tett 4 en 8 uur café-concert.
HET SCHIP ZONDER ROER.
Daarmede is het groote Russ'sebe
Rijk op diit o ogenblik te vergelijken
De Tsaar weeit nog steeds niet, wien
bij tot minister-president zal benoe
men. Had een paar dagen geleden
Jerrnolof kans, thans komt hij niet
nieer in tel en heeft men hom op
Peterhof te verstaan gegeven, dat, in
dien er eeri!6 andere regeering komt,
•cïitt een; parlementaire zal zijn.
Anders zal Goreanikin aanblijven.
Doolt bet mnniisterie Goremikm moet
volgens telegrafisch© berichten in zijn
geheel ontslag gemjamen hebben. Is
dit inderdaad waar, d'an iis thans de
eéuige oplossing een Doema-miiiislie
rt e en zal dit nieuwe kabinet naar
alle waarschijnlijkheid bestaan uit
constitutioneel-democraten, met Moe-
romtsef ais minisber-president.
De tijd zal leer en of dit juist is ge
zien
HET BEZOEK DER ENGELSCIIEN
AAN RUSLAND UITGESTELD.
Het bézoiek van het Engelsche eska
der aan die Russische Oostzeéhavens
is, bij wied'erzijdsch goedvinden tot
een gunstiger o ogenblik uitgesteld,
waarschijnlijk bét volgende jaar. En
wel omdat sommige politieke partijien
in Engeland en Rusland een -bewe
ging wekten om die aangelegenheid te
vermengen1 met vragen van Rusland's
binneiilanidsche politiek en omdat men
vreesde, dat. zoo die beweging bij de
aankomst der schepen hernieuwd
werd, voorvallen zouden plaats grij
pen, die nadeidl zouden kunnen! doen
aan de toekomstige betrekkingen tus-
sch'en beide lanidien.
De Russische keizer en koning Edu-
ardl hebben zeer hartelijke telegram
men gewisseld.
DE ZAAK-DREYFUS.
Har duin vertelt in den Matin" de
heele Dreyfus-geschied'enis in den
vorm van een parabel.
,,Een jongman is zijn kleedermaker
10Ö francs schuldig en vervalscht een
wissel tot dlat bedrag. Als de wissel
aangeboden wordt is hij ten einde
iraad. Hij verliest het hoofd ear ver
moordt dien, man die den wissel aan
biedt. Maar wat te doen met het lijk?
Hij snijdt het in stukken en tracht het
te verbranden. In zijn angst stoot hij
de a'oodlglioeierudie kachel om en zijn
kamer vliegt dn brand. De vlammen
tasten het geheele huis aan1, slaan over
'op het huis daarnaast, die beetle straat,
de heele wijk. De halve stad wordt
verwoest, alles ligt in' puin en 20.000
menschen zijn werkloos. En dat alles
om 100 francs.
Dat is de geschiedenis ven de Drey-
fus-zaak. Ze hegon met een gewonen
flater, dien noen voor zichzelf erkende,
maar dien niemand wilde bekennen.
En de gevolgen hebt gij gezien."
DREYFUS IN EERE HERSTELD.
In de Vrijdag gehouden vergadering
detr Fuartsc.he Kamer diende Etienne
onder levendige toejuichingen van'tal
rijke zijden, wetsontwerpen in strek
kende om Dreyfus en Picquavt in ac
tieven dienst tie herstellen, den eerste
als escadironscM, den tweede als bri-
gade-geaieraal, met toekenning aan
beiden vian bet Legioen van Eer.
Ook die commissie voor het leger
heeft met algemeene stemmen beslo
ten, Picquart en Dreyfus in lolet léger
iehërstéllen. In de couloirs der Kamer
werd verteld, dat in de Memorie van
Toelichting van liet desbetreffende
wetsontwerp gezegd wordt, dat de uit
spraak van het Hof van Cassatie de
onschuld van Dreyfus heeft vastge
steld en dat daaruit ipso facto
volgt herstel in het leger en vernieti
ging van alle gevolgen der veroordee-
ling.
De memorie betreurt de onmogelijk
heid, de ontzaglijke stoffelijke en zede-
lijike schade te herstellen, geleden door
•heit slachtoffer van eein zoo betreureus-
w aardige rech tiend ij ke dwaling; liet is
gewen,sebt, dlat Dreyfus hersteld wordt
in d'e positie', waarin hij zich zou be
vonden hebben, indien hij op de ge
wone wijze zijn loopbaan gevolgd had.
Messimy las in de Kamer onder lui
de toejuichingen en bravo's het rap
port voor over het ontwerp, waarbij
Dreyfus in eere wordt hersteld.
Het ontwerp wordt urgent verklaard
en de discussie begint onmiddellijk,
waarop het ontwerp mét 473 tegen 42
stemmen werd aangenomen.
Daarna, zedide Brisson, dat hij met
trots nota (wam van dezen uïitslag der
stemming, da,ar hiermede
DE ZEGEPRAAL VAN DE
WAARHEID,
die dé gebeele wereld toejuicht, wordt
bevestigd.
In het rapport over liet herstel van
Piquant brandmerkte Messimy de of
ficieren, die vallsclie stukken maakten
en laaghed'en begingen en noemde hen
domkoppen en ellendelingen, die niet
wisten wat zij deden.
Cochin protesteerde'.
De uiterste linkerzijde riep „Stelt
Mercier in staat van' beschuldiging
Feron. zegt, diat de misdaad tegen
Dreyfus de afschuwelijkste is, die te
gen het menschielijke geweten is ge
pleegd.
Het ontwerp tot
HERSTEL VAN PIQUART
werd met 477 tegen 24 stemmen aan
genomen. Na een heftig débat, in den
loop waarvan Allemane generaal Mer
cier noemt „een slampamper (crapule)
die in den Senaat zit", ontwikkelt de
Pressensé zijn initerpeilatin, waarin
hij zegt, zonder hét te betreuren, dat
men d'e schuldigen niet voor de recht
banken kan brengen, dalt bij een von
nis gewensch't had, hetwelk die misda
digers als met een; rood ijizer gemerkt
had.
De Preissensé vraagt of de Kamer
deze benide booswichten duiden zal en
zail toelateu, dat Fransche soldaten
eventueel onder de bevelen geplaatst
worden van een Mercier. Hij laakte
Boisdeffre, Gonse en anderen.
Als daarop Pegüesi Conti der re
geering verwijt, dat zij officieren laat
beleedigeu, krijgt hij een oorvijg van
S arraut, ond er-st aa tssecretaris.
In het halfrond raakt men hanidge-
meen. Brisson verschuilt zich en ver
laat de zaaldie tribunes worden ont
ruimd.
Bij hervatting der zitting zeid'e de
Pressensé, dat het onmogelijk was,
leugenaars in die orde van liet legioen
van eer te houden en diiende een motie
in, waarhij aan de r.egéering verzocht
werd', uit liet leger te zetten en van
eervolle onderscheidingen te beroo-
ven hen, die hij aan de kaak heeft ge
steld.
Sarrien neemt deze motie niet aan.
RévedJlland dient een andere amotie
in van den volgenden inihoud
„De Kamer, hulde brengende
„aan dé bewerkers der revisie,
„brandmeakendle de bewerkers der
„misdaden, welke door het Hof
„van Cassatie zijn ontmaskerd, en
..vertrouwen stéllende, dat de re-
„geertmg de noodige maatregelen
„zal nemen, enz.""
Deze motie wordt met 363 tegen 103
stemmen aangenomen.
Ook
DE FRANSCHE SENAAT
heeft hel ontwerp tolt hersiM van Drey
fus aangenomen met 183 tegen 30, dat
betnefffeuide Piiquiairt m,et 185 tegen
EEN DUEL.
Na den ooi veeg van S arrant aan
Pugliesi in dé Fransche Kamerzitting
toegediend, hebben bedden terstond ge
duelleerd in de villa van Gast te Ville
Avray.
Sarvaut, de onder-secretaris van
Staat, werd gevaarlijk in de long ge
wond. Getuigen waren Clemenceau,
Thomson, Millévoye en generaal
Jacquey.
De ontroering is groot in Parijs.
HALVE STAD VERBRAND.
Te Na.wogëlsa in Japan zijn duizend
huizen afgebrand, de halve stad. Het
postkantoor, vijf banken en zes tem
pels brandden tot den grond af. Geen
menschen werden gedeerd.
De ni e uwe Bisschop.
Omtrent den ïiieuwbeanoemden Bis
schop dier oud-bisehoppelijike clerezie,
mgr. J. J. vam Thiel, kunnen wij de
volgende bijzonderheden mededeelen:
Mgr. werd den 16en April 1843 te
Haarlem geboren, ontving zijn oplei
ding tot geestelijke in het seminarie
te Amersfoort, en werd den 9den No
vember 1862 tot priester gewijd.
Na gedurende bijna 23 jaren als
ipaistoor te Enkhuizen werkzaam ge
weest te zijn, werd hij in 1885 be
noemd tot president van het semina
rie te Amersfoort. Zijn groote ver
diensten, die-, gelijk uit deze benoe
ming en uit zijn verkiezing tot bis
schop blijkt, in den boezem zijner
kerk erkend worden, vonden mede
erkenning in het buitenland. De theo
logische faculteit te Bern heeft hem
namelijk in 1903 den titel van Doctor
honoris causa in de godgeleerdheid
geschonken.
Daar Mgr. Van Thiel zijn benoe
ming aangenomen heeft zal de wij
ding binnenkort volgen.
Bakkerij- tentoonstelling.
Onze stadgenoot de heer J. Cornélis-
sen, bakkersgezel bij den heer Ben-
ratlh behaalde in een bijzonderen wed
strijd; (brood.en gebakken met volle
melk) een lsten prijs: zilveren medal je
en f 150.
Opening caf é's.
Onze stad is weer een tweetal café's
rijker geworden.
De beieren A. Meeter Co., hebben
in het perceel Spaarne 48 een geheel
nieuw ingerichte Isobaro metrische
bieikoltelarij geopend.
Ook op de Westergracht hoek Kolk-
straat, dus in den omtrek van het
goederenstation, is een café geopend,
hetwelk de eigen aard5 gen naam van
„Café nummer één", draagt.
Voor bijzonderheden verwijzen wij
naar onze advertentiekolommen.
EEN DOOP-KWiESTIE.
In een gemeente ressorteerende on-
déi- de. classis Haarlem meldt het
„Haart. PiredilkbeurbeaibL", zijn voor
eenigen tijd twee jongelieden tot lid
maat aangenomen en bevestigd, zon
der gedoopt te zijn. De betrokkenen
hadden dit opzettelijk voor hun lee-
vaar verzwegen. Het Classikaal Be-
stuur van Haarlem7 met dit feit in
kennis gesteld, heeft getracht langs
den weg van minnelijke sohikking
den kerkeraad te bewegen deze twee
jongelieden alsnog te doopen.
Daaraan is geen gevolg gegeven.
Toen heeft het Classiikaal Bestuur
den kerkeraad gelast deze jongelie
den te doopen.
Van dit bestuit kwam de kerkeraad
dn hooger beroep bij het Prov. Kerk
bestuur van Noord-Holland, hetwelk
in zijne vergadering van 3 Juli jl. dé
besluiten van hef Classikaal Bestuur
van Haarlem heeft gehandhaafd.
RIJKS-NORMAALSCHOOL VOOR
TEEKENONDERWIJZERS.
TE AMSTERDAM.
De toelatiugs-, overgangs- en eind
examens aan bovengenoemde school
zijn Begonnen 6 Juni jl.
Toegelaten tot de eerste klasse zijn
o. m.:
Afdeeliing A (handleekenen) J. Tiem-
stra van Haarlem.
Afdeeiing B (Bouw- en werktuig
kundig teèkenen), A. M. J. Sevenhuy-
sen van Haarlem.
Voor liet eindexamen is o. a. ge
slaagd: Afdeefling A. J. K. C. van
Brussel, geb. te Haarlem.
B ad e n
In het doucbebadbuis aan den Kou-
derthom zijn in de afgeloopen week
genomen 1093 baden.
In het badhuis Leidsohe Plein zijn
afgeloopen week genomen 903 baden.
RIJKS-LANDBOUWSCHOOL.
Wageningen: Bevorderd van de
voorbereidende naar de 1ste klasse
o.- ïfi.:
F. J. J. van Wickóvoort Crcmrrfolin,
Heemstede; L. R. Priester, te Haar
lem;" J. K. H. de Roo van Alderwerelt,
Bioemendaal.
M r. H. P h. de Kante r.
Hedenmorgen omstreeks half negen
in zijn woning aan de Parklaan,
is zeer plotseling overleden mr. H.
Ph. de Kanter, wiens gezondheid
reeds langen tijd veel te wensohen
overliet.
Mr. de Kaïiter werd 19 Juli 1844 te
Brielle geboren, en heeft dus den leef
tijd van bijna 62 jaar bereikt.
De overledene was een bekend stad
genoot en vooral als rechtsgeleerde
zeer bekend. Als advocaat had hij een
goeden naam, vooral op civvel-rechter
lijk terrein wat duidelijk aan het licht
kwam bij hef faillissement der ban
kiersfirma Laane en Van B'emmel,
waarin hij als curator optrad en in
verschillende processen gewikkeld
werd.
Tevens was hij met mr. TUi. de
Haan Hugenfholtz, rechtskundig ad
viseur de,r Handel s vereenigin g.
Ook op politiek terrein was mr. De
Kanter geen onbekende. Toen de libe
ralen in Haarlem zich minder actief
toonden, was hij vooral de man, die
weder propaganda begon te maken
voor de liberale beginselen, door mede
zijn krachten te wijden aan de op
richting dej- kiesvereeniging „de Libe
rale Unie', waarvan hij tot op heden
de voorzittersfunctie bekleedde.
Mr. De Kanter was ook lid vam het
hoofdbestuur der Lib. Unie en nam
een zeer werkzaam aandeel in d'e sa
menstelling van het kiesrecht-rapport
Gedurende eenigen tijd was hij lid
van de Tweede Kamer der Staten-Ge
neraal voor het vroegere district Ber-
gurn, dat in 1897 bij de gewijzigde dis-
trictsverdeeüng den naam van Tie-
tjerksteradeel verkreeg.
Verder lid van de Provinciale Staten
van Zuid-Holland en later, toen hij
deze provincie verliet en zich hier ter
stede vestigde, ook lid dezer Staten
voor Noord-Holland, welks vergade
ring hij in de afgeloopen weck nog
bijwoonde.
Vroeger was de heer De Kanter
ouderling der Ned. I-Ierv. Gemeente
en thans nog lid van het Provinciaal
Kerkbestuur. Hij was evenwel de vrij
zinnige richting in de kerk toegedaan
en ijverde voor den Protestantenbond,
van welke afdeefling Haarlem hij voor
zitter was en tevens lid der verschil
lende commissies, o.a. voor de Wijk
verpleging.
Bovendien was de overledene een
warrn. voorstander van de Zondags-
rustbewegingen voorzatter van dé
afdeeiing Haarlem der vereen!ging.
■die opgericht Is om deze té bevorde
ren.
In al deze functies heeft hij steeds
zijn beste krachten gegeven.
Zijn heengaan is dan cok niet al
leen voor zijn familie maar ook voor
onze gemeente een groot verlies.
De begrafenis zal a.s. Dinsdag op
de begraafplaats aan den Soholerweg
plaats hebben.
Z a.ak Krillev.
Naar wij vernéaneni is de zaak vam
den dienstweigeraar Kriliér wederom
verwezen naar den krijgsraad te
Haarlem.
I n hechtenis genomen.
Door de politie alhier is aangehou
den een persoon, die vroeger deel uit
maakte van het Haarlemsche politie
korps, die zich schuldig heeft gemaakt
aan. den diefstal van een klok te Be
verwijk.
Hij was destijds ontslagen wegens
wangedrag.
Diefstal.
Uit perceel No. 75 aau het Spaarne,
pakhuis van de glasfabrikanten J. Sa-
belis Co.. is een heeremrijwiefl ont
vreemd.
Tégen een 10-jarigen knaap, ge
naamd L. Koning, is proces-verbaal
opgemaakt ter zake van diefstal van
een spaarpot, waarin een bedrag van
J1.20.
Aanhouding.
Men méldt ons nader uit Bioemen
daal, -dat de persoon, die door de veld
wachters Smits en Broek zwaar ge
wond was aangetroffen, een kogel in
zijn wang had, wélke nog niet is ver
wijderd kunnen worden.
Hij is vermoedelijk tot deze daad ge
komen, doordat hij tetn nadeele van
een boot, waarop hij als conducteur
dienst deed, tusschen Arnhem en Lo-
bit, zich heeft schuldig gemaakt aan
verduistering en oplichting.
Daarom was ook zijn aanhoudinL
door de justitie te Arnhem verzocht
aan den Officier van Justitie te Haar
lem.
Hij is hedenmorgen gevankelijk
naar Arnhem getransporteerd.
MEISJESSCHOOL VOOR M. O.
Na gehouden examen zijn toegela
ten tot de lste klasse:
W. J. S. Badon Ghijben, A. Beets,
M. A. van Bemmelen, A. Th. F. Boer- j
lage, M. E. van der Boon, C. A.
Breitenstein, M. W. L. Brü'hl, F. H.
Busseonaker, J. Buwal'da, A. J. Clau
sing, M. J. Da/hDhaus, G. W. H. El-
fring, A. M. van. Gelider, J. G. Hijnez,
E. P. Koster, C. S. Kroon, A. I. T. C.
Leijh, J. Gil. Loman, J. Th. van Marle
J. M. Meerburg, S. van Oijen, H. O.
Opzomer, C. H. Preys, G. Ratelband,
W. G. Remmelts, A. Roes, A. C. von
Saher, H. E. van Scherpenberg, E.
Smit VII. E. Steenman, G. J. Visser,
J. A. Vuertiard, M. C. van der Water,
G. A. A. C. Westpalm van Hoorn van
Burgih, J. C. Witkop, Oh, G. Wiittgrefe
I. W. Walters, G. C. van Borsielen.
Voorwaardelijk:
A. A. von Saher.
Tot de 2de klasse voorwaardelijk:
E. G. de Kruijff.
Ook bevorderd van de 2de tot de
3de klasse:
J. Holtzschue.
G e in. A r b e 1 d s b c- u r s.
Sinds 1 Januari 1906 zijn ingeschre
ven G38 werkzoekenden, 362 werkaan-
bi eden den, terwijl 277 werklieden door
middel van het bureau geplaatst wer
den.
Deze week werden ingeschreven 30
werklieden én 20 patroons, terwijl 6
werklieden geplaatst werden.
Goed afgeloopen.
Vrijdagmiddag overkwam onzen
stadgenoot, den lieer K„ te Heemstede
een ernstig ongeval, wat betrekke!ijl:
goed is afgeloopen.
Zich per fiets tusschen een clubje
wielrijders bevindende, werd bedoeld
persoon op den Zandvoortschen straat
weg door een toeval of duizeling over
vallen en kwam daardoor terecht in
.een moddersloot, waarin hij beslist
zou zijn verdronken, wamieer niet di
rect hulpvaardige handen hem hadden
geholpen.
A a n r ij d i n g.
Vrijdagnamiddag ten 41/4 uur is
op het Plein door de paardentram
een aldaar staande tweewieligen wa
gen, beladen met kalkbakken en plan
ken, aan- c-n omvergereden, waardoor
laatstgenoemde wagen eenagszins
werd beschadigd, een der planken
kwam in de open tram terecht zonder
echter ongelukken te veroorzaken.
ONWEER.
Te Borseie sloeg Vrijdagmoigen Jé
bliksem in de landbouwschuur van
den heer Boonman. Zij verbrandde
met al wat er in was hooi, graan en
gereedschappen.
In den Nieuwen Kraaijertpolder, in
de gemeente Onwaard, werd een loods
door den bliksem vernield. In die
loods hadden eenige personen hun toe
vlucht gezocht. Een paai- meisjes wa
ren eenigen tijd bewusteloos en twee
andere personen kregen brandwonden.
R u ri e v a. n B v e d e r o d e.
De ruïne van Brederodé is in liet
jaar 1905 bezocht door 6747 personen.
Gev. V o o r w.
Een litermaat, een muilkorf, een
sigarenkoker, een vest, een trommel-
Tje, een paar handschoenen.
Inbraa k.
Vrijdagavond is ingebroken in een
kantoor aan de Papentoren.vest, Eeni
ge goederen worden vermist.
BLOEMENDAAL.
BIJZONDER GEVAL.
Door dén consul-generaal te Athene
werd bij den. ambtenaar van den bur
gerlijken stand het verzoek gedaan tot
het doen van huwelijksafkondiging
tusschen den heer J. M. van Wermes-
kerken, wonende te Athene, vroeger te
Bioemendaal, en mejuffrouw S. Pa-
poulias. wonende te Athene.
OVERVEEN.
Vrijdagnacht zijn ten nadéeile van
W. Kol, wonende onder Oosterduim,
vijf manden niet groote boonen ont
vreemd, waarvan de politie de daders
al op het spoor meent te zijn.
ZANDVOORT.
Door Z. E. den Commissaris der Ko
ningin in deze provincie is bij be
schikking van 9 Juli j.l. benoemd tot
strandvonder alhier de heer Jb. van
der Werff Wzn., en zulks in de plaats
van wijlen den heer W. van der Werft".
HOFBERICHTEN.
In den loop van <le maand Augustus
zal Prins Hendrik zich voor een paar
weken naar Dobbin begeven
(„Avp.'D
BEZOEK.
In Hótel des Indes te 's-Gravenhage
zijn aangekomen de bisschop van Ma
ryland, mgr. Paret; de militair atta
ched van Engeland bij ons Hof, kolo
nel Yarde Bulier, de president van de
Yale-universiteit, Arthur Hadlley, uit
New-Haven (Amerika) en de gewe
zen burgemeester van New-York. mgr.
Hugh Grant.
R E M B H AN DTFEEST EN TE
AMSTERDAM.
Vrijdagmiddag had in de aula der
gemeente-universiteit de promotie
plaats van de heeren W. Bode, A. Bre-
dius, E. Michel, C. Hofstede do Groot
en J. Vetfli, tot doctor in de letteren
honoris causa, wegens hun verdien
stelijken arbeid om Rembrand! en zijn
werk beter ie doen kermen.
Deze plechtigheid werd door ver
schillende autoriteiten bijgewoond,
o.a. door mr. G. van Tienhoven, Com
missaris der Koningin in do provincie
Noord-Holland.
Drie der vijf doctoren '.de heeren
Wilhelm Bode en Emile Michel waren
verhinderd) werden ontvangen door
bet bestuur der faculteit voor Letteren
en Wijsbegeerte binnengeleid, en door
den waarnemend rector-magnificus,
prof. De- Bussy uit naam ran den
Senaat toegesproken en verwelkomd.
Als promotor fungeerde prof. Six,
die na afzonderlijk de nieuw benoem
den gehuldigd te hebben, aldus be
sloot-
„De vraag wordt heden ten dage
veel besproken of de geschiedenis een
wetenschap is of een kunst. Mij dunkt
zij is beide. De geschiedschrijver heeft
een dubbele natuur. De man der we
tenschap in hem verzamelt, rang
schikt, vergelijkt, onderzoekt, ontleedt
en beoordeelt, maar wat hij op die wij
ze bijeengebracht heeft is doode stof,
daar moet de scheppende adem van
den kunstenaar, die in hem woont,
over heengaan, die leven geeft en be
zielt.
„De grootste geschiedschrijvers zijn
naar beide zijden gelijkelijk begiftigd.
Bij de meesten overheerscht het een
of het ander vermogen.
„Maar niet meer recht hééft de dor
ste verzameling van feiten, al zijn die
zelfs glashelder uitgekrystalliseerd, op
den naam van geschiedenis, dan de
boeiendste schildering van oen groote
persoonlijkheid inits daaraan het
begi-ip van eerbied voor de waarhéid
ten grondslag ligt. Niet de vrije on
gebonden verbeelding van den sprook
jesverteller wordt verefischit, nocli dé
vlucht van den lofdichter, die maar a.l
te licht van zijn hoogte het. onderwerp
van zijn zang zoo juist niet meer
waarneemt, maar de trouw en eerlijk
heid van den portretschilder, wiens
kunst van de gelijkenis uitgaat en tot
de gelijkenis terugkeert.
„En, zooals niet die beeltenissen het
hoogst staan, waarin alleen de uiter
lijke gelijkenis spreekt, rnaaT die waar
in een Rembrandt de ziel van zijn
modél heeft, uitgedrukt, zoo staat ook
vooraan de geschiedschrijving waar
uit de ziel dor volkeren of van hun
groote mannen spreekt.
„Gij, Veith, die z-oo menig karakter
met krijt of penseel hebt in beeld ge
bracht, hebt ons thans, in uw jongste
geschrift, een portret geteekend van
Rembrandt als mensch dn alis kunste
naar, dat naast uw beste schilderijen
mag gesteld worden en u recht geeft
plaats te nemen onder otnze kunsthis
torici.
..Gij allen, Bode en Bredius, Michel
en Hofstede de Groot en Vöbh liet 5s,
ik behoef het nauwelijks te zeggen,
als gesckiedvorschers dat wij u eeren,
met den eeuigen titel, die hiervoor
aangewezen is, die van doctor in de
Nederlandsen e Letteren.
„Gij zijt liet niet alleen die goede
dingen omtrent Rembrandt geschre
ven hebt, maar gij vertegenwoordigt
ieder een zijde van de veelheid der
geschiedvorsching en geschiedschrij
ving omtrent dien eenigen kunstenaar
die, door zijn tijd verketterd en half
vergeten, door uw voorgangers en door
u weer uitblinkt als een licht voor alle
tijden, wiens roem uiet me«er zal ta
nen, hu het licht zelve de taak heeft
overgenomen der vermenigvuldiging
vaai zijn licht, wiens grootheid zal
groeien in ons hart zoolang er men
schen leven die iets voelen van het le-
veai der mensclxbéid in zijn gebeele
volhedd, dat niémand1 oo.it geschilderd
heeft als hij.
„Het is hem tor eer ei, dat wij U
eeren. Uw eer is heden een deel van
Rembrandt's eer."
Aan het einde der rede van prof. Six
klonken luide bijvalsbetuigingen, en
elk der drie nieuwe eere-doctoren
dankte persoonlijk den promotor voor
zijne woorden.
Ten slotte nam prof. De Bussy nog
maals het woord, om de gepromoveer
den ook namens den Senaat geluk te
wenschen.