1
ALBERT HEIJN.
HJrabitsci Sini-Cnpp,
bruin leder j
IftJ Brijorissir J
Trein
Geeitep ïrii
THEEHANDEL
STOOBK-KOF BUI I U
RITSEMA Co., Zijlstraat No. 47
de Nederlanden m i@4s
Rijwiel
een HUIS en BEF
Inmaakkruiftei.
M, J. SCHIPPER,
16, Barteljortsstraat 16. Tel. 756-
SJtOÖTE OPRUIMlMür
op DiRdsrdsc 2 Augustus 1906
Bignstbode-Mutsaa
©ierstras&t 44.
sp Wustistisg i Augustus 1906
BRAND--]
VE^EXIKEKmG
INBRAAK
TAFELBOTEi
Het zal gebeurd zijn dat Vrijdagavond bij de opening
van ons filiaal Anegang door de overstelpende drukte niet
ieder is bediend geworden zooals dit behoorde.
Voor eventueele bediening, die niet volkomen was zooals
wij dit gewoonlijk wenschen, bieden wij onze excuses aan.
Wij betreuren het als ooit iemand onzen winkel bezocht
en dien niet volkomen tevreden verlaat, doch bij dezen openings
avond kon het werkelijk niet anders, daar den geheelen avond
ongeveer meer dan 100 personen tegelijk onze waren vroegen.
Wij verzekeren echter den inwoners van Haarlem en
Omstreken dat wij thans voorbereid op een flink debiet,
voldoende personeel zullen beschikbaar hebben om onze
klanten correct en vlug te bedienén.
Hoogachtend,
George L. Smit
MAKELAAR,
presenteert als 1 asthebbende van zijne
Principalen, op
Zaterdag 28 Juli 1906
's namiddags na 5 uur In het Ver-
kooplokaal „DE GOUDEN LEEUW"
te Haarlem, in publieke veiling te
verkoopen ten overstaan van den No
taris
J. Koolhoven
Een WINKELHUIS en ERVE,
waarin wordt uitgeoefend een han
del in porselein, enz., aan de Smede-
étir&at, get. No. 41, SectieC No. 722,
groot 47 c.A., met uitgang in de Noor
der Schoolsteeg.
Het perceel is verhuurd voor f 400
per jaar. Te bezichtigen: Dinsdagen
Donderdag 24 en 26 Juli 1906 en op
Ben Verkoopdag van 2 tot 4 uur.
Breeder bij biljetten omschreven.
Nadere informatiën bij bovenge-
Êoemden Makelaar en bij den Heer
JOH. JANSEN, Wilsonsplein No. 4,
Haarlem.
De bewijzen van eigendom enveil-
conditiën liggen drie dagen vóór en
Op den Verkoopdag ter visie ten kan
tors van den Notaris voornoemd.
WH men een goed en vertrouwd
koopt dan een EIJSINK,- die hebben
bewezen goed te zijn en zeer billijk in
priis. Vertegenwoordiger:
R. BOUW,
Fabrifcant der
Voorwaarts Rijwielen
Ged. Voldersgt», 39.
GEORGE L. SHIT,
MAKELAAR,
presenteert, als lasthebbende van
zijnen Principaal, op
Zaterdag 28 Juü 1906,
des namiddags na vijf uur, in het
Verkooplokaal DE GOUDEN LEEUW
in publieke veiling te verkoopen, ten
overstaan van den Notaris
E». N. BEETS
met annex PAKHUIS, te Haarlem,
aan de Haarlemmerliedostraat No.
27, sectie E No. 2299, groot 65 c.A.
Het perceel is te bezichtigen
Woensdag 18, Dinsdag 24, Donder
dag 26 Juli '06 en op den verkoopdag
van 10 tot 3 uur.
Breeder bij biljetten omschreven.
Nadere informatiën bij bovenge-
melden Makelaar.
De bewijzen van eigendom en de
veilconditiën liggen drie dagen vóór
en op den verkoopdag ter visie ten
kantore van den Notaris voornoemd.
ON T Y ANGjEN
verselie
Eenig depót voor Haar
lem en Omstreken van
PAUL KOCH's
English Breakfast Tea,
Uitstekend middel ter
bestrijding van zwaarlijvig
heid en vetvorming.
v/h C. G. t. LANGE VELD,
Kleine Houtstraat 125.
Bifokal-Glas „STRUBIN',
Het mooiste en zuiverste Brillenglas voor afstand en
nabij uit één stuk.
JOH. M. SCHMIDT, Opticiën,
Zijlstraat 85.. Telef. 1057. HAARLEM.
Tan alle artikelen in
ook van diverse soorten i
Lianen Schoeisel,
Strsndschoensn,
enz.
Alles steeds beneden alle
Concurrentie.
Vraagt:
„Sntropia,"
middel tegen het transpireeren
der voeten 1
overal 50 Cts. p. p.
bij ons 25 Cts. per pakje.
GOEDKOOPST ADRES IX HEOSRLAMO.
Op reis.
Hollandsche IJzeren
Spoorweg Maatschappij.
2e en se klasse
van HAARLEM, AMSTERDAM C. S.
en M. P., WEES-P, BUSSUM, HIL
VERSUM, BAARN en AMERSFOORT,
naar RHENEN en NIJMEGEN EN TE
RUG.
Inlichtingen aan de Stations en Reis-
bureaux.
Zie de aanplakbiljetten.
Heen en terug op één dag 2e klas
se f 1,50, 3e klasse f 1.
Terugkeer den volgenden dag2 e
klasse f 2. 3e klasse f 1.25.
van gewasschen tule 65 cent,
Engelsch model 75 Gent.
P. P. RIETFORT.
Op rei®.
Hollandsche IJzeren
Spoorweg Maatschappij.
2e en 3e klasse
van AMSTERDAM, HALFWEG, en
HAARLEM naar DEN HAAG, SCHIE
DAM, ROTTERDAM en DORDRECHT
EN TERUG.
Inlichtingen aan de stations en reis
bureau!.
Zie de aanplakbilj etten
Heetn en terug op één dag 2e klas
se /1.50, 3e klasse f 1.
Terugkeer den volgenden dag2e
klasse f2, 3e klasse ƒ1.25.
KAPITAAL. .v.. r«.000.00000
E2SEHVSFOTÜS: cafiD - l.aoOOOO.00
De Stoomdrukkerij „Lourens Coster" levert
alle soorten Drukwerk.
40, 45, 5o, gemaleerd met de
allerfijnste DELFTSCHE
ROOMBOTER 55 en 60 Ct.
Neemt eens proef met de
ÜP®Sr alleriijnste Delftsche Gras-
boter, gegarandeerd zuiver, contróle
Boterwet.
T. A, D0NNÉE, KI. Houtstraat 62.
TELEFOON 469.
THLSPHOOMHÜMMEM 1S8.
THEE T*n 10.55, f0.65. 10.80, f 4,11.20
f 1.40, i 1,50 «n htoger,
STOFT HEE van f 0.65, f0.80, f 1.—fl.25
5COSKA KOFFIE f 1,20
WIKKES KELASSSE 1.—
SUaiN. KOFFIE - s 0.85
FREAMGER KOFFIE f 0.65
JAVA KOFFIE i 0.56
9 9 9 0.42'/,
2'/.l Egr, a contant 5c/= korting.
I*.®. Dagelijks wordt zonder prijsverhooging thuis bezorgd. Briefkaarten worden vergoed.
„Uw Kleeding en
Uw eigen oordeel"
Causerieën Tan
A. EREVUBOHG Co.'
BE CONFECTIE EK HARE
GESCHIEDENIS.
I.
In het jaar 1900 verscheen bij
Johannes Müller te Amster
dam een Rapport over de
Kleedingindustrie te Am
sterdam, uitgebracht door de
Commissie van Onderzoek,
benoemd door den Gemeen
teraad. Aan dit uitmunten
de werk is een gedeelte van
het hierachter volgende ont-
t- leend.
De vervaardiging van bovenkleedlng
voor mannen, anders dan op bestel
ling. ontstond het eerst te Weenen,
omstreeks het jaar 1845. Weenen had
reeds langen tijd te vonen handel ge-
dreven in oude, ge dragen Meederen
niet de BaJkanstaten. Toen dlaar de
vraag1 voortdurend toenam-, begon men
er aam te denken, goedikoope kleeding-
stukken nieuw te vervaardigen in ver
schillende normale grootten. Alle mid
delen werden aangewend om de nieu
we kleeren zoo goedkoop mogelijk te
doen zijn en bemerkte men weldra,
dat inderdaad nieuwe konden worden
vervaardigd tegen zoo geringe kosten,
dat ze voor nagenoeg denzelfden prijs
als d'e oudie konden worden verkocht.
Zoo ontstond de industite in confec
tie, die spoedig daarna ook in het
land zelf een ruim afasdgebied vond en
dit langzamerhand uitbreidde over
Duitschland, Rusland, Turkije, Grie
kenland, Egypte en Spanje. In Neder
land heeft de Oostenrijksche invoer
nooit veel te beteekenen gehad.
Men ziet dus, dat de confectie in
hare eerste kindsheid een zeer nede
rige plaats bekleeddezij was slechts
de concurrente van „gedragen Mee
ding". Wij kunnen hier echter het
vreemde verschijnsel opmerken, dat zij
•in tegenstelling met de meeste nieu
wigheden, die eerst duur zijn en later
bij meer bekend worden in prijs dalen
steeds in duurder prijzen wordt aan
geboden. Hiermede wil niet gezegd
zijn, dat geen goedkoope confectie
meer gemaakt wordt, doch dat de prij
zen niet meer uitsluitend' zoo laag zijn
in tegenstelling met het maatwerk.
Niemand zou helt eertijds in de ge
dachte zijn gekomen j assen van f 50 of
160 in voorraad te hebben, en toch is
dit thans geen ongewoon verschijnsel
meer. Ongetwijfeld is hiervan deneden
te zoeken in de vorderingen der tech
niek, waarover later meer.
Niet lang bleef de Ween.er confectie
zonder concurrentie. Te Berlijn werd
reeds omstreeks 1870 overgegaan tot
het oprichten van groote confectieza
ken, die geregeld in de provinciesteden
van Duitschland auctie (publieke ver-
kooping bij opbod) hielden en naar al
le landen van West-Europa begonnen
uit te voeren. Van die zijde en uit an
dere Duitsche steden werd Nederland.
tijd van confectieMeederen
voorzien. Het Nederlandsche publiek
leerde dit confectiewerk kennen, dat
vooral in den aanvang van vrij goede
kwaliteit was, en na betrekkelijk kor
ten tijd verkreeg dit werk ook hier ie
lande een ruim afzetgebied.
Niettemin kon de Duitsche smaak
op den duur het Nederlandsche pu
bliek niet behagen. De jaquettes en
colberts waren te vierkant gesneden,
de pantalons waren gemaakt op het
dragen van bretels-, waaraan de groote
meerderheid niet gewend was, enz.
Nog op heden zijn de Duitsche model
len afwijkend van de Nederlandsche,
vandaar dat bijna geen heerenconfec-
tie meer wordt ingevoerd. Indien thans
nog Duitsche confectie (men zondere
hieruitgummi regenjassen, chambre-
cloaks, reis jassen en dergelijke) in
Nederland wordt verkocht, zijn dik
wijls oude fiuanciëele en andere rela
ties met Duitsche huizen daarvan de
oorzaak.
Amsterdam zag zijn eerste confectie
zaken, op zeer bescheiden voet, een
góede vijftig jaar terug. Wie bepaald
de eerste geweest is, valt niet met ze
kerheid meer na te gaan. De eerste
stappen werden haast angstvallig ge
daan. Zoo herinneren ouden van da
gen zich ongetwijfeld nog, dat men
vroeger in enkele straten bij eenmees-
ter-klee(rmaker wel eens een gemaakte
jas of pak zag hangen op een rechten
stok met dwarslat, veel gelijkend op
een vogelverschrikker. Veel was het
vroeger toen het aanschaffen van
een costume oneindig wat meer betee-
kende dan in onzen tijd, een feit, dat
slechts eens in de 4 of 5 jaar gewoon
lijk geschiedde gebruikelijk bij ge
legenheden kleeding te huren. Dik
wijls waren dit abonnementsMeeren,
dat wil zeggen Meeding, die een ge
abonneerd cliënt bij een marchand-
tailleur teruggaf. Die verhuurders ge
bruikten het eerst daarvoor ook nieu
we, gemaakte Meeding, die in slappen
tijd werd gemaakt, dus confectie in
optima forma. Ook hier dus weer de
eerste confectie naast de gedragen
Meeding.
Van de eerste confectiezaken te Am
sterdam schijnt geen enkele den tand
des tijds te hebben kunnen weerstaan.
Althans wij vinden geen enkel van
vóór 50 jaar nog bestaande. Eigenaar
dig is, dat in de Kalverstraat, waar
vroeger verscheiden bedrijven in onze
branche waren, o.a. „De Propheet"!
„De honderdduizend coupons" (thans
de theewinkel van de firma Brandsma)
en andere werden aangetroffen, thans
geen enkele meer bestaat. De Nieuwen-
dijk heeft zich altijd in een schaar
confectionneurs mogen verheugen en
hij doet dit nog. Ook de Reguliersbree-
straat heeft eenmaal haar confectie
zaak gehad. Nog veel andere namen
zoudfen wij ongetwijfeld uit de Oude
Kronieken kunnen opdelven; uit het
medegedeelde blijkt echter voldoende,
dat als iets zich in den loop der tijden
vervormd heeft, dit voorzeker de hee-
rehkieeding en hare samenstelling is.
Een vijftig jaar geleden nam de laken
koopman een geheel andere plaats in
dan thans. Hij was het, diie de stof,
het laken, aan den particulier ver
kocht, terwijl die Meermaker niet an
ders dan zijn arbead en soms ook voe
ring en andere verschotten leverde. Bij
de verandering der tijden' namen vele
lakenhandelaars Meermakers in dienst
en hadden de cliënten gelegenheid het
gewenschte ook daar aan huis tege
lijk te laten maken. Enkelen hebben
de confectie er bij genomen, of zijn
zelfs confectionneurs geworden, doch
dit is een zeer klein deel. De meesten
verachtten de confectie te veel en ble
ven in dit opzicht, hoewel ten onrech
te, heel hun leven lang conservatief.
De Leidschebuurt, om het zoo maar
eens te noemen, was tot vóór enkele
jaren als confectiestand niet gezocht.
Thans begint zich dit langzamerhand
te wijzigen.
Door het aanbouwen van geheels
stratenwijken heelt rich de toestand
ten opzichte van de Leidschestraat
veel veranderd. Zonder twijfel zal
rich in den loop der jaren dit stads
gedeelte als courante koopstraat nog
veel verheffen en verheffen moeten.
Thans nog draagt zij, en niet geheel
ten onrechte, den naam van„dure
straat". In den volksmond heet het:
„in de Leidschestraat en directe om
geving koopt men goed, maar
duur" I
Dat dit natuurlijk niet met alle
winkels dlaar het geval te, is duidelijk.
Wij ten minste hebben van den begin
ne af getoond, d)at wij met deze oude
begrippen wenschen te breken. Wij
wilden ook den burger, den gewonen
main, in onze zaakde fijne cliënten,
die eerste klasse goed koopen, natuur
lijk niet prijs geven enmaakten
daaroon van onze zaak e'en maga
zijn voor alle standem-
Voor de aardigheid namen wij eene
informatie, omtrent de begrippen ovet
het quasi duur verkoopen in de Leid
schestraat. Bij eenigen stond de méér
ning voor„stand duur, huishuur të
hoog, moeten te veel verdienen." Ei-
lieve, of ook in de Kalversti'aat, Nieu-
wendijk en andere straten de stand
goedkooper is. Neen, exploitatiekosten
spelen geen rol, wanneer slechts da
omzet zich daarnaar regelt, en orfi
omzet te krijgen, Mest men toch goe
den stand.
Deze valsche begrippen hinderen ond
soms, en het is daarom, dat wij, of
schoon eenigszins afdwalend van onü
onderwerp, dit punt toch even ter spra
ke wenschen te brengen. Zie sleicht»
onze etalages, meer heeft u niet noo-
ddg om overtuigd te rijn van de waar
heid onzer bewering, dat wij wen
schen te breken met het oude leuteer-
systeem: de Leidschestraat is geen
courante buurt, en op echte onver
valst; he Amerikaansche wijze een ma
gazijn inrichten, waar ieder gading
te vinden is. Echter geen warenhuis,
doch een speciaalhuisal onze ener
gie op een en hetzelfde artikel. Daarin
zijn schakeeringen genoeg: elke op
name van andere artikelen geeft naar
onze meening verbrokkeling.
Draagt slechts onze Meeding en man:
zal ondervinden of de Leidschestraaï
een dure straat te.
Amsterdam, 30 December 1905.
A. KREYMBORG Co.,
Hofleveranciers,
Leidschestraat.
