NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
Uit de Omstreken
Binnenland
Stadsnieuws
ZIJN FEESTDAG
24e Jaargang. No. 7101
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen,
DINSDAG 21 AUGUSTUS 1906 B
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
M DRIE maanden: Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
FT Voor Haarlem f Haarlem van 1—5 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regei.
Voor de dorpen m den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der B1j Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing:
Franco per post door Nederlands 1.65 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
Afzonderlijke nummers 0.02 h w mSMSBSB jgTsg. Jg^ n r u
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem 0.3734 jJLRedactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
de omstreken en franco per post 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave de? Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicitè Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Suec., Parijs, 31bts Faubourg Montmartre.
TWEEDE BLAD.
Aardbeving in Chili,
Een lievige aardbeving Leeft Chili
geteisterd, vooral de C'hileensche ha
venstad Valparaiso heeft veel gele
den. De tod dusver ontvangen berich
ten geven nog wel geen volledige bij
zonderheden over de omvang van de
ramp, maar het schijnt toch dat 't
ongeluk van San Francisco zich hier
heeft herhaald. Valparaiso moet voor
een groot deel verwoest zijn en men
vermoedt, dat ook het aantal slacht
offers bijzonder groot is.
D,e vergelijking met de ramp van
San Francisco dringt zich als van
self op. Langs de westkust van Ame
rika strekt zich van het barre noor
den tot Kaap Hoorn in het zuiden
een geweldige bergketen uit. In Zuid-
Amerika draagt deze belrgketen den
naam van Cordilleras de los Andes,
in N.-Amerika dragen de verschillen
de deel en .afzonderlijk© namen
Rocky Mountains, Zee-Alpen enz. Op
verschillende plaatsen, zoo ook bij
Valparaiso en San Francisco, nadert
het gebergte de kust, zoodat de ber
gen zich' als liet ware steil uit de zee-
verheffen. Aardbevingen zijn niet
zeldzaam in dit gebied, maar dit
maal is de aardschok evenals inder
tijd bij San Francisco van bijzonder
faevigen aard geweest. Wat door de
aardbeving nog is gespaard, is aan
het vuur dat op verschilfljeude plaat
sen in Valparaiso en omgeving uit
brak, ten offer gevallen. Zoo is thans
Valparaiso, de voornaamste haven
en handelsstad van Chili, verwoest.
Valparaiso, heerlijk gelegen aan
den voet van de met eeuwige sneeuw
bedekte Andes en dus met recht den
naam dragende van Valparaiso, dal
van hei. paradijs, er door de Spaan-
sohe ontdekkers aan gegeven, is
thans een stad van ongeveeT 150,000
zielen. Duizenden vreemdelingen, die
in hoofdzaak den handel in handen
hebben, zijn er gevestigd. Groot is
vooral 'het aantal Duitschers ©n En-
gelschen, maar ook tal van Neder
landers woonden in de Chileeusche
havenstad. Blijkens een in dit blad
opgenom'en bericht, zijn echter onze
landslieden -allen bij de 'ramp ge
spaard gebleven.
Het grootste deel van Valparaiso,
de wijken, waar de Chilenen wonen,
bestaat uit houten huizen. Hier zal
de aaadbeving waarschijnlijk de min
ste schade hebben toegebracht, maar
des te erger verwoestingen zullen
bier door brand zijn aangericht. De
eigenlijke handelswijk echter is op
moderne wijze van steen gebouwd.
Hoe groot de verwoesting is, die hier
is aangericht, blijkt nog niet, even
min als nog bijzonderheden bekend
zijn omtrent de schade aan de sche
pen in de haven toegebracht.
Volgens te New-Yocrk ontvangen be
richten staat een groot deel van id©
stad in brand en zijn honderden in
woners onder het puin begraven.
Volgens de waarnemingen met -den
seismogi'aaf te Washington is de
aardbeving Donderdagavond zeven
uur begonnen. De heftigste aard
schok ward even na 7 uur waargeno
men, maar tot na middernacht hiel
den de bevingen aan. Ook in het
aardbevingsstation te Hamburg wer
den de schokken waargenomen.
De aardbeving werd ook op andere
plaatsen langs de westkust vanZuid-
Amerika gevoeld, miaar schijnt bier
niet zulke ernstige gevolgen te heb
ben gehad. Uit Mendoza, aan de an
dere zijde van de Andes aan de Ar-
gentijnsche grens gelegen, wordt aan
de „Nacion" van Buenos-Ayres ge
seind, dat de aardbeving daar niet
veel schade aanrichtte.
Mendoza, gelegen aan den voet van
den reeds lang rustenden vulkaan
Aconcagua ,,de vorst van de Andes",
wordt ©enige malen per jaar door
aardbevingen bezocht gewoonlijk
zonder ernstige gevolgen zoodat
de gehouwen in deze stad zonder
verdiepingen zijn gebouwd. De laat
ste aardbeving, die deze stad teister
de, had plaats op een kerkelij'ken
feestdag, toen duizenden menschen
de kerken vulden. Bij deze ramp ver
loren toen duizenden menschen het
leven.
Aan de verschillende particuliere
telegrammen is nog het volgende ont
leend
DE HEVIGE AARDSCHOK
waarmede de ramp begon, had te
Valparaiso plaats des Donderdags
avonds te 7 uur 40 Oost-Amerikaan-
schen tijd. overeenkomend© met 2
uur 40 minuten van den Vrijdagmor
gen in de West-Europeesch© tijdre
kening, een oogenblik, waarop al
le theaters en café's gevuld waren.
Meerdere schokken volgden elkander
snel op dadelijk brak brand uit en
in panischen schrik vluchtten de in
woners op straat. Vele gebouwen
werden vernield, weinige bleven ge
heel onbeschadigd. Over het verlies
van rpenschenlevens is nog weinig
bekendmen vreest echter, dat- zeer
velen gedood of gewond zijn.
De kabel-telegrafisten vluchtten
naar het kabelbureau aan het strand
doch keerden des morgens naar Val
paraiso terug, waaruit blijkt, dat de
stad niet geheel vernield is, zooals 'de
eerste, blijkbaar overdreven, berich
ten meldden.
Ook in Argentinië heeft de aardbe
ving onheilen aangericht. De stad
Mendoza werd gedeeltelijk verwoest.
Te Buenos-Ayres .heerschte wel een
hevige paniek, maar die aangerichte
schade is er onbeduidend.
Li de verschillende seismographi-
sche stations is deze aardbeving met
groote duidelijkheid waargenomen.
De apparaten bleven verscheidene
uren lane- in werking.
Uit New-York wordt aan de Daily
Chronicle" geseind, dat de schade
vooral groot is in toet rijke gedeelte
van Valparaiso, waar de huizen op
de hellingen van een heuvel
bouwd zijn, en waar honderden
den' 'het puin begraven wanden,
feit werd naar buiten Dekend
maakt doordat een telegrafist
moed had op zijn post te blijven en
het bericht rond te seinen.
Een handelshuis te Hamburg ont
ving een bericht, waarin gezegd
wordt, dat .uitgebreide streken van
Chili geheel of gedeeltelijk verwoest
zijn, en dat Valparaiso geheel in
puin ligt wat echter klaarblijke
lijk overdreven is. Meer dan honderd
pers„onen zouden gedood en verschei
dene honderden gewond zijn.
Eenigszins uitvoerige berichten van
de romp in haar geheelen omvang
zijn evenwel nog niet'ontvangen, en
ook uit de' telegrammen blijkt, dat
menJ nog nergens goed op de hoogte
is van wat) eigenlijk in dit thans bij
na geheel geïsoleerde gebied, is ge
beurd.
ge-
on-
Ilet
den
Aan de telegrammen óntleenen we
nog het volgende
De „New-York Herald" ontving
Vrijdag het volgende telegram uit
Valparaiso
Zonder dat eenig voorteeken het
deed vermoeden, had Donderdag
avond te ongeveer 8 uur een aardbe
ving plaats, die de onmiddellijke oor
zaak werd, dot honderden stiervenen
dat vele honderden anderen begra
ven werden onder de puinhoopen en
-den.' dood vonden in de vlammien.
Dadelijk, na den eersten schok,
brak brand uitiedere openbare
dienst in de stad was verlamd. De
paniek en de ontsteltenis waren on
beschrijfelijk en zij, die ontsnapt
waren aan den dood, waren derma
te onderhevig aan dan schrik, dat zij
den slachtoffers slechts weinig hulp
konden bieden.
De groote zakenwijk der stad is on
geveer geheel verwoestde brand
woedt nog steeds voort, en vult de
straten, waarin massa's van huis en,
dak beroofde menschen. -verbijsterd
door de zware ramp, samendringen,
met dikke rookwolken.
Uit Santiago zijn geen berichten
ontvangen, maar men vreest, dat het
daar niet minder erg zal zijn dan in
Valparaiso. Sedert den eereten schok
zijn geen trams naar die stad ver
trokken, noch van daar aangekomen.
Er hadden twee ontzettende schok
ken plaats de tweed© volgde bijna
onmiddellijk op de eerste en voltooi
de het verwoestingswerk. De ge'heede
stad scheen plotseling eerst achteruit
toen vooruit te bewegen en ontving
toen zulk een krachtigen schok, dat
binnen enkele seconden geheel© rij
en huizen tegen den grond vielen.
In de zakenwijk brak brand uit, en
voor middernacht stond ook de Bel
la vista-w,ijk in brand, waaruit blijkt
dat dit deel der stad eveneens ver
woest is.
Om de stad- hadden talrijke grond
verschuivingen plaats.
Een telegram uit Lima aan de
,,Sun" meldtDe brand die in Valpa
raiso uitbrak na dë aardbeving strek
te zich uit van de Pla.za Orden
noordwaartseen groot aantal hui
zen werd verwoest. Alle huizen in de
stad zijn min of meer beschadigd,
door de aardbeving en 'het vuur. Vele
gezinnen vluchten. De schepen inde
haven van Valparaiso zijn onbescha
digd. De straten die het meest gele
den hebben, zijn de Calle Blanco, de
Calle Condell, de Call© Esmeralda en
de wijk Delicias.
Uit BuenosAyres dato 18 Aug.
,,De directeur van het telegraafkan
toor te Buenos-Ayres heeft een tele
gram ontvangen van zijn collega te
La Paz (Bolivia), meldende, d'at de
directeur van het telegraafkantoor te
Tacna bericht had. gezonden, dat Val
paraiso in brond stond en de aard
schokken voortduurden.
Een nieuw telegram van den direc
teur van het telegraafkantoor te La
Paz meldt, dat hij uit Santiago-de-
Ohfli niets te weten heeft -kunnen ko
men. Er beerscht een ontzettende pa
niek.
Uit Serena wordt officieel gemeld,
dat de stad Valparaiso tot een puin
hoop gemaakt is. Er zijn talrijke doo-
den en gewonden. De plaatsjes Hlapal
en Vallemar zijn verwoest.
Uit Saiiti-ago-De-Chini, dato 18
Aug.
Officieel wordt medegedeeld, dat
Valparaiso gedeeltelijk verwoest
en Guillota, Limache -en andere klei
ne stadjes in puin liggen.
Uit New-York, dato 18 Aug.
Telegrammen uit Valparaiso mel
den, dat veten de stad, die bijna ge
heel vernield is, verlaten hebben.
Uit Parijs dato 18 Aug.
Volgens de „Patri©" acht de Chi
leeusche legatie de ramp van Valpa
raiso minder ernstig dan men denkt.
Benoemd,
Tot waarnemend directeur van >de
Onderlinge Brandverzekering der Hol-
landsche Maatschappij van Land
bouw is voor den tijd van één jaar
benoemd de heer H. Ph. de Kanter Jr.
te Haarlem, zoon van den overleden
directeur mr. H. Ph. de Kanter.
LISSE.
Bloeinbollenh andel.
Men schrijft uiit Lisse aan 't Ban-
'delsblad
De verzending dei' bloembollen, is in
vollen gang. De exporteurs hebben
hunne voorraden bijgevuld en beijve
ren zich, om zoo vlug mogelijk de or
ders uit te voeren. Dat bijvullen van
den voorraad heeft hun mot het arti
kel tulpen veel benauwde dagen- ge
kost. Heit is toch een© grievende om
standigheid, dat als met veel moeite
en reizen in het voorjaar de bestellin
gen zijn bemachtigd, daarna bij het
oogsten bemerkt wordt, dat de tulpen-
vcorraacT te klein is en v.eel meer dan
verwacht werd moet worden- bijge-
koch-t.
En deze misrekening maakt, dat de
anderepartij .de eigenlijke ,,kweeker'
die niet exporteert, maar goed op
vraag .en aanbod let, in zijn vuistje
lacht en van de gelegenheid gebruik
maakt door voer -zijn waar steeds
meer geld 'te vragen, waarvoor ten
slotte de exporteur moet bezwijken.
Veel is bijgekocht moeten- worden
tegen hoogen prijs, op veel goed wordt
/geld verloren. Ook crocus is meer dan
50 procent in prijs gestegen, -doch de
vraag naar dit igeiwae is veel gerin
ger -dan naar tulpen.
Hyacinth-en en Narcissen zijn vrij
wel op hetzelfde standpunt van veale-
ddn jaar gebleven.
Men kan dit gerust voorspellen, de
„kweeker", die niet reist en rustig
heef t afgewacht, maakt een goed jaar,
de .groothandelaar zal niet veel ver
dienen.
van het 2de Regiment Vesting-Artil
lerie, garnizoen Naardien, en de ver
lofganger J. Kraayenoord, van het
2de Regiment Infanterie, in .garni
zoen te Amsterdam, zijn tegen 1 Octo
ber a. s. onder de wapenen geroepen
voor herhalingsoefeningen.
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders van
Haarlem, doen te weten, d'at bij hun
ne beschikking van 16 Augustus jl.
aan H. Hagen vergunning is ver
leend tot uitbreiding- van zijne i-n-
ricliting voor machinale houtbewer
king, door den gasmot-or van 7 paar-
dekraebten te vervangen door eenen
gasmotor van 25 paardekrachten, in
het perceel aan het Groot Heiligland
no. 27/33. Kad. Sectie D No. 7826.
EEN DIERENBEUL.
Uit Nieuw Vennep (Haarlemmer
meer) meldt men. aan de ,TeL"
„Zekere Dunne weg, alhier, -liad de
verregaande laagheid zijn hond, die
afgeleefd was en waarvan hij dus bij
na geen idi-enst meer kon. hebben, le
vend te begraven. Dit ging niet ge
makkelijk; -die'hond wist, ook nadat
D de aarde aan den kant goed had
vastgetrapt, zijn ko.p telkens weer. bo
ven te werken. D., hierover vertoornd
nam hierop een riek en. doorstak daar
mede kop on lichaam van liet arme
dier; o.a. werd een oog geheel uitge
stoken. Toen eenoge personen, niet
medelijden voor bet arme dier ver
vuld en verwoed over deze beestach
tig© cüeiemhishandeling, D. te lijf
wilden, vluchtte de®e 'in zijne wo
ning-
Een der omstanders schoot daarop
'het arme dier dood en verloste het
op .die wijze -uit zijn verschrikkelijk
lijden.
De politie, bij wie onmiddellijk aan
gifte werd gedaan-, -begaf zich naar.de
plaats, waar het .ergerlijke feit was
voorgevallen en maakte proces-ver
baal op van het voorgevallene."
't Is te hopen, dat de ellendeling
-een© flinke gevangenisstraf krijgt.
ZANDVOORT.
De verlofganger J. E. Kollenberg
van het Regiment Grenadiers en Ja
gers, is voor herhalingsoefeningen
tegen 3 September a. s. onder de wa
penen geroepen.
Tegen 10 September a. s. zijn bij
het 10de Reg. Infanterie, garnizoen
van Haarlem, opgeroepen voor her
halingsoefeningen -de .verlofgangers
M. Weber, C. M." Dui venbode, C. Wes-
seling, G. J. van der Kuik, J. Groen
en A. Loos.
De verlofganger 3- H. Ottenwess,
CELEBES.
De correspondent der N. R. Ct. te
Batavia seinde Zaterdag
„Volgens geruchten geeft de toe
stand in Boni reden tot ongerust
heid. Vrouwen en kinderen zijn naar
Makassar teruggezondener wonden
-hinderlagen uitgezet.
Baroepo© is verleden week des
nachts beschotenslechts vier in-
landsche soldaten .werden onbedui
dend gewond."
Het blad .teekent daarbij aan
„Zooals men zich zal herinneren,
seinde onze correspondent te Batavia
in het laatst van de vorige maand,
dat er een lansaanval op ons bivak
te Watampone had plaats gehad door
een talrijke bende (15 Ju-li). In onze
toelichting wezen wij op het ernstige
van dit bericht, .daar men zoo iets
in Boni niet meer verwacht had. Uit
de ontvangen Indische bladen blijkt,
dat die overvalling waarschijnlijk
ten doel heeft gehad een daar gevan
gen genomen geestdrijver te bevrij
den. Dit doel werd bereikt. Men be
grijp© wel dat niet 'de daad op zich
zelf beschouwd zoo heel .gewichtig is,
maar wel, z-ooals we vroeger betoog
den, dat het in Boni nog mogelijk is,
dat een talrijke bende zich verzamelt
om een door ons bezette plaats aan
te vallen, zonder dat een der hoof
den, die goedgezind heeten. ons
waarschuwt.
Het thans ontvangen telegram
schijnt die opvatting te bevestigen.
Men heeft het zelfs noodig gevonden
de vrouwen en kinderen der soldaten
naar Makasser terug te zenden. Wat
de toekomst in Boni brengen zal, is
moeilijk te voorspellen. Met het uit
zetten van hinderlagen past men een
beproefd middel toe om aan derge
lijke overvallingen een einde te ma
ken.
Baroepo© ligt in de ToradjalancLen,
zoodat de vermeestering van Bonto
Asoe aldaar ook niet aidoendem in
druk gemaakt schijnt te hebben. Dit
is echter niet te verwonderen, daar
in de Toradj al and-en ons gezag nog
te kort invloed uitoefent om den ge
heelen toestand te beheerschen, ter
wijl daar de roovende Sidenrengers
alle reden hebben om tegen een ge-
ordenden staat van zaken geltant te
zijn."
DE SPOORWEG-ENQUêTE.
Naai- ..Het Vod." meldt, is (thans
nog als resultaat der spoorweg-en
quête verschenen 'het door de com
missie den 13den Juni 1904 aan den
Minister van Waterstaat, Handel en
Nijverheid' verstrekt „Nader Advies'"
omtrent le. de bepalingen, welke be
stuurders der spoorwegdiensten, ter
voldoening van airt. 113 bis A. R. D.
uiterlijk op 31 December 1903 aan de
goedkeuring des ministers moesten
onderwerpen2e. eventueel© wijzi
gingen in art. 113 A. R. D. te bren
gen, ook naar aanleiding van de
d-oor den minister aan de S.S.. de H.
S„ de C. S. en de N. B. D. S. ge
vraagde gemotiveerde beoordeedin-
gen van dat artikel en geformuleer
de voorstellen tot '.herziening daar
van met het oog op de onderscheide
ne categorieën van beambten en be^
dienden. j
Aan het „Nader Advies" zijn als
bijlagen toegevoegd
le. de aan de hand van het advies
door den raad van toezicht op de
spoorwegdiensten ontworpen
artikelen ter vervanging van art. 113
van het algemeen reglement voor
den -dienst op de spoorwegen, zooals
die op 3 September 1904 aan de spoor
wegmaatschappijen is toegezonden
2e. de naar aanleiding :von dat
ontwerp ingekomen brieven van de
betrokken spoorwegondernemingen
en
3e. de brieven van de spoorweg
maatschappijen ontvangen naar aan
leiding van het overig gedeelte van
hei „Nader Advies".
Bij deze publicatie wordt aangotee-
kend, dat, nadat die brieven waren
verzonden en vóór de goedkeuring
van de thans geldende loonregelin
gen voor het spoorwegpersoneel, nog
onderscheidene loonbedragen zijn
verhoogd, en dat de goedgekeurde
nieiyve reglementen reeds in den
loop van 1905 zijn openbaar ge
maakt.
De „N. Ct." 'herinnert er aan, dat
de inhoud van het „Nader Advies" in
Februari en Maalrt 1905 in een aan
tal artikelen van „Het Volk" door J.
Oudegeest ts bekend gemaakt. Het
thans verschenen deel is in afwij
king van 'hetgeen met de vorige doe
len van het enquête-rapport gebeur
de niet aan de bladen toegezon
den de reclen hiervan is ons niet ge
bleken, zegt het blad.
EEN WINSTGEVEND ZAAKJE.
Men meldt uit Roermond
Volgens een Belgisch Kon. besluit
worden daar te lande na 1 Septem
ber e. k. de z. g. knakken zonder ga
ten (nikkelmunt k 10 centimes) niet
meer als wettig betaalmididel erkend.
Dit besluit heeft hier in Limburg én
vooral te Roermond en omstreken tot
gevolg, -dat er sedert een aantal da
gen een ware geldhandel wordit ge
dreven. Vele kooplui hebben hunnen
afnemers doen weten, dat zij nog
knakken aannemen tegen 47 ct. de 10
stulcs. Zelfs is hier ter stede een zg.
antiquair, die in een plaatselijk blad
bekend maalde, dat bij hem knak
ken konden aangeboden worden. Als
men nu nagaat, dat sedert jaren al
hier de knakken k 5 cent, bijna uit
sluitend het eenige betaalmiddel zijn
geweest en nog steeds zijn, dan kan
men zich eenigszins -voorstellen, dat
de handel in deze munt, vooral in
deze opruimingsperiode, voor velen
een winstgevend zaakje is.
AANGESPOELD.
Te Hoek van Holland is aange
spoeld een lijk met slechts één arm
hoogst vermoedelijk is het dat van.
den Duitaclier C. M„ die zich Zondag
avond daar heeft verdlro-nken.
POGING TOT MOORD.
In verband' niet de poging tot moord
in den nacht van 15 op 16 dezer ge
pleegd op den opzichter van den pol
der Walcheren, den heer B., te West-
kapelle, is door den officier van jus
titie te Middelburg een belooning. van
f 1000 uitgeloofd aan den gene, die aan
de justitie zoodanige inlichtingen ver
schaft, dat de dader of daders daar
van worden ontdekt en -veroordeeld.
EEN PAARDENMIDDEL
Wij deelden reeds mede, dat de
eigenaar van een huis aan de Ko
ningsbad© te 's-Gravenhage. wiens
huurders zich beklagen over de stoor
nis die zij ondervinden van de on
middellijke nabijheid van den kin
derspeeltuin in iden Dierentuin, eend-
ge malen (en ook weer Vrijdag) tij
dens het avondconcert in den tuin,
bij wijze van wraak, een misthoorn
wérken liet. Deze, geplaatst op het
tijdelijk onbewoond huis aan de Ko-
ningskade, liet telkens signalen Ihoo-
ren.
Feuilleton.
Naar het Duitech
REINHOLD ORTMANN.
5)
Neen, u zult blijven, want het
is volstrekt noodzakelijk, dat u hoort
wat ik heb te zeggen. Ik heb biet
laatste gedeelte van uw gesprek met
meneer Hergenroth gehoord, nadat
ik door de (dochter hder was heenge
zonden, die bezorgd was voor haar
vader, en ik begrijp wel, dat u niet
zeer nieuwsgierig bent te vernemen,
hoe ik over u denk. Maar ik wenscb
toch voor ©enige minuten uw ge
schap... Als ik u verzoeken mag,
acht© vriend, wendde hij zich tot Sil
vester Hergenlroth, die hem in de re
de had willen vallen, antwoord mij
eerst op een vraaghebt u het kistje,
dat ik u vanmorgen overhandigde,
nog geheel niet onderzocht
Ik weet, 'dat er een groote som
in zit, meneer Wöllwarth, maar u
zult, na wat u hier hebt gehoord, ze
ker niet van mij verwachten, dat ik
dit onverdiende geschenk zal behou
den.
En anders hebt u er -niets in ge
vonden
Daar 'hij aan het wagende gezicht
van den boekhouder zag, dat deze
niets begreep, vervolgde Erich Wöll
warth met gedempte stern
Als u beter hadt nagezien, zoudt
u in eeai verzegelde enveloppe ook
een quitantie hebben gevonden van
onze firma voor ten volle terugbe
taalde 22.000 -mark, die u voor twaalf
jaar door mijn vader als.... een lee
ning weid toegestaan. U hoort het.,
meneer Rinckleben, als '©en leening
en met de uitdrukkelijke toestem
ming van mijn vader zaliger. Ik
waarschuw u dus met allen nadruk,
om tegenover wien ook, de zaak in
een ander licht te stellen. Want
slechts als u deze waarschuwing in
acht neemt, zal ik va.n mijn kant er
in toestemmen, het stilzwijgen -te be
waren over het weinig eervolle voor
stel, dat u meneer Hengenrot'h waag
de te doen... En nu wil ik u niet lan
ger ophouden. Uw salaris voor liet
loopende en het volgende kwaadaal
kunt u morgen in mijn particulier
kantoor komen halen. Maar uw dien
sten heeft onze firma niet oneer noo
dig.
Met een gebaar, dat oiidubbelziinni-
ger dan het scherpste woord zijn ver
achting uitdrukte, liet hij den twee
den boekhouder den weg it ij en stil
zwijgend doodsbleek, verliet Paul
Rinckleben het vertrek.
Silvester Hergenroth echter ver
borg snikkend' het (gezicht in de han
den.
Wat zal ik u zeggen, meneer?
Hoe kan ik u genoeg -mijn erkentelijk
heid; betuigen?
Heelemaal niets moet u zeggen,
mijn beste vriend, en met geen
woord moet u mij bedanken. Want
wat ik, met volle instemming van
mijn broeder, vandaag gedaan heb,
is in waarheid niets anders geweest
dan de vervulling van een nagelaten
opdracht van onzen edelen vader. U
i hebt u deze geheele twaalf jaar ver-
g<st, toen u meende, dat 'het gebeul
de voor mijn vader en voor ons ge-
lieim was gebleven. Uw ongelukkige
vriend had vóór zijn dood een brief
aan mijn vader geschreven en daar
in niet slechts -zijn schuld bekend,
maar ook volgens de waarheid, mee
gedeeld, uit welke beweegredenen en
onder welke beloften u zich bereid
liadt getoond hem te helpen. Wel had
mijn vader, zooals hij ons in zijn
laatste ziekte vertelde, er eerst aan
gedacht u Ier verantwoording te roe
pan, maar hij (had; te rechter tijd ge
dacht aan uw -onschuldig gezin en
aan uw voorbeeldig gedrag, uw trou
we plichtsbetrachting gedurende een
diensttijd van dertien jaren, in een
periode, toen onze firma niet altijd
bloeide. U hadt, volgens hem, vaak
v-eel meer dan uw plicht gedaan, en
dat wilde hij u 'bij deze gelegenheid
vergelden. Daarom zweeg hij en be
paalde er zich toe u in uw werk en
in uw particulier leven na te gaan,
zonder u zelf daarvan eenig vermoe
den hadt. Hij wist van eiken penning
waarmee uw schuld werd verminderd
en hij had spoedig de zekerheid ge
kregen, d'at hij-u wegens het gebeur-
1 d'e niet zijn vertrouwen behoefde te
onttrekken. De rechtschapen wijze,
waarop u trachtte, het gebeurde on
gedaan te maken, deed u zijn achting
en vertrouwen winnen in nog hooge-
rc mate, dan u die vroeger had be
zeten, en alles wat ik tot u sprak van
zijn vertrouwen in u, is louter waar
heid geweest... Reeds lang hadden
mijn broeder en ik besloten een streep
te halen door de rest van uw schuld,
maar we zagen ©r tegen op u te laten
blijken, dat we kennis -droegen van
die oude geschiedenis. Van-daag ech
ter meenden we het te durven wagen.
Want terwijl we tegelijk voor de ge
heele wereld toonden, hoe hoog wij u
achtten, moest aan onze daad wel al
het kwetsende en pijnlijke ontnomen
worden. Daarom legden we naast
ons klein geschenk een quitantie in
't kistje en het is alleen te betreuren,
dat u niet bijtijds de enveloppe ge
opend) hebt, om den schurk hier het
passend antwoord te geven... Maar
stil... Daar is uw dochter
Een geheime angst om haar vader,
wiens leng gesprok met Rinckleben
zij niet begreep, -had Hel ene, daar
ook Erich Wöllwarth niet terug
kwam, weer uit de zaal gedreven en
nu stond ze met een angstig gezicht
op den drempel der kamer, bang, iets
verschrikkelijks te hooren.
Maar -haar bezorgdheid verdween,
toen de ionge chef glimlachend op
-haar toekwam en haar hand greep,
om haar in -de kamer te ledden.
't Is goed, dat u komt, juffrouw
Helene. U komt juist op tijd om bij
uw vader een goed woord voor mij
te doen.
Een goed' woord vroeg ze ver
ward. Voor wien
Voor wien anders dan voor mijl
Ik heb het me nl. in 't laatste uur in
't hioofd gezet, om mij nog heden
avond' te verloven, en het zou voor
mij een zeer treurig slot van het
mooie feest zijn, als ik in mijn hoop
werd bedrogen. Maar daar behoef ik
niet bang voor te wezen, niet waar,
lieve, lieve Helene Als jij mijn voor
spraak wilt wezen, .wijst je vader me
zeker nifi af.
Zij lag- blozend en glimlachend in
zijn arm en Silvester Hergenroth'
vouwde stom de handen.
EINDE.
