Gemengd Nieuws
Sport en Wedstrijden
Rechtszaken
Uit de Arhetderswereld
Letteren en Kunst
Kerk e» Schoo!
Land en Tuinbouw
StesmvaartteriehteH
en Vereemiging hebben respectievelijk
©ene diepte van 217 en 183 meter. Bei
de staan ander water. Het water er in
is zoodanig gestegen, dait het nog
slechts 70 nieter van de oppervlakte
der aard© verwijderd lis; en nog
houdt het rijzen voortdurend aan. Hot
ontstaan van Inert, water kan nog niet
met beslistheid vastgesteld worden,
daar dit noch aangeschoten noch aan
geboord] is.
Men veronderstelt, dat het 'afkom
stig is uit ©en© ondier aardsch© bron
oi stroom. Dergelijke overstroomingen
zijn in den mijnbouw haast nog niet
voorgekomen. Do schade door het on
dier w.ater geraken der mijn veroor
zaakt. 'is nog niet te overzien.
DE DIEFSTAL TE OOSTERBEEK.
Omtrent dien diefstal, te Oosterbeek
gepleegd in het Rusthuis voor ver
pleegsters, kan nog nader worden ge
meld, dat van inbraak niiets was te
bespeuren, zoodiat het voor de hand
bgt, dat do dief reeds des avonds is
binnengeslopen, om voor dien dag to
komen, toen alle inwonenden te bed
waren.
Behalve het aieeds genoemde wordt
ook nog vermist .een spaarbankboekje,
ton manie van J. A. R., groot ruim
ƒ250, een trouwboekje, portretten,
brieven, enz.
Uit het bureau, dat in de zitkamer
der directrice staat en opengebroken
is, as de gele enveloppe, inhoudende de
twee pandbrieven, gestolen'. Een an
der laatje in 'hetzelfde bureau is on
aangeroerd gebleven. Daaatön was geld
aanwezig. De dief heeft zich dus blijk
baar niet den tijd gegund om alles
nauwkeurig te onderzoeken.
's Morgens vond men de tuindeur en
©ene binnendeur, die gesloten waren
geweest, wijd open de gaslamp am de
kamer 'der directrice was brandende;
in de kamers, waar de bureau's zijn
opengebroken, trof meen isporen van
kaarsvet aan.
BIJ DEN RECHTER VAN
INSTRUCTIE.
RechterHoeveel broers heb je
BeklaagdeTwee, meneer de nech"
ter.
RechterZiezoo, daar betrap ik je
op een- leugen. Je zus-ter heeft mij
straks juist verteld, dat zij drie broers
had!
(„N. R. Grl")
Het proces tegen Generaal
Stoessel den verdediger van
Port-Arthur.
Aan eenie correspondentie dn het
„Hbld." uit Petersburg dato 25 Octo
ber, ontleenem we bet volgende
„Er is weiindg politiek nieuws. En
van deze stilite op politiek gebied zail
ïk gebruik maken om.iet-s te imeldeu
ever liet proces tegen generaal Stoes
sel.
Na de inneming van Port Arthur
sprak men over Stoessel al's over een
igroot held, die oen plaats kon inne
men tusschen al de veldheer en. dte
■zich naam hebben gemaakt in bele
geringen, van Carthago tot Lady-
smiiih. Toen kwam er een tijd van
reactie on werd Stoessel een lafaard
genoemd, die zic)h bad overgegeven,
hoewe-l er niet de minste noodzakelijk
heid was. Thans zijn er een massa
boeken, officieel© papieren en ge
schriften verschenen, waaruit een al
leszins rechtvaardig oordeel kan wor
den opgemaakt.
Waarschijnlijk was Stoessel niet
zulk een held als de generaal Kon-
dratsjerike was, die kort voor de over
gave mei .zijn gebeelen .staf door ©ear
bctm gedood werd1. Maar evenmin was
hij de lafaard, dien sommige beschrij
vingen van biet beleg van hem hebben
gemaakt. Hij was waarschijnlijk niet
bekwaam genoeg voor dien li pogen
Tost, bekleedde/, maar hetzëlw-^ ItelPeh-
ning houden met de vloot, die hij be-
schennen moest en die verloren zou
zijn, zoodra de Japanners een heuvel
veroverden, welke de haven bestreek.
Toen ten langen laatst© de vloot
gezonken was en de kanonnen aan wal
waren gebracht voor dé Verdediging
van d© forten, had Stoesseil wei de
hulp van de matrozen, die dapper
vechten, maar hij ondervond weldra,
dat een groot aantal van de officieren
hoegenaamd geen lust hadden, den
onaangenamen dienst te land te ver
vullen.
Het meerendeei van de 1600 officie
ren, die na de overgave op 2 Januari
in Japansche handen vielen, hadden
geen die minst© neiging getoond, zich
te laten doodschieten, waar het leven
van ©en officier zoo voel genoegen en
zoo weinig plichten bJeeft. Om die offi
cieren te 'dwingen tot vechten, daar
was Stoessel de man niet voor. Ver
laten door hein, kon hij met middel
matig© begaafdheden, de verdediging
niet volhouden.
Men vergeite verder niet, dat Koero-
patkine ©n de Russische admiraliteit
hem steeds hulp hadden beloofd-
Maar Ko.eropatkine was in het ge
heel niet in eene positie, om hulp te
kunnen bieden, ©n die beloofde vloot
was toen ergens in de buurt van Ma
dagascar.
Stoessel voelde, dat voortzetting der
verdediging tot niets nut zou zijn;
hij had den strijd lang genoeg vol
gehouden om de oorspronkelijke plan
nen van den Japanschen generated
staf te verijdelen. Toen hij zich over
gaf, waren het allerminst zijn tegeri-
standlea's, die hem Van lafhartigheid
beschuldigden.
Maar na eenige maanden was
een zonid'ebok noodig, en Stoie
werd 'die zondebokDe ©enige schuld
aan d© overgave Was waarschijnlijk
het Russische systeem om officieren
te vormen. Zij zijn volkomen vol
doend© als tegen een zwakkeren vij
and of edn onbeschaafd volk wordt
gestreden; maar zij zijn geheel en al'
onvoldoende gebleken, wanneer zij te
genover ©en beschaafden vijand moe
ten optreden.
In een zéér lezenswaardig hoek
over heit. beleg van Port Arthur, door
Ellis Ashmead Bariiett, vond ik het
volgend© over de Russisch© officieren
en dat leek mij zóó goed, dat ik het
hier in het kort vertaal.
D© schrijver beschrijft het tooneel
aanh'et station, vóórdat de troepen en
officieren Vertrokken', om zich in te
schepen.
„De officieren wa-ren allen keurig
gekleed! en zagen er in 'hun lichte over
jassen ©n hoog© verlakte laarzen rnJeer
uit of zij juist van een Keizerlijke pa
rad© kwamen, dan dat zij gedurende
zes maanden in ©en belegerde stad
waren gewieiest- Wat >de soldaten be
treft, hun kleeding wias .aherarmoO-
diigst en .in vel© gevallen droegen zij
GMneesche kleedingstukken. Op hot
perron van het Chor.ashi-station wan
delden 'die officieren rond. Zij waren
blijkbaar best geluimd en schenen hun
toestand niet te gevoelen. Zij wandel
den rond, rookten sigaretten en ver
kochten aardigheden, alsof d© over
gave van ©en idler sterkste vestingen
van de wereld, d'agelijksch werk was.
Deze onversckiiligbeid over hun ne
derlaag en over die vernedering van
hun 1-and is waarschijnlijk de beste
verklaring van hun nddierlaag. Hun
meaning waswij hebben ons best
gedaan en 'alles zal nog wel terecht
komen. De Tsaar kan alles, en zal dit
ocwk wel "weer in orde brengen.
„Het gedrag van de Japansche offi
cieren was uitstekend m zij waren
zoo beleefd als men maar kon wen-
sohen.
Natuurlijk voelde iedereen groot©
sympathie voor d© vrouwen, diie niet
hunn© kindeitefi' tosschéh die armzalige
bagage zaten. Daar was ©en vrouw
m©t drie Muderen, het jongst© slechts
©enige maanden oud'. Maar geen der
officieren stak ©en hand uit om haar
ten van Londen (zijn vrouwtje schijnt
hem spoedig er op uit gestuurd] te
hebben), hij ontmoette een vriend
vertelde 'hem zijn wonderlijk avon
tuur. Beiden begaven zich naar het
hotel, maar de jonggetrouwd© vrouw
was verdwenen, per auto vertrokken
bestemming onbekend.
Nu nam de 'zaak echter een onver
wachte wending. Baron Liebenburg
kon van de beloofde 20,000 Mark niet
meer dan 1000 loskrijgen. Hij weiger
de dus te söheiden en verklaarde dat
hij aan de voormalige actrice die ba
rones geworden w.as, niet dan tegen
het ontbrekende bedrag haar vrij
heid zou teruggeven.
Men schijnt den waardigen baron
ten slotte toch tevreden te hebben ge
steld, d;aa,r thans bericht worldt dat
alle moeilijkheden uit den weg zijn
geruimd en barones Mairie kan trou
wen met den Prins, dien zij altijd
heeft liefgehad.
EEN KRAS OUDJE.
De Ieren zijn over het algemeen
een stevig ras. Ondanks de slechte
toestanden waaronder zij leven, be
reiken zij in doorsnee een hoogeren
ouderdom dan de Engelschen onder
gunstiger maatschappelijke ver
houdingen- En zij hebben
hun midden ook vrij wat krass© oude
mannen en vrouwen.
Zoo woont o. a. in een werkmans-
buurt. van Belfast een zekere weduwe
Ann Todd, die in Juli haar 105de ver
jaring vierde. Haar gezicht en har©
geestvermogens zijn nog ongemeen
goed. Zij kan geregeld naai- en brei
werk verrichten. Haar geheugen is
ook nog best. Zij weet van heel wat
uit haar jeugd te vertellen.
Zij vertelde aan ©en verslagge
ver, 'die haar pas bezocht, dat die En-
gelsche troepen in het begin^der vo
rige eeuw een barbaarsche fadht op
Ierscbe rebellen maakten en gewoon
waren in de doorzochte woningen
hun bajonet door de bedden te ste
ken, denkende dat personen zich
daaronder verborgen konden hou
den. Haar vader bereikte den ouder
dom van 100 jaar. Hij behield tot zijn
dood ©en schrik voor spoorwegen en
wvlde nimmer reizen in wagens zon
der paarden'.
WORSTELEN.
DIRK] VAN DEN BERG TE PARIJS.
Dirk Van den Berg heeft Vrij
dag t© Parijs in hét Casino d© Paris
gedebuteerd enin 1 minuut 19
seconden gewonnen van dJen Franiseh-
man Leigrand.
-EÏie* 1™-^ rta»7&c*r*
can wwuwi van oe meeste
Russische generaals in diazen oorlog.
Slechts weinigen van hem waren tot
generaal bevorderd om hunne ver
diensten.
Nu hééft men wel pogen aamfetoo
rnen, dat Stoessel het beleg nog min
stens twiee maanden lanlger hiad kun
nen volhouden, maar een belegering
is zoo geheel een quaestie van toeval
eu van bijkomende omstandigheden,
dat liet moeilijk is, aan de hand van
©en statistiek over den voorraad aard
appelen ©n boter, kogels en soldaten-
broeken, te zeggen, dat het beleg nog
veel langer had kunnen duren.
Uit de stukken blijkt zeker, dat
Stoessel in een zeer lastige positie
was. Al is het niet zeker-, dat Port Ar
thur niet langer verdedigd had kun
nen worden, wat de vestingwerken be
trof, uit alle Verklaringen is wel* ge
bleken, dat die houding van de Rus
sische officieren ©en langer-© verdedi
ging onmogelijk maakte.
In geen enkel stuk, dat over- liet be
leg van Port Arthur geschreven werd,
boort men ook maar bet minste ver
wijt over de Russisch© soldaten, Al
len die getuigen waren van den strijd,
zijn het ier ov©r eens, dat hunnie hou
ding en dapperheid' onder alle om
standigheden schitterend was. Maar
heel anders was het met idle officieren.
Wel kwamen ©r gevallen voor, waar
in de officieren persoonlijke dapper
heid aan den dag legden, maar over
het algemeen stelden zij veel te wei
nig belang in de verdediging en zoo
lang er nog gelegenheid was, in die
stad Port Artliiur den tijd door te
brengen, deddn zij dat liever dan er
gens tusschen de rotsen te wachten,
totdat een 'granaat hen zou dooden.
Het minst dieden de officiereh van
de vloot. Volgens bijna alle getuigen
verrichtte de vloot in de haven van
Port Arthur hoegenaamd niets. Het
gelukte den Japanners nooit de haven
te versperren, en hunne blokkade was
noodt zoo scherp, dat de Russische
schepen geen uitval hadden' kunnen
doen. Maar kalm bleven dié schiepen in
de haven, zc-lfs toen op den 6d'en De
cember 1904 de Japanners den 302 Me
ter hoogen heuvel namen, van waar
zij de vloot konden bombardeeren.
"Zelfs toen dacht de vlootcomman-
dant nog miet aan uitzeilen, miaar lie
ten de officii ereh hun «diepen in de
haven zinken, (hoewel de Japansche
kogels betrekkelijk weinig schade de
den, aangezien de schepen tot het
dek in het water lagen.
Alleen kapitein Von EöSen, die de
„Sébastopol" commandeerde, deed
een laatste wanhopige poging en het
ten slotte zijn schip in diep water
zinken-. Gedurende de geheel e belege
ring molest Stoessel dus steeds rélce-
„Zij duwdien haar op zij en lieten
•ha ar aan Ih-aar lot over. Maar ook bier
evenals op liet slagveld toonde de
Russische soldaat zijn superioriteit;
over zijn rneerdekten. Een armoedige,
slecht gekl&ede soldaat kwam der ar
me vro-uw-te hulp en stond' haar bij,
totdat d© trein Vertrok. Het w.a.s
maar een kleinigheid, dlodb Inert was
teekenend.
„Toen de tijd voor vertrek daar
was. dachten 'de officieren slechts aan
zichzelf zij drongen de vrouwen, en
kinderen op zij, ©n ten slotte konden
ddzen in het koude winterweer in de
open vrachtwagens reizen, waar ze
mochten zitten met de oppassers van
d© officieren
Het bovenstaand© verhaal heb ik
van vel© zijden böoreln bevestigen.
PRINS EN ACTRICE.
Als zeker wordt thans d© Verloving
vermeld van prins Joachim Albert
van Pruisen met barones Liebenburg,
de vroegere tooneelspeelster Marie
Sulzer. De Keizer heeft zijn toestem
ming verleend het huwelijk zal ech
ter in allen eenvoud voltrokken wor
den.
Joachim Albert is de tweede zoon
van wijlen prins Albrecht van Prui
sen, den 'laatsten regent van Bruns-
wijk.
„Men" de alles bedisselend©
„men" vindt, dat mej. Marie wat
al te vlug is geweest met het aanvra
gen van echtscheiding toen zij den
baronesse-titel beet had. Doch haar
©erste huwelijk moet nog vlugger in
zijn werk zijn gegaan en o,p zonder
linger manier.
Baron Liebenburg, een man van
ouden adel maar zonder een cent, had
zich te Weenen als kantoorbediende
verhuurd. Op zekeren dag kwam een
huwelijksmakelaar hem 20,000 Mark
bieden^ indien hij trouwen wilde met
mej. Marie Sulzer, ©en erkende
schoonheid.
Liebenburg weifelde Ti leek hem al
te mooi.
„Maak u niet ongerust", zei de an
der, „men vraagt u alleen orn uw
naam. Ge kunt er 20,000 Mark mee
verdienen".
Het was een heele som. En dan een
mooie actrice op den koop toe.... De
jonge baron -dacht na, en nam het
bod ten slotte aan. Hij nam 1000 M.
in ontvangst en begaf zich, Ingevolge
de hem gegeven voorschriften naar
Londen, waar hij, in een der groot
ste hotels, zijn bruid wachtte. Hij
zag haar alleen op den dag van het
huwelijk, in het begin van Juni 1.1.
Na de plechtigheid maakte baron
Liebenburg een wandeling in de stra-
KWARTJES VINDERS.
Het Openb. Min. bij het kantonge
recht te 's-Gravenhage vorderde ƒ30,
subs. 10 dag-en hechtenis tegen een
lid van het beruchte kwartjesvinders-
gilde, die op den openbaren weg on
der Voorburg gelegenheid bood tot
het bekende spelletje met kaarten,
Waarbij nu ©en .harten aas, dan weer
klaveren boer ad's kaart gebezigd
wordt, welke door den medespeler uit
drie blindelings gelegde kaarten moet
worden aangewezen, om zijn inzet
benevens don tegeninzet van den dus-
genoemden bankhouder te winnen.
Zooals altijd, was ook nu weereen
handlanger aanwezig, die tolt spelen
verlokte, door op in 't oog'vallende
wijze telkens te winnen.
Die lokvink bad op den dag, waar
op het onderhavige feit Voorvtiel, al
bijzonder veel succes, want een on-
noozele voorbijganger vloog er in
Yoor 25: in één slag.
Als een staaitje van het driest op-'
treden van -die kwartjesvinders moge.
dienen, dat, nadat di© ƒ25 verloren
waren, de handlanger, klaarblijkelijk
om het slachtoffer tot doorspelen aan
te zetten, nu ook eens 25 ging „wa
gen" en... ze toevallig won. Qua
si verheugd met dat buitenkansje
ging bij er meteen van door.
Eerst toen vielen den onnoozelen
speler de schellen van de oogen, en
later levetrde hij, met behulp van
eenige omstanders, den bankhouder
aian de politie over. 's Avonds kwam
de kwartjesvinder ten huize van den
speler en bracht hem eenig geld, ver
zoekende, geen gevolg aan de zaak
te willen geven.
Maar de za,ak ging natuurlijk
door, nu de politie er eenmaal in ge
mengd was.
De waarnemende kantonrechter,
jhr. mr. Teixeira de Mattos, wees den
speler op het onbezonnen© van deel
neming aan een spel op den openba
ren weg, nog wiel met totaal onbe
kende personen, en hoopte, dat het
geleden verlies tot een ernstige waar
schuwing voor het vervolg, ook voor
anderen mocht strekken.
(een onderdeel der (Hgtilleerderij) ook
voor allerlei ander© doeleinden ge
bruikt kan worden.
De rijksadvocaat wees het beroep
op het onderscheid tusschen voorhan
den hebben en bezitten van de hand.
Er deed .zich nog een incident voor.
Mr. Kalma pleitte subsidiair, dat
transactie mogelijk is tot id© uit
spraak van het vonnis, hetgeen de
rijksadvocaat ontkende. Toen mr.
Kalma op dit onderwerp verder wil
de ingaan, merkte de president op,
dat de rechtbank meer te doen 'had
en verzocht hij mr. Kalma zich tot de
zaak zelve te bepalen, waarop deze
antwoordde, dat hij als pleiter het
vrij© woord heeft en dus zal door
gaan. Wat hij deed.
Uitspraak over acht dagen.
HET DRAGEN VAN VERBODEN
WAPENS.
De kantonrechter te Groningen ver
oordeelde d© twee hoofdpersonen, die
deelnamen aan den bistorischen op
tocht, den terugkeer van Abel Coen-
ders in Helpman, wegenis het dragen
van verboden wapens, tot 50 cents
boete, subsidiair één dag hechtenis.
ERNSTIGE
MISHANDELING.
Zoo als vroeger' is medegedeeld, had'
de Arrondissement© Rechtbank te
Leduwarden een 29-jarigen opperman
aldaar veroordeeld tot 'gevangenisstraf
van een jaar, wegens mishandeling,
zwaar lichamelijk letsel ten gevolge
.hebbend© van zijn buurvrouw, waar
door deze het gezichtsvermogen wan
het rechteroog heeft verloren.
Het Gerechtshof te Leeuwarden, uit
spraak doend© in het door den ver
oordeelde (ingesteld beroep, hééft het
Vcnnd'S- idler Rechtbank bevestigd, be
halve .t©n aanzien der straf en d'eze,
met liet oog op het gunstig verted en
van den veroordeeld©, verminderd tot
vijf maanden.
INGEZONDEN MEDEDEKLINGEN.
k 89 Cent per Regel,
BELASTINGONTDUIKING.
Voor de rechtbank te Groningen
heeft terecht gestaan H. B., uit Ten
Boer. Te zijnen 'huize was door de
administratie geconstateerd de aan
wezigheid van toestellen voor het
stoken van likeuren zonder 'dat daar
van aangifte was gedaan. De rijks
advocaat mr. A. W. Romkes, requi-
reerde, dat de rechtbank bekl. zal
veroordeelen tot eene 'boete van ƒ1000
wegens het voorhanden hébben van
werktuigen, geschikt tot het inrich
ten eener distilleerderij. De rijksad
vocaat wees er op, dat deze maximum
boete m o e ,t worden opgelegd, wan
neer van de toestellen' gebruik wordt
gemaakt ter ontduiking van den ac
cijns. Dit laatste achtte hij evenwel
niet bewezen.
De verdediger van bekl., mr. Jac.
Kalma, betoogde, dat bekl. van
■rechtsvervolging moet worden ont
slagen, omdat de wet voor eene ver-
dordeeling eischt het bezit der ge
wraakte toestellen. Immers, de wet
zegt ook duidelijk, dat de boete is ten
laste van den bezitter. En nu tracht
te pl. aan te toon en;, dat deze distil
leerderij niet was het bezit van bekl.
maar van een ander, die bekl. onder
richt gaf in het likeurstoken. Bekl.
had de toestellen slechts_ Voorhanden
en het bezit was niet ten laste ge
legd.
Maar zelfs indien het bezit ten las
te ware gelegd, dan no'g zou bekl..
naar pl. betoogde, niet veroordeeld
kunn'en worden, omdat de kookpan
Moeders in blijde verwachting, be-
hooxen nimmer te vergeten de
onfeilbare bron van kracht,
comfort en gemakkelijke verlossing,
SCOTT'S EMULSION, dat, geregeld ge
bruikt gedurende zwangerschap, ook
een prachtige ontwik
keling voor het kind
verzekerd. De onder
vinding van 80 jaren
stelt ons in staat een le-
vertraan-emulsie voort
te brengen, oneindig
krachtiger dan eenig
Eisch altijd de Emni. ander bestaand emul-
ir&fïS?»», behalve dat bet
aangenaam om in te
nemen en gemakkelijk
te verteren ie. Ontelbare Dokters en
Vroedvrouwen schrijven Scott's in
moederschap voor.
Bij Apothekers en Drogisten ver
krijgbaar.
DE LO OPERlSSTAiMING
AAN „HET VOLK."
In ©en Vrijdagavond gehouden ver
gadering der ioopers van „Het Volk"
is met 16 tegen 4 stemmen besloten,
de staking op te heffen.
•Een motie werd aangenomen lui
dende:
De vergadering ©nz.,
van meening dat slechts inwilliging
van de door haar gestelde looneisch©n
een blijvende verbetering mogelijk
maakt,
afkeurende de wijze waarop de com-
missie van beheer Van „Het Volk" die
alleszins billijke eischen Qieeft van de
hand gewezen en haar een verdere ac.|
tie onmogelijk maakt.
betreurende ,de bestrijding en tegen
werking vooral van de zijde der re
dactie van „Het Volk",
besluit de staking op te heffen, doch
behoudt zich voor ten sterkste zich er
tegen te vernetten, indien de haar op
gedrongen uurloonregeling verslechte
ring van den bestaanden toestand
blijkt te bevatten en gaat over tot de
orde van den dag.
_ee(n staking:
Aan de Koninklijke Deventer Tapijt-
fabriek te (Deventer is Vrijdagmiddag
onder de weefsters en wevers een sta
king uitgebroken ten gevolge van een
geschil tusschen een baas van een der
weefgetouwen en een der wevers, die
volgens het oordeel van den baas den
ketting niet goed gelegd had. Dit ge
schil liep zoo hoog, dat de directeur
der fabriek, de heer (Moutou, daarin
aanleiding meende te vinden om den
wever van de fabriek te verwijderen.
Het gevolg hiervan is geweest dat h^t
werk wïerd neergelegd.
In eene des avonds gehouden verga
dering van het stakend personeel,
ruim .100 personen, werd besloten Za
terdagochtend door een deputatie een
conferentie zal worden aangevraagd
met dèn directeur. Hunnerzijds -zal
da.n getracht worden de zaak in der
minne te schikken, door den directeur
voor te stéllen den ontslagene terug
te nemen, zij het dan ook met toepas
sing van een geringe straf. Mocht dit
voorstel .afgewezen worden dan zou
in een Zaterdagavond te houden ver
gadering de houding der arbeiders
worden vastgesteld.
■Een nader bericht meldt:
De deputatie is (door den directeur
ontvangen. Het verzoek werd afgewe
zen. Er izijTpihans 180 stakers.
PERS-OVERZICHT
DE POLITIEKE TOESTAND.
„De Tijd" ziet teek-enen, die op een
geheele of gedeelteijtoe crisis wijzen.
Het blad wij'st op „het nog altijd
niefc herroepen of gewijzigde Kon. (Be
sluit dn zake de opleiding van onder
wijzend personeel en het dn bewaring
medegeven der landweergeweren; en
voor zoover de toekomst aangaat in
de voorgenomen vermindering v.an '.t
'blijvend gedeelte der militie in de stel
selmatige ontwrichting van leger en
vloot, waartoe de betrokken dignita
rissen, onder hoogen druk der uiter
ste 'linkerzijde, zich genoopt zien; niet
minder ook in de belastingplannen
van IMinister De Meester en in het
verschuiven van de invaliditeisverze-
kering „ad calendas Graecas" door
Minister Veegens."
„De Tijd" .aclht een votum van wan
trouwen niet onwaarschijnlijk, „wan
neer aangaande de landsverdediging
niet geruststellende verklaringen wor
den gegeven en geen voldoende belof
ten worden gedaan.
„'Blijkt dit wantrouwen niet dOor
allen gedeeld, die met .ons in het ver
strekken van_ wapenen -aan de volks
menigte i(oo'k in de groote steden) en
in de slooping onzer strijdkrachten
een gevaar zien ook voor het behoud
der binnenlandsclhe orde, m. a. w.
blijft in izoo'n geval de rechterzijde al
leen staan, dan heeft zij althans ge
daan wat kon, en zij mag 'onbevangen,
zoo als tevens ongerust, den verderen
loop der zaken afwachten.
„(Maar volstrekt niet ondenkbaar is,
dat „vele leden" zullen blijken te zijn:
de meeste leden en in dat geval zou
meent het tR.-K. hoofdorgaan
voor parate executie" niet terugge
deinsd mogen worden."
(Het blad wijst verder op Minister
Veegens' verklaring, betreffende de in
validiteitsverzekering. Deze „dwingt
natuurlijk al ide voorstanders van dr.
Kuyper's systeem tot verzet".
Verder heeft heel het christelijk
volksdeel de aankondiging gemist van
wettelijke maatregelen ten bevorde
ring van de publiek© eerbaarheid en
zedelijkheid.
En dan de financieel© plannen van
den Minister van Financiën! „Het
samenstel" van nieuwe of gewijzig
de belastingen, hetwelk naar de opvat
ting van den (Minister één geheel
vormt, vond tot nog toe zeer weinig
bewonderaars. Tegen bijna elk onder
deel van het 'groote plan (verhooging
van accijns op het gedistilleerd, de-
bietreclht van de tabak, wijziging van
het tarief, enz.) richtte zich van meer
dan één zijde critiek...
„Inderdaad besluit „De Tijd"
wij zijn er met de jongste wisseling
der regeering niet op vooruitgegaan.
Dit blijkt hoe langer zoo meer. De al-
gemeene ontevredenheid, welke ziclh
den lande aan 't ontwikkelen is
over de huidige politieke constellatie
en over dit „ministerie van izet'bazen",
zooals de Amsterdammer (groene) het
verleden jaar betitelde, spiegelt zich
af dn dit V. Verslag, zal nog sterker
uiting vinden hij: de openbare, alge-
imeene beraadslagingen, welke .aan
staande rijn."
zaak van hét grootste belang, voor
stad en provincie, angezien zij de ee
nige gelegenheid -aanbiedt in die stre
ken om hooger onderwijs te ontvan
gen. 'Opheffing zou ook een weinig de
mocratische maatregel zijn.
De wenschelijkheid van inkrimping
van het aantal universiteiten werd
ook betoogd, op grond van liet steeds
toenemend aantal personen, die een
universitaire .opleiding hebben geno
ten, maar voor wie geen betrekkingen
open zijn en die ook in de maatschap,
piji geen gelegenheid tot een behoorlijk
bestaan vinden,
ZAJACZKQWSKI OVERLEDEN.
De bekende karikaturen-teekenaar
Zajaczkowski, die 25 jaar lang voor
de „Fliegende Blatter" werkte, is op
54-jarigen leeftijd te Weenen overle
den.
NED. HERV. KERK.
Beroepen te Bortgene ds. J. Lau-
rense te Linschoten te Jukwerd (Gr.)
ds, W, A, Vermeer te Delfzijl.
Bedankt Voor bet beroep te Velp
(voor de 2e predikantsplaats) door
ds. W. Hellemans te Bodegraven.
Bedankt voor het beroep te Daarle
(to,ez.) door den heer A. van derKooy
cand'. te Delft.
GEREF. KERKEN.
Aangenomen 'het beroep te 's-Gra
venmoer door den heer J. C. A aiders,
cand. te Dusse-n.
Bedankt voor Ihet beroep te Wer
kendam (kerk A) door ds. A. Scheel©
te Veere.
In de gemeente N-ieuwolda (Gr.)
kunnen de leden der Hervormde Ge
meente, .welker voorganger ds. Van
Dijk is, het in den laatsten tijd niet
met elkaar vinden, nu er bij d© laat
ste vacature een orthodox predikant
is beroepen. Een vereeniging van vrij
zinnig-hervormden, die vele leden telt,
is er onlangs opgericht, om predi
kanten van vrijzinnige richting te la
ten optreden. Deze samenkomsten
worden niet in de kerk gehouden.
BEZUINIGING OP UNIVERSITAIR
ONDERWIJS.
Uit het afdeelingsverslag van de
Tweede Kamer over hoofdstuk V.
(Binnenlandsche iZaken), blijkt, dat
van meer dan -een zijde werd gewezen
op de steeds toenemende uitgaven
voor het universitair onderwijs. Drin
gend noodlig achtte men niet alleen
overweging, maar ook uitvoering van
bezuiniging. Dat opheffing van een
der Rijksuniversiteiten bet ©enige
middel tot verbetering is, wordt vrij
algemeen erkend, maar (hopelooze ver
deeldheid heerscht over de vraag,
welke.
Verscheiden© leden zagen in den
brand' te Groningen een bijzondere
aanleiding om thans het besluit te ne
men de Groningacbe universiteit op
te 'heffen. iSoonmigen voegden hier
aan toe, dat in elk geval reorganisa
tie van de Groningsche Hoogesobool
behoort te worden ondernomen, en
ten minste enkele faculteiten moeten
worden opgeheven. Enkele leden zou
den die reorganisatie ook tot andere
universiteiten wensdhen te zien uitge
breid.
Verscheidene andere leden kwamen
met kracht tegen deze denkbeelden op.
Indien ©en Rijksuniversiteit niet non
worden gemist, dan was het juist die
te Groningen. Zij betoogden, dat. van
achteruitgang van het aantal studee
renden geen sprake as en achtten liet,
behoud van deze hoogeschool een
RIJKSBIJDRAGE VOOR GODS
DIENSTONDERWIJS.
Wij hebben eenige weken geileden
de aandacht gevestigd op- eteai zonder
ling gevolg van de wettelijke regeling
van het h©rh/aliingsonder<wijs.
Biji Koninklijk besluit van 8 Augus
tus j.l. His, met wijziging van een be
sluit van Gedeputeerde Staten, van
Noord-HoRanidi, bepaald, dat dé aian
godsdienstonderwijs 'gewijlde lesuren
in aanmerking bobo oren te komen bij
de berekening van de Rijksbijdrage
in de_ kosten van het herbalingsoin-
derwljs aan eelne bijzondere school.
Ook in die .afdeelingen dier Tweede Ka
mer is dit besluiitt ter sprake gebracht.
Uit de overwiegiiiug, waarop dit besluit
berust, volgt bovendien zoo werd in'
d/o lafdeeMugen opgemerkt dat ook
bijzondere schoten, wiaaro.p uitsluitend
godsdienstonderwijs als hörhalingson-
derwijs wordt gegeven, recht kunnen
verkrijgen op eenie Rijksbij'drage, aan
gezien. dé bepaling, dat "t herhalings-
onderwijs ten minste vier vakken moet
omvatten, waaronder ten mjitnst©' twee
welke begrepen zijn onder het gewoon
schoolonidleirwijs, alleen geldt voor de
oipenbaa.ve herhalingssoholen.
„Men ontkende niet, dat dleze beslis
sing in overeenstemming is nnet de
bewoordingen van bet bepaalde bij:
het vijfde lid onder B van -art. 59 der
wet, maar wees er op, dat de wetgever
zich aiimmer dit gevolg voor oogeii
hééft gesteld en dat ook stellig nnet
beeft gewild'.
„Het geldt hier eiem algemeen vraag
punt, d!at niet '.ailleen het godsdienst
onderwijs betreft, maar het onderwijs
in elk vak, waarvoor geieni wettelijke
akte van bekwaamheid is te verkrij
gen. De eenige belemmering zou kun
nen worden opgeworpen door den ar-
rondissements-schoolopzioner, wiens
machtiging vereisch't wordt voor de
benoeming van den onderwijzerdoch
men twijfelde aan diens bevoegdheid
om zijne machtiging te weigeren we
gens het vak. Men drong er daarom
op aan, dat zoo spoiediig mogelijk door
wetswijziging .aan allen twijfel op dit
punt eiein ©tod© wonde gemaakt.
„Sommige lieden betoogden, dat in
elk geval die tegenwoordige toestand
niet mocht wordetn bestendigd,
(„Hbld.")
INVOER VAN LEVENDE PLANTEN
IN ZWEDEN.
Volgens bekomen mededeelingen
werd door de 'Zweedsche regeering bij'
Kon. besluit van 22 September van het
vorige jaar de invoer van versche
kruisbessen en levende kruisbessen-
planten verboden. Zulks geschiedde
met het doel besmetting door den zoo-
genaamden Amerikaanschen meel
dauw, eene ziekte, welke ook in Eu
ropa op talrijke plaatsen op de kruis,
bessen werd waargenomen, te voorko
men. Deze bepaling heeft echter niet
kunnen verhinderen, dat deze 'ziekte
zich ook in IZweden in den loop van
den nazomer van dit jaar heeft voor
gedaan.
De "Zweedsche regeering heeft hier
in aanle'iding gevonden de maatrege
len om de 'verspreiding der ziekte te
gen te gaan 'te verscherpen.
Bij Kon. besluit van lCtoSeptember
jl. werd all© vervoer van kruisbes-,
semplanten of gedeelten er van binnen
het rijk verboden.
Voorts werd ook bet toezicht bij 'den
invoer verscherpt. 'Bij Kon. besluit
van .14 September j.l. werd bepaald,
dat bij den invoer van alle soorten le
vende planten in Zweden moet wor
den overgelegd', behalve een© gespeci
ficeerde factuur, -eene verklaring, dat
de betreffende zending geene kruisbes-
B&nplanton of versche kruisbessen in
houdt. Deze verklaring moet worden
onderteekend door eenen daartoe be
voegden ambtenaar in de plaats van
afzending, w-elke onderteekening door,
den Zweedscfhen consul of vice-consul
moet zijn gewaarmerkt, indien zulk
een ambtenaar in de plaats van af
zending gevestigd is. Is eene partij
planten bij invoer niet van eene zoo
danige verklaring voorzien, dan zijn
de douane-ambtenaren gemachtigd de
verpakkingen te openen, ten einde met
zekerheid vast te stellen, dat geene
kruisbessen of kruisbesplanten daar
in voorkomen. Worden deze niet aan
getroffen, dan 'kunnen de planten
orden toegelaten.
Dit besluit is dadelijk van kracht ge
worden. '(St.-'Gt.)
Het st. Prinses Sophie arriveerde
3 Nov. van Batavia te Amsterdam.
Het st. Koning Willem II, van Ba>,
tavia naar Amsterdam, arriveerde 2
Noiv. te Genua.
Het st. Koning Willem I vertrok 3
Nov. van Amsterdam naar Batavia.
Het st. Noordam vertrok 3 Nov.
van Rotterdam naar New-York.
Ilet st. Rembrandt, (van Amsterdam
naar Batavia, passeerde 3 Nov. Kaap
Del Arrni.
Het st. Oranje, van Amsterdam
naar Batavia-, passeerde 3 Nov. Point-
te de Gall©.
Heit st. Rinidijani, van Rotterdam
naar Javat passeerde 3 Nov. Gibral
tar.
Het st. Flores vertrok 3 Nov. vafl
Amsterdam naar Java.
Het st. Soiestdijk vertrok 3 Nov,
van Rotterdam naar Newport News.
Het st- Kediiri, van Rotterdam naai
Java., arriveerde 3 Nov. te Padang.
